mo
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Lommerd.
Damrubriek.
No. 146
Honderd m twaalfde Jaargang*
V R IJ D A G
24 JUNI.
MI N N E N L A N D.
si
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
KENNISGBYIJK*.
Verslag omtrent dart toestand der Ge
meente Alkmaar over het jaar 1909.
i m.
ALRMAARSCHE COURANT
1A. Vj.
22ij die zich met 1 JULI op dit
hliid ahonneereiiontvangen de tot
dien daltiin verseliijnende nummers franco
en gratis. l>e Uitgevers.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALK
MAAR brengt, op grond van artikel 1 der Wet van 22
Mei 1845 {Staatsblad No. 22) ter kennis der ingezete
nen, dat bij hem ingekomen en aan den ontvanger dei-
Rijks directe belastingen b'innen deze gemeente ter in
vordering zijn overgegeven,:
DE KOHIEREN DER BEDRIJFSBELASTING
No. 11, voor bet dienstjaar 1909/10 en No. 1 voor het
dienstjaar 1910/11, executoir verklaard door den Di
recteur der directe belastingen in Noordhollnnd te
Amsterdam den 18 JUNI 1910;
ditt ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de Wet
bepaalden voet, te voldoen en dat lieden ingaat de
termijn van zes weken binnen welken daartegen be
zwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den 23 Juni 1910.
Het Hoofd van bet Plaatselijk Bestuur voornoemd,
J. DE WIT Dz., lo.-Burg.
-
Ter Gemeente-Secretarie te Alkmaar is
►<l tegen betaling van twee gulden verkrijgbaar
een afdruk van liet door Burgemeester en Wethouders
aan den Gemeenteraad uitgebracht
De Secretaris van Alkmaar.
DONATH.
i.
De vorige week heeft de Tweede Kamer een wets
ontwerp behandeld, dat gelijk de minister zeide te
verwachten spoedig den weg naar het Staatsblad,
zal vinden.
Dit wetsontwerp regelt de instelling, die gewoonweg
„lommerd," familiaar Oome Jan, deftig pandhuis, of
bank van leaning genoemd wordt, een instelling dus,
die zoo ze al voor vele beter gesitueerden onbekend
gebied betreft voor de groote menigte van het al
lergrootste belang is en nog langen tijd van liet- aller
grootste belang zal blijven, omdat zij eenerzijds een
eenvoudig middel voor onbemiddelden is om kleine
sommen voor productieve doeleinden op crediet te
krijgen, anderzijds een gelegenheid voor onbemiddel
den is om de kwade dagen door te komen door geld te
vragen op panden, die dan in de g-oede dagen weer
worden ingelost. In dit verband was het een uitstekend
idee om voor te stellen aan die inrichtingen spaarkas-
AAN DE DAMMERS.
Met dank voor de ontvangen oplossingen van pro
bleem No. 83 en vraagstuk No. 18.
De ontleding- van beide vraagstukken heeft onge
twijfeld velen genoegen gedaan.
Stand van probleem No. 83.
Zwart: 3, 7/10, 12/14, 18, 21/23, 26, 28.
Wit: 24, 25, 29, 33/35, 37/39, 41, 43, 44, 46, 47.
Wit speelt en wint als volgt:
1. 25—20
1.
14 25
2. .37—31
2.
26 37
3. 41 32
3.
28 37
4. 47—42
4.
37 48
5. 33—28
5.
22 42
6. 43—38
6.
42 33
7. 39 19
7.
48 30
8. 29—23
8.
18 20
9. 35 4
9.
13 24
10. 4 15!
Goede oplossingen ontvangen van de heeren
G. Oloeck, D. Gerling, J. Houtkooper, E, Hubelmeijer
en de heeren K. en S. te Alkmaar, S. Iloman te Wijde
Wormer, J. Noonie Mzn. te Purmerend, H. E. Lantin-
ga te Haarlem en J. A. Wolf te Groningen.
VRAAGSTUK No. 18.
Stand:
Zwart: 6, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 16, 18, 20.
Wit: 22, 25, 26, 28, 35, 38, 40, 43, 44, 45.
Oplossing
1. 35—30 1. 18 27
2. 30—24 2. 20 29
3. 25—20 3. 14 25
4. 28—22 4. 27 18
5. 2621 5. 16 27
6. 38—32 6. 27 49
7. 40—35 7. 49 40
8. 45 5!
Wij hebben uu den volgenden eindstand! gekregen:
Zwart4 Schijven op 6, 11, 13, 25.
Wit: 1 Dam op 5 en 1 chijf op 35.
Zwart- is aan zet.
Dit eindspel is echter voor Wit nog maar niet zoo
dadelijk gewonnen.
't Is weliswaar een verloren stand voor Zwart,, maar
Wit moet uitstekend spelen.
Men zie de volgende afwikkelingen:
1. 1. 13—18
2. 5—32 2. 11—17 (a)
sen te verbinden, om zoo de menschen van liet achter
af,sparen (wat deze soort van beleening in den grond
der zaak is) te brengen tot het g-oede sparen, het spa
ren vooraf.
ïntusschen uitgaande van de stelling, dat het be
tere de vijand van het goede is, heeft men dezen kant
der kwestie ongeregeld gelaten, niettegenstaande
daarop nog- bij de laatste discussie was aangedrongen.
Hopen wij, dat men bij de oprichting of wijziging- dei-
inrichting van een gemeentelijke bank van leening- dit
verband niet zal verwaarloozen, opdat de groote me
nigte zal leeren dat het beter is, het evenwicht in de
uitgaven van de kwade en van de g-oede dagen te Ver
krijgen door sparen, door vóóraf zorgen, dan door naai
den lommerd! gaan en dan achteraf trachten het pand
weer terug te krijgen. Wordt dit met wijs overleg ge
daan in het bekende Nutsrapport over dezo kwestie
vindt uien deze methode aanbevolen, ook ter beperking-
van het kapitaal der banken van leening dan zal
zoodoende de gemeentelijke bank van leening nog
weer een nieuw voordeel krijgen boven de pandhuizen,
wat zeker geheel naar den geest van het wetsontwerp
zal zijn.
Evenmin als deze spaarkwestie, heeft men de be
strijding van anderen woeker dan die. van de pandhui
zen in dit wetsontwerp willen regelen. En ook hier
weer niet, omdat dit niet in do lijn van den wetgever
gelegen had maar omdat men niet door te veel aan te
pakken ten slotte een resultaat weer in de waagschaal
wilde stellen.
Men wil dus met dit wetsontwerp uitdrukkelijk den
pandbu i swoeker bes t rij den.
Vooral op twee wijzen
lo. door het particuliere pandhuisbedrijf te regelen
en het te makqn tot een geconcessionneo.rd bedrijf, dat
bij verkeerde praktijken kan worden opgeheven.
2o. door zooveel mogelijk liet gemeentelijk bedrijf
te stellen in de plaats van het particuliere bedrijf.
Scherpe voorwaarden dus voor en een nauwkeurig
toezicht op het particulier bedrijf, dat verdwijnt, zoo
dra liet, niet aan alle eischen voldoet. Maar vooral
ook zooveel mogelijk een openbaar bedrijf, waarin men
veel beter kan waken tegen benadeeling, van den be-
leener.
Ziedaar het. standpunt van den wetgever.
Waarom, zoo zal men vragen, gaat deze niet een
voudig- een stap verder en verbiedt hij alle particuliere
bedrijf, waarin het belang van den pandhuishouder
zoo licht kan leiden tot ongerechtigheden?
Het antwoord is, eenvoudig-: omdat hij het niet kan.
En opmerkelijk genoeg wordt dit antwoord algemeen
gegeven. Ook hij, die ten zeerste gelooft in de macht
en de geschiktheid van de georganiseerde gemeen
schap om alles te regelen en alles zelf ter hand) te ne
men, verwacht van een verbod van het particuliere be
drijf hier slechts oneindig geknoei. En waar er een
dergelijk monopolie bestaat b.v. in Frankrijk en in
België heeft men er weinig pleizier van, gelijk de
lieer Bos niet naliet bij de discussies in de Tweede
3. 17—22
4. 6—11
5. 11—17
(i. 17—21
3. 32-^43
4. 43—32
5. 32—16
6. 10—32
7. 32 16
S. 16— 7
9. 7—11
enz. en wint
Speelt Zwart als 2den zet 1116, dan krijgen we de
volgende variant:
1.
1. 13—18
2.
5—32
2. 11—16
32—43
3. 18—22
4.
43—34
4. 25—30
5.
35 24
5. 22—28
6.
34—29
6. 28—32
7.
29—47
7. 32—37
8.
24—20
8. 16—21
9.
20—14
9. 21—27
1».
1-4—10
10. 27—32
11.
10— 5
11. 6—11
12.
47—33
12. 11—17
13.
33 6
13. 32—38
14.
5 46 en
Wit wint, want op
38—13 volgt 6—39 en 46 28
4637 en 628.
en op 3842 volgt
In de eerste variant mag Wit niet als 4e zet 4334
spelen, want, dan maakt Zwart remise met 2228,
28—32, 25—30, 32—37 enz.
Wij geven nu nog- de volgende variant:
1.» 1. 11—17
2. 17—22
3. 6—11 (b)
4. 25 34
5. 13—19 of 22—28
6.
2. 5—23
3. 23—45
4. 35—30
5. 45 16
6. 16— 2
7. 2— 7
8. 711 enz.
Speelt Zwart als derde zet in plaats van C11,
2530. dan volgt:
4. 35 24 4. 22—28
5. 45—29 5. 28—32
6. 29^12 6. 6—11
7. 24—20 7. 11—17
8. 20—15 8. 17—22
9. 15—10 9. 22—28-
10. 10— 4 10. 32—37
11. 42 9 enz.
Wij gelooven nu uitvoerig genoeg bij dit eindspel te
hebben stilgestaan. Mocht één der lezers nog eenige
inlichtingen hieromtrent hebben, dan gelieve hij
slechts te schrijven aan het bureau der courant en wij
.zullen 'hem persoonlijk beantwoorden.
Kamer op te merken.
Ja moet men den lieer Schaper gelooven en er
is zeker geep aanleiding om dit niet te doen dan
zullen de ambtenaren van de openbare banken van
leening ook volgens hel stelsel der wet ware wonderen
moeten zijn, zullen zij meewerken aan het ideaal om
de openbare banken meer en meer regel, de particu
liere uitzonnering te doen zijn. Zij zullen het ambte-
naarlijke zooveel mogelijk moeten afleggen, zij zullen
den lieden zooveel mogelijk tegemoet hebben te komen.
Vooral niet te veel met reglementen werken, de, bank
zooveel mogelijk open hebben, coulant zijn enfin de
afgevaardigde van Appingedam geeft bun een reeks
behavtenswaarclige wenken. Maar zal een ambtenaar
daaraan kunnen voldoen? Zal die in coulantheid, in
het- de hand lichten met hinderlijke reglementaire be
palingen enz. enz. ooit kunnen concurreoren met par-
t iculiere pandjeshuishouders
Hét scheen, dat de heer Schaper daarvan zelf niet
zeker was, toen hij met groote hardnekkigheid vast
hield aan zijn amendement om bij het abnormaal-vele,
dat Je algemeene wetgever int dit wetsontwerp al aan
.1- gemeenten in deze materie yoorschrift, ook nog- op
te nemen de bepaling, precies hoelang de gemeenten
baar banken van leening open zullen moeten houden.
Het lijkt een haast onduldbare bemoeiing- van den
i.iksv I gever niet kleine belangen van regelingen in
bepa: «omeenten, die de lieer Schaper aldus wilde
introduce"ren. Doch eenerzijds houdo men in het oog,
dat de rijkswetgever in dit wetsontwerp al ver gaat.
En dan vergde men niet, dat de lieer Schaper on
danks zich zelf heel bang was voor een op de spits
gedreven arnbtenaarlijke behandeling van zaken, die
tc-n slotte de geheele gemeente-instelling in den strijd
tegen de slechte particuliere pandjeshuizen tot een
slecht, wapen zou maken. Men kan dit inzien en toch
toegeven, dat de Kamer een goede beslissing- nam toen
zij besloot den lieer Schaper in dezen niet-te volgen.
(Wordt vervolgd).
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal is thans tot
hervatting van hare werkzaamheden bijeengeroepen
tegen Dinsdag 28 Juni, 's avonds te half negen.
TWEEDE KAMER,
Bij den aanvang der vergadering gisteren heeft de
voorzitter eene toespraak gehouden naar aan
leiding van het overlijden van Prinses Marie.
De tijding van het overlijden dei' Vorstin-Moeder
van Wied zeide, de voorzitter heeft ons allen met
grooten weemoed vervuld. Hi M. de Koningin en de
vorstelijke familie is in zwaren rouw gedompeld. Prin
ses Mariè is, ondanks de 40 jaren welke zij in het bui
tenland vertoefde, echt Nederlandsche Prinses geble
ven. Zij deelde lief en leed van bet Nederlandsche
volk; zij hield zich steeds op de hoogte van alles wat
hier omging en heeft dit altijd met belangstelling ge-
Goede oplossingen van: G. Cloeck, D. Gerling-, S.
Iloman, E. Hubelmeijer, J. A. Wolf en II. E. Lan-
tinga, terwijl wij een, bijzonder woord van dank bren
gen aan de heeren K. en S. J. Noome Mzn. en J.
Houtkooper voor hun uitvoerige eindspel-oplossing.
LEERZAME STAND.
Zwart: 3, 6, 9, 12, 13, 14, 16, 19, 23, 24, 25, 26.
Wit: 27, 28, 32, 33, 35, 37, 39, 40, 41. 45, 47, 48.
In dezen stand speelt Wit als valzet 3934. En een
vajzet is 't zeer zeker. Immers speelt Zwart nu:
Zwart: Wit:
16—21 27 16
26—31 37 26
24—30 35 24
18'39 28 17
39 46 (dam) heeft Wit slechts 47—41 te spelen, om
na 40 11 en 10 7 dé partij te winnen.
Doch Zwart kan nog- op een, andere manier dam ha
len door:
10—21, 26-1/31, 23—29, 6—11, 13 22, 19 46, wat
natuurlijk veel beter is.
Als probleem 84 geven wij weder iets van den heer
J. Noome. Zeer mooi van ontleding, terwijl wij er als
vraagstuk 19 bijvoegen een interessanten stand van
den heer G. Dent roux (Er.). Wit wint daarin op zeer
fraaie.wijze. Wij bevelen beide opgaven ten zeerste
aan bij de liefhebbers.
Prublecui No. 84 van J. NOOME Mzn., Purmerend.
volgd. Waar hare hulp en steun werd) ingeroepen,
was zij, zooverre hare krachten zulks toelieten, daartoe
steeds bereid. Wederkeerig was de liefde, van het Ne
derlandsche volk voor Prinses Marie; dat heeft het
volk dikwerf getoond, en werd1 door Prinses Marie op
hoogen prijs gesteld.
Spreker hield! zich dan ook overtuigd, dat Haar
naam ouder de edele Prinsessen van het Huis van
Oranjo-Xn.-Miu in cere zal blijven vermeld en bij het
Nederlandsche volk in gezegend aandenken zal worden
gehouden.
Minister II e e m sker k sloot zich, namens
de regeering, van harte bij des voorzitters toespraak
aan. De nagedachtenis van deze Prinses, die steeds
aan de trnditiën van het Huis van Oratije getrouw is
gebleven en ook voor Nederland steeds liefde heeft be
waard en getoond, zal zeide do minister steeds
bij het Nederlandsche volk in eere blijven voortleven.
Nadat vervolgens was goedgekeurd de supplctoire
begrooting voor buitenlandsehe zaken ten behoeve van
do kosten der Conferentie, voor Internationaal Wissel
recht, werd voortgezet, de behandeling van liet wets
ontwerp, regelende het octrooirecht, voor uitvindingen.
Na eenige discussie, en overleg met de regeering en
de commissie van rapporteurs, werd bepaald, dat, wan
neer iemand, die in dienst van een ander eeüe uitvin
ding doet, waarvoor door laatstgenoemde octrooi
wordt aangevraagd, aan den Octrooiraad duidelijk
maakt, dat hein, met uitsluiting van anderen, de eer
der uitvinding toekomt,, op zijn verzoek ook zijn naam
in het octrooi zal worden vermeld.
Na eenige. discussie werd ook het recht van den
\oorgebruiker geregeld, zooals dé regeering het had
voorgesteld. Hierdoor is o. a. bepaald, dat iemand,
die op het tijdstip ecner aanvrage om octrooi door een
ander, datgene waarvoor octrooi wordt aangevraagd
binnen het Koninkrijk reeds in of voor zijn bedrijf
vervaardigde of toepaste, niettegenstaande het octrooi
ais voorgobruiker bevoegd is zijne werkwijze te blijven
volgen.
De lieer Van Doorn (u.-l. Gouda) verdedigde
een amendement der Comm. v. Rapp. strekkende om
de bepaling te schrappen, dat de verkoop van het oc
trooi in het openbaar geschiedt ten overstaan van een
door de arromd.-rechtb. te 's-Gravenhage aangewezen
notaris. Die bepaling acht de Commissie onnoodig en
omslachtig. Wanneer bijv. een octrooi moet verkocht
worden in Limburg öf Groningen, wat weet de Hnag-
sclie rechtbank dan van de notarissen daar. Zij zal zich
dan moeten laten voorlichten.
Het amendement werd zonder stemming aangeno
men.
erder verdedigde de heer Van Doorn een amende
ment, strekkende om duidelijk te doen uitkomen, dat
rechtsvorderingen omtrent schadevergoedingen, krach
tens deze wet door eGn persoon die een uitvinding doet
in dienst van den werkgever, worden beschouwd als
iehtsvordei'ingen in den zin der Arbeidswet.
Dit amendement wordt door de Regeering overgeno
men; de overige artikelen goedgekeurd en de eind
stemming bepaald op heden na de pauze.
Vervolgens werden zonder stemming een aantal
wetsontwerpen en conclusion aangenomen.
Zwart: 2, 4, 7, 9, 15, 16, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 26.
Wit: 11, 27, 30/38, 40, 48.
Vraagstuk No. 18 van G. DENTROÜX (Fr.).
Zwart: 1 Schijf-op 13 en 3 dammen op 2, 3 en 16.
Wit: 6 Schijven op 15, 23, 25, 34, 43, 50 en een dam
op 48.
Oplossingen vóór of op 1 Juli, bureau van dit blad,
motto Dam rubriek".
