DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 124
Honderd en twaalfde Jaargang,
1010
MAANDAG
30 MEI
Verkiezing van een Lid van de
Provinciale Staten.
BIN NE !V LAND.
Uit Mof- en Hoofdstad.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ALKMAARSCHE COURANT
De Burgemeester der gemeente ALKMAAR,
Gelet op art. 51 der Kieswet en art. 5 der Provin
ciale Wet
brengt ter algeïneene kennis, dat op 1)1
«ten 7 JTTbSfl a.s. ter secretarie dezer gemeente van
des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur opgaven
van candidaten voor een lid van de Provinciale Staten
kunnen worden ingeleverd, wegens periodieke aftre
ding als zoodanig van den heer Jhr. Mr. H. GEVERS
te Heemskerk.
Voor zooveel noodig wordt er aan herinnerd, dat
de opgaven moeten inhouden den naam, de voor
letters en de woonplaats van den candidaat en onder
teekend zijn door ten minste veertig kiezers, bevoegd
tot deelneming aan deze verkiezing', met vermelding
van de gemeente, op welker kiezerslijst zij voorkomen
De tot invulling bestemde formulieren voor de be
doelde opgaven zijn van heden af ter secretarie dei-
gemeente kosteloos verkrijgbaar.
Alkmaar, De Burgemeester voornoemd,
23 Mei 1910. JAN DE WIT Dz., R Burg.
In Middel-Amerika trok Nicaragua de aandacht
door een revolutie, waarbij er vrij hevig schijnt te zijn
gevochten tusschen de regeering-stroepen en de verlie
zende opstandelingen. De Vereenigde Staten zonden
eenige oorlogsschepen, die strenge bevelen hadden om
de gevechten te beletten. Ook in China heerselit een
opstand, n.l. in de provincie Tsangtsja. Eindelijk ver
dient vermelding het besluit van den sultan van Ma
rokko, om de lijfstraffen in zijn rijk af te schaffen
men weet dat deze sultan een buitengewoon wreed
heer is en het staat dus te bezien of hij zijn goede
voornemen wel in een daad zal doen overgaan.
ALKMAAR, 30 Mei.
Toen eenigen tijd geleden de heer v. Bethman Holl-
weg Italië bezocht was er daar een minister-crisis.
Thans, nu de Italiaansche minister van buitenland
sche zaken Berlijn bezoekt had hij er bijna een mi-
nisterieele crisis kunnen vinden. De regeering heeft
n.l. deze week een nederlaag- geleden bij haar poging-
om liet kiesrecht te wijzigen, welke veel arbeid en tijd-_
heeft gekost, maar tenslotte op niets is uitgeloopen.
De Duitsche bladen vinden nu troost in het bezoek
van den Italiaan, dat de stevigheid1 van het drievoudig
verbond bewijst. Overigens beeft men gelegenheid ge
had over de buitenlandsche politiek te schrijven. De
Duitsche keizer heeft weer eens van zich doen spre
ken. Hij was geruimen tijd kalm gebleven, maar hij
koning Eduard's begrafenis heeft hij een gesprek ge
had met den Franschen minister-president Pichon dat
de aandacht trok en tot veel commentaren aanleiding
gaf. Tenslotte liet de regeering officieus verklaren
dat de Keizer niet, gelijk beschreven was, had gespro
ken over de vorming- van een Europeeschen Staten'
bond, maar slechts zijn verlangen had geuit naar het
behoud van den wereldvrede. Inmiddels is de keizer on
gesteld, hij heeft een bloedvin aan de rechterhand, wel
ke Zaterdag is geopend. Het feit, dat de Kroonprins
de officieele stukken van den keizer teekent, bracht
ongerustheid te weeg, welke echter volgens betrouwba
re inlichtingen geheel misplaatst is. Dat de toestand
niet ernstig is, kan ook hieruit blijken, dat de Keizer
heden het Belgisch koninklijk echtpaar ontvangt.
In België hadden verleden Zondag verkiezingen
plaats,- welke weinig wijziging in den toestand hebben
gebrdcht: de liberalen wonnen met behulp der socia
listen één zetel, maar de toeleg om de clericalen na
oen zesentwintig jarig verblijf uit het regeering-s-
kasteel te verdrijven is mislukt.
In Denemarken leverden de verkiezingen deze week
een minderheid op voor het radikale kabinet-Zahle,
dat reeds zijn ontslag genomen heeft. Het samengaan
van de radikalen met de socialisten moet vooral ten
platte lande veel kiezers hebben afgeschrikt.
De'Turksche Kamer en de Senaat- hebben de Kre
tenzer kwestie behandeld. Turkije heeft thans de han
den weer wat meer vrij en kan dus iets aan Kreta
doen. De oplossing, welke in het vooruitzicht gestejd
wordt, komt neer op een zelfstandig gouverneur onder
Turksche opperheerschappij, waarmede de Kretenzers
wel accoord zullen gaan, indien zij zelf de gouverneur
kunnen kiezen -dan is de kwestie voorloopig weer
van de baan. De Turksche vizier verklaarde o. a.
„Wij staan niet tegenover Griekenland' of Kreta, het
is dus onnoodig te spreken over oorlog of dwangmaat
regelen. Wij hebben uitsluitend te doen met de mo
gendheden. De regeering waakt angstvallig voor de
handhaving van de souvereiniteitsrechten van Turkije
op Kreta en voor de behartiging der Ottomaansehe be
langen aldaar en zou. zoo deze bedreigd worden, niet
terugdeinzen voor maatregelen van geweld.
Indien Griekenland de onvoorzichtigheid mocht be
gaan, tussehenbeide te komen, dan zou ons niets over
blijven dan naar de wapenen te grijpen."
In Argentinië heeft men het honderdjarig bestaan
gevierd van de afscheiding van Spanje, zoo goed en
zoo kwaad dat hij den afgekondigden staat van beleg
mogelijk is. Er kwamen voorts weer minder goede be
richten uit Zuid-Amerika. Eerst heette het, dat Peru
en Ecuador besloten waren het reeds lang hangende
grensgeschil langs minnelijken weg op te volgen,
maar daarna werd uit beider hoofdsteden Lima en
Quita gemeld, dat de oorlog-stoebereidselen met kracht
worden voortgezet en dat een botsing onvermijdelijk
Schijnt.
VORSTELIJK BEZOEK.
Sedert de jongste dagen heeft het gerucht, dat de
Koning en de Koningin der Belgen in het aanst. na
jaar een bezoek aan de Koninklijke familie hier te
lande zullen brengen, mec-j grond gekregen.
PENSIONNEERIN"G VAN GEMEENTE-AMBTE
NAREN.
De Nederlandsche Bond van Gemeente-Ambtenaren
hield Zaterdag te 's-Gravenhagé een groote propagan-
da-vergadering- voor eene wettelijke regeling van de
pensionneering van gemeente-ambtenaren en hunne
weduwen en weezen.
Honderden gemeente-ambtenaien en vertegenwoor
digers van gemeenten vereenigingen en vele vrouwen
waren aanwezig, waaruit bleek van de groote belang
stelling- der gemeente-ambtenaren voor deze zaak. De
vergadering werd geopend door den heer Van der
Laan, secretaris van Sneek, die allereerst een eeresa-
luut bracht aan H. M. de Koningin en welkom heette
de sprekers en de afgevaardigden van de ministers
van binnenlandsche zaken en financiën.
Als sprekers traden op prof. Drucker, prof. Nolens,
en de heer Elenbaas, burgemeester van Krabbendijke.
Onder daverend applaus werd ten slotte aagenomen
de volgende motie
De afgevaardigden van de gemeentebesturen en de
afgevaardigden en leden van vereenigingen, vertegen
woordigde ruim 20000 ambtenaren, beambten en werk
lieden in dienst van gemeenten, bijeengekomen te
's-Gravenhage op 28 Mei 1910;
in aanmerking nemende, dat gedurende eene reeks
van jaren van verschillende zijden bij Regeering en
Volksvertegenwoordiging is aangedrongen op het "tot
stand komen van eene wettelijke regeling der pension
neering van gemeente-ambtenaren en van hunne we
duwen en weezen;
dat duizenden ambtenaren, beambten en werklieden
in den lande, werkzaam in dienst het belangrijke or
gaan van den Staat de gemeente met ongeduld
uitzien naar de invoering van zoodanige algemeen
als rechtmatig erkende regeling;
dat de dienst in vele gevallen ernstig wordt ge
schaad teil gevolge van liet gemis eener regeling als
hierbedoeld en dat daardoor tal van oud-ambtenaren
en weduwen en weezen van gemeente-ambtenaren in
hulpbehoevende omstandigheden verkeeren;
dat zoowel door Z.Exc. den Minister van Binnen
landsche Zaken, als door diens ambtgenoot van Finan
ciën de noodzakelijkheid eener regeling is erkend en de
verwachting opgewekt, dat door hen spoedig een wets
ontwerp, houdende pensioensverzekering van de ge
meente-ambtenaren zal ingediend! worden;
Besluiten
Hunne Excellenties beleefdelijk, doch dringend te
verzoeken maatregelen te willen treffen, dat spoedig
een einde kome aan de pijnlijke onzekerheid, waarin
duizenden teil deze verkeeren en dat nog in het vol
gende zittingsjaar eene ontwerp-regeling aan de Sta-
ten-Generaal ter behandeling worde voorgelegd.
De Ilaagsche correspondent van de Prov. Geld. en
Nijm. Ot. schrijft over de oorsprong eener vermaarde
lekkernijde Haagsche Hopjes. Baron Hop was in
1794 gezant der Oostenrijksche Nederlanden. Deze
diplomaat, die in het Voorhout woonde, was een lief
hebber van koffie en had! zijn kwartieren in hetzelfde
pand in 't Voorhout, waar nu nog de vermaarde con-
fiseurszaak van Nieuwerkerk gevestigd is. In 1770
vestigde van Haaren er een banketbakkerij en maakte
omstreeks 1794 op verzoek van baron Hop een soort
bonbons, die naar koffie smaakten. Het artikel, dat
er spoedig nog al „in" ging en oorspronkelijk als „bon
bons van baron Hop" de wereld in ging, heeft latei-
als „Haagsche Hopjes" zoo groote vermaardheid ge
kregen, dat men 't blijkbaar niet onaardig achtte den
zelfden naam aan een journalistieke zoetigheid te ver
binden, die niet alt^d op de echte aroma en délicatesse
der oorspronkelijke snoeperij kan wijzen, ja soms wel
eens wat bitter wezen kan. Intusschen is de heer
Nieuwerkerk, achterkleinzoon van den heer van Haa
ren, de gelukkige eigenaar van het oorspronkelijke re
cept dezer wereldvermaarde lekkernij.
Nog een bijzonderheid van een andere zaak, die in
heel de stad bekend is. In de Spuistraat woont Bastet,
le opvolger van Bertrand', die in dé 17e eeuw om po
litieke redenen door Mazarin uit Frankrijk verdreven,
hier een messenzaak opende en zich een uithangbord
koos waarop aan de eene zijde een roode kat en op den
raderen kant een kardinaal in zijn roode toga was af
gebeeld. Het opschrift luidde: „Aux deux méchantes
bêtes. Op verzoek van den Franschen gezant moest
ie kardinaals-figuur verdwijnen. Een tweede roode
kat kwam er voor in de plaats. Zoo is de „Roode Kat"
nog- steeds 't vermaarde messenadres der stad geble
ven. Maar weinigen weten eigenlijk waarom!
Over groente en fruit heeft de Haagsche corresopn-
dent van de Prov. Zwol. Ot. het. „Kon men niet zoo
lang geleden, zegt de schrijver, een komkommer van
een halve el voor een cent of zes machtig worden,
Yïijdag werden ze grif geveild tegen 13 en 14 gulden
de 100 stuks, en er waren dagen, dat ze-tot 18 gulden
opliepen. Sedert wijze spoorwegverbindingen zijn tot
i stand gebracht, is Duitschland een geweldige afnemer
I geworden. Maagdenburg, Potsdam, Berlijn worden
j dagelijks van het puik van onze groententuinen voor-
j zien, en vooral de mijnbo-uwdistricten zijn met kom
kommer bijna niet te verzadigen.
Is het wonder, dat de komkommersla en de tomaten
saus voor onze huisvrouwen bij de hooge prijzen een
„punt van overweging'' gaan uitmaken?
De Westlandsche boer is niet meer het aan zijn
grond gekluisterde, bekrompen, achterlijke en onbenul
lige wezen van voorheen. Hij is een heel andere ke
rel, die woont en zich kleedt als een heele of halve
heer, en zijn kinderen naar de IL. B. S. en hoogerop
zendt. Gij treft hem zelden in zijn tuin. Hij is mobiel,
komt van Londen of gaat naar Berlijn, zit in jury's
van tentoonstellingen- en heeft een rekening-courant
bij zijn bankier.
Ik zei daar „tuin." Het zijn geen tuinen meer, maar
glazen groenten- en vruchtenfabrieken waaruit hooge
schoorsteenen steken, en waar een cultuur gedreven
wordt, opgevoerd' in den hoogsten graad van intensivi
teit. Hier wordt de koude grond een manslengte diep
omgewerkt, om een hinderlijke veenlaag te verdeelen.
ginds zijn draden gespannen met een sterken electri
schen stroom geladen, die als een zweepslag zijn voor
de tomaten en druiven tot grootere inspanning en ge
dijing. Ook door de kassen loopen die draden, gevaar
lijk goedje, want ze zijn niet geïsoleerd!
Bergen natuurlijke en kunstmest bewaren den grond
voor uitputting, en maken van verscheidene gewassen
tweeoogsten mogelijk. - „Braakliggen" is niet meer be
kend. Zelfs in de wintermaanden worden den grond
g< en rust gegund, opdat er chrysanten zijn in Novem
ber en komkommers in Maart.
1 uinders, die gemiddeld! 20.000 'sjaars maken, zijn
geen zeldzaamheid, zoo min als zulke, die met een paar
duizend gulden begonnen, en nu, volgens de gou-
spraak, kerels zijn „met een rug." Zij toonen aan be
langstellenden gaarne hun trek- en broeikassen, velden
en boomgaarden.
Kiekjesman klaagt in het N. v. h. Noorden over de
Haagsche politie:
„Iedere week hoor je van toestanden bij onze politie,
waarvan men elders nooit hoort. 'Nu eens is het een
rechercheur, die het met chanteurs aanlegt; dan weer
wordt er een politie-agent geschorst onder verdenking
van diefstal. Overvallen van speelholen mislukken,
omdat de heeren goede relaties onder het politiecorps
onderhouden; de hoofdcommissaris stond indertijd
openlijk onder verdenking van het met beruchte vrou
wen te houden, om niet te spreken van het uiterst be
denkelijk verschijnsel, dat onder den hoofdcommissaris
twee schoonzoons dienen, zoodat een geest van nepo
tisme en spionnage de opgewektheid om met lust en
ijver bij onze politie te dienen doodt. Waar, vraag ik
u, ir; het geheele land bestaan zulke toestanden? Wie
daarover schrijft, zooals ondergetèekende reeds meer
malen gedaan heeft en zal blijven doen, zoolang die
toestanden niet veranderen, dien tracht men te inti-
mideeren. Langs omwegen verneemt hij, dat „ze"
dot zijn de heeren van het Alexanderveld hem wel
zullen „krijgen." Misschien viel mijn collega ook in
die termen, maar veel succes heeft die poging- niet ge
had. In elk geval is het zeer gewenscht, dat de aan
dacht op deze wondeplek in onze Haagsche samenle
ving blijft gevestigd.
Ge Amsterdamsche brieven staan natuurlijk vol
over het koninklijk bezoek.
In de Leeuw. Ct. vinden we het volgende staaltje
van feestversiering in een Jordaanbuurtje, een klein-
Willemstraatje.
De officieele personen van de „kemissie" hadden ru
zie gekregen omdat„zie jedie Doris, daar
he-je altijd Haarlemmerdaikies mee. Twintig jaar
lang heb ik de „laiding" gehad van de „Oranjebewai-
ging en twintig jaar lang- is liet goed! „gegööan" en
nu wil „hai". Maar laat ik 'm nie
Enfin, de lezers begrijpen de rest. De patriarsch
van de Zus- en Zoo-steeg was op zijn toonen getrapt;
bij boudeerde voor zijn kelder, joeg zijn twaalf nog
schoolgaande kinderen of waren 't zijn kleinkinde
ren (dat is in de Jordaan altijd een probleem) tel
kens met harde woorden naar binnen en gnuifde van
genoegen over het feit, dat er niet versierd werd. Dat
duurde drie dagen, een week, tien dagen, totdat de
nioigen van Donderdag aan brak.... en de kinderen
thuis kwa mom te vertellen, wat ze gezien hadden:
„Moe. zoo mooi. zeiden ze, en als fijnproevers
bewogen ze de handjes langs de blozende koonen.
Zóó mooi: „in de Kalverstraatallemaal sinaasap
pelen aan touwtjes en gouden manden en kronen, voor
i Prinsesje, als ze groot is." „Als 't prinsesje naar
bed gaat, heeft ze dan óók een kroontje op, Moe?"
vroeg een klein broertje, dat lachte om het visioen van
nVinl prinsesschap, dat zich pitte in zijn vraag. „Stil
nou.... niet altijd vragen!" vermaande zijn zusje.
„Laat ik nou vertellen.... Gouden kronen, zie-je
nee. zóó g-root wèl en op de Dam. daar komt
Jlemaal water naar beneden en 't klotst! En lichies.
wel duizend. 1"
Dat werd te erg. Het eerste woord in 't steegje
werd gesproken door een Kenau, een van 't geslacht
van die 16-jarige koffiepikster, die bij een „stööaking"
iu de deur van ,,'t fabriek" ging staan en tot de politie
die binnen wilde dringen, kalmpjes met de handen in
de zij sprak: „Da sé je wel loate, 't is onze soak en
't goat jelui niks an." Bij die laatste woorden knipte
ze even met duim en wijsvinger, en de politie was over
tuigd. Een vrouw van dat ras was 't, dat in den och
tend van Donderdag het wachtwoord van het Zus-en-
Zoo-steegje sprak. Ze zette ook haar handen in de zij
„Motte we zóó blaive zitte, de haile faistwaik?" zei ze.
Zóó, met niet dat En ze knipte ook met duim en
j wijsvinger.
„Die manskerrels doene niks," vond een ander „La
ten wij aan 't werk gaan.
1 Zóó ontstond dan de spontane versiering van de
Zus-en-Zoo-steeg. Tegeni twaalf uur was men al hal
verwege. De patriarc-h had eieren gekozen voor zijn
geld en gaf aanwijzingen. Schreeuwde hij te had dan
duwde de koffiepikster hem een eind terug. „Ga jij
mar na de kemissie," spotte ze. „En 't mot met smoak
gebeure," moedigde ze een paar jonge kerels aan, die
op laddertjes en trapjes staande, een eerepoort van
wie-benje, in elkaar flansten. „Nou nog sinaasappe
len," riep er een. „Geen sinaasappelen," „Wel sinaas
appelen." Bijnt dreigde een handgemeen. Maar de pa
triarch besliste. „Sinaasappelen?" verbaasde hij zich,
zich verheffend op het piëdestal van zijn grijze erva
ring. Die vreten de jongens er ommers af! Dan kan je
er wel den heelen dag bij blijven staan. Oranje-lampi
ons met lichies, dat mot 'tzijn."
„Oranje-lampions met lichies" stemde het koor in.
Zoo geschiedde het. Binnen een kwartier tijds
kwamen ze met een heele rits lampions aandragen. De
radde knapen sprongen op de ladders en spijkerden ze
vast. „Hooger, hooger," commandeerde de patriarch,
„anders kenne we vanavond 't Prinsessie niet zien."
Hij kreeg- alweer zijn zin: een groot deel van de lam
pions werd gegroepeerd' rond1 het reuze-groot portret
van Prinses Juliana, dat te midden van sparregroen,
papieren rozen en vlaggetjes zich een beetje wonderlijk
te moede scheen te gevoelen.
„Hoe vin je 't," zei de patriarch, die zich de eer niet
wilde laten ontglippen, tegen den wijkagent, die juist
aankwam wandelen. „Dat hebben we nou in, laat eens
kijken, vier uur in mekaar geprutst. Da's nog ouwer-
wetsch zie je, niet die fladderderij van teugenswoor-
dig."
„Prachtig," vondt de wijkagent. „Fijn hoor. en
nou vanavond, zoo tegen negen, een potje Bengaalsch
vuur er over heen...."
„Nou, hé!" glunderde de koning van de Zus-en-Zoo-
stceg. De vrouwen lachten en de kinderen riepen al
vast „hoera 1".
Kan de geest van Amsterdams arbeidersbevolking
beter geschetst worden dan door die historisch staaltje
van spontane feestversiering?
Uit den Amsterdamschen brief van het Utr. DagbL'
Bij wijs van versiering heeft men over de balkon-
leuning waar de Koningin pleegt te verschijnen, een
Turksch tapijt gehangen.
Doms, die er niets van begrijpt, port Marie in d'r
vette lenden
Zèg kaak doar es 1
- Ach wat 1 meent Marie ach wat, ze hange
de wasch te droge 1
(«emeiiffd Nieuw?.
OPLICHTING.
Te Harderwijk is door de politie een 21-jarig jong-
mensch gearresteerd, verdacht van oplichting op
groote schaal.
Bij een boekhandelaar kocht hij een groote partij
boeken zonder te betalen; ook had hij reeds een huis
gekocht, zonder dat hij er geld voor had. Een sigaren
winkelier wist hij te bewegen hem een kistje sigaren
zonder betaling mede te geven. Ook op andere plaat
sen, o. a. te Leiden, moet de aangehoudene verschil
lende persqnen hebben opgelicht. Zoo moet hij eenige
motorrijwielen op schuld gekocht en te gelde gemaakt
hebben.
De aangehoudene is in het poli tie-bureau te Llarder-
wijk in verzekerde bewaring- gesteld.
KWARTJESVINDERS.
Dc directie der H. IJ. S. M. heeft het personeel aan
geschreven om met alle teil dienste sta-ande middelen
te trachten een einde te maken aan de practijken der
z.g-. kwartjesvinders.
Voortaan moet de afgifte of verlenging van bestaan
de abonnementen aan bekende kwartjesvinders worden
geweigerd.
Daar zij dan met tienrittenboekjes of gewone plaats-
biljetten zullen gaan reizen, moet liet treinpersoneel
ten hunnen opzichte, zooveel mogelijk*gebruik maken
van de bij artikel 12 van het Algemeen Reglement
voor het Vervoer op de Spoorwegen, gegeven bevoegd
heid, om aan hen hunne plaatsen iu de treinen aan te
wijzen en met de meeste beslistheid te vorderen, dat
zij die aanwijzing- volgen.
Weigeren zij hieraan te voldoen, dan moeten zij
niet alleen niet tot den trein worden toegelaten, doch
ook van het station worden verwijderd, waartoe zoo
ïioo lig de hulp der politie is in te roepen.
(leven zij gedurende den rit aanleiding tot klachten
van het publiek of personeel, hetgeen gewoonlijk ge-
chiedt door dreigen of schelden, dan moeten zij on-
verbiddellijk op het eerstvolgend station, waar de trein
stopt, uit den trein en van het station worden verwij
derd.
Zoo mogelijk moeten namen van getuigen worden
opgenomen.
Eindelijk wordt een correct, doch beslist optreden
aan stationschefs en treinpersoneel aanbevolen.
