DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No 20
Honderd en dertiende Jaargang.
1911
DINSDAG
24 JANUARI
HlMSttN JlaFil
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ENQUêTE NAAR DE VERHOUDINGEN VAN
DEN MIDDENSTAND.
NE DE RL AFDEELING VAN DE ORDE VAN
MALTA.
COURANT.
ALKMAAR, 24 Januari.
Kan men goedkooper eten?
Die vraag stelden we begin November in de rubriek
Sprokkelingen en in liet artikeltje daarover wezen we
o. m. op het stelsel van dr. Hindhede, volgens hetwelk
het mogelijk is goedkoop te leven. Een van, de vol
gelingen, een medisch student, had1, zoo deelden we
toen meded, al drie jaar lang volgens dit stelsel ge
leefd en er zich wel bij bevonden.
Thans geeft de dokter zelf bijzonderheden over zijn
„systeem." Hij verklaart, dat hij als student natuur
lijk heeft geleerd, dat, volgens Voit een volwassen
man, tot werken, in staat, buiten vet en koolhydraten
(zetmeel en suiker) ongeveer 120 gram eiwitstof per
"dag beslist noodig heeft, dat ongeveer de helft van
die stof van dierlijken oorsprong moet zijn, daar het
planteneiwit voor het darmkanaal van den mensch
zwaar te verteeren is.
Deze leer is naar dr. Hindhede's meening een dwa
ling. Wij hebben, zegt hij, voldoende aan de helft
van de hoeveelheid, welke door Voit werd aangegeven,
en zullen ons des ondanks even goed, ja zelfs nog be
ter gevoelen, dan wanneer wij den ouden regel vol
gen. En Verder: het planten-eiwit kan in elk op
zicht het dierlijke vervangen ja, de dokter geeft
zelfs aan het eerste in zekere opzichten, de voorkeur.
Praetisch staat hij dicht bij de vegetariërs, maar een
orthodox vegetariër is hij niet en zelfs is hij van oor
deel, dat vele van die heeren grove fouten hebben be
gaan.
Wij zuilen hierbij echter niet langer stilstaan, doch
mededeeleni dat de dokter voor ongeveer vijftien jaar
zich zelf op een goeden dag een voedingsmiddel sa
menstelde, dat arm was aan eiwit, maar zeer verteer
baar was. Dit kostje bestond uit boter, brood, aardap
pels, aardbeien en een klein beetje melk en bevatte
slechts de helft van de hoeveelheid eiwit, welke Voit
als norm stelde. Dr. Hindhede wilde aan den lijve
ondervinden, hoe lang hij het met dit kostje kon stel
len hij kon natuurlijk ophouden, zoodra er schade-'
lijke gevolgen vielen waar te nemen, bijv. wanneer zijn
krachten verminderden. Maar tot zijn grootste verba
zing kwam dit oogenblik niet. Dagen, weken, maan
den achtereen nam hij de proef en'hij gevoelde zich
zelfs veel opgewekter, en had! meer werklust dan te
voren. Hij verloor het geloof aan de oude dogma's,
maar wachtte zich er wel voor dit bekend te maken.
Eerst in 1904, na een jarenlange, ondervinding bij zich
zelf en in zijn gezin kwam hij met de resultaten van
zijn proefneming voor den dag. Op grond van zijn er
varingen kwam hij tot de volgende conclusie:
„Wij behoeven aan het eiwit-vraagstuk geen bijzon-
„dere aandacht meer te schenken; ook wanneer wij
„van natuurlijke, eenvoudige voedingsstoffen leven,
„zullen we steeds eiwit genoeg krijgen en deze goed-
„koope, eenvoudige voedingsstoffen zijn bovendien
„wellicht de gezondste."
Is deze veronderstelling juist,, dan is het natuurlijk
niet moeielijk goedkoop te leven.
„Ik heb, zeide de schrijver, bewezen, dat men voor
15 cents, 12 cents, ja eeu dubbeltje en een half centje,
dagelijks leven kan. Velen hebben reeds verscheiden
jaren geleefd! overeenkomstig mijne leefregelen en
zich daarbij uitnemend1 bevonden. Aan de uiterste
grens der goedkoopte moet de voeding natuurlijk zeer
eentonig zijn en bestaan uit brood, palmine, planten-
vet, aardappels, suiker, rijst, wortelen, gerst- en haver-
g'rutten, goedkoop fruit, magere kaas en geheel afge
roomde melk. Het is niet mijn bedoeling, een derge-
lijken kost te willen aanbevelen als de algemeeno
norm. Er zijn immers slechts weinige menschen, die
zich op den duur niet zulk een eentonig voedsel kun
nen tevreden stellen en toch kost deze levenswijze
minder zelfoverwinning dan, men denkt. Men ge-
wendt spoedig aan den smaak en als men niet geeft
om bepaalde maaltijden, maar eet wanneer men hon
ger krijgt, merkt men tenslotte, dat deze zeer eenvou
dige kost hetzelfde genot schenkt als een ruim voor
ziene disch. Zeer verrassend zal voor velen het feit
zijn, dat terwijl degeen, die regelmatig een kostba
re vleeschvoeding heeft, steeds de behoefte naar ver
andering van spijs gevoelt bij iedereen, die zich ge-
wendt aan dit, eenvoudige eten, deze behoefte geheel
verdwijnt.
Als de menschen zoo eenvoudig- wilden leven, was
de „kookboekkwestie" gauw opgelost. Een kookboek
zou dan een dwaas weelde-artikel zijn.
De schrijver heeft echter een kookboek samenge
steld, waarbij alle mogelijk natuurproducten worden
gebruikt, vleesch en eieren inbegrepen, waarin echter
de goedkoope voedingsstoffen op den voorgrond zijn
gesteld en dat alleen ter wille van de afwisseling ook
de dure bevat.
Op deze# wijze is het hem, naar de samensteller be
weert, gelukt de uitgaven voor het eten aanzienlijk
te verminderen. Tal van bewijzen daarvan moeten hem
ten dienste staan en in Kopenhagen zijn bijv. ver
scheiden pension na ten waarin naar zijn „systeem"
,.ordt geleefd, waar jonge mannen en vrouwen jaren
lang voor de helft der som gevoed worden, welke ge
middeld in ander© pensionnaten wordt verlangd. Er
bestaat niet de geringste aanwijzing, dat de gezond
heid! der personen, die volgens zijn systeem gevoed
worden, daaronder lijdt. Hun gewicht blijft hetzelfde,
neemt eerder toe dan af, de krachten en de arbeids
capaciteit verminderen op geenerlei wijze. Velen ge
voelen zich beter dan vroeger, en dikwijls verdwijnen
maagziekten en onaangenaamheden tijdens het verte
ren van het voedsel.
Het is den schrijver eveneens bekend, dat een groot
aantal particuliere gezinnen, zoo niet direct al zijn
aanwijzingen volgen, dan toch metterdaadden koers
in de voedingskwestie in de door hem aanbevolen rich
ting veranderd hebben.
In hoeverre dit allesi met de waarheid overeenstemt
en in hoeverre het systeem aanbeveling verdient, kun
nen wij natuurlijk niet beoordeelen, maar waar het
stelsel in liet buitenland zeer de aandacht schijnt te
trekken wat bij de hooge prijzen en de lage inkom
sten waarlijk geen wonder is -daar meenden we ook
hier even het voornaamste van het schrijven van dr.
Hindhede te moeten weergeven. De waarschuwing is
natuurlijk overbodig, om in dezen niet op zijn eigen
houtje te beginnen, immers het spreekt wel vanzelf,
dat degeen, die er aan zou denken het bovenstaande
in de practijk te brengen en volgens het „goedkoopste"
kookboek te eten (het verschijnt binnenkort in Duit-
sche vertaling te Berlijn!), eerst eens zijn huisarts
raadpleegt, alvorens in zijn voeding zulk een ingrij
pende wijziging te brengen.
GRON D WETSHERZIENING.
De Staatscommissie voor de Grondwetsherziening
heeft, zoo meldt De Tijd, in de afgeloopen week el-
ken dag, uitgenomen Zaterdag, vergaderd.
ANALYTISCH VERSLAG.
Het Voorloopig Verslag over hoofdstuk II (Hooge
Collegiën) der Eerste Kamer meldt o. a.:
Ter voorbereiding van de overweging, of het wen-
schelijk is te bevorderen dat ook van de vergaderin
gen van de Eerste Kamer der Staten-Generaal een
zoogenaamd kort verslag wordt gemaakt, zou het aan
enkele leden aangenaam zijn te mogen vernemen:
lo. het aantal geabonneerden op het kort verslag
van de Tweede Kamer met ingang van Januari 1911;
2o. het aantal geabonneerden op de Handelingen
der Staten-Generaal op voornoemden datum;
3.o. of het aantal abonné's op de Handelingen
sinds de uitgave Van liet- kort verslag toe- of afneemt.
Voorts zoudeu deze leden het waardeeren indien de
regeering het bedrag van de kosten, althans globaal,
kon opgeven van de uitgave van een kort verslag der
vergaderingen van de Eerste Kamer.
Andere leden hadden op zichzelf geen bezwaar, dat
deze vragen werden gedaan, maar wenschten nu reeds
te verklaren, dat zij, althans voorshands, voorbedoelde
uitgave niet gunstig gezind' waren.
Evenals vroeger hier te lande van Staatswege on
derzoekingen zijn ingesteld naar den toestand van den
landbouw en van de spoorweg-arbeiders, is ook sedert
een tweetal jaren een officieele enquête aanhangig
naar den toestand! waarin d'o middenstand hier te lan
de zich bevindt. Dit onderzoek wordt gehouden door
drie sub-commissiën, verdeeld over verschillende pro
vinciën. Als leider der geheele enquête fungeert het
Tweede Kamerlid, dr. D. Bos.
Wij waren in de gelegenheid' op een der kleinere
plaatsen in ons land eenige resultaten te zien van
dien onderzoekingsarbeid. Het economische beeld,
dat zich straks, als de enquête geëindigd is, ontwikke
len zal, belooft, hoogst belangwekkend te worden. Of
schoon aan den arbeid, die de plaatselijke enquêtes
verrichten, een groote mate van zelfstandigheid en
vrijheid in de wijze van onderzoek gelaten is, heeft
men toch een systeem van centralisatie weten te vol
gen, waardoor alle uitkomsten onder gelijke rubrieken
vcreenigd worden, en men ten slotte een compact beeld
van den geheelen toestand verkrijgt. Het rapport der
enquête-commissie, dat waarschijnlijk einde dezes
jaars verschijnen zal, zal niet alleen een volledig beeld
geven van de economische positie, waarin de midden
stand in .zijn Verschillende schakeeringen op gebied
van handel en nijverheid in de verschillende' plaatsen
zich bevindt, maar het belooft bovendien duidelijk
aan te toonen, hoeveel er nog' ontbreekt aan de ont
wikkeling, vooral op rechtskundig gebied bij het groot
ste deel der Middenstanders.
De Middenstandsorganisatie, zoowel als de regee
ring, zullen naar aanleiding van dit rapport, evenals
indertijd bij den landbouw een moeilijke doch dank
bare taak hebben te vervullen bij het treffen der juis
te maatregelen om de noodzakelijk gebleken verbete
ringen aan te brengen. De reeds bij den Middenstand
duidelijk gebleken zin voor „zelf help" mag de ver
wachting wekken, dat daarbij door den georganiseer-
den Middenstand niet te veel op den Staat geleund
zal worden. (HbM.)
De Tijd heeft de mededeeling ontvangen, dat bij be
sluit van 20 dezer door kapittel e.n grootmeester der
Souvereine Orde van Malta is goedgekeurd de oprich
ting van een Nederlandsche afdeeling dier Orde, en
dat, tot baljuw van die afdeeling- is benoemd J. J. G.
baron Van Voorst tot Vorst, lid van de Eerste Kamer,
adjudant in b. d. van TI. M. de Koningin, generaal-
majoor op n.a.
De afdeeling zal werkzaam zijn op het gebied dei-
christelijke naastenliefde.
In hoeverre de toetreding tot- de nieuwe vereeniging
aan roomsche adellijken in Nederland! zal worden ver
gemakkelijkt, kan, zegt De Tijd, eerst later, na be
kendmaking der statuten, blijken. Immers, zouden de
nog steeds voor Italië, Duitschland1, Oostenrijk en mo
gelijk nog andere landen geldende bepalingen der
Maltezer Orde ook voor ons land! in haar volle ge
strengheid gehandhaafd blijven, slechts zeer enkelen
zouden aan de gestelde voorwaarden betreffende het
getal kwartieren van adeldom enz. kunnen voldoen.
Het blad verneemt echter, dat als gevolg der reeds ge
durende geruimen tijd! gevoerde onderhandelingeu
een aanzienlijke verzachting van de oude bepalingen
is toegestaan.
DE SCIIELDEKWESTIE.
Over dit onderwerp schrijft prof. de Louter een in
teressant betoog in de Haagsche Nieuwe Courant. Hij
betoogt dat men in deze kwestie op zeldzaam opper
vlakkige wijze twee scherp te onderscheiden vragen
dooreen gemengd heeft: niet1 altijd, naar het schijnt,
onwillekeurig en onopzettelijk, daartoe is de verwar
ring te duidelijk, de dwaling te grof. De eerste vraag
luidt: ,,Ts Nederland bevoegd zijn grenzen en kusten
naar eigen oordeel in staat van tegenweer te bren
gen?" De tweede: „Welk gebruik mag Nederland' van
zijn weermiddelen maken ten aanzien van de vaart in
oorlogstijd op een rivier, waarbij een naburige en be
vriende staat bijzonder belang heeft?
.Het antwoord' op dé eerste vraag d'uldt twijfel noch
aarzeling. Een der eerst en meest onbetwistbare rech
ten van eiken souvereinen staat, daarom bij voorkeur
grondrechten genoemd, bestaat in de volstrekte vrij
heid! zijn verdedigingsmiddelen naar eigen oordeel in
te richten.
Het zou diep te betreuren zijn, indien de regeering
of mannen van invloed uit vrees voor internationale
wrijving of gebrek aan besef van eigenwaarde, door
de opmerkingen van het buitenland werden bewogen
hun gevoelens prijs te geven en van de voorgenomen
maatregelen af te zien. Het zou de achting voor Ne
derland in het buitenland! aanmerkelijk doen dalen en
zoowel'vriend! als vijand! in een wellicht minder vreed
zame toekomst om strijd aanmoedigen om het met Ne-
derland's souvereine rechten zoo nauw niet te nemen
en er naar eigen belang mede te sollen.
Een kleine staat moet meer dan een groote tuk zijn
op zijn onafhankelijkheid; meer dan de sterke bij
voorkomende gelegenheid toonen, dat het hem ernst
is met de handhaving zijner rechten, inzonderheid waar
deze zijn levensbelangen betreffen. Zwitserland heeft
meermalen bewezen, dat een strenge handhaving zij
ner rechten achting afdwingt en gehoor vindt. Hoe
men de zaak ook beschouwe, de bemoeiing yan het
buitenlaiAl met onze defensieplannen heeft véél
kwaad gesticht door de zaak troebel te maken. Moge
het der regeering onder haar karakter- en beleidvollen
minister gelukken de onzuivere bestanddeelen te ver
wijderen en de vraag opnieuw in het juist licht te
plaatsen.
Voorts noemt schrijver het klaar als het licht, dat
een staat wiens recht niet. wordt ontkend, zelf heeft
te beoordeelen, welk gebruik hij daarvan maken zal.
Geldt het een groote mogendheid', dan komt zooiets
bij niemand op, maar van het kleine Nederland: hoopt
of vreest, verwacht men iets anders. Het is daarom
van harte te hopen, dat geen Nederlandsche regeering
zich zal laten bewegen tot internationale besprekin
gen over de uitvoering hare souvereine rechten, noch
rechtstreeks, noch zijdelings.
Blijft Nederland ziju tot dusver ingenomen en met
teemt geprezen standpu'nt eener algehee'ie neutraliteit
handhaven en geen enkel verdrag dwingt het ooit
daarvan af te wijken dan zal het in eiken oorlog'
zijn gebied onvoorwaardelijk moeten ontzeggen aan
iedere oorlogvoerende partij, op straffe van zelf in
den oorlog te worden gewikkeld. Deze stelling is zoo
eenvoudig' en elementair, dat zij bewijs niet behoeft.
Zij blijft volkomen dezelfde, indien Vüssingen enz.
niet dan wel is versterkt. Nederland kan en mag geen
doortocht verleenen aan de vloot eener oorlogvoeren
de partij of van een harer bondgenooten of garanten.
Tiet moet dit op volkomen gelijken ^rond' beletten als
den doortocht eener legermacht oost- of westwaarts
door Limburg. Moge meu dit. betreuren, er is geen
ontkomen aan.
Geen enkel verdrag ontslaat Nederland van dien
plicht op de Schelde. Uit dit besef vloeit het denk
beeld eener verbetering onzer kunstverdediging voort.
Zij moet ons in staat stellen in geval van oorlog on
zen onafwijsbaren plicht te vervullen, betreft derhalve
een levensbelang van het vaderland' en duldt geener
lei bemoeiing van vreemden.
Alen verwijto mij, aldus eindigt de schrijver, geen
pro- of anti-Duitsch-, Belgisch-, of Engelsch-gezind1-
heid. Een sobere maar klare uiteenzetting der rechts
vraag was mijn eenig doel.
KAMERVERKIEZING SNEEK.
Van liberale zijde is d's. B. Klein Wassink, Ned.
Herv, predikant te Leeuwarden, oud-hoofdbestuurslid
van den Bond voor Staatsepnsionneering, een Candi
da tuur aangeboden voor het district Sneek.
Gemengd nieuw».
EEN FANTASIETJE OVER ONZE KONINGIN.
In een artikeltje over de toiletgeheimen van be
roemde vrouwen schrijft de Berliner Morgenpost over
onze Koningin: „De bekoorlijke jonge Koningin van
Nederland gebruikt van alle odeurs slechts éau-de-
cologne, dat zij ook bij groote hoeveelheden als hygië
nisch en kosmetisch middel aanwendt. lederen morgen
brengt de kamenier een flesch eau-de-cologne in de
badkamer en als de sterkte van de vloeistof vastge
steld is, wordt zij in het bad' uitgestort, waarin de Ko
ningin slechts enkele minuten vertoeft. Daarna laat
zij een kouden straal water over haar lichaam gieten
en zich dan warm wrijven. Zeep, poeder en crème
zijn uit de toiletkamer van koningin Wilhelmina ver
bannen. Haar doorzichtige teint heeft geen kunst
middelen noodig om haar jeugdige bekoorlijkheid te
vermeerderen."
DE ZAAK WINTERSHOVEN.
De „Javabode" schrijft:
„Wij vernemen, dat de advocaat uit Amsterdam,
mr. L. W. van Gigh, zich dadelijk na zijn aankomst te
Soerabaja in verbinding heeft gesteld met de rechter
lijke autoriteiten aldaar en bereids conferenties had
met den officier van justitie en den rechter-commis-
saris van strafzaken.
„Men vermoedt, dat als grondslag van zijn bemoei
ingen in de zaak van den verdachten Wintershoven
strekt het betoog, dat de Indische rechter onbevoegd
zou wezen, omdat W. geen ingezetene is van Ned.-In-
dië en zich op het oogenblik dat rechtsingang' tegen
hem werd bevolen, buiten dit land' bevond.
„Of dit argument geuit is, laten wij voor dit oogen
blik daar, waar vaststaat, dat het vonnis van rechtsin
gang met bevel tot gevangenneming onaantastbaar is
in dit stadium van het strafgeding.
„Uit het feit, dat. de officier van justitie te Soera
baja pogingen heeft gedaan om de zaak in Nederland
te doen berechten, kan worden opgemaakt, dat deze
autoriteit destijds het bezwaar heeft gevoeld om den
verdachte hierheen gevankelijk te doen overbrengen.
„De officier van justitie te Amsterdam heeft echter
de vervolging voor de arrondissementsrechtbank daar
geweigerd, omdat al ds getuigen hier te lande wonen.
EEN ZILVEREN JUBILEUM.
Ds. F. W. Drijver, predikant1 der Ned. Herv. Ge
meente te Naarden, hoopt 5 Maart zijn 25-jarige
ambtsbediening te herdenken. Achtereenvolgens dien
de hij de gemeenten Warder, Grosthuizen en Aven-
horn en sedert 12 Februari 1899 Naarden.
ONZE BOLLENCULTUUR.
Naar de New-York Herald meldt bevindt zich thans
hier te lande als speciale commissaris van het Ameri-
kaansche landbouwdepartement, kolonel Casson, die
de opdracht heeft een onderzoek in te stellen naar de
bollencultuur, in verhand met den bollenhandel op
Amerika.
Van hier zal kolonel Oarson andere landen in Euro
pa bezoeken tot onderzoek naar andere producten, die
in groote hoeveelheden naar de Unie worden uitge-
veord.
EEN OUDE GRAFSTEEN.
Op het kerkhof te Terzooi (Fr.) is, 70 cM. onder den
grond, een oude grafsteen gevonden, wegende ruim
1000 kilo. Aan de eene zijde is er een stuk afgebro
ken. Op den steen leest men:
„Anno 1584 Dor 3 August sterf de Eersame Wopke
Douwe Wira.
en
An. 1563 Der 1 August sterf de Eerbare fo.iers
Dirks De Wi. zijn wijf."
DE S. P.
De afd. Delft van de S. D. P. is, bij gebrek aan
leefkracht, ontbonden.
TRAGISCH.
Vermoedelijk door bet dragen van costumes van een
costumier bij een gemaskerd' bal, waardoor de besmet
ting werd opgeloopen, is bij de familie Holthaus te
Groningen typhus uitgebroken, met het noodlottig' ge-