DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Roode Kruis.
I
No 297
Honderd en twaalfde jaargang.
1910.
ZATERDAG
17 DECEMBER
BINNENLAND.
15
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
I
LI
II
i ,4^
AL&MAARSCHE COURANT.
In de oorkonde, welke bij zijn deze week geschonken
millioenengift is gevoegd, verklaart Carnegie, dat de
oorlog een misdaad] is. Dit standpunt wint door de
toenemende gezonde propaganda voor de vredesbewe
ging in alle landen veld. Maar daarmee is de oorlog
nog niet die wereld uit!
Voordat de theorie van den eeuwigen vrede alge
meen erkend1 en in de praktijk gebracht is, zal er in
alle landen nog een ontzettende propaganda moeten
worden gemaakt en in de staatsmachines heel wat
moeten worden gewijzigd. We gaan langzaam-aan in
de goede richting, jaren en jaren zullen er echter nog
moeten verloopen, voordat het einddoel is benaderd.
En intusschen staat men steeds aan oorlogsgevaar
bloot. De vrede moge oogenschijnlijk steviger beves
tigd zijn dan ooit te voren, steeds bestaat de kans, dat
de harmonie onder de mogendheden, tusschen wie de
sterkste rivaliteit bestaat of bij wie bittere herinne
ringen nog nawerken, wordt verstoord.
Men kan zeggen, dat, gelijk de natuurrampen steeds
de menschheid bedreigen, ook het oorlogsgevaar altijd
dreigend is. En zooals er naar gestreefd wordt ram
pen en haar gevolgen zooveel doenlijk te voorkomen,
zooals men bijv. tracht het brandgevaar te beperken
en zich te dekken tegen brandschade, moet er ook naar
gestreefd worden den oorlog en zijn gevolgen zoo goed
mogelijk tegen te gaan. Evenmin als een verstandig
man nalaat zich aan te sluiten bij een brandverzeke
ring, en dan nog steeds voorzorgsmaatregelen te ne
men om een brand te voorkomen, evenmin mag een
oorlog en zijne gevolgen. Haar staan drie middelen
natie in gebreke blijven zich! te wapenen tegen een
daarvoor tendienste: Ie. het sluiten van verdragen,
waarbij geschillen aan de beslissing van een scheids
gerecht worden onderworpen, 2e. het krijgswezen zoo
goed mogelijk inrichten, 3e. de gewonde en zieke
krijgslieden zoo goed mogelijk verplegen en verzor
gen.
Voor deze laatste taak komt het Roode Kruis op,
de organisatie welke bij het tractaat van Génève van
1864 (herzien 1906) door verschillende staten is
erkend en sindsdien in verschillende landen vasten
grond heeft gekregen. In Nederland werd de „Veree-
niging tot het verleenen van hulp aan zieke en ge
wonde krijgsliedten in tijd' van oorlog" bij koninklijk
besluit van 19 Juli 1867 ingesteld. Zij bestond, zij
had eereleden (o. a. de onlangs overleden Zwitser Du-
nant, grondlegger van het Roode Kruis), zij had be
stuursleden, zij had enkele afdeelingen, zij zal ook
wel werk verricht hebben, maar zoo heel veel hoorde
men niet van haar. In andere landen was dat anders,
daar trad het Roode Kruis meer op den voorgrond,
vond het dientengevolge meer belangstelling. De oor
zaak hiervan moet voornamelijk worden toegeschreven
aan het andere karakter, dat de vereeniging elders
droeg. Om de humane vereeniging ook in ons land
meer tot het hart der natie te doen doordringen, is
verleden jaar aan haar doel uitbreiding gegeven, is
haar werkwijze op ruimeren leest geschoeid. Sinds het
koninklijk besluit van 2 April 1909 verleent het Ne-
derlandsche Roode Kruis niet alleen hulp aan zieke
of gewonde personen, behoorende tot de legers of de
vloten van oorlogvoerende mogendheden, maar lenigt
het ook den nood bij rampen, wijdt het zich in vredes
tijd ook aan maatschappelijk werk.
Over de taak van het Roode Kruis in tijd van oor
log behoeft niet veel t© worden gezegd haar zegen
rijk werk is dikwijls op aangrijpende wijze geschetst.
Ieder die wel eens een goede beschrijving van een
gröoten veldslag heeft gelezen en die weet hoe de ge
volgen van den oorlog door de moderne wapens steeds
afgrijselijker worden, beseft wat een leed er gelenigd,
welk een pijn er verzacht, en ook hoeveel levenskracht
■er behouden kan worden door een organisatie, welke
in oorlogstijd over deskundig en geoefend personeel en
doelmatig en betrouwbaar materieel de beschikking
heeft.
In vredestijd is de taak van het Roode Kruis in de
eerste plaats een voorbereidende. Des te meer perso
neel en materieel zij heeft, des te flinker de organisa
tie is, des te beter zal de vereeniging in staat zijn in
oorlogstijd haar taak te vervullen. Men behoeft er bijv.
slechts aan te denken, hoe in den aanvang van den
Boerenoorlog het gebrek aan organisatie van de ver
pleging en de verzorging der gewonde en zieke krijgs
lieden zich wreekte, om het groote gewicht hiervan
duidelijk in te zien. Er moet, om slechts een enkel
voorbeeld te noemen, naar wordengestreefd'zooveelmo-
gelijk den geheelen gang van zaken in te richten naar
dien in oorlogstijd, opdat een ieder, die dan bereid is
hulp te verleenen, bekend en vertrouwd is met zijn
taak. Dit werk nu is in verschillende plaatsen van
ons land sinds het voorjaar 1909 ter hand' genomen.
Er zijn „comitê's van het Nederlandsche Roode
Kruis opgericht, die uit1 minstens 10 personen (man
nen of vrouwen) bestaan, waarbij zich hebben aange
sloten gewone leden, betalende een vaste jaarlijksche
contributie, en buitengewone leden, n.l. personen, die
zich verbinden, met hun talenten, ervaring of nijver
heid, door persoonlijke, diensten, in tijden van oorlog
als geneeskundige, verpleger of verpleegster van zie
ken, helper of helpster in hospitalen en ambulances,
op hospitaalschepen of vaartuigen, door het vervoer
van personen of bijeenzameling en verzending van
goederen mede te werken tot het bereiken van het
doel der vereeniging. Zulke comitê's bestaan er
thans in de groote steden, maar ook in Leeuwarden,
Assen, Meppel, Deventer, Wageningen, den Helder
enz. enz. In tal van plaatsen is reeds een begin ge
maakt met het opleiden en vormen van ziekendragers
en ziekenverplegers, het houden van cursussen en van
oefeningen in het verleenen van de eerste hulp, het
vervoeren en verplegen van gewonden en zieken, het
vormen van ziekentransportcolonnes, bestaande uit
ziekendragers1 en zoodanig samengesteld1 en voorzien
van verband- en transportmiddelen, dat daaruit pa
trouilles van 3 man met 1 draagbaar of ander ver
voermiddel kunnen worden gevormd.
Dit personeel nu kan na de statutenwijziging in
vredestijd reeds goede diensten bewijzen bij plaatselij
ke rampen als brand, spoorwegongelukken, schipbreuk,
bij volksfeesten, op sportterreinen en ijsbanen, bij
zeil- en roeiwedstrijden. Wie in het buitenland in
groote steden wel eens groote bijeenkomsten heeft bij
gewoond, weet, dat de patrouilles van het Roode Kruis
steeds aanwezig zijn en goede diensten bewijzen. Wij
herinneren ons bijv., dat tijdens een der grootste suf
fragettes-meetings op het Londensche Hydepark, de
Roode Kruismanschappen ter zijde, onder de boomen
waren opgesteld en ettelijke flauwgevallenen weer bij
brachten.
Nu bestaan er, naar wij vernamen, plannen, om hier
ter stede tot oprichting van zulk een comité te ko
men. Hierbij wordt in de eerste plaats in het oog ge
vat, dat Alkmaar, gelegen aan de kust, midden tus
schen de verdedigingsstellingen van Amsterdam en
den Helder in, niet alleen als ons land in oorlog
mocht komen, maar ook in geval van handhaving on
zer neutraliteit, als het ware aangewezen is, om per
soneel en materieel voor de verpleging van zieken en
gewonden, zoowel vriend als vijand, ter beschikking te
hebben. Maar bovendien wordt verwacht, dat zulk
een comité, in samenwerking met bestaande vereen!
gingen, liefdadig en maatschappelijk werk kan ver
richten en daardoor de belangstelling der bevolking'
in het streven der vereeniging zal opwekken. In een
stad, waar vrijwillige krachten voor een nobel doel
steeds beschikbaar zijn, waar de humaniteit op tal
van wijzen wordt betracht en bevorderd, zal zeker niet
te vergeefs een poging worden gedaan, om een comité
van het Roode Kruis tot stand te brengen!
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren zette de heer Duymaer
van Twist (A.-R.) zijn afgebroken rede voort.
Spr. prees de erkenning van den minister, dat de
strijdwaarde en de slagvaardigheid van ons leger on
voldoende zijn. Spr. zoekt de oorzaken dier gebreken
in de weinige stabiliteit in de opleiding voor de vele
proefnemingen en blijft hechten aan het tweeploegen-
stelsel, waarmede geen ernstige proef is genomen.
Voor den geest in het leger betreurt' spr. de oprich
ting van den Officiersbond.
Waarom schat de Min. de opleiding van officieren
aan den hoofdcursus lager? Dat verbetert den geest
in het officierskorps niet. Traktementsverhooging
kan daartoe wel dienen, maar de promotie is nog on
voldoende. i I
Spr. acht het financieel perspectief der oorlogsbe-
grooting zeer bedenkelijk. Nog millioenen zullen noo-
dig zijn voor noodzakelijke verbeteringen.
Terugneming van den post voor de kazerne te Har
derwijk is noodig. Van 's Ministers nieuwe voorstel
len acht spr. er verscheidene urgent, o. a. verbetering
van officierstraktementen. De verbetering, van de of-
ficierstraktementen zal de klachten niet wegnemen.
Traktementen en promotie moeten tegelijk geregeld.
Spr. dient een motie in om den Min. te verzoeken het'
voorstel tot verbetering van officierstraktementen te
rug te nemen en tegelijk met de traktementen de pen
sioenen te regelen.
De heer Van Karnebeek (V. L.) was van
meeniug dat een blijvend gedeelte altijd noodig zal
zijn, ook bij dö door den Min. voorgenomen wijziging
der Militiewet.
Bonden acht spr. in het leger verkeerd, ook „Ons
Belang." Ook het bestaan van den Officiersbond be
treurt spr. Het leger heeft deze organisaties niet
noodig.
Een zeker aantal beroepsofficieren zal altijd ver-
eischt zijn; dezelfde wetenschappelijke opleiding is
voor alle officieren niet noodig.
Spr. waarschuwt tegen het opdringen van de Zon
dagsheiliging in verband met het standpunt van den
heer Van Twist ten opzichte van het schieten op Zon
dag.
De heer De Savo-rnin Lobman motiveer
de zijne stem tegen de ingediende duel-motie van de
heeren Thomson c. s. Wel is spreker, in tegenstelling
met den heer Van Karnebeek, onvoorwaardelijk tegen
het duel; maar onbillijk zou het zijn zóó gestreng neer
te zien op een officier, die een duel aanneemt, als deze
motie doet.
De heer C o 1 ij 11 verbaasde zich over deze hou
ding van den heer Lohman. Spreker achtte aanneming
van de motie-Thomson ten zeerste gewenscht, omdat
dit aanmerkelijk zal kunnen bijdragen tot verandering
in de tegenwoordig bestaande duel-traditiën in het le
ger.
De heer Nolens verklaarde zich, mede namens
zijne politieke vrienden vóór de motie-Thomson.
Daarna kwam de minister van oorlog de heer
Cool, aan het woord.
Allereerst verdedigde hij zijn beleid. De herziening'
van de Militiewet, is reeds den defensieraad gepas
seerd en kan dus binnen niet te langen tijd worden te-
gemoetgezien. Daarom is overlegging van een nota
te dezer zake niet noodig.
De minister kwam op tegen de bewering' van den
heer Duymaer van Twist, dat met het tweeploegen-
stelsel^ een oneerlijke proef is genomen. In 's Minis
ters nieuwe stelsel zijn echter maatregelen genomen
om gebleken bezwaren te ondervangen. Het tweeploe-
genstelsel zal dus blijven gehandhaafd, maar met an
dere regeling van opkomst. Viervijfden der lichting
zal onder de wapenen zijn van half Januari tot Octo
ber; dus tot na de manoeuvres. Voorts zal voor cor
vee-diensten een afzonderlijke afdeeling militaire wer
ken worden gebruikt. Ook is in dat stelsel opgenomen
het systeem1 van voorkeuring.
Vervolgens verdedigde de minister de door den heer
Thomson gecritiseerde benoemingen.
Over het duelleeren denkt de minister nog evenals
verleden jaar in afkeurenden zin. Wat de bevordering
betreft van een kolonel, die pas geduelleerd had, tot
inspecteur cavalerie, merkte de minister op, dat dit
zeer tegen zijn zin is geschied, maar op den minister
rustte de plicht den me^st geschikten persoon voor die
hooge betrekking te benoemen.
Verder merkte de minister o. a. nog op, dat de duel-
motie hem voorkwam vrijheid te laten in dit bijzonder
geval te handelen naar zijn inzicht.
De motie Thomson (onvoorwaardelijke veroordee
ling van het duel) werd aangenomen met 62 tegen 4
stemmen.
Daarna kwamen de moties Ter Laan en Duymaer
van Twist (terugneming van het voorstel tot trakte
mentsverhooging van de officieren) in behandeling.
In de avondvergadering kwam de begrooting van
Binnenlandsche Zaken aan de orde.
De heer Ter Laan besprak de salarisregeling
van de departementsambtenaren en de urgentie van
afdoening der regeling van de periodieke verhoogin
gen, waarover spr. een motie indient.
De heer Fles kens (R. K.) besprak de pension-
neering van gemeente-ambtenaren; hij hoopte, dat een
daartoe strekkend wetsontwerp spoedig de Kamer zal
bereiken.
De heer Van Nispen tot Seven a er
(R. K. Rheden), behandelde ook pensionneering der
gemeenteambtenaren. Hij drong aan op een techni
sche herziening der Drankwet.
De heer Vorsterman van Oyen (V. D.)
vroeg een juiste toepassing van de wet bij burgemees
ters-benoemingen eu drong aan op benoeming van
een ingezetene.
Benoeming van een niet-ingezetene tot burgemees
ter moét, volgens spr., uitzondering blijven.
De heer Treub (V. D.) sprak over de pension
neering der gemeente-ambtenaren en vergelijkt de ge
meente-ambtenaren met de bijzondere onderwijzers,
bij de vaststelling van wier pensioen-regeling nien
niet de bezwaren van thans heeft te berde gebracht.
Spr. eindigde mét een beschouwing over de grenzen
van het goedkeuringsrecht der regeering over plaatse
lijke belastingverordeningen.
Nadat de heer De Savornin Lohman
(C. H.) had aangedrongen op wettelijke regeling van
het levensverzekeringsbedrijf bepleitte de heer Rink
(IT. L.) herziening van de drankwet.
De heer Vliegen (S. D. A. P.) zou door samen
voeging van de kleine gemeenten in Limburg verbe
tering in haar finaneieelen toestand willen brengen.
In de pensioen-regeling der gemeente-ambtenaren
ziet spr. een Rijksbelang.
Ook de heer P o 11 m a (A. R.), wil de gemeente
ambtenaren in een Rijkspensioenregeling zien opgeno
men.
De minister zei dat hij, met het oog op den
finaneieelen toestand, op het punt van pensionneering
van gemeente-ambtenaren geen toezegging kan doen.
De minister beantwoordde vervolgens de klachten
over de salarieering van gemeenteveldwachters, waar
na hij zijn standpunt ten opzichte van het goedkeu
ringsrecht der regeering ten aanzien van de plaatse
lijke belastingen, door verschillende sprekers ter spra
ke gebracht, uiteenzette. Hij zei toe, dat wat betreft
burgemeestersbenoemingen, zooveel mogelijk ingeze
tenen zullen worden benoemd. Op beschouwingen be
treffende de Drankwet ging de minister niet in. Spr.
verklaart zich voorstander van regeling van het le
vensverzekeringsbedrijf.
Bij de artikelsgewijze behandeling verdedigde de
heer De Visser (C. II.) het amendement, dooi
de commissie van rapporteurs ingediend tegen de
voorgestelde verhooging van wedde van de commissa
rissen der Koningin in negen provinciën.
De minister nam het amendement over, waarna het
betreffende art. werd goedgekeurd.
De heer T r e u b bepleitte verbetering van de be
zoldiging van het personeel der volkstelling.
Na beantwoording door den minister wordt het art.
goedgekeurd en om kwart over twaalf de zitting ge
sloten.
OFFICIERSTRACTEMENTEN.
De thans in druk verschenen motie van orde, dooi
den heer Duymaer van Twist voorgesteld namens de
meerderheid der Commissie van Rapporteurs omtrent
de Oorlogsbegrooting, is mede onderteekendi door de
heeren Merchant en Arts. Zij luidt: de Kamer, van
oordeel dat verbetering van de financieele positie der
officieren noodzakelijk is; dat echter de beteekenis
van eene regeling en haar invloed op de bevordering
niet is te overzien dan wannner in die regeling zoowel
de tractementen als de pensioenen zijn begrepen; ver
zoekt den minister de aanhangige voorstellen terug te
nemen en spoedig nieuwe voorstellen in te dienen.
EEN NIEUW KONINKLIJK PALEIS?
De Tel. verneemt, dat men ten stadhuize te Am
sterdam voornemens is, in verband met de Paleis-
Raadhuisplannen, IT. M. het terrein van de IJsclub
aan te bieden, om daarop een Koninklijk paleis te
doen bouwen.
Daaruit blijkt, dat B. en W. er op gesteld zijn, het
paleis op den Dam terug te geven aan zijn oude histo
rische bestemming.
Gemengd nieuws.
KERKELIJKE BELASTING.
De kantonrechter te Zutfen, jhr. mr. v. Subringa
de Kempenaar, heeft gisteren een belangrijke beslis
sing genomen inzake de kerkelijke belasting.
Iemand had bezwaar gemaakt, die te betalen, zeg
gende: „Ik ben geen lidmaat, ik ben alleen gedoopt;
dat bindt mij niet."
De kantonrechter nu heeft in afwijking van elders
genomen beslissingen, uitgemaakt, dat de doop al
leen iemand niet tot lidmaat maakt.
Hij overwoog, dat de Ned. Herv. kerk is een erkend,
zedelijk lichaam; dat voor haar geldt het burgerlijk
recht; dat naar burgerlijk recht iemand', die gedoopt
wordt, alleen dan als lid der kerk beschouwd zou kun
nen worden, indien diens wettige vertegenwoordiger
daarbij uitdrukkelijk te kennen gaf, dat hij de doope-
ling als lid der Ned. Herv. kerk aangaf; dat de vra
gen, die bij den doop beantwoord worden, echter al
leen betrekking hebben op de opvoeding en de beves
tigende beantwoording daarvan geen band doet ont
staan tusschen den doopeling en de kerk.
Mitsdien werd in hoogste ressort de vordering van
kerkvoogden ontzegd en werden dezen veroordeeld' in
de kosten.
Onlangs heeft de rechtbank te 's-Gravenhage in
hooger beroep heslist, dat cfe doop iemand tot lid der
kerk maakte.
InZake het bezwaar van de echtgenoot© van iemand,
dio geen lid' was, en die had aangevoerd, dat zij geen
eigen inkomen had, besliste de kantonrechter, dat op
grond van artikel 162 B. W. de vrouw geacht/wordt
een eigen middel van bestaan te hebben.
TREINBOTSING.
Omtrent het ongeluk te Sittardi wordt nog het vol
gende gemeld:
Omstreeks half zeven gebeurde op de lijn Sittard
Herzógenrath bij station Heerlen een treinongeluk.
De personentrein uit de richting Sittard is op een
stilstaanden goederentrein geloopen. De personen
trein ontspoorde. Drie locomotieven en een achttal
wagens werden zwaarbeschadigd. De postconducteur
Lodder, van Sittard, werd ernstig gewond en is per
brandcard naar het ziekenhuis te Heeren gedragen.
Verschillende reizigers werden licht gewond. Den hee-
len nacht werd gewerkt om de vernielde wagens op te
ruimen, toch was men daarmee gistermorgen nog niet
half klaar. De plaats des onheils gaf een treurigen
aanblik. Aan de kordaatheid van den machinist Ten
Dijk, van Venlo, is het te danken, dat geen grootere
ongelukken te betreuren zijn. Het signaal' stond veilig,
toen de locomotief over den wissel liep. Bij den hand-
wissel bemerkte de machinist, dat de trein de ver
keerde lijn opliep. Op dit oogenblik was deze trein
nog slechts een twintig passen van den goederentrein
verwijderd. De machinist remde met buitengewone
kracht. Daardoor was de botsing niet zoo vreeselijk,
als men verwachten zou. Toen de machinist en de
stoker van den goederentrein het ongeluk zageu aan
komen, waren dezen van hun machine gesprongen.
Dat het personeel van den personentrein er zonder
letsel is afgekomen, mag wel een wonder heeten. De
gewonde postconducteur heeft nu in 'n paar weken
reeds driemaal een treinbotsing meegemaakt. Na de
ongelukken te Kerkerade en Spaubeek begon hij met
recht bang te worden, zooals hij' mij onlangs nog me
dedeelde. Het was, alsof hij een voorgevoel had. van
het ongeluk, dat hem wachtte. De treinbotsing te
Heerlen is het achtste treinongeval, dat in den loop
van een paar weken in Zuid-Limburg plaats grijpt.
EEN KLEINE VERGISSING.
In de Bloemfonteiristraat te Charlois (Rotterdam)
bevindt zich het Evangelische lokaal Providence Cha
pel. Daar werd Donderdagavond een godsdienstoefeu
ning gehouden, welke geleid werd] door een evangelist.
Intusschen hadden zich geruchten verspreid dat
daar zou gevierd worden het vergaan van de wereld.
In verband, daarmede wist men ook te vertellen, dat
daar een aanzienlijke hoeveelheid fourage en zelfs een
doodkist was binnengebracht.
Dit had in de buurt zooveel agitatie verwekt, dat
daar een honderdtal personen samenschoolden, met
het doel die godsdienstoefening te verstoren. Men
ging daarbij zóó te keer, dat bereden politie moest ge-
requireerd worden om de orde te handhaven en de
bende uiteen te jagen.
Een ingesteld onderzoek gaf de noodige ophelde
ring. Met het oog op de viering van het aanstaande
Kerstfeest was daar namelijk een groote voorraad
geschenken binnengebracht, alsmede een kist met ge
reedschap. Deze laatst was voor een doodkist aange
zien De fourage, waarvan sprake was, bestond' in
eetwaren, welke bij gelegenheid van het Kerstfeest
onder de armen van Charlois zouden worden uitge
deeld!
De geheele vreeselijke geschiedenis was ontstaan in
het brein van eenige praatjesmakende buurvrouwen.
OVERREDEN.
Gisterochtend] had een postconducteur te Amster
dam toen hij op het Stationsplein van een tramwagen
van lijn 5 afsprong, het ongeluk te vallen, waardoor
de bijwagen hem een der beenen afreed. Het been was
van den enkel tot de knie totaal verbrijzeld. De man
is naar het Gasthuis vervoerd eu daar opgenomen.
UIT HOORN.
Voor de op 4 en 5 Jan. alhier te houden Hooger©
Burgerschoolfeesten, ter viering van het 40-jarig be
staan der H> B. S. en der opening van de nieuwe R.
II. B. S. heeft zich eeu eere-comité gevormd, bestaan
de uit de heeren P. B. J. Eerf, IT. W. die Joncheere, J.
W. van Buren Lensink, P. van Doornik, Dr. W. C. L.
L>|
<Jg
