DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 239.
Honderd m twaalfde Jaargang.
1910
DINSDAG
11 OCTOBER
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10, Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
r
i
ALKMAARSCHE COURANT.
ALKMAAR, 11 October.
Het is moeielijk een indruk te krijgen van den juis
ten toestand in Portugal. De nieuwe regeering' schijnt
er slag- van te hebben om haar goedgezinde berichten
tie wereld in te zenden en de andere achter te hou
den. De Matin bijv. is blijkbaar eep regeeringsgezind
blad en haar verslagen zijn zeer optimistisch gezind.
Ziehier hoe de Matin den toestand Zondag schetste:
„Heden den eersten Zondag na de omwenteling
wandelt de geheele bevolking der hoofdstad in de stra
ten, de tuinen en over de groote pleinen.
De republikeinsche kleuren ziet men overalop de
japonnen der vrouwen, op de kleeding der mannen, op
de hoeden der kinderen, op alle rijtuigen. Het is het
ideaal van vroolijkheid. Vreugde woont in alle harten;
de muziek speelt op de openbare pleinen het nieuwe
volkslied, dat voortdurend wordt toegejuicht..
Het is een ware nationale feestdag. De personen,
die een hoofdrol hebben gespeeld in de dagen van
strijd, worden overal gehuldigd en in triomf rondge
dragen.
Het is het toppunt van patriotische dronkenschap.
Maar naast dezen opborrelenden overmoed, ziet men
de rust en de zekerheid van de burgers, kooplieden en
industrieelen, die met hun gezinnen rondwandelen en
de huizen en monumenten beschouwen, die nog de
sporen dragen van de kogels en granaten.
Men ziet, een beeld van rust! jSTiet de zenuwachtige
spanning, de angstige gejaagdheid van het afwachten,
niet de onzekerheid van een tijdelijken toestand, maar
het gelukkige vertrouwen van menschen, die betere
tijden, tegemoet gaan, die overtuigd zijn, dat alles zal
veranderen. Dat kan niet zijn een zelfbedrog, een il
lusie, dat is de intuitie van de massa, die evengoed het
licht van de betere tijden voorgevoelt, als zij de scha
duwen van de komende onaangename gebeurtenissen
tevoren ziet.
Als na de Fransche revolutie is er algemeene nei
ging tot democratiseering. Afschaffing van het adjec
tief koninkrijk is het toppunt van loyauteit jegens de
nieuwe regeering. Alle mogelijke genootschappen en
•ondernemingen laten het vallen, hofleveranciers heb
ben de koninklijke wapenschilden weggenomen, alle
koninklijke kasteelen komen aan den staat, enz. De
ministers van hun kant laten zich niet meer eeren
door het adjectief „doorluchtig" en met de voorrech
ten van den adel is het gedaan.
De toekomstige president van de republiek zal te
vreden moeten zijn met een bescheiden inkomen; al
de nieuwe staatslieden stellen er hun eer in hun
eenvoud te doen uitkomen. Toen Braga president van
•de voorloopige regeering werd, reisde hij in dep trein
2e klasse.
1 och zijn er onder de republikeinen vele welgestel
de^ maar Machado zeide: „De monarchisten namen
alles van den staat, de republikeinen zullen hem alles
geven wat zij bezitten. Talrijke financieele onderne
mingen hebben reeds inschrijvingen geopend tot steun
van allen, die hebben geleden voor de zaak van de
omwenteling.
Alle officieren, die de republikeinsche partij hebben
goho pen, hebben promotie geweigerd, bewerende dat
zij slechts hun plicht tegenover het vaderland hebben
vervuld. Er schijnen werkelijk bijzondere voorbeelden
te zijn van zelfopoffering en toewijding. Of deze blij
vend zullen zijn Tn buitengewone tijden groeien de
groote gevoelens, in de dagelijksche sleur sterven zij
weer...." j
Bovenstaand telegram komt uit Lissabon, maar een 1
geheel anderen geest ademt een telegram uit dat de i
Berl. Lok. Anz. uit- Vigo op Spaansch grondgebied I
•ontving. Wij lezen daarin: f
„Tot dusver heeft het machtelooze ministerie met
de soldateska kunnen samenwerken en deze heeft Vrij
dagavond rust en orde met scherpe patronen kunnen
j i.indhaven. Maar al spoedig' heeft zich de, door het
islenteren ontstane, demoralisatie van den troep
:i gevoelen, zoodat hier nog' wel rampen te ver-
chten zijn. Een soldateska maakt zich nooit mees-
l' van de macht, zonder tenslotte belooning* te vra-
S'-'i' in den vorm van buit en slachtoffers. Hier zijn de
priesters tot. slachtoffers uitverkoren. Zij kregen Vrij-
lag' bevel hun kloosters op het signqal van drie kanon
schoten te verlaten. Toen de monniken en nonnen om
•S uur 's avonds, nadat dit signaal gegeven was, in hun
kloosters bleven, begon .eerst' in de straten een jacht
op de geestelijken. Met lien is ook een Amerikaansch
corespondent, wiens gebrek aan haar voor een tonsuur
werd aangezien, in hechtenis genomen. De gegrepen
geestelijken zijn onder mishandelingen en scheldwoor
den naar het arsenaal gesleurd. Tegelijkertijd is het
gepeupel bijeengekomen bij een Jezuitenschool, die iop
een heuvel voor de stad gelegen is. Niet. de Jezuiten,
zooals de republikeinsche pers beweert, maar het ge
peupel begon den strijd door een hagelregen van stee-
nen naar de ramen te smijten. En eerst toen het ge
peupel de poorten begon te rameiën, boden de Jezuiten
tegenstand. Daarna werd stormgeloopen, een pater
werd gedood en twee hunner vielen den aanvallers ge
wond in handen.
Het gepeupel had intusschen de toegeschoten solda
ten opgehitst en spoedig knetterde het geweervuur,
waarvan de gevolgen nog duidelijk te zien zijn.
De Jezuiten namen hun andere gewonden mee, toen
zij in don onderaardschen gang vluchtten, die hun
kloosters met twee, buiten de stad gelegen, eveneens
belegerde, kloosters verbindt. De monniken houden
zich in dezen onderaardschen gang' verborgen en de
■soldaten, met het gepeupel samen, trachten ze door
rook te doen stikken.
De monniken, die men te pakken kon krijgen, zijn,
voor een deel niet dan zeer onvoldoende gekleed, als
gevangenen naar het arsenaal gebracht. De weenende
nonnen zijn op wagens geladen, het plunderend gepeu
pel en de plunderende soldaten drongen echter de
kloosters binnen. Men ziet er vernielde gebedenboeken,
waaraan het janhagel zijn Woede heeft gekoeld. De
muren zijn met revolutionaire opschriften bezoedeld en
van alle versierselen beroofd.
De regeering verzekert aan deze moordpartij geen
schuld te hebben en bekent daardoor, dat zij de macht
over de troepen verloren heeft. Sommige ministers
be weren zelfs, dat de Jezuiten begonnen zijn met bom
men te gooien. Maar er zijn nergens bommen gevonden
en getuigen van verschillende nationaliteiten beweren,
dat het gepeupel den strijd begonnen is. Men tracht
op het oogenblik de soldaten van verdere moordpartij
en af te houden.
Het gepeupel verkoopt in de buurt van de kloosters
soutanes en met goud geborduurde priestergewaden;
eeuwenoude boeken van onschatbare waarde, liggen
bevuild op den vloer van de bibliotheek. 400 nonnen
zijn op goed geluk over de grens gezet."
De regeering gaat intusschen door met de uitzet
ting van de Jezuiëten, beslaglegging op hunne goede
ren en uitzetting van de vreemde monniken. Van de
bezadigdheid, welke den heer Braga wordt toegeschre
ven, getuigt dit niet. Het moge waar zijn, dat het
clericalisme in Portugal zeer veel kwaad gedaan heeft,
dil mag voor de regeering' nog geen reden zijn, om
zulke strenge maatregelen te nemen, welke den haat
der bevolking en de jacht op de geestelijken slechts
zullen doen toenemen. Of zou de nieuwe regeering nog
niet zoo zeker van liaar zaak zijn, als zij het naar bui
ten doet voorkomen?
waarbij het recht tot heffing van tol- en scheepvaart
rechten aan het gouvernement werd overgedragen.
De verdiensten dezer vorstin werden beloond door
hare benoeming tot ridder der orde van den Neder-
landschen Leeuw en tot commandeur der orde van
Oranje Nassau, terwijl haar de gouden medaille voor
burgerlijke verdienste werd toegekend.
TWEEDE KAMER.
De afdcelingen der Tweede Kamer, die Vrijdag hare
werkzaamheden tot heden geschorst hebben, zijn met
het beg'rootingsonderzoek gevorderd tot het Marine-
Hoofdstuk. De commissie van rapporteurs voor de
Algemeene Beschouwingen der Staat-sbegrooting en
daarmede verband houdende Hoofdstukken kwam gis
teravond samen. Hedenavond vergadert de rappor
teurscommissie voor de Indische begrooting 1911.
DE EEDSQUAESTIE.
Naar aanleiding van de bekende beslissing van den
Iloogen Raad heeft de regeering bij de Tweede Kamer
een ontwerp van wet ingediend, ter voorziening in ilo
behoefte aan vaststelling van een eedsformulier en
van de gevallen, waarin de eed van getuigen in bur
gerlijke strafgedingen kan worden vervangen door
eene belofte.
Dit laatste zal. volgens liet ontwerp het geval zijn,
wanneer de tot de eedsaflegging: geroepene:
a. behoort tot een kerk of kerkgenootschap, het
welk hetafleggen van den eed verbiedt, of
1). niet behoort tot een kerk of kerkgenootschap en
redelijke gronden opgeeft, waarom hij tegen het af
leggen van den eed bezwaar heeft.
GEMENGD NIEUWS.
WAT ER VERGETEN WORDT.
Te Haarlem worden Dinsdag' en Woensdag in liet
openbaar verkocht een groot aantal voorwerpen die
aantoonen hoe weinig zorg velen voor hun eigendom
men dragen, namelijk artikelen van allerlei aard in
liet jaar 1909 achtergelaten in de rijtuigen der TL IJ.
S. M„ daarbij zijn niet minder dan 2000, zegge twee
duizend parapluies en 600 wandelstokken, enkele met
goud en zilver gemonteerd, fotografie-toestellen, bont,
hoeden, handschoenen en overschoenen manden vol,
kleedingstukken, boeken, goud en zilver, zelfs een
partijtje diamanten
GEFOPT.
Zekere B„ wonende in de Weerdjesstraat te Arnhem
had aan den heer Olieslagers aangeboden Zaterdag
met hem mede te vliegen. Hij kreeg een briefkaart
van den Belg- terug, dat hij maar moest komen. B„
een los sjouwerman, trpk in gala met den trein van 11
uur naar Nijmegen. Aldaar aangekomen, werd hij
door eenige heeren, w.o. Olieslagers, afgehaald en
naar een hotel gebracht, waar B. rijkelijk onthaald
werd. Hij deed zich evenwel zoo rijkelijk aan den wijn
te goed, dat hij meer dan „légèrement ému" naar het
station werd gebracht, In den trein viel hij in slaap
co ontwaakte tot zijn schrik in Utrecht.
Daar moest hij een kaartje koopen om tegen den
avond in Arnhem terug te keeren. Hij was veront
waardigd en toonde ieder de briefkaart van Jan Olie
slagers. (Arnh. Crt.)
EEN AANRANDING EN VRIJHEIDSBEROO-
VING.
In den avond van Donderdag' j.l„ ongeveer 7 uur,
ging een 40-jarige boerenvrouw, wonende te Souburg',
te voet van Middelburg huiswaarts langs den Nieuwen
V lissingschen weg. Toen zij ongeveer bij de voorma
lige ijsbaan was, werd zij door een manspersoon aan
gesproken, die haar vroeg of zij alleen naar huis moest,
Zij antwoordde bevestigend. Op een andere vraag'
deelde zij mede, ongehuwd' te zijn. Hierop wierp de
nu.n zijn rijwiel,«dat hij aan de hand bij zich had, in
een tuintje van eene woning, welke bleek zijn eigen
woning' te zijn. Plotseling greep hij toen de vrouw
vast en droeg haar, ondanks haar verzet, in de woning
alwaar zich een verder niet aan te duiden ergelijk
teoneel afspeelde.
De vrouw stelde de politie in kennis met dit beest
achtig optreden van haar aanrander, met het g'evolg,
dat Zaterdagmiddag zekere C. de K„ een 43-jarig ge
huwd! persoon, die o.a. als strooper geen onbekende der
politie en justitie is, als verdacht van deze lage daad
werd gearresteerd. Na verhoor door den rechter-com-
missaris is De K. voorloopig in het huis van bewaring
te Middelburg gedetineerd.
NOG MEER BOEFJES GEKNIPT.
I)e aanhouding van twee ITaarlemsche boefjes, die
hadden ingebroken bij den heer A„ in den Aerdenhout,
heeft er een der twee toe gebracht te gaan 'klappen bij
den rechter-commissaris, met het gevolg, dat nog twee
zeer bekende leegloopers zijn aangehouden, als verbet
aan de braak bij mevr. Rijnbende, te Haarlem.
De justitie gelooft nu ook op het spoor te zijn van
het nog vermiste zilver.
EEN VERDACHT GEVAL.
De „Assgr Courant" meldt, dat de notaris S. te
Dwingeloo te Hilversum door gasverstikking om het
leven gekomen is. Dit geval wordt in verband ge
bracht met geruchten dat de zaken van bedoelden no
taris niet in orde zouden zijn.
TTit Meppel wordt aan de „Asser Courant" gemeld,
dat de plaatsvervangend kantonrechter ten huize van
wijlen notaris S. alles verzegeld heeft.
ONDER DE STOOMTRAM.
Zondagavond is op den Haagweg nabij Delft, een
1 o-jarige knaap, W. B. uit Delft, door de stoomtram
gegrepen en onmiddellijk gedood. De tram nam het
lijk mede naar Delft, waar het, daar de ouders van
den jongen op bezoek te Rotterdam waren, in het gast
huis werd nedergezet.
WONDERDOKTER DE HAAS BESPIED.
Naar men aan de Tel. mededeelt, moeten een paar
steigevallen van patiënten, door den wonderdokter
De Haas aan den Haagweg bij Leiden behandeld, in
den laatsten tijd de aandacht der geneeskundige we
reld hebben getrokken.
Men vermoedt dat in verband' daarmede in de laat
ste dagen een rijksveldwachter daar is geposteerd, die
notitie neemt van de patiënten, die bij dten wonderdok
ter heil zoeken, hunne namen vraagt en inlichtingen
inwint omtrent kosten, behandeling enz. Hit schijnt
te geschieden op last van den ambtenaar van het O.M.
can het kantongerecht te Leiden.
PRINS HENDRIK NAAR BRUSSEL.
Naar de Nieuwe Ct. meldt, heeft Prins Hendrik lu-t
voornemen Maandag 17 October naar'Brussel te gaan
tot het brengen van een bezoek aan de tentoonstelling.
Z. K. H. zal 'de gast wezen van den Koning der Bel
gen.
Hiermecie - merkt het blad op worden dus weer-
sproken de beweringen van het Belgische clericale blad
77 Slècle>" volgens welke „het Nederlandsche Hof
België thans evenmin welgezind zou wezen als vroe
ger.
DE VORSTIN VAN TANETE. f
Uit Batavia wordt geseind, dat de vorstin v,
nete is overleden.
Met We Tanri Ollé, vorstin van Tanete, is
11ouwe bondgenoote van Nederland gescheiden
het H b 1 d.
Toen in 1905 zoo goed als heel Zuid-We-st-C
buiten de gouvernementslanden, op het voorbeel
Boni, zich tegen ons gezag had aangegord. bl(
nete zich aan onze zijde scharen.
Zonder eenig bezwaar kwam ook met dit lan
in December "1905 liet suppletoire contract tot
n Ta-
een o
zegt
•lebes.
d' van
•ef Ta-
■dschap
stand,
EEN MEISJE VERMIST.
Ie Lagemeeden (Or.), wordt sedert 2 October ver
mist de 17-jarige Aukje ten Hoor.' Tegen midden
nacht is ze met een familielid naar de behuizing' van
den veehouder B. gegaan, bij wien zij in dienst is,
doch binnengekomen is zij niet. Slooten en grachten
in de buurt zijn afgezocht, doch liet- meisje is niet ge
vonden. 's Avonds om 9 uur moet zij met een man
hebben staan praten.
WATER-VERONTREINIGING.
Nauwelijks zijn de suikerfabrieken te Zevenbergen
begonnen, of het water in het kanaal' de Roo-devaart
is dermate verontreinigd, dat alle leven er in onmo
gelijk is. Huizonde doode vischjes van 510 centime
ter drijven aan de oppervlakte. Door de drukke scheep
vaart is het onmogelijk voor voldoende watervervér-
sching te zorgen, zoodat de toestand hoe langer hoe
ongunstiger zal worden.
INBRAAK.
Ie Westervoort bij Arnhem is Zondagavond inge
broken bij den slager Snelders. Een geldkistje met
450 aan bankpapier en specie is ontvreemd. Later
in den avond is nog inbraak gepleegd in een arbei
derswoning. waar een horloge, sieraden en geld zijn
gestolen.
EEN POLITIEHOND.
Een politiehond heeft te Spierdijk goede diensten
bewezen. Bij den heer B. waren kazen en koppen bo
ter ontvreemd. Een politiehond' uit Hoorn werd
..lucht" gegeven aan een kaasdoek, waaraan de dief
klaarblijkelijk zijn handen had afgeveegd. Tot drie
maal toe kwam het dier toen bij het volgen van het
spoor op het erf van C. W. te Bobeldijk. aldaar. Later
heeft deze verdachte bekend.
UIT EGMOND AAN ZEE.
Bij de gisteravond gehouden voltallige vergadering
van den Raad werd medegedeeld dat de kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente genoegen nam met den koop
en ïuil van den grond, waartoe de Raad in de vorige
vergadering had besloten, welk besluit ook door Ge
deputeerde Staten inmiddels werd goedgekeurd,
dat het suppletoir kohier van den Iloofdelijkèn Om
slag werd goedgekeurd,
dat aan de Gemeente evenals verleden jaar een on
derwij ssubsidie van f 5900 is verleend,
dat de kasverificatie van de gasfabriek den Raad
was aangeboden.
Deze mededeelingen werden allen voor kennisgeving
aangenomen.
De Heer A. Groen verzocht de Gemeente van haar
te koopen het stukje grond naast de woning van de
vroedvrouw voor f 5 50 den vierkanten meter en f 5
per vierkanten meter, indien er overwegen op zijn.
Gesteld in handen van B. en NV. ter fine van prae
advies.
De Heeren Zwart en C. de Graaf verzochten een
concessie tot liet oprichten van een particuliere ge
meen tereini ging.
De oorzitter las het adres voor. dat daarna in han
den van B. en W. werd gesteld ter fine van bericht
en raad.
De vaststelling der gemeenterekening 1909 werd
daarna aan de orde gesteld.
Een der Heeren rapporteurs adviseerde zooveel mo
gelijk te voorkomen dat er zulke hooge tariefrekenin-
gen werden gemaakt en de rekening vast te stellen
tot een bedrag in ontvangsten van f 44163.89 en uit
gaven f 44421.09. nadeelig saldo f 257.20.
De voorzitter beaamde de door den rapporteur be-
maakte opmerking en verklaarde dat het ook in zijn
voornemen lag die liooge tariefrekeningen te voorkomen.
De rekening werd daarna vastgesteld.
De door B, en W. voorgestelde betalingen uit de
post van onvoorziene uitgaven en af- en overschrij
vingen werden na gegeven toelichtingen zonder be
spreking goedgekeurd
Bij de rondvraag wenschte niemand het woord en
werd de vergadering gesloten.
UIT STOMPETOREN.,
Tot ouderling bij de Ned. Herv. Gemeente alhier in
gekozen de lieer K. Evers en als leden van het kiescol
lege de heeren I. Posch en M. Couwenhoven.
UIT St. PANCRAS.
Vrijdagavond) werd' te St.. Pancras bij den heer Jn.
Ruys ecu bijeenkomst gehouden, alwaar werd bespro
ken de door de melkverkoopers verhoogde prijzen, van
7 op 8 cent per liter.
Ruim 50 belanghebbende waren opgekomen 0111 deztt
zaak te bespreken.
oor vele burgers en behoeftige gezinnen is deze