DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Damrubriek.
Honderd en twaalfde jaargang.
1910.
V R'IJ'D A O
8 A P R 1 L.
BINNENjLAJM).
m
No. 82
Daze Courant wordt eiken avond9 behalve op Zoo- en
feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P ikmasr fl franco door het geheele Rijk f 1,
M >>nderlijke nummers 3 Cents.
der gewone advertentiën:
Per regel f ÖJO. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/foo HERMs. COSTER 8« ZOON, Voordam C 0.
VER ZIEND.
fsSg^asaassasjssr
i.
(ieüiem; n ieuws.
"H§
ALKMAABSCHE COORANT.
■- TOgf",
Voor menschen, die niet zijn van het soort, dat de
Romeinsche schrijver „vooroverbogen en hun maag
dienende" noemt, is het altijd een groot genot om in
de verte te zien. De verte te zien dat brengt ons
ertoe om, dwalend in een duinlandschap, steeds nieu
we toppen te beklimmen ten einde een zoo wijd moge
lijk uitzichtspunt te hebben; dat brengt ons ertoe om
de hoogste bergen te bestijgen en geeft dan steeds
weer de neiging om te zijn op dien verren top, dien wij
van ons hoog uitkijkpunt zagen leggen; dat brengt ons
er toe om gaarne aan zee te zijn, waar men zoo ver
mogelijk kan zien en dan als vanzelf den gezichtsein
der aftuurt om te zien of er achter dat verre nog iets
verders ligt.
Ten slotte weten wij wel, dat het in de verte niet be
ter is dan vlakbij, ten slotte weten wij wel, dat wij
dèarom de verte liefhebben, omdat zij ons niet toelaat
nauwkeurig toe te kijken, omdat zij in ons valsche, ro
mantische voorstellingen doet ontstaan, die telkens
weer onjuist blijken en toch telkens weer gekoesterd
worden, omdat de menschen zich gaarne aan de ro
mantiek overgeven. Maar geweldig is de suggestie
van het verre onbekende.^Geen beschaafd mensch die
zich daaraan geheel onttrekken kan.
In de natuur, in de werkelijkheid niet. Maar ook
niet, wanneer wij hierbij denken aan het droomland
der toekomst. De werkelijkheid is soms hard. Welnu
onze geest beklimt dan bergen, gaat dan turen in de
verte van de toekomst, ziet daar gelukkiger toestan
den, denkt zich daar alles zoo mooi, als de fantasie het
maar zeggen wil en komt dan in de harde werkelijk
heid als een ander terug.
Op zichzelf is in deze geesteswerkzaamheid geen
kwaad. De fantasie moet niet gedood worden. En een
normaal ontwikkeld gemoed heeft een zekere behoefte
aan romantiek, waaraan voldaan behoort te worden.
Doch er is hier een gevaar dat de geest al te veel
deze sport beoefent, dat te veel tijd, te veel inspanning
aan deze overigens zeer gezonde sport besteed wordt.
En dat als gevolg van al te drukke beoefening dezer,
sport een min gezonde geestestoestand ontstaat.
Hebben wij wel dan is een van de ernstigste gevaren,
die den tegenwoordigen beschavingsgang bedreigen,
juist dit, dat wij te veel in de verte kijken, dat wij al
te verziend worden, gelijk wij dat hierboven opschreven
op het voorbeeld van een opstel van Kurt Walter Gold-
schmidt.
Onze maatschappij kijkt al te veel in de verte, dreigt
telkens in haar beschouwingen het verband met de
werkelijkheid te verliezen.
Dat is geheel geen wonder. Wij mogen aannemen,
dat in de laatste 40, 50 jaar een ongewoon groot quan
tum menschen gekomen is van den allereersten cul
tuurtoestand van den meer modernen mensch in een
iets hoogeren.
Velen, te velen gingen vroeger geheel op in het da-
gelijksch leven. Zij leerden niets of weinig, lazen niets,
kwamen al jong in den tredmolen van het dagelijksch
Jeven en liepen in dien molen mee gelijk zij anderen
hadden zien doen, zonder het bewustzijn te hebben dat
er buiten dien molen nog iets anders was, dat men
zelfs ia hun omstandigheden en met hun antecedenten
ook anders kon leven dan zij doen.
Toen is de school, het vervoermiddel, de courant ge-
komeflT" De school heeft hen leeren lezen, het vervoer
middel zich leeren bewegen, de courant heeft een ver
binding gebracht met de verte. Zij hebben over den
muur leeren kijken, zij hebben het verlangen naar de
verte geleerd en nu vervallen velen in het andere uiter
ste, dat zij te veel in de verte turen, te veel in de toe-
AAK DE DAMMERS.
Met dank voor de ontvangen oplossingen van pro
bleem 72. Nu onze diagrammen zoo uitstekend ver
anderd zijn, hopen wij dat die heldere figuren weder
om velen aan zullen trekken, en elkeen weder naar
zijn krachten zal probeeren, de problemen op te los
sen.
Probleem 72 was niet gemakkelijk. De Fransche
componist R. Ortigé heeft hier werkelijk iets aardigs
gevonden. De zwarte schijf op 36 zal ongetwijfeld ve
len in de war hebben gebracht. Deze schijf komt in
de ontleding echter niet te pas. Schijf 25 is het, die
de vernietigende damslag maakt.
Stand van probleem 72:
Zwart8 schijven op 2, 4, 8, 9, 10, 16, 18, 36 en dam
op 35.
Wit: 10 schijven op 19, 25, 26, 27, 28, 33, 42, 43, 47,
48.
Oplossing van den auteur:
1. 33—29 1. 35 13
2. 29—23 2. 18 29
3. 26—21 3. 13 31
4. 43—39 4. 16 27
5. 28—22 5. 27 18
6. 48—43 6. 31 48
7. 39—34 7. 48 30
8. 25 5 Mooie ontleding.
Wij mochten van dit probleem goede oplossingen ont
vangen van de heeren: D. Bloothoofd, D. Gerling, J.
Houtkooper, J. M. IToutkooper, J. J. Hubelmeijer en
W. Los, allen te Alkmaar; S. Homan, Wijde Wormer;
H. E. Lantinga, Haarlem en T. v. d. Yelde, Huis
waard.
Van probleem 71 ontvingen wij nog een goede op
lossing van P. Bakker te Schagerwaard, K. J. de Geus
Kz. te Koedijk en J. A. Wolf te Groningen.
i komst lezen, te veel de werkelijkheid uit het oog ver
liezen.
Zij kennen nu het genot van in de verte te kijken,
naar het verre te streven maar zij kennen nog niet
de ontzaglijke waarheid, dat men de verte altijd te
mooi ziet, dat een vergelijking tussehen het verre en
het dichtbijzijnde onmogelijk is, omdat het volstrekt
ongelijksoortige grootheden zijn. Zij weten m. a. w.
niet, dat het betrekkelijk gemakkelijk is plannen te
maken, eldorado's te schilderen maar dat het zoo ge
weldig moeielijk is, iets goeds te verwezenlijken, dat
het zoo buitengemeen veel inspanning kost ook voor de
kleinste bestaande instelling een betere instelling in
de plaats te brengen.
I Wij doelen met het bovenstaande niet uitsluitend of
j zelfs niet vooral op politieke toekomstdroomen. Op
elk gebied ziet men tegenwoordig het gevolg van de
(halve) ontwikkeling, die de menschheid in den laat-
sten tijd heeft doorgemaakt.
De mensch heeft schrijven en spreken geleerd, heeft
bovendien geleerd, dat het elders niet precies zoo is
als in zijn onmiddellijke omgeving. En dus schrijft en
spreekt de mensch hervormingen op elk gebied, en dus
pakt hij steeds nieuwe plannen uit en dus is hij over
matig critisch, omdat hij al wèl het bewustzijn heeft
gekregen dat het anders kan, maar omdat het bewust
zijn hoe moeilijk het is iets beters dan het bestaande te
scheppen nog niet tot hem is doorgedrongen en in de
eerste tientallen jaren ook nog wel niet tot de groote
meerderheid zal doordringen.
Hoever de naïvieteit van de menschen gaat in hun
meening, dat een paar ideetjes, wat inkt en papier en
een pen voldoende zijn om de grootste hervormingen
tot stand te brengen, weet waarschijnlijk niemand be
ter dan „mijnheer de redacteur," die ook zoo vaak ziet
hoevelen niet tevreden zijn met schrijfinkt, maar ook
in drukinkt met drukletters die ideeën op het papier
willen zien. Wanneer een ijverig statisticus eens wil
de nagaan hoeveel persen elk jaar op de wereld alléén
aan den gang zouden kunnen worden gehouden met
onbekookte plannen, dan zou iedereen schrikken van
het resultaat.
Vooral tegen het voorjaar groeBrdit getfft «San en
zoo hebben wij dan ook nu weer een product gekregen,
dat wij in een volgend artikel als een typisch staaltje
van deze wel ongewenschte maar toch niet gevaarlijke
verziendheid nader zullen bespreken.
(Wordt vervolgd)
BEELD VAN DE KONINGIN EN DE BRINSES.
Indertijd besloot de Gemeenteraad van Middelburg,
in een ledige nis in den topgevel van het Raadhuis
een beeld te plaatsen van de Koningin met de Prinses
op den arm. Dat beeld, vervaardigd in de werkplaats
van den heer Ouypers te Roermond, is gereed. Het
voornemen bestaat de onthulling te doen plaats hebben
op den eersten verjaardag van Prinses Juliana.
VULKANISCHE UITBARSTING OP JAVA.
De correspondent te Batavia van het Hbld. seint:
Er heeft een uitbarsting plaats aan den Tangkoe-
ban-Prahoe. Oogenblikkelijk is er geen gevaar bij, hoe-
wel een voortdurende aschregen valt.
j De Tangkoeban Prahoe is een in de Preanger Re
gentschappen gelegen vulkaan, aan den voet waarvan
de hoofdplaats dier residentie, Bandoeng, is gelegen.
EEN NIEUW EERETEEKEN.
Op een daartoe door Prins Hendrik geopperd denk
beeld is in overweging de instelling van een medaille
of eereteeken ter erkenning van trouw en toewijding
Eindspel uit de vorige rubriek.
betoond bij de verpleging van zieken, gewonden en
hulpbehoevenden.
ZEEROOF IN INDIë.
De correspondent van het Hbld. seinde:
Officieel wordt medegedeeld dat een geval van zee
roof zich heeft voorgedaan nabij Toli Toli. De roovers
zijn vermoedelijk afkomstig van den Soeloe-archipel.
Het flotieljevaartuig „Serdang" werd ter vervolging
van de roovers afgezonden.
LTit officieuze bron wordt vernomen dat een aanval
gevreesd werd op Balikpapan of Tarakan, dat telegra-
phisch gewaarschuwd werd en dat het gerucht gaat,
dat Toli Toli is afgeloopen.
Toli Toli is de hoofdplaats van het landschap van
dien naam, hetwelk deel uitmaakt van de onderafdee-
ling Westkust van Midden Celebes der residentie Me-
nado.
Er zijn verscheidene Boegineezen en Ohineezen ge
vestigd en de plaats was bekend als het centrum van
een niet onbelangrijken handel. Einde f908 behoor
den er nog 27 handelsvaartuigen tehuis met een tota
len inhoud van 266 M3.
Toli Toli is verder de standplaats van den tijdelij-
ken civielen gezaghebber van Kampong Baroe, Oh. H.
G. B. Logeman, terwijl daar een hoofd der Boegineezen
en vreemde Oosterlingen is gevestigd.
Balikpapan is de bekende hoofdvestiging der Ko
ninklijke Nederlandsehe Maatschappij tot exploitatie
van bronnen in Nederlandsch-Indië'voor hare conces
sion in de Zuider- en Ooster-afdeeling van Borneo,
waartoe ook de concessiën Tarakan I en II op het
eiland van dien naam behooren.
Mocht het gerucht waarheid bevatten, dat onze ves
tiging te Toli Toli door Soeloesche zeeroovers werd
afgeloopen, dan zal een betoog bij de regeering der
Vereenigde Staten niet uitmogen blijven. Maar in elk
j geval ware hier eene gemeenschappelijke actie van de
betrokken mogendheden, de Vereenigde Staten, Enge
land met het oog op Britsch-Borneo, en Nederland
j mogelijk en gewenscht, om te voorkomen, dat een toe
stand zai worden geschapen als dien, waaraan Spanje,
met medewerking onzerzijds ig de Indische wateren,
een einde wist te maken.
Op gedane aanvragen bij de Koninklijke Nederland
sehe Maatschappij tot exploitatie van petroleumbron-
nen in Nederlandsch-Indië te 's-Gravenhage bleek ons,
dat bij de directie dier maatschappij niets van een ge-
vreesden aanval van zeeroovers op Balikpapan, dat
naar men weet bij het telegraafnet is aangesloten, of
Tarakan bekend is.
DE WETHOUDERS-VACATURE.
De Amsterdamsche bladen deelen mede, dat bij een
gedeelte van de raadsleden een plan in overweging is
om voor te stellen het wethouderschap voor financiën
en bedrijven te splitsen en "dus een wethouder aan te
stellen voor de financiën en een ander voor de bedrij
ven. Dit zou dan meebrengen de benoeming van een
vijfden wethouder.
't Zijn de vrijzinnig-democratische fractie en een
deel der liberalen, welke 't die richting wenschen uit
te sturen. In verband hiermede worden reeds namen
genoemd van personen, die zullen worden uitgenoodigd
zich voor de beide betrekkingen beschikbaar te stellen.
Mr. JACOB KAT/FF. f
Reuter seint uit Dinan d.d. 7 April:
Mr. Jacob Kalff, oud-procureur-generaal van Suri
name, verloor gisteravond het leven ten gevolge van
een automobielongeluk.
Dé heer Kalff, die niet zeer geoefend was in het stu
ren, wilde het rijtuig achteruit laten rijden. Dit botsfe
tegen een boom, de chauffeurs bank ging los, de heer
Zwart16, 17 en dam op 49.
Wit: 26, 31,732 en dam op 19.
In dezen stand is voor wit een zeer aardige manier
om het spel te winnen. Niet zoo ingewikkeld en toch
mooi om in een partij te zien. Zwart heeft waarschijn
lijk als laatste zet 4019 gespeeld, om te trachten de
remise te forceeren. Maar wit ziet nu de volgende
winstgang.
1. 32—27 1. 49 21 (gedw.)
2. 19—35!
Zwart kan nu niets anders dan zijn dam op 32, 38,
43, 49 plaatsen, want schijf 16 kan niet weg en op
1722 volgt 26 28.
2. 21—49
3.31—27! 3.49:21.
4. 35-49! en zwart is verloren, want altijd slaat wit
nu een dam en een schijf.
Goede oplossing ontvangen van den heer D. Bloot
hoofd, Alkmaar.
DAMNIEUWS.
De Jaarlijksche Competitiewedstrijd van den Natio-
nalen Dambond is nu bijna beëindigd.
De ingeschreven vereenigingen waren verdeeld in
twee klassen.
In de eerste klasse speelden vier vereenigingen V.
A. D. (Amsterdam), Constant (Rotterdam), „Aris
de Heer" (Beemster), Zijper Damclub ('t Zand).
Als eerste kwam aan 't V. A. D., die in den eind
strijd van Constant won met 135 en hiermee behaal
de 't kampioenschap van Nederland.
De tweede klasse omvatte 10 vereenigingen, verdeeld
in 3 groepen.
1. Noordelijk groep. Einduitslag was: le. V. A.
D. II, 37 punten. 2e. Wieringerwaard, 36 punten. 3e.
Wormerveer, 35 punten. 4e. Gez. Samenzijn, 12 pun
ten.
2. Zuidelijke groep. Einduitslag wasle. Constant
II, 58 punten. 2e. D. I. O. (den Haag), 49 punten. 3e
Utrecht, 37 punten. 4e. Waddingsveen, 32 punten. 5e.
Gouda, 24 punten.
3e Damclub Haarlem.
De eindstrijd had nu plaats tussehen V. A. D. II,
Constant II en Haarlem, en wel met den navolgenden
uitslag
Constant IIV. A. D. II 119. Constant IIHaar
lem 137. V. A. D. IIHaarlem 155.
Zoodat V. A. D. II en Constant II, die dus elk 24
punten hebben een beslissingsmatch zullen moeten
j spelen.
Verschenen is het eerste nummer der Tweede Jaar-
gang van het Bondstijdschrift. In een voorwoord zegt
i de redactie allen medewerkers en lezers dank voor hun
steun en betuigt tevens dat slechts hij, die een beetje
Kalff raakte bekneld tussehen de bank en het stuur
rad en gaf na korten tijd den geest.
Jacob Kalff, die geboren was te Zwolle in het jaar
1855, was eerst lid van het Hof van justitie en daarna
procureur-generaal in Suriname. Eenige jaren geleden
had hij ontslag genomen uit laatstgenoemde betrek
king.
DE NIEUWE KATECHISMUS.
Naar de N. Haari. Ct. uit de beste bron met zeker
heid verneemt, zal de nieuwe Kathechismus van het
Bisdom Haarlem nog vóór Hemelvaartsdag aan den
Boekhandel verzonden worden, terwijl van dien dag af
het gebruik verplichtend zal gesteld worden.
DE KOMETEN.
Prof. A. A. Nijland, te Utrecht deelt in „Hemel en
Dampkring" van Maart, onder dagteekening van 25
Maart, het volgende mee over kometen:
„De komeet van Halley is nu onzichtbaar. Te
Utrecht zagen wij haar het laatst op 1, 2 en 3 Maart,
toen zij onder vrij ongunstige omstandigheden in den
zoeker op 8.2, 7.8 en 7.8 werd geschat. Dat zou dus
vergeleken bij Februari nauwlijks een vooruitgang in
helderheid beteekenen. Men bedenke echter vooreerst,
dat de schemering nog niet geheel verdwenen was,
waarvan een komeet veel meer last heeft, dan de
sterren waarmede zij wordt vergeleken, en ten tweede,
dat de schattingen in Februari in een binocle, in
Maart in den zoeker van 73 mM. opening werden ver
richt: kometen en nevelvlekken lijken altijd, in verge
lijking met sterren, het helderste in de kleinste instru
menten.
Prof. Wolf, die op den Königstuhl bij LIeidelberg
onder zeer gunstige omstandigheden kan waarnemen,
deelt mede, dat hij de komeet den 9en Februari, al
even met het bloote oog heeft gezien, en dat er sedert
29 Januari op de fotografische platen een staart van
20' lengte was te zien. Te Utrecht liet in Maart een
staartbeginsel zich vermoeden, meer niet.
De komeet 1910A is aan den morgenhemel zicht
baar; de omstandigheden blijven echter zeer ongunstig
voor de waarneming. Den 20en Maart zag ik haar te
16u 30m. nauwkeurig op de door Kobold's efemeride
voorspelde plaats, als een uiterst vage vlek; door de
opkomende schemering leek zij echter ook in den kij
ker van 26 cM. opening zóó zwak, dat van een plaats
bepaling geen sprake was."
EEN HOND DOODGESCHOTEN.
In het jachtgebied der heeren C., te Eefde, onder
Gorsel, klagen de menschen zeer over het verdwijnen
van honden en katten. Er wordt veel gewerkt met ver
giftigd vleesch, vaak ook komen er van die dieren
aangeschoten thuis. In elk jachtgebied zijn de onbe-
zoldigde-veldwachters-jachtopzieners er begrijpelijker
wijs op uit, den wildstand van hun broodheer te verde
digen. Maar de onbezoldigden B. en t. M. schijnen al
bijzonder ijverig geweest te zijn in dit opzicht. Er was
althans sterk over geklaagd.
Op 30 October nu was er drijfjacht gehouden op het
schuift, ook abonné moet worden, teneinde zich verder
te bekwamen.
Nu het eerste nummer ziet er keurig uit en bevat
behalve zeer veel damnieuws een tweetal keurig geana
lyseerde partijen een 4-tal slagzetten en een aantal
problemen en eindspelen. De uitvoering op luxe papier
is in één woord keurig. De prijs van die uitgave is
per jaar 2.45 of 20 cent in de maand. Laat elkeen,
die iets voor het spel gevoelt, dit eens overdenken.
In onze volgende rubriek komen wij wellicht op één
en gnder terug.
Het probleem, dat wij heden geven is zeer eehvoudig
,en ongetwijfeld zullen zeer velen de juiste oplossing
vinden. Laten dan ook allen hunne oplossing instu
ren, als bewijs dat ook een gemakkelijk probleem wordt
op prijs gesteld.
Wij laten dit probleem volgen door een eindspel van
C. Blankenaar, één van de eenvoudigste van dezen
grooten meester. Het is bekend als „het kleinst beken
de eindspel" en valt beslist binnen het bereik van de
krachten onzer meeste oplossers.
in probleem en eindspel geldt: Wit speelt en wint
Oplossingen van beiden of van elk afzonderlijk wor
den ingewacht voor of op 15 April, bureau van dit blad
motto „Damrubriek."
Probleem no. 73 van J. J. Sitton, Rotterdam.
Zwart: 2, 7, 8, 9, 14, 15, 17, 18, 20, 22, 27, 28, 36.
Wit25, 30, 33, 35, 38, 39, 43, 46, 47, 48.
Eindspel.
Zwart dam óp 1. Schijf op 6.
Wit 2 dammen op 49 en 50.