DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 192
Honderd en twaalfde jaargang.
1910
DONDERDAG
18 AUGUSTUS.
De ImbachfsschooL
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
O
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
KENNISGEVING.
OURANT
Het H 00 FD van het Plaatselijk Bestuur te ALK
MAAR brengt, op grond van artikel 1 der Wet van 22
Mei 1845 (Staatsblad Ho. 22) ter kennis der ingezete
nen, dat bij hem ingekomen en aan den ontvanger der
Rijks directe belasting-en binnen deze gemeente ter in
vordering is overgegeven:
EEN KOHIER DER BEDRIJFSBELASTING
No. 2, voor het dienstjaar 1909/'10, executoir ver
klaard door den Directeur der directe belastingen in
Noordholland te Amsterdam den 15den Augustus
1910;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de Wet
bepaalden voet, te voldoen en dat hedeD ingaat de
termijn van zes weken binnen welken daartegen be
zwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den 17 Augustus 1910.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur voornoemd,
G. RIPPING.
POSTKANTOOR TE ALKMAAR.
Lijst van de aan dit kantoor ter post bezorgde brie
ven en briefkaarten, welke weger.s onbekendheid van
de geadresseerden niet zijn kunnen worden uitgereikt.
Ie helft der maand Augustus 1910. j
Brieven. j
Mej. C. Bakker, Alkmaar.
W. Buring, Amsterdam.
Lev. Verz.-mij. Cosmos i
Mej. M. Gounstra, Helder.
L. v. d. Berg, Rotterdam.
M. Schilthuis.
Mej. Emma Loonen,
B. Schouten, Amsterdam.
Briefkaarten.
Mej. W. Behrend, Amsterdam.
P. van der Maai, Beverwijk.
B. Bruin, Helder.
J. R. Leide Boer, Arnhem.
Mej. Smakman,
Buitenland.
Samels, Altenisse (Duitschland).
Mej. J. Parmenkom, Duisburg
O. J. Ballens, London.
V. S. Peters, Duitschland.
ALKMAAR, 18 Augustus.
In Ischl zal het heden feest zijn. Daar toch viert
de keizer-koning van Oostenrijk-Hongarije zijn tach
tigsten verjaardag. Tachtig jaar is een heele leef
tijd „zoo wij zeer sterk zijn," leeren ons de Psalmen
kunnen wij dezen ouderdom bereiken. Wie tachtig
jaar is, heeft in den regel aanspraak op hooge achting,
hij heeft ervaring en levenswijsheid] opgedaan: „in de
)VervoIg).
Het groote gebouw mag niet geplaatst worden aan
een weg, waar niet anders voorbijgaan dan marktbe-
zoekers, of markt-bezocht-hebbende landlieden, vracht
rijders, venters en deze of gene stedeling, die een wan
deling maakt naar Oudorp. Integendeel brengt het
belang- van onze Vereeniging mede, dat dit gebouw
gesteld wordt op een dikwijls bezochte plaats, waar de
ouders van aanstaande ambachtslieden, door de aan
schouwing van het schoolgebouw, er telkens aan her
innerd worden, dat te Alkmaar zelf, in dat Gebouw
voor hunne zonen de gelegenheid is geopend om zich
te bekwamen tot degelijke ambachtslieden. In de
spreekwoorden ligt de wijsheid van het volk: het
„aanzien doet gedenken", is hier geheel van toepas
sing.
Werd de nieuwe Ambachtsschool geplaatst waar B.
en dit wenschen, dan zou dit mede van nadeeligen
invloed zijn op het door het Bestuur uitgeoefend toe
zicht op de School èn den gang der administratie, die
herhaaldelijk besprekingen van Bestuursleden met den
Directeur noodzakelijk maken. Te verwachten is het
toch, dat de bestuursleden, gedurende de wintermaan
den er niet toe zullen komen om met allerlei ongun
stig weder, wandelingen te maken langs een open weg,
naar die afgelegen plaats. Evenmin is het van de
Bestuursleden te vergen, dat zij hunne vergaderingen,
die uit den aard der zaak 's avonds gehouden moeten
worden, zullen bijwonen, wanneer, gedurende den win
ter, de ruwheid van het weder afschrikt om des avonds
een wandeling te maken naar dien kouden en winde-
rigen uithoek, in het vooruitzicht om die-n weg, eenige
uren later, weder te moeten afleggen. Men bedenke
hierbij, dat de Bestuursleden der Ambachtsschool het
vele werk, dat aan hunne administratie en toezicht is
verbonden, geheel belangeloos verrichten en dat ook
daarom geen hinderpalen voor hen mogen opgeworpen
worden, die zoovele beletselen voor hen zouden zijn
om hun taak met die nauwgezetheid en ijver te ver
vullen, die noodzakelijk zijn om te allen tijde te kun
nen wijzen op de resultaten van hun arbeid.
Het Bestuur der Ambachtsschool is er zoo zeer van
overtuigd, dat de plaatsing van het nieuwe Gebouw
tussohen de beide Hoornsohe Vaarten, in alle opzich
ten ten nadeele van die Inrichting van Onderwijs zou
zijn, dat het nog liever den tegenwoordigen toestand,
00 onhoudbaar che op den duur ook moge zijn, zou be
stendigd zien, dan in het bezit te komen van een
nieuwe Ambachtsschool, gebouwd op die eenzame
plaats en het meent zich zelfs verplicht te zijn, tegen
over het Ambachtsonderwijs te dezer stede, om "aan
den Raad mede te d'eelen, dat het, wanneer in dit op
zicht ook de Gemeenteraad' zou verlangen, dat het
nieuwe Schoolgebouw tusschen de beide Hoornsohe
aarten zou worden opgericht, zijn verzoek aan den
Gemeenteraad verklaart in te trekken en daarvan ook
stokouden is de wijsheid en in de langheid der dagen
het verstand." Op Frans Jozef zijn dezé woorden ten
volle van toepassing. De levensreis is voor hem een
moeielijke weg geweest, vaak is hij gestruikeld, vaak
ook is hij afgedoold, maar telkens weer is hij opge
staan en geleid door zelfkennis en ervaring, heeft
hij de kracht'gekregen om met wijsheid te regeeren.
Als jongeling heeft hij den troon beklommen, met
jeugdigen overmoed zijn zware taak aanvaard. Maar
veel is anders uitgekomen, dan de jongeling het zich
had voorgesteld e.n zijn meer dan zestigjarige regee-
ringsperiode heeft hem meer leed dan vreugde ge
bracht. Zijn regeering begon met woelige periode, den
•strijd tusschen grondwettig en absoluut geregeerd rijk.
Toen kwam de oorlog met Italië, waarbij Venetië
moest worden prijsgegeven, de uittreding uit den bond
der Duitsche vorsten, de inmenging in den Russisch-
Turkschen oorlog, de vele verwikkelingen in het rijk,
de strijd om een overeenkomst tusschen Oostenrijk en
Hongarije tot stand te Brengen, de nationaliteiten
kwesties, de Balkan-crisis.
Maar ook als me.nsch heeft het lot. dezen monarch
diep getroffen: zijn broeder pleegde zelfmoord in
Mexiko, zijn zoon kwam op raadselachtig-noodlottigv
wijze om het leven, zijn lieve, trouwe vrouw werd door
een anarchist vermoord. Volk en vorst zijn door al die
tegenspoeden nader tot elkaar gebracht. Men h&rinne-
re zich maar eens de wijze, waarop hij bij de feestelijke
viering' van zijn veertigjarig jubileum werd ontvangen,
welk een pracht en praal er toen tentoongespreid is.
men denke maar eens aan de groote belangstelling en
de deelneming, welke er werd getoond toen bij zijn
ziekte voor het leven van den- grijzen monarch werd
gevreesd, aan de ingenomenheid, waarmede elke nieu
we verschijning- in het openbaar van den blijkbaar on-
vermoeiden monarch, die zulk een groenen ouderdom
heeft, werd begroet.
Maar ook bij de andere monarchen staat hij in Imo
gen aanzien. Hij is de oudste, de déken, onder hen,
een van de weinigen der oude garde, die op het staats-
tooneel zijn overgebleven, die zich echter wonderwel
bij de moderne denkbeelden heeft aangesloten -entte
hij niet op den feodalen staat menig democratische
loot (o. a. algemeen kiesrecht.)
Terecht heeft enkele jaren geleden, toen de Duit
sche bondsvorsten hem bezochten, keizer Wilhelm tot
f mededeeling zal doen aan de Rijksregeering. Wij zou-
den dit ook daarom ten zeerste betreuren omdat aan
onzen Voorzitter van zeer bevoegde zijde de officieuse
mededeeling is gedaan, dat Z. E. de Minister van Bin-
nenlandsche Zaken reeds in zooverre gunstig op ons
verzoekschrift beschikt heeft, dat de aangevraagde
verhoogde subsidie op de concept-begrooting voor het
volgende dienstjaar is gebracht.
Maar het College van B. en W„ dat de voorkeur
geeft aan den grond! tussohen de beide Hoornsclie
i Vaarten, laat toch nog een uitweg open om tot een
beteren toestand te geraken, door in de tweede plaats
aan te bevelen het terrein van de Bouwmaatschappij
„Westerweg", directeur de heer A. de Vries. Tegen
dat. terrein heeft ons Bestuur niet de ernstige bezwa
ren, die bij ons bestaan tegen het terrein tusschen de
beide Hoornsche Vaarten, maar toch zouden wij on
gaarne zien dat het, door ons, na ernstig onderzoek
gekozen terrein aan de Hoevervaart, werd' prijs gege
ven voor dat van de Bouwmaatschappij „Westerweg".
Naar onze meening zou het Gebouw geplaatst op het
terrein aan de Hoevervaart, omdat dit begrensd
wordt door twee wegen, den Westerweg en de Egmon-
derstraat, voordeeliger uitkomen en een betere
vertooning maken. Daarbij is er voor de Ambachts
school een zeer groot voordeel in gelegen dat dit ter
rein grenst aan de Hoevervaart. Het College van B.
en W. acht wel is waar dat voordeel gering, maar ons
Bestuur is hieromtrent een andere meening toegedaan
en acht dit voordeel van geen geringe beteekenis, niet
slechts wat betreft de aanvoer van materialen, maar
ook de afvoer met een vlet van al hetgeen, ook in ver
band met de reinheid in het Gebouw, te allen tijde
daaruit op gemakkelijke wijze behoort verwijderd te
worden. Ook in geval van brand gedurende een stren
ge vorst, zou de onmiddellijke nabijheid van water een
niet te miskennen voordeel zijn. Daarenboven zou
het front van het Gebouw op het Zuiden staan.
Het Bebouw op het terrein van de Bouwmaatschap
pij „Westerweg" zou op het Zuid-Oosten komen te
staan. Er bestaat echter niet de minste zekerheid' dat
in het vervolg van tijd het voor de teekenlokalen on
misbare licht uit het Noorden niet onderschept zal
worden door gebouwen of beplantingen met hoog op
gaande boomen van naburige eigenaren, waardoor het
Gebouw voor het teekenonderwijs grootendeels zijn1 be
lang en beteekenis zou verliezen, en ook in verband
met die mogelijkheid, die bij het terrein aan de Hoe
vervaart ten eenenmale is uitgesloten, behoort aan
dit laatstgemeld© terrein niet slechts verreweg de
voorkeur gegeven te worden boven bet terrein aan den
Westerweg, maar mag en kan dit, al ware het alleen
om deze afdoende reden, niet voor den bouw der
school in aanmerking komen. Het voorname motief
waarom ook het laatstgemelde terrein genade vindt in
de oogen van B. en W. is hierin gelegen, dat ook daar
een gebouw kan geplaatst worden in den U-vorm. De
hem gezegd: „Niet slechts uw eigen onderdanen,
maar de geheel© wereld nijgt met eerbied en bewonde
ring. Drie geslachten van Duitsche vorsten, bier
vereenig-d, beschouwen Uwe Majesteit als hun voor
beeld. In den arbeid van zestig jaren hebt gij een ver
heven voorbeeld gegeven. Wij zijn dan ook als trouwe
bondgenooten komen getuigen van onze hartelijke ge
voelens van nauwe vriendschap en gehechtheid aan
den edelen souverein, den trouwen bondgenoot, den
machtigen waarborg voor den vrede".
Inderdaad als vredestichter heeft de keizer-koning
dikwijls persoonlijk moeten ingrijpen, zoowel in bui-
tenlandsche verwikkelingen als bij bïnnenlandsehe
moeielijkheden.
Naar menschelijke berekening zal zijn levenstaak
binnen niet te langen tijd geëindigd zijn. Men zal
hem missenbet blijft altijd een open vraag, of er
na hem een nieuwe band zal komen, om de nationali
teiten, de landschappen, bijeen te houden, of de vele
kwesties op bevredigende wijze zullen worden opge
lost. Wellicht is ook zijn groote levenswerk niet duur
zaam. Toch smaakt bij de voldoening, dat bij iets
goeds tot stand bracht en dat dit waardeering' heeft
gevonden twee omstandigheden, die den dag van
lieden, als de grijsaard een terugblik werpt, natuurlijk
niet onopgemerkt zullen blijven en die voor gewone
stervelingen een aansporing kunnen vormen om, ge
lijk de Duitsche vorsten, ook in Keizer Frans Jozef
een voorbeeld te zien.
NED. ITERY. KERK.
Uit het fonds voor de schraalste predikantstracte-
menten (met aanvullingen uit de generale kas zijn
,o. m. toegekend aan Castricum i 80 en uit de genera
le- kas Krommeniedijk 150; Velsen 4000; Heer-
Hugowaard 100; Eierland 50; Kolhorn 50; Eg-
mond aan Zee J 4000; Oosterland c. a. op Wieringen
1900.
DE KATHOLIEKE SOCIALE WEEK.
In de zitting van gisterenochtend sprak de heer L.
N. H. Deckers over vereenigingen voor de landbou
wers.
Deze spreker is van meening, dat de landbouwers,
die godsdienst, huisgezin en eigendomsrecht erkennen
als de grondslagen der samenleving, zich in christe
lijke (c. q. katholieke) bonden behooren te verêenigen.
Hij veroordeelde de liberale vereenigingen, die z. i.
alleen stoffelijke belangen nastreven, steunen op het
bezwaren tegen dien bouwvorm zijn hierboven reeds
uiteengezet, terwijl de vraag, hoe bij toeneming- der
schoolbevolking het gebouw zou kunnen uitgebreid
worden, door den heer Hanratb den door ons Be
stuur aangestelden bouwmeester - en den Directeur
onzer School is opgelost op een veel oordeelkundiger
■en doelmatiger wijze, dan ooit door dien U-vorm kan
bereikt worden.
Wij vestigen echter nogmaals de aandacht van den
Raad op het feit, dat de Directeur der Bouwmaat
schappij „Westerweg," bij den op-zet onzer plannen,
geweigerd heeft voor ons, tegen een door hem te be
dingen prijs, het terrein aan den Westerweg beschik
baar te stellen, dat hij thans aanbiedt. Wel wilde hij
het achterste gedeelte daarvan, dat tegen den spoor
dijk gelegen is, verkoopen, maar dat terrein kon, on
der meer om zijn verren afstand, niet in aanmerking
komen. Eerst veel later, toen de keus van het ter
rein door het Bestuur was bepaald op dat aan de Hoer
vervaart en het plan met begrooting reeds was inge
diend door den bouwmeester ITanrath en deze door
het Bestuur waren' goedgekeurd en aangenomen, is
van den Directeur dier Bouwmaatschappij een aanbod
ontvangen om grond aan den Westerweg af te staan
tegen een prijs van 4 den vierkanten meter. Dit
aanbod is toen door ons als tardief ingekomen, ter zij
de gelegd, omdat het van ons Bestuur niet te eischen
was, dat het, na zeer veel arbeid en aan de goede zaak
afgestanen tijd, nog eens opnieuw zou aanvangen met
al den arbeid, die vereischt wordt om tot eenstemmig
heid te. geraken met allen die over het- nieuwe terrein
geraadpleegd behoorden te worden.
Het financieel bezwaar van B. en W. ten aanzien
van den hoogeren koopprijs van het terrein aan de
Hoevervaart, kan en mag niet zoo zwaar wegen waar
het de stichting betreft van een gebouw, waarvan de
bouwkosten, met inbegrip van den grond en aanschaf
fing van sehoolmeubelen, ongeveer 250.000 zullen
bedragen. De prijs van het terrein aan de Hoever
vaart toch bedraagt wel is waar 4691 meer dan het
terrein van de Bouwmaatschappij „Westerweg", doch
bij de berekeningen aangaande den bouw van de
School is niet uitgegaan van het daartoe benoodigde
kapitaal, maar wel van de daarvoor vereischte annu-
iteits-rente. Die rente nu bedraagt van eene som van
4691, eene som van 218,36 per ja.ar, d. i. omdat het
Rijk de helft daarin betaalt en de wederhelft daarvan
gedragen wordt door de ontvangposten sub II tot IX
van de overgelegde begrooting over het dienstjaar
1911, een bedrag van 43.09 per jaar, dat ten laste
van de gemeente zou komen en in onze berekeningen
reeds is begrepen. De geringheid1 nu van dat bedrag
tegenover het groote belang, dat in de eerste plaats
de Gemeente Alkmaar beeft om eens en vooral, op
voortreffelijke wijze bare inrichtingen voor Burg-er-
avondschoolonderwijs onder dak te brengen, behoort
onzes inziens, geen gewicht in de schaal te leggen.
eigenbelang en dat voortdurend aanwakkeren, voorts
de socialistische vereenigingen, welker beginselen
naar spr.'s overtuiging in zake grondbezit en eigen
dom indruischen tegen de belangen van den boer en
den aard van diens bedrijf en ten slotte de neutrale
bonden, die het terrein zouden vrijlaten voor allerlei
verkeerde elementen.
Spr. acht bet noodig, dat de boer zooveel mogelijk
theoretische en practische kennis opdoet en dat de
Staat den landbouw te hulp komt, door te zorgen
voor landbouwonderrLcht, het tegengaan van verval-
schingen, regeling der pachtvoorwaarden en het bie
den van bijstand aan landlbouw-vereenigingen.
Spr. oordeelt een speciale organisatie noodig voor
die boeren-arbeiders, die uitsluitend in loondienst
werken en geheel geen eigen bedrijf hebben. Voorte
acht hij de instelling van boerinnenbonden noodig, die
z. i. veel kunnen bijdragen om de landbouwster» te
ontwikkelen en haar de plichten als echtgenoote, moe
der en boerin te doen kennen. Voorts wil spr. veree-
nig-irugen voor de boerenjeugd oprichten, vereenigin
gen, waarin de noodige kennis wordt bijgebracht en
die, naar sprekers meening, de jeugd moet behoeden
voor de gevaren, die haar vooral des Zondags bedrei
gen.
Gistermiddag heeft de heer J. J. A. Verbeek ge
sproken over: Vereenigingen ten bate van den Mid
denstand. Onder verwijzing naar de uitspraken der
kerkelijke overheid, trok hij o. m. te velde tegen de
neutrale middeirstandsbeweging hier te lande. Spr.
wil die beweging- gezond, niet ziek, en daarom
Roomsch, niet neutraal zien. Hij herinnerde eraa-n
dat de Middenstandsbond een gedeelte van het rege-e-
ringssubsidie dat die Bond ontvangt ter voorlichting
van den middenstand, gebruikt voor de oprichting van
neutrale middenstandsvereenig'ingen, en bij riep zijn
hoorders, toeLaat u niet wijs maken, dat de Midden-
standsvereenigingen buiten de politiek kunnen blij
ven! Er wordt nu al in de neutrale vereenigingen in-
hevige mate aan politiek gedaan. Daarom: als straks
de Middenstandsbeweging krachtig is geworden, en
Middenstandskamers worden opgericht, dan mag geen
enkel Roomsch-katholielr winkelier er over denken
bijv. een vrijzinnig-democratisch candidaat te stem
men.
In de tweede, plaats adviseerde spr. den katholieken
middenstanders zich toe te leggen op de organisatie
van kleine patroons. Z. i. behooreni de groote winke
liers eigenlijk niet in de middenstandsorganisaties
thuis, tenzij als donateur of begunstiger. W. w. z. spr.
wil er hen nu niet op eens „uittrappen," maar van
stonde af aan, moet de organisatie van deni kleinen
man ter hand worden genomen.
Eenige bekende figuren in de vrouwenbeweging, als
Xs' - v.
Hierbij stelt ons Bestuur op den voorgrond, dat er
zelfs geen vergelijking mag gemaakt worden tusschen
den prijs van het terrein aan de Hoevervaart en dat,
hetwelk aan de Hoornsche Vaart is gelegen, omdat
wij, wegens de opgemelde redenen, laatstgemeld ter
rein niet kunnen aanvaarden.
Er blijft ons nog over de opmerking te beantwoor
den, gemaakt door het College van B. en W. ten aan
zien van den door ons gekozen bouwmeester, den heer
Hanrath.
Van de redenen, die ons aanleiding hebben gege
ven om aan hem, onder voorlichting van den Direc
teur onzer school, het maken van een plan voor het
nieuwe gebouw op te dragen, behoeven wij, als zelf
standig college, geen rekenschap te geven. Wij vindr-
ceeren voor ons de vrijheid van keuze en daarom be
treuren wij het, dat hierop door bet College van B. en
W. aanmerking wordt gemaakt in den vorm eener ui
ting van teleurstelling. Tegenover den veel omval-
tenden arbeid, door ons voor het doel dat wij beoegen,
besteed, hadden wij inderdaad niet verwacht, dat men
van ons zou vergen, dat wij den door ons aangestelden
bouwmeester, over wiens praestatiën wij in alle op
zichten tevreden zijn, zouden I03 laten en van zijn ver
dere diensten ontslaan. Wij behouden ons omtrent
dit punt dan ook voor om hieromtrent later zoodanig
besluit te nemen als door ons, in verband met het
groote belang dat in de eerste plaats de Gemeente
Alkmaar bij de stichting' van het nieuwe gebouw
heeft en het onze, ten deze oorbaar zal worden
bevonden. Hiermede in verband geven wij, ten
einde deze aangelegenheid niet te préjudicieeren,
Uwen Raad in overweging het woord „ontworpen" iü
littera d van de conclusie van B. en W. te doen ver
vallen.
Ten slotte veroorloven wij ons Uwen Raad nog te
mogen wijzen op de onwillekeurig' foutief gestelde re
dactie van punt f der conclusie van B. en W.> lui
dende
„De Vereeniging zal hare vaste goederen niet
„mogen vervreemden, verpanden of bezwaren dan
„met toestemming van den Raad der gemeente Alk-
„maar".
Daar op vaste goederen geen pandrecht kan geves
tigd worden en het verpanden daarvan dus onbestaan
baar is, behoort het woord „verpanden" in dien zin te
vervallen en meenen wij, dat de door ons voorgestelde
redactie van de nieuwe bepaling in onze statuten, lui
dende:
„De Vereeniging zal hare vaste goederen niet
„mogen vervreemden, of met hypotheek of andere
„zakelijke rechten bezwaren, dan met toestemming
„van den Raad der Gemeente Alkmaar",
de juiste is en in alle opzichten de rechten en belan
gen van de gemeente Allernaar waarborgt en be
schermt.
Namens het Bestuur der Vereeniging
voornoemd,
(get.) F. II. G. VAN DER HOEVEN, Voorz,
C. DE WT LI), waarn. Secret.
