DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BLOOKER's
CACAO;
Wat ons Hollandse! Leger presteert.
DAALDERS
No. 2 5
Honderd en twaalfde Jaargang.
1910.
D INSD AO
13 SEPTEMBER
onderwijzer in het boekhouden
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alk .naar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
zy die zicli met 1 October op
dit blad abonueereiiontvangen
de tot dien datum verschijnende nummers
franco en gratis.
De Uitgevers.
2 pond 150
DUBBELE MOORD TE BARGER-OOSTERVEEN.
- JG
11 A. VIS3
VRAAG,
in plaats van losse cacao
of poederchocolade,
BUSSEN
gij betaalt minder
en krijgt betere kwaliteit,
vierkante bussen van 1/i ons 10 ets.
ft ft 1 ons 18
7l P°nd 421/2
1 pond 80
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR roepen sollicitanten op naar de betrek
king van
voor liet herbalingsonderwijs in deze gemeente,
tegen eene belooning van f 1,- per lesuur.
Stukken in te zenden by het gemeentebestuur vóór
of op 19 September a.s.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH Secretaris.
VORSTELIJK BEZOEK.
De prins en de prinses van Wied zijn gisteravond
met hun twee zoontjes en gevolg te 7 uur per auto uit
Keulen te Scheveningen aangekomen en afgestapt
aan het Grand Ilotel, waar zij eenige dagen in streng
incognito zullen logeeren.
veil telegraaftoestel dat van één centrale uit gedreven
door middel van honderden andere dluplicaatóestellen
koersen of ander nieuws in gewone letters op een pa
pieren band of „tape" drukt. Het maakt het mogelijk
kersversche koersen, koersen geen minuut oud, op
honderden plaatsen tegelijk kenbaar te maken; en men
heeft het betrekkelijk eenvoudige toestel te Londen,
New-York en Chicago bij duizenden in gebruik.
ATJEH.
Naar de Arnh. Ct. verneemt, heeft de gouverneur
van Atjeh, die tijdelijk te Arnhem vertoeft, de telegra
fische mededeeling gekregen, dat neergelegd zijn
Teungkoe Tjhi Ma'et Tiro (de voornaamste geestelijke
verzetleider in Pidië) en het steeds vijandig gebleven
landschapshoofd Keudjioen Geumpang, en dat in de
onderafdeeling Meulaboh zich gemeld heeft Teungkoe
Pidië met een honderdtal volgelingen.
Het verzet in Pidië en Meulaboh kan hiermede als
geëindigd beschouwd worden.
MISS WINTER.
Miss Winter, oud-gouvernante van IJ. M. de Ko
ningin, is thans voor enkele dagen de gast van de Ko
ningin-Moeder ten paleize Soestdijk.
de recherche gearresteerd' een Duitscher, genaamd
graaf de la Ramee, wiens aanhouding door de Duit-
sche justitie was gevraagd, daar hij verdacht wordt
van medeplichtigheid aan de vervalsching van wissels.
Hij bevond zich sedert 6 weken daar ter stedemet
vrouw en twee dienstboden.
De verdachte werd per automobiel overgebracht naar
het hoofdbureau van politie aan het Alexanderveld,
waar morgenochtend de komst van een politie-ambte-
naar uit Berlijn wordt verwacht.
DE OPIUM-CONFERENTIE.
Uit Peki ng wordt gemeld, dat de aangekondigde in
ternationale. conferentie over het opium-vraagstuk,
welke in Den Haag zou worden gehouden, een jaar is
uitgesteld.
KAMERVERKIEZING EINDHOVEN.
Zondag heeft in de afdeelingen van de R.-K. Kies--
vereeniging, in het district Eindhoven, de eerste stem
ming plaats gehad, zijnde het voordragen van candida-
ten voor het lidmaatschap der Tweede Kamer.
Van de ongeveer 4000 kiezers, hebben er ruim 25000
aan de stemming deelgenomen.
Op mr. dr. W^van Best zijn 1492, en op den heer J.
J. Wintermans 105G stemmen uitgebracht.
In de afdeeling Eindhoven kreeg de lieer Van Best
236, de heer Wintermans 18 stemmen.
Dc definitieve candidaatstelling van de kiesvereeni-
Van de ongeveer 4000 kiezers, hebben er ruim 2500
ging heeft Zondag a.s. plaats.
Inzake den moord te Barger-Oosterveen kan thans
worden gemeld, dat de politie Vrijdag opnieuw een
streng onderzoek instelde, en het daarbij gelukje, een
blank, scherp mes te vinden in de legerstede van K.
Oogenschijnlijk is het mes met bloed bevlekt geweest.
Dit onderzoek wefd ingesteld door den rijksveldwach
ter V an der Schuur, den dienaar van politie Idema,
den brigadier der marechaussee Overbeke, en den ma
rechaussee Jansen. Iets anders is omtrent den moord
niet bc-kend.
CO driedaagsche oorlogsraarsch met
de grenadiers eu jagers
I.
Nu, na veertien dagen van wisselend zonneschijn na
reg-en in het vochtig kamp te Rijen en na een oor-
logschmarsch van drie dagen, waarbij de manschappen
uitgeput langs den weg neervielen, heb ik mij gezet
om U van deze ontbering-rijken maar krachfigen tijd
te verhalen. Ge weet Immers, het werd' u voor maan
den al bericht, dat een bataljon van ons regiment op
oorlogssterkte zou gebracht worden voor deze marsch?
Op oorlogssterkte, d.w.z. dat de oude lichtingen ook
voor dezen specialen zomer een jaar vroeger opkwamen.
„Ze moeten nu eens naar buiten" zei me voor eenige
weken de minister van oorlog. En hij dacht eraan
hoe juist 't vorig jaar toen het regiment naar 't kamp
moest de cholera uitbrak. En dus 't regiment thuis
bleef.
En ik heb thans twee dingen scherp opgemerkt in de
Hollanders de laatste dagen, een goede en een slechte
hoedanigheid. De eerste is.... een onverwinhare
taaiheid, een goedmoedige galgenhumor van pret en
jolijt op momenten van ergste ontbering. Dc tweede.,
een die 'k zag bij de menschen door wier dorpen en
steden we trokken: ze lachten en spotten omdat we,
vermoeid en wankel gingen. Dit is meedogenloosheid.
Doel immers was de oplossing van de steeds weer-
gestelde vraag: is ons leger na eenige marschdagen
aaneen nog in staat tot de voorpostend'ienst en het ge
vecht? En tevens zou dan in de practijk beoefend kun
nen wOrden de heele regeling van slapen en eten bij
een marcheerende troep d'ie eenige dagen onderweg
blijft. Een manoeuvre dus zeer zeker als nog nooit
gehouden is. En deze manoeuvre zou te merkwaar
diger worden omdat ons z.g. garde-regiment met het
bewegen in den polder niet vertrouwd' is. De g-rena-
diers en jagers n.l. zijn vertrouwd met de duinen. Zij
zijn wellicht de beste tirailleurs van ons leger. Dit
bleek immers bij Rijen waar It.generaal Neeteson niet
nalaten kon zijn tevredenheid uit te spreken over de
prestaties van het regiment bij het in 't vijandelijk
vuur brengen van een bataljon of bij het plots en vlug
verzamelen compagniesgewijze. Met zware marschen is
dit^regiment echter niet vertrouwd.
een venijnige wanhopigheid in den nacht voor
je weg zult marcheeren de regen tegen je ramen te
hooren kletteren met onrustbarend geweld. Zou je in
dat weer moeten marcheeren den eindeloozen dag, zóó
ca je ,ao dubbelzwaar zou dragen, en waar je sla
pen moet buiten op den grond deze doorweekt zou zijn
van regen?
ime6 *oe.n 'k M.aandagmorgen vijf uur
Gemengd nieuws.
DE „TIKKER" OP KOMST!
De Nieuwe Financier en Kapitalist verneemt van
goed ingelichte zijde dat het, bestuur der Amsterdam-
sche Effectenbeurs „doende" is met de invoering van
den „tape," of zooals de Amerikanen hem noemen de
„tikker." De „tikker" is een door electriciteit gedre-
VERMISSING VAN 11.000 AAN" DIAMANT.
Een diamantbewerker uit Watergraafsmeer, de heer
A. Brandon, kwam Zaterdagmiddag bij de politie aan
gifte doen, dat hem in het café „Palais-Royal" voor
een waarde van 11000 aan diamant en voor 400
aan bankpapier was ontstolen. Volgens zijn verhaal
was hij te 11 uur 's morgens in het café gekomen,
had zijn colbertjas uitgetrokken, waarin zich de dia
manten en het geld bevonden, en was gaan biljarten.
Te half een had hij de diamanten nog in zijn jaszak
gevoeld, toen hij een sigaar uit zijn jas haalde. Om
drie uur had hij het café verlaten en toen bemerkt,
dat de diamanten en het geld waren verdwenen. Hij
had een kellner deze vermissing meegedeeld, was te
ruggekomen met zijn principaal (van de diamanten
was een partijtje van 7000 zijn eigendom, het overige
had hij in commissie) en had' een der directeuren van
het „Palais Royal" van het verlies in kennis gesteld.
Daarna volgde aangifte bij de politie.
Haar onderzoek schijnt tot dusver geen resultaat
te hebben opgeleverd.
EEN OPZIENBARENDE ARRESTATIE.
In een hotel te 's-Gravenhage is gisteravond door
J'Y SUIS J'Y RESTE.
Aan het hoofdbureau van politie te Utrecht zat Zon
dag een man in arrest, die op de hem verleende gast
vrijheid (wegens dronkenschap) zóó gesteld was, dat
toen het oogenblik was gekomen, waarop hij weder
gaan kon waar hij wilde mijnheer eenvoudig wei
gerde het arrestantenlokaal te verlaten. Er moest zelfs
geweld bij te pas komen.
DOODSLAG.
In zake den doodslag te Middelburg op Koninginne
dag gepleegd, wordt gemeld, dat de soldaat D. V. be
kend heeft gestoken te hebben. Hij wordt morgen
■naar Den Haag gebracht en ter beschikking van den
auditeur-militair gesteld.
SPOORWEGONGELUK.
Bij het onderzoek naar de. oorzaak van het spoorweg
ongeluk bfj Roermond, op j. 1. Vrijdagavond, is reeds
gebleken, dat de van Gladbach komende personentrein
door onveilig sein is gereden.
EEN VONDELING.
Door tusschenkomst der politie is te Rotterdam een
kindje van 2 maanden, dat een 16-jarige ongehuwde in
de Van Meekerenstraat te vondeling had gelegd, bij
een gezin op de Boezemkade ondergebracht.
naar de kazerne reed.
vier uur was daar réveille
geblazen.... was 't helder weer. Geen regen. De zon
scheen met, en die heeft den heelen dag niet gesche
nen, wat gelukkig is, want bij een marsch in 1902 naar
Katwijk door dit zelfde regiment was 't zoo snikheet
dat-de weg door de duinen geteekend' werd door de
menschen die neergevallen waren, van miliciens tot
sergeant-majoors toe. Men heugt zich nog dien snik-
en sbikheeten dag waarop de achterblijvers op wagens
door particulieren werden nagebracht, zieken die men
pnder struiken vonden in de duinen, soms den volgen
den dag pas.
We troffen 't gelukkig- dus wat 't weer betreft. Maar
slechtmoeds werd de tocht- aanvaard. Er is namelijk
een zeer eigenaardige geest onder de soldaten de laat
ste jaren. Een van veel gemor en weinig geestdrift.
Een tocht als deze zou noodig zijn om, als 'k straks
zal aantoonen, te bewijzen dat wij toch wel degelijk
kranige soldaten hebben. Dat al dat gemor maar larie
is en als het er op aan komt wij taai zijn, koppig, en
voor geen klein geruchtje vervaard.
De aanvang was als elke marsch: loopen. En er
werd geloopen den eêrsten dag: een Hollander vangt
altijd aan in gedrukte dus heimelijk morrende stem
ming. Maar al naar zijn inspanning stijgt klimt ook
zijn gemoedstoestand: hij begint te spotten. „Moed-
houwers, heeren"!? bootst hij de zoetelaars na die
trouw op marsch meeloopen en hun koopwaar aanprij
zen.
Welk een uithoudingsvermogen hebben deze koop
lieden. In Rijen maakten ze alle marschen mee. Want
'r trekt met z'oo'n regiment nog heel wat voort dat
niet in de kazerne woont. Barbier, regimentsfotograaf,
kazernehonden enz. enz. Populaire figuren worden
dit, zooals ook de zoetelaarster „Aaltje," een frissche
jonge dochter van een misschien drie-en-twintig jaar,
gebruind door weer-en-wind[ die mee naar 't kamp
ging. En nu met haan mand bij zich, deze heele
marsch volgde. Zij leeft mee het leven jaar-in-jaar-
uit van het regiment. Door weer-en-wind gebruind,
daarin verhard, presteerde ze deze driedaagsche
marsch méér dan menig man! „Mo-ed'houwersis
de roep van dit jaar, qualificatie van een zekere kleve
rige koopwaar.
„Moedhouwers, heeren!' lacht de soldaat als hij een
olijk meisjes-snuitje reehts of links van den weg op
een boerenplaats ziet. Soms zegt hij wel4 wat ergers,
maar dat doet hij omdat hij niet beter weet.
De weg van den Haag naar Gouda schat men op 34
K.M.; die werd'^afgelegd met elke vijf kwartier a an
derhalf uur zes a tien minuten rust en één keer langer
rust. Het laatste gedeelte werd als velddienstoefening
beschouwd en met de bajonet op het geweer geloopen.
Maar toen begonnen de meesten hun voeten te voelen,
en dat was wel heel diudelijk te zien toen men te half
vier, vier uur circa over de Goudsche puntkeien kwam
aanmarcheeren. Goud'a liep uit, maar de muziek
was ditmaal niet in staat ons zóó op te beuren dat we
d© pijnlijkheid) van onze voeten niet verrieden.
Welk een verheugenis was 't- neer te kunnen vallen
op een bos stroo, al lag die ook op den vloer. De ka
zerne daar was verlaten door het vierde dat naar 't
kamp was. Alles was opgeborgen, niets was er dan
naakte ijzeren kribben. Dié waren twee aan twee bo
venop elkander geplaatst en ieder kreeg wat stroo.
„Als je toch liever op den grond slaapt leg je je stroo-
bos maar eruit" stelden we den soldaten voor: en ze
waren er wat vlug bij om hun stroo op den grond te
smijten.
..Eerst na aankomst moest, overeenkomstig' de moge
lijkheid bij oorlog, overgegaan worden tot het klaarma
ken van het middagmaal. Te vijf uur stonden de
manschappen dan ook gemoedelijk te „jassen." Toen
k om zeven uur de kazerne verliet om te zien of er in
de stad nog wat te eten was, was men aan 't koken.
Negen uur was taptoe; 't rneerendeel van de vermoei
den sliep al toen om half tien de officier van den dag
binnenkwam: 't middagmaal was klaar! Dit is een
kunststuk wanneer men in aanmerking neemt dat in
de kazerne gewoonlijk 't dubbele van dien tijd noodig
is voor t klaarmaken van het eten!
1 e drie uur den volgenden morgen hoorden we onder
de ramen t geraas van de wegtrekkende artillerie:
die ging vooruit. Er was iets fantastisch in: achter
de donkere ramen 't gerinkel van ijzers, het gedreven
van de kanonnen, getrappel van paarden, soms even
een flambouw-schijnsel t deed een oogenblik van
oorlog droomen.
Te vier uur was reveille. De dokter stond spoedig
in een ruimen kring van neergehurkte zieken met
bloote voeten: hij doceerde hoe ze te behandelen. Maar
toen te zes uur werd aangetreden ontbrak niemand,
ook allen die op den weg waren achtergebleven giste
ren waren aanwezig.
Echter op den weg naar Bodegraven een 11 K.M.
circa, zag--men ze links en rechts verdwijnen. Bij pa-
ren: 't is 'n droevig verschijnsel tegenwoordig 't
gebrek aan schaamtegevoel bij vele miliciens. Afspra
ken schenen vooruit gemaakt, en daar tusschen deze
menschen anderen waren die heuselijk niet meer voor
uit konden en allen blaren aan de voeten hadden („we
loopen op herfstblaren want 't zijn herfstmanoeuvres
hoorde k een opmerker) diende er te Bodegraven een
schifting gehouden te worden, 't- Stuk Bodegraven
Woerden zou n.l. per trein afgelegd worden. En dan
volgde een stuk van circa 25 K.M. tot Vianen w*ar
aan den avond van dien dag de voorposten betrokken
moesten worden door de eerste compagnie. Te Bode
graven werd het battaljon opgewacht door den regi
mentscommandant kolonel Tonnet, een knap man die,
pas adjudant geworden in buitengewonen dienst,
spoedig den generaalskraag zal dragen. De regiments
commandant was met verlof, maar hij wilde zijn regi
ment toch zien, en de grenadiers die langs hem defi
leerden hielden zich goed1: ze verried'den niet de pijn
die in. hun voeten brandde.
In Woerden werd' voor alle zekerheid een detache
ment zieken samengesteld voor terugzending naar den
Haag, zestig circa van de ergsten.
En toen ging 't verder. Eerst een regenbui, toen
weer wat zon even. ,En hier begon de stemming te
stijgen. Ze werden vroolijk, de mannen. Links en
rechts vielen er uit; de anderen spotten, ze kenden de
uitvallers bij namen en wilskracht, en ze wisten dat 't
de slapsten waren. Zelf pijn lijdend aan schouders en
voeten, vermoeid, minachtten ze toch de slappen van
geest die bij paren langs den weg bleven: hier zit
een daad van fierheid in. Hollanders zijn traag, ze
mopperen en morren, maar ze, zijn taai. De aard van
Alva s boterboeren zit er nog in, maar deze zit diep.
Na uren en uren gemarcheerd te hebben langs den
weg die eindeloos scheen, en kronkelend li-ep, bereikte
men IJsselstein waar de bewoners-emmers met drink
water hadden buiten gezet tot lafenis. Daar werden
midden in de straat de geweren aan rotten gezet, de
manschappen lagen in schilderachtige wanorde, op
stoelen, trottoirs en straatsteenen.
I1ET KANAAL OVER?
De correspondent van de N. R. Ct. te Parijs meldt:
olgens een bericht van de Journal zal Ooms eerst
morgen, Maandag, aan den voet van de rots van San
gatte te water gaan om te trachten het Kanaal over
te zwemmen. Volgens het bericht zal d'e Schot.-Wolff e,
die reeds vijftien maal dezen zwem-tour-de-force be
proefde, tegelijk met Ooms zee kiezen. Beiden hebben
ze de gunstige waterperiode afgewacht. De Journal,
die Wolffe en Ooms de beide, ernstigste mededingers
Zoo kwam de laatste marsch: van IJsselstein langs
reeswijk naar Vianen. Zelfs hier vielen manschap
pen uit, maar door de goede zorgen van de beide of
ficieren van gezondheid werden ze allen opgevangen,
i van ransel^of uitrusting ontheven, en konden toch na-
I komen. Wat de beide, geneesheeren hier gepresteerd
j hebben is verbazingwekkend. De vreeselijke marsckja-
I ren 1898 en 1902 waren een nog grooter aantal achter
gebleven, toen was de genomen weg voor hen getee
kend, en kwamen soms pas dagen daarna equipages en
boerenwagens de gewonden naar residentie terugbren
gen. wie herinnert zich niet het geschrijf daarover.
Hier. niets van dit alles: allen gingen mee, nie
mand liet men liggen. Altijd-door waren de g-eneeshee-
ren bezig, dr. Tempelmans Plat, en dr. Bolhand, de
laatste, een niet minder innemend man dan de eerste,
is de bekende figuur uit de Roodekruis-beweging, En
dat terwijl ze den vorigen avond reeds heel het batal
jon rond waren geweest o-m d'e voeten te onderzoeken
en vroeg in den morgen alweer rond waren gegaan.
oorbij Vianen is gebeurd' de maatregel die oor
spronkelijk niet als zoodanig bedoeld was en vermoe
delijk op een misverstand berustte. Het oorspronkelijk
denkbeeld' was dat men te Vianen bij daglicht zou
aankomen; en dat bij daglicht de kleine draagtentjes
zouden worden opgeslagen. Inplaats daarvan kwam
men zoó laat aan dat bij 't licht van lantaarns en
fietslantaarns in donker de tenten opgeslagen moesten
worden. De aankomst zelve voor de compagnie die op
voorposten moest was zeer treurig. Tot Vianen had
men moed gehouden, maar toen deze plaats was be
reikt en bleek dat men nog verder moest, was de wils
kracht gebroken. Vijf minuten was nog de verste af
stand, maar heele gaten ontstonden m de secties: de
mannen lieten zich vallen en bleven liggen op ransel
of geweer precies zóó als ze lagen, of ze wierpen ran
sel, uitrustingstukken weg om maar voort te kunnen.
Op de plaats van bestemming restte alleen den over
geblevenen toestemming te geven het noodration aan
te breken.
Zes boden zich bij de voorposten-compagnie vrijwil
lig aan om terug te gaan en hun kameraden te halen.
Een vochtige kou lag over 't kleiland' waar men zou
bivakkeeren.en toen de onderofficieren die zich
prachtig gehouden hebben (géén is er van officieren
en onderofficieren uitgevallen, zij wisten wat ze aan
hun rang verplicht waren) de tenten hadden opgesla
gen, kropen de vermoeiden er onder. Een bivakkeuken
was gegraven en 't takkenvuur brandde laaiend op.
Er werd gekookt.
Te half twaalf konden de menschen gewekt: het
eten was klaar: bij de voorposten werd warm eten ge
bruikt dien nacht, gekookt in de gegraven veldkeukens.
Een meesterstuk. Slechts één compagnie at niet: daar
hadden de manschappen die in donker nog moesten
„jassen" de aardappels in den grond getrapt: ze wa
ren te moe. Wie het minst rustten dien nacht waren
de officieren, zij waren steeds bezig. Bij de artillerie
lieten de officieren niet eens meer hun tenten opslaan,
ze sliepen maar voor zoover in de natte klei geslapen
kón worden. En toen klam van de vochtige kou de
manschappen te half vier gewekt konden worden
wasschen konden ze zich niet begon de derde, een
dag van grootste vroolijkheid en misère.
JJ. T.
