DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Een interview.
Honderd en twaalfde jaargang.
1910.
ZATERDAG
23 APRIL.
Huisnummering
BINNENLAND.
No. 95
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P jkmaar f 030; franco door het geheele Rijk f 1,-—
M ynderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
TetalNBaonnr I.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ALKMAAR,
Gelet op artikel 5 der Verordening, houdende
bepalingen omtrent het verdeelen der gemeente
in wijken enz. (Gemeenteblad No. 90 van 1898),
Brengen ter algemeene kennis, dat te beginnen
met de volgende week een aanvang zal worden
gemaakt met eene vernnmmering der h izeu,
staande in de wijken A, B, C en D.
Alkmaar, 22 April 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
ALRMAARSCHE COURANT.
KENNISGEVING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALK
MAAR brengt, op grond van artikel 1 der Wet van
22 Mei 1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der inge
zetenen, dat bij hem ingekomen en aan den Ontvanger
der Rijks directe belastingen binnen deze gemeente
ter invordering is overgegeven:
HET KOHIER DER PERSONEELE BELAS
TING No. 5, voor het dienstjaar 1910, executoir ver
klaard door den Directeur der directe belastingen in
Noordbolland te Amsterdam, den 22 April 1910;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de
Wet bepaalden voet, te voldoen en dat beden ingaat
de termijn van zes weken binnen welken daartegen
bezwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den 23 April 1910.
Het Hoofd van bet Plaatselijk Bestuur voorn.,
G. RIPPING.
Dit is een interessant interview met een midden
stander, die in den loop van een gesprek over het ere-
diet vertelde, dat hij zijn niet met gereed geld betalen
de klanten wel eens voor de aardigheid, in zekere soor
ten heeft gerangschikt.
„Daar zijn in de eerste plaats de voorbari
ge n, die heden al opeten wat zij morgen pas krijgen.
Dat zijn bij voorbeeld ambtenaren en renteniers, die
met een vast inkomen in het jaar moeten toekomen,
dat zij op bepaalde tijden ontvangen. Die teeren al
tijd op het volgende kwartaal. Zij laten bij al hunne
leveranciers de rekening oploopen, en als de kerfstok
dan hier of daar wat al te vol raakt, doen zij die schuld
in eens af. Dit zijn waarlijk nog de besten. Zij beta
len zoowat om de twee jaren."
„Nu, zulke kleine ambtenaren hebben bet dik
wijls ook hard genoeg te verantwoorden, vooral in de
laatste jaren nu alles zoo duur is geworden."
„Ik spreek juist niet van kleine ambtena
ren. Die betalen meestal nog het best, omdat zij we
ten, dat zij niet lang crediet kunnen krijgen; misschien
ook, omdat zij geleerd hebben bet zuinig te over
leggen. Ik spreek van de hooge ambtenaren, die tot
den deftigen stand bebooren en met huns gelijken
moeten meedoen, al valt bet hun, zoo als het mij wel
eens toeschijnt, zwaar genoeg."
„Maar beste vriend, boe kunt gij dat beoordee-
len? Gij kunt hun toch niet in de kas of in de keuken
zien V'
„Ja mijnheer," antwoordde bij en plooide daarbij
den mond samen alsof bij niet alles zeggen wilde wat
hij wist, „wij, die den ganschen dag achter de toon
bank staan, hooren meer dan velen denken. Weet u,
de booien houden-graag van een praatje, vooral over
hun volk. En als dan niet alles even royaal is. U
begrijpt mij
„Volkomen. Maar ga voort.unet uwe klassifiea-
tie."
„Mijne tweede soort noem ik de hoogvlie
gers. Dat zijn mensehen, die van den aanvang af
bun huishouden een beetje te hoog hebben opgezet, en
nu altijd door bun' staat een beetje te hoog blijven
voeren. Deze zijn van den beginne af voortdurend
wat ten achteren, maar betalen bovendien erg ongere
geld. Als alles voor den wind' gaat, loopt het nog wel
los, maar komt er eens wat tegenspoed, ziekte of een
bankroet (want tot deze klasse bebooren, behalve de
advocaten en de doctoren, voornamelijk de kooplui en
de fabrikanten) dan moeten w ij het ontgelden en
wachten tot zij weer eens een fortuintje hebben, dat-
hen iu staat stelt, schoon schip te maken."
„Nu, dezen kunt gij niet zoo bard vallen. Als
zij zeiven teleurgesteld worden en verliezen lijden.."
1 ,»Gard vallen doe ik hun ook niet" viel bij mij
driftig in de rede. „Maar zij konden toch weten, dat
die buitengewone tegenspoeden van tijd tot tijd ko
men, even zeker als dat er 's zomers van tijd tot tijd
onweer komt. Maar boe gaat bet? als de zon weer
aan den hemel staat dan denken zij wel, dat het nooit
weer regenen zal, en dan is bet weer als vroeger
mondje wat lust je, hartje wat blieft je? Miju brave
vader heeft mij geleerd, om in de goede dagen een
appeltje voor den dorst op zij te leggen. En daar be
vind ik mij zeiven wel bij en kan een ander geven wat
hem toekomt.
„Mijn derde klasse," zoo ging hij uit eigen beweging
voort, „noem ik de tuimelaars. Die menschen
zijn inderdaad te beklagen. En van dezen ben ik bet
meeste bang, dat ik er nog eens aan te kort kom. Dat
zijn namelijk zulken, die geene orde op hunne zaken
hebben, die het geld, dat zij ontvangen, maar in 't
laadje gooien en evenzoo maar uit bet laadje grijpen
als er wat te betalen valt. Die menschen worden altijd
bestolen en ik zou baast zeggen bestelen zich zeiven;
want het ergste er bij is, dat dit slag van lieden meest
al doodgoed is. Stuurt men hun eene rekening, dan
maken ze er scheurpapier van, en als ze betaald heb
ben verliezen ze de kwitantie. Ten minste eens in de
maand krijgen ze een deurwaarder thuis; en daar
doet men hun waarlijk nog een weldaad mede, an
ders zouden zij er geheel onder raken."
„Eene zonderlinge barmhartigheid!"
„Ja, maar is het niet zoo? Deed men het niet,
dan zouden ze heelendal vergeten dat zij nog iets
schuldig zijn. Zóó blijven zij nog een weinig op
streek."
„Hebt gij nog meer?"
„U sprak daar van barmhartigheid. Dat brengt
mij op mijne vierde soort: de onbarmhartige n."
Wie zijn dat?"
„Die vindt men alleen onder de eigenlijke groote
lui. Deze hebben het zóó ruim, dat zij zich onmoge
lijk kunnen verbeelden, hoe benauwd een ander het
soms hebben kan. Zij zijn gewoon, alles in bet groot
te doen, en kunnen zicli niet met zulke kleinigheden
als eene jaarlijksche rekening inlaten. Ze betalen wel,
dat niet, maar zoowat ééns om de zes of zeven jaren,
als het de moeite waard wordt om er eens aan te den
ken."
„Maar waarom hun dan niet van tijd tot tijd
beleefd herinnerd.
„Dat heb ik ééns gedaan, maar dat nooit weer.
Liever haal ik de streep er door.
„En zijt gij nu aan het einde van uwe lijst van
slechte betalers
„Neen mijnbeer, daar is nog ééne soort, waar ik
nog van spreken moet; want ook zóó zijn er, al zult
gij het nauwelijks gelooven. Dezen noem ik d e k n ij-
p e r s. Zij verdienen niet beter. Verbeeld u, daar zijn
lieden, die bet zeer wel kunnen stellen, maar uit lou
ter berekening hunne rekeningen laten oploopen, om
nog wat meer rente van hun geld te maken."
„Mij dunkt, ^at kan bun toch zooveel niet op
leveren."
„Zeg dat niet. Een groot huishouden, dat op
een goeden voet leeft, heeft allicht, als men alles zoo
veel mogelijk laat opschrijven, bij 't einde van 't jaar
voor een bedrag van vier of vijfduizend gulden bij de
onderscheidene leveranciers in 't boek staan. Als men
nu maar één jaar overslaat met betalen, is het even
alsof men een kapitaal van die som overgelegd had,
waarvan men dan een paar honderd gulden rente kan
maken. En ik zeide u vroeger reeds, dat er zijn, die
niet één jaar, maar drie en méér jaren de rekeningen
laten, liggen. Zoo kan dat aardig oploopen. Zij betalen
dan wel geregeld, maar altijd alleen de oudste reke
ning, en daar het zoo van jaar tot jaar op nieuw
voortgaat, blijven zij altijd een voorschot genieten.
Sommigen leggen het nog weder anders aan. Dezen
speculeeren met ons geld. Als de effecten toevallig
eens wat laag staan, koopen zij een paar stukjes in
met het geld waarmede zij eigenlijk onze rekeningen
hadden moeten betalen, en wij mogen wachten tot zij
weder met winst verkoopen kunnen, soms zes maan
den, soms een jaar, soms nog langer."
„Nu, dit laatste is wel verleidelijk, en zooveel
kwaad zie ik daar niet in, als bet maar niet te erg
loopt.
-- „Knap is het toch niet. Laat elk speculeeren
met zijn eigen geld; maar wat ik schuldig ben is niet
meer mijn eigen geld1. 1 j
Ik wou nog dit zeggen, dat de verlegenheid, waarin
de slechte betalers ons brengen, ons niet zelden nog op
andere wijze schade aanbrengt. Met den handel is het
tegenwoordig zóó, dat men bij de hand moet zijn, wil
men wat verdienen. De concurrentie maakt de winst
jes klein. Daar zeg ik nu niets tegen; ik behoor niet
tot hen, die altijd over de concurrentie klagen; ik heb
dikwijls gemerkt, dat die klagers juist de zwakke
stumpers zijn, die niet mede kunnen komen. Leven en
leven laten, is. mijne leus. En ik begrijp heel goed,
dat, als er geen concurrentie was, ik, als kooper van
de dingen die ik dagelijks voor mijn huishouden noo-
dig heb, daar nog meer schade van zou lijden, dan ik
er als verkooper van mijne waren voordeel bij hebben
konde."
-„Gij spreekt als een boek."
„Dat Weet ik niet, mijnheer; mij dunkt dat zegt
ons het gezond verstand. Maar dit weet ik, dat ik
nog vrij wat beter zaken kon doen, dan ik nu doe, als
mijne klanten mij wat geregelder betaalden."
„Hoe dan?"
„Wel, zoo als ik zeide; men moet bij de hand zijn
cn de gelegenheid bij den kop grijpen. Menigen goe
den slag had ik kunnen slaan, als ik maar zekerheid
had gehad, dat eenige posten, die ik had uitstaan, tij
dig zouden inkomen. Nu ben ik maar al te dikwijls
niet mijn eigen meester. Ik moet wachten tot ik geld
heb, en dan wel eens op eene hooge markt koopen,
wat ik weinig tijds vroeger op eene lage had kunnen
krijgen."
„Ik zie nog niet, hoe dat beter zou kunnen wor
den."
„Wel, als ik zeker kon zijn, dat elk mij binnen
de eerste drie, of laat het zijn zes maanden de nieuw-
jaarsrekening voldeed, dan kon ik mijn ondernemin
gen daarnaar inrichten, en vooruit berekenen, hoe en
wanneer ik mijne waren het best zou kunnen inslaan.
Dan kon ik vooraf weten, dat ik op een bepaald oogen-
blik eene goede som voorhanden zou hebben. Dat kan
nu niet."
Och, wij verkeeren allen in hetzelfde geval.
Weet u wat voor sommige winkeliers wel eens lastig
kan zijn? Als er van die vreemde uitpakkers komen,
die met grooten bluf aankondigen, dat zij beneden fa
brieksprijzen verkoopen en daardoor de koopers lok
ken. Men vraagt wel eens, hoe kunnen zij dezelfde
goederen 20 of 25 percent lager geven dan de gezeten
winkelier, en men zoekt de reden dan meestal in al
lerlei kwade praktijken. Daar kan iets van aan zijn.
Mij is het altijd voorgekomen, dat de oplossing van
het raadsel heel eenvoudig is. Zij laten zich contant
betalen, en dat spreekt van zelf, zegt men, want zij
trekken met eenige dagen weder op en kunnen geene
nieuwjaarsrekeningen achterlaten."
„Als ik u wel begrijp, dan komt het ten slotte
daarop neer, dat uwe slechte betalers de zaken duurder
moeten koopen, dan zij ze anders zouden kunnen krij
gen
„Ja, kan het anders?
„En dat zij dus zich zeiven er ook niet weinig
schade mede doen?"
„Natuurlijk! Dat zij er dat ten minste van heb
ben!" zeide hij en lachte eens. „Maar één ding moeit
mij toch."
„En dat is?"
„Dat de goeden het met de kwaden moeten ont
gelden. Ik kan niet wel tweederlei prijzen er op na
houden en moet dus mijne goede klanten, die op hun
tijd afdoen, evenveel laten betalen als de slechte. Ik
tracht hun wel zoowat te gemoet te komen, door de
beste kwaliteiten voor hen te bewaren en hun wat
ïuim toe te meten. Maar meer kan ik er niet aan
doen."
Wij zullen het intervjew hier eindigen. Het heeft
twee eigenaardigheden. In de eerste plaats dat het
gelijk vele interviews in onze dagen nimmer
heeft plaats gehad, en ten tweede dat het, wanneer het
ware gehouden, thans juist. een halve eeuw oud
zou zijn.
Het bovenstaande is n.l. ontleend aan een bijdrage,
welke voorkomt in de „Praktische Volksalmanak" van
1860, ons welwillend door een lezer ter beschikking ge
steld naar aanleiding van hetgeen er over dit onder
werp in onze courant is geschreven.
Zonderen we uit de mededeeling, dat een groot
huishouden aan het einde van het jaar voor een be
drag van vier of vijfduizend gulden bij de onderschei
dene leveranciers in het hoek zou hebben staan het
geen ons voor dezen tijd buitensporig hoog voorkomt
dan zouden we, als we plagiaat wilden plegen,
het gerustelijk durven geven als een interview met een
middenstander in 1910. Immers het is, ondanks de
vijftig jaren welke er sinds het verschijnen van dat
artikel zijn verloopen, in hooge mate actueel. De Wa
gende middenstander van toen, wiens strijd om het
bestaan, zoo niet bedreigd dan toch zéér ernstig be-
moeielijkt werd door het crediet, was precies het even
beeld van zijn collega, die een halve eeuw later leeft.
Zijn kijk op het misbruik is treffend juist, zijn oor
spronkelijke verdeeling in groepen juist getroffen. Het
door hem gegeven beeld van den „volmaakt verleden
tijd" is een karakteristieke foto van den tegenwoordi-
gen laten we hopen dat het geen cliché kan blijven
voor den toekomstigen
Het denkbeeldige gesprek waarvan de heer S.
Vissering de schrijver was -eindigde aldus
„Indien uwe slechte betalers eens recht inzagen, wat
kwaad zij al onwillend en onwetend dooi' slofheid en
traagheid, door gebrek aan orde en regel, door hoo-
vaardig en roekeloosheid stichten, er zouden misschien
onder zijn, die zich voornamen hun leven te beteren.
Zij zouden zich schamen, dat zij op die wijze niet al
leen zich zeiven benadeelen, maar ook anderen. Zij
zouden niet langer op hun geweten willen hebben de
zorgen en angsten van velen, en het ongeluk van en
kelen."
„Ik vrees toch, dat het op die wijze nog lang zal
duren voor er merkbare verbetering komt."
„Ik ook. Maar geduld, Keulen en Aken zijn ook
niet op één dag gebouwd. Daar is nog veel in de
maatschappij, dat hervorming behoeft, maar dat men
niet met één slag verbeteren kan. Men moet het wel
overlaten aan de veldwinnende betere kennis van het
wezen der maatschappij en aan het betere inzicht der
menschen in hunne ware belangen. Gij zijt bij voor
beeld begonnen met te klagen over het crediet, dat
volgens u de schuld van alles had. Stel, dat wij het
crediet uit het maatschappelijke verkeer konden weg
nemen, dan zou ook de grond van uwe klachten en be
zwaren weggenomen zijn. Maar zoudt gij dat wen-
schen
„In 't geheel niet."
„Laat ons dan wijs zijn en wachten t-ot de men
schen hier, gelijk in zoovele andere gevallen, leeren,
iD hun eigen belang, van het misbruik der zaak af
stand te doen om zich tot het goede en nuttige gebruik
te bepalen. Weet gij er wat beters op?"
„Ik niet, mijnheer!
„Ik ook niet."
Het is nu al lang dag genoeg geweest sindsdien
reeds vijftig jaar. Veeleer is er veld verloren dan ge
wonnen. Langer wachten zou niet getuigen vau wijs
heid. En wist men toen niets beters, in den tusschen
tijd is iets beters tot stand gekomen: de organisatie,
welke handelend kan optreden en daardoor een einde
kan maken aan het op-niets-uitloopende wachten. Met
het instrument van de organisatie, in goeden staat
verkeerend en goed gehanteerd, kan een ziekelijke plek
van het maatschappelijk lichaam worden uitgesneden
en een oorzaak van veel pijn, smart en ergernis worden
weggenomen. Moge dan eindelijk eens tot deze ope
ratie worden overgegaan!
tret van Prinses Juliana, geschilderd door Thérèse
van DuylSchwartze.
OUD-PRESIDENT ROOSEVELT.
Oud-president Roosevelt komt 29 April uit Brussel
en wordt te Roosendaal verwelkomd door den Ameri-
kaanschen gezant. Hij vertrekt met een specialen
trein naar Arnhem en wordt door het Hof per automo
biel naar het Loo gebracht, waar hij wordt ontvangen
door H. M. de Koningin, die ter eere van den heer
Roo'sevelt, echtgenoote, dochter en zoon een lunch
geeft. Daarna vertrek naar Amsterdam, waar de bur
gemeester een groot banket geeft, waarna receptie bij
den oud-minister Cremer. Van daar gaat de gast naar
Den Haag, waar de minister van Buitenlandsche Za
ken een lunch geeft voor den heer Roosevelt, familie
en gezant, die een groot diner geeft, gevolgd door een
audiëntie en bezoeken aan Scheveningen, mogelijk op
Zondag 1 Mei. Vóór het vertrek zullen, zoo mogelijk,
ook bezoeken aan Leiden en Haarlem worden gebracht.
R.-K. KIESVEREENIGINGEN.
De Algemeene Bond van R. K. kiesvereenigingen in
Nederland vergadert op Maandag 23 Mei, in het Ge-
bouw voor Kunsten en Wetenschappen te Utrecht.
Aan de orde komen o.a. de navolgende voorstellen:
Arnhem. De Algemeene Bondl van R. K. kiesveree
nigingen in Nederland,
overwegende, dat het wenschelijk is, zoo mogelijk in
een program vast te leggen de beginselen volgens wel
ke de verschillende gemeentelijke belangen in de ge
meenteraden dienen te worden behartngd;
tevens van oordeel, dat een hetere samenwerking
tusschen R. K. gemeenteraadsleden behoort te worden
bevorderd;
draagt aan het bestuur op:
lo. te benoemen een commissie, om voor den Bond
te ontwerpen een program als bovenbedoeld, vergezeld
van een memorie van toelichting, en
2o. het initiatief te nemen tot het vormen van een
Bond van R.-K. gemeenteraadsleden.
Vraag en wensch van Deventer: Ligt het op den
weg van den Bond, het Program van Actie voor de
katholieke Kamerleden te herzien? Zoo ja, dan zag zij
gaarne een commissie daarvoor benoemd. (Vad.)
GEMENGD NIEUWS.
KLEINE OORZAKEN.
Een 14-jarig meisje te Borne, dat zich zonder
hulp in het fietsrijden oefende, is daarbij tegen een
voorbijkomende Wagen gereden, met het gevolg dat zij
er onder geraakte. Levenloos werd zij naar huis ge
bracht.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
De Raad dezer Gemeente vergaderde gisterenmid-
dag in voltallige zitting.
De voorzitter deelde mede dat de schoolopziener het
bestek en teekening van de onderwijzerswoning, be
houdens enkele kleine wijzigingen goedkeurde. De
Raad hechtte daarna zijne officiëele goedkeuring aan
de voorgenomen verbouwing.
De commissie van beheer der markt zond] 3 verschil
lende plannen en begrootingen in omtrent het dempen
van de Del, de begrootingen bedragen voor plan 1
2559,00, voor plan 2 2227.00, voor plan 3 1461.00.
De commissie had het derde plan aangenomen.
Na eenige toelichtingen van den voorzitter veree-
uigde de Raad zich met dat voorstel.
Nadat de heer Kuylman, directeur der Betonfabriek
de Hoop te Nieuwe-Niedorp ter vergadering was ge
komen, deelde de voorzitter mede dat de Raad goed*
vond de straat ter lengte van 700 M. met beton te ver
nieuwen over een breedte van 3 M. voor den prijs vaü
4000, onder bepaling, dat indien de Raad binnen 10
jaar besloot de geheele straat zoo te maken, de fabriek
do Hoop dit onder dezelfde voorwaarden zal moeten
verrichten en dat de reeds door de Gemeente van de
firma Stoel te Alkmaar gekochte steenen door de fa
briek in den vorm van rouwkoop zullen worden over
genomen.
De firma Stoel eischte zooveel schadevergoeding dat
de heer Kuylman daarop niet in kon gaan, tenzij de
Gemeente andere bepalingen wilde maken.
De vergadering ging daarna in geheime zitting over.
Na heropening werd de vergadering gesloten.
IN MEI NAAR TEXEL,
naar 't schoonste vogeloord der wereld. Hotel „Texel,"
't schoonste 1ste klas familiehotel aldaar, met 700 H.
A. beschermd broedterrein ten dienste der gasten.
Vraagt prospectus.
Aanbevelend S. Vlessing.
Deze annonce vonden we in „De Standaard1," die
Zaterdagavond verscheen. Juist vernamen we, dat de
middernachtzending op Texel een openlucht-meeting
zal beleggen, 't Is geen wonder, meent de Tel.
DE KONINGIN-MOEDER NAAR HAARLEM.
H. M. de Koningin-Meoeder heeft te kennen gege
ven in den loop der volgende week wederom een be
zoek aan de bloemententoonstelling te Haarlem te
willen brengen.
NOG EEN KONINKLIJK GESCHENK.
Volgens den Amsterdamsehen correspondent van de
Köln. Ztg. ontving Prins Hendrik ter gelegenheid van
zijn verjaardag van H. M. de Koningin ook een por-
UIT KOLHORN.
Onder deze gemeente is Donderdagavond brand ont-
i staan bij den heer Klos, vermoedelijk door het omval-
i len van een petroleumtoestel. Er is belangrijke schade
j aangericht, die door verzekering wordt gedekt.
UIT DE EGMONDEN.
Te Egmond aan Zee werd Donderdag een oefenings-
tocht gehouden met de reddingboot der N.- en Z.-H,
Reddingmaatschappij. De wind was Noord-Westj
buiïg weer en hooge zee. Tweemalen werd met deü
i sleepdreg achteruit naar den wal geroeid. De oefe-
ning heeft bijzonder goed voldaan.
UIT HEER-IIUGOWAARD.
Bij den heer A. Blokker aan den Westdijk alhier
voedt één zijner op stal staande koeien een lam.
