DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 87
Honderd en dertiende Jaargang.
WOENSDAG
12 A P RIL.
Verkrijging van werk in
Duitschland.
FEUILLETON.
Het Gouden Bed.
BINNENLAND.
1911
.'■fei1 Wordt vervolgd,
ALKMAARSGHE COURANT.
Voor het verkrijgen van inlichtingen tot het beko
men van werk of van eene betrekking wordt Neder
landers, die zich naar Dnitschland willen begeven,
aangeraden zich te wenden tot de arbeidsbeurs in
de plaats hunner inwoning of bij gebreke daarvan tot
de gemeentelijVe arbeidsbeurs te 's-Graven-
hage.
De Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
ALKMAAR, 12 April.
Gaf gisteren het Tageblatt een hoofdartikel over
Duitschland en Frankrijk, thans bevat het blad een
hoofdartikel, dat over Duitschland en Engeland han
delt. Het is niet zoozeer een politieke, als wel een
economische beschouwing. Schrijver is de oud-minis
ter van koloniën Bernhard Dernburg. De schrijver
herinnert er aan en het is goed, dit weer te geven
- dat hij, toen hij in den herfst van 1906deleidingvan
de koloniale zaken overnam, en de oorzaken moest
nagaan, welke de algemeene misnoegdheid van het
Duitsche volk over koloniale uitgaven ten gevolge
hadden, tot de conolusie kwam, dat het Duitsche volk
noch eenig denkbeeld had van de natuurlijke voor
waarden, kosten en offers, welke elke kolonisatie
eischt, ndch van de beteekenis en vooruitzichten der
eigen koloniën ook maar een schijntje wist. Drie en
twintig jaar koloniseeren, voortduren^ pl-opageeren en
belangstelling wekken voor de overzeesche bezittingen
hadden dus in dit opzicht weinig resultaat gehad.
Hetzelfde geldt thans ten aanzien van economische
wereldproblemen. Moet Duitschland een rol op de
wereldmarkt voor geld en goederen spelen, welke in
overeenstemming is met zijn positie, zijn nijverheid,
zijn landbouw of niet? Moet het een zich vrij ontwik
kelende effectenmarkt hebben, welke internationale
papieren even goed opzoeken alsinterna tionale klan
ten en internationale credieten?
Deze vragen beantwoordt de schrijver en zegt o.m.
Wij Dui'tschers nemen de gastvrijheid der geheelo
wereld voor onzen handel en onze scheepvaart in den
strijd met andere, oudere naties zonder meer als goed
recht in beslag. Maar bij een dergelijk ongastvrije
houding komt niemand graag bij ons om zaken te
doen. Zoolang wij er zoo over denken, kan er bij ons
noojt een markt opgericht worden als er te Londen
bestaat, waar de Amerikaan met den Rus, de Scandi-
naviër met den Fransehman handelt. Wij blijven aan
gewezen op de Loudensche markt, wij zullen onze"
grondstoffen op vreemde markten moeten inkoopen.
En waarom? Omdait wij steeds met de politie bij de
band zijn en onze buren niets gunnen.
Ik boor reeds de stem der chauvinisten: „Een
mooie nationale politiek, die deze man voorstaat."
Den Engelschman heeft nog niemand het verwijt ge
maakt, dat hij als volk niet nationaal gezind is. Waar
op berust tenslotte do onmetelijke macht, welke Enge
land op het verkeer der geheele wereld uitoefent? Ze
berust voor het grootste gedeelte op de liberaliteit
der instellingen, welke een ongetwijfeld gunstig ge
legen plaats tot. een markt gemaakt heeft, welke ieder
gaarne bezoekt. Waarom behoudt deze markt haar
eenige positie? Waarom heeft zij alle groote banken
der wereld, ook de Duitsche, gedwongen, daar filialen
te openen, zaken te doen, belasting te betalen? Waar
om zijn minstens drie vierden der groote markten van
grondstoffen in Engeland en waarom bijna geen enke
le in Duitschland? En welk een onmetelijke schatting
Naar het Duitsch van OLGA WOHLBRüCK,
bewerkt door J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM
87) -o-
Dat had Pieps zelf hem eens. lachend verteld, en
toen had hij de vuist reeds gebald en geweigerd Pieps
te Weenon uit liet huis harer toekomstige schoonmoe
der af te halen.
En dezen bengel, die zijn vrouw van zijn familie had
afgebedeld, zooals men een paard afbedelt, zooals hij
van hém den auto en de toestemming tot den tocht
had afgebedeld, dezen bengel wilde hij in het laatste
uur met een enkel woord alles in het gezicht slinge
ren, wat aan verachting, verontwaardiging en woede
gedurende al deze maanden zich in hem had opge
hoopt, wat aan razernij in hem woedde, sedert hij het
leven van zijn kind in gevaar wist, door de onnaden
kende lichtzinnigheid, en de strafbare ijdelheid van
dezen dwazen knaap.
„Brandt ze ja."
Nog een minuut en Frank Nehls wachtte niet meer
op Paulsin, hij liep door zonder inachtneming der be
leefdheidsvormen.
Onder het aansteken zijner cigarette keek Paulsin
op zijn horloge. „Op zijn hoogst een kwartier", had
de dokter gezegd. „Als gij u haast kan de schoonva
der den jongen man nog levend aantreffen. Ik zal
laten inspannen, als gij het verlangt."
Maar Paulsin had het afgeslagen. „Dank u, dok
ter, wij zijn uitnemende Wandelaars.... wij hebben
geen vijf minuten noodig. Dus u zegt. op zijn
hoogst een kwartier?"
„Twintig minuten is het uiterste!"
„Goed."
Paulsin ging heel langzaam. Heel langzaam. Bij
eiken windstoot bleef hij staan. Nu moest hij zeer
beslist roeken. Het horloge wees aan, dat het kwar
tje;- voorbij was. Hij stak zijn 'arm door dien van
heft dit land van de geheele wereld op effecten en
waren, door provisies, verzekeringen, courtages, pak-
huisrechten, vrachten, waarom is het de groote, ja
eenige goudmarkt? Omdat het in economisch opzicht
liberale en ook grootendeels vrijhandelsprincipes volgt,
omdat de politie in haar sfeer gehouden wordt en
omdat de belastingen meer op de verdienste dan op de
zaak gelegd worden. Hoewel de meerdere snelheid op
alle verkeersmiddelen de wereld bij wijze van spreken
ongelooflijk ingetrokken heeft- handhaaft Londen zijn
positie en vermeerdert zijn rijkdom.
Duitschland heeft ruim de helft meer inwoners dan
Engeland, zijn handelsvloot volgt in het ranglijstje
onmiddellijk op de Engelsche. Het heeft de sterkste
bewapening der wereld en- heeft zijn oorlogsvloot tot
bescherming- van zijn overzeeschen handel met groote
opofferingen gebouwd. Zijn nijverheid beheerscht met
hare specialiteiten de wereldmarkt, ten opzichte van
zware goederen heeft het Engeland ingehaald. Zijn
verbruik aan grondstoffen nadert dat van Engeland.
Maar wij blijven afhankelijk als geldmarkt, als effec
tenmarkt, als warenmarkt, van onze neven over het
Kanaal. Waarom volgen wij dit voorbeeld niet instede
van onze politieneigingen te volgen? vraagt de schrij
ver tenslotte.
TARIEFWET.
De Nederl. Lederbewerkers-arbeidersbond zal de ac
tie die do Ned. Bond van Schoenfabrikanten zal voe
ren tegen de ingediende Tariefwet, steunen.
INTERPARLEMENTAIRE UNIE.
In de vergadering van den Raad der Interparlemen
taire Unie, die 1.1. Zaterdag te Brussel onder voorzit
terschap van den heer Beernae-rt werd gehouden, werd
het programma voor de te Rome te houden XYIIdo
Interparlementaire Conferentie voorloopig vastge
steld.
Op voorstel van de Nederlandsche groep der Unie
werd bij monde van mi-, Tydeman alsnog daarop ge
bracht .het in studie nemen van de oprichting van
eene permanente commissie voor de voorbereiding en
organisatie der Haagsche Vredesconferentiën.
Op voorstel van de groep uit den Duitschen Rijks
dag is verandering gebracht in den datum van de bij
eenkomst in dit najaar te Rome te houden.
Door de Italiaansche leden van den Interparlemen
tairen Raad werd medegedeeld, dat de deelnemers aan
de conferentie op 28 September te Turijn zullen wor
den ontvangen, terwijl de conferentie den 2den Octo
ber en volgende dagen te Rome, zal worden gehouden.
Daarna zullen ontvangsten te Napels, Palermo, Flo
rence, Venetië en Milaan worden aangeboden. Aan de
leden zullen vrijbiljetten voor de spoorwegen, geldig
voor ééne maand, door geheel Italië worden verstrekt.
RUSSISCHE LANDVERHUIZERS.
an den landraad te Bentheim is te Rotterdam be
richt ontvangen bij de Uranium Steamship Co., dat
voorloopig de eisch van 300 mark per wagon landver
huizers ter, dekking van de begoloidingskosten in
Duitschland weer is ingetrokken. Een stoomschip
van deze lijn werd gisteren venvacht. Van de Russen,
die aan boord zijn, zullen echter thans weer gouverne-
mentspassen geëischt en geen genoegen worden geno
men met consulaire passen.
Gisternflmiddag is een Oost-enrijksche landverhui
zer, passagier van de Ilarwich-lijn, van Bentheim
naar Oldenzaal teruggezonden. Hij bezat een reisbiljet
tot Berlijn in plaats van tot Weenen en miste ook de
voorgeschreven 200 mark. Hij is naar Rotterdam te
ruggekeerd.
Gèmeugd nieuws.
DE BLOEMENFEESTEN TE UITGEEST.
De bloemenfeesten te Uitgeest zullen ten gevolge
van het gure weder later gehouden worden dan eerst
Frank Nehls en voelde het beven van diens arm.
„Prinses Arnulf heeft het allernoodigste uit Berlijn
laten komen. Zij wil beslist bij uw dochter blijven.
Zij is een goede vriendin, die kleine Doorluchtigheid."
„De beste vrienden bewijzen dikwijls iemand de
slechtste diensten...." antwoordde Frank Nehls ruw.
„Dit kan zij niet helpen, Nehls.... werkelijk niet.
Ik weet het 't beste. De geheele geschiedenis met
Ziskyni was haar onaangenaam, maar wat kon zij
doen; de jonge man was»zoo waanzinnig verliefd."
Erank Nehls en Paulsin waren dé eerste huizen ge
naderd;, voor een verlicht winkelraam haalde Paulsin
voor den tweeden keer zijn horloge te voorschijn.
„Nu zullen we doorloopen", zeide hij, „hier is ten
minste een weinig verlichting. Altijd rechtuit, dan
links. Binnen twee minuten zijn wij er."
„Wij hadden moeten rijden", stiet Frank Nehls uit.
„Het was beter, dat gij u onderweg wat kalmeerde."
„Ik mij kalmeeren? Gij weet er wat van!"
Hij lachte smalend met vertrokken mond.
„Ik zou u willen zien, mijn waarde, als het liefste,
wat gij op aarde hebt, het eenige misschien, door de
schuld van een dommen jongen te gronde ging. u
zou ik willen zien.
Paulsin's trekken bleven onbeweeglijk. Hij wierp
zijn cigarette weg en zeide kort: „Lirïks, het tweede
huis. Laat ik aanbellen."
Hij drong' Frank Nehls met eenig geweld van de
deur weg. De dokter zelf opende.
„Te laat", fluisterde hij zacht.
„Goddank", fluisterde Paulsin en liet Frank Nehls
voorgaan.
Een korte voorstelling.
„Waar is hij. Waar ligt hij?"
„Hier beneden rechts. Een oogenblik.
De deur werd van binnen geopend, een zuster in
zwart ambtskleed verscheen op den drempel.
„Ik ga nu naar hoven", zeide zij zacht,
Verschrikt keek zij naar don man, die haar met den
rug- zijnor hand op zij duwde en zich bijna met geweld j
toegang verschafte in do kleine kamer, waar in het j
beraamd was. Zij zijn thans vastgesteld op 30 April
en 1 Mei a.s.
Den 29 April zullen de keuringen in de verschillen
de rubrieken gehouden worden.
HET VOLKSPETITIONNEMENT.
Mr. P. J. Troelstra beeft Maandagavond te Amster
dam, zijn serie redevoeringen over den strijd voor het
algemeen kiesrecht en Vat daarmede samenhangt, be
sloten.
De heer Wijnkoop trad in debat, onder welk debat
de vergadering zeer rumoerig werd. Ten slotte hamer
de de voorzitter, de heer Oudegeest, eenige malen en
gaf, terwijl de heer Wijnkoop nog met zijn peroratie
bezig was, het woord aan een tweeden debater.
Toen de lieer Wijnkoop weigerde het podium te ver
laten, schrijft het Ilbld., omdat bij nog het woord en
zijn betoog niet beëindigd had, ontstond een onbe
schrijfelijk rumoer, dat tien' minuten lang aanhield.
Wijnkoopianen liepen naar voren om Wijnkoop op het
podium te beschermen.
Wit van woede kwam mr. Troelstra naar voren om
zijn repliek aan te vangen. De heer Wijnkoop
schreeuwde, met de vuist op tafel slaande, dat h ij
het woord had en de beide tegenstanders scholden el
kaar voor „ploert."
Heel de zaal was in geweldige deining. Groepen
stonden op den vloer of op de stoelen, heftig gesticu-
leerende, elkaar te bescheiden. Hier en daar werd ge
vochten.
De heer Wijnkoop, leider der S. D. P., was niet van
het podium weg te slaan, en toen tegen middernacht
een inspecteur en een aantal agenten in de zaal ver
schenen en de storm zich een weinig legde, wist de
debater met een fanfaronnade zijn debat te beëindi
gen.
Toen de heer Troelstra vervolgens zijn breedvoerige
repliek hield, heeft de vergadering hem het geleden
leed trachten te vergoeden, door eerst elke zes woor
den, daarna iederen zin met klaterend applaus te on
derschrijven. De heer Wijnkoop werd danig afgestraft,
en met hem het „kleine futlooze clubje" (de S. D.
P.), dat uit de S. D. A. P. gegooid is en welks leden
een klein-burgerlijk individueel standpunt innemen.
Ten slotte strekte mr. Troelstra's betoog om aan te
toonen, dat het aan den echten) revolutionnairen aard-
van de Nederlandsche sociaal-democratie en bijzonder
lijk van haar kiesrecht-actie heusch niet mangelt.
(Applaus).
DE MOORDAANSLAG TE HAARLEM.
De man, die Maandag een zestal schoten loste op
een medearbeider en een werkbaas aan de inrichting
van den heer Gonnisman, te Haarlem, heeft verklaard
Maandag een revolver te hebben gehaald om op do
personen te zullen schieten om hun schrik aan te ja
gen.
Iïij is, na zijn verhoor, weer op vrije voeten gesteld
omdat er geen levensgevaar bestond voor de gewonden
en voor zijn eigen vlucht ook geen vrees behoeft ge
koesterd te worden.
BOSCHBRAND.
Te Ifavelte is gearresteerd en gevankelijk naar As
sen vervoerd, de boerenknecht Arend H., die verdacht
wordt den boschbrand welke verleden week in den om
trek van Havelte woedde, te hebben gesticht.
GEEN SUBSIDIE.
De gemeenteraad van Hilversum heeft gisteren met
9 tegen 7 stemmen afwijzend beschikt, op het verzoek
om subsidie voor de openbare leeszaal.
OPLICHTING.
Een fabrikant van suikerwerken te Rotterdam ont
ving Maandag bezoek van twee Amsterdamsche koop
lieden, die hem wisten te bewegen op 22 beleenbrief-
jes van de Amsterdamsche Bank van leening 1400
aan hem uit te betalen onder voorspiegeling, dat de
beleende goederen een overwaarde van 1000 hebben,
zoodat hij een aardigen winst kon maken. De bedroge
ne dacht er echter niet aan, dat als hij de goederen
wil inlossen aan de bank van leening nog eens 1400
zal moeten betalen.
midden op een smal veldbed, Oskar von Ziskyni lag.
Slechts een lamp belichtte van ter zijde, vanaf een ou-
derwetsche commode de bleeke, jeugdige trekken met
den half geopenden mond, en de strakke, glanslooze
oogen, welke weer open gegaan waren, ofschoon de
zuster zoo lang, zoo heel lang haar duimen er op had
gedrukt.
En al de levenshongei- stond in deze wijdgeopende
oogen, al de ontzetting sprak er uit, welke de doode in
zijn laatste uur mo%st hebben aangegrepen, toen bet
hem bewust werd, dat hij deze wereld, welke bij zoo
lief had, voor altijd moest verlaten.
Rondom den half geopenden- mond lag nog een
vluchtig, angstig lachje, zooals kinderen hebben te
midden van het grootste gevaar, een glimlach die toe
gevendheid verzocht, en bijna aandoenlijk was in zijn
hulpeloosheid. De beide slanke handen lagen wit en
in elkaar gevouwen op de borst. De groote briljant
van den verlovingsring aan den pink fonkelde in het
zwakke, gele lamplicht en scheen het eenige levende
te zijn, in deze witte, koude starheid des doods.
Erank Nehls hield zich vast aan het ijzeren geraam
te van het lage bed.
Hij wilde den doode naar het hoofd slingeren, het
geen hij den leveude had toegedacht: „Jij, schurk.
jij schurk.jij
De doode oogen keken hem zoo vol ontzetting aan,
de hulpelooze glimlach smeekte om vergiffenis. Het
fonkelende vuur van den glinsterenden steen herin
nerde aan het uur, waarop hij zelf in misdadige mede
plichtigheid tot dit ontzettende einde had meegewerkt.
Frank Nehls wendde zich af, zwijgend, geschokt.
Tegenover het voor alle eeuwigheid onafwendbare
waren woorden klein en nietig. En evenals zijn handen
geen kracht hadden gevonden zich te vergrijpen aan
het lichaam van den doode, zoo vonden zijn lippen ook
niet den moed tot den laatsten smaad.
Paulsin trad zacht binnen en voerde hem buiten bet
vertrek. Sloot de deur achter hem.
„Afgedaan," zeide hij.
Er lag iets onverbiddelijks in dit korte „afgedaan,"
De kooplui zijn natuurlijk spoorloos verdwenen.
GENERAAL BOOTH.
Generaal Booth is Maandag 82 jaar oud geworden,
maar bij voelt zich nog zoo frisch als een hoen. Alleen
zijn gezicht wordt minder. Aan het eene oog is hij
blind, en met het andere ziet hij zeer zwak. Hij hoopt
over eenigen tijd daaraan van de staar te worden ge
licht. Hij is weer vol reisplannen. Eerlang hoopt hij
naar de drie Noordsche landen te gaan, misschien ook
naar Finland on zoo mogelijk naar Pétersburg. Ver
volgens weer naar Canada en na een uitstapje naai
de Vereenigde Staten naar Engeland terug.
(N. R. Ct.)
VALSCIIE BANKBILJETTEN.
De Duitsche politie stelde gisteren ter beschikking-
van den commissaris van, politie te Enschede twee Ita
lianen, die op verzoek van de Nederlandsche regeering
in Duitschland werden aangehouden, als verdacht van
uitgifte van valsche buitenlandsclie bankbiljetten te
Rotterdam. Gisteren werden de twee naar Rotterdam
overgebracht,
SMAKELIJK ETEN!
De laatste dagen zijn door den gemeentelijken keu
ringsdienst in den Ilaag bij verschillende winkeliers,
slagers, bakkers, enz. vaten reuzel in beslag genomen,
waarvan de inhoud voor twee vijfden uit paraffine
bleek te bestaan een voor de gezondheid zeer schadelij
ke soort machine-olie. Dit spijsvet was afkomstig
uit een vetsmelterij te Rotterdam. Onmiddellijk is ook
de keuringsdienst aldaar gewaarschuwd en heeft deze
zijn maatregelen genomen. Alle verdachte vaten liggen
veilig en wel in de kelders van onzen gemeentelijken
keuringsdienst opgeborgen.
EEN VLOOTPASTOOR.
Naast den marine-dominee zullen wij nu ook spoe
dig een marine-pastoor krijgen. Er is n.l. opgericht
een Vereeniging ten behoeve van R. K. Marineperso
neel, die zich o.a. ten doel stelt „het zoo mogelijk ver
krijgen van aanstelling van R. K. geestelijken, iü het
bijzonder met hun zielzorg belast, in havenplaatsen,
waar dit noodig mocht blijken." Het bestuur der ver
eeniging bestaat uit een keur van roomsche parle
mentsleden. (Volk).
FRIESCHE BIJBELVERTALING.
De eerste drie Evangeliën zijn reeds eenige jaren
geloden in de Eriesche taal overgezet. Thans is men
bezig-, de vertaling van het Johannes-Evangelie en cte
Handelingen voor te bereiden. De overzetting zal ge
schieden direct uil. den grondtekst in' het Friesch, en
dus niet via de Nederlandsche vertaling, door een
drietal deskundigen.
VALSCHHEID IN GESCHRIFTE.
De loopjongen van den schoenenwinkelier B. A. E.,
te ïïaarlem, vervalschte kwitantiën, inde die, en gaf
de echte aan zijn patroon terug waarbij hij het dan
liet voorkomen of de klanten niet hadden betaald. Zoo
beeft hij kans gezien bij twee dames geld te ontvan
gen. Bij een dame gaf hij ook niet terug, wat er te
veel was. Zijn aanhouding is verzocht.
UIT HEER-HUGOWAARD.
Bij de herstemming is gisteren in het district Scha-
gen tot lid van de Provinciale Staten gekozen de heel'
J. Met, vrijz., alhier, met 3826 stemmen. Op den heer
J. Burger Jz„ R. Kath., gesteund door antirevolutio
nairen, werden 1957 stemmen uitgebracht.
Bij de le stemming verkreeg de heer Met 2301 stem
men, de heer Burger 1871 stemmen, de heer Kroon
475, de heer Peeclc 825 en de heer van der Stok 220
stemmen.
Toen ongeveer 7 uur het hier van mond tot mond
ging: „Mot met groote meerderheid, van stemmen
gekozen,'' kwamen al spoedig velen- hem en de zijnen
hunne felicitatie brengen.
Een aardige hulde werd den heer Met ook gebracht
door het fanfare-corps „H. H. G. O.," dat voor zijne
woning eenige nummers ten beste gaf. Vele buurtbe
woners' hadden zich hierbij aangesloten, teneinde ook
dat harder was dan alles, wat Frank Nehls den doode
in het .gezicht had kunnen slingeren.
Afgedaan.
Erank Nehls greep Paulsin eensklaps bij de hand en
drukte ze heftig in de zijne.
„Een ontzettende grafrede, Paulsin...."
„De eenige voor menschen van dit soort."
In deze woorden lag geheel de verachting v-an den
man, die zich door ijzeren wil, door onbuigzame werk
kracht, door schranderheid en bezadigdheid tot do
grootste hoogte van zijn bestaan had opgewerkt.
„Zulke menschen verhelderen bet leven, evenals de
vlinders dè natuur verfraaien. Maar als zij uitgeleefd
hebben, kan men sleohts zeggen afgedaan. Evenals
men het zegt van een droom, van' een vluchtig spel.
Frank Nehls keek Paulsin aan, alsof hij liem heden
voor het eerst zag.
„Gij zijt opzettelijk zoo langzaam gegaan", zeide hij
eensklaps, „met opzet, opdat ik hem niet meer levend
zou treffen, opda.
„Ja", bevestigde Paulsin rustig. „Ik houd er niet
van, dat men vlinders op een speld prikt, als zij met
uitgerukte vleugels in het stof liggen. Kom maar
boven, uwe dochter is weer wakker, de dokter is bij
haar."
Een groot, luchtig vertrek blijkbaar de kinderka
mer. In den hoek stond een bed, waarover zich da
zuster boog met een glas in de hand. Tegen den wand
leunde de dokter met zijn horloge in) de hand. Met
den rug naar het venster, den grooten autopet met
den klep diep op het voorhoofd gedrukt, de kleine voet
jes op een kinderstoeltjc, de kleine, gestalte ineenge
hurkt, in een lederen stoel, zat prinses Arnulf, als een-
uil, en staarde naar de deur, waardoor Frank; Nehls
binnenkwam.
an verre legde zij de vingers op haar mond.
Hij sloop zacht nader, op de te-enen. Angst ver
wrong zijn gelaat. „Hoe gaat het
„Papaliklonk het zacht van het bed.