DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en twaalfde Jaargang.
1910.
ZATERDAG
12 FEBRUARI.
Een gelukkig voorbeeld.
BINNENLAND.
No. 36
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P ikmaar f franco door het geheele Rijk f 1,
Af jjnderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan dt N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. MERMs. COSTER ZOON, Voordam C 0.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
UTetefoonnramBier 3.
ALRMAARSGHE COURANT.
Wij willen eerst iets over protesten zeggen.
De lezers zullen dit vermoedelijk geen onderwerp
voor een hoofdartikel vinden. Er wordt zoo enorm veel
geprotesteerd. Er gaat in Nederland geen dag voorbij
dat niet ten minste eenige secretarissen eenige verga
deringen bijeen roepen waar als punt op de agenda
verschijnt „protest tegen dit of dat." En alsmede gaat
er geen dag voorbij, waarop niet een paar woordvoer
ders in eenige vergaderingen betoogen, dat dit of dat
schande is en dat de vergadering verontwaardigd moet
zijn. En de vergadering is heel gehoorzaam veront
waardigd en protesteert (in den regel als „groote"
vergadering) tegen de schandelijke de lezer
kent de rest.
Men verveelt het publiek dermate met die protesten,
dat men er nauwelijks notitie meer van neemt en heel
goed begrijpt, dat „die groote vergadering" ten slotte
een secretaris en een voorzitter waren, die het wel
goed vinden om maar eens weer hun mannetjes te la
ten protesteeren.
Het is een jammerlijke gewoonte. Van een goed,
een waardig en gemotiveerd protest kan zooveel kracht
uitgaan, dat het wel jammer is, dat men door het
eeuwigdurende geprotesteer de daad zelf in discrediet
brengt. Het gaat met protesten als met de rekwesten.
Ook het recht rekwesten te zenden was oorspronkelijk
een belangrijk recht. Wat heeft een overmatig gebruik
er van veroorzaakt?
Dat het rekwest gezonken is beneden de waarde van
het allerminste ingezonden stuk. Weigert de redactie
van ons blad zulk een stuk bijv. over een plaatselijke
kwestie op te pemeq, omdat de inhoud \faardeloos
wordt geoordeeld, geen nood, voor 22*/, cent kan men
ppn zegeltje koppen ep het recht om pen ingezonden
§tpk te plaatsen in vele raadgyerslagen.
Waarlijk, men protesteert en rekwestreert tegen
woordig te gemakkelijk en het zou in het belang der
goede zaak zelf zijn, indien men hier eens wat meer
zelfbeperking toonde,
WÜ komen tof die overweging nu wij voor ons heb
ben een protest, dat alleen den verwarringbrengenden
naam gemeen heeft met de protesten die wij boven
signaleerden, maar daarvan overigens in elk geval het
tegenovergestelde is.
Hier een vaste overtuiging, in warme, waardige
woorden voorgedragen, hier acht onderteekenaars, die
de meest tot oordeelen bevoegden zijn in deze materie,
hier officieele en hooggeplaatste personen, die ge
lijk zij zeggen niet gevoelen voor de „correcte on
verschilligheid der officieele wereld," maar zich moe
dige mannen toonen met een warm hart,
Hgt is een protest tegen de wijze, waarop Rusland
Finland behandelt, (Mémoire a consulter sur la
question finlandaise), geteekend door zeven Neder-
landsche hoogleeraren in bet staatsrecht en een be
kend emeritua-hoogleeraar, die een hoog staatsambt
bekleedt,
Wij behoeven wèl niet te zeggen, dat het een uitste
kend stuk is, waarbij de hoogleeraren zich allerminst
op een eenzijdig standpunt stellen, getuige b. v. deze
uitspraak: „(ondergeteekenden) erkennen dat bij uit
sondering een revolutie (van boven of van beneden)
„gemotiveerd kan zijn." Maar waarop wij vooral de
aandacht vestigen, het is niet op den voortreffelijken
inhoud maar op de mooie daad, de mooie handbewe
ging, zouden de Franschen zeggen. Het zijn niet maar
een paar geleerden ,het is de Nederlandsche staats
rechtswetenschap (de handteekening van prof. Fabius
b.v. ontbreekt ook niet) die hier protesteert.
Inderdaad -ziehier een daad die meer er toe kan
strekken om aan de wereld duidelijk te maken dat Ne
derland hej; labd van internationaal recht in den
boogstgn zin H
Wij kunnen hipraan toevoegen, dat de behoefte om
dit aan te toonen toch ook eiders in ons land gevoeld
wordt. Al hoort men niets van het werk van het Ne-
derlandscb comité voor Internationalisme, waarvan
een paar jaar geleden gesproken werd, dit comité
schijnt nog te bestaan en wat meer zegt te wer
ken aan de voorbereiding van zijn publiek optreden.
Moge dat voorbereiden niet lang duren. Want alleen
door een krachtige, handige publiciteit kan men van
deze zaak een volkszaak maken. En alleen wanneer er
een volkszaak van gemaakt is, wanneer ons heele volk
een daad heeft gedaan als nu de acht hoogleeraren,
die evenals deze door heel de wereld als een mooie
handbeweging kan worden gewaardeerd, eerst dan mag
men verwachten, dat de wereld zal erkennen, dat Ne
derland het centrum van de vredeszaak verdient te
zijn.
en dat zijn ambtgenoot ten aanzien van brieven aan
minderjarigen wetswijziging wil overwegen in dien
zin, dat bij moeilijkheden de brieven, waarvan de af
zenders natuurlijk bekend zijn, worden teruggezonden
aan de afzenders.
De begrooting is aangenomen en de Kamer uiteen
gegaan.
ZWARE BANDJIR BIJ WLINGI.
Een zware bandjir van de Lekso-rivier richtte bij
Wlingi groote schade aan aan de wegen en spoorlijn
bij Wlingi.
Er gingen eenige menschenlevens daarbij verloren.
De halte Wlingi ligt in de residentie Kediri aan
den spoorweg KediriBlitarMalang.
Nabij de halte bevindt zich de suikeronderneming j
Kenongo, behoorende aan de Cultuurmaatschappij van
dien naam te Batavia, die het land in erfpacht heeft.
van Friesland in behandeling zal komen, bevat o.a. de
bepaling, dat de voorzitter en de verdere leden van het
bestuur moeten zijn mannelijke Nederlanders die den
ouderdom van 23 jaar hebben bereikt.
De commissie van rapporteurs stelt in haar rapport
voor, in dat artikel het woord „mannelijk" te doen
vervallen, blijkbaar met het doel om ook voor vrouwen
de gelegenheid open te stellen als voorzitter of als lid
deel uit te maken van het polderbestuur.
WERKEN OP HEMELVAARTSDAG.
De rechtbank te Middelburg heeft gisteren 17 ar
beiders uit 's-Heer-Arendskerke en Heinkenszand, we
gens overtreding' der Zondagswet (in het openbaar
werken op Hemelvaartsdag) veroordeeld ieder tot 1
boete, subsidiair 1 dag hechtenis.
MINISTER NELISSEN.
Vandaag gaat de minister van Justitie, mr. Nelis-
sen, met twee maanden verlof, teneinde genezing te
zoeken voor z'n geschokte gezondheid, die geleden
heeft onder een inspannenden arbeid en de hooge
eischen, die deze bewindsman zichzelf steeds heeft ge
steld. Het ministerie heeft wèl met ziekte te kampen,
zegt de Tel. Eerst het overlijden van minister Be
vers, vervolgens het ontslag-nemen om gezondheidsre
denen van generaal Sabron, dan ongesteldheden door
overspanning van de ministers Talma en Nelissen,
waarbij van den eerste nog een oogontsteking kwam,
en nu is minister Regout weer ziek. Intusschen kun
nen wij met beslistheid het gerucht tegenspreken, als
zou het bij den heer Nelissen reeds vaststaan, dat hij
ontslag zal nemen.
EERSTE KAMER.
Allereerst vroeg gisteren de heer Van H e e c ke
ren van Keil (anti.-rev.) het woord voor een per
soonlijk feit, mededeelende, dat hij ter zijner recht
vaardiging en ter beantwoording van den mi
nister van buitenlandsehe zaken een nota zou aanbie
den, hetgeen de heer Van der Biesen (R.-Kath.)
een „Nou ja, die Nota's dat kennen we" ontlokte.
Bij de behandeling van hoofdstuk IX (W ater-
staat) schetste de heer Sickenga (lib.) den
treurigen waterafvoer in Friesland en drong bij de
regeering op voorziening aan.
De minister van Landbouw, Handel en Nijverheid,
de heer Talma verdedigde bij afwezigheid van zijn
ambtgenoot wegens een lichte ongesteldheid diens be
grooting, zeide o. a. dat in afwachting van de indij
king der Lauwerzee kan worden overgegaan tot ver
dieping der afvoergeuLen met behulp der slipzuigers
AF SC HAFFING BAKKERSNACHT ARBEID.
Het Nationaal Comité voor Afschaffing van Bak-
kersnachtarbeid, gevormd door de volgende vakveree-
nigingen: Ned. Brood-, Koek- en Banketbakkersbond
Friesche Bakkersbond; Algem. Nederlandsche Boud
van Arbeiders (sters) in het' bakkers-, chocolaad- en
suikerbewerkersbedrijfR, K, Bakkers-Vaksecretari-
aat; Christelijke Bond van Bakkersgezellen en Rotter-
damsche Broodbakkers-gezellenvereeniging „Bijstand
zij ons Doel," heeft een adres gezonden aan de Tweede
Kamer der Staten-Geueraal.
Daarin betoogt het comité o. a. dat blijkens de me
morie van toelichting op het wetsontwerp tot beper
king van Zondagsarbeid en nachtarbeid in bakkerijen
van de 11.016 hoofden van hakkersondernemingen in
den lande 3626 bakkers zonder gezellen het bedrijf uit
oefenen en dat blijkens de ledenlijst van het tgenstan-
derscomité nog geen 100 hoofden van bakkerijen zich
als tegenstanders van het beginsel verklaard hebben,
zoo dat procentsgewijze uitgedrukt 90 als cijfer be
schouwd mag worden der voorstanders. Voorts zegt
het comité, dat blijkens verzamelde handteekeningen
van mannen van beteekenis in onderscheidene maat
schappelijke kringen de meerderheid, die iets voelt
voor sociale verbeteringen, aan zijne zijde staat en dat
blijkens het op 2 September 1909 te Utrecht gehouden
congres 233.786 georganiseerden in beginsel voor af
schaffing van bakkersnachtarbeid zich hebben uitge
sproken. Hier te lande wordt verder reeds door 28
bakkerijen van middelmatige broodproductie het be
ginsel van de afschaffing van nacht- en Zondagsar
beid, zooals het in het wets-ontwerp neergelegd is, in
daden getoond; daarom vragen adressanten de Kamer
de voordracht aan te nemen met in acht neming van
enkele technische verbeteringen, die zij in het adres
aangeven en in een uitvoerige memorie toelichten.
DE DOODSTRAF.
De classis Dordrecht der Chr. Geref. Kerken in Ne
derland heeft besloten adhaesie te verleenen aan 't
voqrstel der classis Apeldoorn, om een adres te zenden
aan H. M. de Koningin, tot wederinvoering der dood
straf. (Rott.)
EEN PLAATSELIJKE MIDDENSTANDSBOND.
In een te Dordrecht op initiatief van de Dordrecht-
sche winkelvereeniging gehouden vergadering van af
gevaardigden van verschillende middenstands-vereeni-
gingen om te geraken tot een plaatselijken Midden
standsbond, hebben zich de afgevaardigden van 13 ver-
eenfgingen, namens hun vereenigingen, tot toetreding
bereid verklaard, zoodat de oprichting thans verzekerd
mag heeten. Den 17en Maart zal de eonstitueerende
vergadering worden gehouden en verwacht wordt, dat
alsdan wel alle vereenigingen zich zullen aansluiten.
De aangesloten vereenigingen zullen elk een afge
vaardigde in het bestuur benoemen en uit dit bestuur
zal het dagelijksch bestuur worden gevormd.
DE EEDSKWESTIE.
Sedert de eedskwestie weer aan de orde is en lang
en breed wordt besproken, komt het veelvuldiger dan
vroeger voor, dat getuigen voor de Rechtbank bezwaar
maken tegen het afleggen van den eed.
Gistermorgen, in de strafzitting van de 6e kamer
der Rechtbank te Amsterdam was er weer een getuige
die verzocht van den eed te worden vrijgesteld.
De president, jhr. mr. Quarles van Ufford, vroeg
hem, of hij gedoopt was en op zijn bevestigend ant
woord en de mededeeling dat dit in de Ned. Ilerv.
kerk geschied was, zeide de president hem, dat hij ver
plicht was den eed af te leggen en daarvan onder deze
omstandigheden niet kon worden ontslagen.
Daarop zwoer de getuige den eed op de gebruikelijke
wijze.
VROUWELIJKE POLDERBESTUREN.
Het ontwerp-reglement voor den Haskerveenpolder,
dat in de eerstvolgende vergadering van de Staten
EEN WELDADIGHEIDSBLOEM.
Dr. J. A. van den Brink te Monster stelt voor in na
volging van wat in Zweden, Noorwegen en elders ge
schiedt, op een bepaalden dag op straat celluTbïed-
bloemen te verkoopen, en de opbrengst daarvan te be
stemmen voor het bestrijden der tuberculose. Hij acht
den geboortendag van prinses Juliana den meest ge-
scljikten jaarlijkschen bloemendag ten bate der tuber
culoselijders.
EEN HUWELIJKS VACANTIE-REIS.
Een bisschop van Londen heeft verleden Zondag-
gezegd: „Ieder echtgenoot en echtgenoote zouden er
heter aantoe zijn indien ze elk jaar een vacantie van
veertien dagen hadden ver van elkander.
De bisschop, een Britsche Episcopalische-bisschop,
dus gehuwd, dus deskundige in deze, poogde nog iets
aan zijn tekst toe te voegen even gedachtenwekkrnd en
veelbeteekenend als de tekst zelve. Het terugzien ver
goed de smart van afscheid nemen. Men ipoet door er
varing leeren hoe zeer men elkander noodig heeft, hoe
innig men elkander mist en 't is verfrissend soms uit
zijn gewone omgeving te gaan. Men ziet alles nieuw
en anders bij terugkeer.
„Ja, maar als men gedurende die veertien dagen
ntTêèhs de overtuiging kreeg, dat het een groot geluk
zou zijn, indien men van die 14 dagen er 365 kon ma
ken," merkte iemand op na de preek.
Maar iemand, die dus dacht zou die overtuiging
reeds sinds lang gehad hebben! Aanwezigheid leert
zoo iets beter dan afwezigheid. Maar afwezigheid kan
leeren, hoeveel men toch eigenlijk van elkander houdt
en hoe noode men van elkander voor altijd afscheid
zou nemen.
De tekst van den Bisschop zou voor menig predi
kant een voortreffelijke aanleiding tot een zeer stich
telijke preek kunnen zijn, meent de van dag tot dag-
schrijver in het Hbld.
DE RIJKSKWEEK- EN LEERSCHOOL TE
HAARLEM.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft zich
bereid verklaard de stichting van nieuwe gebouwen
voor de Rijkskweek- en leerschool alhier te bevorderen,
wanneer de gemeente daarvoor 't terrein aan de Leid-
schevaart hoek Schreveliusstraat kosteloos afstaat,
't Terrein heeft 5300 vierk. meter oppervlakte, 't Ge
bouw der leerschool aan de Voldersgraeht zal dan weer
ter beschikking van de gemeente komen.
B. en W. stellen voor daartoe over te gaan.
In een der bladen stond dat dit was voor een „rijks-
kook- en leerschool!
RECEPTIE BIJ DEN COMMISSARIS DER KO
NINGIN.
De receptie ten huize van den Commissaris der Ko
ning Donderdagavond te Haarlem was, naar de Opr.
Haarl. Ct. meldt, wederom zeer druk bezocht, waartoe
zeker ook medewerkte, dat velen van de gelegenheid
gebruik maakten om hunne gelukwenschen aan te
bieden aan het bruidspaar, den zoon des huizes, mr.
P. G. van Tienhoven en mej. Marggraaf. Onder de
aanwezigen, die van buiten de stad gekomen waren,
noemen wij het oudste lid van Ged. Staten mr. W.
baron Röell, en den afgetreden burgemeester der
hoofdstad, mr. W. F. van Leeuwen en echtgenoote.
UIT HARENKARSPEL.
Mej. J. Biestehierde te Zweeloo benoemd tot vroed
vrouw dezer gemeente, heeft die benoeming niet aan
genomen.
Door eenige veehouders in den polder Schager-
waard is besloten tot de stichting van eene kaasfa-
briek op coöperatieven grondslag. Dit is de vierde
kaasfabriek die in de gemeente zal verrijzen.
UIT PURMEREND.
In opdracht van het Gemeentebestuur werden he
den 13 perceelen bouwterrein in den Zuiderpolder in
liet openbaar verkocht. Het opgehoogde gedeelte kon
gelden 6 per M2., het niet opgehoogde gedeelte van
4 tot 5.80 per M2.
In het geheel werden verkocht 2023 M2. voor
10332.
UIT WEST-GRAFTD1JK.
Donderdagavond j.l. gaf de Rederijkerskamer „O.
V." te West-Graftdijk een uitvoering in het lokaal
van den heer J. P. C. van Marie. Deze uitvoering ge
schiedde op verzoek van de af deeling West-Graftdijk
van den Bond voor Staatspensionneering en was voor
alle leden van de af deeling toegankelijk. Van niet-le-
dcn werd een kleine entrée geheven. Opgevoerd werd
het propagandastuk: „Genadebrood" tooneelspel in 4
bedrijven, gevolgd door 2 voordrachten: „Aan 't Yen
ster" en „De verongelukte Tooneelrepetitie." De Re
derijkerskamer had. het genoegen voor een eivolle zaal
te spreken en met aandacht aangehoord te worden.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
Aan de afslagmarkt te Broek op Langedijk werd in
de maand Januari nog aangevoerd 8600 bloemkoolen,
648.600 roode kooien, 171,100 gele kooien, 41.650 witte
kooien, 2008 balen uien, 302 balen roode kool, 312 ba
len wortelen en 1 waggon witte kool a 10.000 K. G.
Yan de laadplaats werden verzonden 393 wagonla
dingen groenten.
UIT KOLHORN.
De Gemengde Zangvereeniging Kolhorn besloot
eene openbare uitvoering te geven, en de opbrengst
geheel te bestemmen voor een in 1910 te houden
schoolfeest.
De watermolen nabij de zeesluis is onder sloopers
handen gevallen en zal elders als korenmolen weder
worden opgebouwd. Zeesluis, sluishuis en watermachi
ne met molen op prentbriefkaarten, onder 't oog van
't algemeen en in 1908 door een kunstschilder op doek
gebracht, bestaat dus niet meer. Meer en meer ver
dwijnen ook in Hollands Noorden de molens en molen
tjes, welke aan het land zooveel vriendelijkheid gaven.
UIT ZUID- EN NOORDSCHERMER.
In de Donderdag gehouden raadsvergadering, waar
in de heer J. Smit afwezig was, werd medegedeeld:
a. dat hij den van morgen gehouden kasverificatie
conform de boeken én bescheiden en in kas bleek te
zijn een bedrag van 1228.16.
b. dat het in de vorige vergadering vastgestelde
bouwplan voor een te maken overdekking op de speel
plaats bij de school te Grootschermer door den
districtsschoolopziener is goedgekeurd.
c. dat uitvoering is gegeven aan het in de vorige
vergadering genomen besluit en dat te Waddinxveen
12 en te Broek op Langendijk 24 stuks lantaarnpalen
(compleet en in zeer goeden staat verkeerende) zijn
aang'ekocht en" ontvangen voor een gezamenlijk be
drag van 366.
d. dat door den heer R. de Boer te Schermehorn,
kennis is gegeven dat hij zijne herbenoeming als keur
meester van voor de comsumptie bestemd rundvleesch
heeft aangenomen.
e. dat door den heer C. Scheringa, kennis is gege
ven te bedanken als lid voor de commissie tot wering
van schoolverzuim in verband waarmede door den
Raad in diens plaats als zoodanig wordt benoemd de
heer W. Zee.
Ter tafel werd gebracht een plan tot het inrichten
tot speelplaats van het nieuw aangekochte terrein bij
de school te Driehuizen met overdekt gedeelte voor
het geven van onderwijs in de vrije- en orde-oefenin
gen met begrooting van kosten, waar aangaande werd
besloten <jm na goedkeuring door het schooltoezicht de
uitvoering daarvan aan B. en W. op te dragen.
Het kohier van den Hoofdelijken omslag werd be
houdens eenige kleine wijzigingen overeenkomstig het
door B. en W. ingediende vastgesteld tot een bedrag
van 3707.20.
Het Burgerlijk Armbestuur inmiddels ter vergade
ring gekomen deed rekening en verantwoording over
den dienst 1909, welke rekening met algemeene stem
men werd goedgekeurd tot een bedrag in ontvangsten
van '1939.04 en in uitgaaf van 1137.205, en een
batig saldo van 802.766.
Na gehouden rondvraag waarbij niemand het woord
verlangde, werd de vergadering gesloten.
UIT KOEDIJK.
Nu door het meer abnormaal geachte weer van
daag voorjaarsluwtjes en lentezon! de bouwers
veel kool moeten uitschieten, hoort men nog al eens
de meening opperen, dat het misschien beter ware, die
kool niet te behandelen, maar stuk te slaan en op het
land als mest te gebruiken. Want deze producten
worden, omdat ze niet meer verzendbaar zijn, tegen
zeer lage prijs geveild. Zoo bijv. door „Laandb.-belang"
eenige weken geleden 'n 10000 stuks a 70 gulden, waar
dan nog afgaat loonen e. d., dus per slot: „twee om
een cent, neem weg drie." Deze week 'n partij van
5500 voor 36 guldens.
De prijzen der gave kool worden hierdoor gedrukt,
want in de groote-stadslucht hier te lande smult men
geregeld van uitschot, 't Is wel sneu zijn vruchten
stuk te slaan en 't is dure mest/ maar misschien zou
den de prijzen van de kool hierdoor iets rijzen.
UIT OUDORP.
Men verzoekt ons te melden, dat Zondag a.s. hier
geen dienst zal gehouden worden in de Ned. Herv.
Gem.
NIET NAAR AMERIKA ZONDER INLICHTIN
GEN.
De Ned. waarschuwt personen, welke denken aan
landverhuizing naar Noord-Amerika niet in te gaan
op aanbiedingen van agenten van maatschappijen
voor Kolonisatie en landontginning, maar eerst in te
winnen de informatiën, hetzij direct, hetzij door tus-
schenkomst van het ministerie van Buitenlandsehe
Zaken van in Amerika gevestigde Nederlandsche con
suls.
KORTE BERICHTEN.
De politie te Utrecht heeft gisternacht in bewa
ring genomen een man, die half ontkleed, op het dak
eener woning aan de Nieuwe Keizersgracht aldaar ge
klommen was, met een scheermes in de hand, die al
lerlei bedreigingen uitte, vooral tegen zijn kostbaas,
met wien hij des avonds een heftige woordenwisseling
gehad had.
De heeren J. P. Jansen, secretaris der Marktver-
eeniging „De Westerkogge" te Berkhout en W. Slag
ter, electrotechnisch-ingenieur te Hoogkarspel, hebben
een electrisch mijntoestel vervaardigd, dat door zijn