DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
feuilleton.
Honderd en dertiende Jaargang.
1911.
MAANDAG
13 MAART
Het Gouden Bed.
No. 61.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Zijdie zich met 1 April
op dit btad abonneeren, ont
vangen detctdien datum verschijnende
nummers gratis en franco.
De Uitgevers.
Frfnrw J3<ïhtie °utili<V Zij Wachtte
goed Iw treS"Ijdenl 2waard. De jongen is heel
diXde! i mi, e'1SCh^tterende geldelijke omstan-
Hh lachtek?reL «een licht, begrip, je...."
geud WeiniS spottend en tegelijk bevredi-
ALKMAARSCHE COURANT,
ALKMAAR, 13 Maart.
Verontrustende berichten kwamen er de afgeloopen
week uit Amerika. Nog geen anderhalf jaar geleden
noemde de president der Vereenigde Staten Taft het
de grootste eer zijns levens, den president van Mexiko
Porfirio Diaz te mogen ontmoeten, en verklaarde bo
vendien, dat de bloei en de welvaart der beide republie
ken ten nauwste met elkaar samenhingen. En deze
week scheen het of de groote broeder den kleine te
lijf wilde: de stok was reeds gehaald en lialfstraffend,
half waarschuwend stond de grootste der twee klaar.
Twintigduizend man troepen wei*den naar de Mexi-
kaansche grens gestuurd, verscheiden oorlogsschepen
naar de Mexikaansche watereu gezonden. Kwalijk
viel er geloof te hechten aan de officieele verzekering,
dat liet slechts gewone manoeuvres betrof. Niemand
geloofde er dan ook aanvankelijk aan, iedereen dacht,
dat de Vereenigde Staten deze maatregelen nam om
de vele Amerikanen en misschien ook wel onderdanen
van andere staten, en hun geldelijke belangen te be
schermen, voor het geval het werkelijk ernst scheen te
zullen worden in Mexiko: spraken de berichten zelfs
er niet reeds van, dat de president stervende was,
dat de ratten het zinkende regeeringsschip al verlie
ten, dat leven en eigendom der vreemdelingen gevaar
liepen De geruchten werden tegengesproken. De
officieele berichten uit Mexiko zeiden, dat de heer
1 orfirio Diaz zoo gezond was als een visch, en het
geheele land zoo rustig mogelijk, behalve dan in het
noorden, waar de guerilla, de oorlog met kleine mid
delen, voortduurt. En de Amerikaansche bewindslie
den gingen op reis, verlieten Washington om te too-
nen, dat er niets ernstigs aan de hand was.
De laatste berichten uit de stad Mexiko meldden,
dat de regeering besloten heeft, de grondwettelijke
waarborgen in het geheele land op te heffen.
Een kenner van Mexiko, die er vele jaren als diplo
maat werkzaam geweest is en voortdurend met ver
schillende personen aldaar in briefwisseling staat, vat
zijn oordeel aldus samen:
„Kritiek zou de toestand in Mexiko eerst dan kun
nen worden, als er of een buitenlandsche tusschen-
komst plaats had, welke de Vereenigde Statens tot een
dergelijk optreden zou nopen, of als een generaal van
het goedgedrilde, goedbewapende leger zich bij de op
standelingen aansloot. Beide mogelijkheden zijn. ech
ter zoo goed als buitengesloten. Voorloopig is er dus
geen reden, de onlusten in Mexiko voor meer te hou
den, dan ze zijn, namelijk betoogingen van ontevreden
elementen, die geldelijk door een uit Mexiko gevluch-
ten tegenstander der regeering worden gesteund. Van
Vim een gevaar voor de vreemdelingen
Naar het Duitsch van OLGA WOHLBRüCK
bewerkt door J. P. WESSELINK-VAN ROSSÜM
63) o—
Ottiliewachtte. Zij was niet licht geraakt maar
zij gevoelde, dat Mara haar zoo plotseling had laten
staan, omdat zij niet wist in welke der tien kamers zij
haar schoonzuster nu zou kunnen onderbrengen In
het voorbijgaan zou zij tot haar man zeggen: „Luister
Ottilie ts m mijn kleedkamer en wil je goeden dag
zeggen en dan zou Paul komen, ongeduldig, maar
toch m eeu goede stemming en zou de oude zusrter de
hand drukken en in dien handdruk iets leggen van
een ontwakend gevoel van verwantschap.
rank Nehls had zich ook eerst moeten verkleeden.
loe" foprde zij opeens zijn luid, als altijd bevelend:
„Nu Tille. waar zit je toch?.Ah, ben je daar!
?e h«X Wfai;°m heb ie ie niet dadelijk in
<lt badkamer verstopt? Kom er eens uit. zoo
den Wrnn teg®nov®r hem> onder den stralen-
den kroonluchter van het blauwe salon
geig?-'eUg m!j Z0°' PaUl' Je zeker zeer
„Dank, dank, Tille." Hij" klopte haar op den schou-
teL' ve g J zulk een t?elegeuJi6'id heeft
Re£PaHwVJmrt' Vr0UWen' mode' eel1 aardige jon-
dadeliik onhcsï Z°° ietS niet" Hier alles
merkt me, 2 eCVf0t3ch en do domheid be
spreekt een nS °p boi?derd P«s afstand. In Weenen
bh hen 11' ds ee" buul"koetsi,er. Def. wil
rnj nen zeggen, „zich natuuiiiik cnoiro,-," \r„
soof'h.0 WJi?kwtedTïo'uwenL.
in Mexiko, van een tusschenkomst door het buiten
land, kan in elk geval geen sprake zijn. Voordat het
zoover komt, zou de toestand in Mexiko zich totaal
moeten wijzigen en dat ligt buiten de waarschijnlijk
heidsberekening.
In Beieren vierde men een feest, dat de aandacht
trok. De rechtschapen, sympathieke prinsregent
Luitpold werd gisteren negentig jaar en herdacht te
vens zijn vijf en twintigjarig regentschap. In tegen
stelling met den ongelukkigen tak van het geslacht
Wittelsbach, welks leden ziek zijn naar lichaam en
geest, is deze grijsaard levenslustig, physisch en psy
chisch krachtig. Ondanks zijn hoogen leeftijd is hij
een onvermoeid jager en een verstandig regeerder. Bij
de droevige omstandigheden waaronder hij het re
gentschap aanvaardde koning Bodewijk II werd in
ISStl Wegens krankzinnigheid afgezet en zijn wettige
opvolger Otto was om dezelfde reden niet in staat om
te regeeren zullen wij niet lang stil staan. Maar
wel verdient deze man, dat van. zijn regentschap het
een en ander wordt medegedeeld. Met zijn scherpen
blik heeft hij begrepen, dat het voor Beieren niet
meer was weggelegd, op politiek terrein in de rij der
groote staten te worden opgenomen, maar ook, dat de
kunst onzijdig terrein is, waarop ook de kleinere sta
ten iets verdienstelijks en iets blijvends tot stand
kunnen brengen, als zij gesteund en niet in haar ont
wikkeling gestuit wordt. Hij moedigde daarom de
kunstenaars aan, bezocht hen, kocht van hen, liet
kunstwerken scheppenverbouwing van het nationale
museum in Miinchen, een nieuw raadhuis, een militair
museum, de prins regent-straat en brug, het prins-re
gen tcn-thea ter, waarin jaarlijks de beroemde \\Tagner-
iestspiele plaats hebben, en zoo vele andere gebouwen
bewijzen hoeveel er in Beierens hoofdstad op het ge
bied der kunst tot stand gekomen is. Uit dankbaar
heid hebben een reeks schilders dan ook een bent ge
vormd, welke de „Luitpold Gruppe" heet. Maar niet
alleen in de hoofdstad, doch ook in het land is de
kunst tot bloei gebracht en in tal van steden
München, V iirzburg, Bamberg, Neurenberg, Land-au,
Berchtisgraden zijn uit erkentelijkheid standbeel
den opgericht, welke de vriendelijke trekken van den
beminden prinsregent in erts of marmer te 'aanschou
wen geven.
Ook de wetenschap vond in hem een machtigen be
schermer. Beieren heeft groote geleerden en prach
tige universiteitsgebouwen. De staatsuitgaven voor
eeredienst- en ontwikkelingsdoeleinden stegen van 20
millioen in 1887 tot 50 millioen in 1910.
Tal van instellingen voor landbouw en veeteelt, tal
van wetgevende maatregelen getuigen, dat de staat
helpend en steunend wil optreden, om de welvaiart te
bevorderen.
Do verhouding tot het Duitsche rijk is beter dan
ooit kon worden verwacht. Nimmer heeft de prins
regent getracht bij de wetgeving o in 't bestuur groo
teren invloed uit te oefenen, dan welke hem krachtens
De laatste zin sloeg echter niet op zijn vrpuw.
Liet was hem nog altijd een raadsel: Wat had Pieps
toch aan haar Kari gevonden? Hij legde er zich bij
neer, omdat hij haar zoo onbeschrijfelijk gelukkig' zag,
en de partij, wat uiterlijken glans betrof, ook niet zoo
gemakkelijk overtroffen kon worden. Hij gunde vooral
Enzlehn de teleurstelling. Die gedachte was hem een
feest. Daarbij dacht hij aan den vorigen avond.
„Luister eens.... Tille.... ik moet je nog veel
inededeelen. Maar nu is het er het oogenblik niet voor.
Je past op den oude is het niet? Meer kan ik nu niet'
zeggen. Pas op! Luister, ja.... en dan nog iets...."
U-ij gieep naar den binnenzak van zijn jas en 3iaal-
de een portefeuille te voorschijn. „Ik heb hem maande-
j s honderd mark toegekend. Voor pensioen natuur-
ij Je moet wijn drinken, nu en dan een beetje aavi-
aar eten. Dat zal je goed doen. Caviaar is voedzaam.
.Natuurlijk geef je hem geen geld in handen. Geen
s uivei hoor je. Daar heb je in eens voor drie
maanden, niet, dat is gemakkelijker. En later herin
ner je er mij wel weer aan. niet waar? Dus afge
sproken elke maand honderd mark. Die afgesleten
onten kiaag moet hij ook niet meer* dragen. Die ziet'
er schandelijk uit! Zoo, mijn goedfe TilleZij
hield als versteend drie bankbiljertten van honderd
mark in de hand en kon geen woford van dank uiten.
it was zoo verschrikkelijkde beroemde broer in
rok met de echte parelen in het overhemd.
U in het oude, versleten jaquiet als een bedelaar-
s er en boven beide het harde, dagheldere avondlucht,
onmeedoogend, hoouend.
Excuseer mij, Tille, ik moet nog aan een, paar re
dacties telefoneeren. Het ga je goed!"
Hij diukte haar de hand en ging met korte, snelle
passen de kamer uit, zonder cuj te zien, vervuld van
een nieuwe gedachte, welke hij onmiddellijk, geheel
onverwijld m een daad moest omzetten.
v ®tond' weer alleen. Wecer om zich heen het
lichtgefhkker, de bijna verpletterende weelde eener
■verwjderde levenssfeer. De kleine gevouwen bankbil
jetten drukten hard tegen de pelan 'harer hand, sneden
ïaai m het vleesch. Zij had tot. nu slechts zelfver-
lom ge d fn de hand gehad ecu bijfet steeds met eerbie-
zijn functie toekwam, maar binnen de perken zijner
bevoegdheid heeft hij zich een persoonlijkheid getoond,
heeft hij de achting en den eerbied gewonnen van alle
klassen der bevolking.
Alom werd hem in de pers hulde betuigd, over de
geheele couranten-linie, van het officieele rijksblad af
tot het sociaal-democratische toe de soc.-dem. Mün-
chener Post schreef bijv.„Met het menschelijke hou
den we rekening, wanneer wij constateeren, dat de
persoonlijkheid van den gehuldigde alle sprekende
trekken van een man aanwijst, wiens eenvoud en goed
heid ook dan van aller achting zeker zou zijn, wanneer
hij een gewoon burger was als de anderen."
De feesten, ter zijner eere gehouden, droegen dan
ook een algemeen karakter, iedereen nam er aan deel.
De grootsche versieringen van München verrieden den
democratischen zin der bewoners, overlading ontbrak
er ten eenen male aan en het was eenvoudig schoon.
In elf verschillende deelen werden er openbare feesten
gehouden waarhij muziek en zangnummers, eeu feest
rede en ten slotte het volkslied werden gegeven.
Ook hadden er galamaaltijden plaats zelfs te
Eerliju, door den keizer, waarbij de prins-regent als
een voorbeeld en een zinnebeeld van alle vorstendeug
den werd gehuldigd en gisteren, na de plechtige
godsdienstoefening werd er te München een groote pa
rade gehouden, waarbij een vlieger voortdurend in een
cirkel boven het terrein vloog, eindelijk een galavoor
stelling etc.
De prins-regent heeft bepaald, dat voortaan aan de
middelbare scholen van het land, in het zomer-lialfjaar
een dag vrij van onderwijs zal worden gegeven voor
openbare gymnastiekuitvoeringen en wedspelen.
Voorts heeft hij amnestie voor militaire disciplinai
re straffen gegeven, 434 veroordeelden gratie geschon
ken, andere veroordeelden voorloopig in vrijheid ge
steld en er is tenslotte een lintjesregen neergedaald
welke op een wolkbreuk geleek!
In het Pruisische Huis van afgevaardigden is bij
de begrooting van eeredienst gesproken over den anti-
modernisteneed.
Het modernisme is een beweging, welke zich aan
sluitend bij de filozofie van Kant, zoo verklaart de
domproost Dittrich het, in Frankrijk heeft gevormd en
vandaar uit naar Italië is doorgedrongen en ook in
Zuid-Duitschland eenigen ingang heeft gevonden.
Juist in Frankrijk eii Italië heeft deze beweging een
karakter aangenomen, dat naar het oordeel van den
Paus, het bestaan van het Katholicisme scheen te be
dreigen, daar het de fundamenten van het stelsel van
het Katholieke geloof aantast. Tegen de agitatie
voor het modernisme in couranten, vlugschriften, ver-
eenigings en vergaderingen heeft de Paus tegen-maat
regelen genomen en den anti-modernisteneed gevor
derd in een decreet, waarin de geloofsregelen worden
samengevat en eenige maatregelen worden voorge
schreven, welke de Heilige Stoel noodig acht, om het
gevaar voor het behoud der Katholieke kerk speciaal
dige vreugde in ontvangst genomen. Het was voor
haar steeds het symbool geweest harer zelfstandigheid,
de uitdrukking harer eigen waarde. En het tweemark
stuk, hetwelk haar een privaat leerling in de hand
drukte, vervulde haar met dezelfde voldoening als haar
•onderwijzeres-salaris aafi het einde der maand.
Onbeschrijfelijk pijnlijk waren haar de driehonderd
mark haars broeders. Kostgeld voor haar vader? Hoe
kwam hij er toe? Zoo plotseling.... had haar vader
geklaagd, zich over karige maaltijden uitgelaten?
Het was, alsof haar iets; in de keel zat. Zij voelde
brandende tranen opkomen, een trillend beven der lip
pen, van de kin.
Mijn Hemel gaf zij het dan werkelijk zoo karig?
Mits de beperkte welstand van haar kleine huishouden
werkelijk zoo armoedig, dat zij vreemde hulp moest
laaiuaemen?
„Tante Ottilie, u hier? Ik heb u eerst in 't geheel
niet herkend!.... Weet u het al, tante Ottilie?"
Zoo hartelijk was de stem van Picps nooit geweest,
als zij met haar tante sprak. Haar geheele wezen
straalde heden van liefde en geluk. Zij sloeg de leelij-
ke, bijna ondoorzichtige voile op en kuste haar tante
op de smalle, vast op elkaar geklemde lippen.
„Wees niet boos, tante Ottilie, dat wij u niet uit-
genoodig hebben, maar het kwam zoo plotseling, zoo
geheel onverwacht zoo hemelsch onverwacht. U
kunt niet gelooven, hoe gelukkig' ik hen, tante Ottilie
U gelooft het nietLuister, KariKari
Zij riep het met hare heldere stem, zoodat men het
door de eetkamer in den muzieksalon hoorde, waar
Kari juist met een wals begon.
Hij kwam aangesneld, harmonisch in zijn bewegin
gen ondanks het snelle loopen, vol bevalligheid in de
zeer voorname elefantie zijner slanke leden.
„Luister Kari dit is tante Ottilie die knapper
is dan wij allen te samen dat heb ik je toch reeds
gezegd, niet waar?"
„Ja, natuurlijk zeer zeker tante Ottilie, de
knappe tante Ottilie." Hij begreep er toch niets van.
Maar in Berlijn waren allen vreeselijk knap en de zus
ter van zijn schoonvader was natuurlijk een toonbeeld
van knapheid. Daaraan twijfelde hij in het geheel
j in Italië, weg te nemen. Deze maatregelen zijn do
katholieken in Duitschland vreemd voorgekomen,
daar althans in het noorden dergelijke stroomingen
geen vasten, grond hebben. De eed oischt tweeërlei
Teneerste de verplichting tot zekere dogmatische leer
stellingen, Welke het modernisme aangevallen lieeft.,
en dan de goedkeuring van zekere disciplinaire maat
regelen. De regeering heeft hiertegen stelling geno
men. De minister-president hield een rede, waarin hij
wel is waar verzoenend sprak, maar het aan waarschu
wingen niet liet ontbreken en deed uitkomen, dat de
eed de positie der katholieke, faculteiten aan de hoo-
gescholen zeer heeft verzwakt.
Eén regeeringsmaatregel zal genomen worden: gees
telijken, die den anti-modernisteneed hebben afgelegd,
zullen aan de middelbare scholen niet meer benoemd
worden tot leeraren in het Düitsch en de geschiede
nis.
In Engeland, waar bij de behandeling der middelen
wet door het Lagerhuis vergaderd is van 2.51 's mid
dags tot 9.55 's morgens, soms onder heftige tooneel-
tjes, is men over het geheel weinig ingenomen met de
ingediende marine-begrooting welke 48 millioen gul
den hooger is dan het vorige jaar.
In Frankrijk heeft verleden Maandag de minister
president Monis het regeeringsprogram ontvouwd.
Noch deze verklaring noch de daarna uitgesproken re
de van den minister-president beeft een buitengewo
nen indruk gemaakt. Het program was vaag, de rede
zwak, maar de strijdlust in de Kamer was bij dit eer
ste optreden gering, zoodat dan ook met 309 tegen
114 stemmen (en meer dan 150 onthoudingen) de vol
gende motie werd aangenomen:
„De Kamer keurt de verklaring der regeering goed,
rekent op haar om de eensgezindheid onder de republi
keinen tot stand te brengen, om laïci3tische (het Re
kenonderwijs betreffende) sociale en democratische
hervormingen tot stand te brengen, en gaat over tot
de orde van den dag."
De regeering had verklaard, dat zij een vreedzame
politiek nastreeft, de handhaving van den vrede zal
waarborgen, dat zij de repuhlikeinsche beginselen en
het neutrale onderwijs zal beschermen, het ontwerp-
inkomstenbelasting, het wetsontwerp ter onderdruk
king van de sabotage en het verlaten van posten, de
kieswet zoo spoedig mogelijk zal tot stand brengen,
het crediet voor den kleinhandel, de kleinnijverheid
en de arbeidende klassen zal organiseeren, zal zorgen,
dat diegenen onder de ontslagen spoorwegmannen,
die niet ontslagen zijn wegens anarchistische daden,
weder aangenomen zullen worden, dat zij zonder zwak
heid en zonder geweld de wetten op de scheiding van
kerk en staat en op de kongregaties zal toepassen, het
neutrale onderwijs tegen alle aanvallen zal behoeden;
de goede werking van de openbare school zal verzeke
ren en het leeken-onderwijs tegen alle verzet zal be
schermen. I
niet. Ridderlijk en eerbiedig bracht hij Ottilie's hand
in den harden katoenen handschoen aan zijn lippen.
Ottilie werd zeer verlegen. De zucht tot weenen ver
ging, al het weemoedige alleen de Verlegenheid
bleef.
„Ik verheug mij ik feliciteer u hartelijk.
ik.
Kari boog het mooie hoofd met het lichtbruine haar,
dat op de wijze der Oostenrijksche officieren met een
scheeve scheiding was gekamd, en op den rechterslaap
in een lok uitliep.
„Nu moet ik echter gaan ik was niet voorbereid
op do verloving.als de gasten komen en mij vogel-
verschrikster zien
„Dan houden zij u zeker voor een rijke erftante. De
rijke erftantes gaan hij ons als nonnen gekleed. Dat
gaat bij ons voor zeer elegeant door. Een beetje sleep
moet u echter aanschaffen, tante Ottilie. Zwart meri
nos met sleep en witte manchetten, aartshertogin Jo
sephs, je naamgenoot, Piesp, draagt nooit anders."
Hij bood haar zijn ana en bracht haar met eerbiedi
ge zorg naar den uitgang. „Mama mogen wij nu niet
storen, die schikt de tafel. De schikking der tafel is
vreeselijk gewichtig. Stel u eens voor, tante Ottilie,
dat ik den ganschen avond naast tante Straehewsky
zou moeten zitten men zou grijze haren kunnen
krijgen alleen bij de gedachte.
Pieps lachte, Kari lachte.
Het was het lachen van twee kinderen. Zij zouden
hebben gelachen als zij „goeden avond" hadden gezegd
of „het is warm in de kamer," of zelfs al hadden zij
den wijsvinger in de lucht bewogen.
Zij lachten zonder reden; alleen omdat zij gelukkig
waren. Gelukkig als kinderen, die elkaar plotseling
kussen, omdat het een of ander hen in eikaars armen
drijft.^ En zij lachten, omdat dit de primitiefste uit
drukking van hun kinderlijk primitief geluk was....
Op de trap ontmoette Ottilie eenige gasten. Zij
drukte zich tegen den muur en liet de zware fluweelen
mantels en ritselende zijden japonnen voorbij gaan.
In de helverlichte, van spiegels voorziene vestibule
kwam zij Eelix tegen. „Is het waar, Ottilie?"
,Wat dan?"
Wordt vervolgd.
