DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No, 190
Honderd en twaalfde laargang.
1910
DINSDAG
16 AUGUSTUS.
BINNEN L A N 1).
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
-O-
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Üf»ankwefs
Katholieke sociale week.
ALKMAARSCHE COURANT.
De BURGEMEESTEE der gemeente ALKMAAR
herinnert den verlofgangers der militie van de lichting
1902, die bestemd zijn op 1 Augustus 1910 naar de
Landweer over te gaan, aan. hunne verplichting om
zich nh 1 Augustus 1910, doch vóór of op 30 Augus
tus d.a.v. ter gemeente-secretarie aan te melden, onder
overlegging van hun militair zakboekje.
De Burgemeester vooi noernd
G. RIPPING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat de kermis
dit jaar zal gehouden worden van 37 Augustus tot
en met 4 September a.s.
dat de regeling van staanplaatsen en van hetgeen
verder met de kermis in verband staat, opgedragen
blijft aan de gemeente-politie;
dat de loting van de niet verpachte staanplaatsen
zal plaats hebben aan het politie-bureau op Woens
dag 34 Augustus a.s., des voormiddags te 10 uur
dat de straatmuziek beperkt wordt en behalve
de verleende voortdurende, niet meer dan vijf ver
gunningen voor draaiorgels zullen worden uitgereikt
dat op Maandag 5 September a.s., des mor
gens een aanvang moet worden gemaakt met het af
breken en het opruimen der kramen, tenten en uit
stallingen, welke uiterlijk op Woensdag 7 Septem
ber d.a.v. moeten zijn opgeruimd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 11 Aug. 1910.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat bij Gede
puteerde Staten dezer provincie is ingekomen een
verzoekschrift van J. K. AARDEMA, alhier, om ver
gunning tot den verkoop van sterken drank in het
klein, alleen aan logeergasten, in het perceel Stations
weg E 104.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kunnen
tegen het verleenen der vergunning schriftelijk be
zwaren bij hun college worden ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 13 Augustus 1910.
Aan de OUDERS der betrokken leerlingen wordt
bekend - gemaakt, dat de vacantie van dte 8ste klasse
der MEISJESSCHOOL is verlengd tot 1 SEPTEM
BER a. s.
Het Hoof dl der Meisjesschool,
J. H. PRUIM.
ALKMAAR, 16 Augustus.
Uit particuliere aanteekeningen en uit brieven van
lady Sarah Lyttelton worden er thans in Engeland ge
gevens openbaar gemaakt, welke een beeld geven van
de methode van opvoeding die Victoria en Albert volg
den om van hun' zoon Ediiardl een goed koning te
maken. Heel gemakkelijk en aangenaam was die me
thode niet, noch voor de ouders, noch voor den zoon.
Het is bijna pijnlijk, zegt de schrijver van het werk,
een blik te werpen op de dagen en nachten, die de
Koningin en haar gemaal in kommer en zorg hebben
doorgebracht om de lichamelijke, verstandige en zede
lijke opvoeding van hun kinderen, en speciaal van
hun oudsten, m bijzonderheden te regelen. Niets
werd aan het toeval overgelaten. Andere kinderen
kunnen soms nog eens uit den band springen, andere
knapen kunnen af' en toe romantische verbalen lezen,
maar voor dezen jongen bleven zelfs de werken van
Walter Scolt gesloten boeken. Voor hem was er slechts
de geschiedenis, de studie der talen, de leerstof. Eiken
dag, ja elk uur, waakten de koningin en de prins-ge
maal over die hofambtenaren, die met de opvoeding-
van hun zoon waren belast. Tusschen de vertrekken
der ouders en de kamers der onderwijzers werden
voortdurend brieven en nota's gewisseld en die docu
menten zijn bewaard gebleven, worden thans aan de
openbaarheid prijs gegeven.
Toen de prins van Wales vijftien jaar was, kreeg
bij een bescheiden zakgeld, waarvoor hij o. a. zijn hoe
den^ en dassen mocht koopen; mit's hij zijn moeder re
kening en verantwoording gaf van de wijze, waarop
hu zijn geld besteedde. Later, na lang aarzelen der
toningm werd hem toegestaan, zijn kleeren zelf te
mogen kiezen. „Kleeding, schrijft de koningin aan
haar zoon, „is een gering zaak, waaraan wij niet te
veel aandacht mogen schenken; maar zij vormt het
uiterlijke, waarnaar de menschen vaak onze ziel en
oiize gevoelens beoordeelen; daarom alleen is de Wee
ding en de wijze, waarop ze gedragen wordt, voor eeni-
ge beteekenis voor personen van hoogen rang. Ik wil
laten uitkomen, dat het verre van ons is, je smaak te
willen eontroleeren, maar wij verwachten (dit woord
onderstreept), dat jij nooit iets buitensporigs of iets
vulgairs zult doen, niet, omdat wij het niet gaarne zou-
den zien, maar omdat dit -een gebrek aan zelfrespect
zou zijn, dat gelijk voorbeelden hebben bewezen -
tot onvbrschilligheid jegens moreel onrecht kan lei
den."
Toen de kroonprins o-p zeventien-jarigen leeftijd ko
lonel en chef van een regiment werd, kreeg hij van zijn
ouders een langen brief, waarin o. a. werd1 gezegd:
„Het leven bestaat uit plichten en in de stipte, blijde
vervulling daarvan ontpopt zioh de ware christen, de
ware soldaat en de ware gentleman. Er opent zich
thans een nieuwe sfeer voor je, waarin je zal worden
geleerd, wat je te doen en te laten hebt. De studie,
bo'e je een goed mensch en een goed1 gentleman kunt
worden is de moeielijkste studie van je leven."
Men ziet het het ontbrak den zoon niet aan ver
standige lessen. Maar de ouders lieten het niet hier
bij. Zij richtten zich ook tot de leermeesters en tot
degenen, die met hun zoon in nauwe aanraking kwa
men. Deze menschen waren natuurlijk met groote
zorg gekozen zij kregen voorschriften, hoe ze zich
moestep kleeden, hoe ze moesten zitten, staan en loo-
pen, hoe ze moesten spreken en wat ze moesten zeg
gen, om den prins een goed! voorbeeld te geven. In ©en
vertrouwelijk schrijven' aan die heeren heet het: „De
prins heeft geen gelegenheid met andere menschen
van zijn leeftijd samen te komen en toch wordt van
hem meer verlangd, dam van eeU anderen jongenman.
Hij moet niet alleen! gentleman zijn1, maar zijn rang
en zijn positie maken hem tot den eersten gentleman
van het rijk. Hij kan geen tusschen-positie innemen;
is hij niet de eerste gentleman van het rijk, dan dalalt
hij onmiddellijk op een niveau, dat onvereeni'gbaar is
met zijn titel van prins van Wales."
Aan den anderen kant zagen zijn ouders to-e, dat de
prins zijn ondergeschikten beleefd en voorkomend be
handelde „want zij hebben tegen de betaling, welke zij
krijgen, niet ook hun menschenwaarde als mede-chris
ten verkocht."
Intusschen de heeren hadden in den .prins geen
aangenaam leerling. Hij kon zijn haat tegen de ge
schiedenis maar niet verheelen, hij toonde geen be
langstelling voor het onderwijs, leerde slechts onder
lijdelijk verzet zijn lessen.
Een andermaal schreef de koningin: „Den prins
mag nooit geoorloofd zijn, over andere menschen te
lachen, zich over hen vroolijk te maken."
Aan den deken van het Christchurgh-college, waar de
prins, omringd door geleerde grijsaards en grijze lords,
zijn studietijd doorbracht, schreef de prins-gemaal:
„Mijn zoon mag nooit tot een partij, een fractie, een
coterie of een besloten vereeniging behooren; hij be
hoort aan den staat, aan de gemeenschap."
Als er een verandering in het leerplan of in de
omgeving van den kroonprins moest komen, riep de
koningin steeds een kroonraad bijeen, want eiken stap
in zijn leven beschouwde zij als een staatszaak.
Op lateren leeftijd is gebleken, dat Eduard VII de
ze methode niet de juiste vond. Zoodra zijn vader
overleed, ging hij zijn eigen weg, die in een geheel an
dere richting liep en bewandelde paden, die zijn ouders
niet voor hem bestemd hadden, en gingt daarbij dik
wijls tot het uiterste.
Toen de plicht hem op hoogen leeftijd' riep, bleek
hij een goed koning te kunnen zijn. Dat is ongetwijfeld
niet te danken aan zijn opv eding, veeleer ondanks zijn
opvoeding. De koning sc...jut dat zelf te hebben in
gezien: zijn zonen en zijn kleinzonen zijn opge
voed als de andere zonen van welgestelde Engelschen.
UE „EVERÏSEN."
Het pantserschip Evertsen is gistermiddag te Ko
penhagen aangekomen.
Gelijk men weet, komt de Evertsen er het oude ka
non van de Brederode afhalen, dat de Deensche regee
ring het Nederlandsche volk ten geschenke geeft.
BRAND BRUSSELSCHE TENTOONSTELLING.
De commissaris-generaal voor de Nederlandsche af-
deeling ter Brusselsche tentoonstelling, de heer van
Asch van Wyc'k, seint uit) Brussel:
„Bij verschrikkelijken brand, die tentoonstelling
deels verwoest heeft, zijn, Gode zij dank, de Neder
landsche gebouwen geheeil gespaard; zelfs geen water
schade."
Alen zie voorts onder de rubriek buitenland.
De zitting van de katholieke sociale week werd gis
termiddag te Amsterdam geopend! door den waarne-
menden voorzitter, mr. P. J. AL Aalberse.
Eerste spreker was de heer A. H. J. Engels, propa
gandist van het bureau van de katholieke sociale actie
te leiden en oud-voorzi'tter van de katholieke arbei-
ders-vereeniging te Enschede. Zijn onderwerp luidde:
„Volksontwikkeling." Volksontwikkeling zonder gods-
DE RIJKSMIDDELEN.
De ontvangst bedioeg 15.487.990.615 d.i.974.656.85
meer dan in Juli 1909, toen 14.513.333.765 werd ont
vangen, hetgeen 54.500.48 meer was dan in 1908,
welke maand echter niet bizonder gunstig' kan ge
noemd worden, terwijl bijkans een derde van het bo
ven haar verkregen voordeel is te danken aan de hoo-
g-ere opbrengst der altijd' zeer wisselvallige successie
rechten. De drankaccijns kan bogen op een stijging
van 264 mille.
De meeste rubrieken vertoonen een stijging. Een
meerdere opbrengst in vergelijking' met verleden
jaar Juli valt te boeken voor de personeele belasting-
van j 201.000, de vermogensbelasting van 29.000, de
invoerrechten van 47.000, den suiker-accijns van
299.000, dien op de bieren en azijnen van 5000,
dien op het geslacht van 25.000, de hypotheekrechten
van 3000, de successierechten van 305.000, de pos
terijen van 21.000, de rijkstelegrafen van 43.000,
de staatsloterij van 84.000, de jacht- en visscherij-ak-
ten van 6000 en de loodsgelden van 2000.
Minder leverden op de grondbelasting 35.000,
de bedrijfsbelasting 248.000, de wijnaccijns 13.000,
dienst kan, naar de spreker betoog'de, geen waarachtig
volksgeluk brengen, en in deze kwestie hebben dan
ook z. i. zoowel liberalen als sociaal-democraten mis-
getast. I
De eersten meenden door de instelling van de open-
bare neutrale school het volk tot een zoodanige ont-
wikkeling te kunnen brengen, dat de gevangenissen j
overbodig zouden worden. En zie, juist 'het tegenover-
gestelde gebeurdeDe openbare school loopt meer en j
meer leeg, en de gevangenissen worden al voller. De
liberalen stellen tegenover godsdienst: vernuft, maar
wetenschap en techniek kunnen niet vervangen ge
loof en zedelijkheid.
En hetzelfde kan worden opgemerkt ten opzichte der
socialisten. Het materialisme vormt den grondslag
van. hunne levensbeschouwing; zij sluiten het geeste
lijk leven als waardeloos uit, maar in de vele jaren dat
spr. te Enschede aan het hoofd der katholieke arbei
dersbeweging- stond, heeft hij menigeen, die zich eerst
bij het socialisme aansloot, ten slotte hooren erkennen,
dat deze leer hem geen geestelijke voldoening had ge
geven. Alleen op den grondslag van de katholieke be
ginselen kan volksontwikkeling slagen, en een gewich
tig middel daartoe is de vakvereeniging.
Als ooit iets de noodzakelijfkheid om krachtige vak
organisaties te vormen, heeft aangetoond, dan is het
de pas geëindigde strijd te Twente. Uit hef verloop
van dien strijd is gebleken, dat de arbeiders behoefte
hebben aan hoogere ontwikkeling. De staking en de
uitsluiting zouden niet plaats gehad hebben, als de
arbeiders genoeg ontwikkeling gehad1 hadden om de
taktiek der fabrikanten te doorzien. Want dezen heb
ben den strijd' uitgelokt.
Hier waren commereieele redenen, die het voor de
fabrikanten nood'ig maakten, dat het bedrijf een tijd
lang werd' stilgezet. Maar de arbeiders hadden zich
niet op den weg van het conflict moeten laten lokken,
en zij waren er dan ook niet op gegaan, als zij genoeg
geweten hadden. Hunne leiders behooren evenveel
verstand te hebben van markt en handel als de pa
troons; ja, spr. zou het zelfs gewensclit achten, dat de
vakvereenigingsbestuurders hunne opleiding ontvin
gen op hoogescholen.
De spreker van gisteravond was pater B. de Greeve,
van de Orde der Minderbroeders, die behandelde het
onderwerp Plicht der meergegoeden en ontwikkelden
tot socialen arbeid.
Spreker betoogde, dat de hetere standen die recht
van bestaan hebben en geen abnormalen uitwas vor
men van onze maatschappij, verplicht zijn tot socialen
arbeid uit sociale rechtvaardigheid, dat is de deugd
die het algemeen belang ten doel heeft, d. i. liefde
tot de gezamenlijkheid der individuen in de maat
schappij. Werken de hoogere standen niet mede aan
de oplossing der sociale kwestie, dan maken zij zich
schuldig aan sociale onrechtvaardigheid.
Daarin ligt juist het verderfelijke van de leer van
het liberalisme, die het algemeen belang als het best
behartigd voorstelt wanneer ieder voor zich zelf zorgt.
Als een der onderdeelen van het groote lichaam, dat
maatschappij heet, ziek is, dan is het heele lichaam
ziek. De zorg voor het heil der gemeenschap is daarom
temeer plicht der hoogere standen, omdat, wanneer
zij hun invloed ten goede, door hun meerderen rijk
dom en hun meerdere geestelijke ontwikkeling veel
sterker dan die der andere standen, eraan onttrekken,
de onheilen die daaruit zullen voortvloeien veel groo-
ter zijn.
De hoogere standen zijn verplicht tot socialen ar
beid, uit liefde, uit de verplichting' tot barmhartig
heid, waardoor het grootste aantal ellendigen word't
bereikt, de meeste ellende wordt genezen en de meeste
onheilen worden voorkomen. In dit verband! consta
teerde spr. met leedwezen, dat de christelijke liefda
digheid achteruitgaat; zij staat b. v. ip het opzicht
van sohoolvoeding verre bij de gemeenschapswelda-
dig'heid1 ten achter. Gehoorzaamheid, eerbied voor het
gezag vftn den paus verplichten alle katholieken tot
socialen arbeid. De encyclieken van paus Leo den
Dertiende schrijven het gebiedend voor. De waarheid
van liet daarin vervatte is leerstellig verzekerd.
Ten slotte dwingt de noodzakelijkheid van zedelijke
tegenweer. Indien zonder de hoogere standen, dan
zullen de arbeiders zich toch, maar dan tegen de hoo
gere standen, vereenigen, niet echter in christelijke
maar in socialistische organisaties. De zedelijke plicht
tot socialen arbeid bestaat voornamelijk in het ge
hoorzamen aan sociale wetten, die in het bijzonder
bepalen wanneer de plicht dwingt.
In het slot zijner rede schetste spr. de verschillende
wijzen, waarop sociale arbeid verricht kan worden.
die op het zout 0000, de gouden en zilveren werken
1000, de zegelrechten 31.000, de registratierechten
27.000 en de domeinen 8000.
In de laatste drie maanden bracht de suiker-accijns
op 6.174.78.70 tegen 5. 867, 733. 92 in hetzelfde
tijdvak van 1909.
De verschillende middelen leverden in de eerste ze
ven maanden van) 1910 meer op dan in de eerste
zeven maanden van 1909 de volgende bedragen: de
grondbelasting 160.000, de personeele belasting
404.000, de bedrijfsbelasting met de opcenten
244.000, de vermogensbelasting met de opcenten
450.000, de invoerrechten 376.000, het formaatzegel
1000, dC suiker-accijns 164.000, de wijn-accijns
j 1000. die op het gedistilleerd! 1.668.000, de zout-ac-
cijns 76.000, die op de bieren en azijnen 22.000,
die op het geslacht 284.000, de belasting op gouden
en zilveren werken 19.000, de zegelrechten 29.000,
de registratierechten 109.000, de hypotheekrechten
J 18.000, de successierechten 444.000, de posterijen
486.000, de Rijkstelegrafen 170.000, de jacht- en
visscherij akten 4000 en de loodsgelden 122.000,
terwij 1 minder werd ontvangen alleen uit de do
meinen 54.000 en uit d'e Staatsloterij 2000.
In de eerste zeven maanden werd totaal ontvangen
98.65. 686. 85 tegen 92.770, 638, 74 in gelijk tijd
vak van 1909, dus dit jaar meer: 5.295,048,11.
SYNODE NED. HERV. KERK.
De Synode heeft wederom thans met 10 tegen 9
stemmen beslist, dat vrouwen niet zullen worden
toegelaten tot de evangelie-bediening. De heeren
Eilerts de Haan (Heilo) en Adriani (Warmenhuizen)
verdedigden de toelating. Aangenomen werd een
voorstel, d-oor den heer Eilerts de Haan ingediend, om
de jongelui die aan de gemeente-universiteit te Am
sterdam het theol. candidaatsexamen hadden afgelegd
tot de verdere studie voor het predikambt in de Ned.
Herv. Kerk toe te laten, m. a. w. de candidaatsbul van
Amsterdam op gelijken voet mot die der Rijksuniversi
teiten te erkennen. Hij acht dit recht uitgesproken
in het reglement op het Examen. Nu echter anderen
dit ontkennen wil hij de wet verduidelijken.
Gemengd nieuw*.
BABOEïSME.
In- het „Weekblad voor Lndië wordt te velde getrok
ken tegen het „baboeisme," waaronder hij verstaat de
te groote plaats aan de baboe bij de verzorging en ep-
voedlng van kinderen in onze Oost toegekend.
„Er beginnen zoo hier en daar in lndië stemmen op
te gaan over vrouwenemancipatie, over vrouwenkies
recht zelfs.
„Mijns inziens zou, vóór alles, echter één vrouwen-
vereeniging-, één groote, algemeene bond van Indisolve
dames van véél meer urgent nut zijn: een anti-baboe-
bond.
Het is eenvoudig ontzettend en ten hemel schreiend,
zóó als de meeste Indische dames afhangen en, wat
nog veel erger is, haar kinderen doen afhangen van
baboes."
UIT LIMMEN.
Werd op de laatst gehouden feestvergadering der
geheelonthouders-vereeniging de wensöh uitgesproken,
dat de vereeniging ook eens in 't bezit van eeni vaan
del zou mogen zijn, reeds heden kwam de vereeniging
in 't bezit van een mooi vaandel, hetwelk Zaterdag
avond 13 Aug. door haar oud-voorzitter Ds. S. Win
kel met eene mooie toespraak werd onthuld.
De kinderen van de Zondag-school alhier wedijver
den weer met de mooist opgekweekte geraniums, fok-
sia's en begonia's, welke als stekjes gegeven waren.
Menig mooie plant was er weer bij. De gezichtjes
van hen die het geluk hadden dö mooiste plant te be
zitten en daardoor een le prijsje verdiend hebben,
straalden van geluk. Alle andere kleine verzorgers en
verzorgsters kregen een prijsje mede naar huis.
UIT HOORN.
Aan het verslag over 1909 van de Vereeniging- tot
Exploitatie eener Proefzuivelboerderij te Hoorn, ont-
leenen we het volgende:
Door toepassing' van verbeteringen, als betere be
mesting, betere bemaling- en oordeelkundiger behande
ling' van den grond, is de productiviteit van den bo
dem belangrijk opgevoerd. Yeel baten de pogingen in
deze richting gedaan niet, indien de natuur tegen
werkt.
In 't afgeloopen jaar was1 van medewerking der na
tuur weinig merkbaar.
Op de boerderij zijn voor de hooiteelt gemaaid
16.04.15 H.A., gevende een opbrengst van 66511 K.G.
of per H.A. 4146 K.G. tegen 5400 K.G. in 1908.
Gemolken werden in den voortijd! 28 koeien; in den
natijd door bijkoop van hoogdTagende koeien meerdere.
Opgestald werden er 32.
Op 1 Jan. 1909 waren er aanwezig' 35, bijgekocht.
werden 15 lioogdragende koeien, voor gemiddeld 273
per stuk, verkocht werden er 18 voor 3510, of ge
middeld per stuk voor J 195. Hieronder waren 6 vet
te koeien. 10 gelde- en 2 koeien, waarvoor een uitkee-
ring van 80 per stuk door het Dreohterland^che Vee
fonds is gegeven.
De post „Koeien" komt in de rekening voor met een
verlies van 1138.77, of ruim 100 minder dan verle
den jaar.
In 't geheel zijn verkocht, inbegrepen de 29 nuchte
re kalveren, 45 stuks, gekocht zijn er 16. Op de kal
veren is een winst gemaakt van 1586.22 of 750
meer dan verleden jaar.
Aan boter is ontvangen voor 1783 kop (Va K.G.)
melkroomboter en 474 kop weiroomboter 1516.229 of
J 135 meer dan verleden jaar. De hoogste prijs voor
de melkroomboter is gemaakt 6 en 20 Februari, n. 1.
85 c., de laag-ste prijs in April, toen 65 et, per kop ia
