DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Honderd! en elfde Jaargang.
1909.
WOENSDAG
15 SEPTEMBER.
BINNEN1.A NUT
No. 215
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor /ktnaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—
Af hinderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiëns
Per regel f 0,10, Bij groote contracten rabat Groote
Setters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Zij, die zich met 1 October
op dit blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
FRANCO en GRATIS.
DE UITGEVERS.
Naar het andere Zwitserland.
in.
rechtzaken.
Arrondlssements Rechtbank te Alkmaar.
GEMENGD NIEUWS,
Raadsverkiezingen In Amsterdam
Een olifantshuid.
Zeppe Siniaim.
Veertien dagen langl
Inbraak in de kazerne.
Ongeluk bij het voetbal.
De eerste tand van Prinses Juliana.
Eerste Ksmer.
Het Mijnwetje Van Kol.
Ons reddingswezen.
De vermiste eflecten te Viaardingen.
Ernstige mishandeling.
Een vuurbol
De drievoudige moord
Uit Stompetoren
COURANT.
iBI
Wij zitten in Bazel in den vollen trein. Het is in
den tijd, dat Noord Europa iederen dag een sneltrein
of 20, 30 vol menschen in Zwitserland leeggooit en
dus moet men op tijd zijn. Alle naties zijn er dan ook
behalve de Zwitsers.
En dat niet, omdat de Zwitser niet reist. Maar om
dat hij den tijd heeft. Hij komt op het laatste mo
ment en een trein vol menschen doet hem geen oogen-
blik zijn kalmte verliezen. Zijn ervaring leert hem,
dat als men maar een halve minuut vóór het vertrek
van den trein met een kaartje op hét perron staat de
kans buitengewoon klein is, dat men niet meegaat. En
dus agiteert hij zich niet. Daar duiken juist nog een
paar Bazelers uit de tunnel op. Een blik op de klok
leert hen, dat zij nog een heele minuut den tijd heb
ben. In 60 seconden kalm-loopen vinden zij wel een
wagen. En dus loopen zij nog kalm, waar de aller-
flegmatiekste Engelschman, laat staan de Hollander,
de Duitscher, de Eransehman, de Italiaan aan het
rennen zou zijn gegaan.
Door de internationale wagen gaat een gegrinnik
van plezier over deze zeldzame onaandoenlijkheid.
Men weet blijkbaar niet dat de Duitsche Zwitser zoo
onaandoenlijk is.
Iloe komt dat?
Want de Zwitser geeft toch werkelijk gelegenheid
genoeg om dat op te merken. Heftige scènes ziet men
ten noorden van de Gotthard nooit. De eenigszins
aanekerige, zeurderige cadans, die in het Schweizer-
deutseh steekt en die slechts op enkele plaatsen een
meer zangerigen klank krijgt, schijnt ook de maat van
des Zwitsers gemoedsbewegingen aan te geven.
En van aanstellerij schijnt hij evenveel, ja wij
zouden zeggen nog meer afkeer te hebben dan zeker
volk tusschen Eems en Schelde. Of er in het Schwei-
zerdeutsch een equivalent is voor dat merkwaardige
Hollandsche woord (aanstellerij), dat in dj meeste an
dere talen onvertaalbaar is? Het moet wel. Want
hoort dat, Hollanders de Zwitser vindt u aanstelle
rig. Het schijnt, dat men zich in Zwitserland in den
laatsten tijd aan ons geërgerd heeft. Ten minste
dat hebben eenige Zwitsers ons verteld en een ervan
heeft ons zelfs een Zwitsersche courant laten zien
en lang niet de eerste de beste die ons de les lus
over ons gebrek aan eerlijkheid en waarheid, over onze
gemanierdheid, over onzeaanstellerij.
Wij zouden den lezer willen laten raden, wat aldus
des Zwitsers verontwaardiging had gaande gemaakt.
Maar nademaal wij den lezer dan een week tot den
volgenden reisbrief in spanning zouden moeten la
ten zitten, zeggen wij maar dadelijk waar de schoen
hem wringt: in de „Blijde verwachting" en de „Blijde
gebeurtenis."
Dat waren geen woorden aldus betoogde de „Neue
Zürcher Zeitung," als wij ons den naam goed herinne
ren. Het was schijnheilig, aanstellerig, belachelijk om
groote levensgebeurtenissen niet bij haar naam te noe
men, het was dubbel aanstellerig en belachelijk van
een eenvoudig volk van boeren en schippers, als de
Hollanders zijn. Maar dat volk doet altijd zoo mal.
Er zijn daar standenhonderd uit. En men heeft
er duizenden vormen van voornaamheid en men adelt
er allerlei rijke lui maar op los en men kijkt neer op
den winkelier, den koopman, den werkman, men kijkt
neerop zichzelf.
In het eerst hebben wij er versteld van gestaan.
Maar op den duur hebben wij toch beter begrepen
waarom juist die onschuldige euphemismen zoo op de
zenuwen van de naneven van Teil hebben gewerkt.
De Zwitsers althans de burgers van dat vrije
land die wij voor het eerst in grooter getale ont
moet hebben, anders dan kellners en conducteurs
deze Zwitsers hadden een bizondere neiging om alles
op ietwat ruw klinkende wijze bij zijn naam te noe
men.
Wat daarvan het groote voordeel is, ontgaat ons,
al moeten wij toegeven dat onze „Nederlandsche pan
talons en chemises" een belachelijken klank hebben.
Doch een feit is het, dat de Zwitser bang is voor alles
wat naar air-aannemen of vertooning zweemt.
Of wat denkt men van het volgende tooneeltje:
table d'hote. Een uur. Aan tafel mama met een
paar snoezige meisjes van 6 en 8 jaar. Op eens ziet
men buiten, vroeger dan hij verwacht werd, papa, die
een week weg was geweest. Mama verdwijnt van ta
fel om haar man te begroeten en komt terug. Snoezi
ge snuitjes slurpen soep.
Daar verschijnt papa in de zaal. De kinderen kijken
op doch blyven zitten slurpen als boven. Papa knikte
en toe._ Doch nu gaat een rilling van verbazing en
j£r-V.an verontwaardiging door een deel van de
i -M -,i °Ter Z0,0Veel wederzijdsche onaandoen
lijkheid. Papa gevoelt dat. En bij wijze van conces
sie aan deze internationale verontwaardiging de
Zwitsers houden au fond gaarne de andere naties te
vriend reikt papa de beide aardige, snoezige kind
jes over de tafelde hand.
Nieuwe Duitsche, Engelsche, Elzasser en Holland
sche verontwaardiging, zich uitende in verbaasde oog
ontmoetingen en gesmoezel na de tafel van Heb ie
wel gezien!" Met name de Duitschers, die het in het
begroeten en afscheidnemen tot een hoogen trap van
volmaking hebben gebracht, waren „ganz paff" van
zooveel kalmte.
En de Hollander moest erkennen: Ja, dat zie je
zelfs bij ons niet.
Joch was de pa een doodgoeie vent die heel veel van
zijn kinderen hield, evenveel als de moeder. Doch zij
wonden zich niet op. Toen een van de kinderen in
een beek viel, trokken zij het er uit en gaven het droo-
ge kleeren. Maar van belang achtten zij het geval
niet, zelfs niet van zóóveel belang om met het relaas
er van een table-d'hóte-pauze te vullen. Men moest
het langs een omweg hooren.
Maar als wij zoo in het station Bazel nog langer
zitten te praten komen wij nooit in het eene Zwitser
land, laat staan in het andere. Trouwens de 30 sekon-
den, die de Zwitser noodig had om nog in zijn trein
te komen zijn allang om, de Amerikanen hebben hun
beenen allang op de banken gelegd, de Duitschers
zoeken naar de bergen, die er nog niet zijn of wijzen
elkaar op Sackingen (van de Trompetter, welbekend)
waar het nog niet is. De Franschen halen fleschjes
en taschjes uit groote tasschen en de Hollanders ver
bazen er zich over dat er toch zoo veel en zoo velerlei
menschen zijn. En van allen de g'roote meerderheid
denkt aan de glorie van het hooge bergland, welke
binnen een paar uur weer voor hun oogen zal zijn.
Straks, als de trein de Jurabergen met hun wonderlijk
gemoedelijke vormen door is, dan komt ineens die
vreemde paar'emoerschijn in de verre lucht en dan
ziet men tusschen wolken plot» de harde, donkere spit
sen van het^ hooge tooverland, dat het eene maar ook
het andere Zwitserland is. Daar komen wij du» nu
wel de volgende maal. R,
(Wordt vervolgd.)
Zitting van Dinsdag 14 Sept.
Vervolg.
Vernieling en wederspannigheid.
Willem F. te Helder was ten laste «Tegd, dat hij in
den nacht van 17 op 18 Juli aldaar ruiten had inge-
slagen en verzet tegen de politie had gepleegd.
De eerste getuige, Hendrik Eeijen, schoenmaker te
Helder vertelde in den nacht van 17 op 18 Juli door
t gerinkel van glas ontwaakt te zijn. Bij onderzoek
bleek, dat in den winkel van getuige een glasruit was
ingeslagen. Getuige begaf zich naar buiten en zag in
de buurt iemand loopen, dien bij volgde. Het was een
lange man, die zich verschrikkelijk aanstelde, zong en
tierde van belang. Getuige begïaf zich toen naar de po
litie om te waarschuwen.
Ilendi ik Jui'iaan Karei, luitenant der artillerie te
Helder, bevond zich in genoemden nacht in de offi
cierensociëteit. Plotseling hoorde hij gerinkel van
ruiten. Toen hij naar buiten ging, zag hij een dron
ken man, die veel lawaai maakte en in het gebouw
van de rijksbelasting drie gebroken glasruiten, met
bloed bevlekt.
Jan Duif, agent van politie .te Helder verklaart, na
gewaarschuwd te zijn, in den nacht van 17 op 18 Juli
met zijn collega de Vries er op uitgegaan te zijn. Op
aanwijzing van getuige Karei hielden zij beklaagde
aan, die dronken bleek te zijn en zich bij zijn overbren
ging naar bet poli tie-bureau zeer wederspannig be
toonde. Ook in het bureau verzette hij zich hevig.
De laatste getuige Johannes Hoogewerf, concierge
van,het gebouw der rijksbelastingen te Helder heeft
ook gezien, dat de ruiten stuk waren.
De officier van justitie acht beklaagde schuldig aan
wederspannigheid en vernieling en eischt een gevange
nisstraf van 2 maanden.
Mishandeling.
Jan D. te Lutjebroek had zich hedenmorgen te ver
antwoorden wegens mishandeling van Pieter Blokker.
Pieter Blokker, landbouwer te Lutjebroek, al» ge
tuige gehoord, deelt mede, dat hij 's avonds deu llen
Juli om 11 uur ongeveer beklaagde tegenkwam en ru
zie met hem kreeg. Zij raakten slaags en rolden daar
door beiden over den grond, op welk oogenblik d« po
litie verscheen.
Jan Tesebeld, rijksveldwachter te Hoogkarspel was
dien avond met den veldwachter Van der Veen op sur
veillance Zij zagen, zooals hij vertelt, do vechtersba
zen aan den gang, scheidden ze en maakten proces-ver
baal van t zaakje op.
Wegens mishandeling eisebte de officier van justi-
tie j 15 boete of 15 dagen hechtenis.
het reddingswezen. De staatscommissie stelde van den
aanvang af veel belang in deze stichting, waardoor
van regeeriugswege vele faciliteiten werden verleend,
en ook de Prins gaf hiervan blijk door het léggen van
den eersten steen op 19 September 1908.
Het reddingsstation staat in de onmiddellijke na
bijheid van het binnentoeleidingskanaal en de
schershaven.
Officieel zijn als candidaten voor het Raadslidmaat
schap in district II te Amsterdam opgegeven de hee-
ren Smit, Katholiek, en Sleef, sociaal-democraat.
De Haagsche correspondent van de Tel. schrijft
Men herinnert zich de geruchtmakende grondzaak,
waarbij Je raadsleden B. Janse Jzn. en W. B. van
Liefland betrokken waren, in verband waarmee de
gemeenteraad een motie van indirecte afkeuring aan
nam. De meeste bladen ook wij waren van oor
deel, dat beide raadsleden aanstonds hun mandaat
dienden neer te leggen. De heer Janse heeft dat ge
lukkig ook ingezienimmers, hij heeft medegedeeld,
dat hij spoedig „om gezondheidsredenen" zal aftreden.
Maar de heer Van Liefland is blijkbaar nog kernge
zond. Het votum van den raad liet hem Siberisch
koud. De publieke opinie, zeer beslist tegen z'n zaak
je gericht, deert hem niet. Van de pers neemt hij
geen notitie. Nu reeds hebben verschillende kiesveree-
nigingen vergaderd, eveneens moties van afkeuring
aangenomen en de verwachting uitgesproken, dat de
heer Van liefland zal inzien, wat hij doen moet. Maar
dit Staten- en Raadslid, wiens optreden bij de behan
deling in den gemeenteraad zeer antipathiek wa»,
heeft een olifantshuid, zoo dik, dat de meest volmaak
te olifant hem die zal benijden. De heer Van Liefland
houdt zich muisstil. In 1911 moet hij aftreden. Mis
schien, dat hij dan plotseling ongesteld wordt. Maar
het ware voor hem Te wenschen, dat hij reeds nu inzag,
hoe weerzinwekkend z'n houding is.
Op Koninginnedag was er bij de versierde tramwa
gens éen, dien men in 'n olifant had herschapen.
Jumbo' heette het dier, dat men een zeer dikke huid
had gemaakt. Het ware Haagscher geweest, zoo men
het beest „Van Liefland" had gedoopt.
In een apothekerswinkel ten platte lande komt een
jongen naar binnen gestormd, legt vijf centen op de
toonbank en roept: „Voor een stuiver Zeppelin, as je
blief." De leerling-apotheker, die bet rijk toevallig
alleen heeft en kwikzalf wrijft, fronst de wenkbrau-
wpn geleerd, brengt z'n hand achter de oorenen ter
wijl de vingertoppen z'n weelderigen lokkentooi door-
harken, mompelt hij„Zeppelin, Zeppelin, hm, mis
schien wel een nieuw element uit de lucht, evenals ra
dium uit 't erts I" en wil naar z'n patroon om inlich
tingen. De klant komt echter den leerling te gemoet
en zegt: „Doe maar geen moeite, meneer, geef dan
maar insectenpoeder, 't is voor mijn hond!"
Den aanstaande apotheker gaat nu een licht op en
met »en zegevierend lachje out z'n mond, antwoordde
hjj„J# bedoeld# zeker „Zacherliii, kè
(Hbld.)
Drietal.
Drietal te Geesteren: N. Jolles, te Hees; A. J. A.
Scholte, te Heer-Hugowaard, en P. L. L. Post, te Wij-
dene» en. Oosterleek.
Het officiëel verslag No. 68 over het in 1909 in
Ned.-Indië gehouden examen voor toelating tot de
Kon. Mil. Akademie in Nederland, vermeldt, hoe acht
tien examinatoren veertien dagen lang, plus twee
voorafgaande bijeenkomsten bezig zijn geweest met
hun taak.
Aantal candidatenéén
In de kazerne Oranje Nassau te Amsterdam is gis
terennacht ingebroken op de kamers van den inwo-
nenden officier. De inbrekers hebben medegenomen
eenige huishoudelijke zaken, bijv. een klok, laken»,
kussensloopen, enz., en zijn, vermoedelijk gekleed in d«
burgerkleederen van den luitenant, gevlucht.
Gisternacht is te Enschede ingebroken hij den heer
Niw Terkuile, terwijl de bewoners afwezig, en alleen
de dienstboden thuis waren. De dieven, die zich aan
de achterzijde toegang verschaften en door de voor
deur de woning verlieten, hebben, voor zoover men kan
nagaan, een partij tafelzilver ontvreemd.
Smokkelarij
Bij Dinxperlo hebben de Pruisische kommiezen een
Hollandschen smokkelaar, die twee koeien had ge
smokkeld, gevat en gevankelijk naar Bocholt overge
bracht. De koeien werden in beslag genomen.
Diefstal.
Uit het kantoor van een autogarage in de Casuarie-
straat te 's-Gravenhage is, naar het Vad. meldt, een
kistje, inhoudende pbn. 800, gestolen. D® politi® stelt
een onderzoek in.
Een treurig ongeval overkwam Zondag aan een der
werkende leden van de voetbalclub N. O. A. D. uit
Brummen. Op een match te Dieren ontving A. S. een
trap van een medespeler tegen zijn been, waardoor dit
op twee plaatsen gebroken was. De patiënt werd per
rijtuig naar zijn woning vervoerd, waar werd gecon
stateerd, dat de breuken zeer ernstig waren, waarop
do lijder naar het Diaconessenhuis te Arnhem werd
getransporteerd.
De eerste tand van Prinses Juliana blijft zeer voor
spoedig opgroeien en gisteren is het eerste tandje
doorgekomen zonder dat de gezondheid der Prinses
daaronder in het minst heeft geleden.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal is in openba
re vergadering bijeengeroepen tegen Dingdag 21 Sep
tember a.s. .de» namiddags te 3 uur
De Haagsche correspondent van De T ij d zegt
voldoenden grond te hebben om aan te nemen, dat de
meerderheid der lweede Kamer de in-behandeling-ne
ming van het Mijnwetje-Van Kol zal weigeren.
Gistermiddag had de plechtige indienststelling
plaats van het Tweede Wijkgebouw Witte Kruis, te
vens bestemd voor het Reddingswezen te IJmuiden,
door Z.K.ÏÏ. deu Prins der Nederlanden, in zijne hoe-
danigheid als voorzitter van de staatscommissie voor
Nader meldt men uit Vlaardingen
Zaterdagmiddag te 5 uur werd ten kantore van de
firma H. Kikkert ontdekt dat uit een kast van de
uitnemend gesloten brandkast, staande in een met 2
deuren gepantserde kluis, een trommel werd vermist,
inhoudende een waarde van tweehonderdduizend gul
den aan pandbrieven en effecten, welke trommel al
daar door de weduwe van een der firmanten tijdelijk
in bewaring was gegeven.
Door den commissaris van politie, den heer A. J.
ILeuff, en den inspecteur van politie den heer J. M.
van der Hout, bijgestaan door personeel en plaats
knechts der firma, werd onmiddellijk een nauwkeurig
onderzoek ingesteld, hetwelk den geheelen Zondag en
Maandag voortduurde, met het gevolg dat Maandag
middag te 12 uur door den plaatsbaas Dijkshoorn in
een der kelders onder het kantoor de bewuste trommel
werd teruggevonden.
Bij opening daarvan bleek evenwel dat bij slechts
een gedeelte van het vermiste, n.l. circa 60.000 be
vatte. t
Maandagmiddag was tot het instellen van een ver
der onderzoek de justitie tegenwoordig, en wel de
heeren mr. Star Busman en mr. Cohen Tervaert, resp.
rechter van instructie en officier van justitie te Rot
terdam.
Het onderzoek van deze geheimzinnige zaak duurt
nog voort.
Op verzoek van gezaghebbenden werd, hangende het
eerste onderzoek, aan deze vermissing zoo min moge
lijk ruchtbaarheid gegeven.
Brandstichting?
De justitie te Arnhem heeft termen gevonden den
caféhouder aldaar, in wiens huis Zondagnacht brand
ontstond, t« arresteeren.
Zrijvtaai.
Een brief ontvingen wij ter redactie aldus schrijft
het Hbld., met het verzoek om opname. Aangezien de
nonsens wel genietelijk is, behoeft de plaatsruimte dit
maal niet te worden geweigerd, al doen wij hier en
daar slechts eenige grepen uit den brief. Maar vooral
vestigen wij de aandacht op het begeleidend schrijven
van den inzender, dat wij aan den voet plaatsen.
„De eenvoudigzte zgrijvwijze van de Nederlandze
taal zpreektaal moet naar mijn gedagten deze zijn. O,
f, q, s. en x kunnen uit het Nederlandze alvabet ge-
zgTapt worden. Buitenlandze aardrijkzkundige namen
van zteden, riviren, enz. zal men net zo kunnen zgrij-
ven alz in de vreemde taal. Hierin zal men deze let-
terz nog kunnen gebruiken. C. wordt z of h, f en ph.
worden v, qu wordt kw, s wordt z en x wordt kz. Men
zal de v en z naar de gemakkelukzte wijze zagt of
zwaar kunnen uitzpreken. Oh. wordt g, gg, zj ov h.
Voorbeelden: lugt, kaggel, zjokolade, krizteiuk. Ei
wordt ij. Voorbeeldenrijnhijd, klijn, Aai wordt ai en
ooi wordt oi. Voorbeelden: krai, hoi. Au wordt ou.
Voorbeelden: blouw, douw. Eau wordt o. Voorbeelden:
buro, kado. G. wordt in woorden alz horloge zj. Voor
beeld: horloozje. Men zal alleen zij en haar kunnen
zeggen voor vrouwen en mijzjez, voor woorden waar-
mede meer dan een levend wezen bedoeld wordt zoalz
regering, beztuur, bende, zwerm en voor het kind wan
neer het tenminzte niet bepaald een jongen geldt, dog
overigens zal men voor alle andere zelvztandige naam
woorden hij, hem ov zijn kunnen zeggen."
Deze proeve van „zrijvtaal" was vergezeld van het
volgende schrijven:
„Heren Rcdaktcurz 1 Ik verzoek u om dit ztuk
zgrijvtaal in uw blad op te nemen. Kunt u dit niet
doen, laat het dan liggen, maar antwoord mij er niet
op. Ik verzoek dit laatzte wegenz huizelnke omstan
digheden. Harteluk groetend, Cornelus."
Zondagavond kwam zekere M. van Weustenrade
per fiets van Valkenburg naar Klimmen. Onder
Halsberg werd hij door eenige personen van zijn fiets
geworpen en daarna mishandeld. Men vond v. W. ba
dend in zijn bloed, en braebt hem naar het café Lede-
kirken, waar hem de eerste geneeskundige hulp werd
verleend. Geconstateerd werd, dat hem niet minder
dan elf steekwonden waren toegebracht. De mishan
delde kon nog mededeelen, dat hij de daders niet had
kunnen herkennen, wegens do duisterheid van den
avond.
Van W. is later naar zijn woning vexwoerd. Zijn toe
stand is ernstig.
De rivierpolitie te Tiel nam gisternacht te ongeveer
uur van de Waal in noordelijke richting een prachtig
natuurverschijnsel waar. De donkere hemel werd eens
klaps helder verlicht, een groote vuurbol verscheen
even daarna, die op ongeveer 40 gr. hoogte gekomen
uiteenspatte, waarna do vonken als; een vuurregen ne-
ex daalden. Het verschijnsel duurde lang genoog om
het goed te kunnen waarnemen.
De beide zoons van den verslagene Bakker te Koe-
kangerveld, zijn gisteren zwaar geboeid naar Hooge-
veen overgebracht.
In plaats van nu wijlen den heer Jb. Schipper i»
als mede-directeur van SchermeeBs Brandcontract
voor gebouwen benoemd de heer K. Schoone te Stom
petoren.
