DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. N0 257 Honderd en twaal de Jaargang. 1910 ZATERDAG 12 NOVEMBER, Gemeenteraad van Alkmaar, Katholieke volkslectuur. BINNENLAND. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. OVEESTEOOMING VENSEEPOLDEE. ALKMAARSCHE CODRANT. VERGADERING van den op Woensdag 16 Nov. 1010, 'sn.m. 1 uur. Uunten van behandeling: 1. Vaststelling der notulen van de vorige vergade ring. Mededeelingen. Ingekomen stukken. 2. Voorstel van B. en W. tot wijziging van een twee tal verordeningen, betrekking hebbende op het ge meente-slachthuis (Bijlage no. 77). 3. Als voren tot vaststelling van pensioensgrondsla gen van eenige gemeente-ambtenaren (Bijlage no. 79). 4. Voorstellen van de commissie voor de belastingza ken, enz., tot vaststelling van de rekeningen van het Stads-ziekenhuis, de Kamer van koophandel, het Burgerlijk Armbestuur, het Stedelijk Muziek korps, de Stads-apotheek en de Gezondheidscom missie, dienst 1909 (Bijlagen nos. 8085). 5. Als voren tot vaststelling der begrootingen van het Stads ziekenhuis, de Stads-apotheek, de ge- gemeente-gasfabriek, de Gezondheidscommissie, de gemeente-reiniging, het Burgerlijk Armbe stuur, de plantsoenen, dienst 1911, alsmede een suppletoire begrooting voor het Burgerlijk Armbe.- stuur, dienst 1910, (Bijlagen nos. 8691, 95 en 94). 6. Benoeming van een Directeur van het gemeente- slachthuis (Bijlage no. 92). 7. Voorstel van B. en W. inzake een verzoek om te ruggaaf van eene inschrijving op het Grootboek der N. W. S. (Bijlage no. 93). 8. Behandeling van de gemeente-begrooting, dienst 1911. In het nummer va% verleden Zaterdag plaatsten we een artikel over „Misdaad en Boete of een Prinses als Booverbruid," een werk uit de „bibliotheek van colportage-verhalen voor Christelijke huisgezinnen on der leiding van Jan van der Horst," uitgegeven door de naamlooze vennootschap Aug. Pelleman's boek- en kunstdrukkerij te Helmond, dat wij, vergezeld van een zeer waardeerende recensie, ter aankondiging ontvin gen. Wij constateerden dat hier een mooie vlag werd ge bruikt om een slechte lading te dekken en deze in Christelijke en andere huisgezinnen binnen te loodsen, dat uit niets een veredelend streven, een religieuzen invloed kon worden afgeleid, dat men, blijkens deze eerste aflevering, hier te doen had met een roovers- verhaal, niets beter dan degene, welke het heette te moeten verdringen. Het is, zoo schreven we, aan de ze gelijk en gelijkvormig, de titel is even speculatief, de hoofdjes der hoofdstukken zijn even „pakkend," de taal is even gezwollen en onnatuurlijk, de inhoud even prikkelend en onzinnig als van den verderfelij- ken colportage-roman. Juist omdat wij elke poging om goede volkslectuur te verschaffen van harte zullen toejuichen en gaarne willen bevorderen, waarschuwden we tegen de ver spreiding van dit colportage-verhaal, gingen we tegen de mooie woorden van aanbeveling van uitgeefster en schrijver vierkant in, raadden we onze lezers aan hun geld] niet te verspillen aan deze lectuur, die al even erg is als het kwaad, waartegen het als tegengift on der de leuze „Voor God en Vaderland" in den handel gebracht en aangeprezen wordt. Wij komen heden hierop nog eens terug, omdat wij van den schrijver -wien we, evenals de uitgeefster een exemplaar van het Zaterdagnummer deden toe zenden een ingezonden stuk ontvingen, dat een eigenaardig licht op de kwestie werpt. Ziehier eerst dit schrijven: VOLKSLECTUUK. Zegge bij Bucphen 8 November 1910. Geachte Eedactie. Vergun mij s. v. p. een plaatsje voor onderstaan de Bij voorbaat mijn hartelijksten dank. In uw geacht blad van 5 dezer maakt u bezwaar tegen de le afl. van mijn katholieke colportage-ver haal „Misdaad en Boete" en wel met het oog op den sensationeelen inhoud. In de eerste plaats dit: in verreweg de meeste katholieke volk s-kranten om van de niet-ka- tholieke nog maar te zwijgen staan geregeld sensationeele, bloederige feuilletons, waarin een roover, een misdadiger of een detective de hoofdrol vervult: feuilletons waarvan het verschrikkelijke dikwijls véél meer aangedikt is dan in „Misdaad en Boete." Zoolang de overgroote meerderheid der or ganen van onze Eoomsche Pers zulke lectuur als „goed" blijkt te beschouwen, sta ik, als schrijver van óók zulke lectuur, m. i. op een alleszins verde digbaar standpunt. In de tweede plaats kan ik mededeelen, dat de volgende afleveringen van „Misdaad en Boete" lang niet zoo „verschrikkelijk" zijn als de eerste. Inte gendeel, er zullen zeer veel kalme, rustige, echt godsdienstige familie-tafereelen in voorkomen. In verschillende kath. bladen werd de lezing van ,-,Misdaad en Boete" warm aanbevolen. Zoo schreef o. a. de kath. Tilburgsche Courant, na een „ontzag lijken opgang" aan dat verhaal voorspeld te hebben: „Wij hopen het van harte en willen de lezing gaarne aan iedereen ten sterkste aanbevelen. Al wie in dezen tijd van ongodsdienstige en zedelooze ge schriften de noodzakelijkheid inziet van geschikte lectuur voor christelijke huisgezinnen, steune met kracht deze katholieke uitgave, die ten doel heeft de slechte colportage-romans te bestrijden door de ver spreiding van goede volkslectuur." Desgewenscht wil ik in een eventueel volgend arti kel gaarne meerdere aanbevelingen van kath. bla den aanhalen, ten bewijze hoe vele invloedrijke ka tholieken mijn colportage-verhaal „Misdaad en Boe te' inderdaad beschouwen voor wat het bedoelt te zijn: goede volkslectuur voor het christelijke huisge zin. Met dank voor de plaatsing, geachte Eedactie, UEd. dw> dr. JAN VAN DEE HOEST, schrijver van het katholieke verhaal .„Misdaad en Boete." Met belangstelling hebben wij van bovenstaand stuk kennis genomen en bijzonder deed het ons genoe gen, dat de schrijver niet heeft getracht onze kritiek te weerleggen, maar, zwijgend en schrijvend, haar juistheid heeft1 erkend. Zijn standpunt komt hierop neer: het tegengift, dat wij onder christelijk etiket in den handel brengen en speciaal aanbevelen voor ka tholieken, maar ook voor protestanten, zelfs voor kin deren zeer geschikt verklaren, is zelf vergift; tal van invloedrijke personen en organen prijzen het ten zeer ste en ik zelf gebruik bij het mengen niet louter scha delijke ingrediënten, maar zorg ook wel voor greintjes goeds. Omdat anderen zijn mengsel aanbevelen staat hij z. i. op een verdedigbaar standpunt de zwakte van dit betoog hebben wij niet nader aan te toonen. Voorts verklaart de schrijver, dat de volgende af leveringen ;,lang niet zoo verschrikkelijk" zullen zijn als de eerste, dat daarin zeer veel kalme, rustige, echt- godsdienstige familietafereelan in voorkomen. De vraag, in hoeverre het gewenscht is den godsdienst in zulke zinneprikkelende lectuur te betrekken, laten we gaarne aan de beantwoording van den schrijver over, eveneens deze, of hij met zijn „kalme, rustige echt- godsdienstige familie-tafereelen" wel eerlijk staat te genover zijn afnemers, die door de eerste „bloederige" aflevering tot koopen verlokt werden. Liever staan we nog even stil bij den journalistie- ken kant van het geval. Het door den heer van der Horst aangehaalde feit, dat de meeste katholieke volkskranten geregeld sensationeele, bloederige feuil letons bevatten was ons onbekend en we beschouwen het als e.en yoorrecht, te mogen constateeren dat in de omgeving van Alkmaar een dergelijk feit niet be staat. Maar verder heeft dit geval duidelijk den slech ten invloed leeren kennen van' de kritiek, zooals deze blijkbaar in het zuiden wordt geoefend. Men ontvangt daar eèn aflevering, vergezeld van een gunstige re censie, men leest op den omslag van schrijver en uit geefster dat het een katholieke uitgave betreft en men gaat dadelijk daarvoor ijverig propaganda-ma- ken, spreekt van „goede en betrouwbare uitgave," „le vendige sympathie," „grootsche onderneming," „schit terend succes," „ten sterkste aanbevelen." De lezers van de. courant, die daarin öf een onbeperkt öf een groot vertrouwen stellen, denken natuurlijk, datze voor hun geld iets heel goeds zullen krijgen, komen - ze mogen het al of niet merken - bedrogen uit. De schrijvers getuige de heer van der Horst -- gaan, hoewel zij deze zelf verkeerd achten, op dezelfde wijze voort, „zoolang de overgroote meerderheid derorganen van onze Eoomsche Pers zulke lectuur als „goed" blijkt te beschouwen, sta ik, als schrijver van ook zul ke lectuur m. i. op een alleszins verdedigbaar stand punt." Wij vestigen hierop de aandacht van de groote ka tholieke pers, welke zich nogal dikwerf als bestrijdster van prikkellectuur en behoedster van goede leesstof opwerpt. Het wil ons voorkomen, dat zij, die de kleine katholieke pers het best kan bereiken, hier een nuttig werk kan doen, door er eens op te wijzen, hoe het kwaad wordt aangeprezen en aangemoedigd. Zij kan, weet zij haar kleinere zusters te bewegen, zich Voortaan minder verrukt te toonen over de uitgave van minderwaardige lectuur, zich te onthouden van onverdiend warme aanbevelingen en ongewenscht schitterende voorspellingen, hierdoor medewerken tot de oplossing van het moeielijke vraagstuk der volks lectuur. En als zij in stede van af te geven op neutra le of niet-katholieke couranten, eens de feuilletons van haar zusterorganen onder controle nam? TWEEDE KAMEE. De minister van koloniën, de heer De Waal M a 1 e f ij t vervolgde gisteren zijn rede. Met het in voeren van belasting in de Alas-landen zal gewacht worden totdat de economische toestand dat toelaat. De minister kwam op tegen de beschuldiging door den heer Thomson, dat hij door onvolledig citeeren een verkeerden indruk heeft gevestigd omtrent het rapport van den heer Liefrinck, met betrekking tot het opleggen van boeten. De minister verdedigde de wijziging, welke gebracht is in het wijken- en passen-stelsel voor vreemde Oos terlingen. Yeel last in vrijheid van beweging wordt hun niet meer in den weg gelegd. Ook in de rechtsbe- deeling komt verbetering, door de bij den Baad van State aanhangige wetswijziging, waardoor in bepaal de omstandigheden de arbeidstraf vervangen wordt door gewone hechtenis. Bij verschillende diensttakken als opiumfabrie- ken, marine-établissement, pandhuisdienst en zout- briquetteering is thans commereieele boekhouding ingevoerd en voor andere bedrijven wordt zij voorbe reid. De minister erkende dat de financieele toestand, hoewel z. i. allesbehalve donker, zorg eischt. Maar reeds voor het crediet van Indië is het verkeerd den toestand te dbnker te kleuren. De Min. gelooft, dat de Indische Eeg. voorzichtig zal zijn met salaris-verhoogingen na hetgeen in de Kamer daarover gezegd is, maar de uitbreiding van het ambtenarenkorps was noodig. Spr. is bereid tot steun van vereenigingen, die studie voor den Indi- schen dienst bevorderen. Bij verbetering van den economischen toestand der buitenbezittingen, lette men vooral op het belang van den inlander. Eenige vrijheidsbeperking voor het Eu- ropeesch kapitaal is gewenscht. Voor aanleg van we gen en sporen op Sumatra, alsook voor emigratie uit Java wordt gezorgd. Dat slechts 13 millioen van de 20 zijn besteed voor productieve werken ter verhooging van de welvaart der inlanders, moet verklaard worden uit gebrek aan ingenieurs. Het magangstelsel zal 1 Januari a.s. verdwenen zijn. De Min. verdedigt de circulaire over het Leger des Heils en de circulaires over den Zondagsrust. De ambtenaren blijven vrij in hun consciëntie en de pa sar-circulaire wil slechts geleidelijke opheffing van den pasar op Zondag. De heer De Stuers (E.-K.) wenscht nadere inlichtingen over de kosten van den Gajoeweg en pro testeert nogmaals tegen gruwelen in Atjeh. De heer De Meester (LT. L.) wil meer tele- graphisch bericht van de Indische regeering en be spreekt de circulaires. De heer C o 1 ij n (U. L.) wijst er o. a. op, dat er nog Nederlandsche onderdanen in'Indië in hun vrijheid van beweging worden beperkt. De heer T v d e m a n (V.-L.) houdt vol, dat bij de Zondagsrust-circulaires door den G.-G. niet met be leid is gehandeld. De heer Bos (V.-D.) sluit zich bij den heer Ty- deman aan. Hij vraagt voorts openbaarmaking der rapporten- Liefrinck en een beter systeem voor het opmaken der begrooting. De heer Vliegen (S. D. A. P.) wil ook open baarmaking der rapporten-Liefrinck. Dat de minister van productieve werken geen in genieur vinden kan, verbaast spr. De heer Thomson (H. L.) repliceert en vraagt uitdrukkelijk antwoord, of met de in de Zondagsrust circulaires bedoelde ambtenaren ook de inlandsche be doeld worden. De Minister zegt, dat men zich in Indië wel met de Zondagsrust, niet met de Zondagsheiliging mag inlaten. De Min. zal den Gouv. van Atjeh aanschrijven meer te telegrapheeren. Van de werking van het passen- en wijkenstelsel zullen verdere maatregelen afhangen. De Min. belooft vooruitstrevend te zullen zijn in die verdere regeling evenals de Ind. Begeering dat zijn wil. De alg. beschouwingen zijn daarmede geëindigd. Daarna begon de bespreking van Hoofdstuk 2 (uit gaven in Indië). Bij de 2de af deeling (departement van justitie) bepleit de heer Du ijs (8. D. A. P.) meerdere drukpersvrijheid en strafbepalingen tegen den woeker. Voorts dient het getuigenverhoor in strafzaken te worden gewijzigd. Eindelijk keurde hij het ontslag af, gegeven aan den president van den landraad te Indramajoe. De minister antwoordt, dat een wijziging van het regeeringsreglement voor meerdere drukpersvrijheid niet in overweging is. Een Woekerwet is voor Indië niet in te voeren. De algemeene beraadslaging over de 2de afdeeling wordt gesloten en de vergadering verdaagd tot Dins dag 10% uur. DE OPBEENGST TAEIEFWET EN INKOM STENBELASTING. In de memorie van antwoord op de algemeene be schouwingen deelt de minister van Financiën mede, dat de in te dienen tariefwijziging, volgens voorzich tige raming, ongeveer 10 millioen meer zal opbrengen en het bedrag door de nieuwe regeling van de inkom stenbelasting voor de schatkist te winnen, voorloopig op drie millioen gulden wordt geraamd. MOTIE-MAECHANT. De regeering is, volgens de Avp. doende, vóór de verschijning van de Mem. van Antwoord op Hoofdstuk VIII, de Staatscommissie in het leven te roepen, waartoe zij door de Motie-Marchant werd uitgenoo- digd. Behalve de voorsteller, zal in die commissie nog een Kamerlid van links zitting nemen en verder een zes tal Kamerleden van de rechterzijde, zoowel uit de Tweede als de Eerste Kamer. Genoemd worden de na men van de heerenVan Vlijmen, Duymar van Twist en De Geer. Het voorzitterschap van deze Staatscommissie zal worden opgedragen aan den heer 't Hooft, lid van de Eerste Kamer en van den Eaad van Defensie. Gemengd nieuws. ZIEKE HAZEN. De berichtgever van de „O. H. Ct." die gerept heeft over het uitbreken eener ziekte onder de hazen in Haarlemmermeer en IJpolder, houdt na de tegen spraak de juistheid van zijn mededeeling staande. Hij schrijft dat de vorige week bij één landbouwer in den IJpolder op één dag 6 doode hazen werden gevonden, waaraan niet te bespeuren was, dat ze aangeschoten waren. TWEE SCHEPEN GESTEAND. Tijdens het stormweer zijn gisternacht twee, in het zoogenaamde Krabbersgat, in de Zuiderzee, bij Enk huizen, voor anker liggende tjalkschepen losgeslagen en gestrand. Van de eene tjalk „Confiance," schipper E. Danhof, komende van Eotterdam, met een lading rogge, bestemd' voor Gorredijk, was de schipper gister avond met de twee oudste dochters om proviand de stad ingegaan en keerde, niet op zijn vaartuig terug. Zijn vrouw met vier kinderen, waarvan het oudste 12 jaar en het jongste 3 maanden oud is, bleef in het noodweer zonder eenige mannelijke hulp den geheelen nacht alleen op het vaartuig achter. Dat haar man niet terugkeerde, deed haar vermoeden, dat deze met de twee kinderen in de sloep was omgeslagen en ver dronken. Te ruim middernacht sloeg het vaartuig van het anker los. Het was toen vrijwel aan wind en golven prijsgegeven, en strandde ten slotte tegen den voet van den Zuiderdijk. Op het van dit vaartuig ge maakte alarm, vertrok de kapitein met de sleepboot „De jonge Jan," om hulp te bieden. Het gelukte de kranige bemanning, de in levensgevaar verkeerende vrouw en vier kinderen van het reeds vol water loo- pende tjalkschip te redden. Bij het aanbreken van den dag bleek, dat de schipper met zijn twee oudste doch ters aan den wal was gebleven, aangezien men, hoewel men daartoe pogingen had aangewend, met de sloep onmogelijk het vaartuig had kunnen bereiken. Door de vereeniging tot redding en het verleenen van hulp aan schipbreukelingen, is in hun eerste behoefte aan onderdak en kleeding voorzien. De geheele visschersbevolking was bijna bezig om het gestrande vaartuig te lossen, 's Avonds om 6 uur is het in de haven gebracht. He.t had een lek in den bodem van den achtersteven en het roer was afgesla-' gen. Te zes uur in den morgen bleek, dat een tweede vaartuig, het tjalkschip „Vertrouwen," schipper E. Bos, van Hoogezand, eveneens met rogge geladen, en komende van Eotterdam op een der leidammen van het Krabbersgat was geslagen. Te ruim acht uur is dit vaartuig door de sleepboot „Vooruit" vlot gemaakt en behouden in de haven te Enkhuizen gebracht. Gistermorgen omstreeks zes uur werd bemerkt, dat het bovengedeelte van den dijk van den Venserpolder, g'elegen oostelijk van Duivendrecht, over een afstand van ongeveer 10 meter was weggespoeld en dat het water van de ringvaart van den aangrenzenden Bijl mermeerpolder, waarlangs deze dijk loopt, den polder binnenliep. In allerijl werd het vee, koeien en scha pen, dat zich nog in den polder bevond, in veiligheid gebracht. Daarna ging men over tot het herstellen van den dijk. De houten beschoeiing bleek nog stand' gehouden te hebben en daarom werd alles in het werk gesteld om deze schoeiing zooveel mogelijk te verster ken, eerst met steenen, later met zakken zand en puin. Te twaalf uur gistermiddag had men goede hoop, dat men het water verder kon tegenhouden. Een kleine oppervlakte van den polder stond op dat uur slechts gedeeltelijk blank. Terwijl men, onder leiding van het polderbestuur en in tegenwoordigheid van den burgemeester van Weespercarspel, den heer Bletz, on der welke gemeente het bedreigde deel van den pol der behoort, met deze werkzaamheden bezig was, maalde het er vlag tegenover gelegen stoomgemaal van den Bijlmerpolder lustig door, in weerwil van den toch reeds hoogen waterstand in de ringvaart, waar door de overstrooming veroorzaakt werd. Vier jaar geleden, in October 1906, brak op dezelf de plaats, maar over een veel grootere uitgestrektheid, de dijk van den Vensterpolder door, zoodat de polder onderliep. Toen werd, om de schade te kunnen her stellen, een deel van de ringvaart van den Bijlmerpol der drooggelegd. Na deze doorbraak werd de dijk met een houten beschoeiing versterkt en deze beschoeiing hield vanmorgen het water, voor zoover niet niet over den dijk liep, tegen. MELKBOYCOT OPGEHEVEN. Het comité van actie te Enschedé, dat naar aanlei ding van de melkprijs-yerhooging de boycot had uit gesproken over de Lonneker Coöp. Melkinrichting en tal van melkventende boeren, heeft deze boycot thans opgeheven. De strijd is dus door de melkverbruikers verloren. EEN LAGE DAAD. Een tachtigjarige blinde vrouw, buiten de kom der gemeente Zonnemaire met een dienstbode wonende, kreeg bezoek van een haar onbekend persoon, die on der allerlei bedreigingen een som gelds van haar vor derde., De oude vrouw, bevreesd voor de geuite be dreigingen, gaf den man al het geld, dat ze in huis had, zijnde 55. De dienstbode spoedde zich daarop naar het dorp om hulp. De burgemeester stelde de justitie te Zierikzee van het geval in kennis, die zich terstond naar Zonnemaire begaf en een onderzoek in stelde. Verschillende personen heeft de rechter-com- missaris reeds in verhoor genomen. DE MOOED TE SPAAENWOUDE. Naar aanleiding van verschillende onjuiste berich ten wordt gemeld dat de Eijksbijdrage aan de gemeen te Spaarndam reeds half October was ontvangen. Een onderzoek is nog ingesteld naar de personen die 5 November belasting zouden hebben betaald, want hoewel deze dag geen aangewezen zitdag was, werden meermalen gelden aan huis (en dus niet ten Baadhui- ze) ontvangen. Voorts wordt onderzocht of het ook mogelijk was, dat van de achterzijde (met een schuit je) het huis is bereikt. Beide punten van onderzoek hebben tot geen resultaat geleid. Aangezien geen dorpeling des namiddags of 's avonds ten huize van den ontvanger is geweest, wordt het meer dan waarschijnlijk geacht, dat een goede bekende van elders, of een elders wonend fami lielid op bezoek is geweest; in die richting loopt nu het onderzoek. Ook wordt door de justitie ijverig gezocht naar een zekeren K., die goed bekend was met de familie Mei» chior. EEN DIAMANTEN BBUILOFT. De heer D. Verbeek en zijne echtgenooten te Am sterdam, herdachten gisteren den dag waarop zij vóór 62% jaar in den echt traden. Het echtpaar, dat reeds 40 jaar in hetzelfde huis woont, is zeer geacht in de buurt. In den loop van den dag werden er dan ook wel een vijftig bloemstuk ken aan het huis gebracht. Om half elf gisterochtend verscheen een fanfare korps voor de deur, om een toepasselijke hulde te bren gen; in den loop van den dag kwamen de kinderen van de bewaarschool aan den Overtoom waar het echt paar woont met de onderwijzers en het bestuur. Ver schillende mooie geschenken werden aangeboden, ter wijl deputaties van de predikanten van de Ned. Her vormde gemeente, van de ouderlingen, van de bestu ren der Makelaars- en van de Aannemerssocieteit hem opwachting maken. De bruid en bruidegom, die nog een vrij goede ge zondheid genieten, genoten volop. UIT HEILOO. Gisteren slaagde te Amsterdam voorhet examen vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek de heer H. Wilbrink alhier. Door de gemengde zangvereeniging „Harmonie" alhier, zal op Donderdag aanstaande weder eene open bare uitvoering worden gegeven in het lokaal van den heer J. Buiter onder leiding van den heer P. Ooijkaas. De zangstukken beloven zeer zeker eene goede op komst. UIT HEEE-HUGOWAAED. Op de inteekenlijsten voor de uitvoering van het dramatisch zangspel „Perpetua en hare medegetui- gen" door het Predik. Kinderkoor „Vivia" Zondag a.s. in de Hervormde kerk alhier te geven, onder lei ding van Ds. Broekema en, zooals men weet, ten bate van een nieuw kerkorgel, is voor een bedrag van goed 200 geteekend. UIT LANGEDIJK EN St. PANGEAS. Te Langedijk en St. Pancras is door samenwerking van verschillende vereenigingen, tot stand gekomen een vereeniging welke zich ten doel stelt avondjes voor de jeugd te organiseeren en wel om door een be kwaam spreker, voor meisjes en jongens Van 13 tot

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1910 | | pagina 1