DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en twaa^Ide Jaargang.
1910.
MAANDAG
5 DECEMBER.
BINNENLAND.
No. 286
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Yoorbsreidend Militair-onderriclit.
DOODGEVALLEN.
ALKMAARS
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
biengt, naar aanleiding van een desbetreffende circin
laire van den commissaris der Koningin in deze pro
vincie, ter kennis van belanghebbenden, dat het on
derzoek naar de geoefendheid van:
lo. LOTELINGEN, die dingen naar het bewijs,
hetzij voor militaire bekwaamheid, hetzij voor licha
melijke geoefendheid, dan wel voor beide.
2o. JONGELIEDEN, die dingen naar het getuig
schrift, vereischt tot het aangaan eener verbintenis bij
het reservekader, hetzij der Infanterie of Vesting-
Artillerie, dan wel der Genie,
zal plaats vinden in het tijdvak VAN EN MET 3
TOT EN MET 14 JANUARI 1911;
dat het onderzoek voor eiken deelnemer in één dag
afloopt en voor lotelingen en jongelieden, woonachtig
en verblijf houdende in de gemeente ALKMAAR zal
worden gehouden te HELDER;
dat tot het onderzoek uitsluitend worden toegela
ten
a. zij, die hebben deelgenomen aan de loting voor
de lichting 1911;
b. de lotelingen der lichting 1910, die, ingevolge
het bepaalde bij de tweede zinsnede van art. 99 der
.Militiewet 1901, in 1911 worden ingelijfd;
■a, de reeds ingelijfde lotelingen, in het genot van
uitstel van eerste oefening, die, om in aanmerking te
kunnen komen voor verlenging van uitstel, in ver
band met de bepaling van het op 2 na laatste lid van
art. 2 van het K. B. van 2 December 1901 (Staatsblad
No. 230), zooals dit artikel is gewijzigd en aangevuld
bij de K. B. van 17 October 1904 (Staatsblad No.
234) en van 9 Januari 1909 (Staatsblad No. 10) hun
bewijs van veorgeoefendheid wenschen, te vernieuwen;
d. jongelieden, adspiranten-vrijwilliger voor het re
servekader der Infanterie, Vesting-Artillerie of Genie.
Belanghebbenden, die zich niet VOOR DEN lOen
DECEMBER 1910 ter gemeente-secretarie tot deelne
ming aan het onderricht hebben aangemeld, worden
niet tot dat onderzoek toegelaten.
ZIJ, DIE BIJ DE SCHIETOEFENINGEN TOT
VERHOOGING VAN 's LANDS WEERKRACHT
EEN „SCHIETBEWIJS" HEBBEN VERKRE
GEN, LEGGEN DIT BIJ DE AANMELDING
OVER.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
ALKMAAR, December.
In Engeland is de verkiezingsstrijd thans in vollen
gang. De Koning heeft met een „boodschap" het par
lement ontbonden en thans is het volk bezig een
nieuw parlement -samen' te stellen. Het leek aanvanke
lijk alsof de liberalen zegevierend uit den strijd zou
den komen. Hun kansen zijn deze week aanvankelijk
gedaald. De leider der unionisten, de heer Balfour
heeft n.l. een handigen zet op het politieke schaak
bord1 gedaan. Hij heeft in zijn grootste redevoering
o. m. gezegd:
„De radicale regeering, die steeds den mond vol
heeft van „regeering over het volk door het volk en
vóór het volk," wat volkomen juist is, wil van een re
ferendum niets weten, van iets, dat toch zeker de
beste, regeering is door het volk en vóór het volk.
Waarom niet? Omdat het millioenen zou kosten!
Maar terwijl voor dien democratiscben maatregel het
geld niet te vinden zou zijn, wil diezelfde regeering
wel een maatregel gaan toepassen, zeker veel minder
democratisch, het betalen van Parlementsleden, wat
nog veel meer kosten zal dan een referendum.
„Enkele dagen geleden slechts," heeft men door li
berale ministers hooren vragen of de Unionistische
regeering, kwam zij aan het bewind, dan bereid zou
gevonden worden een belangrijken maatregel als een
tariefwet aan een referendum des volks te onderwer
pen.
„Ik erken volmondig, dat tariefhervorming een groo
te verandering bedoelt. Ik geef toe, dat- deze verkie
zing niet gaat over Tariefhervorming alleen, en ik
heb niet het minste bezwaar om de beginselen van
Tariefhervorming aan een referendum te doen onder
werpen. Inderdaad, afgescheiden van de technische
moeilijkheden waarop ik wees, welke reden zou ik kun
nen hebben, er tegen te zijn? Is Tariefhervorming
een vorm van belasting in het belang van individuen
of klassen? Neen, Tariefhervorming is een zaak van
belangrijke nationale en imperiale politiek. Zoo al
thans beschouw ik het en ik ben volkomen bereid deze
zaak te onderwerpen aan het oordeel mijner land'ge-
nooten."
De liberale leiders hebben hierop onmiddellijk vuur
gevat.
Ziehier wat enkelen er van zeiden:
Minister Grey te Portsmouth:
„Balfour's referendum-voorstel is de uitvlucht van
een wanhopig man."
Minister Winston Churchill te Dundee
Balfour's woorden in zake het referendum waren
met zorg vaag gesteld. Er zijn wel een dozijn
manieren om zijn gelofte in zake tariefhervorming
volkomen nietig te mak#*-
Minister Morley te Darwen:
Het voorgestelde referendum is een fantastisch
denkbeeld, waarvan de verwezenlijking de vernietiging j
zou zijn van het parlementaire stelsel, dat de roem
van den Britsohen naam is.
De eerste minister Asquith te Wolverhampton:
Balfour's voorstel is eenig in zijn onbehoorlijkheid.
Het land zal nooit zoo'n monumentaal voorbeeld van
politieke onoprechtheid als dat van het referendum,
dat de verantwoordelijkheid van ministers en Lager
huis zou vernietigen, vergeten noch vergeven.
Met dat al is het te voorzien, dat de liberalen door
de handighéidl van den heer Balfour stemmen zullen
verliezen. En waar de uitslag der verkiezing vrij on
zeker is en er van een groote meerderheid voor geen
der partijen sprake kan zijn, is het mogelijk, dat het
geringe verlies van beslissenden aard is.
Als in Engeland, hebben er dit jaar in Griekenland
twee verkiezingen voor het parlement plaats. Men zit
daar thans ook in de verkiezingsdrukte, hoewel dit
hier niet zoo gemerkt wordt. De minister-president,
de heer Venizelos, houdt veel-belovende redevoerin
gen, waarin sprake is van tal van hervormingen en
bovendien van een vredelievende politiek. Intusschen
hebben de Kretenzers hun vroegeren leider een onaan
genaam teeken van leven gegevenhet parlement van
het roerige eiland heeft den eed van trouw aan den
Griekschen koning afgelegd en den wenseh her
nieuwd, dat Kreta bij Griekenland, zal worden gevoegd.
Het is de vraag, of de Grieken hun Koning wel zoo
trouw zijn als de Kretenzers. Het heeft ons steeds toe
geschenen, dat Griekenland op de nominatie staat,
om een republiek te worden, wijl vorst en volk vreemd
tegenover elkaar staan en de nogal wispelturige Grie
ken er best toe in staat zijn hun koning in alle kalm
te weg te zenden.
In Portugal schijnt men thans maar matig ingeno
men met de ruil van het koningschap tegen de. repu
bliek. Het volk vertrouwt de nieuwe regeering niet,
die zoo lang wacht met de volksvertegenwoordigers
bijeen te roepen, die tot dusverre voornamelijk rede
voeringen en interviews gaat houden, en feestjes op
touw zet om de ongeduldig en daardoor ontevreden
wordende gemoederen te sussen.
In Italië heeft de minister San Guiliano in de Ka
mer over de buitenlandsche politiek gesproken en spe
ciaal met warmte gewaagd van het Drievoudig Ver
bond en de verhouding tot Oostenrijk, terwijl hij zei-
de, dat de vrede naarstig werd betracht. Het schijnt,
dat Italië op zijn schreden is teruggekeerd.
Er is deze week overigens weinig op politiek ter
rein geschied. Wel hadden er rampen en ongelukken
plaats. Bij Berlijn had een geweldige benzine-ontplof-
fing plaats, op de Kaspische zee eischten hevige stor
men honderden slachtoffers en veroorzaakten groote
schade, in Frankrijk wiesen de rivieren en brachten
ook groot nadeel aan en noodweer was het op de
Spaansche kust dat is meer dan genoeg voor één
week!
TWEEDE KAMER.
Aan de Memorie van Antwoord op hoofdstuk V
(Binnenlandsche1 Zaken) van de Staa.tsbegrooting
voor 1911 ontleenen wij het volgende:
De Minister betoogt in de eerste plaats, dat bij het
opmaken der begrooting" de uiterste spaarzaamheid be
tracht is, hetgeen het beste kan blijken uit de posten,
welke daarin niet voorkomen. Dat na aftrek van de
z. g. wettelijke uitgaven het eindcijfer voor 1911
339,512.79 minder bedraagt dan voor 1910 is toege
staan kan moeilijk worden betwist-
De Zondagsdienst voor de beambten is zooveel mo
gelijk beperkt en bestaat voor de boden in eenmaal ge
durende 10 weken de post afhalen, wat ongeveer Vz
uur vordert,, terwijl de knechts in 5 weken gemiddeld
6 uur, verdeeld over 2 Zondagen, aan het departement
moeten komen om zoo noodig als portier te furtgeeren
of boodschappen van dringenden aard moeten verrich
ten. Van nachtdienst is zoo goed) als geen sprake.
De traktementsverhoogingen moeten zich binnen
enge grenzen bewegen. Niettemin hebben er toch
promotiën plaats in afwachting van het rapport der
staatscommissie.
Aan de pensionneering' van gemeente-ambtenaren
en hunne weduwen en weezen zal de regeering zoo
spoedig mogelijk haar volle aandacht wijden. De con
structie als zouden gemeenteambtenaren in recht-
streekschen dienst der regeering staan kan niet wor
den aanvaard.
Er bestaat geen aanleiding om het vaststellen van
een minimum salaris voor gemeente-veldwachters bij
de wet te bevorderen.
Bij de benoeming van een burgemeester wordt zoo
veel mogelijk aan een ingezetene de voorkeur gegeven.
De' Minister zal gaarne in overleg treden met zijne
ambtgenooten om vereenvoudiging' te brengen in de
gemeente-administratie.
Voorshands kan eene herziening der Drankwet nog
niet ter hand worden genomen. Wanneer daartoe ge
legenheid zal bestaan valt nog niet '•ggav
Door den Minister wordt onderzocht of en zoo ja in
welken zin de gedwongen opneming van drankzuchti
gen in asyls wettelijk zou kunnen worden geregeld.
Kindervacantie- en herstellingsoorden zijn wettige
instellingen, maar steun van Rijkswege daaraan is
vooralsnog niet noodzakelijk gebleken.
Omtrent ontvluchting van krankzinnigen wordt
overwogen, of die te voorkomen is door andere regelin
gen te treffen met de particuliere, gestichten dan wel
andere maatregelen de voorkeur verdienen.
De noodig geachte verbouwing' van de versterkte af-
deeling in het gesticht te Medemblik is al bijna ge
reed; om tot spoedige voltooiing te geraken is voor
1911 250.000 aangevraagd.
Rijksuniversiteit te Utrecht. Een grooter aantal
docenten is noodig' voor het onderwijs in de tandheel
kunde, daarom wordt geld aangevraagd voor twee lec
toren.
Reisbeurzen voor het bezoek van ambachtsscholen
kan het Rijk niet verleenen, hoe nuttig' dit ook zij.
Verhouding tusschen openb. en bijz. onderwijs. Naar
het oordeel van den minister moet de omzetting van
openb. in bijz. onderwijs zich vrijelijk kunnen ontwik
kelen.
Tegen verhoogiug der belooning der onderwijzers
bij de Rijks normaallessen bestaat, ook al om finanti-
eeie redenen, bezwaar.
Ter juiste beoordeeling van het door den Minister
tegenover het leeszalen-vraagstuk ingenomen stand
punt, wordt aan de geschiedenis dezer zaak herinnerd
en daarna uiteengezet, dat de voorwaarde aan subsi-
dieexing door den Minister gesteld is: dat de leeszaal
niet vervalle in de „neutraliteit" der openbare school,
die het positieve uitsluit, terwijl de onpartijdigheid
eischt verkondiging ook van het positieve.
De Minister, er naar gestreefd hebbende, iedere rich
ting tot haar recht te doen komen, meent dat -de ge
leverde kritiek niet op juiste basis berust. Ilij erkent
dat uitbreiding van den kring- gerechtvaardigd kan
zijn, indien vaststaat dat er richtingen zijn, die krach
tens haar beginsel geen gebruik kunnen maken van
onpartijdige leeszalen', waar zij geschriften van haar
beginsel aantreffen, doch daarnevens geschriften van
andere richting. Natuurlijk dat in zoodanig geval de
voorwaarden voor subsidieering, welke de Mem. van
Toel. stelt, geen toepassing kunnen vinden. Met na
me de eischen, waaraan de lectuur moet voudoen, slui
ten een voorwaarde in, welke juist niet kan gesteld
worden aan leeszalen op den hier bedoelden godsdieB-
stigen grondslag. De Minister kan dus niet in uit
zicht stellen, dat hij ook voor zoodanige inrichtingen
een aannemelijken maatstaf zal weten te vinden.
Maar gaarne, geeft hij de verzekering, dat, mochten
aanvragen welke het hier geschetst karakter dragen,
hem bereiken, met den meesten ernst zal worden na
gegaan, of en in hoeverre daaraan kan worden tege
moet gekomen. De Vereeniging voor openbare lees
zalen heeft reeds bij voorbaat welwillend aangeboden
dienaangaande van advies te dienen.
De eiseh, dat de bibliotheek ook op Zondag geopend
zij, is de Minister niet voornemens te stellen.
Aanvragen om subsidie van niet-neutrale bibliothe
ken met daaraan verbonden leeszalen hebben den Mi
nister nog niet bereikt. Wel zijn eenige verzoeken tot
wijziging van den begrootingspost ingekomen van eo-
mité's tot voorbereiding van zoodanige instellingen.
Zuivere leen-bibliotheken, zonder gelegenheid ter
plaatse zich aan lectuur te wijden, zullen geen subsi
die erlangen.
STAATSPENSIONNEERING.
Door het hoofdbestuur van den Bond voor Sta'aits-
pensionneering is onderstaande motie verzonden aan
de Tweed© Kamer der Staten-Generaal:
Het hoofdbestuur van den Bond voor Staatspensi-
onneering, goedgekeurd bij Kon. besluit van 27 Sep
tember 1902, No. 15, tellend© 361 afdeelingen met
ruim 33.000 leden en 80 aangesloten bonden en veree-
nigingen
gezien het voornemen der regeering, om aan de wet
gevende macht voor te stellen een bedrag van 40 mil-
lioen gulden, te besteden aan doode weermiddelen
(versterking der kustverdediging)
overwegende, dat ons vaderland zelfs bij het kleine
re Denemarken reeds 20 jaren ten achter is met de
sociale wetgeving, speciaal wat betreft de wettelijke
irerzorgen van ouden van dagen;
Overwegende verder, dat door een militaire uitgaaf
van 40 milHoen, die met de rente wordt 46j/2 millioe-n,
de mogelijkheid van dringend noodzakelijke ouder-
domspensionneering wordt geschaadt;
dringt er bij uwe hooge vergadering met klem op
aan, bedoeld voorstel der regeering te verwerpen.
Gemengd nieuws.
DE AMSTERDAMSOIIE SPEELHOLEN.
De „gok-industrie" bloeit weer in de hoofdstad,
schrijft het „Handelsblad".
Na een vrij langdurige periode van apathie schijnt
de lust er weer bij de spelers en bij de exploitanten
van speelholen in te komen. En met den lust ook de
brutaliteit. Hier en daar in verschillende stadsge
deelten zijn den laatsten tijd speelholen gevestigd en
met een sans-gêne of het kruideniersneringen geldt.
Het vlotbrugspel of jeu de poule, een hartstochtelijk
en verderfelijk zoogenaamd behendigheidsspel, wordt
op verschillende plaatsen, die we niet nader zullen
aanduiden, druk beoefend. En bijna overal is het de
jeunesse dorée, dis tot laat na middernacht over het
groene laken hangt. Er bestaat op dit terrein een
complete organisatie, om voor regelmatige en „koop
krachtige" klandisie te zorgen. Een troep leegloopers
is in haar dienst en een aanzienlijk aantal vrouwen
van bedenkelijke reputatie zorgt mede, dat de adres-
san bekend worden. En keel deze bend# schuimt om
de slachtoffers heen om den spelhartstocht te prikke
len en te zorgen, dat het faites voire jeu door de
schorre croupiers niet tevergeefs wondt uitge
schreeuwd. ad
In een van deze speelholen heeft men het zoa rer
weten te brengen, dat inzetten onder de tien gulden
„shocking" worden genoemd! Voor de handlangers
der croupiers beteekenen zulke zetten riiets.e Zij zijn
in de combinatie, lijden natuurlijk persoonlijk geen
verliezen, deelen slechts in de winsten. Zij t beijveren
zich derhalve, steeds de eersten te zijn die hun geld
opweTpen, om zoodoende andere bezoekers tot spelen
te animeeren. Wat maar al te goed schijnt te geluk
ken, nu er eenmaal zooveel onnoozelen en 1 argloozen
rondloopen, die het geld uit hun zak laten kloppen.
Enkele dagen geleden liet een jongmenscK nog ruim
1000 in zoo'n inrichting achter. Wij hebben vroe
ger reeds bij herhaling op het gevaar van deze speel
holen gewezen, vooral wanneer onder de macht van
den speekluivel met geld van anderen gespeeld wordt.
De leider van de „Club artistique et I' litteraire",
waarvan we Donderdagavond melding maakten, is
dezelfde meneer, die het speelhol in de Vondelstraat
geëxploiteerd heeft. Men herinnert zich, dat nu slui
ting van de veelbesproken „Club International de
Bienfaisance", in het andere gedeelte van het dub
bele perceel een speelhuis werd opgericht in de hoop
wat oude klantjes van Herr Politzer te-'-vangen. Het
standje, dat zich weldra in zeer bijzondere belangstel
ling van de zijde der politie verheugen mocht, verliep
vrij spoedig. En nu waagt de president, een slanke,
rijzige heer met. grijze bakkebaardjes *+- een man met
antecedenten op het gebied van „sociëteiten" op-
niew een kansje in het oude centrum der stad.
De exploitanten van deze affaire, zoomin als die van
de „Hollandsch-Belgische Reisclub" ontkennen dat er
gespeeld wordt. De roulette draait in de mondain
aangekleede salons rustig in 't rond. Hazard, maar
in een z.g. niet voor het publiek toegankelijk huis.
Want in de gang staat een portier die de deur moet
openen, en de bezoekers monsteH. En dan moet men
„lid" zijn, en het kost naar men begrijpen kan ver
schrikkelijk veel moeite om zoo'n lidmaatschap te ver
werven
Het lijkt ons niet ondienstig er de aandacht op t«
vestigen dat- deze speelholen huizen van hazard
eigenlijk onder politiebescherming staan. Want het
hier gevolgde systeem vanTpolitie-posten voor deze so
ciëteiten, zonder eenig optreden tegen inrichtingen of
bezoekers leidt er toe, dat de laatsten zich veilig, al
thans beveiligd gevoelen en met grooter vrijmoedig
heid er bezoeken afleggen.
Aldus hoort men er tegenwoordig over spreken en
dit mag zeker als bedenkelijk resultaat van het politie
optreden wel worden gesignaleerd.
Een 19-jarige lijnwerker bij de gemeente-telefoon
te Rotterdam is Zaterdag voormiddag, toen hij werk
zaam was aan de Kruiskade, van een hoogte van ruim
elf meter op een binnenplaats gevallen. Een dokter
moest den dood tengevolge van schedelbreuk vaststellen.
KERKSIERADEN VERMIST.
Uit de kerk der Israëlietische gemeente te Oud#-
pekela zijn tal van kerksieraden gestolen. De gemeen
te is zonder leeraar; het is niet aan te geven, sedert
wanneer de sieraden vermist worden.
PROVINCIAAL COLLEGE VAN TOEZICHT.
Tot leden van het provinciaal college van toezicht
in Noord-Holland zijn herkozen de heeren H. J. Cal-
koen, P. B. J. Ferf en mr. A. A. Landin de vacu-
ture, wijlen den heer Backx is gekozen de heer J.
Winkel te Medemblik.
DE WOGNÜMMERS.
Voor de Wognummers is het in den Haag weer
een triomfantelijke avond geweest. Vergissen we ons
niet, zegt de „N. Ct.", dan was er geen plaats mesr
te krijgen.
DIEFSTAL.
De verlofhouder B., in de Entrepotstraat te Rotter
dam, kwam Zaterdagavond te 9 uur tot de ontdek
king, dat er tijdens zijn afwezigheid een bezoek was
gebracht aan de dooi' hem alleen bewoonde en boven
zijn café gelegen woning. De linnenkast was openge
broken, en daaruit is een bedrag van f 150 aan speei#
gestolen.
LANDBOUWSCHOOL.
lri een vergadering van de Vereeniging „Studiebe-
langen", officieel vertegenwoordigend lichaam der
studenten aan de Rijks Hoogere Land-, Tuin- en
Boschbouwschool te Wageningen, werd de volgende
motie aangenomen:
,.De leden deT Vereeniging „Studiebelangen", allen
bekend met- den onhoudbaren toestand waarin de R.
H. L. T. en B. S. verkeert wat betreft gebrek aan lo
kaliteit. en hulpmiddelen bij het wetenschappelijk on
derzoek, dragen hun bestuur op aan de leden der bei
de Kamers der Staten-Generaal:
lo. te verzoeken voor alles het wetsontwerp tot ver-
hooging van art. 11 hoofdstuk X der Begrooting van
Staatsuitgaven voor het- dienstjaar 1910 aan te willen
nemen, waardoor men de R. H. L. T. en B. S., die uit
breiding geeft welke zij beslist noodig heeft en waar
door tevens een einde komt aan de verwarring die
nog steeds in de praktijk bestaat- met betrekking tot
de leerlingen der R. H. L. T. en B. S. en die van de
Rijks Landbouwschool, waardooT de belangen van de
eërsten geschaad worden;
2o. mede te deelen, dat naai" hun oordeel de krach
tige ontwikkeling-, die zich thans bjj de R. H. L. T. em
