DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
mLét^Ét m
Damrubriek.
Honderd en dertiende Jaargang.
1911
ZATERDAG
1 APRIL,
SPROKKELINGEN.
m v
jÊ,™WJ^'y m
ÉSl lil Éê-.JÈLêm.
No.
78
m
f'M ill' Wê ijf' "W"
mkmm. m
Sdaaakrabriek.
m mm
W Wm
De voorjaars-toiletten bestaan voor 't meerendeel
uit smal gestreepte lichtkleurige taft- en liberty-stof-
fen, waarbij het alle jaren om dezen tijd gebruikelijke
zwart-wit een groote rol speelt. Tevens wordt zwart
satijn veel gedragen, terwijl men voor fluweel een bij
zondere voorliefde gevoelt. Reeds van den winter
werd veel fluweel godragen en men schijnt er in het
voorjaar nog geen afstand van te kunnen doen. Ja
ponnen zoowel als mantels en mantelpakjes worden er
van vervaardigd, tevens doet het dienst als voering
Van de randen der zomerhoeden, zelfs komt het in aan
merking voor parasols. Fluweelen parasols werden in
het begin van het voorjaar reeds- in Zuidelijke bad
plaatsen gedragen, zij hebben evenwel alweer afge
daan en men gebruikt nu fluweelen randen ter gar
neering van zonneschermen. Op verschillende manie
ren worden zij er op aangebracht, meestal hebben zij
dezelfde kleur als de zijde, waarvan het overtrek van
de parasol is gemaakt. Behalve de fluweelen garnee
ring wordt op de zijde nog een entre-deux ingewerkt.
De stokken en knoppen van de nieuwe parasols zijn
vc-rguld.
m
ALKMAARSCHE COURANT.
y
AMERIKA ANSCPPE RAMPEN.
De vreeselijke ramp te Nieuw-York, welke zoovele
tientallen jonge mensjes het leven heeft gekost, bracht
deze week in binnen- en buitenland vele pennen op het
papier. Onder de talrijke artikelen, naar aanleiding
van deze ontzettende gebeurtenissen geschreven, ver
dient er een de aandacht, dat bovenstaand „hoofdje"
tot titel draagt en geschreven is door iemand die in
de cciste plaats Nieuw-York uitnemend kent en die
verder in zijn kaliteit als oorlogscorrespondent al heel
wat heeft- meegemaakt. Hij brengt allereerst in her
innering' dat ongeveer drie jaar geleden in een kleine
school van twee verdiepingen in een kleine stad van
Amerika's Oosten een brand uitbrak, waarbij de klei
ne meisjes, die zich wilden redden, vóór den uitgan
zóó tot een kluwen opdrongen, dat helpers de levend
brandenden wel beetpakken, maar niet uit den vuur
gloed konden trekken. Iets dergelijks geschiedde bij
den historisehen brand in het Irokeezen-theater t
Chicago, waarbij opeengepakt tusschen lijdensgenoo
ten, vluchtenden, die reeds de lucht der straat inadem
den, verbrandden. En een niet minder wilde paniek
vorsperdde. Zaterdagavond te Nieuw-York de slachtof
fers, die voor het vuur in het fabrieksgebouw vlucht
ten, den weg van het leven. De deuren waren geslo
ten. Waarom opende men ze niet en sloeg ze niet in
hoewel er bijlen en bluschapparaten aan de muren hin
gen 1 Omdat de paniek der menschen het hoofd doet
verliezen. Het huis, waarvan drie verdiepingen uit
branden was gelegen tusschen twee hooge wolkenkrab
bers en aan de meisjes was steeds gezegd, dat ze in
geval van brand van het dak uit langs de ladders zich
moesten redden. Maar degenen, die aan de vlammen
waren ontkomen, maakten elkaar de redding onmoge
lijk. Hier du§ zoo goed als in de school of in het the
ater zouden een paar vastberaden mannen met een
koel hoofd op stevige schouders het getal der slachtof
fers aanzienlijk kunnen hebben beperkt.
Wij kennen Amerika al lang als het land van de
groote rampen. Plichtverzaking van de- zijde der over
heid en der ondernemers zijn met het gebrek van dis
cipline van het personeel in alle bedrijven en tenslotte
van de geheele bevolking in vele gevallen daaraan
schuld. .Maar de eigenlijke reden voor het feit, dat
een ramp in Amerika meestal meer slachtoffers
'eischt dan elders, moet wel worden gezocht in de om
standigheid dat- Yankees bij den eersten schrik over
een buitengewone gebeurtenis hun hoofd verliezen en
een paniek maken.
Het volk aldus woordelijk de schrijver, dien we
voor dit betoog natuurlijk geheel verantwoordelijk la
ten wordt voor negentig procent in de school door
vrouwen opgevoede! Dag aan dag zitten jongens en
meisjes met de oogen gericht op een wezen, dat stel
lig gevoeliger is dan de man. Het zware beroep maakt
de onderwijzeres zenuwachtig. Zij krimpt ineen als
een deksel van een lessenaar dichtklapt. Zij wordt
bleek, als onopgevoede knapen haar doen schrikken en
van haar leeren de kinderen niet slechts het abc. De
gevolgen kan men dagelijks in het Amerikaansche
volksleven constateeren. Als bijv. in Europa op een
electrische ondergrondsche lijn de stroom wel eens
staakt, de trein stilstaat en het licht uitgaat, dan
wordt er zwijgend gewacht, totdat de trein weer in
beweging komt. In Nieuw-York springen eiken keer
de vrouwen met een angstkreet op en gewoonlijk zijn
de mannen nog voor haar bij de deuren. Men roept
dan: „zitten blijven" of „geen gevaar," maar de ap-
niek, de voorwaarde voor een groote ramp, is reeds
aanwezig.
In den tijd van den brand in het Irokeezen-theater
speelde een tooneelgezelschap een melodrama, in welks
tweede bedrijf een dienstmeisje, in plaats van het ge
wone: „mevrouw, de tafel is gedekt" moest zeggen:
„Er is brand op den zolder."
De directeur, rekening houdende met de zenuwach
tigheid ouder het publiek, welke door de ramp in hoo
ge mate was gestegen, kwam in elke stad na liet eerste
bedrijf op het tooneel en verzocht de aanwezigen, niet
bang to worden, wanneer liet dienstmeisje over den
brand sprak. Vaak verlieten angstige personen het
huis, maar gewoonlijk klonk den directeur een lach
salvo tegemoet, welke bij het optreden van het meisje
weid herhaald. Nadat in verscheiden steden dezelfde
ervaring was opgedaan, spraken verscheiden couranten
in afkeurenden zin over de ruwheid van het gemoed,
welke dit lachen zou verraden, maar een hoogleeraar
iii do psychologie, die het gehoord had, verzekerde, dat
dit geen ruw, maar een zenuwachtig' lachen was, een
uiting van de hysterie der Amerikaansche volksziel.
Dit lijden van een door vrouwen opgevoed en door
vrouwen, zoo niet geleid, dan toch sterk be-invloed
volk, verklaart het feit, dat de Yankee, die voor wer
kelijke gevaren niet bevreesd is, zich zoo gauw aan
schrik en paniek overgeeft.
De van studentenlippen komende uitroep: „Hier is
een muis!" deed te Nieuw York een vergaderlokaal
leegstormen, waarin tooneelspeelsters over haar be-
roepsrechten spraken - de aanwezige .mannen bleken
oven bevreesd te zijn als de vrouwen. Vooral ook in
het politieke leven is de hysterie der volksziel waar te
nemen. Vervuld door den wenseh, voor het president
schap van de Vereenigde Staten to worden gecandi-
deerd, riep Bryan, toen nog- een geheel onbekend- man,
in een vergadering van de gewiktste politici: „Zij
konden Christus kruisigen, maar zij zullen nooit den
arbeid aan het kruis van goud slaan!" Dat was bom
bast, maar de toehoorders weenden van aandoening,
juichten den spreker geruimen tijd achtereen toe en
Bryan werd met bijna algemeene stemmen gecandi-
deerd.
Spreekt eigenlijk niet de hysterie niet uit elk be
richt, dat wij over rampen uit het Yankee-land ont
vangen? Weenen de politie-agenten niet, dan vallen
ze in zwijm.
Overigens kon men de laatste week ook lezen, dat
honderd menschen in Amerika bij een spoorwegonge-
uk omkwamen. Zoo iets gebeurt echter zoo vaak, dat
iet ginder noch hier bijzonder opzien baart. Maar
met het oog op de vele menschen-moordende rampen
in Amerika, mag een gezond menschenverstand wel
vragen waarom Taft, Roosevelt en Carnegie liun
menschhevendlieid aan de Europeesche menschheid
verspillen. oor ons leven zijn ze bezorgd. Ons wil
len ze voor de verschrikking van een mannen-moor-
clenden oorlog bewaren, terwijl bij hen alléén het
spoorwegnionster jaarlijks driemaal zooveel menschen
verslindt, als er bij Moekden in den Japansch-Russi-
sehen oorlog vielen. Hoe zou men het vinden, als ze
eens hun aandacht schonken aan het verzachten van
liet lijden on de gruwelen van den dagelijkschen strijd
om het bestaan bij hen thuis?
Een verzorging dergenen, die bij Amerikaansche
rampen achterbleven of verminkt werden, zou, .meent
do schrijver, de menscliheid wellicht meer bevredigen,
dan de bouw van een vredestempel in Den Haag.
AMERIKAANSCHE HUMOR.
De Amerikaan Gordon, een arm man, had een rijke
tante, die veel leed aan kiespijn en het haar neef
maar nooit had kunnen vergeven dat hij geen tandarts
was geworden. 'Het best bleken haar gevoelens na
haar dood: haar puckje was universeel erfgenaam ge
worden, haar neef mocht tegen het vruchtgebruik van
het kapitaal als verzorger van het hondje optreden, en
na den dood van het beest zou het geld tusschen eeni-
ge met name genoemde instellingen moeten worden
verdeeld.
Hoezeer mr. Gordon het puckje haatte, hij moest
den hond wel goed oppassen: verloor hij hem, dan ver
loor hij ook zijn jaarlijksch inkomen. Dus besteedde
hij alle zorg aan het beest; wikkelde het in wollen de
kens, wiesch, baadde, kamde, borstelde, verwende hem.
Het beest toonde zijn ondankbaarheid door zijn verzor
ger soms in de handeu of in de beenen te bijten en af
en toe te doen alsof liij doodziek was.
Den eersten van elke maand wandelde mr. Gordon
naar de Bank, aan de kas overtuigde men zieh ervan,
dat de hond nog leefde, de kwitantie werd geteekend,
puck blafte en zijn verzorger streek het geld op.
Eindelijk ging puck dood. De Amerikaan liet hem
opzetten en in het opgestopte dier een machinetje ma
ken, met behulp waarvan de bek geopend, de oogen
aan het rollen en de hond aan het blaffen gemaakt
kon worden. Het was een meesterstuk, duur betaald,
maar zijn geld waard. Immers elke maand bleef mr.
Gordon naar de Bank gaan, de hond blafte en het
geld werd1 uitbetaald.
.Maanden, jaren, ging het goed. Mr. Gordon leefde
onbezorgd en schilderde maar raak, hetgeen hem veel 1 överleed 111 l8?4-
komen.
Ook dc mantels hebben verandering' ondergaan, de
nieuwste zijn lang, hebben groote revers en ter versie
ring een dik zijden koord om het middel.
Zooals wij reeds eerder zeiden, zijn de tegenwoordig
zoo fraaie kunstbloemen zeer in trek. De industrie
hiervan gaat dan ook een schitterend' seizoen tege
moet-, want ze vormen op het moment een druk ge
vraagd artikel, dat voor; alle mogelijke garneer-doel-
einden gebruikt wordt. Ro-ses ponpon en mosrozen,
margrieten! en viooltjes, verder de verleden jaar zoo
gewilde glycenia's en acacia's worden zoo druk ge
vraagd, dat de fabrikanten geen voldoende voorraden
kunnen leveren.
de partij opgaf.
Partij.
Wit: A. M. 01
sen. Zwart: Kalt.
1. 33—28
1. 18—23
2. 39—33
2. 12—18
3. 44—39?
3. 7—12
4. 49—44?
4. 2—7?
5. 31—27
5. 17—22
6. 28 17
6. 11 31
7. 36 27
7. 7—11
8. 41—36
8. 1—7
9. 34—30
9. 20—24
10. 37—31
10. 14—20
11. 33—28
11. 10—14
12. 39—33
12. 4—10
13. 43—39
13. 2429
14. 33 24
14. 20 29
15. 39—33
15. 14—20
16. 33 24
16. 20 29
Stand na
den 16en zet van zwart.
WlWy
11EEINNE R1NGSDAGEN.
April 1701. De Franscbe staatsman Honoré Ga-
Victor Riquetti, graaf van Mirabeau, te Parijs
58-jarigen leeftijd overleden.
1798. De dichter August Heinrich Hoffmann
(H. von Fallersleben te Fallersleben geboren. Hij
2
brie
.op
genoegen maar weinig geld opleverde. f
Eens waren er veel menschen voor het loket der j
Bank, die naar den hond keken, welks oogen onheil
spellend begonnen te draaien. Achter hem stond een
negerjongen.
A a tien minuten geduldig wachten was mr. Gordon
aan de beurt. Puck blafte maar op hetzelfde oogen- S
blik klonk een hartelijk gelach.
„Heeft u ter eere van den president uw hond laten
vlaggen?" vroeg de
Een kernwoord:
Wijn, vrouwen en dobbelsteenen vormen e
voudig wee.
Bekend is ook zijn:
Deutsehland, Deutschland iiber alles, iiber alles in
der Welt!
1803. De sprookjesdichter Hans Christian
dersen te Odenze geboren. Hij overleed in 1875.
Een kernwoord:
drie-
An-
vroeg de negerjongen en wees op puck, i ""e folianten vergeelen, de geleerde glans der
wiens staart versierd was met een half dozijn oj> spel- ^en verbleekt, maar het boek der natuur krijgt
den gestoken vlaggetjes. De kwajongen had uit ver- Jaar een nieuwe oplage."
veling voor de aardigheid zoo'n speld in den staart
van den hond^ gestoken en toen hij merkte, dat het
beest niet leefde, had hij zooveel spelden met vlagge
tjes er aan in het beest gestoken als hij bezat. Van
daar dat de staart er zoo gek uitzag. En vandaar ook
dat mr. Gordon zijn toelage kwijt raakte en de instel
lingen in het bezit van het aanzienlijk kapitaal kwa-
ste-
17. 4034 17. 29 49
18. 30—24 18. 19 30
19. 28 19 19. 13 24
20. 27—21 20. 16 27
21. 31 4
Inderdaad een mooie slagzet. Vele niet blinde spe
lers zullen vaak dezen zet niet zien. Na dezen slag-
zet gaf zwart op. 24r—29 had misschien een kleine re-
mise kans gegeven.
De zwarte dam is altijd verloren.
Wij geven ter oplossing een probleem eu een vraagt
t -tuk, waarvan wij wederom vele oplossingen hopen te
elk i ontvangen.
te Parijs
jSTo. 284.
(Eerste publicatie).
MAX KARSTEDT te Cottbus.
4, rï\:
Mat in 2 zetten.
Oplossing van No. 28 (A. CHARLICK.)
(Met zwarte dame op k2
1 D b6 gl enz.
Goede oplossingen ontvingen wij van: P. J. Boom,
I. Böttger, O. Bramer, G. van Dort, G. ImhiiLsen, C. 1
van Stam en C. Visser, allen te Alkmaar; Mr. Ch.
Ensehed^ te Haarlem, P. Bakker, Jos. de Koning en
PI. Weenink te Amsterdam, G. IP. B. Hogewind te
1 trecht, J. ijzelaar te 's-Graveuhage, J. Deuzeman
te Frederiksoord, S. te S., J. Reeser te Voorburg, A.
lates te Heiloo, G. Fijth Jr. te Bunnik, H. Strick
van Liuschoten te Rijswijk en O. Boomsma te Kam
pen.
Ad. No. 282. Het blijkt noodig te zijn er even op te
wijzen hoe de vlek op het veld fl geen beteekenis heeft
en noch een wit, noch een zwart stuk moeten voorstel
len. De stelling is dusK g8, T f4, L c6, P c4 eu f5,
Pi d-6; k e6, d gl, p hl, pi e4, f6 eu g7.
1840. De romanschrijver Emile Zola
- geboren. IPij overleed in 1902.
1872. De uitvinder van de Morsetelegraaf, de 1
schilder Samuel Einley Breene Morse te Nieuw-York
j op 81-jarigen leeftijd overleden. j
I 3 April 1838. Dg. staatsman Leon Michel Gambetta g
te Cahors g-eboren. Hij overleed in 1882.
1848. De Fransche dichter George Ohnet te Pa
rijs geboren.
1897. De componist Johannes Brahms te Wee
nen overleden op 64-jarigen leeftijd.
1905. De beeldhouwer en schilder Constantin
Meunier te Brussel overleden. Hij was in 1831 gebo
ren.
4 April 1774. De Engelscho dichter Olivier Gold
smith te Londen overleden.
1837. De Engelsche dichter Charles Swinburne
to Henley geboren. Ilij overleed in 1909.
-1894. De dichter Eriedrich Wilhelm Weber te
Nieheim overleden. Hij was in 1813 geboren.
Een kernwoord:
„Wordt uw dagwerk u tot la3t, dan
waard, dat gij he<t hebt."
1870. De componist Oscar Strauss te Weenen
geboren.
8 April 1835. Wilhelm v. Humboldt te Tegel bij
Berlijn overleden.
Een kernwoord
„De lichamelijke toestand hangt zeer veel van de
ziel af. Men trachte zich vóór alles op te vroolijken
en zich zooveel mogelijk te kalmeeren."
j Probleem 124 van W. J. Homoet te Amsterdam,
zyt ge niet
pro-
Aan de Dammers.
Met dank voor de ontvangen oplossingen van.
bleem 123.
De auteur heeft in No. 123 een zeer mooi stuk werk
geleverd. Een probleem met natuurlijken stand, even
gioot aantal schijven voor Wit als voor Zwart en een
zeer aardige ontleding. Wij hopen, dat hij op den in
geslagen weg zal voortgaan en wij spoedig" weer eens
een degelijke compositie van hem zullen ontvangen.
Stand van No. 123.
Zwart2, 8, 10, 12, 13, 14, 16, 19, 23, 24, 29, 30,
Wit: 26, 28, 32, 35, 36, 38, 42, 43, 46, 47, 48, 49,
Oplossing van den auteur.
1. 29 27
Zwart: 2, 6, 8, 10, 13, 14, 15, 19, 20, 23, 24, 29.
Wit: 11, 27, 30, 31, 32, 35, 37, 38, 42, 43, 44, 45.
Vraagstuk 37.
(Vaarom zou wit in onderstaanden stand de schijf
op ü8 wel willen missen?
34.
50-
7 -
23 32
VOOR DE DAMES.
Kijkjes in de Modewereld.
Xu het nieuwe seizoen aangebroken is, zien we
overal nieuwe modellen en nieuwe stoffen uitgestald
en bemerken we, dat er op het gebied der Mode weer
heel wat veranderingen intrede hebben gedaan.
Allereerst valt het daarbij op, dat de rokken van
model veranderd zijn en de nauwe rokjes, die van on
deren ingehaald worden, de z. g. „strompelrokken",
niet meer gedragen zullen worden. Inplaats daarvan
treden rokken op den voorgrond, die wei nauw, maar
niet ingehaald zijn, zij vallen in rechte lijnen öf 'glad
óf een .weinig ruim vanaf de ceintuur tot op de voe
ten, die z(j geheel vrij laten. Zij zijn nergens inge
haald of bij elkaar gehouden en doen de gestalte van
de draagsters als een bijna mathematische figuur uit-
38—33
26—21
36—31
42—38
47—41
43—39
49 7
35 21!
V ij ontvingen van dit probleem goede
van de heeren:
T Beers> D. Gerling, J. Ilautkooper, A. I
J. U.—P., \V. Los te Alkmaar, S. lloman,, Wijde Wor- f:
mor, II. E. Lantinga, Haarlem.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Zwart- 6, 9, 10, 13, 15, 18,
Wit: 16, 24. 27. 28, 29, 34
OpL voor of op 6 April.
20, 25, 26.
35, 37, 40, 4.7.
27
16
36
47
2
36
27
47
44
11
Ingezonden Stukken.
oplossingen
fit de damyereeniging „Constant" te Rotterdam.
Deze vereeniging, één der oudste en 'sterkste uit- ons
land, telt onder haar leden behalve 2 meestejrs (C. G.
Vervloei en O. Blankenaar) en egn aantal 'tioofdlïlas-
sespelers, ook een blinden damspeler. Velen <#nder onze
lezers zullen wel eens van den heer OSsen gedroord heb
ben. Behalve een sterk speler is hij een go .rel problo-
mist en uitstekend eindspelcomponist.
Onderstaande partij is nu ongeVQ-er 5 ja>ar geleden
door den keer Olsengespeeld. Wij plaatse ai haar om
en aaidigen slagzet, dien hij maakte €iy,y yaarna zwart
xVlkmaar, 29 Maait 1911.
j
Mij uiteer de Redacteur.
Vergun mij, Mijnheer de Redacteur, nog- ééumaal
een plaatsje, ter beantwoording van den heer W. B.
Peteri, ei viel-ingenieur alhier.
Aan dem heer W. B. Peteri.
In den aanhef van uw tegenweer schrijft u dat het
nooit uw wenseh is geweest, een openbare polemiek
inet ieder, die deukt bevoegd te zijn tot het uit
oefenen van kritiek te voeren. Mag ik u, mijnheer,
hierop antwoorden, dat ik 16 jaren onafgebroken bij
het spoorwezen ben werkzaam geweest, 12 jaren bij
den aanleg van Staatsspoorwegen en 4 jaren bij de H.
S. M. In die 16 jaren heb ik heel wat ervaring opge
daan, zoowel op het terrein bij deze uitvoering, als op
het technisch bureau, derhalve zult u mij toch wel
eenigszins bevoegd achten. Eu nu ter zake.
Indien de tramrails symetrisch ten opzichte vau
de spoorweg»?; komen, dan houdt men wel 4Vz c.M.
over, maar vind u dit nu niet zeer weinig, daar die
radkrans zekeir 'Z/z c.M. dik is (met het hol) en ,er
