DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 122
Hondard en dertiende Jaargang.
1911
W O E N S|D A O
24 M E1.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Wegens den Hemelyaarts-
dag zal deze courant morgen
avond (Donderdag) NIET verschijnen.
De Directie.
BEZOEK VAK DE KONINGIN AAN HET
BELGISCHE HOF.
ALKMAARSCHE COURANT
ALKMAAR, 24 Mei.
De Duitsche rijkskanselier heeft gisteren in den
rijksdag het ontwerp-grondwet voor Elzas-Lotharin-
gen verdedigd. De aanneming van dit ontwerp be
schouwt hij als het belangrijkste van zijn levenswerk
en als waar is wat gefluisterd wordt, dan is ook de
keizer er ten zeerste op gesteld, dat het ontwerp tot
wet wordt. Gemakkelijk gaat dit intusschen niet.
Reeds menigmaal was de vrees gewettigd, dat het
ontwerp geen meerderheid zou behalen en eigenlijk is
men slechts door loven en bieden zoover gekomen, als
men thans is. In de rijksdagcommissie moest het ont
werp in vijf lezingen worden behandeld voordat het
door een meerderheid kon worden gevonden voor een
motie, waarin aan den rijksdag in overweging' werd
gegeven het danig gewijzigde ontwerp aan te
nemen. Danig gewijzigd gaan we maar eens even
na wat er alzoo veranderd-'is. Het meervoudig" kies-
- recht is geschrapt, de indeeling der kiesdistricten om
vergeworpen, de bepaling, dat alleen hij kiesgerech
tigd zou zijn, die drie jaar in een kiesdistrict woont
(uitgenomen huiseigenaren, grondbezitters, ambtena
ren, geestelijken, onderwijzers of advocaten, voor wie
dc termijn van een jaar voldoende werd geacht) werd
vervangen door een, waarbij niet van het kiesdistrict
maar van het rijksland wordt gesproken, waarbij een
termijn van een' jaar wordt toegestaan aan ambtena
ren, geestelijken en onderwijzers, en een eenjarig ver
blijf in het district geëischt wordt.
Do regeering heeft in de commissie punt voor punt
toegegeven en heeft veel verder moeten gaan, dan
aanvankelijk haar plan was. Met name ten opzichte
vau het kiesrecht heeft de houding der regeering, die
blijkbaar een democratische bevlieging heeft gehad,
verwondering gewekt. Geen wonder, dat de conserva
tieven niet gainstig gestemd zijn. Een hunner organen
zegt dan ook, dat nu het oogenblik gekomen is om
voor handhaving der grondbeginselen van het Pruisi
sche kiesrecht te zorgen, om in Pruisen daarvoor met
ijzeren energie te strijden. En een andere conservatie
ve courant, boos dat de regeering den te verwachten
steun der socialisten zou aannemen, verzette er zich
krachtig tegen „dat de Duitsche keizer de regeling zij
ner landsheerlijke rechten in Elzas-Lotharingen als
een geschenk uit de handen der republikeinsche om
wentelingspartij zal moeten aanvaarden!"
Hoe gaarne de rijkskanselier overigens den steun
der conservatieven accepteert en hoe noode hij haar
ook kan missen, toch heeft hij niet nagelaten hun gis
teren de les te lezen en hun de passieve houding in
de commissie te verwijten.
Alle partijen hadden, deels telegrafisch, hun leden
opgeroepen, omdat men vermoedde dat het er spannen
zal. Gisteren is het echter goed gegaan, immers het
geheele ontwerp grondwet, gelijk het door de commis
sie was gewijzigd werd aangenomen.
De discussie ging voornamelijk over de stemmen
van Elzas-Lotharingen in den Bondsraad. De rijks
kanselier betoogde, dat voor de vereenzelviging van
het rijksland met het rijk de1 aanneming van het ont
werp noodzakelijk was en dat door de bondsregeerin-
gen de rechten des Keizers tot het einde toe zijn
hooggehouden hetgeen natuurlijk ook tegen de
conservatieven was gericht. De sociaal-democraten, de
nationaal-liberalen en een deel van de rijkspartij ver
klaarden zich vóór het ontwerp, de conservatieven, de
anti-semieten, de Polen en de Elzassers erteg'en.
Een voorstel der conservatieven, om te schrappen
de derde alinea van het eerste artikel, die bepaalt,
dat de stemmen van Elzas-Lotharingen in den Bonds
raad niet meetellen,'wanneer de voorzitter slechts
door deze stemmen de meerderheid aan zijn zijde kan
krijgen, werd met- 200 tegen 112 stemmen verworpen.
Art. 1 werd aangenomen, zooals het door de commis
sie was vastgesteld en de amendementen op art. 2
werden alle verworpen.
Vandaag is de kieswet voor Elzas-Lotharingen aan
de orde.
De verwachting' is, dat het er heden nog wel eens
zou kunnen spannen. Voorstanders zijn er ten minste
lang niet zeker van, dat- de dag van heden even voor
spoedig' zal wezen als die van gisteren.
TWEEDE KAMER,
In de vergadering van gisteren werden de algemee-
ne beschouwingen over de steeuhouwerswet voortge
zet, De heer Van Doorn (XT. L.) wees op minister
Talma's neiging' om te regeeren door te verbieden.
Spr. wenschte met 's ministers staatssocialisme niet
mede te gaan.
Door den minister van landbouw, nijverheid en'han-
del werd de voorstelling, die de vorige spr. gaf van
het karakter van dit wetsontwerp, onjuist genoemd.
De minister verklaarde dat hij beperking van den
arbeidstijd niet bereiken kon door als minister Vee-
gens de regeling te doen plaats vinden door gebruik te
maken van den algemeenen maatregel van bestuur
krachtens art. 4 der Arbeidswet, evenmin door te steu
nen op de Veiligheidswet. Van een alles overlaten
aan liet particulier initiatief verwacht de minister
niets.
Aan den heer Tydeman antwoordde de Minister, dat
het ontwerp binnen de perken blijft, door dien afge
vaardigde aan de wetgeving gesteld.
De keurings-kwestie noemde spr. overdreven. De
geregelde keuring tot op 17-jarigen leeftijd ligt vol
gens den minister in het gezond verstand en ontmoet
te dan ook geen bezwaren bij de belanghebbenden. De
keuring geschiedt in dit ontwerp in het belang der
burgers en is geen novum blijkens eenige door den
minister opgenoemde antecedenten.
De keuring kan niet worden geacht de vrije beroeps
keuze aan te randen.
De heer Van Idsinga (O.-H.) zei, dat de be
doeling is afgekeurde minderjarigen, totdat zij 21
jaar zijn, uit het vak te houden.
De minister merkte op, dat door zulk een re
geling de wet haar doel zou missen.
De heer Tydeman (V. L.) wilde de steenhou
wers 's winters minder in hun werk belemmerd zien.
Spr. zei, dat- de minister keuring en toelating ver
wart,
Spr. protesteerde tegen aanranding der vrije be
roepskeuze, een beginsel waarvoor de Minister onver
schillig is en bleef tegen staatstóelating voor volwas
senen.
De heer De Visser (C.-H.) zal zijn keurings
denkbeeld in een amendement neerleggen en zal zich
verheugen in een compromis, waardoor hij vóór de
wet zou kunnen stemmen. Spr. wilde ontwikkeling
van energie bij het volk. Deze wordt door 's minis
ters voorstelling bedreigd. Spr. wil de vrije beroeps
keuze van volwassenen onaangetast laten.
De heer Van Doorn hield vol, dat. dwang
schering en inslag in de wetsontwerpen van den mi
nister is.
Keuring op jeugdigen leeftijd, gelijk dit ontwerp
wil, geeft geen waarborg voor gezondheid op lateren
leeftijd.
De heer II e 1 s d i n g e n (S. D. A. P.) bleef de
vrije beroepskeuze voor arbeiders een fictie noemen.
Spr. hoopte, dat de minister in het belang der arbei
ders niet zal toegeven aan de oppositie.
De heer De Klerk (U.-L.) hield vol, dat een
verbod van toelating voor volwassen arbeiders onhoud
baar is.
De minister verdedigde opnieuw de keuring
in het belang van het gansche steenhouwersbedrijf.
Het denkbeeld van den heer De Visser wilde hij nog
eens nauwkeurig overwegen. De patroons hadden al
leen bezwaar tegen de keuring van hun zoons, niet te
gen die hunner arbeiders.
De algemeene beraadslagingen werden daarna ge
sloten.
Op art. 1 verdedigde de heer Hels dingen
(S.-D.) een amendement, dat ten doel heeft 't polijs
ten, zagen en schuren ook te doen vallen onder het
begrip steenhouwersarbeid. Dit is in het ontwerp niet
het geval. Bedoelde werkzaamheden wordt steeds in
steenhouwerswerkplaatsen verricht, soms afgewisseld
door het behouwen van steen. Daarom bepleit spreker
de noodzakelijkheid, ook ter wille van de controle, om
het begrip steenhouwersarbeid uit te breiden met be
doelde werkzaamheden.
De heer Van Doorn (V.-L.) merkte op, dat de
uitdrukking „bewerken of afwerken" van natuurlijken
steen door den minister is gewijzigd in behouwen van
natuurlijken steen. Spreker betoogt, dat hierdoor de
rechter bij de interpretatie der wet in moeilijkheden
zal komen. Door de wet zelf moeten de uitzonderin
gen worden opgenomen, die thans in de Memorie van
Toelichting voorkomen.
De heer Van Idsinga (C.-II.) betoogde, dat
onder de wet dienen te vallen niet alleen de steenhou
wers, die werken in de onderneming' van een ander,
maar alle steenhouwers. Het amendement be
streed hij. L.iü dB
De heer Verhey (XT.-L.) kwam eveneens tegen
het amendement op. Het gaat hem te ver. Schuren,
polijsten en zagen zijn werkzaamheden, die niet altijd
zuiver als steenhouwersarbeid kunnen worden be,-
schouwd.
De vergadering werd verdaagd tot heden 11 uur.
Het Hbld. van Antwerpen schrijft:
Er is reeds gemeld, dat het inzicht bestaat in hoo-
gcre kringen, de ontvangst van koningin Wilhelmina,
te Brussel, minstens zooveel luister en praal bij te
zetten als het geval was bij de aankomst van keizer
Wilhelm en president Eallières.
Hierbij wordt aangemerkt dat het bezoek van ko
ning Albrecht en koningin Elisabeth aan Nederland's
vorstin te Amsterdam bijna in familiekring geschied
de, wat er dan ook de hartelijkheid van verhoogde.
Te Brussel heeft men, zoo verneemt de Vlaamsche
Gazet, andere bedoelingen.
Men gaat hier, naar wij vernemen, van de gelegen
heid gebruik maken, om de welgemeende vriendschap
pelijke gevoelens van België tegenover Nederland te
luchten, te bewijzen, dat, zoo Amsterdam bij de ont
vangst van het Belgisch vorstelijk paar bewezen heeft
dat oude veeten vergeten waren en gedempt de bron
van twist, Brussel niet ten achter wil staan in het be
tuigen zijner sympathie aan het Nederlandsche volk,
in den persoon van den loot van Oranje!
Uit de ontvangst en het onthaal der Nederlandsche
vorsten in België's hoofdstad zal blijken dat zoo staat
kundig beleid het samengaan en de verstandhouding
tusschen de twee broedervolkeren nog in den weg
staat, de volksmassa aan dezen oever van den Moer
dijk voor de zaak is gewonnen en het tot zijne hoogste
betrachting behoort, van woorden tot daden te zien
overgaan.
TARIEFWET EN WINKELSTAND.
Het bestuur van de Algemeene Winkeliers-Vereeni-
ging te Amsterdam, heeft aan alle middenstands-ver-
eenigingen in Nedefland een brochure toegezonden,
waarin het stenografisch verslag van de vergadering
op 16 dezer te Amsterdam gehouden is afgedrukt. Bo
vendien zijn daarbij gevoegd een afdruk van het rekest
aan de Tweede Kamer, henevens een verzoek aan de
middenstandsvereenigingen om het rekest der A W.
V. door het zenden van adhaesie-betuigingen te steu
nen.
In het verslag is opgenomen de rede van den heer
L. Bern. J. Gorris, welke deze spr. in deze vergadering
gehouden heeft, benevens het daarop gevolgde debat.
Het boekje, dat ook wij ontvingen, is zeer belangrijk.
TEGEN DE PRIKKELLECTUUR.
Het Bureau ter bestrijding en verdringing der Prik
kellectuur heeft zich geconstitueerd onder leiding van
den heer L. Simons, en statuten enz. vastgesteld.
Volgens deze heeft het bureau o. a. ten doel
Gegevens te verzamelen omtrent de verbreiding en
de werking der prikkellectuur speciaal in ons land en
België, en de wetenschap daaromtrent verkregen, on
der de aandacht te brengen van de openbare meening;
Het inzicht omtrent het wezen en de verkeerde wer
king der prikkellectuur te verbreiden en den smaak
door betere lectuur te ontwikkelen;
Het verdringen der prikkellectuur door het steunen
van uitgaven, die door hun prijs en vorm den slacht
offers der prikkellectuur in het gevlei komen, doch
hun tevens gezonder lectuur aanbieden;
Het geven van advies omtrent de werken, die voor
dit laatste in aanmerking komen, zoowel voor oude
ren als jongeren.
Bizonderlijk zullen het houden of doen houden van
voordrachten, het uitgeven of doen uitgeven van ge
schriften tot de middelen van het bureau te rekenen
zijn.
Het bureau bestaat uit:
a) Een commissie van toezicht, tevens commissie
van bestuur der vereeniging;
b) eeu leider
c. een commissie van advies, belast met het vast
stellen van lijsten van werken en het geven van ad
vies omtrent aan haar oordeel onderworpen werken.
Leden der vereeniging kunnen alleen zijn koninklijk
goedgekeurde vereenigingen en hun plaatselijke afdee-
lingen.
Zoodra meerdere vereenigingen, dan zich thans
reeds opgaven, de gelegenheid zullen gevonden heb
ben, over hun toetreden tot het lidmaatschap te be
slissen zal tot de benoeming van de commissie van
toezicht en bestuur worden overgegaan.
Aan dit bestuur is tevens overgelaten een omschrij
ving van wat onder prikkellectuur te verstaan is, de
finitief vast te stellen.
HET DEBIETRECHT OP TABAK.
Aan de Tweede. Kamer is een adres gericht, met
3441 handteekeningen van winkeliers en handelaars in
1abak en sigaren, meest kleine winkeliers in kleinere
plaatsen, waarin bezwaar wordt gemaakt tegen het
wetsontwerp tot heffing van een debietrecht op tabak,
dat genoemden winkeliers de kostwinning onmogelijk
zou maken.
Gemengd Nieuws.
EEN VREEMDE POLITIEKE DEMON
STRATIE.
Men meldt uit Wijk a/Zee aan de „O. H. Ct.":
Tachtig roeden aardbeien, toebehoorende aan W.
van der Mey, gewezen candidaat voor den gemeente
raad, werden door geestverwanten afgeschoffeld en
bij het hoofd der school, den heer H. van der Zand,
werden vier groote ruiten ingeworpen. Aan beide
personen wordt verweten, dat zij oorzaak zijn, dat da
officieele Katholieke candidaat niet gekozen werd.
Van een en ander is: aangifte gedaan bij de politie,
die de daders nog niet heeft kunnen ontdekken.
EEN BOTSING.
Gistermorgen reed een der auto's der Taxi-Maat
schappij tusschen Monnikendam en Edam de Noord-
HolL tram voorbij en wilde bij den overweg naar Vo-
lendam nog vóór de: tram heen rijden, toen de taxi
door de locomotief gegrepen werd en de auto met drie
inzittenden (Amerikanen) terzijde van den tramweg
geslingerd. De inzittenden kwamen gelukkig met
den schrik vrij.
POLITIE-BE W APENIN G.
Te Utrecht wordt de politie thans bewapend met re
volvers, terwijl bovendien een proef zal genomen wor
den met gummistok-bewapening.
OUDHEDEN GEVONDEN.
Terwijl eenige werklieden te Grevenbicht verleden
week bezig waren met kiezel delven, stieten zij op eeni
ge antieke voorwerpen: een aarden kruik en een paar
urnen. Het mocht hun gelukken, ze in'gaven toestand
het daglicht weer te doen aanschouwen.
Hoewel ze. gevonden werden in de nabijheid van een
oude Romeinsche heerbaan, meent de aankooper er
van, de heer G. P., dat ze van Keltischen oorsprong
zijn.
Niet onmogelijk, dat deze vondst binnenkort nog
met meerdere exemplaren zal aangevuld worden.
(L. K.)
UIT BERGEN.
Voor de Lager acte onderwijs slaagden te Haarlem
de dames E. G. Hopman en M. E. Jorink, alhier.
UIT WARMENHUIZEN.
In de Maandagmorgen gehouden voltallige zitting
van den Gemeenteraad, werd medegedeeld dat het ko
hier der Hondenbelasting, de besluiten tot af- en over
schrijving en van de betaling uit de post van onvoor
ziene uitgaven werden goedgekeurd; dat verschillende
betalingen aan den gemeente-ontvanger zijn gedaan;
dat de burgemeester gedurende 14 dagen, ingaande 11
Juni verlof is verleend; dat de benoemde onderwijzer
Smeets zijne benoeming aanneemt. Deze mededeelin-
gen werden voor kennisgeving aangenomen.
Burgemeester en wethouders boden den raad aan
het Gemeente-verslag over 1911 en deelden mede, dat
de gemeente Schoorl adhaesie-betuiging verzocht, met
het door haar aan den minister gezonden adres om de
lijn AkmaarSchoorl nog dezen zomer te doen open
stellen.
Na ampele bespreking werd besloten aan dit verzoek
t" voldoen.
Gedeputeerde Staten adviseerden een door hen aan
gegeven finantieele regeling te treffen en den inmid
dels aangeboden suppletoire begrooting te wijzigen.
De Raad vereenigde zich hiermede, met dien verstande
dat hij besloot, geen 2300 maar 2200 te leenen,
zonder eenige bespreking, evenals met het Voorstel van
B. en W. om een suppletoire begrooting dienst 1911
aan te gaan, in verband met de met den dokter te
sluiten leening voor den bouw van het koetshuis.
De aannemer van het gymnastiek-lokaal verzocht de
volle uitbetaling der 10 van de. aannemingssom, on
der aanhaling der redenen, waaruit bleek dat de ver
traging niet aan hem doch aan den architect lag; na
geen noemenswaardige discussies werd het verzoek in
gewilligd.
Het Algemeen Armbestuur zond de rekening in over
1910: de ontvangsten zijn 6631.445, de uitgaven be
dragen 3721.175, voor'deelig saldo 2910.27. Deze
rekening werd goedgekeurd.
Naar aanleiding van het verzoek der ingezetenen
van Krabbendam is door B. en W. een onderzoek in
gesteld, met het resultaat dat zij meenen dat de weg
over 60 M. lengte en 2% M. breedte hehard kan wor
den, waarvan de kosten bedragen 350.
De heer de Groot meende dat wanneer men beide
zijden van de brug behart, dit meer verbetering zal
aanbrengen dan de beharding van de helling die steeds
droog is.
Besloten werd na eenige onverstaanbare besprekin
gen dat. de 2 in de gemeente wonende metselaars op
gaven kunnen inleveren.
Omtrent het eigendomsrecht van een stukje grond
naast „Ons huis" werd besloten dat een onderhoud
daaromtrent zal worden aangevraagd met de Diaconie
der Ned. Herv. Gemeente.
Tot leden van het stembureau werden aangewezen
ch heeren Blankendaal en Kraakman en voor een
eventueele herstemming de heeren Barsingerhorn en
Swan.
Bij de rondvraag deelde de heer Swan mede, dat d«
commissie van toezicht op de landerijen rond is ge
weest, doch niets bijzonders heeft mee te deelen.
De vergadering werd daarna gesloten.
UIT WINKEL.
Aan de universiteit van Amsterdam slaagde voor
het theoretisch apothekers-examen mej. N. Breebaart,
alhier.
UIT DE BEEMSTER.
Daartoe uitgenoodigd door het bestuur van „Beem-
stcr-Welvaart," zijn ongeveer 70 ingezetenen saamge-
komen, om te spreken over een mogelijke feestviering
in 1912, ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan van
den Beemster.
De voorzitter, de heer J. Winkel, hoofd der school
te Noord-Beemster, leidde de vergadering; op zijn
vragen of in 1912 feest gevierd en of een commissie