DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
y
No* 213
Honderd en twaalfde Jaargang.
1910.
ZATERDAG
10 SEPTEMBER.
Het beroep als geldwinning.
BINNEN L A N l».
r
i
.ipvrr ijf?.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordarn C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
DE REGEERING CONTRA DE REKENKAMER.
BROEDERSCHAP VAN HÉT MENSCHDOM.
In zijn Donderdagnamiddag gehouden vergadering
heeft de Voogdijraad Amsterdam II besloten in cassa
tie te gaan bij den ILoogen Raad van het door het ge
rechtshof te Amsterdam gewezen arrest, waarbij het
hooger beroep in zake de kinderen van de wed. De Rijk
te Hilversum, niet ontvankelijk werd verklaard.
H
L
i*1M V-. J
ALRMAARSCHE COURANT
dfilAVI
Er is een tijd geweest, dat er velerlei beroepen-wa
ren, die niet of niet in de eerste plaats als geldwin
ning bedoeld waren. Men was dokter of advocaat,
men was dat omdat men er roeping voor gevoelde,
men leefde geheel of gedeeltelijk van wat de cliënten
voor de adviezen betaalden maar men beschouwde het
vak toch als een nobile officium, als een vak, waarbij
de belooning eerst in de tweede pfaats kwam.
Was dat nu alleen zelfmisleiding, alleen een poging
om de materieel© basis van de zaak te escamoteeren
en zoo zichzelf een positie boven het gewone te geven,
zichzelf een verheven, meer geestelijke plaats in het
leven aan te wijzen?
Ons dunkt, dat dit niet het geval was. Natuurlijk
zijn er ten allen tijde velen geweest voor wie deze op
vatting niets dan decor, niets' dan een manteltje was,
velen, die het ten slotte om liet geld en anders ner
gens om te doen was. Doch er waren er toch zeker
ook velen, die aan de belooning eerst, in de tweede
plaats dachten, die zichzelf tot den grootst mogelijken
ijver verplicht achtten, onafhankelijk van de beloo
ning, die aan den eenen kant een plicht voor de cliën
ten stelden om hen te onderhouden maar daartegen
over dan ook erkenden dat zij, eenmaal op voldoende
winsten kunnende rekenen, verplicht waren zich ge
heel aan hun vak te geven en niet meer op geldmaken
uit te moeten gaan.
Deze opvatting werd' niet door allen zoo kras door
gevoerd als door een bekend Amsterdamsch medicus,
die voor zichzelf had vastgesteld, zooveel moet ik heb
ben om goed te kunnen leven, zooveel cliënten heb ik,
die moeten dat levensonderhoud betalen ieder voor
zijn aandeel, terwijl de grootte van dat aandeel be
paald wordt door de levensomstandigheden van den
cliënt. Zooals wij zeidendit voorbeeld zal zeker niet
veel zijn nagevolgd. Maar het zal toch zeker vrij al
gemeen als principieel juist zijn erkend.
Tn allerlei kleinigheden deed zich nu deze opvatting
gelden. Men moest zeer voorzichtig zijn bij alle daden,
die als daden van concurrentie konden worden uitge
legd. Men mocht niet adVerteeren. Men had zich in
elk geval te onthouden van daden, die konden worden
uitgelegd als daden van menschen, die hun beroep
wenschen te beschouwen als handelsonderneming. Zoo
bleek van de opvatting van 'het beroep als nobile offi
cium, als „edel beroep" naar buiten. Doch ook naar
binnen had die edele opvatting een zeer heilzame wer
king. Men had een aparte positie als dokter, werd
niet zoo beschouwd als een uit de concurrenten, waar
als de vanzelf aangewezene, de vertrouwde vriend, te
eerder vertrouwd, omdat men al te groote baatzucht
niet veronderstelde.
Er is hier in den laats ten tijd een groote verande
ring gekomen, die wij trouwens ook op ander' gebied
waarnemen. Want waar men vroeger betrekkingen
als die van burgemeester, wethouders en dergelijke,
ook beschouwde als „edel beroep", wordt het langza
merhand moeielijk die opvatting te handhaven en ziet
men d'e burgemeesters, de wethouders, bijna met den
dag meer veranderen in gewone ambtenaren.
Nu zijn er in het geval van deze geiheente-bewinds-
lieden bizondere momenten, welke die metamorphose
in de hand werken. Da functionarissen krijgen hoe
langer hoe meer te doen, het wordt hoe langer hoe
moeielijker om deze betrekkingen waar te nemen
naast zijn gewone winstgevende betrekking. Boven
dien wil men de mogelijkheid scheppen om zulke posi
ties te doen bekleeden door personen, die geen midde
len hebben of geen hoofdbetrekking of reeks kleinere
betrekkingen, die zelf een levensonderhoud opleveren.
Wij verbeelden ons dus niet, dat de beide door ons
genoemde gevallen zonder meer en geheel met elkaar
te vergelijken zijn. Maar wel vertoonen zij deze over
eenkomst, dat het beroep, de betrekking hoe langer
hoe meer in de eerste plaats geldwinning wordt, in
beide gevallen tot groote schade voor de gemeenschap
en voor de juiste opvatting der betrekking.
Nu zien wij niet goed hoe er, wat het burgemeester
schap, het wethouderschap enz. aangaat, iets tegen te
doen zou zijn, dat deze betrekkingen hoe langer hoe
meer worden tot ambtenaarsposten met al de bezwa
ren aan het ambtenaarswezen verbonden, tenzij men
een zoo radicale hervorming brengt in het geheele be
stuursysteem der gemeenten, dat men naast en boven
de technische wethouders en burgemeesters krijgt bur
gemeesters en wethouders, die, hun ambt als eere
ambt uitoefenend en dus geen ambtenaren zijnde, hun
bediening weer als nobile officium, als edel beroep,
kunen opvatten.
Een dergelijke radicale hervorming nu is zeker niet
spoedig te verwachten, omdat wij nog in een over
gangstijd zijn, omdat er nog zoovele functionarissen
zijn, die nog de goede, oude traditie volgen, omdat het
euvel zioh nog slechts even heeft voorgedaan en ^ich
nog lang niet in zijn slechtheid aan allen heeft ge
openbaard.
Anders staat de zaak bij de medici. Ook daar zijn
wij weliswaar in een overgangstoestand, doch daar
zijn meer uitwegen, daar kan verbetering gebracht
worden zonder al te groote hervorming en daar staat
het ambtenarendom nog niet dreigend voor de deur
In een volgend artikel komen wij daarop terug.
DE KONINKLIJKE FAMILIE.
De Koninklijke familie vertrekt niet Maandag doch
dinsdagochtend naar Soestdijk en vandaar naar Am
sterdam en komt verder niet weer op het Loo terug
raai'' September, na de opening der Staten-Gene-
Tusschen de aanwezigheid te Amsterdam en Den
Haag verblijft zij weder te Soestdijk.
LIET BEZOEK VAN DEN BELGISCHEN
KONING.
De Koning der Belgen zal bij zijn eerste; bezoek aan
ons land niet te 's-Gravenhage komen. Volgens het
Ilaagsche correspondeu#iebureau is er nu echter spra
ke van een plan om in het voorjaar van 1911 de resi
dentie te bezoeken.
liet Hd'bl. v. Antwerpen schrijft:
„Men verzoekt ons te doen uitschijnen, dat, volgens
de aan het hof der Nederlanden heerschende overle
veringen, de heildronken, die gedurende het koninklijk
bezoek, tusschen Ilunne Majesteiten zullen gewisseld
worden, zullen worden uitgesproken in de Franschë
taal."
S T AI' EN-G ENE RA AL
De St.ct. (no. 211). bevat een Kon. besluit van 8
dezer, waarbij wordt bepaald1, dat de tegenwoordige
zitting der Staten-Genera'al zal worden gesloten op
Zaterdag 17 dezer, des namiddags1 te drie uur.
De minister van binnenlandsche zaken wordt hij
het besluit gemachtigd, zich op het vermelde tijdstip
te begeven naar de vergadering der Staten-Generaal,
ten einde in een vereenigde vergadering der beide
Kamers, de zitting in naam der Koningin te sluiten.
Baron Schimmelpenninck van der Oye is herbe
noemd1 tot voorzitter van de Eerste Kamer der Sta
ten-Generaal in het a.s. zittingjaar.
De bij de periodieke aftreding in Juli j.l. nieuwbe
noemde leden van de Eerste Kamer zullen ditmaal in
de vergadering na de opening van het zittingjaar ia
handen des voorzitters; de vereischte eeden of beloften
afleggen. Nadat de Kamer zich zal hebben geconsti
tueerd, zullen de afdeelingen zich wijden aan liet on
derzoek der nog aanhangig gebleven wetsontwerpen,
waaronder de octrooiwet.
Do Zeven Provinciën onmogelijk eerder dan in Novem
ber gereed kan zijn. Alles is gedaan om den houw
van dit .pantserschip zooveel mogelijk te bespoedigen,
waarbij een groot aantal extra-werkkrachten te werk
zijn gesteld. Echter is ook hier een grens, die niet
overschreden kan worden, en zoo zal het, ondanks de
uiterste krachtsinspanning, niet kunnen gelukken De
Zeven Provinciën nog voor de opening van het par
lement van Zuid-Afrika, Kaapstad te doen bereiken.
Wil de Nederlandsche vlag dus op dat in de ge
schiedenis van Zuid-Afrika belangrijke moment te
Kaapstad wapperen, dan zou de regeering een ander
schip uit Indië derwaarts moeten dirigeeren.
MOTOR- EN RIJWIELWET.
De Minister van Waterstaat heeft het volgende
schrijven gericht aan dë Commissarissen'dërTIoningin
in de onderscheidene provinciën:
De besturen van de Nederlandsche Motorrijwielen-
Yereeniging en van dë Nederlandsche Automobielclub
maken er mij opmerkzaam op, dat de borden, welke de
maximum-snelheid van motorrijtuigen (en rijwielen)
in de bebouwde kommen der gemeente aangeven (zie
model VI der beschikking van 5 Oct. 1908, Lt. II.),
vooral wanneer zij tusschen of onder hoornen zijn ge
plaatst, wegens hun groene kleur weinig uitkomen;
dit geeft dien besturen aanleiding tot liet verzoek,
dat de groene kleur der borden worde vervangen door
een blauwe kleur.
Ik kan dit verzoek niet inwilligen. Wel zijn ook
naar mijn gevoelen de aangevoerde bezwaren niet ge
heel ongegrond, doch het komt mij voor, dat ook bij
het behoud van de groene kleur der borden aan die
bèzwaren vrijwel geheel zal worden tegemoet gekomen,
indien voor de doelmatige naleving der thans gelden
de voorschriften slechts de medewerking der gemeen
tebesturen kon worden verkregen.
Op grond' van die meening heb ik dë eer u uit te
noodigen laatstgenoemde besturen in uw provinciën,
onder mededeeling van het vorenstaande, uit te noo
digen bij de plaatsing der borden zorg te willen dra
gen, dat deze goedi en spoedig in het oog vallen, onder
herinnering, voor zooveel noodig, aan de bij bovenge
noemde beschikking' beboerende aanmerkingen, waar
bij tot het aangegeven doel het verven van de stijlen
in rood, wit en blauwe blokken wordt aanbevolen.
De Haagsche correspondent van de „L. Ct." schrijft:
Naar ik verneem, zal de Staatsbegrooting voor 1911
ten opzichte van de verschillende departementen van
algemeen bestuur geen aanvragen bevatten, welke
eenigszins strijdig zouden kunnep worden geacht met
doel en strekking van den arbeid) der enquête-commis
sie.
Afgescheiden nog van allei zuinigheids-motieven kan
deze opvatting alleszins correct worden genoemd.
Mij is echter ter oore gekomen, dat de regeering ook
<de Algemeene Rekenkamer indeze voorloopige appre
ciatie van den arbeid der Staatscommissie heeft doen
■deelen en geen termen heeft kunnen vinden de aan
vraag' van dit staatscollege ongemoeid op de komende
Staatsbegrooting te brengen. Terwijl het mandaat
der Staatscommissie zich toch niet tot de Algemeene
Rekenkamer uitstrekt. Maar al ware dit'wel het ge
val, ook dan is t tegenover de onafhankelijkheid van
uns hoogste comptabel gerechtshof in hoogste mate
©©denkelijk te achten, dat de aanvragen, welke zij voor
haren dienst noodig en noodzakelijk acht, blijkbaar
niet alleen een punt van overweging uitmaken, maar
■ook zelfs aan het ontleedmes der rijkscritiek niet ont
komen.
PENS10NNEERING GEMEENTE-AMB
TENAREN.
De Ilaagsche Ct. verneemt, dat binnenkort het ver
slag is te wachten omtrent het onderzoek betreffende
de kosten van 't pensionneeren van gemeente-ambte
naren, alsmede van hun weduwen en weezen, van
Rijkswege.
Het kapitaal, voor 't opnemen van al d'ie personen
vereiseht, bedraagt natuurlijk een aantal millioenen;
naar hetblad vernam wordt het geschat op ten min
ste 50 millioen.
NEDERLAND EN ZUID-AFRIKA.
Het Handelsbl. schrijft:
Wij hebben te bevoegder plaatse inlichtingen inge
wonnen en kunnen op grond daarvan mededeelen, dat
BRÜSSELSCIIE TENTOONSTELLING.
In delhoogere jury van de Brusselsche tentoonstel
ling- zijïi voor Nederland benoemd jhr. C. H. E. van
de Poll en baron Van Wassenaar van Rosande, lid van
de Eerste Kamer.
'Voorzitter van deze jury, is staatsminister Beer-
naert.
In zijn openingsrede beeft, zoo meldt het Hbl. v.
Antw., de heer Beernaert doen uitschijnen, welke het
belang- is der zending van de lioogere jury, aan welke
de klachten en bezwaren der tentoonstellers, tegen de
beslissingen der klassen- en groepen-jurys, worden op
geworpen.
Zij zijn een soort verbrekingshof en eerst na hunne
uitspraak zijn alle beslissingen definitief.
De heer Gody, bijgevoegd algemeen commissaris
der Belgische afdeeling, meldde, dat de plechtige uit
reiking der belooningen zou kunnen plaats' hebben op
10 October.
Hij méldt, dat op 26.000 tentoonstellers 20.193 voor
belooningen worden voorgesteld. Er zullen 3700 groote
prijzen en 2504 eerediploma's zijn; 't zij bijna het
vierde der tentoonstellers.
In verhouding van he-t aantal tentoonstellers be
komt ieder land nagenoeg hetzelfde getal groote prij
zen. Op 10.245 tentoonstellers heeft Frankrijk 1484
groote prijzen; op 5000 tentoonstellers krijgt Duitsch-
land 520 groote prijzen; Engeland 197 voor 1500 ten
toonstellers; Nederland! 106 voor 1100; Italië 164 voor
1000. De 6000 Belgische tentoonstellers hebben bij de
600 groote prijzen.
GEMEJi€41> NIEUWS.
EEN NIEUW STATION.
Eenigan tijd geleden was er sprake van, dat de
Noord-Hollandsche Tramwegmij. tegenover het Cen-
traal-station op het Stationsplein een nieuw gebouw
zoude plaatsen als wachtgelegenheid voor haar passa
giers. Dit, plan kwam toen niet tot uitvoering, omdat
het verhinderd werd door de nabijheid van een ge
bouwtje, waarin een verhuur-inrichting van motorboo
ten was gpyestigd. Bovendien had het gemeentebe
stuur er bezwaar tegen, dat liet fraaie gezicht op liet
Centraal-Station belemmerd zou worden.
Thans is'de N.-Holl. Tramwegmij. door aankoop
eigenaresse van het gebouwtje dat in den weg ligt, en
zijn de onderhandelingen met het gemeentebestuur
over den bouw van een nieuw stationnetje weder ge
opend. Het gemeentebestuur heeft de plannen op
nieuw opgevfaagd.
MTJ1ZLN TARWE INGENOMEN.
Op een bank in dé Nieuwe Plantage te Rotterdam
hadden gisteravond' L. K. en zijn meisje O. S. een kor
te woordenwisseling. Plotseling' viel L. K. van -de
bank en bleef befvusteloos ligg-en. De ongelukkige had
zich, ongemerkt, muizentarwe weten toe te dienen.
Het meisje riep oiïi hulp en burgers brachten hem in
het koffiehuis van'D„ aan den Oudendijk, waar hem
de eerste hulp werd verleend. Daar constateerde een
inmiddels ontboden geneesheer, dat niet de muizen
tarwe doch de overspannen toestand van den man de
oorzaak van zijn toestand was. Weder bijgekomen,
verklaarde de man aldus gehandeld te hebben, omdat
hij met zijn meisje in onmin leefde, geen werk kon
vinden en dus een eind 'aan zijn leven had willen ma
ken.
Het zakje met muizentafwe is in de omgeving van
de bank teruggevonden.
POKKEN.
Aan boord van het s.s. Ajitx, liggende in de Sehic-
haven te Rotterdam, heeft zich een geval van pokken
voorgedaan. D© lijder is1 naar de barakken te Char-
lois overgebracht.
SCHANDELIJK.
Te Dokkum zijn een paar werklieden, in diehst der
gemeentereiniging, betrapt op een daad, die, uit hy
giënisch oogpunt treurige gevolgen had kunnen heb
ben. De werklieden hadden n.l. de urine, afkomstig
uit de privaten der bijzondere school, gestort in
de regenbak, waar de schoolkinderen uit drinken,
welk schandelijk feit reed's meermalen moet geschied
zijn.
DE MISDAAD TE HILVERSUM.
De Ililversumsche politie heeft, in verband met de
misdaad aan de Koningstraat aldaar een vijfde ver
dachte aangehouden, S. de J. genaamd, tegen wien
sterke vermoedens zijn gerezen. Hij is ter beschikking
van de justitie gesteld.
EEN ONTROUW KNECHTJE.
Een bakkersleerling te Loosduinen, van 13 jaar, zag
in een koffiehuistent een beurs liggen met ruim 7 gul
den. Llij wist die beurs ongemerkt mee te pakken en
vertelde aan zijn baas dat hij die- gevonden had. Op
eigen gelegenheid verkocht het ventje brood en stak
de opbrengst in den zak. Zijn baas zond gisteren een
rekening aan een klant, loopende over 5 maanden.
Deze kwam nu mededeelen, dat hij iederen dag zijn
brood had betaald en zöo brak de bom los. Het'knech
tje reed nu per fiets de klanten rond, incasseerde wat
hij los kon krijgen en verdween met een dertig gulden
ruim. 's Nachts werd hij door de politie in den Haag
aangehouden en naar zijn. - ouders op een dorp in den
omtrek gebracht.
De fiets is bij een klalït teruggevonden, waai' de
kleine deugniet ze had' neèrgezet. Zijn ouders willen
de' schade vergoeden.
UIT SCILERMERHORN.
In den tuin van den heer C. Rus viel gisteren een
postduif neer, gemerkt 2580 A. 10.
MISHANDELD DOOR'DE STIEFMOEDER.
Donderdagavond was het Broefsveld të^Sèliiedam
in rep en roer. Een bijna 18-jarig'iileisjfe'was al vele
jaren door haar stiefmoeder zoo. mishandeld dat zij
het huis ontvluchtte. Achtervolgd door haar vader,
vluchtte zij bij een der daar wonenden, binnen.
De politie die spoedig aanwezig was achtte de op
neming van het meisje in het Stadsziekenhuis zeer
gewenscht.
De bewoners namen echter een 'dreigende houding
aan tegen da ouders, zóó zelfs; dat toen dezen op het
politiebureau werden ontboden, zij hun' huis niet durf
den verlaten.
Door de politie begeleid gelukte dat toch langs ach
terwegen.
Te middernacht stond het Broersveld nog vol met
verontwaardigde menschen ené bevond het ouderenpaar
zich nog op het politiebureau.
net meisje is ook lichamelijk in ontwikkeling achter
bij andere meisjes van haar lèeftijd.
Op het oogenblik bevindt zich in Den Ilaag een
Amerikaanseh geestelijke, Rev. J. W. van Kiak, uit
Youngstown, Ohio, die een reis om dë wereld maakt
om de broederschap van het mensehdom te prediken.
Een-en-twintig jaar geleden gevoelde hij eensklaps
een bijzondere roeping om voor dit doel de wereld
rond te reizen. Hij studeerde o. a. aan het Morent
Union College en de Universiteit te Boston. Hij ver
tegenwoordigt geen bijzondere organisatie of eenig
kerkgenootschap of bepaalde richting, maar het groote
beginsel van een gemeenschappelijke menschheid en
leeft op zijn reizen alleen van de vrijwillige bijdragen
dergenen, die in zijn werk belang stellen. Waar de
gelegenheid daartoe gunstig is, houdt hij leerreden en
ook schrijft hij in de pers:
Hij draagt op straat banieren "met de vlaggen van
de natiën omzoomd en een „broederschapsbei" of klok,
waarop de woorden prijken: Verkondig broederschap
over da gansche aarde aan de geheele menschheid!,
terwijl ook de banieren opschriften dragen. ILij is in
Japan, China, Manilla, Singapore, Colombo en Cairo
geweest en gaat van hier naar Londen. Hij is in het
bezit van een album, waarin de namen van vele voor
name persoonlijkheden voorkomen, en van vele aanbe
velingen van geestelijken, staatslieden, enz.
Een zijner geschriften houdt een toepassing in van
het door hem verkondigde beginsel der algemeene
broederschap op de brandende vraagstukken van den
dag.
UIT St. PANCRAS.
Door een besluit van den gemeenteraad te St. Pan-
cras, zal deze winter voor het eerst aldaar een alge
meene verlichting plaats hebben door 35 lantaarns.
Bij aanbesteding van deze verlichting, met bijleve-
ring van alle benoodigdheden, werd ingeschreven door
M. Riedel voor 217.50, door K. v. d. Molen voor
219.84%, door O. Gutter voor 230, I). Koning en
A. Stammes voor 235, O. Vos voor 298 ea Jn.
Boskamp voor 420.
Aan den laagsten inschrijver werd het Werk gegund.
UIT OTERLEEK.
Gisteravond vergaderde de commissie voor school
feesten.
De secretaris bracht verslag uit; de penningmeester
legde de rekeningen over en ontving den dank der
vergadering voor zijn nauwkeurig beheer der gelden.
Het bedrag der uitgaven staat vrij wel gelijk met
dat van 1909. Zoo mogelijk zullen de'loerlirigen der
hoogste klassen a.s. zomer de Artis weer eens1 bezoe
ken.
Ilerv. Gem. Oterleek voorm. 9% uur Ds. van Meurs.
UIT STOMPETOREN.
Ilerv. Gem. Stompetoren voorm, 9% uur, Ds. Wer-
ZIGEüNERS IN ONS LAND.
Donderdag is het een bende Zigeuners gelukt, met
drie woonwagens ons land' binnen te trekken in de
buurt van Ilnrdenberg. Ze hebben gisternacht ge
kampeerd in de Hongerige Wolf, een buurtschap tus
schen Hardenberg en Ommen. De vreemdelingen
staan onder strenge bewaking van marechaussees,
rijks- en gemeentepolitie.
DE KINDEREN DE RIJN.
DUURDERE PERRONKAARTEN
Namens de directie der II. IJ. S. M. wordt aan het
N. v. d. D. meegedeeld, dat omtrent een verhooging
