DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 60
Honderd en twaalfde Jaargang.
1910.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P jkmaar ff ©9§s©5 franco door het geheele Rijk f 1,
Af ynderiijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan dt N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER 8* ZOON, Voordam C 9.
MAANDAG
o
14 MAART.
NATIONALE MILITIE.
B I N X E .N h A X IK
TcJeïo©nöBsM»cr 2.
Overnachten buiten de kazernes bij
opkomst voor herhalingsoefeningen.
ALKMAARSCHE COURANT.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat door den
Minister van Oorlog is bepaald geworden, dat in het
jaar 1910 bij wijze van proef -bij de Infanterie,
bij de Vesting-Artillerie en bij de Genietroepen aan
de verlofgangers van de Militie, voor zoover deze voor
de derde (laatste) maal voor berhalings-oefening on
der de wapenen zullen komen, alsmede aan de mili
cien-sergeanten der lichting 1909, Y OOR ZOOVER
ZIJ ZULKS ZULLEN VERLANGEN, zal kunnen
worden vergund, om buiten de kazerne te overnachten,
mits hunne woning (vaste of tijdelijke) in of nabij de
garnizoensplaats gelegen is, en de vergunning geen
aanleiding geeft tot het afleggen van zoodanige af
standen, dat daardoor invloed wordt uitgeoefend op
den goeden gang van den dienst en van de oefenin
gen, tengevolge van buiten deze opgedane vermoeienis.
De onmiddellijke Chef (Compagnies-Commandant
of de als zoodanig optredende Officier) zal, voor elk
geval afzonderlijk, in verband met den afstand, waar
op de betrokken persoon van de kazerne woont, bepa
len, wie voor de hierbedoelde gunst in aanmerking
komt.
De verleende gunst stelt niemand van eenigen
dienst vrij, terwijl de vergunning, wanneer dit den be
trokken chef gewensebt voorkomt, kan worden inge
trokken.
Zij die voor de genoemde gunst in aanmerking wen-
schen te komen, moeten daarvan, UITERLIJK
WEE MAANDEN VÓÓR DEN DAG VAN OP
KOMST SCHRIFTELIJK kennis geven aan hun on-
middellijken Chef (zie biervoor).
Opgemerkt zij
lo. dat aan dèn milicien, die eenmaal gevraagd
heeft buiten de kazerne te mogen overnachten, daarin
geen logies meer wordt verstrekt, dan in gevallen
waarin de betrokken Chefs dit als straf of om andere
redenen noodig mochten achten;
2o. dat niet dan bij hooge uitzondering ter beoor
deeling van den commandeerende-officier de gunst
kan worden verleend aan hen, die zich NA het hier-
voren aangegeven tijdstip (2 maanden vóór de op
komst) daarvoor aanmelden.
De Burgemeester van Alkmaar,
O. RIPPING.
ALKMAAR, 14 Maart.
Frankrijk heeft weer zijn „affaire," en evenals in
de zaak-Humbert en de zaak der Karthuizers van eeni-
ge jaren geleden, zijn er millioenen in het spel. Dit
maal zijn de millioenen verduisterd. Een van de li-
quidateuren van de ontbonden geestelijke orden heeft
verscheiden millioenen ten eigen bate onttrokken aan
de goederen, die zich onder zijn beheer bevonden. Een
jaar geleden, toen het bleek dat het met zijn zaken
mis was, werd de man uit zijn betrekking ontheven,
zonder meer. Maar Dinsdag is hij gearresteerd en hij
bekende met ongehoorde brutaliteit den diefstal, zeg
gende, dat men hem nimmer rekening en verantwoor
ding had gevraagd.
In de Kamer is over het geval geïnterpelleerd. De
heeren Jaurès en Berry hebben gesproken en minister
Briand heeft geantwoord. De heer Jaurès verzekerde
o. m. dat drie vierden van de goederen der geestelijke
orden tusschen de vingers der liquidateurs doorgegle
den zijn en vroeg welke maatregelen de regeering
dacht te nemen om aan dit wanbeheer een einde te
maken. De nationalist Berry stelde het politieke stel-
selxder laatste tien jaren voor het gebeurde verant
woordelijk bij de keuze der liquidateurs gaf alleen de
politieke overtuiging den doorslag. Minister Briand
verklaarde dat de regeering alle verantwoordelijkheid
in zake de controle op de liquidatie der geestelijke or
den op zich nam en gaf de verzekering, dat de justitie
ten volle haar plicht zaL doen, zoodat de geheele waar
heid aan den dag zal worden gebracht.
loen had de Kamer, na vier en een half uur bespre
king, er Y rijdag genoeg van. Heden wordt de discus
sie voortgezet. Er kunnen nog heftige tooneelen plaats
hebben maar een „grrroote zaak" wordt het Duez-
schandaal niethet loopt tegen de verkiezingen, men
wil nog graag ander werk afdoen en maakt thans
maar liever zoo weinig mogelijk lawaai de schei
dende Kamer kan op het oogenblik bij het Fransche
volk geen potje breken. Intusschen verdient het nog
vermelding, dat minister Millerand vóór zijn tegen
woordig ministerschap als advocaat van Duez groote
honoraria van dezen heeft opgestreken.
In Duitschland heeft men een dergelijk schandaal
niét. Men heeft echter zijn kiesrechtzaak en daaraan
meer dan genoeg. In het Pruisische Huis van afge
vaardigden gaf zij tot een komisch intermezzo aan
leiding. De copservatieven en de centrumsleden gaan
inzake het kieswetsontwerp samen men spreekt
van een zwart-blauw blok. De eersten hadden zich
steeds tegen de geheime stemming verklaard, zij zou
den thans, terwille van het Centrum moeten stemmen
vóór geheime stemming der kiesmannen. Om den
kiezers zand in de oogen te strooien, werd door hen.
voorgesteld de openbare stemming te behouden, ver
trouwende, dat dit voorstel door centrumsleden, natio-
naal-liberalen en vrijzinnigen zou worden verworpen.
De nationaal-liberalen begrepen evenwel deze manoeu-
ver en wilden zich van stemming onthouden, in de
hoop, dat het voorstel werd aangenomen. De conser
vatieven konden dat niet wagen en er liepen zoo
veel van lien weg, dat het voorstel door het Centrum
kon worden verworpen, 'n Meer teekenend voorbeeld van
parlementair verval is in den laatsten tijd niet voor
gekomen. Opmerking verdient het, dat de regeering
van een land zonder partijregeering (heet Pruisen
niet zoo?) kalm toeziet dat de door haar voorgestelde
directe verkiezing verworpen en de door haar niet ge-
wenschte geheime stemming ingevoerd wordt.
De Duitsche rijksdag behandelde deze week de in
terpellatie der sociaal-democraten over het bekend
verbod van den politie-president Jagow, betreffende
het houden van een Ijiesrechtwandeling. De heer Le-
debour laakte het optreden der politie, die op de
vreedzame menschenmenigte inhieuw, maar minister
Délbrück gaf den politie-president volmaakt gelijk. De
sprekers van rechts, van het centrum en van de natio
naal liberalen vonden het optreden der politie gepast,
terwijl de vooruitstrevenden en de sociaal-demoeraten
daarin een schending van de vereenigingswet zagen.
Het Engelsche Lagerhuis had de marine-begrooting
te behandelen. De liberale regeering kwam met een
marine-budget, dat een record is, van 420 millioen
gulden klimt het tot 486 millioen. Het stelsel van de tl
gewapenden vrede is duur. Duidelijk is nog eens na
mens de regeering verklaard, dat een verbetering' in de
Engelsch-Duitsche betrekkingen niet een verminde
ring der Engelsche marine-begrooting tengevolge zal
hebben.
In het Hoogerhuis beginnen heden de besprekingen
over de motie van lord Roseberry, om dat Huis te wij
zigen blijkbaar heeft de lord de regeering vóór wil
len zijn, althans willen voorkomen, dat de liberalen
voor de eenige voorstanders van vervorming van dit
parlementaire lichaam zouden doorgaan.
Koning' Eduard is op reis. Hij bezoekt weer de
badplaats te Biarritz, reisde echter via Parijs, zoodat
hij gelegenheid had zich te onderhouden met presi
dent Fallières. De koning' van Zweden is ook voor
zijn gezondheid op rei-s gegaan, terwijl de koning van
Bulgarije weer te Sofia teruggekeerd is, komende van
Weenen. Weenen verkeert thans in rouw: de stad
heeft zijn burgemeester verloren. jJeboren in 1844, en
voortkomende uit den kleinen burgerkring, heeft dr.
Karl Lueger zich opgewerkt, dank zij zijn talent, ener
gie en politiek inzicht. Toen hij in 1875 lid van den
YVeenschen gemeenteraad werd, stond hij er „op een
eenzamen post." Later heeft hij de steeds machtiger
geworden christelijk-sociale partij achter zich gekre
gen, omdat hij opkwam voor den kleinen man en voor
den middenstand. Hij was anti-semiet zonder een jo
denhater, godsdienstig' zonder een drijver te zijn. Als
katholiek burgemeester was hij om zijn optreden ge
zien bij andersdenkenden. Om een hulde te brengen
aan zijn nagedachtenis is de zitting' van het Huis van
Afgevaardigden voor een dag gesehorst. De openbare
gebouwen en tal van particuliere huizen zijn met
rouwvlaggen behangen. In de volkshal op het raadhuis
staat de lijkbaar en dagelijks defileert een groote me
nigte langs het stoffelijk overschot. De politie ver
moedt, dat ongeveer een millioen menschen aan de be
grafenis deelnemen zal. Op verzoek van den overle
dene is prins Lechtenstein tot leider der christelijk-so
ciale partij benoemd. De wensch, dat Weiszkirchner
tot burgemeester zou worden benoemd, zal wél niet
vervuld worden, daar deze minister is en dit gaarne
wil blijven. Over zes weken heeft de benoeming plaats.
LANDBOUW.
Voor de Koninklijke Nederlandsche Landbouwveree-
niging komt er werk aan den winkel, zegt de Haag
se" e medewerker van de Arn. Ct. Het plan bestaat,
en is reeds in de „Mededeelingen en Berichten" van
de vereeniging uiteengezet, om eene hoofdafdeeling
voor verbetering van zaaizaden en pootgoed aan die
vereeniging' te verbinden, onder directie van den ijve-
rigen secretaris, clen heer V. R. IJ. Croesen.
Ben ik wel ingelicht, dan wordt dit plan sterk ge
steund door den vorstelijken voorzitter der vereeni
ging, Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden. De
taak der hoofdafdeeling zou o. a. zijn, onder de land
bouwers propaganda te maken voor het gebruik van
deugdelijk en soortecht zaaizaad, provinciale keurin
gen van te veld staande gewassen te houden, het on
derzoek van zaaizaden op echtheid en kiemkracht te
bevorderen, en een merk in te voeren voor de goed en
soortecht bevonden zaden.
Teder zal het met mij eens zijn, dat op dit gebied
lang niet genoeg- gedaan wordt. Gelukte het, onder de
hooge bescherming van den Prins, en onder de ener
gieke leiding van den heer Croesen zulk eene hoofdaf
deeling' tot stand te brengen, dan zou het mij niet ver
wonderen, indien zij eenzelfde vlucht nam als de
hoofdafdeeling Zoetwatervisscherij der Nederlandsche
Heidemaatschappij, die reeds zooveel goeds heeft ge
sticht.
DE DIRECTEUR DER MARINE.
De schout-bij-nacht, baron Sweerts de Landas Wy-
borgh, adjudant i. b. d. van de Koningin, directeur en
commandant der marine te Amsterdam, heeft zijn
ontslag uit den zeedienst ingediend.
GEMENGD NIEUW S
TWEE EN EEN HALVE CENSTUKKEN.
In 1909 leverde de Amsterdamsche gasfabriek
30.959.854 kub. M. muntgas, waarvoor ontvangen wer
den 92.879.562 twee en een halve centstukken. 40 tegen
elkaar gelegd zijn 5 c.M. dik, zoodat de geheele massa,
op den kant tegen elkander geplaatst, een lengte van
ruim 116 kilometer heeft, 25 van die geldstukken
hebben een gewicht van 4 K.G. Het totaal gewicht
van de in 1909 gebruikte geldstukken bedraagt dus
371.518 K.G-., zijnde 37 wagons met een lading van
10.000 K.G.
'Met het ledigen van de muntgasmeters zijn dage
lijks 30 opnemers bezig, die vergezeld worden van hel
pers om den zak met geld te dragen. Des middags
worden de geldstukken op het hoofdkantoor geteld en
verantwoord.
Men doet de muntstukken dan in zakken van 25 en
van 10, en past ze met vernuftige telmachines in
rolletjes van 1 af. Langs allerlei wegen worden ze
weer ondèr het publiek gebracht. Men betaalt er een
gedeelte der arbeidsloonen mede uit (de arbeiders
distribueeren weer onder hun buren, doen er dezen een
pleizier mede)voorts zijn zij te verkrijgen aan de
klachtenkantoren, postkantoren, bij sommige winke
liers enz.
WALDEN.
Walden, de bekende stichting van dr. van Eeden is
thans een gewone zakelijke onderneming. Een verslag
gever heeft de instelling bezocht en hij zegt o. m.
Alles zag er op Walden keurig en ordelijk uit, net
ter, voorspoediger en ordelijker, zooals de heer Van
Eeden zelf erkende, dan ooit in de communistische
dagen.
Volgens hem bewijst dit niet, dat de mensch niet
voor een communistisch samenleven geschikt is, maar
wel dat hij, zooals hij thans is, niet goed produceeren
kan zonder een strikte leiding, en eerst door een lang
zame, geduldige en strenge opvoeding tot een beter
vorm van organisatie kan komen, waarin ieder uit
eigen beweging zijn uiterste krachten inspant.
„liet strikt opvolgen van maatregelen van zinde
lijkheid en hygiëne, die vooral bij 't bakken en behan
delen van brood zoo gewichtig zijn," zei hij ons: „heb
ik nooit kunnen gedaan krijgen bij de zoogenaamde
„vrije arbeiders." Ze voelen zelf de zindelijkheidsbe
hoefte niet en vinden al die voorzorgen nuttelooze
moeite. Eerst nu kan ik doorzetten wat ik weet, dat
noodig is, omdat ik de macht heb onmiddellijk te ont
slaan wie zich niet aan de regels houdt, 't Is jammer
dat het nog niet anders kan, maar de ervaring
leert, dat gezag voor sommigen nog' onvermijdelijk is."
De'Amerikaansche plannen van dr. van Eeden gaan
geregeld door maar hij gaat voorzichtig te werk.
EEN EXAMEN-ANTYVOORD.
Onlangs op een examen gehoord.
De Prof. vraagt wat er staat in art. 1567 B. W.
Zonder haperen zegt de candidaat het geheele ar
tikel op. -
„Juist," verblijdt hem de prof., „heel juist. op
een andere vraag van mij."
Candidaat zakt.
DE NIEUWE BUREN.
Heb je nieuwe buren gekregen Jan. YVat zijn
het voor menschen
Dat weten wij nog -hief, luidt 't antwoord. Moe
zegt dat ze dat eerst weet als ze de wasch buiten han
gen.
POLITIEHOND.
Wellicht herinnert ge u, zegt de Haagsche brief
schrijver van de Nijm. Ct., dat voor"korten tijd hier
in de St. Jozefskerk aan de van Limburg-Stirum-
straat werd ingebroken en behalve een fiets uit de
kosterswoning' ook de inhoud der offerblokken werd
meegenomen. Pastoor Jansen nam nu op zijn wande
lingen een politie-hond mee, hopende en vertrouwende
op de.... vindingrijkheid dezer schrandere dieren.
Maar Pastoor Jansen is ook president van de Gregori-
us-vereeniging' en heeft een belangrijk concert van
oude kerkelijke muziek in voorbereiding. Zoo gebeurde
het, dat hij op één der repetitie's zijn politie-hond mee
nam, die op de repetitiezaal gekomen, direct op een
der zangers aanvloog, meenende gevonden te hebben
wat hij zocht, 't Onbewuste slachtoffer, op wien nie
mand eenige verdenking zou durven laden, achtte zich
toch zoo geg_,efd, dat hij niet meer terugkeerde.
Een Pastoor wien de kunst meer ter harte gaat dan
het bezit van zijn politiehond, heeft het vinden van
den dief maar opgegeven.
Politiehond af.
VERMISTE KNAPEN.
Men meldt uit Zeist:
In de buurt-van de halte Doldersche weg' bevindt
zich een groot z. g. n. zandgat, waar reeds vroeger op
last der politie is gegraven ter opsporing van den ver
misten knaap. Thans is wederom op bevel der politie
een groote afgraving van het terrein begonnen, waar
voor een drietal dagen noodig zullen zijn.
Te Alphen a. d. Rijn mist men sedert veertien
dagen een knaapje van zeven jaren. Den geheelen
Rijn in den omtrek heeft men met de zegen afgevischt
doch tevergeefs. Nu wordt bericht, dat er een heer is
gezien, die naar den weg vroeg naar Leiden en aan
kinderen een gulden bood. De politie stelde een ernstig
onderzoek in, doch zonder resultaat.
VERDWENEN.
De predikant A. D. M. bij de Herv. Gemeente te
Nijega bij Drachten moest Dinsdagavond voor den
Kerkeraad verschijnen. Tegen hem was een ernstige
klacht ingediend. Dinsdagmorgen is ds. M. per fiets
uit zijn standplaats vertrokken en nog niet terugge
keerd. Zijn fiets moet onbeheerd te Leeuwarden ge
vonden zijn.
DRIE EEUWEN GELEDEN.
Tusschen Callantsoog en het toenmalige eiland
Huisduinen lag eeuwen geleden een diep water, het
„Haersdiep" genaamd.
Daarachter lagen de Koegrasgronden, bestaande uit
eilandjes, schorren en duinen, van elkander gescheiden
door kreken en slinken.
Bij hooge vloeden stortte de Noordzee dóór het ge
noemde diep over de Koegrasgronden en bedreigde
West-Friesland. Meermalen had de West-Friesche zee
dijk daardoor geweldig te lijden.
Ten einde aan deze aanvallen paal en perk te stel
len, besloten de Staten van Holland en West-Fries
land ten westen van de Koegrasgronden een zanddijk
aan te leggen, de „Koegraszanddijk," of „Van Olden-
barneveldzanddijk", aldus geheeten uaar den toenma-
ligen Lands-advocaat Joan van Oldenbarneveldt.
Door zandaanstuivingen werd eene duinenreeks op
geworpen, welke langzamerhand Huisduinen met het
vasteland van Hollands-Noorderkwartier verbond.
Het leggen van genoemden zanddijk, eene voor West-
Friesland belangrijke gebeurtenis, geschiedde in het
jaar 1610, alzoo thans juist drie eeuwen geleden.
UIT HEILO.
Op de voordracht voor onderwijzeres aan de 2e Ge
meenteschool alhier zijn geplaatst mej. M. L. Pape te
Krommenie. Mej. J. A. Mann te Zijpe en Mej. M. O.
O. Lust te Heer-Hugowaard.
UIT SCHERMERHORN.
De 78-jarige J. Hoek had het ongeluk bij een bezoek
aan zijn kinderen, welke in een der strijkmolens bij
Rustenburg wonen, in den openstaanden kelder te
vallen, waardoor hij zich vrij ernstig verwondde. Zijn
toestand is niet geheel buiten gevaar.
UIT HOORN.
Door den Noordhollandschen Schietbond wordt van
13 Maart tot 24 April een wedstrijd gehouden met
buks of cilindergeweer.
Het programma bevat:
a. Korpswedstrijd, afstand 12 meter. De prijzen
bestaan uit een zilveren lauwertak als wisselprijs en
verg', zilv., zilveren en bronzen med.
b. Personeele baan schutters le kl. en c. personeels
baan schutters 2e kl. De prijzen bestaan uit kunstvoor
werpen.
d. en e. Vrijo baan voor schutters le en 2e kl. De
prijzen bestaan uit contanten.
De wedstrijd wordt gehouden te Amsterdam, Haar
lem, Hoorn, Purmerend en Alkmaar.
ONTWERPWET OP DE WINKELSLUITING.
De Staatscommissie voor den Middenstand, benoemd
bij Kon. besl. van 9 Juni 1904, no. 35, h^eft aan H. M.
de Koningin verslag uitgebracht.
De commissie is eenstemmig van oordeel, dat het in
het belang van den middenstand noodzakelijk is, ten
spoedigste over te gaan tot een wettelijke regeling van
de winkelsluiting Zij meende, wegens het groote en
dringende belang der zaak, niet te moeten wachten tot
haar eindrapport gereed is, maar was van oordeel,
reeds nu aan H. M. de Koningin het bovenomschreven
wetsontwerp met memorie van toelichting te moete»
aanbieden.
Het ontwerp-wet luidt als volgt
Artikel 1. Het is verboden eenen winkel voor het
publiek geopend te hebben of in een winkelhuis
iemand te bedienen tusschen 's avonds neg'en uur en
's morgens vijf uur.
Degenen, die bij het sluiten van den winkel daarin
reeds aanwezig zijn, mogen nog bediend worden.
Artikel 2. Onder „winkel," in den zin dezer wet,
wordt verstaan elke besloten ruimte, die niet uitslui
tend fabriek of werkplaats is en waar goederen anders
lan uitsluitend voor wederverkoopers gedurende meer
dan één dag in eene maand ten verkoop voorhanden
zijn, ook al maakt het ten verkoop voorhanden hebben
slechts een onderdeel uit van het uitgeoefende bedrijf.
Onder „winkelhuis" wordt verstaan elke besloten
ruimte, die in eenige verbinding met eenen winkel
staat.
Artikel 3. De bepalingen dezer wet zijn niet toe
passelijk'op:
a. apotheken, voor zoover betreft de uitoefening
van de artscnijbereidkunst
b. inrichtingen, waar spijzen en dranken voor ge
bruik ter plaatse worden bereid of verkocht.
Het is echter verboden, in de inrichtingen, genoemd
onder b, waren anders dan voor verbruik ter plaatse
te verkoopen op de uren, waarop winkels, volgens de
bepalingen dezer wet, of krachtens eene op deze wet
steunende verordening, moeten gesloten zijn.
Artikel 4. De bepalingen van artikel 1 dezer wet gel-
