DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en elfde Jaargang.
1909.
DONDERDAG
30 SEPTEMBER.
Oemeeiite-begrooting.
Stedelijk Museum.
BINNENLAND,
No. 228
Deze Courant wordt eiken avond» behalve op Zon- en
reestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P ikmmr f ®580$ franco door het geheele Rijk f I,—
AJ aderlijke nummers 3 Cents.
der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON» Voordam C 0.
IS.
V. D. Kamerclub.
De afgevaardigde voor Fneek.
RECHTZAKEN.
Invasie van Zfgeune s.
Lieve vrouwen I
Diefstal.
Cholera
Moord
Besmettelijke ziekten.
KacaBaetleplanne n.
Een Nederlander te Antwerpen bestolen.
President Steyo.
Proces-verbaal.
Onvoldoende voeding.
ALKMAARSCHE
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR;
Gelet op art. 203 der Gemeentewet;
Brengen ter algemeene kennis, dat de gemeente-be
grooting, dienst 1910, van heden af op de secretarie
der gemeente voor een ieder ter inzage nedergelegd en'
tegen betaling der kosten in afdruk verkrijgbaar is
gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPHSTG, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 28 September 1909.
Gratis-bezichtiging, op Zondag 3 October a.».,
's middags van 1 tot 3 uur.
Ingang Breestraat.
Het is verboden in de localen te rooken.
Kinderen beneden de 12 jaar worden niet toegela
ten, van 12 tot 16 jaren slechts onder geleide.
De toelating geschiedt dus, dat er gelijktijdig niet
meer dan 50 bezoekers zijn.
ALKMAAR, 30 September.
De Spanjaarden hebben den Goeroegoe-berg geno
men.
Toen de berichten van de overwinningen uit Marok
ko kwamen en men in Spanje feest ging vieren, was men
in West-Europa vrij onverschillig men hechtte wei
nig geloof aan de tijdingen, immers men had al meer
malen ondervonden, dat de Spaansche regeering de
toestand mooier voorstelde dan hij in werkelijkheid
was.
Het schijnt evenwel, dat er thans wel waars schuilt
in de overwinningsberichten.
De bezetting van den Goeroegoe-berg is een belang
rijke daad geweest. Eigenlijk is het een bergketen
met toppen van 1000 meter boog en met diepe kloven
en passen, zoodat het van oudsher de natuurlijke ves
ting van de Rif-kabijlen vormde als deze met de Span
jaarden overhoop lagen. Van den Goeroegoe uit vie
len ze aan en als ze zelf aangevallen werden, vluchtten
ze in de kloven, die door een handjevol menschen
prachtig verdedigd konden worden. Veel Spaansch
bloed heeft er dan ook op de hellingen gevloeid en
veel Spaansche beenderen liggen er nog steeds. Altijd
wanneer de Spanjaarden probeerden dezen berg te na
deren, vonden ze er dood en verderf. Zestien jaar ge
leden beproefde generaal Martinez Campos het waag
stuk met 20.000 man, maar ook bij werd met groote
verliezen teruggeslagen. Men herinnert zich vermoe
delijk nog wel, dat onlangs generaal Marina een zelfde
lot onderging. Den 9den Juli bezette deze generaal,
nadat eenige Spaansche damarbeiders door de Kabij-
len gedood waren de strook land, waarop de spoorweg,
welke de mijnen, waarom het gaat, met de zee verbin
den zal, wordt aangelegd. Op denzelfden dag, waarop
de Kabijlen nog niet op den strijd voorbereid waren,
gelukte het kolonel Pedreira met eenige bonderden
manschappen een top van den Goeroegoe te bezetten,
maar weldra was hij genoodzaakt haar weer in den
steek te laten en terug te trekken, omdat hij anders
van de andere Spaansche troepen zou worden afgesne
den. Het was generaal Marina niet mogelijk voor be
hoorlijke dekking te zorgen en hij moest volstaan met
een paar voorposten te bezetten.
De spoorweg, waarvan de aanleg de oorzaak van
dezen veldtocht wordt genoemd, loopt voor een groot
deel langs de kust. Van de zeezijde bad men niets te
vreezen, van landzijde werd hij evenwel voortdurend
bedreigd, zoolang de vijand als toevluchtsoord den
Goeroegoe behield. De Kabijlen maakten voortdurend
een dankbaar gebruik van deze bezitting; ze bestook
ten de Spanjaarden onafgebroken, hielden de dagelijks
inkomende krijgsvoorraden aan, vernielden de blok
huizen en brachten op deze wijze de Spanjaarden heel
wat verliezen ook aan menschenlevens toe.
De Goeroegoe moest genomen worden -maar
hoe? Generaal Marina schijnt tot de overtuiging te
zijn gekomen dat het ten eenenmale onmogelijk was,
dit door een frontaanval gedaan te krijgen. Sinds
eenige weken was hij bezig het gebergte te omsinge
len, daardoor voorkomend dat Kabijlen uit de binnen
landen versterkingen leverden, terwijl de Kabijlen, die
zich in de kloven ophielden, langzamerhand moesten
uithongeren. De Kabijlen hebben dit evenwel heel
goed begrepen en het gebergte liever in den steek ge
laten hoe ongaarne ook dan zich zelf op te offe
ren. De Spanjaarden vonden dan ook geen tegen
stand, de troepen konden zonder dekking oprukken.
De huizen der aanvoerders stonden in brand, vermoe
delijk aangestoken door Marokkanen, die aan Spaan
sche zijde streden, en zich nu hebben willen wreken op
het verwoesten van hun eigen huizen door de Kabijlen.
In de Wolfskloof, waar 23 en 27 Juli vreeselijk ge
vochten werd, vonden de Spanjaarden menigten ver
gane onherkenbare lijken, die in Melilla ter aarde be
steld zullen worden.
Het blijkt evenwel, dat de Kabijlen het er niet bij
laten zitten. Zij hebben den 29sten alweer een tegen
aanval ondernomen. Blijkens de berichten uit Spaan
sche bron is deze afgeslagen. Maar het is voor de
Spanjaarden noodzakelijk de Goeroegoe bezet te hou
den en ongetwijfeld zullen er daar nog wel ernstige
gevechten plaats hebben.
Tot feestvieren geven de overwinningsberichten
dan ook nu nog stellig geen voldoende aanleiding,
evenmin als tot de veronderstelling, dat het Marok-
kaansche pleit nu wel spoedig beslist zal zijn.
De Spaansche regeering zal zich nog wel eens af
vragen wat het begonnen is.
En het Spaansche volk zeker ook!
De vrijzinnig-democratische Kamerclub koos mr.
Drucker tot haar voorzitter en mr. Limburg tot secre
taris. J
Bij de familie van den heer Colijn hier te lande is
bericht ontvangen, dat de heer Colijn zich 7 October
te Batavia op de Koning Willem I zal inschepen. De
boot arriveert 31 October te Genua.
Zitting van Dinsdag 28 Sept.
Arrondissements-Rechtbank te A ktnsar.
Vervolg.
Mishandeling.
Willem K., bakkersknecht te Enkhuizen was ten
laste gelegd, dat hij den 24en Juli Jacob de Vries al
daar had mishandeld.
Jacob, een jongetje van tien jaar, vermaakte zich
er mee z'n handen door het geopende raam van 't huis
van bakker Molenaar te steken, om het zoodoende de
voorbijgangers lastig te maken. Op een zeker oogen-
blik, toen Jacob op verzoek van beklaagde zijn handen
nog eens naar buiten stak, haalde beklaagde, die bij
Molenaar in dienst is, een geopend mes over Jacob's
handen, zoodat deze verwondingen opliepen.
Beklaagde bekent het feit gepleegd te hebben, maar
beweert niet de bedoeling te hebben gehad, den jongen
pijn te doen. De officier van justitie acht door de
verklaring van Jacob zijn vader behoefde niet ge
hoord te worden -het bewijs geleverd en eischt we
gens mishandeling 20 boete of 20 dagen hechtenis.
W ederspannigheid.
Frans Jacob F. te Helder bevond zich den 30sten
Juli aldaar 's morgeus om half zeven dronken op den
openbaren weg, wat een aanleiding voor de agenten
van_ politie Johannes Groen en Johannes Franciscus
Jacques was, om hem naar het bureau van politie
over te brengen. Beklaagde verzette zich hiertegen en
veroorzaakte den agenten zeer veel last. De officier
van justitie eischte wegens deze wederspannigheid een
maand gevangenisstraf.
Op een andermans erf.
Jacob B., arbeider te Broek op Langendijk en Wil
lem K., schipper te Zuid-Scharwoude, hadden zich op
Zondagavond den 25sten Juli wederrechtelijk op eens
andersmans erf bevonden. Beklaagden waren daartoe
door het poortje van de coöperatieve vereeniging te
Zuid-Scharwoude gegaan. Beklaagden beweerden, dat
zij dat deden om broodjes te willen koopen. De knecht
stuurde hen weg, maar aan zijn verzoek wilden ze geen
gehoor geven. Ook op aanmaning van den bakker
Jansen wilden zij niet weggaan.
De officier van justitie eisebt voor ieder der be
klaagden, waarvan de eene, B., al eens meer veroor
deeld is wegens een dergelijk feit, 3 weken gevange
nisstraf.
Beklaagden vragen deze straf te veranderen in een
geldboete.
GEMENGD NIEUWS.
JEen goed leven.
In een der sociëteiten te Rotterdam werden in de
laatste weken door bet bestuur allerlei onregelmatig
heden geconstateerd en ook trok het de aandacht, dat
verschillende proviandvoorraden der sociëteit meer
dan gewoon dunden.
Dit leidde er toe, dat het bestuur besloot een dezer
nachten een inval te doen.
De president en twee commissarissen begaven zich
in een nachtelijk uur naar de sociëteit en troffen daar
toen den gérant aan, met verschillende andere perso
nen, zich te goed doende aan spijzen en dranken der
sociëteit.
De gérant werd onmiddellijk geschorst en daarna
ontslagen; eveneens eenige sociëteitskellners.
Het onderzoek wordt voortgezet en reeds moeten
verschillende misbruiken aan liet licht zijn gekomen.
Het geval baart veel opzien.
't Gevaar dreigt al meer en meer; de Zigeuners na
deren steeds dichter de grens.
Maar de marechaussees zijn er ook nog. Reeds acht
dagen zijn ze_ aan de grenzen gekampeerd, om de ge
vreesde invasie met geweld van wapenen af te slaan.
De „Arnk. Ct." weet mede te deelen, dat het getal
Zigeuners, uit Borken naar onze grenzen afgezakt,
reeds 80 bedraagt, met zich voerende 17 wagens en 31
beren.
Ze willen. naar de paardenmarkt te Utrecht.
Om die logge beren te ruilen tegen de ranke rossi
nanten i
Gelukkig maar, dat de marechaussee het lieve vader
land aan de grenzen bewaakt.
De politie te Delft hield gisternacht vier vrouwen
uit Rotterdam aan, wier houding daartoe aanleiding
gaf. Op een der vrouwen Werd een revolver met 6
scherpe patronen gevonden; op een ander een volledig
stel inbrekersgereedschap. Een en ander werd in be
slag genomen. Tegen de aangehoudenen werd pro
ces-verbaal opgemaakt en daarmede was de politie aan
de grens van haar macht.
Tijdens het vervoer per post is ontvreemd, een
brief op 13 September te Gorinchem in een brievenbus
gepost, gesloten in een bruine ondoorschijnende enve
loppe, geadresseerd aan den heer D. Bolle te Rotter
dam en verzonden door P. van Willigen Getz., land
bouwer te Hellow (gemeente Haaften), inhoudende 1
bankbiljet van 60, 1 van 25 en 2 van 10.
De commissaris van politie te Gorinchem verzoekt
opsporing en belicht.
Te Lopik hebben zich twee gevallen van cholera asi-
atica voorgedaan. Eén der patiënten is reeds overle
den.
In een dennenbosch nabij de kom van St.-Jansteen
(Zeeland) is een vrouwenhemd gevonden, gemerkt A.
H. O. 12, en daaronder een kruis en een hart, bénevens
een vrouwenjurk, geheel bebloed.
Men denkt aan moord. De politie doorzoekt het
bosch met behulp van honden. („Midd. Ct.")
RaadsMd en failliet.
De Raad der gemeente Stad Doetinchem besloot
met 7 tegen 3 stemmen aan den heer Yelsink te be
richten, dat de Raad van meening is dat hij door zijn
faillissement één der vereischten, genoemd bij art. 19
der gemeentewet, heeft verloren en hij dus van rechts
wege ophoudt lid van den Raad te zijn.
Zwichten voor relletjesmakers.
Het 8-uur-sluiten der herbergen op Zondagavond in
de gemeente Achtkarspelen (Friesland) gaf reeds
aanleiding tot allerlei baldadigheden. Vreezende voor
herhaling daarvan gaat nu een adres aan den gemeen
teraad rond, met verzoek het raadsbesluit weer in te
trekken en het oude sluitingsuur weer in te voeren.
Dit adres wordt door mannen uit verschillende partij
en onderteekend.
Te Zuid-Scharwoude heerschen de mazelen iu he
vige mate; naar schatting zijn er een 100-tal kinderen
door aangetast; ook volwassen personen zijn met deze
ziekte besmet. Ernstiger echter begint bet er weer met
den typhus uit te zien. Op 't oogenblik zijn er reeds 7
gevallen. Twee jaar geleden heerschte de ziekte hier
in zoo ergen graad, dat zij epidemisch werd verklaard.
Deskundigen schrijven de alhier veelvuldig voorko
mende besmettelijke ziekten toe aan het gebruik van
zeer onzuiver slootwater. De menschen zijn zoo aan
het gebruik er van gehecht, dat zij zich zelfs niet
storen aan de daarop betrekking hebbende politiever
ordening.
Gasontploffing
Door de onvoorzichtigheid van een werkman, had
gisteravond tusschen 9 en 10 uur, een geweldige gas
ontploffing te 's-Gravenhage plaats in de auto-garage
van den heer H. Engelbert Co., Bezuidenhout 71.
Onder den vloer van de groote hal, waar eenige auto's
en rijwielen waren opgesteld, is eene bewaarplaats van
steenkolen, waarin zich een vrij groote hoeveelheid
sterk gas ontwikkelde, kolen bevonden. Daar gas-
lucht werd waargenomen waarvan men den oorsprong'
niet wist te verklaren, ging men aan het zoeken en
inplaats daarbij gebruik te maken van eene steeds
aanwezige electrische lantaarn, streek een werkman
een lucifer aan boven de plaats waar de gaslucht het
sterkste was. Onmiddellijk volgde een zware knal en
ontwikkelde zich een enorme vlam. Drie groote spie
gelruiten van eenige vierkante meters omvang, zoo
mede een aantal ruiten in lood gevat, werden aan
splinters geslagen. Eenige rijwielen die boven de ko-
lenbewaarplaats stonden werden omhooggeworpen en
vernield. De man die de lucifer bad aangestreken be
kwam verwondingen aan hoofd en armen en werd per
auto naar bet ziekenhuis vervoerd. Een der heeren
van het personeel kreeg, door de rondspattende glas
scherven, lichte verwondingen aan het hoofd, welke
ter plaatse verbonden werden. De brandweer rukte
aan doch behoefde geen blusschingswerk te doen, daar
de vlam, toen zij zich een uitweg had gebaand, van
zelf doofde. Betrekkelijk is het geval goed afgeloopen
daar zich achter de hal eene benzinebewaarplaats be
vond. De materieele schade is intusschen vrij groot.
Kermisvolk.
Te Woensel (U.-B.), waar thans kermis is, heeft
de politie in verschillende woonwagens, in de buurt
van het kermisterrein een inval gedaan.
Dit staat in verband met voortdurende diefstallen,
welke in de laatste dagen in de omstreken gepleegd
worden. Yooral verdwijnen vele gewassen van het
veld.
De laatste dagen werd de loop der Maas (Belgisch
gedeelte) door Hederlandsche en Belgische ingenieurs
onderzocht, in verband met de kanalisatieplannen de
zer rivier.
Een handelsreiziger uit Tilburg was te Antwerpen
in het Park op een bank in slaap gevallen. Toen hij
ontwaakte, ontdekte hij, dat men hem in zijn slaap
had beroofd van een portefeuille, inhoudende 260
francs, zijn portemonnaie en een gouden horloge.
Het incident met de Hvülen.
Inzake het onderzoek betreffende het gebeurde met
de Zweedsche onderzeeboot „Hvalen" wordt vanwege
de regeering met inwinnen van inlichtingen voortge
gaan.
O. a. werden informaties gevraagd aan den presi
dent van de rechtbank te Haarlem, in verband met
de verleende machtiging tot het leggen van beslag op
het schip.
Gisteren werd de gemeente Doorwerth bezocht door
den heer Steyn, oud-president van den Oranje-Vrij-
staat. President Steyn, vergezeld van mevrouw Steyn
kwam speciaal om een bezoek te brengen aan de mo
del-boerderij „Het Huis ter Aa." Hij bezichtigde al
les met de meeste belangstelling en sprak zijn volle
ingenomenheid uit over alles wat hij zag en toonde
ook op dit gebied een volkomen oordeelkundig man te
zijn. De heeren Scheffer, die den oud-president per
soonlijk rondleidden, hadden menige vraag te beant
woorden, waaraan natuurlijk met de meeste bereidwil
ligheid werd voldaan.
Bij het afscheid, ten huize van den heer Scheffer,
waar mevrouw Scheffer precipieerde, verklaarde d«
oud-president dat hij groote verwachting van het be
zoek had gehad, doch dat die verwachting in de wer
kelijkheid verre overtroffen was. President Steyn zei-
de niet genoeg te kunnen prijzen het gehalte van het
melkvee, de alom heerschende uiterste zindelijkheid,
de correctheid in het werk en de groote orde, die in
het geheele bedrijf en onder het personeel op te mer
ken waren. i V i
De te Middelburg Zondag j.l. gehouden meeting
voor algemeen kiesrecht heeft tengevolge gehad, dat
de burgemeester van Koudekerke, onder welke ge
meente de weide, waarop de meeting gehouden werd,
is gelegen, proces-verhaal heeft doen opmaken wegens
het maken van muziek zonder toestemming. De
meeting was opgeluisterd door het muziekgezelschap
„Excelsior" en de zangvereeniging „De Volksstem."
In brand
Op de Stadhouderslaan bij het Statenplein te 's-Gra
venhage raakte gisterochtend een schildersknecht in
brand, vermoedelijk doordat een vonk uit zijn pijp tij
dens het wielrijden op zijn kiel terecht kwam. Door
de ijlings toegeschoten voorbijgangers werden de vlam
men gelukkig spoedig gedoofd, zoodat de man er met
verbrande kleeren en een brandwond aan de hand af
gekomen is. Door de -op Zorgvliet gestationeerde af-
deeling van de militaire geneeskundige dienst werd
hulp verleend.
Er wordt door de verlofgangers, die aan de divisie-
manoeuvres bij Amersfoort deelnamen, geklaagd over
onvoldoende voeding, zoowel wat kwaliteit als kwanti
teit betreft. Om 5 uur werd er reveille geblazen. De
ontbijt-koffie was met den besten wil niet te drinken
en de veldflesch werd dan ook liever met helder water
dan met bet bruine vocht gevuld. Bij het broodje van
zes ons kregen de manschappen een blokje kunstboter,
genoeg om één snee brood mee te besmeren. Om 7
uur werd uitgerukt, meestal tot 4 5 uur. Zij, die
het bivak moesten betrekken, bereikten dat eerst om 7
uur, een enkele maal zelfs 8 uur. Men sliep dan bo
vendien nog in de lage leeren tentjes bij afwisseling 2
uur, maar: a la guerre conmie la guerre. Als er nu
maar behoorlijk wat te eten werd gegeven, doch ook
in dat opzicht schenen de manschappen aan oorlogs
toestand te moeten wennen, zoodat dan ook eenmaal
230 man van één bataljon (pl. m. 500 man) hun nood
rantsoen gedeeltelijk opaten. Zij hadden echter buiten
den waard of liever buiten den commandant gerekend,
want ze werden gestraft met 4 dagen politiekamer.
Vooraf moesten zij 's Zondags in 't kamp om de twee
uur zich melden en het overschot van huil nood-rant
soen laten zien, om te toonen, dat ze er niet meer van
opgegeten hadden. Het wekte nog al hilariteit op,
maar discipline moet er zijn. (Zw. Ct.)
Diefstal
De arbeider v. d. P., werkzaam bij de S.S. te Gro
ningen, heeft zich schuldig gemaakt aan diefstal van
goederen, welke door de Mij. moesten worden verzon
den. P. is aangehouden.
Uit Sint Pencres.
Dinsdagavond werd te St.-Pancras dn het lokaal van
D. Stammes, door de afdeeling van het „Witte Kruis"
aldaar, een algemeene leden-vergadering gehouden.
Daarna werd behandeld den uitgebreiden beschrij
vingsbrief voor de algemeene vergadering, welke Dins
dag 5 October te Amsterdam zal worden gehouden.
Tot afgevaardigde werd aangewezen de beer P. van
Pienbroek en tot plaatsvervanger de beer A. Uobel.
Voor het nazien der rekening van den penningmees
ter werden aangewezen de heeren J. Yerweel, P. van
Pienbroek en R. Blok.
