DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nieuwjaarswenschen.
No. 304
Honderd en twaalfde Jaargang.
1910.
DINSDAG
27 DECEMBER.
Nieuwjaarswenschen
FEUILLETON.
BINNENLAND.
Een kiesche zending.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Zijdie zich met 1 Ja
nuari a.s. op dit blad
abonneerenontvangen
de tot dien datum verschijnende num
mers gratis en franco.
DE UITGEVERS.
In het nummer van den Oudejaars
avond, hetwelk ZATERDAG 31
DECEMBER verschijnt, zullen
wederpm
worden opgenomen, a 25 cents a
contant.
/y
UIT HET ZWEEDSCH, VAK TOR HEDBERG.
COURANT,
DE UITGEVERS.
ALKMAAR, 27 December
De Kerstweek levert gewoonlijk voor een weekover
zicht een schralen oogst. Dan toch zwijgt de politi-
tiek, in de meeste landen is het parlement op reces en
slechts hier en daar vergadert de volksvertegenwoordi
ging ten einde met haastigen spoed den verzuimden
of verpraten tijd weer in te halen en een kalm Kerst
feest te kunnen vieren.
In Engeland kon m<3n dit feest, dat daar zoo zeer
op prijs gesteld wordt, thans met gerustheid tegemoet
gaan. De politieke strijd was te voren afgeloopen,
zoodat de partijgeschillen voor een tijdje op zij gezet
konden worden. Toch is de Kerstfeestvreugde ge
dempt. In de eerste plaats had er een ernstige mijn
ramp plaats in de buurt van Balton, waarbij 350
slachtoffers te betreuren vielen en dan een spoorweg
ongeluk in Schotland, waarbij negen personen het le
ven verloren, terwijl er afschuwelijke bijzonderheden
bekend werden o. a., dat een kindje voor de oogen van
18)
Zij knikte, maar hare gedachten waren blijkbaar
reeds elders.
hoe is hot nu. met Kajl Axel?" vroeg hij iia. een
oogenblik van stilte. Hij kon 't niet laten, op dit on
derwerp terug te komen.
Een zegevierend, bijna overmoedig lachje gleed over
haar gezicht.
,.0, hij zal ook wel bedaren, als ik het wil, ziet u?"
Zij keek voor zich met een glans in haar oogen, die
sprak van een trotsch bewustzijn van nieuwverworven
macht. Oom Klaas vermoedde iets van de beteekenis
van deze uitdrukking* en het stelde hem gerust over
hare toekomst.
Hij begreep nu, dat hij daar eigenlijk niets meer te
doen had, maar er lag hem nog een vraag' op de lip
pen, die hij niet terug houden kon.
Hij aarzelde een oogenblik en zeide toen:
„Zeg eens, Hanna, hoe kwam het toch, dat juist
gisteren. wat was het toch, dat je zoo ineens ver
anderen deed van besluit?"
Zij werd vuurrood en keerde zich van hem af.
,U wat het dokter, die...." zei zy zachtjes.
Uom Klaias keek haar verwonderd aan. Dat was
het juist, waar hij zoo over had' gedacht en dat hii
niet recht begreep.
Zij keerde zich plotseling' weer naar hem toe en zag
hem aan met een blik, waaraan zij vastheid trachtte
we ^6Ven' d°ch die telkens in schaamte den zijne ont-
„Ziet u, ik wou het eigenlijk zelve nooit, maar ik
(lachten toen iedereen zei, dat ik het doen
nioes ik dacht, dat ik alleen maar zijn ver
pleegster behoefde te zijn. Ik begreep het, denk ik,
niet en ik dacht er oolc nooit over na. Maar toen u,
zijn ouders verbrandde en dat de geheele trein in
brand geraakte.
De verkiezingen hebben het kabinet Asquith vrijwel
dezelfde meerderheid opgeleverd als het in het voor
jaar had; er werden n.l. gekozen 272 liberalen, 272
unionisten, 43 leden der arbeiderspartij, 74 Redmon
disten en 10 O'Brienisten. De wijziging van de
grondwet in verband met een hervorming van het
Hoogerhuis zal dus het komende jaar wel tot stand
komen.
In verschillende staten zijn thans grondwets- en
kiesrechtkwesties bijzonder aan de orde. In Pruisen
heeft men gemeend dat de kiesrechtkwestie moest blij
ven wachten tot na de rijksdag-verkiezingen of
er dan iets van komen zal is echter zeer de vraag. In
Italië heeft de ministerraad een wetsontwerp vastge
steld tot wijziging van de kieswet. Thans is kiezer
ieder die lezen en schrijven kan, maar dat is in Italië
nog lang niet de helft der bevolking. Het kiesrecht
wordt nu uitgebreid, maar daaraan wordt verbonden
een kiesplicht. Voorts wordt in het ontwerp o.a. be
paald dat een kamerlid geen andere betrekkingen mag
bekleeden.
In Denemarken heeft de minister-president bij het
Folkething een ontwerp tot grondwetswijziging inge
diend, wa_arbij het aantal Kamerleden wordt uitge
breid en de districtsindeeling gewijzigd, de kiesgerech
tigdheid op 25-jarigen leeftijd begint en ook aan vrou
wen het stemrecht wordt toegekend.
In Portugal heeft de regeering een nieuwe grond
wet uitgewerkt. De groote lijnen daarvan zijn:
De republiek zal zijn parlementair. De president
wordt gekozen voor vijf jaar. Hij benoemt ministers
volgens den parlementairen toestand. Er is maar één
Kamer, gekozen voor drie jaar. De ministeries van fi
nanciën, oorlog en marine zijn*neutraal (geen partij)-"
In Frankrijk werd gesproken over de wederindienst-
neming der ontslagen spoorweglieden. De heer Briand
verklaarde, dat er geen ontslag gehandhaafd zal blij
ven,maar dat er toch ook geen amnestie zal worden af
gekondigd. Een motie van vertrouwen in de regee
ring, waarin de verwachting werd uitgesproken, dat
zij welwillend en vergevingsgezind tegen de stakers
zou optreden, werd aangenomen met 405 tegen 90
stemmen.
De stakingswetten van den heer Briand bereiken
deze week de Kamer. Overigens gingen er geruchten
dat de minister-president in verband met zijn zwakke
gezondheid wel spoedig zou aftreden.
Iu Spanje baarde veel opzien de beschuldiging, dat
de populaire republikeinsche afgevaardigde Lerroux
betrokken zou zijn bij knoeierijen in het gemeentebe
stuur van Barcelona.
De heer Lerroux heeft zich niet van die smet schoon
kunnen wasschen en van de republikeinsche partij,
welker leider hij was, zijn er slechts zes op zijn hand.
In Barcelona hebben, deels in verband hiermede, on
lusten plaats gehad.
Voor het overige trok de aandacht het te Leipzig
gevoerde proces tegen de Engelschen officieren Bran
don en Trench voor een Duitsch gerechtshof wegens
spionnage op Borkum. De beide personen werden tot
4 jaar gevangenisstraf veroordeeld. De Daily Hews
merkte naar aanleiding' hiervan op
„Wij zouden aan onze nationale waardigheid een
slechten dienst bewijzen, wanneer wij het vonnis als
hard beklaagden. Wet is wet. Duitsehland dwong den
eerbied voor de wet af door 4 jaar vesting, wij door
5000 M. borgtocht. Wij willen niet klagen, maar een
tweede luitenant Helm zou er bij ons niet heeiemaal
zoo gemakkelijk meer afkomen."
KERSTFEEST TEN HOVE.
In het Koninklijk Paleis in Den Haag werd Zater
dag tusschen 4 en 5 uur het Kerstfeest gevierd. H. M.
de Koningin en de Prins waren er met de kleine
Prinses'bij.
De groote balzaal prijkte met een prachtige versie
ring van dennengroen en ker&tboomen, alles luister
rijk electrisch verlicht. Een der hoornen was behangen
met het speelgoed, bestemd voor Prinses Juliana en
voor eenige zoontjes en dochtertjes van leden van Hr.
Als. hofhouding, welke kinderen ongeveer denzelfden
leeftijd hebben als de Prinses.
TI. M. de Koningin-Moeder was op het feestje te
genwoordig en nam na afloop met de Koningin en
den Prins aan den maaltijd deel.
LI. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins hebben te
gen 4 uur 's nam. in het paleis aan den Kneuterdijk
kerstgeschenken uitgereikt aan de kinderen van het
dienstpersoneel der Koninklijke hofhouding.
dokter" haar lippen begonnen te beven en zij wend
de den blik heeiemaal af „toen u, die zoo vriende
lijk voor mij was, zóó iets tegen mij kon zeggen! O,
ik dacht dat ik u nooit meer recht in 't gezicht zou
kunnen zien, en toen pas begreep ik, dat ik nooit met
mijnheer kon trouwen. Ik voelde het als een schande
en ik had geen rust voordat ik het tegen mijnheer ge
zegd had. En eerst vond ik het heel leelijk van u, al
zei u het met een goede bedoeling maar nu moet ik
er u voor danken
Zij reikte hem de hand. Oom Klaas nam die in de
zijne in 't eerste oogenblik wilde hij haar beken
nen, dat het hem ernst geweest was, maar hij zag in
dat het beter was, haar in haar meening te laten.
Niettemin viel dit hem zoo zwaar, dat hij uit vrees
van voor de verzoeking alles te belijden, te zullen be
zwijken, niet langer durfde toeven.
„Nu, vaarwel dan, Hanna, en veel geluk!" zeide hij
eenigszins kortaf hij drukte haar de hand en ging
haastig heen. Toen hij een eindje geloopen had, be
dacht hij, dat hij de oudelui niet goedendag' gezegd
had, maar hij wilde niet meer omkeeren; de kat, die
op het trapje gezeten had, hield hem een eindweegs
gezelschap, telkens om zijn beenen heen springende
tot ze in het bosch verdween.
Onder t voortloopen verwonderde hij zich voortdu
rend over de eigenaardige vermenging van fijngevoe
ligheid en ruwheid bij deze menschen en die hij ook
bij haar gevonden had'. Ja, soort bij soort, dacht hij,
en alles welbeschouwd, was hij allicht heel onverdiend
bespaard gebleven voor een ongeluk, 't Was niette
min een droevige redding, vond hijzooiets als eene
redding van een schipbreuk op een eenzaam strand.
Hij greep weer naar de riemen en begon zijn onre-
gelmatigen kruistocht naar huis. En terwijl hij daar
zat, gingen er eenige onklare filosofische gedachten
in hem om: dat er menschen waren-, die- evenals zijn
schuit, heen en weer zwaaiden, meegevend! met elk
w6! ea.c"e 110<>it koers konden houden. En waarom?
Wei, t zal er wel net zoo mee zijn als met die schuit
ze hebben geen kiel eu daarom moesten zij beide
Gemengd nieuw».
GEVAARLIJK.
Vrijdag' is een 10-jarige jongen, verpleegd in het
Observatiehuis in Den TIaag, uit die inrichting weg-
geloopen. Hij had zich schuldig gemaakt aan een
veg'rijp eu was, uit vrees voor straf, naar het ouder
lijk huis geloopen. De vader bracht hem denzelfden
avond in de inrichting terug, waarna de jongen naar
bed werd gebracht met een berisping in tegenwoor
digheid van den vader.
Zaterdagochtend heeft de knaap zich opnieuw ver
wijderd. Men had de deur van de slaapkamer open la
ten staan, de jongen heeft een zolderraam geopend en
trachtte over het dak te vluchten. Daarbij is hij ger
vallen en heeft hij een been gebroken. Per auto is hij
naar het gemeenteziekenhuis gebracht.
TIET LOT BESLIST!
Te Swalmen- (Limb.) is vacant de, betrekking van
gemeente-ontvanger, waaraan verbonden is een jaar
wedde van j 400. Behalve meer andere sollicitanten,
dingen zes van de zeven gemeenteraadsleden naar dit
baantje. En deze zes edelachtbaren hebben nu beslo-
tén te loten. Ilij, die het gelukkige lot treft, zal de
vijf stemmen van zijn medeleden krijgen.
WOESTELINGEN.
De rijks-ambtenaar A. Vermey, te Laterop, is te
Neuenheus bij het verlaten van éen koffiehuis, aan
gevallen, geslagen en gesneden. Hij werd bewusteloos
in het ziekenhuis aldaar opgenomen.
VERKEERD GEWERKT.
Voor ongeveer twee jaar kwamen de gebroeders D.
op school. Voordien bezochten zij een der r.-k. bijzon
dere scholen, waar ze wegens, slecht gedrag en her-
zieh maar houden- op de ondiepe en ingesloten wate
ren.
In de gemoedsstemming waarin hij verkeerde, zag'
hij de ironie van het lot in de omstandigheid, dat hij
zijn naar hij hoopte laatsten vrijers tocht deed
in een oude schuit.
Reeds om zes uur van den volgenden morgen werd
oom Klaas wakker. Hij was besloten in den namid
dag van dienzelfden dag heen te gaan en wilde be
ginnen met zijn koffer te pakken. Maar de zon scheen
zoo verlokkend door het venster, dat hij ze niet weer
staan kon hij wilde nog afscheid nemen van het
oord, dat hem nog eenmaal een lentedroom had doen
droomen.
Toen hij den heuvel beklommen had, vanwaar, men
de baai zich zag uitstrekken, zocht zijn blik over de
glinsterende witte oppervlakte het Jut-eilaud hoe
hij zich dien naam altijd herinneren zou! Dat hij
daarheen had willeu varen in een oude schuit! Nu,
hij had er voor moeten boeten!
Maar zie, daar kwamen een paar bootjes, dicht ach
ter elkaar, rechtstreeks van 't eiland, sturende naar
de aanlegplaats. Hij kreeg een lichte herhaling van
de hartkloppingen der vorige dagen toen hij zich af
vroeg, wat booten dat konden zijn. Bij scherper toe^
zien bemerkte hij, dat de eene boot de andere op
sleeptouw had en toen begreep hij, dat het de boot
was, die Ilanna den vorigen dag geleend had en die
nu teruggebracht werd. Roeide zij zelve? Hij stond
een oogenblik in aarzeling', maar hij bedacht, dat hij
immers geheel buiten alles stond en daarom liep hij
langzaam naar de aanlegplaats toe.
Toen hij daar aankwam, waren, de booten al een
heel eind nader gekomen en toen zag hij, dat het een
man was, die roeide. Misschien haar vader of
misschien was het Karl Axel? Hij zette zich op
een oude kist neer, die op den steiger stond, en wacht
te.
f De booten naderden vlug, voortgestuwd door krach
tige riemslagen. Toen de roeier zich even omwendde
ha aid schoolverzuim weggestuurd waren. De oudste,
bijna 13 jaar, viel weldra buiten den Leerplicht; maar
met den voogd van Pro Juventute was ik het vol
maakt eens, dat plaatsing op een tuchtschool voor een
jaartje wel goed zou zijn. Daar de knaap zich herhaal
delijk aan diefstal bezondigde, lukte het plan en Toon
ging voor een jaartje naar de tuchtschool. Gedurende
zijn verblijf schreef hij roerende brieven naar huis en
hij wist zijn broer Daan nu zoover te krijgen, dat hij
geregeld school kwam en vrij goed oppaste. Een paar
maanden is Toon weer thuis; eerst beloofde hij koei
en met gouden horens, maar op het oogenblik is het
alweer mis.-Wat evenwel voor ons erger is, ook Daan-
tjes gedrag veranderde, het schoolverzuim nam toe.
De vorige week nam ik hem voor den zooveelsten keer
onder vier oogen bij mij en vroeg hem, waarom hij toch
weer dien ouden Daan voor den dag haalde.
„Ik mot naar de tuchtschool, Toon heeft gezeid, dat
het er zoo leuk is en nou wil ik ook."
Tableau! (De School).
IS MUZIEK EEN INDUSTRIEEL PRODUCT?
Te Breda woont een kastelein, die in zijn zaak een
orchestrion heeft. Dit orchestrion wordt gedreven
door middel van waterkracht uit de waterleiding.
De man heeft zich thans tot den gemeenteraad ge
wend met het verzoek hem het water te leveren tegen
het laagste tarief, daar het water, voor het orchestri
on gebruikt, moet worden beschouwd, meent hij, als
aangewend „voor industrieele doeleinden."
De Bredasche gemeenteraad zal nu hebben uit te
maken of het voortbrengen van muziek moet worden
beschouwd als een inddstrie; of dus de zeer vruchtbare
Max Reger bijv. behoort te worden gerekend tot. de
groot-industrieelen.
SCHEEPSRAMP.
In den nacht van Zaterdag op Zondag, ongeveer om
half twee, heeft op de reede van Ylissingen recht over
de Westerhaven een ernstige scheepsramp plaats ge
had.
Tengevolge van slecht weer lag dwars voor anker
het Belgische vrachtstoomschip Baltique, van de Com
pagnie Giani' en Muller te Antwerpen, bestemd naar
Seaham.
Op bovengemeld tijdstip is dit vaartuig, dat be
mand was met zestien koppen, aangevaren door het
van Southampton komende stoomschip Finland, van
de Red Star, op weg naar Antwerpen. Binnen weinige
oogenblikken was het schip in de diepte verdwenen.
Zes opvarenden zijn bij deze scheepsramp vedronken,
de overigen, waaronder de Belgische loods A. O. A.
Willems, uit Vlissingen, die juist aan boord was ge
bracht, alsmede kapitein Brant en de eerste stuurman
Backeljauw zijn- door een boot van de Finland, die di
rect stopte en hulp zond, gered.
De namen van de omgekomenen zijn: Anton Schroe-
der, matroos, ongehuwd, Pierre van Crömbrugge, ma
troos, gehuwd, Frans Mertens, kok, ongehuwd, Pierre
Gijs, stoker, gehuwd, Broneslaw Woznidczyk, stoker,
ongehuwd, en Heinrich Bergmann, stoker, ongehuwd.
Van den wal af zagen de wachten van de beide
loodswezens, doordat van dit schip vuurpijlen werden
opgelaten, het ongeluk. Daarop vertrokken uit de ha
ven direct de motorreddingboot van de Zuid-Holland-
sche reddingmaatschappij en de motorsloep van het
Belgische loodswezen. Laatstgenoemde wist de boot
van de Finland' naar dit stoomschip te brengen, aan
boord waarvan dé geredden werden opgenomen. Latei-
zijn de kapitein en de le stuurman aan den wal ge
bracht tot het afleggen van verklaringen.
De reddingboot heeft tot ongeveer vijf uur rondge-
kruist, doch niets meer gezien dan wat wrakhout.
Door de zorg van den Belgischen consul, deu heer J.
van Boven,zijn de geredden met een sleepboot van de
Finland afgehaald, waarna allen, waaronder ook de
om naar zijn koers te zien, herkende hij den arbeider,
dien hij had zien ploegen op het eiland. Dat w-as dus
Karl Axel geweest! Hij was benieuwd om te zien wel
ken indruk hij van zijn gelukkigen mededinger zou
krijgen, nu hij wist hoe de zaken stonden. Hij nam
zich voor, een praatje met hem te maken, al wist hij
niet 1-eeht wat hij zeggen zou. Misschien kon hij ook
nog iets voor Hanna doen, nu hij weer in zijn kwali
teit van helper in den nood teruggetreden was. Hij
verschool zich achter het boot-huis en wachtte tot hij
hoorde, dat de hoeier aangekomen was en de boot
vastlegde. Toen kwam hij te voorschijn.
Karl Axel keek op een oogenblik verduisterde
zich zijn gezicht, toen hij oom Klaas gewaar werd,
maar toch slechts zoo vluchtig, dat de ander het nau
welijks opmerkte. Toen tikte hij tegen zijn muts en
zei bedaard:
„Dit is een boot, die ik terugbreng ze is gisteren
even geleend!"
„Ja, dat weet ik", antwoordde oom Klaas. „Hoe
is het met Hanna?" Hij had zich voorgenomen, een
heel natuurlijken toon aan te slaan.
De jonge man zag hem scherp en min of meer wan
trouwig aan.
„O, heel goed", zei hij.
Je bent immers Karl Axel?"
Nog eens denzelfden blik.
„Ja."
„Wel, het doet me genoegen te hooren, dat ge 't
met elkaar eens zijt, geworden."
„Zoo, dat wil ik wel geloo-ven", antwoordde Karl
Axel, onverstoorbaar kalm.
„En nu hoop ik, Karl Axel, dat je zoo gelukkig met
het meisje zult worden als zij verdient", ging oom
Klaas voort, vast besloten om te trachten wat dieper
in te dringen in die stugge natuur. „Want je weet
niet, wat een best meisj'e je krijgt!"
Wordt vervolgd.