DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Jonrnalistiin fan het plankciM.
Honderd en dertiende Jaargang.
Z A T E R D A
21 JANUARI.
BINNENLAND.
No. 18
1911
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Verordening op het beheer der Ge
meentebedrijven te Alkmaar,
LAND VERHUIZERS VERKEER DOOR
PRUISEN.
ALKMAARSCH
BETOLKIKG.
Onderstaande persoon wordt verzocht zich ten spoe
digste ter Secretarie aan te melden tusschen 9 en 1
uur, afdeeling bevolking
ALEIDA WITHAGEN,
geboren 23 Januari 1868 te Enschedé.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK-
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in het
Gemeenteblad van Alkmaar, No. 844, is opgenomen
het besluit van den Raad dier gemeente van 28 De
cember, j.l., waarbij is vastgesteld eene
welke verordening, heden afgekondigd, gedurende drie
maanden ter Gemeente-Secretarie voor een ieder ter
lezing is nedergelegd en aldaar tegen betaling van
f O.I71/2 in afdruk is verkrijgbaar gesteld.
Alkmaar, 21 Januari 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
ALKMAAR, 21 Januari.
Dolf van Erckelens, koopman en redacteur van Ex-
pelsior, de Paladijn, van wien mevrouw Simons-Mees
zich de gelukkige geestelijke moeder mag noemen,
met wien zoovelen hierterstede Donderdagavond tot
hun groot genoegen kennisi hébben gemaakt, Dolf
van Erckelens is, toen hij drie jaar geleden voor het
perst op de planken verscheen, beschouwd als de alter
ego van een bekend1 Amstérdamsch journalist. Daar
voor was reden, immers uit verschillende aanwijzin
gen zou men kunnen afleiden dat de hoofdredacteur
van de courant, in welker naam de begrippen handel
ien nieuwsblad zijn vereenigd1, hier gepersifleerd ten
•tooneele was gevoerd, terwijl de aanwijzingen werden
versterkt door den „kop", dien de heer Jan C. de Vos
zich voor dezen rol heeft gemaakt, en die vanuit de
verte een zekere gelijkenis1 moet vertoonen met dien
van den bedoelden Amsterdlamschen dagbladschrijver.
Mevrouw SimonsMeesi heeft met beslistheid! ont-
ikend, dat zij in dezen koopman en redacteur een be^
paald persoon heeft weergegeven en o.a. verwezen naar
de aanduiding van het stuk als een„fanta»tische" ko
piedie. Het zij zoo het doet er trouwen® al heel
weinig toe of deze figuur al of niet ten deele „na
tuurgetrouw" is, of de persoon in werkelijkheid! be
staat, daar hij alleszins bestaanbaar is. V. Erckelepe
is een groot kind, behoort als zoodanig tot een men-
■schensoort, niet slechts tot een bepaald' groepje vak-
genooten. Hij zou evengoed' een andera maatschappe
lijke functie kunnen uitoefenen d'an die van journa
list en de figuur zou er volstrekt niet minder on
aannemelijk door worden.
Het treft bij rustige lezing van het stuk welk
genot men zich voor twee dubbeltjes kan verschaffen,
daar het in de Nederl. Bibliotheek der maatschappij
voor goede en goedkoope lectuur Isi verschenen
idaarom dés1 te meer, dat de onvergeeflijkste fout van
dezen man juist zijn journalistieke betrekking raakt.
■Nergens 'is v. Erckelens zoo onsymphatiek als daar,
waar hij zich in zijn kwaliteit van redacteur aan pla
giaat schuldig maakt, door een artikel van een jonge
ling onder zijn eigen rubriek als eigen werk te doen
drukken, lof daarover- in ontvangst te nemen en d'en
jeugdigen schrijver tenslotte af te poeieren. Het lijkt
p-ns niet waarschijnlijk, dat een artikel over een wan
deling door het jonge groen, met heerlijke natuurbe
schrijvingen erin, afkomstig van een jongmensch, dat
„ook zoowat tot die moderne bent behoort" geschikt
pou zijn voor een rubriek van een ouwerwetsehen f ra-
peur, waarin valsch pathos, blijkens de gegeven proef
jes, thuis behoort. Afgezienj van de al of niet juist
heid, komt het ons echter uoodeloos grievendi voor,
dat de schrijfster den journalist die laagheid! laat be
gaan. Zou de traditie haar hier en wij voegen er
onmiddellijk aan toe: haar hier alleen geen parten
gespeeld hebben?
Immers het is traditioneel, dat de journalisten uit
het plankenland! slechte eigenschappen bezitten. Van
alle beroepen komt in de tooneelliteratuur dat van den
(journalist er vermoedelijk wel het allerslechtst af.
Nemen wij bijv. Freytag's die Journalisten. We ont
moeten daar den beruchten Sehmock, die geleerd
jieeft in alle richtingen te schrijven, naar rechts- zoo
wel als naar links.
Verder Boiz, die den redacteur zelf ingezonden
^tukken laat vervaardigen, o. m. ook verklaart: „Er
js zooveel, dat gebeurt, en zoo verbazend veel, dat
niet gebeurt, dat een eerlijk journalist nooit gebrek
aan nieuws heeft.'' Dan Kampe, die' een hoofdartikel
moet schrijven over de landverhuizing naar Austra
lië, doch voordat hij de pen op het papier zet aau zijn
lastgever vraagt of hij hiertoe moet aansporen, dan
wel afraden!
Denken we aan Ibsen;® „een, vijand' van het volk",
dan denken we aan Billing, den Vloekenden en karak-
ferloozen medewerker Van de „Volksbode" en aan
Hovstad, den redacteur van dat blad, wien alle begin
selvastheid! vreém'd is, die een journalistieke weerhaan
gelijkt.
Eindelijk om op vaderland'schen bodem terug te
keeren herinneren we aan „Het Sonnet" van dr.
van Eeden, waar een Willem Trombone, redacteur
van het Dagblad „De Roeper," ten toopeele wordt ge
voerd, die een pasverschenen dichtbundel o. m. aldus
aankondigt: „Zelden kregen wij een fraaier combina
tie van hemeltergende bombast en duistere w'artaal
onder de oogen", die prat gaat op zijn objectief oor
deel en zichzelf jarenlang in de kritiek geoefend en
doorkneed! verklaart, die een jongmensch aanraadt 'de
gelijke schrijvers en dan ook zijn hoofdartikelen over
Nederlandsche- poezie in de Roeper te lezen, omdat er
dan werkelijk iets goeds uit hem kan groeien, die
zoodra hij den zoo fel bekritiseerden dichtbundel aan
■een familielid! meent te moeten toeschrijven verkon
digt, dat hij in zijn eerste beoordeeling uit principe
nooit zoo heel vleiend' is en au fond' de verzen niet
poo kwaad had gevonden, den dichter prijst als iemand
die toont zijn taak meester te zijn, die van tijd tot
(tijd zelfs' vrij goedé wendingen en geniale invallen
Jreeft, dien hij zelf gaarne aan zijn blad zou willen
verbinden en die de gedichten tenslotte tegenover een
derde aldus in bescherming neemt: Wat een m'an
^van mijn ervaring, in de kwaliteit Van bevoegd kriti-
Jius zegt, behoeft nog niet door, de eerste de beste leek
op een onverstandige wijze te worden nageschreeuwd.
Mijn taak als beoor-deelaar brengt mede, dat ik aller
teerst de aandacht vestig op de gebreken van een werk,
vooral van een jong schrijver. De gedichten hebben
onmiskenbare gebreken, maar zij dragen ook de dui
delijke blijken van een groot en oorspronkelijk talent,
dat zich eenmaal schitterend' zal wreken."
Niet beter maakt de schrijver het met zijn tweeden
journalist, van der Pluim, niet door de zonderlinge
beeldspraak, welke hij dezen in den mond) legt („wat
iheeft u zoo bewogen de verzenen van het verzet tegen
de prikkels der studie te slaan," „in de journalistiek
m'nheer, doet men met het meest middelmatige talent
wonderen en veilig kunt ge d'e kruik van uw roem in
(Le algemeene opinie te water laten gaan, wanneer ge
slechts1 zorg draagt haar in een courant te wikkelen",
„de journalist, als dienaar van 'de machtige koningen
der aard'e, is niet alleen iru staat de lezers bij den
neus hunner inbeelding om den tuin zijner eigen
ideeën te leiden), maar wèl om 's mans faits et gestes.
Hij gaat bijv- een oogenblikje maar een première, ver
klaart, dat de ware journalist eem kritiek moet leeren
■schrijven ook zomder iets van het stuk gezien te heb
ben,.
Toen dr. van Eeden dit blijspelletje schreef was het
nog niet „de bedompte sfeer van het (Yan Eeden)
vijandig vaderland" (voorrede van Idealisten of het
beloofde land), welke hem later zoo tot bitterheid, en
nog tot iets anders, zou stemmen. Toen was' nog de
jolige jonkman aan het woord, die slechts den spot
(Ireef.
Maar ook het belachelijke vermoordt!
Voortdurend! staat de journalist aan kritiek bloot.
Onlangs lazen we dat kritieken over den journalist
en over de journalistiek of over eeu courant juist
even oud zijn als de dagbladpers zelf en dat ligt ge
heel in den aard! van het vak. Niemand kan daar dan
wok iets tegen hebben mits ook die kritiek waar en
billijk en verheffend is, niet is gebaseerd op de oude
traditie, welke iu journalisten doet zieu „men-
pchen, die in hun beroep mislukt zijn," „die niet be
kwaam ge'noeg zijn om hulponderwijzer en te lui om
postcommies te worden, om nog ergere kwalifika-
(ties maar achterwege te laten. In een pasverschenen
fEngelseh Verk (modern journalism), wordt terecht
(opgemerkt, dat het journalism© van thans geheel ver
schilt' met dat v,an onze voorouders. Ook voor Neder
land. Uitspraken vam mannen van naam en invloed,
die de Nederlandsche journalistiek prijzen om haar
■eerlijkheid, haar nauwgezetheid, haar degelijkheid en
goede trouw (Lodewijk van Deyssel, mr. Zimmerman,
burgemeester van Rotterdam etc. etc.) liggen voor
bet grijpen.
Daarom is het te betreuren dat het voetlicht nog
maar al te vaak dén journalist in een! slecht licht
plaatst, dat de journalisten- van het plankenland op
/onbillijke wijze van verkeerde eigenschappen en af
keurenswaardige gewoonten worden voorzien.
Des te meer is dat het geval, waar, als in „de Pala
dijn" de echtgenoot© van een oud-journalist (mevr. Si-
(monsMees) en een oud-journalist .(de lieer J. C. de
.Vos gewezen hoofdredacteur van de Haagsehe Cou
rant) er toe medewerken om de slechte traditie te
handhaven.
II. M. DE KONINGIN.
IT. M. de Koningin geeft a.s. Dinsdag een maaltijd
voor burgerlijke autoriteiten.
Een. thé dansant ten ho-ve zal! plaats hebben op
Dinsdag 14 Februari.
EERSTE KAMER.
Staatsbegrooting voor 1911. Algemeene beschou
wingen.
Men verklaarde zich van meer dan eene zijde inge
nomen met de instelling -eener staatscommissie bij
Koninklijk besluit vani 24 Maart 1910 no. 16 tot on
derzoek van de vraag welke wijzigingen in d'e Grond
wet bëhooren te worden gebracht.
In één afdeeling meenden sommige leden, dat het
nuttig kon zijn reeds- nu te do-em blijken, wat bij een
-eventueels grondwetsherziening als hoofdzaak moet
worden beschouwd.
Degen-en die zich daarover uitlieten waren eenstem
mig van oorde-el, dat niet alleen de beletselen om
'des geraden geoordeeld tot algemeen! stemrecht te
Jiunnen komen, uit da GrondWet moesten worden ver
wijderd, maar evenzeer, dat de grondslagen van h-et
kiesrecht althans in hoofdzaak in de GrondWet
zelve moesten worden opgenomen.
Een gedeelte dier leden ging nog verder en meende
(dat, in overeenstemming met, hetgeen in de meeste
cultuurstaten in ontwikkeling niet hoven) den on
zen staande het geval was, algemeen stemrecht in
(le Grondwet ware voor te schrijven.
Een ander deel dezer leden achtte het niet geraden,
thans verder op dit punt in te gaan, maar bepaalde
pich tot de- opmerking, 'dat de uitdrukking „algemeen
stemrecht" op zich zelf nog slechts- -een onbestemd be
grip is zoolang niet blijkt, welke uitsluitingen van
het kiesrecht worden toegel-aten.
Andere leden verklaarden, van) het nut of de wen-
séhelijkheid) van invoering van zoogenaamd algemeen
Stemrecht of van eene uitbreiding van dé tegenwoor
dige kiesbevoegdheid' volstrekt niet overtuigd te zijn,
en wenschten overigens, met het oog o-p de samenstel
ling der commissie niet verder op de zaak in te gaan.
De trage gang 'der sociale wetgeving werd' door on
derscheidene leden geweten aan den te grooten opzet,
dien de regeering in dezen) in acht nam.
Aangedrongen werd op de bespoediging der land-
bouwongevallenverzekering waarbij het beginsel van
particuliere verzekering op den voorgrond moet staan.
Men wees op- het feit dat de toestand' van ons leger,
jn het bijzonder wat het ho-ofdwapen de infanterie be
treft, in de laatste jaren sinds het optreden van het
kabinet, hoofdzakelijk ook tengevolge van het gefaald
hebbend tweeploegenstelsel, zeer bepaald belangrijk is
achteruitgegaan, zoodat ten' spoedigste verbetering
dient aangebracht, wil de toestand' niet in toenemende
mate verergeren. Onverwijld worde daarom aanhan
gig gemaakt en afgedaan eene ingrijpende herziening
der Militiewet, of, ziet de regeering daartoe geen
(kans, dan schaffe men, door eene partieele Wijziging
der bestaande wet, het tweeploegens-tel a-f en kome op
het oude stelsel voorloopig terug.
Men maakt, zoo werd verder opgemerkt, bezwaar te
gen de groote kosten dér defensie, en het is- thans een
(wedstrijd1 om te betoogen, welke regeering er zich op
Jtan beroemen het „goedkoopst" in defensiezaken te
zijn geweest. Dit is eene gevaarlijke opvatting.
Goedkoop kan- 's landS- defensie nooit zijn. Dat de
,reg. de kustverdediging ter harte neemt, strekt haar
,naar veler meening niet tot verwijt, ma-ar verdient
waardeering; dat was haar plicht en getuigt van
,moed. Maar de omvang der voorgedragen voorziening,
geiden deze leden, is te groot; de regeering heeft meer
,dan het strikt noodige daarvoor aangevraagd' en an
dere voorzieningen, bijvoorbeeld! -de afwerking der
Stelling van Amsterdam en de verbetering van de
Hollandsche waterlinie op den aöhtergrond' gescho
ven.
Niet het aangevraagde bedrag op zich zelf is een
bezwaar, maar wel d-at dit bedrag op eene te eenzij
dige 'wijze en niet van wat voor defensie, naar alle
zijden, geraden is.
Enkele leden warenJ van oordeel dat de regeering
gelegenheid! zoekt om de droogmaking van' dé Zuider
zee uit te stellen. Men, meende te weten dat de pro
vincie Noord-IIolland- nu bereid is in de kosten van
een teehnisch-bureau bij te dragen en vroeg of de mi
nister daaromtrent eene stellige verklaring kan geven.
HULDE AAN CARNEGIE.
Behalve de ministers Colijn en Kolkman hebben
ook de ministers mr. Th. Heemskerk, J. H. de Waal
Malefijt, mr. E. R. H. Regout eni mr. L. H. W. Re-
gout een bijdrage voor het van Ca-rmegie te schilderen
portret gezonden.
VEREENVOUDIGING GEMEENTE
ADMINISTRATIE.
Daar er nog steeds gemeentebesturen zijn, die bij
hunne briefwisseling met het provinciaal bestuur uoo
deloos omslachtig te werk gaan, hebben Gedeputeerde
Staten van Overijs-el het wenschelijk geacht, een-ige
aanwijzingen te geven ter bereiking van de zoo ge-
(wenschte vereenvoudiging, welke voornamelijk zal
kunnen worden verkregen door 't beperken van g-eled-
-de-brieven en 't gebruik van- halve véllen. Ged. Staten
geven tal van rapporten, opgaven, raadsbesluiten en
and-eré stukken aan, welke zonder geleidebrief kunnen
worden ingezonden, mits slechts uit het stuk zelf de
bedoeling van toezending blijkt. Ook kunnen vele
brieven, raadsbesluiten, periodieke en andere opgaven
op halve vellen papier worden gesteld.
Dergelijke laanwijzingen zijn thans reeds aan de ge
meentebesturen gedaan déor de provinciale besturen
van Friesland, Utrecht, Drente, Zuid-Holland, Zee
land en Overijsel. Ook is- in enkele provinciën afge
schaft het voorschrift, dat besluiten ter goedkeuring
d-oor Gedeputeerde Staten steeds in! twee exemplaren
moeten worden ingezonden.
De uit New-York met het stoomschip Campanello
te Rotterdam aangekomen Russische landverhuizers
bevinden zich reeds eenige dagen aan bóo-rd' van dat
schip.
De hoofd-commissaris van politie te Rotterdam
heeft van de regeering in Den Haag bericht ontvan
gen, dat voordéze landverhuizers vergunning is ver
leend, de Duitsche grenzen te passeeren.
Om te voorkomen, -dat deze landverhuizers- te Olden-
zaal worden vastgehouden en gedWongen daar een
pa-ar dagen te vertoeven, heeft d-e politie te Rotterdam
besloten, deze menscheni eerst dan van de Campanello
te laten vertrekken, zoodra zij uit Oldenzaal van den
zich daar bevindenden Rotterdamschen inspecteur van
politie bericht ontvangt, dat de landraad te Bentheim
vergunning heeft verleend voor de landverhuizers de
grenzen te passeeren.
Gemengd nieuws.
TANDHEELKUNDIGE STUDENTEN.
De colleges iaan het Tandheelkundig Instituut te
Utrecht, worden Maandag 23 dezer hervat. De stu
denten zijn blijkens een aankondiging in d-e vestibule
van het Instituut opgeroepen, voor ieder ja,ar afzon
derlijk. Het derde jaar 's morgens, het tweede en het
eerste 's middags.
Het moet in de bedoeling der „individueel-staken-
d,e" studenten liggen, Zaterdagavond a.s. weer in
vergadering bijeen te komen, om daar de verder aan
te nemen- houding te bepalen. Ons ,is van terzijde
medegedeeld, dat er vermoedelijk héél wat jongelui
w-eer naar de kliniek zullen gaan, al zullen er mis
schien sommigen blijven volharden ih het „weg-blij-
ven"-2esluit. Maar meer dan één moet in de Kerstva-
ca-ntie van papai de boodschap hebben gekregen, weer
kalm naar het Instituut terug te gaan en de studie
weer spoedig op te vatten. (U. D.)
DOOR EEN RAD GEGREPEN.
In de rubberfabriek te Loosduinen is gisteren een
jeugdig werkman door een rad gegrepen en weggeslin
gerd. Zijn onderkaak werd gebroken en ontwricht.
Zijn toestand is ernstig.
OP VRIJE VOETEN.
Da-ar de huiszoeking door de justitie te Amsterdam
in een bordeel in de Spuistraat en in een perceel in
de Lijnbaansteeg gehouden, niet het minste resultaat
heeft opgeleverd in verband met dien diefstal ten na-
deele der firma' Moquette, is de bij die gelegenheid
gearresteerde man weer op vrije voeten gesteld.
NED. BOND VOOR ZIEKENVERPLEGING.
Het hoofdbestuur van dezen bond is vo<or 1911 aldus
samengesteld: dr. N. P. van Spanje, voorzitter; dr. D.
H. van dér Goot, onder-voorzitter; dr. A. Oouvée,
secretaris-; mevrouw de wed. E. Simon van der Aa,
p-enningmeesteres; mej. G. Beeling Brouwer, dr. J. L.
O. G. A. Ie Rütte eni mej. M. A. des Amorie van dér
Hoeven.
De bond telde op 1 dezer 2797 leden (w.o. 1812 ver
pleegsters, 46 broeders en 401 geneesheeren), verdeeld
over 12 afdeelingen; 7 bureaux, die verplegenden uit
zenden, daarin gesteund! door 70 correspondenten, 15
examencommissies, die examen afnemen aan de candi-
daten uit 86 ziekeninrichtingen, welke volgens bonds-
voorschriften een opleiding gevmi.
TREURIG ONGELUK.
Het 10-jarig zoontje van den molenaar P. te Rhei-
ne, dat zijn vader van den molen wilde afhalen, viel
van de trap in het drijfwerk en werd! hier voor 't oog
van den vader door de raderen gegrepen en vermor
zeld.
ONVOORZICHTIG.
Te Sneelc speelde een leerling van de H. B. S. on
der de les met een ledigen huls van een revolverpa
troon.
Het voorwerp dicht hij zijn oog houdénde, onderzocht
hij met een speld' of er zich nog wat s-la-gpoeder in be
vond.
Plotseling ontbrandde dit met het treurig gevolg,
dat de jongen de volle vlam in 't oog kreeg.
Volgens den oogarts- is- 't hoornvlies ernstig bescha
digd' en moet de toestand vam 't oog zeer zorgwekkend
zijn.
DE HAAGSCI1E INKOMSTENBELASTING.
Het bestuur der Vereeniging voor dén Haagschen
Geld- en Effectenhandel heeft 20 Januari j.l. de vol
gende circulaire aan belanghebbenden verzonden:
„Door Burgemeester en Wethouders van 's-Graven-
hage is a-an tal- van werkgever® hef verzoek gericht,
om met het oog op de controle d-er gemeentebelastin
gen, opgave te doen van de namen der aan de „zaak
of inrichting" verbonden personen, met vermelding
van de bezoldiging.
Dit verzoek heeft velen zeer onaangenaam getrof
fen en heeft aanleiding gegeven tot vragen door ver
schillende medeleden tot ons gericht.
In de laatste bestuursvergadering is eenstemmig be
sloten als onze meening uit te spreken, dat het vol
doen aan gemeld' verzoek van Burgemeester en Wet-
