DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 97 Honderd en dertiende Jaargang. DINSDAG 25 A P RIL. BINNEN A N I> FEUILLETON. Het Gouden Sed. 1911 Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,— Afzonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Telefoonnummer 3. EEN GESTOORDE RAADSVERGADERING. ALKMAARSCHE COURANT. £k*RiAv! ALKMAAR, 25 April. Het Duitsche volk, dat blijkens de resultaten van de laatste volkstelling uit bijna 65 millioen zielen be staat, wordt sinds eenige maanden bezig gehouden met de vraag: wanneer hebben de verkiezingen voor den rijksdag plaats? Daarover schrijft, de heer Wolff op de hem eigen satyrieke wijze in het Tageb'latt. Drie dagen der week, zegt hij, wordt verzekerd, dat de verkiezingen tegen den herfst zullen worden uitge schreven, drie andere dagen heet het, dat ze midden in den winter zullen worden gebonden en 's Zondags .wordt verkondigd: niet vóór October over een jaar. Vijf en zestig millioen onder wie talrijke volwassen mannen zijn, staan aan den berg en verwachten een woord van den sfinx. Maar de sfinx van papier zwijgt- De komende verkiezingen hebben eenige bet eekenis en reeds daarom is het1 niet vriendelijk, dat men het plechtige moment met zulk een mysterie omgeeft. Men kiest, als alles goed gaat, in Duitschland slechts om de vijf jaar en deze eenvoudige verkiezingsdaad is vrij wel de eenige gelegenheid, waardoor het volk op zijn eigen lot een weinig invloed mag uitoefenen. De hof feesten worden lang te voren openlijk Verkondigd, de parades ook, en alleen de dag, waarop de natie haar moening moet uitspreken, wordt zoo laat mogelijk be kend gemaakt. Boozo mensehen hebben gezegd, dat de rijkskanselier wegens bijgeloovige vrees den datum geheim houdt, maar al hoort hij wellicht af en toe in zijn gemoed een klokje, dat aan zijn politieken dood doet denken een sterk man beeft niet vóór den be- slissenden slag. Anderen hebben zelfs verklaard, dat de heer van Bethmann Hollweg een overrompeling heeft voorbereid', maar zulke plannen smeedt men slechts tegen een vijandelijk leger en de heer v. Beth mann Hollweg ziet in het volk toch zeker niet zijn vijand. Hoen, hij wordt niet door listige ideeënbewogen en niet door vrees aangegrepen en hij laat ons slechts wachten en raden, omdat hij onze spanning nog ver meerderen wil. Hij speelt een beetje met ons, dat ligt zoo in zijn vroolijken aard. Er zijn, van alle partijgeschillen geheel afgezien, twee grondbeschouwingen, waaruit zeer veel voort komt: de bureaucratische beschouwing daar en de staatsburgerlijke hier. Sinds de heer v. Bethmann Hollweg voor ons waakt en voor ons slaapt, heeft de bureaucratische geestesinrichtihg in dit land geheel en al de heerschappij gekregen en men kent ons eigenlijk slechts maar de rol van1 balkdragers toe, waarop de bu reaucratische bovenbouw flink en stevig rust. De aan hangers der staatsburgerlijke idee verblijden zich in den waan, dat de ambtenaar, tot den hoogsten toe, slechts is een dienaar van het volk, een lasthebber der gemeenschap, en dat de rijkskanselier slechts een soort directeur is, die, door de maatschappij bezoldigd, de maatschappij dienen moet. Het mag zijn, dat deze streng zakelijke opvatting bij de eerste volksgroepee- ringen bestond en in een deel van Europa en in Ame rika zich thans wederom doet gelden, maar liet Prui sische idealisme verwerpt haar met alle beslistheid. Het volk betaalt de belastingen, vervult den militai ren dienst, verhoogt door zijn arbeid den welstand en daardoor de financieele kracht, maar de leiding van zijn zaken is aan bekwamer handen toevertrouwd. Wat gaat het volk, als men het toch moet 1 aten kie zen, den datum aan en waarom breekt het zich liet hoofd' er over? Zulke zorgen zijn voor de schouders der vijf en zestig millioen menschen te zwaar en nieuwsgierigheid is een on deugd, welke men den kinderen moet afwennen. Maar als het volk van het raadseltjes oplossen houdt en zul ke kinderspelletjes begeert, dan gunt men het gaarne dit onschuldig genoegen. Herfstverkiezingeu, Win- terverkiezingen of verdaging tot het. volgend jaar Oc tober? „Wie raadt het pand, in mijn hand?" Het gaat in Duitschland zoo gemoedelijk en on schuldig toe als in een kindertuin en misschien zal men ons binnenkort de mouwtjes opstroopeu en ons toonen, hoe men poffertjes hakt. Jammer genoeg, dat er ook in dit kinderparadijs ontaarde knapen zijn,wien deze vroolijke idylle niet behaagt, en deze knapen zijn lastig met hun vervelenden1 dorst naar wetenschap. Wij anderen, die vertrouwen in de overheid in ons hart ontvingen, wachten kalm af en zijn overtuigd, dat de heer i-, Bethmann Hollweg wel een geschikten dag op den kalender zal vinden. Vermoedelijk on ze pink zegt het ons denkt de kanselier aan een winterdag, want 's winters heeft men den landman be ter aan den leiband en de sneeuw bemoeielijkt de demagogie. Y\ aarschijnlijk een voorgevoel fluistert het ons in zal men op dezen dag het1 geheimzinnig gedoe van zich afwerpen en het verkiezingsgeheim zal minder streng gehandhaafd worden dan men thans het geheim van den verkiezingsdag handhaaft. „Des te beter, dan zullen we in de schaduw vechten," hebben eei^ de verdedigers van de Thermapylae gezegd tegen Xerxes, die de zon „wilde verduisteren, en wanneer de heer v. Bethmann Hollweg den strijd in de zomerzon vreest, dan moeten wij in den winter bij de ontmoeting aanwezig zijn, Men zal dan, naast eenige andere pro blemen, ook de vraag ter beslissing kunnen opwerpen, of wij er voor de regeeringen zijn, of de regeeringen voor ons, en het zal moeten blijken, of het stelsel van den kinderspeeltuin nog voor de 65 millioen past. De levendige staatsburgersidee tegen Europa's schoonste bureaucratie. Als meu wil, is ook dat een kinderspel." dag uit Toerèn in het Malangsche een telegram, dat de omstreeks medio Maart begonnen koffiepluk er in vollen gang is en het werkvolk niet den minsten last van de pest ondervindt. Werkkrachten ruim, loonen normaal. Dit bevestigt, volgens het blad, den geruststellenden indruk dien men uit de officieele telegrammen heeft ontvangen, dat de regeering or tot dusver in geslaagd is, de ziekte streng te localiseeren. LEGERCOMMISSLE. De Staatscommissie voor de legertoestanden bezocht gisteren en volgende dagen dezer week verschillende garnizoenen o. a. in Gelderland en Utrecht, teneinde zich ter plaatse op de hoogte te stellen van verschil lende aangelegenheden betreffende de administratie van het leger en bepaaldelijk de voeding van den sol daat tot een punt van haar onderzoek te maken. Naar het Duitseh van OLGA WOHLBRüCK, bewerkt door J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM 97) „Juist daarom. De hoofdrol in het stuk is voor haar geschreven." Enzlehn Haalde medelijdend de schouders op. „Jam mer, beste Nehls. Men moet zich nooit vastleggen op een bepaalden kunstenaar. Gij hebt daarmede reeds eenmaal onaangename ervaringen opgedaan. En daar Frank Nehls als versuft bleef staan, door de korte, harde weigering, vroeg hij deelnemend als ter loops naar Pieps. Een oogenblik, kort als een bliksemschicht, viel Frank Nehls een verlossende gedachte in. Als hij Enzlehn tegemoet kwam, hem nu hoop gafbij draaideslechts bijdraaide! Het was handel. Een naakte,, nuchtere handel. Pieps kon dan nog altijd „neen,, zeggen. Maar zijn werk was gered, de haastige, koortsachtige arbeid van dezen rampzaligen winter. Enzlehn wachtte. „Dank IJ. Het gaat mijn dochter weer goed," zeide Frank Nehls, terwijl hij naar de mappe greep. Enzlehn boog koel en vormelijk. „Mijn groeten aan do dames." En ofschoon Frank Nehls verbitterd en teleurgesteld van hem wegging, had hij toch weer het pijnlijke gevoel, voor den tweeden1 keer het onder spit gedolven te hebben. Hij had zoo lang en zoo geduldig op dit oogenblik gewacht, had er zich op voorbereid, het masker van ijzige onverschilligheid geen1 oogenblik van het geladt genomen en toch had 1 rank Aehls met de eene korte beweging naar zijn mappe den afstand weer genomen, welke hij" tusschen hen heiden wenschte bewaard te zien. Enzlehn had Ada Moll willen uitspelen tegen het kleine teedere, blonde meisje. De vader was de sterk- PE'ST EN CHOLERA OP J AVA. Batavia is, zooals wij reeds meldden, wederom be smet verklaard wegens cholera. Dagelijks komen on geveer 20 gevallen voor, voornamelijk onder de inboor lingen. Te Malang' heerscht de pest nog onveranderd. In de afgeloopen week kwamen 103 gevallen voor, waarvan 47 met doodelijken afloop. Een geacht stadgenoot, schrijft de Haagsche N. Ct., betrokken bij d© cultures op Java, ontving Zater ste en cr bleef hem slechts het bewustzijn, een nutte- looze zet te hebben gedaan in het ingewikkelde, niet altijd onbedenkelijk schaakspel, hetwelk zijn leven was. Het trof hem als een fijne, spitse en perfide wraak neming' van het lot, dat hij schipbreuk leed, daar waar voor het eerst iets als echt gevoel tot zijn1 recht en ontplooiing had willen komen. Toen Frank Nehls de deur van Enzlehn's bureau achter zich hoorde dichtvallen, scheen het hem of daar mede ook de breede poort zijns levens achter hem dichtviel. Met Enzlehn was Ada Moll voor hem verloren. Met Ada Moll echter alles, wat hij aan scheppingskracht in zich voelde. In korte woorden deelde hij haar het onderhoud met Enzlehn mede. Hij sprak nuchter en zakelijk. Zij ge voelde echter den wanhoopsklank, welke aan zijne woorden ten grondslag lag. „Zonder jou is mijn werk niets. Voor een ander tooneel hier in Berlijn past het ook niet. Het is een verloren stuk." Enzlehn had een muur tusschen hen opgericht welke onoverkomelijk was. „Gij moet u zelf terugvinden, onafhankelijk van mij," zeide zij. „Ja als dat maar ging Indien men van zijn weg is afgedwaald, dan vindt men hem niet zoo ge makkelijk terug. Men staat daar dan als een verou derde grap. Men was1 iets -men is niets meer." Toch beproefde hij het nog bij een anderen tooneel- directeur. De vreugde, waarmede hij werd ontvangen, gaf hem hoop. Men verwachte, dat Ada Moll in het stuk een gastrol zou vervullen. Zij was in ieder geval een waarborg voor een zeker succes, want het werk op zich zelf Reeds den volgenden dag moest Frank Nehls toe spelingen hooren, welke hem do kleur uit het gelaat dreven. Do tooneeldirectcur ontried hem het stuk te laten opvoeren. Hij moest toch zelf gevoelen, dat het eigenlijk mislukt werk was. Op zichzelf interessant. Natuurlijk. Evenals alles wat Frank Nehls schreef. Maar ondanks dat, was het in aijn eigen belang wen Gemengd nienwg. AVONDMAALSBEKER. Evenals in vele andere gemeenten bestaat er bij de Ned. Herv. Gemeente te Rolde plan om den gemeen- schappelijken Avondmaalsbeker te vervangen door kleine bekertjes. Vooral door de plaatsing van de avondmaalstafel zou echter het gebruik van afzonder lijke bekertjes moeilijk gaan, waarom dr. H. R. Offer- haus te Rolde aan zijn gemeente heeft voorgesteld op andere wijze aan het aangevoerde bezwaar tegemoet te komen en wel door als gewoonte in te voeren, dat wie tegen den gemeenschappelijken beker bezwaar heeft, hem ongebruikt voorbij laat gaan. Dr. Offerhaus toch is van meening, dat aan het gebruik van brood en van den wijn geheel dezelfde gedachten verbonden zijn, zoodat de wijn kan worden weggelaten, zonder dat een enkele gedachte verloren gaat, in welke meening, blij kens een artikel in Geloof en Vrijheid dr. H. P. Ro- gaat te Zuidlaren, deelt. Hoewel voor den predikant persoonlijk geen bezwaar tegen gemeenschappelijken beker kan bestaan, daar hij dezen zelf het eerst neemt, heeft dr. Offerhaus als zijn voornemen te kennen ge geven ter wille van het voorbeeld bij de eerstvolgende Avondmaalsviering den beker aan de gemeenteleden toe te reiken zonder eerst zelf daaruit te drinken. LUCHT SCIHP „DAGBLAD DE ECHO." De directie van het dagblad „De Echo" deelt mede, dat het resultaat van onderhandelingen, door haar met de Luftverkehr-Gesellschaft te Berlijn gevoerd, is: dat spoedig, in de plaats van het verongelukte, een luchtschip te Amsterdam zal aankomen. De bedoeling is echter, ten einde de sporthetooging op „Rozenoord" niet te belemmeren, de komst van het luchtschip niet te doen plaats vinden in de z. g. vlieg- week. Reeds heden hoopt de directie den datum van de vermoedelijke aankomst van het Luchtschip te kunnen mededeelen en te kunnen vaststellen of begin Mei, dan wel later, wanneer do weersgesteldheid voor ballon- vluchten het best is, de eerste bestuurbare luchtballon ïti Nederland zal komen. Uit Lerthe wordt aan do „Voss. Ztg." geseind: Op het bericht van de noodlanding van de „P. VI" wer den 30 monteurs uit Berlijn naar de plaats van de ramp gezonden, die Zaterdag den ballon reeds opge rold en voor verzending gereed gemaakt hadden. Tus schen 8 en 9 uur Zaterdagavond waren ook de gon- del, de propellers en de overige gereedschappen gereed \oor verzending. Het luchtschip werd met wagens naar het station Isenbiittel gebracht, en van daar per trein naar Bitterfeld' gezonden. Luitenant Stelling en de meeste andere reizigers waren Zaterdag weder te Berlijn; een ingenieur bleef op de landingsplaats om de bergings-werken te leiden. De schade aan het luchtschip is betrekkelijk gering. BOSOHBRAND. In de gemeente Lonneker is Zondagmiddag' om streeks 12 uur, op drie plaatsen] een bosekbrand ont staan. Twee ervan konden gebluscht worden voordat veel schade werd aangericht. De derde evenwel, in de huurt van het Hof Espelo, verwoestte meer dan 25 U.A., beplant met opgaande en liooge dennen. Onder persoonlijke leiding van den burgemeester slaagde men er in, het vuur bij het pompstation der gemeente En schede te stuiten, door het graven van gTeppels en het wegkappen van hout, waardoor tevens de splitsingzuil van het centraal-station voor electrische stroomleve- ring werd gespaard. De brand is vermoedelijk ont staan door roekeloosheid van wandelaars. WEER OP VRIJE VOETEN. De heer Ch. Servais, uit Hilversum, die sinds Vrij dag 14 April te Brussel ia voorarrest zat, in verband met een auto-ongeluk, waarbij twee kinderen werden overreden1, is Zaterdagavond op vrije voeten gelaten, nadat gebleken was, dat een verzekeringmaatschappij zich voor een eventueel uit te keeren schadeloosstelling aansprakelijk stelt, en de vereischte borgtocht was ge stort. De vergadering van den Gemeenteraad van Schoter- loud werd gisteren door een droevig voorval gestoord. Het Raadslid ds. Vis, emeritus predikant der Doops gezinde Gemeente was aan het woord, toen hij plotse ling bleef steken. Vijf minuten later was hij dood. De vergadering werd opgeheven. BOETE. Een wagonlading haring uit Rotterdam, die be stemd was voor ©en groothandelaar te Bodenbaeh (in Bohemen), de firma H. C. Wünseh, bleek hij de grens 800 KG. saccharine te bevatten en werd door de doua ne in beslag genomen. De firma verzekert niets te hebben geweten van de saccharine. De boete bedraagt ver over de 100.000 Kr. 50.000). HOMOEOPATISCH ZIEKENHUIS. Het is thans zeker dat binnenkort te Utrecht een homoeopatisch ziekenhuis zal worden gesticht, daar het bonoodigde kapitaal ad 350.000, dat op 1 Mei van dit jaar geheel aanwezig moest, zijn, wilde een gilt van 100.000 niet te loor gaan, thans bijna ge heel is bijeen gebracht. VERMINDERING DRANKMISBRUIK:. Als bewijs van vermindering van het drankgebruik deelt de o 1 k s b o n d mede, dat in Bergen op Zoom in de beide cantines der Infanterie in een jaar tijds per man en per maand niet meer dan één) borrel werd gedronken. scheiijk, dat hij het terugnam en geheel omwerkte. Of schoon ook dan nog als wel is waar Ada Moll speel de, dan misschien. I'rank Nehls gevoelde het: zijn stuk was veroor deeld. Slechts de eventueele sensatie, welke men het publiek er bij gaf, liet de mogelijkheid tot- een' succes open. ernietigd kwam hij thuis, sloot zich in zijn kamer op en bracht den ganschen dag door in dof gepeins. Hop was het mogelijk? Voor hem, Frank Nehls slo ten zich de deuren, sloten zich juist op het oogenblik, (lat hij meende, werk van meer waarde te hebben ge- g'Qven dan' ooit te voren. De lieden hadden Frank Nehls vroeger genoemd fa brikant van tooneelstukkenEn dien waren zij nage- loopen, hadden zich door hem "Voorwaarden laten stel len, hadden zich gelukkig geprezen, als hij hen deu voet op den nek zette; als zij hem slechts hadden, zelfs Enzlehn de literaire, artistieke Enzlehn! Hij was voor velen een redder geweestDe fabrikant van too neelstukken! En de rollen goud', welke de kassier des avonds in strooken papier wikkelde, wogen op tegen alles, wat den volgenden morgen, „van streng artis tiek standpunt" den schrijver voor de voeten kon ge worpen worden. En thans, nu hij niet had gedacht aan de geldrolleu, niet aan succes, nu hij geschreven had onder den drang eener artistieke impulsie, onder den onbewusten invloed eener vrouw, die voor hem als kunstenares en vrouw eeu gedroomd ideaal belichaam de, en alles, wat ooit aan idealisme en kracht in hem had gesluimerd, tot leven had gewekt, nu mislukte hij Mislukte ten tweeden male. De machtige schepper had broddelwerk geleverd. De man was in een nieuwe taal beginnen te'stamelen, om dat de oude taal hem onwaardig scheen datgene uit te drukken, wat- de kunstenaar in hem wilde zeggen. Zwarte wolken daalden op hem neer donkere da gen trokken de Rankestrasse binnen. Mevrouw Mara sloop met strakke trekken om de werkkamer van haar man. .Zij bukte en puurde door het sleutelgat. Hij werkte 1M*S' •-*. liaL' iii&JjfeindiL' VLIEGKAMP EN FABRIEK VAN VLIEGMACHI NES TE SOESTERBERG. Het aantal leerlingen te Soesterberg is nu tot zes gestegen, welk aantal binnenkort nog aanmerkelijk zal vermeerderen. Leer-toestellen worden met spoed' ge bouwd, en weldra wordt de school naar Ede verplaatst. Alleen de hoogere school, de fabrieken enz. blijven te Soesterberg gevestigd. Hier worden ook de voor naamste demonstration en wedstrijden gehouden. Van de Maatschappij voor Luchtvaart ontvingen' wij nog bericht, dat Wijnmalen zich dagelijks met een 100 Pk. biplan oefent, en eerstdaags te Soesterberg komt. Hij Hij peinsde en rookte. En dan liep hij weer op en neer, urenlang. Pieps klopte aan. „Mag ik binnenkomen, papali?" „Neen." Barsch en kort klonk dit neen. Telkens legde Pieps het. verbleekend gezicht tegen den muur.Frank Kehls staarde echter naar de deur, luisterde naar de ademhaling van zijn kind, naar het ritselen van haar kleed, naar een lichten zucht, eene schrede. Angst lag in zijn oogen. Angst dat zijn kind nu zou kunnen binnenkomen, om hem te vragen, zooals ze vroeger had gevraagd, zooals het hem vroeger een behoefte was geweest gevraagd te worden. Het stuk lag op ziju schrijftafel. Hij had het te ruggenomen. Met kouden, hooghartigen glimlach. Omwerken? Hij dacht er niet aan.... Ilij zou ook niet geweten hebben, wat hij er aan had moeten ver anderen. Zooals hij het had gevoeld, had hij het voortgebracht. En daarboven, daarnaast zag hij niets. De bladen lagen op zijn tafel. Dood1 en koud. „Wat is er wat wil je?" vroeg hij norseh, toen hij, zijn kamer verlatende, het angstig gezicht van me vrouw Mara zag. „Niets, Paul. „Je wilt geld hebben. dat kan ik mij voorstel len. Een dezer dagen spreek ik den uitgever." Zijn koude, meesterachtige toon gaf haar haar kalmte terug. Zij zou van vreugde hebben kunnen lachen en weenen om dezen toon. „Er is niet zooveel haast met het geld", zeide zij. Zij hield zijn overjas voor hem op, en streek met haar zakdoekje over zijn hoogen hoed. „Moet je dan altijd uitgaan, Paul. Zij fluisterde het zacht en aarzelend. Een deur werd geopend en gesloten, zachte schreden naderden. „Ja, ik heb geen tijd ik moet uit. En voordat Pieps nog in de vestibule stond, was hij de trap reeds afgesneld. Mevrouw Mara en Pieps ke ken elkaar aan. Zwijgend, bleek. Wat was dat?.... (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1911 | | pagina 1