DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No.
Uit Hof- en Hoofdstad.
31.
Honderd en twaalfde jaargang.
1910.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P ikmaar f 0,80? franco door het geheele Rijk f 1,
Af ynderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan dt N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/fo. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 0.
MAANDAG
o
7 FEBRUARI.
BINNEN LAN 1).
TdelowiaiiiBer S.
NEDERLANDERS IN DEN VREEMDE.
ALKMAAHSCHE COURANT,
ALKMAAR, 7 Februari.
Het is een stille week geweest. De verkiezingen in
Engeland zijn afgeloopen slechts eenige uitslagen
zijn nog niet bekend.
Onder de 667 reeds gekozen leden van 't Lagerhuis
bevinden zich ook thans weer, als bijna overal, zeer ve
le advokaten, n.l. 125. Voorts zijn er o. a. 12 profes
soren en leeraren, 11 ingenieurs, 30 procureurs, 44 offi
cieren uit 't leger, 38 eigenaren van couranten en
journalisten, 13 landbouwers, 9 geneesheeren, 3 predi
kanten (alleen voorgangers der afgescheiden kerken,
die der staatskerk mogen geen parlementslid zijn), 1
handelsreiziger en 1 loods. Het oudste lid is 88 jaar
terwijl de Benjamin van het Huis 22 jaar is.
Voor het overige valt er over de Engelsche politiek
weinig te zeggen op het oogenbiik.
Frankrijk, dat de vorige week de aandacht vroeg
voor de overstroomingen, heeft thans slechts een paar
regels noodig. De Seine is gedaald, na groote stoffe
lijke schade te hebben aangericht. Van alle kanten
stroomen de gelden tot leniging in den nood toe
en de Parijsche apachen trachten hun slag te slaan
door te rooven en te stelen.
Over Duitschland valt meer te zeggen. Wel heeft
het incident in den Rijksdag, ontstaan doordat de
conservatieve afgevaardigde von Oldenburg zeide dat
de Pruisische Koning een officier moest kunnen beve
len den Rijksdag te sluiten, een kalm verloop gehad,
maar de indiening van het wetsontwerp op de her
vorming van het Pruisisch kiesrecht aan het einde der
week heeft reeds heel wat pennen in beweging ge
bracht.
Men weet, dat het Pruisische kiesrecht bijster
slecht geregeld is. De afgevaardigden worden n. 1.
gekozen volgens het drieklassen-stelsel zoodat men-
schen met veel geld oneindig meer invloed op de sa
menstelling van de „volksvertegenwoordiging" dan
andere kiezers hebbende stemming heeft in het open
baar, niet in het geheim plaats men begrijpt dat dit
voor velen een onoverkomelijk beletsel is om hun stem
uit te brengen zooals zij dit gaarne zouden wenschen;
de kiezers kiezen niet direct de afgevaardigden, maar
zoogenaamde kiesmannen, die op hun beurt de afge
vaardigden kiezen; de verdeeling in districten dateert
uit 1860 en daarbij is dus geen rekening gehouden met
den buitengewonen groei der groote steden, zoodat het
platte land schrikbarend bevoordeeld is.
Men kan niet zeggen, dat het nieuwe ontwerp met
veel geestdrift ontvangen is integendeel. De re
geering heeft daarvoor veel te weinig gegeven. De
hierboven aangegeven kenmerken zijn bijna onveran
derd bestaan gebleven. De trap bij de verkiezing
wordt afgeschaft, in het 3 klassen stelsel wordt een
verbetering ten goede gebracht, terwijl behalve belas
ting-betaling ook kenteekenen van beschaving iemand
tot een hoogere klasse kunnen bevorderen.
Het vermoeden wordt uitgesproken, dat de regee
ring, wel wetend voor zulk een ontwerp geen meerder
heid te zullen krijgen, het heeft ingediend om te kun
nen zeggen: „Aan ons heeft het niet gelegen, wij
hebben onze belofte gehouden."
De vrijzinnige en sociaal-democratische bladen ver
werpen het ontwerp ten volle, de nationaal-liberale
bladen zijn het er niet geheel over eens, de centrums
pers heeft ook veel aan to merken, alleen de conser
vatieven zijn daarentegen zeer ermee ingenomen en
prijzen den rijkskanselier von Bethmann Hollweg.
Op den Balkan gaven Griekenland en Kreta aan
leiding tot bezorgdheid. De Kretenzers willen hun
ideaal, aansluiting bij Griekenland, niet opgeven en
schijnen vastbesloten te zijn, dat ideaal te hereiken,
welke daarvan ook de gevolgen kunnen worden.
De groote mogendheden, door Turkije daartoe ge
dreven, willen daarvan echter niemendal weten. Tur
kije heeft verklaard, dat het ernstige maatregelen zou
nemen en het heeft reservisten opgeroepen, waarop
Griekenland, onder den invloed van de mogendheden,
ingebonden heeft, zoodat het op het oogenbiik pais en
vrede is.
De minister-crisissen kan men tegenwoordig haast
niet meer bijhouden. In Griekenland is een nieuw
kabinet gekomen, in Noorwegen is een nieuw ministe
rie gevormd en nu weer is het in Perzië misère.
De minister van buitenlandsche zaken is moeten af
treden, omdat men niet tevreden was, over de langza
me ontruiming van het Perzisch gebied door Russi
sche soldaten. In Chili werd een ministercrisis voor
komen, wilde aanvankelijk het heele kabinet aftreden,
het is op dezen stap teruggekomen, en alleen de mi
nister van financiën is gegaan.
Tenslotte zij melding gemaakt van eenige rampen,
die deze week plaats hadden.als het zoo doorgaat
wordt 1910 een rampjaar. Te Primero, Colorado, kwa
men bij een mijnongeluk 150 menschen om, in Texas
eveneens bij een mijnramp 65 personen, in Enge
land bij een spoorwegongeluk zeven, op zee ver
loren door de stormen velen het^ leven van overal
kwamen berichten over het aanspoelen van lijken.
De Haagsche Torenwachter van de Middelb. Ct.
vertelt het volgende nieuwtje:
„Uit zeer goede bron verneem ik dat de heer Nelis-
sen, na terugkeer van zijn ziekteverlof (dat Zaterdag
12 dezer aanvangt en voor eenige maanden is ver
leend) als minister zal aftreden. Hij heeft er meer
dan genoeg van, en dit verlof is slechts een inleiding
tot zijn ontslag.
Natuurlijk zal dit bericht officieus tegengesproken
worden, maar toch is het zoo. De Papendrechtsche
zaak moet het hem gedaan hebben."
Verschillende Haagsche briefschrijvers houden zich
bezig met het optreden der politie tegen de speelhui
zen.
Ik heb, zoo schrijft de bovengenoemde Torenwach
ter, goede redenen dit voor waar te houden, dat kort
geleden eenige jongelui van aanzienlijken huize groote
sommen verloren hebben en dat hun ouders, hierover
weinig gesticht, hun invloed aangewend hebben om
aan dit kwaad, het koste wat het wil, een einde te ma
ken. Vandaar dat van aller hoogste zijde gelast werd
eenvoudig maar de wet op zijde te zetten en „op te
treden." Nu is het zeker zeer onaangenaam voor de
ouders wier zonen bij het baccarat duizenden verlo
ren, maar waarom werd diezelfde wet niet op zijde ge
zet, toen het kleine sommen betrof van minder aan
zienlijke jongelingen van minder aanzienlijke ouders?
Die zouden het in verhouding misschien nog minder
kunneu missen dan de ouders van de jongelui die er
een kleine hofhouding op ua houden."
De schrijver wijst er vervolgens op dat dieven hoogst
zelden gepakt worden, de particuliere nachtveiligheids
dienst 20 winst uitkeert maar voor monsterbe-
toogingen tegen de speelhuizen en detective-diensten
van particulieren zijn er geen agenten en rechercheurs
genoeg.
De Haagsche briefschrijver van de Prov. Geld. en
Nijm. Ct. zegt, dat menig officier het aan meer dan
gewoon speelhuisbezoek te danken heeft, eerlang van
de Residentie naar het garnizoen van een of anderen
provincialen uithoek te worden overgeplaatst. Want
geregeld werd bij een nachtelijken overval van de be
faamde speelgelegenheden tegen de aanwezige bezoe
kers procesverbaal opgemaakt.
Aangezien nu uit menig getuigenverhoor is geble
ken dat er heel wat jonge officieren tot die bezoekers
behoorden zijn de hoogere militaire autoriteiten er
toe gekomen tegenover dit verschijnsel niet langer
een lijdelijke houding te blijven aannemen. Op zijn
machtsgebied geeft de minister van Oorlog dus steun
aan het optreden van zijn collega van Justitie, aan
wiens persoonlijke bemoeiing we de krachtige maatre
gelen tegen de speelgelegenheden danken.
De Haagsche medewerker van de Prov. Gron. Ct.,
schrijvende dat er groote dingen op komst zijn o. a.
de benoeming van het pas gekozen lid der Eerste Ka
mer jhr. mr. Roëll tot voorzitter der nieuwe staats
commissie tot herziening der grondwet zegt dat in
de bekende „affaire" (Kuyper-Westmeyer-Lehmann)
verrassingen niet zijn uitgesloten: „Mij werd dezer
dagen toch door een socialist, die op de hoogte kan
zijn, meegedeeld, dat, wanneer bij de behandeling van
het enquête-voorstel van mr. Troelstra in de afdeelin-
gen of daarna in 't openbaar debat, blijken mocht dat
de meerderheid ongezind is een onderzoek met de noo-
dige wettelijke waarborgen in te stellen, aan de hand
van een dossier, dat in handen van genoemd Kamerlid
moet berusten, nieuwe feiten zouden worden bijge
bracht, die een afwijzing der enquête, zelfs na de uit
stelling van den zoogenaamden „raad van onderzoek"
voor iedereen onvoldoende zouden doen worden."
De schrijver van de „Brieven uit de Residentie" in
De Standaard vertelt.
„We nummeren hier onze straten, als elders, vol
gens de rekening van Bartjens, zoodat iedere straat
heeft haar nummer 11 en haar nummer 13.
Nu kwam er, in een mooie, gezonde wijk, in een
heel respectabele huurt met geriefelijke huizen, verle
den jaar een huis leeg, dat het „gekkennummer" 11
droeg.
En verbeeldt u, waarde lezer, dat dat huis nu niet
weer verhuurd kon worden.
Kijkers genoeg, maar geen huurders!
Ter wille van het nummer!
Althans zoo verzekerde bij hoog en bij laag de huis
eigenaar, die geloofde, dat zijn huis dadelijk weer ver
huurd zou zijn als het maar een ander nummer kreeg,
waarom hij een verzoek in dien geest tot het Gemeen
tebestuur heeft gericht.
Den Ilaag's allervroedste vaderen hebben naar aan
leiding van dat verzoek overleg gepleegd en wel met
het gevolg, lach niet dat dezer dagen in de ver
lichte stad 's-Gravenhage, in een mooie, gezonde wijk,
in een heel respectabele buurt, uit een rij van allerge-
riefelijkste huizen nummer 11 verdwijnen zal en ver
vangen zal worden door10A
De Amsterdamsche briefschrijver van de Prov.
Gron. Ct. schrijft in verband met de oprichting van
een commissie om gelden in te zamelen voor de slacht
offers van den watersnood in Frankrijk, dat de nood,
die in eigen land geleden wordt, groot genoeg is om
eerst aan leniging daarvan te denken alvorens zijn
geld over de grenzen te sturen. Nog dezer dagen
hoorde ik van een gezin, dat in een der achterbuurten
een zolder bewoonde, zoo luchtig en tochtig, dat alle
leden er ziek waren geworden en er geen cent verdiend
werd. Van hun diaconie kreeg het achttal een gulden
per week plus wat brood en turf, maar eeu kachel had
men niet, aan geld voor een dokter en geneesmiddelen
kon zelfs niet gedacht worden en te midden van
die ellende bevalt de moeder! Gelukkig heeft toen de
burgerlijke armenverzorging ingegrepen, de moeder
ligt in het gasthuis, de vader heeft een onderkomen
gevonden in het werkhuis, de kinderen in het Stads-
bestedelingenhuis en ik hoop nu maar, dat die tijde
lijke verpleging van het gezin kan worden voortgezet
tot het voorjaar in het land is, en de vader, havenar
beider, weder aan den slag kan komen.
De toestand, waarvan ik hier melding maak, is
geen uitzondering. Elke armbezoeker kan u van der
gelijke en erger tragische dingen vertellen, doch wan
neer men van zoo iets hoort blijft men de gebeurte
nissen te Parijs erg interessant vinden doch geeft
zijn penningske ten bate zijner stadgenooten
Het jongste nieuws op het gebied van sportspecula-
tie aldus deze briefschrijver verder is de poging-
tot oprichting van een naamlooze vennootschap tot
exploitatie van vliegwedstrijden. Men is n.l. doende
een kapitaal van een half millioen bij elkander te
brengen, verdeeld in aandeelen van 1000. Lukt dat,
dau worden een dozijn vliegmachines aangeschaft, de
noodige aviateurs in vasten dienst genomen en inge
schreven voor alle vliegwedstrijden die, te beginnen
met het a.s. voorjaar, alom zullen worden gehouden.
De wedstrijden gaan, zooals men weet, om zeer hooge
prijzen, maar bovendien krijgt elke deelnemer, die met
zijn toestel opstijgt een uitkeering, zoo iets van 25000
frcs., beweerde mijn zegsman.
Welnu, de maatschappij zorgt eiken wedstrijd, die in
Europa wordt gehouden, te doen bijwonen door twee
harer vertegenwooi'digers, zoodat zij, menschelijkerwijs
gesproken, zeker is, dat van harentwege gevlogen
wordt. Ook al behaalt nu geen harer aviateurs een
prijs, zoo strijkt zij toch 25000 francs op, en al zijn
de kosten van exploitatie en administratie niet gering,
het aantal wedvluchten zal dit jaar en zeker ook in de
eerstvolgende jaren zoo talrijk zijn, dat met die 25000
frcs. per keer op den duur een zeer aardige winst
wordt behaald.
Natuurlijk wordt die winst aanzienlijk verhoogd,
wanneer een der vertegenwoordigers der onderneming
een prijs weghaalt, doch bij den opzet der zaak wordt
daarop niet gerekend, terwijl niettemin een dividend
van 10 a 12 p'ercent in uitzicht wordt gesteld. Ik weet
niet of het benoodigd kapitaal reeds gevonden is,
doch gegeven de lust mijner landgenooten om „een
gokje" te maken, durf ik vermoeden, dat de zaak voor
de lente in het land is, haar beslag zal hebben gekre
gen.
Eindelijk ontleenen we aan den Amsterdamscken
brief van het Utrechtsch Dagbl. het volgende:
„Men vertelde mij eens van een pastoor op Atjeh.
Pastoor Verbraak heette hij, ik mag zijn naam, bekend
genoeg, wel noemen. Die pastoor Verbraak hield zoo-
v veel van erwtensoep. En hij had een goede kokki om
dit volksgerecht klaar te maken.
Doch daar gaat de pastoor op tournée. Voorloopig
meer ontbering den erwtensoep te wachten! Hij neemt
een paar blikjes mee om nu en dan te snoepen. Maar
in het eerste kampement waar hij aankomt, wordt hij
de geliefde geur van zijn lijfgerecht reeds gewaar. De
officier die' hem logeeren zal, heeft een babi laten
slachten, om den geestelijke op een lekker bordje
„snert te kunnen tracteeren.
In het tweede kampement wordt het varken juist
gekeeld, wanneer de geestelijke iets vroeger dan ver
wacht, met zijn geleide aankomt. Vóór de rijsttafel
erwtensoep. De bevelhebber in het derde kampement
heeft, alles om mijnheer den pastoor genoegen en
erwtensoep te bereiden, expres een boodschapper
naar Koeta Radja gezonden om een blik spliterwten.
In 't kortzooveel dagen als de pastoor op tournée
was, zooveel varkens moesten het leven laten, zooveel
gastheeren en gastvrouwen zaten met verheerlijkte ge
zichten te raden hoe de pastoor hun snert nu wel vond,
en toen de geestelijke na eenige weken op zijn stand
plaats terug was, lustte hij geen erwtensoep meer.
De onlangs overleden prof. N. G. Pierson placht
zeer in zijn werk verdiept te zijn. Men vertelt van hem
de volgende anecdote.
Op zekeren dag was ten huize van den hoogleeraar
iemand te eten. De professor komt zóó uit zijn werk
aangeloopen, gaat aan tafel zitten, eet, en excuseert
zich.
Mevrouw vindt het noodig het excuus bij den gast
nog eens te herhalen.
't Is voor mijn man zoo moeilijk als hij in zijn
werk zit
Och mevrouw, hij is er heel niet uit geweest!
Inderdaad had de conversatie aan tafel iets te wen
schen gelaten.
HETGEBRUIK VAN TREKHONDEN.
Blijkens de memorie van antwoord wil de minister
J niet weten van een volstrekt verbod om trekhonden te
bezigen. Dit zou een aanzienlijk verlies berokkenen,
daar de ongeveer 3000 trekhonden te Rotterdam alléén
per dag voor 1500 werk leveren, terwijl hun onder
houd zeker verre van 50 cent per stuk en per dag kost.
Het geheele aantal trekhonden in ons land wordt op
minstens 80.000 geschat.
Evenmin kan de minister zich vereenigen met het
denkbeeld om althans tot een plaatselijk algeheel ver
bod wettelijke machtiging te geven.
Het wetsontwerp is op enkele punten eenigszins ge
wijzigd, o. a. in dien zin dat de begeleider van een
hondenkar steeds het vereischte bewijs van inschrij
ving bij zich moet dragen.
De vereeniging „Nederland en Oranje" te Berlijn,
heeft, naar de Tel. meldt in het afgeloopen jaar 2050
!mark aan ondersteuning voor behoeftige landgenooten
uitgekeerd, 't Meest werd 't weldadigheidsfonds aan
gesproken door werklooze Nederlanders, die met eeni
ge Marken en een spoorkaartje dikwijls waren gehol
pen. Ook enkele vaste klanten heeft dit fonds
meest oudjes, die een geringen geregelden steun genie
ten. Aan-lager-wal-geraakte café-chantant-artisten
en muzikanten, obstinate polderjongens, die bedaren,
zoodra ze in de volksgaarkeuken de maag weer goed
hebben gevuld, een enkele ontslagen gevangene, die
z'n uitgangskas verboemelde, te oude zwervers, die
geen werk meer kunnen vinden dat zijn zoowat de
typen die de handige commissaris van weldadigheid,
de heer Van Aken, met geringe middelen weer zoo'n
beetje tracht te schoren. Van H. M. de Koningin, de
beschermvrouwe der vereeniging1, kreeg 't weldadig
heidsfonds eene gift van 1000 Mark. Ook de zuster-
vereeniging „Ilollandseh gezelschap," en enkele leden
hebben braaf meegeholpen.
HET VRIJE RUILVERKEER.
In de plaats van den heer J. L. A. Groneman te
Wieringerwaard, die sinds de oprichting van boven
staande vereeniging, in 1897, deel uitmaakte van het
bestuur, en voor herbenoeming niet in aanmerking
wenschte te komen, is gekozen de heer K. Cz. de Boer,
te Assendelft.
VERVROEGD SLUITINGSUUR VOOR WIN
KELS EN MAGAZIJNEN.
Door de R. K. handels-,kantoor- en winkelbedien-
denvereeniging „Sint-Nicolaas" te Amsterdam, is de
zer dagen een adres bij den gemeenteraad ingediend,
waarin adressanten een verzoek hebben nedergelegd,
om door het in het leven roepen van gemeentelijke ver
ordeningen, een vervroegd sluitingsuur voor winkels
en magazijnen vast te stellen.
ÜËMËNÜa NltUWS
NAT. BLOEMBOLLENTENTOONSTELLING
1910.
Deze tentoonstelling zal den 23sten Maart in tegen
woordigheid van haren beschermheer, Z. K. H. den
Prins der Nederlanden, door Z. E. den minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel worden geopend om
tot einde Mei te duren. Zij overtreft derhalve de ver
leden zomer te Zeist gehouden groote tuinbouwten
toonstelling nog belangrijk wat haren duur betreft, en
er kan dadelijk worden bijgevoegd, dat zij ook uit een
bouwkundig oogpunt ongetwijfeld van nog veel meer
beteekenis zal zijn.
De Haarlemsche tentoonstelling wordt gehouden
ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan der Algem.ee-
ne Vereeniging van Bloembollencultuur, de bekende
over de geheele bollenstreek vertakte vereeniging, die
de hooge bescherming geniet van H. M. de Koningin
en H. M. de Koningin-Moeder, thans nagenoeg 3200
leden telt en derhalve de talrijkste tuinbouwvereeni-
ging van ons land geworden is. De gemeenteraad van
Haarlem stelde een terrein van 6 H.A., een der fraai
ste plekjes van den Haarlemmerhout, voor de tentoon
stelling beschikbaar, en reeds in den vorigen herfst
werden daar een millioen bollen geplant volgens de
plannen van de tuinarchitecten Leonard A. Springer
en LI. J. Goemans. Deze vollegrondstentoonstelling
zal evenwel niet uitsluitend uit bloembollen-inzendin
gen bestaan; ook Boskoop en Aalsmeer zullen door
hunne beroemde culturen talrijk vertegenwoordigd zijn
zoodat een ongetwijfeld prachtig geheel zal kunnen
worden verkregen.
Behalve de vollegrondstentoonstelling, zijn vier tij
delijke tentoonstellingen uitgeschreven, te houden in
de daarvoor opgerichte gebouwen van enorme afmetin
gen. Elk dezer tentoonstellingen zal een eigen karak
ter hebben, en voor de beide eerste zijn reeds nu,
maanden voor den officieelen sluitingstermijn van de
inzendingen, zooveel opgaven ingekomen, dat de be
schikbare plaatsruimte verre van voldoende zal zijn.
De voornaamste tuinbouwvereenigingen uit het bui
tenland hebben reeds het voornemen te kennen gege
ven, zich bij de jubileumstentooAstelling der Haarlem
sche vereeniging door deputatiën te doen vertegen
woordigen.
Daar de tentoonstelling samenvalt met den bloeitijd
der bloembollen in Haarlem's omstreken, zullen dit
jaar zeker talloos velen zich opmaken naar de Bloe
menstad, waar zooveel schoons hun wacht.
LOKVINKEN IN SPEELHOLEN.
Nu het in de speelclubs te Amsterdam met de zaken
niet al te best meer ging, hebben de heeren er wat op
gevonden. In hun dienst staat tegenwoordig een hee
le bende handlangers om het noodige leven in de brou
werij te brengen. Deze lieden zijn door de onderne
mers der speelhuizen ruim van geld voorzien. Zij
loopen nu 's avonds de verschillende affaires af, en
nauw klinkt de oproep van den croupier voor een
nieuw spelletje: „Eaites votre jeu!", of de handlangers
scheren hun guldens en rijksdaalders onder veel la-
waaimakerij op het groene laken, meestal twee of meer
inzetten doende.
Als er een schaap over de brug is volgen er méér!
De gangmakers hebben succes; de hartstochten wor
den opgewekt, de portemonnaie komt uit den zak en
weldra worden de handlangers door „echte" bezoekers
in het spel gevolgd. Natuurlijk is men hier na eenigen
tijd zijn dubbeltjes kwijt!
