DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No
Honderd en dertiende jatrgang.
1911
ZATERDAG
18 FEBRUARI.
Ontwerpen Zomerdienstregeling
Spoorwegen.
BINNENLAND.
42
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
jÊl
1900—!9Ï0. 1910—1920.
ALKMAARSCHE COURANT
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat op de se
cretarie der gemeente voor belanghebbenden ter in
zage zijn nedergelegd een exemplaar van elk der door
de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
en door de Nederlandsche Centraal Spoorweg-Maat
schappij ingezonden ontwerpen van de zomerdienstre
geling 1911.
Opmerkingen betreffende die dienstregelingsontwer-
pen kunnen rechtstreeks worden ingezonden aan het
Departement van Waterstaat vóór of op 1 Maart a.s.
Alkmaar, 17 Februari 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G RIPPING, Voorzitter.
DONATIi, Secretaris.
i.
In het nummer van Zaterdag 7 Januari schreven
we een hoofdartikel, waarin werd nagegaan wat de
eerste tienjarige periode der twintigste eeuw voor de
stad onzer inwoning aan belangrijks heeft gebracht,
en wat er in d© volgende jaren al zoo tot stand zou
kunnen komen.
Voorts noodigden we belangstellenden uit, deze
vragen wel te willen beantwoorden
a. Wat is naar uw meening het belangrijkste, dat
in de jaren 19001910 in Alkmaar door gemeente-
zorg- of particulier initiatief tot standi kwam?
b. Wat is naar uw meening het belangrijkste, dat
in de jaren 19101920 in Alkmaar door gemeente-
zorg of particulier initiatief tot stand zou kunnen
komen
Van vele zijden ontvingen we, mondeling- zoowel als
schriftelijk instemming met dit denkbeeld en herhaalde
lijk is ons gebleken, dat er veel over gesproken werd,
vooral over de lijstjes die we gaven van hetgeen tot
stand kwam en tot stand zou kunnen worden ge
bracht.
Op zich zelf is dit natuurlijk reeds een reden tot
voldoening, daar het getuigt, dat er belangstelling
voor onze stad gewekt is. Maar daarnevens komt een
tweede reden tot voldoening, gevormd door de inge
zonden goede denkbeelden en nuttige wenken. Zeker,
het aantal antwoorden had grot)ter kunnen zijn en
het zal nog grooter worden ook, daar verschillende
personen zich wel bereidl verklaarden hun denkbeelden
schriftelijk uit te werken, zoodra tijd en lust aanwezig
waren, wijl zij zich aan den vastgestelden termijn on
mogelijk konden binden. Ook hebben wij noode ant
woorden gemijt van personen, op wier oordeel wij
en de lezers stellig eveneens prijs gesteld zouden
hebben. Maar dit neemt niet weg, dat, gelijk nader
zal blijken, er aardige ideeën zijn opgeworpen, dat er
hier denkbeelden zullen worden gepropageerd, die bin
nen korteren of langeren tijd wej, zullen worden verwe
zenlijkt.
Eigenaardig is het, dat. het meerendeel der inzen
ders en inzendsters zich alleen bezig gehouden heeft
met vraag b. Blijkbaar hebben de meesten gedacht,
wat een hunner schreef: „Om nu evenwel te zeggen,
dat het gymnasium belangrijker is dan het slachthuis,
of de invoering van beerputten beter dan het maken
van 2 bruggen, of de stoomtram AlkmaarEgmond
Bergen nuttiger dan de Openbare leeszaal en boekerij,
dat, u zult 't met me eens zijn, is niet te doen en van
geen nut. 't Is er, en we zien dat alles nuttig en be
langrijk is, voila tout! Op een bepaald standpunt stelt
men zich daarbij niet meer."
Natuurlijk zijn wij het in geenendeele met dezen ge-
achten schrijver eens anders zouden we de vraag
immers niet gesteld! hebben!
Gelijk wij echter indertijd "reeds schreven, zouden
we ook gaarne de beantwoording van een der vragen
ontvangen.
Alvorens nu met de publicatie te beginnen, brengen
wij den inzenders dank voor de moeite, welke zij zich
wel hebben willen getroosten, om van hun belangstel
ling blijk te geven en daardoor onze poging succes te
verschaffen, en merken wij nog even op, dat mocht
men in verband met de ingekomen antwoorden iets
willen zeggen, daartoe in de rubriek „ingezonden stuk
ken de gelegenheid bestaat.
is er voor Alkmaar noodig? (vraag B.) In uw vragen
lijstje las ik een vereenigdl Post- en Telegraafkan
toor, die vraag beaamde ik volkomen, dat is noodig.
Gepasseerde jaar sprak men daar veel over, maar,
altijd vernam ik: men weet maar geen goede plaats
daarvoor te vinden want het moet bij de markt en in
het centrum der stad zijn.
Als mij de vraag werd gedaan: weet gij een goede
plaats? dan zou ik zeggen: Laat het Rijk het Hotel
de Burg aankoopen eu daarvan maken: eerst een
straat, de straat kan de gemeente overnemen en zij is
daar meer dan noodig. Van het overige gebouw
„de Burg" (bijna een straat lengte) bouwt men een
Postkantoor en daarboven een Telegraafkantoor, lil
die straat die van 't Hof naar de Langestraat loopt
bestaat voor Rijk of Gemeente de kans, om weldra
een perceel machtig te worden dat voor el
ke inrichting kan dienen, daar het bijna een
straat lang is; ik bedoel het perceel van d'gn heer
Nierop, een perceel voor afbraak. Door bijzondere
omstandigheden merkte ik deze zaak op en nu neem ik
deze gelegenheid tó baat om hierop te wijzen, mis
schien?.... Naar mijne bescheiden meening is de
plaats voor Post en Telegraaf geschikt en voor geld' en
goede woorden, kan toch alles.
Ik wil nu in deze niet mijn naam in de courant
noemen, daar het zou lijken alsof ik genoemde burgers
hierin van de baan wil schuiven.
Ik teeken dus
OUD ALKMAARDER.
ALKMAAR, 11 Januari 1911.
Geachte Hoofdredacteur 1
In uw geëerd blad van Zaterdag 7 Jan. 1.1. maakte
ik kennis met uw schrijven „Belangstelling voor Alk
maar."
Aan ieder Alkmaarder werd daarin gevraagd: Wat
WelEd.Geb. Pleer.
Naar aanleiding van uw artikel in het nummer van
Zaterdag 1.1. van de Alkmaarsche Courant, betreffen
de verbetering, die in Alkmaarsche toestanden zouden
zijn aan te brengen, heb ik de eer-, u het volgende me
de te deelen.
Mijns inziens zou voor weinig geld een afdoende
verbetering in den toestand van post- en telegraaf
kantoor te krijgen zijn, wanneer het kantoor van het
kadaster een nieuw gebouw werd, en het oude gebouw
bij het postkantoor werd gevoegd. Beide gebouwen
zijn toch in één hand, terwijl ze gezamenlijk vrij een
voudig- tot één post- en telegraafkantoor te gebruiken
zijn. Het geheel blijft dan in het midden van de stad,
terwijl het onbereikbare kantoor op het Waaggebouw
dan door een meer bruikbaar vervangen werd. Het ka
dasterkantoor, hetwelk uiti den aard zijner bestem
ming heel wat minder publiek trekt, dan het postkan
toor, en dus niet in het hartje van de stad noodig is,
zou dan heel goéd: verplaatst kunnen "worden naar het
schoolgebouw in het Victoriapark, dat de gemeente ze
ker wel voor billijken prijs aan het Rijk wil overdoen.
Een tweede groote verbetering zou zijn, wanneer:
lo. de tram naar Ileiloo en verder, door de Breede-
laan, even vóór de Vier Staten naar den Westerweg
geleid werd én daar werd gebracht op de baan van den
ti-ein naar Egmond.
2o. als de tram naar Stompetoren en verder vanaf
den Omval werd gebracht parallel aan den dijk, om
door middel van de bestaande spoorbrug, naar het
Stationsplein te loopen;
3o. als de paardentram na het tot stand komen
dezer verbeteringen wat vaker liep en door het toe-
nemend' vefvoer in staat kwam zijn tarief te verlagen.
De halte van de AlkmaarHaarlem tram, die nu
een goed deel van den Singel onbruikbaar maakt voor
het bouwen van heerenhuizen, zou dan vervallen en
daardoor zou aan d'ie zijde een veel fraaier aanzien
aan de stadl worden gegeven.
Het ongerief van de Vlotbrug vóór het station der
Alkmaar Amsterdam tram was dan ook vervallen.
Konden dan nog de maatschappijen tot overeen
stemming- komen om op het nu nog- open liggend ter
rein voor het spoorwegstation een eenvoudig, maar
geriefelijk station voor het lokaal verkeer te bouwen
(Bergen, Egmond, Ileiloo, Stompetoren, Schoorl en
Broek) dan was er een toestand geboren, die reizigers,
welke deze lijnen gecombineerd moeten gebruiken,
zeer te stade zou komen.
Noch de uitvoering, noch de kosten lijken me bui
tengewoon bezwarend' toe.
Ten slotte nog dit. Als de Singel zoo mooi opge
knapt^ is door het vervallen van de halte der lijn Alk
maar Ileiloo, enz., zou het dan ook niet tijd worden
de kleine, onaanzienlijke huisjes, die vanaf het huis
van Mr. v. Lidth de Jeude tot aan het Gerechtsge
bouw loopen, te vervangen door kapitale heerenhui
zen?
V aarom is er uitbreiding- gezocht door middel van
Frederik Hendrikstraat, van Staijnstraat en verdere
buurten, waar er een pracht van Singel open lag, be-'
stemd om door aardige huizen de lust en het genot
van Alkmaar te worden?
We hebben den schrijver een ingenieur hier ter
stede, verzocht, zijn denkbeeld van het combineeren
der spoorwegstations nog wat nader toe te lichten en
daarop een uitvoerig schrijven ontvangen, dat we tot
den volgenden keer bewaren.
EEN CH1NEESCH GEZANTSCHAPS
SECRETARIS.
De Agence d'Extrême Oriënt, verspreidt het volgend
leugenachtig bericht omtrent de onlusten op Billi-
ton
„In de mijnen van de stad Manggar waren vele ar
beiders te werk gesteld. Deze arbeiders zijn door ge-
wetenlooze handelaars daarheen gebracht, Zij worden
er slecht gehuisvest, nog slechter betaald en bar-
baarsch behandeld. Het bestuur bekommerde zich niet
om de herhaalde verzoeken der arbeiders en zoo kwam
het tot een openlijken opstand. Zij hadden een comité
gekozen en den gouverneur van Nederlandsch-Indië
om hulp verzocht. Hun werd echter geen verhoor ver
leend, zoodat de uiterst ellendige omstandigheden,
waarin zij zich' bevonden, hen tot een opstand brach
ten."
Het Hbld. teekent hierbij aan:
Wij meenen de aandacht er op te moeten vestigen,
dat dit onware bericht niet afkomstig* is van een of
ander op sensatie bedacht orgaan, maar van een Chi-
neesch nieuwsagentschap, dat door zijne betrekkingen
met het gezantschap dier natie te Brussel geacht kan
worden een officieus tintje te dragen.
Het komt. ons niet overbodig voor, dat onze regee
ring den waarnemend'en Chineezen gezant te 's-Gra-
venhage beleefdelijk onder het oog brengt, dat zulk
een optreden niet in overeenstemming is! met het ka
rakter eener beschaafde natie, waarop de Chineesche
aanspraak meent te mogen maken.
DE KUSTVERDEDIGING.
De algemeene indruk die het Hbld. kreeg uit wat
het vernam van het sectie-onderzoek der Kustverde*-
digingsvoorstellen is tweeledig.
Téri eerste, dat de Fransche beweging tegen het ont
werp de kansen op aanneming principieel niet onbe
langrijk hebben verbeterd. Bij de openbare beraadsla
ging zal dit uit de houding van enkele leden zelfs zeer
duidelijk blijken.
En ten tweede, dat vrij algemeen de meening werd
geuit, dat men hier en daar wel met wat minder kan
volstaan. De voorgestelde!* versterking van Vlissingen
heeft echter, begrijpelijker wijze, liet. grootste aandeel
gekregen in de kans verbetering, die het gevolg is van
de vreemde actie.
Gemengd nieuws.
GENERAAL BOOTH IN NEDERLAND.
Generaal Booth, wordt hedenavond te 10.5 in de re
sidentie verwacht, waar hij Zondag tweemaal in de
Kloosterkerk zal spreken.
Dinsdag en Woensdag hoopt de generaal achtereen
volgens in Haarlem, Utrecht en Deventer t-e spreken.
Van uit deze laatste stad begeeft de leider van het
Leger der Heils zich naar Duitschland' en van daar
naar Zwitserland en Italië.
TREINVERBINDING MET LONDEN.
De T e 1. verneemt in verband met de verlegging
van den nachtdienst der Vlissinger route van Queens-
boro naar Folkestone, dat de afvaarttijd van Vlissin
gen des avonds ongever dezelfde zal blijven bij den-
zelfden tijd van aankomst te Londen. Bij de South.
Eastern en Chattam Railway schijnt het voornemen
te bestaan in verband met den nachtdienst een z. g.
„early" en „late" trein te laten loopen. Reizigers, die
dus niet. er op aangewezen zijn zoo laat mogelijk uit
Londen te vertrekken, zullen zulks kunnen doen met
den trein, die ongeveer 1 uur vroeger uit Londen ver
trekt en dan eventueel vroeger te Folkestone aan
komt. Ook des morgens na aankomst te Folkestone,
schijnt men voornemens te zijn ongeveer een uur na
den mailtreiü een tweede fasttrein te laten loopen.
BLOEDVERGIFTIGING.
Een slagersknecht te Leeuwarden bezeerde zijn eene
hand bij het uithalen van een kolk aan een stukje glas
met het gevolg, dat d'it lichaamsdeel opzwol.
Geneeskundige hulp werd' ingeroepen en bloedver
giftiging werd geconstateerd. Hij onderging een ope
ratie, doch na deze zwol de geheele arm op en na een
smartelijk lijden is de man overleden.
TREINONTSPORING.
Van een goederentrein is Donderdagavond even
voor Ijet station Zevenbergen een wagen ontspoord,
waarbij de remmer A. J. S. uit Roosendaal tegen een
paal werd geslingerd en daardoor zwaar inwendig ge
kneusd werd en eenige diepe wonden aan het hoofd
opliep. .De spoordokter'Kastelein verleende de eerste
hulp.
De treinenloop ondervond, doordat an wissels en
seinpalen schade was veroorzaakt gedurende een paar
uren vertraging.
SNIPPERS UIT HET HBLD.
Makelaars-advertentie:
„Veiling, Verkooplokaal Notarishuis, van een defti
ge familie, op nader te bepalen datum."
In een slagers-advertentie is sprake van een:
„Onderlinge Vereenigïng van Slachtvee."
Een chocoladefabriek, die z. g. „Padvinderscho
colade" in den handel brengt, ontving een brief met
het volgende adres
„Directie van de X cacao,
fabriek van padvinders."
EEN KLACHT.
De lieer Is. Querido verzoekt aan het Hbld. mede
te deelen, dat hij een klacht wegens beleediging heeft
ingediend tegen den schrijver van een feuilleton in
De Telegraaf, waarin gezegd wordt, dat Querido „het
laffe relletje" bij de première van Heyermans' Uit
komst zou hebben „georganiseerd"; voorts dat hij
„niet meer toerekenbaar" is, en ten derde dat zijn
critiek „zeer vaak een bedankje of een wraakneming
is." De schrijver van het C.-V. geteekende stuk schijnt
te zijn de heer Oornelis Veth.
BELEEDIGING.
Zoowel van door den heer Dalsum als door het O.
M. bij de rechtbank te Middelburg is hooger beroep
aangeteekend vau het vonnis der rechtbank, waarbij
van Dalsum wegens beleediging van den burgemeester
van Hulst tot 7 dagen gevangenisstraf is veroordeeld.
HENRI WIJNMALEN.
Het bestuur der Automobile Club de France heeft
zijn voorzitter, baron De Zuylen van Nijevelt, een che
que ter waarde van 100.000 francs, ter hand gesteld,
om die aan Henri Wijnmalen te overhandigen. De uit
betaling daarvan had, blijkens telegrafische mededee-
ling, gisterochtend! plaats.
UIT WEST-GRAFTDIJK.
Donderdagavond j.l. hield de afdeeling West-Graft-
dijk van den Bond voor Staatspensionneering alhier
een, openbare vergadering in het loka.al van den heer
Van Marle. De Rederijkerskamer „O. V„" het Fanfa
rekorps en enkele, leden van „Euterpe" verleenden
hunne medewerking' tot' het doen slagen van deze ver
gadering, die was belegd om propaganda te maken
voor Staatspensionneering. De zaal was geheel bezet.
Door de Rederijkerskamer werd opgevoerd: „Vergel
ding," tooneelspel in 3 bedrijven door mevr. 1. Kaas
traBakker. Dit goed opgevoerde stuk viel zeer in
den smaak der aanwezigen en werd van het begin tot
liet einde met aandacht gevolgd.
UIT OUDE-NIEDORP.
Donderdagavond hield de heer Drenth, landbouw-
onderwijzer te Nieuwe-Niedorp, in het lokaal van den
lieer T. de Jong alhier eene lezing over kalibemesting.
Na een korte inleiding, werd door den heer Drenth
behandeld de tegenstelling tusschen de landbouw en
veeteelt van voorheen en thans.
Wat was er voor een 25-tal jaren van kunstmestge-
bruik, van zaadcontrole of rundveefokvereenigingen
enz. bekend? Kunstmeststoffen als kali, fosforzuur,
stikstof, enz. bestonden toen nog niet voor ons. Thans
wordt het vrij algemeen gebruikt. Duizenden en dui
zenden guldens worden er jaarlijks omgezet. Bijna op
alle dorpen zijn landbouwvereenigingen. De voordee-
len verkregen door die vereenigingen werden door
spreker duidelijk uiteen gezet. Die voordeelen zijn niet
enkel het goedkoops aankoopen van kunstmeststoffen
of van veevoeder op coöperatief gebied1, maar de juiste
aanwending der kunstmeststoffen, de manier van
werken in. het algemeen is meer waard, dan een 25
cent per baal goedkooper aan te koopen. Die aanwen
ding kunt u trachten "gewaar te worden door onderlin
ge besprekingen op vergaderingen. Duidelijk zette
spreker verder uiteen de werking der verterings-orga-
nen van mensch en dier, als ook die van de planten.
Met de^e heeft men ook met het individueel© rekening
te houden.
Verder werd besproken de afscheiding van zuren
door verschillende gewassen en welke stoffen de plan
ter: behoefden, en welke de landbouwer beschikbaar
had. Een en ander werd toegelicht en verduidelijkt
door wandplaten, waarop verschillende planten getee-
kend en waarop duidelijk uitkwam hoeveel kali, stik
stof, enz. verschillende gewassen noodig hadden.
Vervolgens werd door spreker behandeld waar de
kunstmest of kalizouten werden weggehaald. Uit de
stad Stassfurt en omstreken in Duitschland worden
deze stoffen veelvuldig aangetroffen. Aldaar worden
ze uit den grond gegraven of gehakt, tot soms uit een
diepte van 700 Meter en worden dan verder gemalen
en bereid. Veel arbeid' is daaraan verbonden. Groote
mijnen en fabrieken zijn daar aanwezig. Met: verschil
lende lichtbeelden werd een en ander verduidelijkt.
Duidelijk zichtbaar was, hoe in een. mijn van 700 Me
ter diepte, de ruwe zouten door arbeiders wordt losge-
hakt en gaten werden geboord om stukken zout los te
laten srpingen.
Nadat de heer Drenth nog een paar vragen had be
antwoord, omtrent Augurkenteelt en gebruik van
kunstmest, bedankte hij zijne toehoorders voor de be
langstelling getoond.
Zeker komt ook de heer Drenth een woord van dank
toe, voor zijn aangename en leerrijke lezing, die hij
heeft gehouden.
UIT IIEER-HUGOWAARD.
W orden reeds verschillende sollicitanten genoemd
naar de vacant geworden functie van secretaris van
den polder, eveneens is dit het geval met sollicitanten
naar liet burgemeestersambt. Onder de sollieitee#en-
den hiernaar zijn o.a. twee raadsleden.
UIT SCHAGEN.
Den 17den Februari vergaderde in het N. H. Koffie
huis alhier de Schager damclub, onder leiding van den
secretaris, den heer G. Beers. Wegens ongesteldheid
was de voorzitter, dei heer M. Koomen, afwezig. De re
kening* en verantwoording van den penningmeester,
den heer J. B. Keet, nagezien en in orde bevonden
door de heeren Groot en De Waard wees een saldo aan
van J 13.70. Besloten werd de contributie van 1 op
0.50 te stellen en eiken Donderdag „dam-avond" te
houden. Het bestuur werd herkozen en voor wijlen
