DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
W
No. 293
Honderd en twaalfde Jaargang.
DINSDAG
13 DECEMBER.
KLERK-BOEKHOUDER,
BINNENLAND.
a s
1910.
J-
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Zijdie zich met 1 Ja
nuari a.s op dit blad
abonnecrenontvangen
de tot dien datum verschijnende num
mers gratis en franco.
DE UITGEVERS.
ALKHAARSC
COURANT.
Aan het GFMEEVTE-SI.iCinTll IS alhier
is eerlang te verhullen de betrekking van
op een aanvangssalaris van f 600.hetwelk door drie
3-jnarlijksehe verhoogingen, elk van f75.kan stijgen
tot f 825.In aanmerking komen bij voorkeur inge
zetenen der gemeente, van een gezond lichaamsgestel
en niet ouder dan 80 jaren. Pensioensbijdrage 6 °/q.
Bezoeken worden niet gewenscht.
Sollicitanten gelieven hunne stukken (adres op zegel)
in te zenden aan het Gemeentebestuur van Alkmaar,
Ttftfr 31 December h.m.
ALKMAAR, 13 December.
De redevoering van den heer Bethmann Hollweg,
Duitschlands rijkskanselier, wordt natuurlijk druk
besproken. Het was in zooverre ook een belangrijke re
devoering, dat de spreker erin heeft geschetst welke
houding de regeering bij de verkiezing denkt aan te
nemen. En dan -de heer Bethmann Hollweg heeft
fikscher gesproken, dan men van hem gewend! is. Ge
lukkiger echter niet. Het schijnt, dat deze groote man
buitengewoon onhandig is, altijd! die snaren aangrijpt,
welke hij niet moet hebben, te vaak mistast, goede be
doelingen heeft, maar verkeerde te berde brengt. Men
zoekt naar oorzaken en vindt er verschillende. Hier
wordt opgegeven, dat de rijkskanselier teleurgesteld
is in de hoogste betrekking, daar dat hij niet kan te
gen de onbillijke beoordeelingen, waaraan zijn persoon
bij voortduring blootstaat, elders, dat zijn spijsvertee-
ring den laatsten tijdi te wenschen overlaat. Hoe het
zij, gelukkig is de heer Bethmann Hollweg niet. Een
groote mispas was het bijv. Zaterdag, dat hij de hou
ding der politie te Moabit zonder voorbehoud goed
keurde. En dat op een oogenblik, waarop het gerech
telijk onderzoek nog hangende, is! Toen men hem toe
riep, dat hij ingreep in een hangend! geding, werd hij
de kluts geheel kwijt en zeide hij in zijn verlegenheid
nog veel erger dingen. Hij gaf op geweldige! manier
op de sociaal-democraten af en was. zich zelf niet meer
meester. Een verkiezingsleuze zou hij niet geven,
maar één ding was zeer duidelijk: hij hoopt, dat de
verkiezingen zullen worden ingezet met den strijd te
gen de sociaal-democratie.
Het is een zeer eigenaardig geval. De liberalen zoe
ken hulp en steun bij de sociaal-democratie teneinde
liet conservatisme te bestrijden en nu tracht de
rijkskanselier door de sociaal-democraten zoo zwart
mogelijk te maken dit samengaan onmogelijk te ma
ken en daardoor in de kaart der conservatieven te spe
len.
Op niet onverdienstelijke wijze wordt dit optreden
door den heer Theodor Wolff besproken. De schrijver
spot eerst een beetje met den rijkskanselier. In de
rede, zegt hij, die de heer v. Bethmann Hollweg Za
terdag in den rijksdag heeft gehouden, vindt men tus-
schen velerlei andere schoone zaken ook het zinnetje:
„De daden van den inensch zijn een gevolg van de in
hem levende ideeën." Dit is een woord van wijsheid,
hetwelk slechts te vergelijken valt met den. beroem
den zin^ dat een worst twee einden heeft. Als wij te
rugzien op het openbare optreden van den heer v.
Bethmann Hollweg, dan zien we dat ook hij eens een
idee had en dat een daad daaruit is ontkiemd. Hij
had het idee, rijkskanselier te worden op dezen hoogen
post het vaderland! zijn dienst te wijden, en Saarom
vereenigde hij zich met een financieele hervorming,
welke hij, vereenigdi met prins Biilow, te voren had
afgekeurd.
Thans heeft hij weer een idee dat zijn zwart
blauw gevolg bij de verkiezingen erg geschonden zal
worden maar de reddende daad doet zich niet voor.
Met die kalme vroolijkheid, welke aan filozofische na
turen eigen is, zoekt hij zich een troost en zoo heeft
hij Zaterdag gezegd1, dat „de roes van de komende
verkiezingen zal vervliegen."
Och, alles vervliegt in deze wereld, ook de verkiezin
gen en haar roes, en de vraag is slechts: Wie vliegt
mee
Zooals de daden van den mensch, volgens Bethmann
Hollweg, een gevolg der in hem levende ideeën zijn,
zoo was alles wat de Duitsche burgerij zich aan ach
teruitzetting en verachting' moest laten aanleunen,
een gevolg van de in haar levende zwakheid. Als- de
burgerij zich bij de verkiezingen met de arbeiders
vereenigt, dan is het met de conservatieve kastenheer-
sehappij uit en daarom hebben alle rijkskanseliers en
alle ministers in dit land de verijdeling van zulk een
samengaan als hun gewichtigste1 taak beschouwd. In
Engeland, waar men toch dezer dagen nog de sta
kingsonlusten in Koord Wales1 heeft gehad, gaan.
de liberalen, gaat de regeering zelf gemeenschappelijk
met de socialistische arbeiders in den strijd! en het
toornig geweeklaag' der lordsi laat haar koud.
Bij ons heeft het conservatieve orakel, den burgers
trachten in te prenten, dat ieder sociaal-democraat
een schurftige is en dat hij angstig gemeden moet
worden, als de Oedlipus van Sophocles. Maar de oude
melodie verleidt niet- meer en het orakel werkt niets
meer uit, want de burgerij heeft langzamerhand de
bedoeling gesnapt en zij heeft leeren rekenen. Zij
heeft ingezien, dat men zich van haar lichtgeloovig--
heid en van het socialistische gevaar slechts be
dient, om de conservatieve belangenheerscha-ppij mef
een hoogen schutsmuur te omringen en zij heeft thans
nog in het district Labiau-Wehlau gezien, dat. zesdui
zend een honderd! liberale en drieduizend zeven hon
derd sociaal-democratische stemmen samen negendui
zend achthonderd stemmen zijn en dat men daarmede
zevenduizend! tweehonderd conservatieve stemmen ver
slaat.
Toen Max Reinhard den „Oedipus" zoo uitstekend
heeft doen opvoeren, hebben velen gemeend', dat deze
dolende en door het lot verblinde, koning ons in den
grond toch vreemd geworden is. Men kan daartegen
zeggen dat ook thans nog menig blinde Oedipus de
volkeren leeren en leiden wil. Niet alleen in Grieken
land leefde de man, .die, de schuld steeds hij anderen
zoekt en zich zelf zonder fouten acht. Niet alleen bij
Sophocles leeft de onfeilbare die in iederen Creon en
in iederen waarheidsprekenden Teiresias een stoke
brand en een verrader ziet. Ook de leidende staats
man, die over het lijk van zijn opvoeder Biilow aan de-
regeering kwam, is zoo iets als een Oedipus. Maar de
Pruisische ^tof geeft geen zware tragedie, doch hoog
stens eens tragi-comedie.
TWEEDE KAMER.
Het begrootingshoofdst.uk Justitie werd in de zit
ting van gisteren hervat.
De heer Van Wijnbergen (R. K.) sprak over
de Papendrechtsche zaak en verdedigde de psychitters
en de psychiatrie, doch wil het O. M. heer en. meester
laten blijven bij de leiding der, strafzaak.
De heer Van Nispen, tot Seven a er (R.
K. Nijmegen) behandelde de bouwvakstaking te Am
sterdam, waarbij hij krachtiger optreden had ge
wenscht.
De heer Borgesius (U. L.) wilde de debatten
over Papendrecht tot Februari uitgesteld zien, doch
de voorzitter verzoekt deze zaak af te handden zonder
wetenschappelijke vragen aan te roepen.
Ook de heer D u y s1 en de heer Van Nispen
bestreden Borgesius' voorstel, waarna de heer Borge
sius het introk en thans zijne beschouwingen over de
zaak ging houden.
Hij zeide, dat de hoofdvraag daarbij is, of de wet
psychiatrisch onderzoek van getuigen toelaat. Als de
wet dit niet toelaat, hoopt spr. dat de minister dit zoo
zal laten, daar spr. zulk een onderzoek een ergelijk
misbruik acht.
De heer D u ij s betoogde dat men eerst getraicht
had deze zaak in den doofpot te stoppen en daa.rna
zeer partijdig en eenzijdig deze zaak heeft, behandield,
omdat men door dik en dun de justitie de hand boven
het hoofd wilde houden. Daartoe werd niets1 ontzien
en werd geïnfluenceerd en de getuigen a décharge wer
den eenvoudig uitgescholden voor straatvuil, leuge
naars enz. De geheele behandeling dezer zaak te
Dordrecht, 's-Gravenhage, 's-Hertogenbosch en Arn
hem werd door spreker weder in den breede opgehaald,
waarbij hij eenige malen door den voorzitter tot de
orde werd geroepen. Het geheele rapport der psychi
aters noemde spreker totaal waardeloos; geen oogen
blik hadden volgens spreker de psychiaters de- 'bedoe
ling gehad een objectief wetenschappelijk rapport te
leveren.
Verworpen met 53 tegen 5 stemmen werd het amen-
dement-Duys om geen referendaris aan te stellen voor
de regeling dér uniforme toepassing- van de griffie
rechten.
De heer Van L e n n e p (C.-H.)i bepleitte; daarna
de belangen der griffiers, na 1900 benoemd, tiïrwijl de
heer De Visser (C.-H.) de Amsterdamse he sta
king in de bouwvakken hesprak.
De vergadering' werd' geschorst tot' S uur. 'toen de
begroot-ing valt Waterstaat weer aan de orde was en
wel de afdeeling spoorwegen. Daarbij sprak de heer
Smeenge fU. L.> over Zondagsrust voor het per
soneel, maar oordeelt, dat die op andere wijze verkre
gen moet worden dan door het doen vervallen van trei
nen. Spr. bepleit daarna nog verschillende spoorweg-
belangen van min of meer localen aard. Eveneens de
heeren Bogaardt en Du yin a er van Twist. De laatste
bepleitte ook het vrij reizen voor Kamerleden.
De heer Blum (A. R.) besprak een locaal spoor-
wegbelang.
De heer Van Lennep (C. TI.) behandelde het
vraagstuk van het vischvervoer.
De heer Ter Laan (S. D. A. P.) besprak loca
le spoorwegbelangen. Verdert behandelt hij het pen-
sioenvraag' stuk van de 44 oud-ambtenaren der Rijn
spoorwegmaatschappij
De heer J a n s s e n (R. K. Maastricht) sprak
over de dienstvoorwaarden voor het spoorwegperso
neel. Spr. sluit zich inzake het pensioenvraagstuk van
de 44 oud-ambtenaren aan bij de woorden van den
heer Ter Laan. Hij bepleit voorziening in den toe
stand van het tijdelijk personeel en klaagt over te lan
ge diensttijden.
Spr. zette voorts; eenige grieven betreffende de
dienstregeling en spoorwegexploitatie in het Zuiden
uiteen.
Daarna sprak de heer Van Vliet (A. R.) voor
em regeling van het pensioenvraagstuk in verband
imefc de nieuwe dienstvoorwaarden voor bet personeel.
Spr. juicht het opheffen van sommige treinverbindin
gen op Zondag, als voorstander van de Zondagsrust
toe, en bepleit met den vorigen spreker verkorting
van do diensttijden van het personeel.
De heer Passtoors (R. K.) besprak plaatselij
ke spoorwegbelangen en vraagt prijsvermindering voor
het binnenlandsch vischvervoer.
Nadat de lieer Tydeman (V. L.) de opmerkin
gen van den heer Van Vliet bestreden bad ten opzich
te van de Zondagsrust, behandelde hij het nieuwe per-
isonentarief op d;e groote spoorwegen, en wijdt ten
slotte eenige woorden aan het locaal verkeer op de
IBetuwe-lijn.
De heer De Kanter (U. L.) bepleitte, in ver
band met een ongeluk met de stoomtram te Oud-Beij-
erland, de invoering van een staatsexamen, met de
noodige waarborgen, voor hen die als; machinist zware
verantwoordelijkheid hebben te dragen.
De heer De Monte Verloren (A. R.) stel
de den minister een vraJagi inzake de opzegging van de
spoorwegovereenkomsten met de heide spoorwegmaat
schappijen.
Hij sprak voorts de hoop uit, dat de minister het
pensioenvraagstuk, voor de beambten der beide maat
schappijen, tot een oplossing zal brengen. Spr. ver
klaarde zich voor beperking van de dienstregeling in
het belang van de Zondagsrust.
De heer Drucker (V. D.) behandelde eenige al-
gemeene punten. Hij dringt aan op het nemen van
vo-oi-bereidende maatregelen, ter regeling' van de moei
lijkheden, waarin men zou kunnen geraken bij plotse
linge opzegging van de; contracten door de spoorweg
maatschappijen.
Spr. bepleitfe dan een verbeterde inrichting der
scheidsgerechten en vraagt permanente benoeming
der scheidsrechters.
Inzake Zondagsrust verklaarde spr. op het stand
punt te staan, dat de belangen van het reizend! publiek
moeten voorgaan.
De heer Ruys de Beeren.brou.ck (R. K.)
sloot zich bij het betoog van den lieer Janssen aan,
en maakt eenige opmerkingen over spoorwegtoestan
den in het- Zuiden.
De heer Helsdingen (S. D. A. Pbesprak
naast een plaatselijk belang, de nieuwe tarieven, en
komt- op voor de belangen van het personeel.
Ook spr. bepleit pensionneering' van het vroegere
Rhijnspoorwegpersoneel. Hij dringt voorts met klem
aan op de regeling der rechtspositie voor het spoor
weg-personeel.
De heer Poll'em a (A. R.) dankte den minister
voor den maatregel in het belang van de Zondagsrust
en brengt voorts eenige plaatselijke belangen ter spra
ke.
Na gedeeltelijke beantwoording der sprekers dooi
den minister wordt dan de vergadtering gesloten.
Gemengd nieuws.
IJSBOND HOLLANDS NOORDERKWARTIER.
(Vervolg).
Op-een vraag omtrent de inzending der loonlijsten,
antwoordde de Inspecteur der betrokken Maatschap
pij, dat de loonlijsten desgevraagd moeten worden in
gezonden aan den secretaris.
Ann a Paulowna I vroeg of het niet wenschelijk zou
zijn hier te besluiten, dat uiet-gecontracteerde afdee-
lingen nooit onderstand van de vereeniging zullen
krijgen, indien zij een ongeluk krijgen, daarnaast
wees hij op de rekbaarheid1 der bepaling betreffende
de ziekten.
De inspecteur gaf daarop1 eenige inlichtingen.
De voorzitter zeide, dat de afdeelingen er voor zul
len moeten zorgen, dat zij geen personen in dienst ne
men, die ongeschikt zijn voor huil arbeid, en in die
overtuiging zal de Maatschappij de werklui als ver
zekerden beschouwen.
Amstelveen vroeg inlichtingen omtrent de verzeke
ring van het publiek en de voormannen van het werk
volk.
De Inspecteur gaf weer inlichtingen, waaruit bleek
dat de verzekering drieledig is, en dat- in verband met
den inhoud van het arbeidscontract de bestuursleden
zijn verzekerd indien zij op 't ijs zijn als gewoon pu
bliek, maar niet wanneer zij als bestuurslid een onge
luk krijgen.
De rekening van de bondskas 19091910 gaf aan
in ontvangsten 1203.38, in uitgaven ,1 1257.40, na*
deelig saldo 54.02; de begrooting 1910/11 gaf aan in
ontvangsten en uitgaven 1204.50.
De rekening van de propagandakas vermeldt reap,
77.62s en 13.235, batig saldo 64.39de begrooting
dier kas geeft aan in beide rubrieken1 114.39.
Het saldo in kas is1 9.85, vermeerderd met een be
drag belegd in de rijkspostspaarbank van 0.58.
De heer Smit nit Oostwoud rapporteerde namens
het distriet Med-emblik tot goedkeuring der rekening
onder dankzegging ana den penningmeester voor zijn
gehouden beheer.
Het rapport werd onder applaus goedgekeurd, waar
na ook de begrooting zonder eenige bespreking werd
aangenomen.
De heer J. Cock lichtte in het belang der desbetref
fende bonden dfc noodzakelijkheid1 toe tot het: jaarlijks
houden van een vergadering van gedelegeerden van de
zen bond, van den St.'ichtschen en van den Zuid-Hol-
landschen lJsbonrl.
De zooeven tot stand gekomen verzekering zou door
deze vereenigingen kunnen leiden tot een coöperatief
contract.
De voorzitter zeide, dat op die conferenties geen
bindende besluiten zullen worden genomen, tenzij on
der voorbehoud der goedkeuring van de Algemeene
vergadering.
De vergadering hechtte haar goedkeuring aan het
voorstel.
De voorzitter van den Stichtschen Ijsbond en de
afgevaardigde van den Bond voor lichamelijke opvoe
ding- berichtten dat zij verhinderd waren ter vergade
ring te komen.
Het dichtmaken van wakken en bronnen werd door
den voorzitter als een zeer belangrijk onderwerp be
schouwd, waarna de afgevaardigde van Hoorn dit
punt inleidde. Hij besprak de dringende noodzakelijk
heid van het dichtmaken v&n wakken door het groote
gevaar dat er, vooral voor de jeugd, aan verbonden
was; ook .de bronnen moeten 'z. i. spoedig worden
dichtgemaakt.
Eigenaardig is het, dat de wakken bijna steeds op
dezelfde plaats komen, dat wordt toegeschreven aan
den oostenwind, die om de hoeken van huizen, molens
en hooiklampen waaithet Zoo mogelijk Verplaatsen
van die hooimijten is een middel om die wakken te
voorkomen. Bij onroerende goederen kan men de
wakken kwijt- raken door het- plaatsen van een wind
breker in den vorm van hagen, rietmatten, e. d.
De wakken heelen achtte spr. het meest afdoende
middel, daartoe is het vullen van het wak met stuk
ken ijs een uitstekend! middel.
Als een betere: manier schetste spr. het gebruik van
panlatten over het wak, dwars van den wind, waar
door de golfslag verdwijnt en het water bevriest.
Voor het doen bevriezen van condensatie-water van
fabrieken raadde spr. a;an het plaatsen van hoopen
steen voor de uitwatering waar het water overheen
stroomende, afkoelt.
Voor het dichtmaken van bronnen beval spr. het
wegleiden van het opwellende water buiten het ijs1 ter
beproeving aan; voor het stoppen van bronnen meen
de spr. dat het plaatsen van omgekeerde vaten boven
de bron op den bodem der sloot (deze vaten te voor
zien van een afleiding van het opgehoopte gas) aanbe
veling zou verdienen.
De voorzitter bedankte den inleider, waarna de heer
Jurgens meende dat men niet te veel moest vertrou
wen op het stoppen der bronnen, doch deze steeds
moest afzetten.
De afgevaardigde van Bee mater verklaarde proefon
dervindelijk, dat al de pogingen tot het dichtmaken
van bronnen vrijwel zonder succes bleven, ook hij
raadde afsluiting aan.
Zuidl-Schalkwijk, Westwoud en Purmerend' veree-
nigden zich ten volle met de meening dat afsluiting
het beste middel was om het gevaar der bronnen te
doen verdwijnen.
Overtoom vroeg of het mogelijk was1 het door den
heer de "Leur van Hoorn gesprokene in brochure-vorm
uit te geven.
De voorzitter zeide de overweging van dit verzoek
toe.
De voorzitter verzocht de afdeelingen de voorgestel
de proeven te nemen en daarvan verslag uit te bren
gen aan de Districtsvoorzitters, die andere afdeelin
gen er mee in kennis zullen stellen.
Bij het bespreken van de wenschelijkheden van het
Hoofdbestuur uitte de heer W. C. Visser van Nieuwe-
Niedorp de wenscbelijkheid dat. het vrije verkeer alge
heel ingevoerd zou worden, dat men scherp toeziet op
het dragen van de kaarten, dat de leden daartoe wor
den gemaand, dat. er personen worden aangesteld, die
daarop controle uitoefenen, dat de ijsberichten goed
en geregeld verzonden zullen worden.
De voorzitter gaf daarna een toelichting op de nood
zakelijkheid van liet houden eener vergadering in Mei
1911, in verband met de herziening van Statuten en
Huishoudelijk reglement en verzocht de afdeelingen
de verlangde wijzigingen vóór 15 Februari in te zen
den bij het Hoofdbestuur, dat praeadvies zal uitbren
gen, dat voor de Meivergadering ter kennis van de af
deelingen zal worden gebracht.
Ten slotte vestigde hij er de aandacht op, dat na 15
Februari of op de algemeene vergadering ingekomen
voorstellen tot wijziging beslist onbehandeld zullen
blijven.
Naar aanleiding van de door den heer Visser ge
sproken woorden ontspon zich een vrij langdurig dis
puut, concludeerende dat het Hoofdbestuur in spoed-
eischende gevallen handelend! moet optreden, doch
van die handeling is: dit verantwoording schuldig aan
de algemeene vergadering.
De heer Jurgens zoowel als de afgevaardigde van
Nieuwendam wenschte de termijn van inlevering der
gewenschte wijzigingen te verlengen tot 1 Maart.