DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BLOOKER'S
Honderd en dertiende Jaargang.
1911.
DINSDAG
28 MAART.
DAALDERS
CACAO
FEUILLETON.
Het Gouden Bed.
BINNENLAND.
No. 74
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
.Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
HEN HOGE HAMAAK
OPDRINGEN,
HOUDT VAST AAN
GE WEET DAT DIE
UITSTEKEND IS.
X
ALKMAARSCHE COURANT
1MIIIMIHNI1 Ml IIIWI III! ■III
ALKMAAR, 28 Maart 1911.
„De Kinematografie, die als zwijgend tooneel een
ongedachte werkelijkheid geven kan, heeft als volks
theater nog een groote toekomst en zal liet gewone
theater met succes concurrentie aandoen."
Aldus in zijn „Paedagogische en artistieke waarde
der kinematografie" Kurt Weiss. De voorspelling
van dezen Duitschen schrijver is ia het eerste tiental
jaren der kinematografie voor een deel reeds verwe
zenlijkt en er is geen enkele reden om aan te nemen,
dat zij niet verder in vervulling zal gaan. Aanvanke
lijk vormde de kinematograaf slechts een nummer in
groote specialiteiten-theaters. Toen kwamen de
kermistenten en tegelijkertijd bijv. in Frankrijk,
België de primitieve inrichtingen, waar men voor
luttele centen een paar nummers in oogenschouw kon
nemen. Snel steeg in alle steden het aantal dezer
goedkoope instellingen. In de grootere kwam er zelfs
weldra een stelsel van filialen tot stand, waardoor met
vaak oude films schatten werden verdiend. De politie
maakte er echter spoedig een einde aan en ging
eischen stellen, vooral met het oog' op het groote
brandgevaar. De inrichtingen moesten grooter en
ruimer zijn en in verband hiermede zorgden de onder
nemers, dat ze ook meer comfortabel werden. Onder
dezen invloed werden ze weelderiger, werden ook de
films kostbaarder, werden de kinematograaftheaters
ernstige mededingers van de schouwburgen, daar ze
in hun soort het beste gaven en het soort zeer in den
smaak van het uitgaande publiek viel. Reusachtige
kapitalen zijn er in deze ondernemingen gestoken en
op ongelooflijke wijze zijn de bedrijfskosten gestegen.
De film-industrie heeft zich in korten tijd enorm ont
wikkeld, er ziju films die tienduizend gulden en meer
kosten, vandaar dan ook dat er een levendige interna
tionale handel is ontstaan, want geen natie heeft
zooveel afnemers, dat ze alleen de kosten van vervaar
diging kan dekken. Meestal worden de films geleend
Naar het Duitsch van OLGA WOHLBRüCK,
bewerkt door J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM
75)
Nu, hij had „er genoeg van!" Maar dat juffrouw
Giebel hem had gezegd: „Zeker, beste mijnheer Eiler,
in het najaar wil ik graag uw portret schilderen maar
iu den zomer willen mijn vriendin en ik ons wat ont
spannen. Frank Nehls heeft ons ook nitgenoodigd
een paar tochtjes met zijn auto mede te maken. Ik
rijd dolgraag in een auto! Natuurlijk gaat dit dezen
zomer voor
„Als u wilt, noodig ik u ook uit voor autotochten,"
had hij geantwoord en de schilderes had hem zoo har
telijk als zij het slechts kon, in het gezicht uitgela
chen.
„O, wat zijt gijxeen beminnelijk man, mijnheer Eiler!
.Maar ik rijd niet zonder mijn vriendin, en mijn vrien
din is zulk een eigenzinnig schepsel, dat zij alleen in
de automobiel van Frank Nehls de beenen wil bre
ken
De naam van I rank Nehls had weer de uitwerking
bil hem van een zweepslag. „Ruimte daar plaats
voor Frank Nehls Marsch, wegFrank Nehls
komt
In Marienbad hoorde hij en verbreidde hij, dat het
nieuwe stuk „in het geheel niets" was. Frank Nehls
had „afgedaan. Ada Moll had hem te gronde ge
richt.
Frank Nehls placht sinds vele jaren met vrouw en
dochter veertien dagen in de beroemde badplaats door
te brengen. Het viel algemeen op, dat hij er vermoei
der en zenuwachtiger uitzag dan anders.
Pieps scheen ook vermoeid, afgemat; zij verzuimde
de ochtendwandeling' bij de bron en was lusteloos als
ïvari haar voor het tennissen afhaalde.
„Loop, Pieps, wees niet flauw...."
Maar zij stond er op, dat hij zonder kaar speelde,
aankoop heeft niet dikwijls plaats. Een groot-
steedsch lichtbeelden-theater, gelijk men tegenwoordig
zegt, moet per week minstens 10 nieuwe filins voor
120 a 180 gulden per stuk huren, en heeft dus weinig
minder onkosten dan een goed tooneelgezelschap. Van
de films heeft ieder groot land zoo zijn specialiteit
Nederland kan al niet meer meedoen, en slechts bij
hooge uitzondering iets leveren. De Amerikaansche
filmfabrikanten staan bekend voor de beste oorlogs-
tooneelen, Fransche voor de komische en dramatische
gebeurtenissen, Duitsehland voor de zingende en
sprekende films.
Het bovenstaande is een kleine inleiding voor een
paar interessante bijzonderheden welke we aan enkele
couranten wilden ontleenen. In het Handelsblad van
gisterenavond stond een artikeltje van iemand, die een
kijkje had genomen in de ateliers en werkplaatsen van
dc Parijsche firma's met een wereldreputatie op het
gebied der films. De grootste firma's beschikken
over een personeel van 1000 a 2000 personen, hebben
een eigeudrukkerij voor de reclame, zijn, evenals de
couranten, aangesloten bij de nieuwsagentschappen,
houden steeds een ploeg gereed, welke, gebruikmaken
de van auto's of sneltreinen, onmiddellijk met de toe
stellen op reis gaat, als er een gebeurtenis van belang'
plaats greep, die kinematografiscli kan worden opge
nomen.
Het magazijn met de negatieve films, een waarde
van eenige millioenen francs bevattende, wordt hel
verlicht en streng bewaakt, terwijl de inhoud van een
groot waterreservoir bij geval van brand door aanwen
ding' van een klein toestelletje in een oogwenk in het
gebouw kan worden leeggestort, waardoor echter het
enorme bedrag', dat deze films vertegenwoordigen, ver
loren gaat.
De schrijver zegt verder, dat bij opnamen metselaars
inderdaad met hun steigers vallen, dat fietsen, die in
café's binnen tuimelen en daar ettelijke tafeltjes en
gasten beschadigen en glaswerk vermelen, die in wer
kelijkheid doen, maar in kalm tempo ze overleg
gen goed hoe ze moeten neerkomen, zonder beenen te
breken, terwijl het door het snelle afdraaien van de
film in het toestel lijkt, alsof alles in woeste vaart ge
schiedt. Eigenaardig is het dat de decorateurs veel
betere, sprekende decoraties leveren voor de opnamen,
als ze deze in kleuren uitvoeren, dan wanneer zij ze
wit en zwart maken, zooals de weergave op het doek
is en dat de artiesten hij het weergeven der scènes
hun rol uitbrullen als men er niet hij sprak, dan
zou de artiest de voor te stollen personen niet gloed
vol genoeg weergeven en de acteur uit wiens mond
men nu in spannende scènes als het ware de met
pathos uitgesproken woorden kan aflezen, zou wellicht
niet op tijd „invallen."
Als men eenmaal een geschikt onderwerp heeft ge
vonden gaat de regisseur aan het werk, die zijn decors
en medewerkers kiest en de scène zoo dikwerf doet re-
peteeren, dat de kans om een film te bederven tot een
minimum wordt beperkt. Een voordeel is, dat de re
gisseur tijdens het spelen' van een scène luide zijn aan
wijzing-en en opmerkingen kan blijven zeggen en in
vloed uitoefenen op de prestaties der spelers.
Met de trucs in de kinematografie houdt het Utr.
Dagbl. zich bezig- en onthult, hoe door kleine handig
heden onmogelijk schijnende dingen worden bereikt.
Wij hebben indertijd zelf ook wel eens achter de bi
oscoop-schermen gekeken en daarover geschreven,
maar het lijkt ons toch niet onaardig enkele trucs me-
gaf hoofdpiju voor en ging naar het bosch.
Op een dezer wandelingen ontmoette zij haar vader.
Hij liep met de armen over den rug gekruist, de oogen
gericht op de punten van zijn gele schoenen.
„Papali.
Hij keek op en keek haar verrast aan.
,-W*t doe je hier zoo geheel alleen?"
ZijWing' aan zijn arm, zooals zij het vroeger gedaan
had in zijn werkkamer, als zij zijn gedachten wilde af
leiden. Maar zij merkte dat het niets was dan een
losjes naast hem voorloopen, en haar oogen vulden
zich met tranen.
„Bent u boos op mij?"
„Neen hoe kom je daaraan?"
Ilij was zeker niet boos op haar, maar zij stond zoo
ver van hem, sinds de domme jongen al haar gedach
ten, al haar tijd in beslag nam. En den verren weg
kon hij zoo maar niet terugvinden.
Zij sprak over zijn nieuwe werk, deed hem vragen.
Hij antwoordde kort, zonder belangstelling'. Daarover
sprak hij met een ander. Wat kon dat het kleine meis-
je schelen, zijne zorgen kon zij toch niet begrijpen!
Zij zuchtte,
„Ik zal blij zijn als wij weer in Duitsehland zijn, pa
pa
„Zoo, waarom clan? Hier ben je toch in het geboor
teland van je verloofde?"
Zij lachte zacht. „Ach, papali
„Wat?"....
„In Marienbad ziet men toch niets dan ons Ber-
lijnsch première-publiek. Het geboorteland van Kari
is Weenen en in Weenen zijn zooveel Karis.. Ik heb
in Weenen alleen Karis leeren kennen."
Hij trok haar arm vaster door den zijnen en liep
sneller en opgewekter verder: „Je hebt er te veel
van gehad, hè?"
Zij hoorde den lach in zijn woorden en werd vroolijk
en tevreden. „Dat niet, neen. maar weet u, men
donkt zoo iets echt bijzonders te hebben, een bijzonde
re broche bijvoorbeeld of een waarvan men dacht, dat
ze zeldzaam was en eensklaps ziet men, dat allen er
mede rondloopen, mot dezelfde broebe, den zelfden
de te deelen.
Het uitschakelen van het apparaat is nog steeds
een veel toegepast middel tot het verkrijgen van zekere
effecten.
Evenals de camera een reeks voorvallen in snelle
opeenvolging kan opnemen, die daarna in even snelle
volgorde op het scherm worden geprojecteerd en dus
levend weergegeven, evenzoo kan zij, men zou kunnen
zeggen„met sprongen," eenige voorvallen uit de
voortgaande handeling vasthouden, zoodat als 't ware
de verbindingen uitgelaten zijn. Bij de opvoering' der
film wordt die evenwel vlot afgerold, zoodat eenige
bewegingen, die in werkelijkheid ver uit elkaar liggen
en door andere voorvallen van elkaar gescheiden zijn,
elkaar onmiddellijk opvolgen.
Zoo heeft men wel eens op het doek gezien, dat uit
een klomp klei een buste ontstond, zonder dat daarbij
handen aan het werk waren. De opname van zoo'n
modelleering gaat aldus in zijnwerk. Na iedere vei-vor-
ming der klomp klei door den modelleur wordt het ob
jectief automatisch afgesloten en daarna de opname
der gemodelleerde klomp weer voortgezet
daarna wordt weer uitgeschakeld enzoovoorts. De ge
heele handeling is op deze wijze in een1 paar honderd
stadia verdeeld terwijl de eigenlijke handelen de per
soon, de modelleur, geen oogenblik zichtbaar wordt.
Voor den verbaasden toeschouwer is 't dan ook, alsof
de klomp automatisch in een buste overgaat.
Een auder hulpmiddel is de spiegel. Een scène, die
zich afspeelt ver huiten het door de acteurs voorge
stelde tooneel kan door een spiegel worden opgevan
gen. Op die manier is 't heel gemakkelijk, om dwer
gen voor te stellen door personen van normale groot
te, wanneer men maar zorgt ze op een flinken afstand
van de spiegel te plaatsen. Dan schijnen zij werkelijk
buitengewoon klein.
Natuurlijk is het een eisch de spiegel zóó te plaat
sen, dat de daarin voorgesteld personen schijnbaar in
de handeling deelnemen, 't Komt dus aan op een
handig' samenwerken van den tooneelspeler met het
spiegel-beeld. De spiegel-zelf is bij de opvoering der
firm niet zichtbaar, door de enorme snelheid waarmee
de beeldenreeks wordt afgerold.
Het Utr. Dagbl. verhaalt verder, hoe „prinses-Niko-
tin' uit een tabaksdoos kruipt, over een pijp, die ligt
op een tafel waaraan een man zit te slapen, klautert,
daarna terugkeert naar de doos en een kleinere fee er
uit haalt, die ze daarna bevel geeft om in de pijp te
kruipen.
Hoe dit effect bereikt is? Prinses Nikotin is een
actrice van middelmatige lichaamsgrootte, en haar
kleine gezellin een twaalfjarig meisje. Evenwel spe
len ze hunne rollen niet op het tooneelgedeelte, waai
de slapende man aan tafel zit, maar als de opname
wordt gedaan, staan zij vlak naast de camera, zoodat
hun beeld op grooten afstand wordt weerkaatst in een
spiegel, die ver achter de tafel is opgesteld. Zoo
wordt dus het beeld der beide meisjes opgenomen, ge
combineerd met de handeling, die zich op het tooneel
afspeelt. En door den grooten afstand zijn, zooals te
begrijpen is, de vrouwenfiguren heel klein. De toe
schouwer bemerkt de aanwezigheid van den spiegel
volstrekt niet, omdat die een ruit vormt in een, tame
lijk ver achter den slaper in het décor gemaakt, ven
ster. De lens der camera nu bevindt zich op gelijke
hoogte met_ het tafelblad, zoodat de kleine figuurtjes
van het spiegelbeeld op tafel schijnen te staan. Dc
man aan tafel, die natuurlijk alleen de werkelijk voor
hem op tafel staande dingen ziet, moet in zijn spel
doen alsof hij alles opmerkt wat door het publiek ook
wordt gezien.
Met behulp van een zwarte draad wordt de doos,
door iemand, die buiten het gezichtsveld van de came
ra stond* geopend. Het deksel vliegt omhoog en de
kleine feeën verschijnen. Prinses Nikotin trekt met
haar gezellin de tabak uit de pijp; de kleinste fee
klimt iu den pijpenkop en verbergt zich onder tabaks
blaadjes, terwijl de prinses weer in de tabaksdoos ver
dwijnt. Daarna heft ze het deksel daarvan nog eens
op, lacht sehelmsch tegen het publiek eu verdwijnt
weer.
Om dit tooneeltje saam te stellen zijn een tabaks
pijp en een dito doos van geweldige afmetingen noo
dig. Volwassen'personen moeten er zonder moeite in
kunnen klimmen. Bovendien moeten deze 'attributen
in uiterlijk precies gelijk zijn aan de pijp en doos, die
tijdens de eerste, scène op tafel stonden. Alleen de af
metingen zijn veel en veel grooter.
En 't kleine meisje behoeft niet in tabak te krui
pen, 't geen trouwens allesbehalve aangenaam voor
haar zou zijn. Hooi wordt gebruikt, eu 't publiek ziet
dat later wel voor tabak aan.
Om beurten wórden bij deze historie kleine en groo
te attributen aangewend. Nu eens worden er lucifers
van 90 cM„ een reusachtig pak, dat een pakje sigaret
ten voorstelt, dan weer voorwerpen van gewone afme
tingen gebruikt, worden door uitschakeling' allerlei
eigenaardige effecten verkregen. De meeste trucs
zijn doodeenvoudig, terwijl het publiek, dat de voor
stelling aanschouwt, er niets van snapt, hoe men er in
geslaagd is zoo iets in elkaar te zetten!
PRINS HENDRIK.
De Londensche berichtgever van het Hbld.
schrijft:
„Ik verneem dat Z. K. H. Prins Hendrik der Neder
landen, die, zooals men weet, Hare Majesteit Ko
ningin ilhelmina in Juni e.k. zal vertegenwoordi
gen bij de Kroningsplechtigheid van den Koning van
Groot-Britannië en Ierland, gedurende Zijn verblijf
alhier, intrek zal nemen in het huis van Lady Hindlip,
38, Hill Street, Mayfair, W."
DE UITZETTING VAN TINSLEY.
De heer Tinsley, wiens tijd morgen verstreken is,
vertrok gisteravond van Rotterdam naar Antwerepn,
vanwaar hij voorloopig het passagiersverkeer der Ura
nium Steamship Co. blijft dirigeeren.
LANDSTORM.
In het wetsontwerp op den landstorm, dat thans aan
het departement van oorlog in bewerking is wordt, zoo
bericht de Avondp., o.m. voorgesteld, den diensttijd
bij militie en landweer met verscheidene jaren land-
stormdienst te verlengen. Het ontwerp zal tijdig
voor de openbare behandeling der Mi li tie wet bij de
Kamer inkomen.
Gemengd nienws.
EEN KRAAI, DIE EEN HAAS VANGT.
I Bij Hichtum (Ir.), ontdekte een kraai in een wei-
I land een haas. De vogel schoot op het dier af, dat
ijlings vluchtte, nagezet door de kraai. De snelle vier-
1 voeter moest het tegen den vlieger afleggen, na onge-
s veer een half uur vervolgens kon het haasje niet meer
en werd een prooi van de kraai.
waaier. Dat is te vervelend. Men heeft er geen plei-
zier meer in."
„Ja, zie je Pieps," zei Frank Nehls met een weinig
spot, „den vreemdeling moet men altijd in zijn geboor
teland zien, om hem goed te beoordeelen, anders heeft
men een Kari lief, inplaats van Kari, baron von Zis-
kyni
Pieps rukte zich los, lachend en pruilend. „Ik zal
u nooit meer iets vertellen, papa, nooit meer.
Maar daarna wandelden zij toch eensgezind verder
door het woud, dronken ergens in een boschhut melk,
verdwaalden op den terugweg en kwamen zeer laat in
het hotel, waar mevrouw Mara sinds een uur zich be
klaagde bij den verloofde, dat papa van het meisje al
tijd alles had goed gevonden en dat zij, de moeder,
haar gansche leven nooit zonder angst en zorg was ge
weest. „Je moet een beetje streng voor haar'zijn, Ka
ri
En Kari zette bij het souper een „streng- gezicht,"
dat er eigenlijk beleedig uitzag', terwijl Pieps zoo le
vendig als sinds maanden niet was gebeurd, en zonder
acht te geven op Kari's gezicht, met papa sprak.
lenslotte waren allen toch blij, dat zij Marienbad
verlieten. Men vertrok naar Nerderney om zeebaden
te nemen, 's Avonds in de kurzaal riep Pieps,
„•oom Felix is hier.
Zij sprong op Felix toe, die zeer bleek was geworden
en haar in blijde verrassing aanstaarde.
„Sedert wanneer zijt gij hier?"
„Twee uur geleden zijn wij gekomen. en gij?"
„Morgen moet ik al weg."
Er lag iets troosteloos in zijri stem, hetwelk haar
trof.
„Neen. werkelijk, dat is jammer. ach, dat is
jammer.
Aan tafel werd hij vriendelijk begroet en de opwin
ding- waarin hij zich bevond, gaf hem den moed tot
een verwijt;' „ik heb tweemaal naar Marienbad ge
schreven en gevraagd, waarheen gij reisdetwaar
om hebt gij mij zonder antwoord gelaten?"
„Papa wist het niet", antwoordde Pieps levendig.
„Bij ons w»»» men noeit iete, dat ia hati eude liad-
EEN DREIGBRIEF.
Een paar weken geleden werd te Middelburg de 18-
jarig'e dienstbode van den winkelier Meinsma gear
resteerd, die zich schuldig had gemaakt aan diefstal
van geld en goederen, ten nadeele van haar patroon.
Eenige dagen na de arrestatie ontving de heer
je", klaagde mevrouw Mara. „Eerst heette het Rii-
gen, daarna het Westermannland, eindelijk een der
laatste dagen, Nordeney. Geloofd heb ik het pas,
toen wij hier aangekomen zijn
„Dat is juist kranigvond Kari. „Gezondheid,
oom Felix!"
Frank Nehls klopte een weinig sigarenaseh van zijn
knie.
Pieps zag er in een eenvoudig geborduurd linnen
japonnetje, met een groote, Helgolandsche muts met
breeden, geborduurden rand verleidelijk knap uit. Fe
lix, die haar sinds weken niet had gezien, nam haar
beeld in zich op, als een zoeten, vergiftigen drank.
„Moet u werkelijk morgen vertrekken, oom Felix?"
vroeg- zij. „Het- zou toch verrukkelijk zijn, als u ook
nog bleef. Kari wil met ons gaan zeilen en een groo
ten burcht met ons bouwen, dan zoudt u kunnen mee-
helpenEn wij zouden er uren lang in kunnen liggen r
en babbelen.
Eelix telde. Hij had nog drie dagen over. Hij had
beloofd deze drie dagen in Glogan door te brengen om
Ottilie te bezoeken, die „daar" was. Hier drie geheele
dagen te kunnen zijn, met zijn broer, met Pieps! Zij
behoorde nog niet geheel aan haar Kari, hij mocht
zich nog warmen in haar lieftalligheid, haar aanval
ligheid, nog golden haar vriendelijke woorden en blik
ken ook hem.
„Drie dagen zou ik nog kunnen blijven", zei hij
aarzelend.
Inwendig sloot hij de oogen voor hetgeen daarna
volgen moest: het telegram naar Glogau, wat vrou
wentranen, het arme, bleeke gezicht zijner zuster nog
bleeker, treuriger. Zij had er zich zoo op verheugd
met hem naar Berlijn terug te reizen, en maakte zich
misschien angstig voor de reis alleen met vader.
„Twee dagen kan ik nog blijven, slechte twee.
„Nu, beste jongen, dan is het goed. zeide Frank
nehls. „Twee da^en zijn ook wat waard."
Wordt vervolgd.