DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 130
Honderd en dertiende Jaargang.
1911
ZATERDAG
3 J U N I.
Uit den Haad»
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Wegens den 2en Pinkster
dag zal de Courant Maandag
5 Juni niet worden uitgegeven.
De Directie.
Aan belanghebbenden wordt nog
maals herinnerd dat de ZAKBOEK
JES van de LANDWEERPLICHnOEN
ter gemeentesecretarie kunnen worden
TERUGGEHAALD.
üiA AiÜAliAAl». -
ALKMAARSCHE COURANT.
len er niet aan,,of deze verklaring van den voorzitters-
zetel af zal den heer Lokman, vooral in deze dagen.
AT/KM AAR 3 Juni,
„Wat op 's harten grond leit, dat welt me naar de
„keelik word te stijf geparst, En 't werkt als nieuwe
„wijn, die tot de spon uitbarst."
Deze woorden uit Vondels Roskam zou de burge
meester Woensdagmiddag tot de zijne bobben kunnen
maken.
Zoolang heeft hij zich blijkbaar reeds geërgerd aan
bet optreden van bet raadslid Pot, dat de geringste
aanleiding voldoende was om zijn toorn op te wekken
en in hevige verontwaardiging ronduit te zeggen waar
het naar zijn meening op stond. Anderen zouden wel
licht fijner hebben gesproken en zorgvuldiger htin
woorden hebben gekozen, maar dat is tenslotte groo-
t endeels een kwestie van temperament. Hoofdzaak is
dat er thans officieel eens een resolute verklaring is
afgelegd, waarbij die actie van den lieer Pot, door ons
reeds lang geleden als „afkeurenswaardig" gekwalifi
ceerd, in het juiste licht is gesteld en dat daaraan in
het openbaar een woord van waardeering is vastge
knoopt voor onzen directeur van gemeentewerken,
waarop deze reeds te lang heeft moeten wachten. „Ge
zegd worden moet het toch, laat ik het nu dan maar
zeggen," aldus sprak ongeveer de voorzitter. Volkomen
juist alleen het werd wat laat gezegd. Wij twijfel
den voor zifl
in deze da_
goeddoen. Critiek op zijn beleid moet elk hoofdambte
naar, elk overheidspersoon wel eens verduren en dat
kan zijn goede zijde hebben, maar de hatelijke wijze,
waarop de heer Lobman door den heer Pof is be
stookt- is beneden critiek, is slechts het gevolg' van
een vooropgezette bedoeling, waarin de heer Pot tij
dens zijn lidmaatschap van den Raad aanvankelijk
helaas gesterkt werd. En nu weten wij bij voorbaat
wel, h»e de heer Pot denkt over hetgeen wij hier be
weren en wat hij zal antwoorden, zoo bet hem lust
hierop in te gaan, maar dat kan ons niet weerhouden
onze opvatting neer te schrijven, welke wij trouwens
nimmer hebben verborgden, ook tegenover den heer Pot-
zeil niet, dien we in menig opzicht waardeereu en
wiens plaatselijke kennis, technische ervaring en prac-
fischen kijk we meer dan eens in don raad zoowel
als in het particulier gesprek bewonderden, mits de
persoon van den heer Lobman er maar niet mee ge
moeid was.
V ij blijven liet dan ook betreuren, dat de heer Pot
allen waarschuwingen ten spijt, zijn raadslidmaat
schap, dat nu wel spoedig ten einde zal loopen, zoo
weinig vruchtdragend heeft laten voorbijgaan en wij
blijven evenzeer overtuigd, dat de heer Pot, zoo hij
tiaar verstandigen raad had willen luisteren, een der
beste raadsleden zou zijn geweest, dien men noode had
zien heengaan.
In den heer Uitenboscb, dien na staking o, ironie
van het lot! der stemmen de gelukkige greep van den
secretaris van den raadszaal naar het waaggebouw
deed verhuizen verliest de raad ongetwijfeld een
zijner ijverigste leden. Al was hij, speciaal in deu
laatsten tijd, niet steeds even gelukkig in de keuze
der onderwerpen, welke hij ter sprake bracht en in de
wijze waarop hij dit deed, vaak ook toonde hij studie
gemaakt, te hebben van de zaken, die hij besprak en
in menige rede klonk niet liet star-doctrinaire, dat ve
le zijner partij,genooten elders kenmerkt, maar wel een
warme overtuiging en een practiscbe bezadigdheid.
Nu hij geen meerderheid in den Raad kon krijgen,
deed liet ons voor hem genoegen, dat liij de betrek
king, waarop hij prijs stelde, door liet lot heeft gekre
gen en wij hopen dat de functie, welke van hem uiter
aard meer zal eisehen dan van een ander, hem voldoe
ning zal schenken.
In de laatste zitting welke hij bijwoont zal hij waar
schijnlijk wel een pleidooi houden voor het onderzoek
naar het aantal achterlijke kinderen in deze gemeente.
Do behandeling van dit punt werd Woensdag door den
voorzitter uitgesteld, voornamelijk in verband met de
afwezigheid van den districtsschoolopziener. Waar el
ders bijv. in Arnhem, Utrecht en Dordtrecht de
districtsschoolopzieners een beslissend woord in deze
zoo belangrijke kwestie hebben gesproken. Vertrouwen
we dat ook de heer Van Buijsen zich een voorstander
van het onderzoek zal tooneri. Te wenscben is het dat
ouders, wier achterlijke kinderen thans bijzondere
scholen bezoeken, overtuigd zullen zijn van het, groote
belang dat hun misdeeld jongetje of meisje bij voor
hem of haar geschikt onderwijs heeft, zullen begrijpen
voor welk een gewichtige beslissing zij staan bij de be
antwoording dter door B. en W. gestelde vraag, zullen
inzien, dat de kwestie zuiver gesteld niet is openbaar
of bijzonder onderwijs, maar onderwijs, dat van hun
kinderen niets kan terechtbrengen öf onderwijs, dat
de geringe vermogens tot ontwikkeling brengt en
daardoor hen later in staat stelt op eervolle wijze in
eigen onderhoud te voorzien.
Wij zouden het logischer gevonden hebben, dat deze
vraag was gesteld na het onderzoek, en kunnen nog
niet inzien, dat het onderzoek moet- afhangen van het
resultaat der poging, welke thans wordt gedaan om de
houding dier ouders te weten te komen.
Een verrassing had de voorzitter voor het slot der
vergadering bewaard, n.l. de mededeeling, dat de mo
len „de Wolf' van Banning in publieke veiling door
de gemeente was gekocht voor 750. Men herinnert
zich wellicht, dat de eigenaar juist drie jaar geleden
den molen aan de gemeente te koop aanbood voor
4300 en dat de gemeente daarvan niet wilde weten.
Wel stelden B. en W. nog voor den ondergrond
van den molen voor 1500 te koopen, maar toen dit
voorstel in behandeling kwam, werd liet ingetrokken.
Liet proces, dat de heer Banning de gemeente aandeed
verloor hij. liet bezit van den molen heeft den laat
sten eigenaar immers de veronderstelling ligt voor
de hand, dat de gemeente de molen gaat sloopen
'dus weinig geluk gebracht
TWEEDE KAMER.
in de vergadering van gisteren deelde de voorzitter
mede dat de heer De Meester hem bericht heeft we
gens ongesteldheid verhinderd te zijn de vergadering-
bij te wonen, zoodat diens aan de orde gestel-de inter
pellatie over pest in Indië van de agenda werd afge
voerd.
Voortgezet werd daarna de behandeling van liet
wetsontwerp betreffende de Eedsquaestie.
De heer T roelstra, opmerkende dat we hier
niet te doen hebben met de eedsquaestie in den gan-
scben omvang bij dit eedswetje, dat ook door de Re
geering slechts als een noodwetje wordt aangeduid
oordeelde daarom dat hij zich thans van principieele
beschouwingen over het eedsvraagstuk kan onthouden.
Spr. stelde in liet licht dat -door lloogen Raadsar-
rest van 23 Mei 1910 het eedsvraagstuk in een nieuw
stadium is gekomen. Echter dit arrest beschouwende,
merkte spr. op dat bij dit arrest verschil wordt ge
maakt tusschen eedsverplichting en eedsvorm; im
mers wordt daarin gezegd dal afgescheiden van de
vraag of in 't algemeen niet leden van kerkgenoot
schappen verplicht zijn den eed af te leggen, niet
vaststaat dat de, heerschende wijze van eedsaflegging-
voor hen verplichtend is.
Afgescheiden dus van de verplichting van niet-'le-
den van kerkgenootschappen om hun eed af te leggen,
laat bedoeld arrest tevens onbeslist de wijze van eeds
aflegging. Daarom had dit voorwetje, wilde het klop
pen op het arrest, oplossing' moeten brengen van de
wijze van eedsaflegging door niet-leden van kerk of
kerkgenootschappen, maar de minister ging verder
dan noodig' was; hij had kunnen volstaan met wijzi
ging van artikel 161 van het- Wetb. v. Strafvordering
en van artikel 107 der Burg. rechtsvordering'. Door
dien bij t lloogen Raads arrest gebroken werd met de
gelijkstelling van leden en niet-leden van kerkgenoot
schappen, ontstond' een leemte in onze jurisprudentie,
en juist datgene wat in die leemte moest voorzien,
nam de minister uit het oorspronkelijke ontwerp weg.
Wat thans door dit eed.sontwerp gebracht wordt
(voorschrift omtrent de wijze van eedsaflegging) had
geen haast. Waar urgentie bestaat, laat het wetje
een leemte, die rechtsonzekerheid brengt voor lien, die
niet gelooven. Spr. beriep zich bij -deze klacht oudcir
interrupties van den minister, op den advocaat-gene
raal van den II. R. en den hoofdredacteur vat W. v. li.
R. Hij verweet den Minister in deze van meening te
zijn veranderd na ruggespraak met de geestelijkheid of
met z n politieke vrienden.
Spr. was tegen het ontwerp, dat niets beteekent.
Vervolgens vroeg en verkreeg de lieer Roodhu y-
z e n (U.-L.) verlof om wegens ziekte van den heer de
Meester in diens plaats de Regeering te mogen inter-
pelleeren. Woensdag a.s. zal die interpellatie (over
de pest op Java) plaats hebben.
De heer Brum meikamp (A.-R.) hervatte de
beraadslaging over het Eedswetje en verklaarde na
mens zijn fractie, dat zij dit ontwerp als noodwetje ac
cepteert.
De minister van Justitie (de lieer Regout) ontken
de, dat dit ontwerp geheel afwijkt van het oorspronke
lijke en zei, dat zijn ambtgunooten het niet mede on
derteekenden, omdat de vaststelling' bet eedsformulier
geen enkele wet wijzigt.
De minister herinnerde er aan, dat zijn eerste ont
werp nergens instemming vond. Spr. lichtte het thans
voorgestelde ontwerp toe en verdedigde den eed als
het beste middel om de waarheid te verkrijgen. Het
amendement-Troolstra noemde hij onaannemelijk.
Doch ook den eedsdwang wil hij niet handhaven
voor ong-eloovigen, hetzij zij bezwaar maken wegens
hun innerlijke overtuiging", of geen bezwaren hebben,
daar de eed voor hun een zinledige verklaring' is.
De minister wil een t o ets ings recht voor het vrijstel
len van den eed. Het oorspronkelijk ontwerp meende
hij niet te mogen handhaven tegen de algemeene
overtuiging der Kamer. Het arrest van den H. R.
maakte vaststelling van bet eedsformulier wel noodig.
liet amendement-van Hamel ontraadde de Minister.
Ka nog eenig debat werden de algemeene beraadsla
gingen gesloten.
De beraadslaging werd verdaagd tot Woensdag 11
uur.
DE TARIEFWET.
In de gisteren gehouden zitting van de Tweede Ka
mer deelde de voorzitter mede, dat de commissie van
voorbereiding over de Tariefwet op 16 Juni hare ver
gaderingen zal aanvangen.
Geuieugd nieuws,
TE VEEL AANBOD.
Liet aanbod van vreemde arbeiders voor den hooi
oogst in Friesland is dit jaar zoo groot, dat het verre
de vraag overtreft. Velen keeren onverrichterzake
naar hun haardstede terug, na eenige dagen tever
geefs om werk te hebben gevraagd.
KWARTJESVINDERS.
Een Duitscber was gistermiddag met veel moeite
binnengjeloodsd in de woning van een bekend kwartjes
vinder aan de Leeuwenstraat te Rotterdam. Daar
wachtten andere kwartjesvinders: hom op, om hem
voor gezamenlijke rekening te ontlasten van de ruim
200, die hij in zijn bezit bad. Men meende juist het
spel te beginnen, toen de politie binnentrad en den
vreemdeling uit handen van het nobele gezelschap,
waarin hij verdwaald was, bevrijdde. Daarover waren
de kwartjesvinders heelemaal niet te spreken.
TUSSCHEN DE BUFFERS.
Op de Lijnbaan te 's-Gravenhage is g'isterochtènd
bq het rangeeren van de Westlandsche stoomtram, een
ongeveer 10-jarig- knaapje, dat aan een der tramrijtui-
gen was gaan hangen, met het hoofd tusschen de buf
fers van twee tegen elkander komende wage-ns ge
raakt. Bij aankomst in het R.-K. Ziekenhuis aan het
Westeinde bleek hij te zijn overleden.
BELEEDIGING.
De arrondissementsrechtbank te Dordrecht heeft
gisteren den journalist R. aldaar, die de vorige week
terecht stond wegens beleediging van den heer ILidde
Nijland te Dordrecht, door een artikel in het maand
blad „Hollandschi-Zuid-Afrika," overeenkomstig den
eiscli tot J 15 boete subs. 15 dagen hechtenis veroor
deeld.
De rechtbank overwoog", dat de beleediging in het
openbaar is geschied door de toezending van liet blad
met het gewraakte artikel aan 3600 leden der Zuid-
Afr. Vereeniging- hier te lande en aan ongeveer 200
niet-leden in Zuid-Afrika.
WEER TERECHT.
Omtrent den sedert Hemelvaartsdag spoorloos ver
dwenen boerenzoon uit Kallenkote wordt gemeld, dal
zijn ouders thans uit Oldeboorn (Fr.) bericht hebben
ontvangen, dat hij zich aldaar als boerenknecht heeft
verhuurd en niet weer naar huis wenscht terug te
keeren.
EEN VACANTE HOOGLEERAARiSTOEL.
Naar aanleiding van liet bericht uit „De Tijd," dat
de oud-minister, mr. Nelissen, zou zijn aangezocht
voor hoogleeraar aan de universiteit te Utrecht, en
daarvoor bedankt heeft, meldt de „Res. Bode," dat
voor de bewuste vacature te Utrecht vóór mr. Nel is
sen reeds waren aangezocht mr, J. Kosters, professor
in het burg'.- en handelrecht, te Groningen, en mr. C.
W. Star Busman, rechter in de arrondissementsrecht
bank te Almelo.
Thans kan worden verwacht zoo zegt de bericht
gever van de „Res. Bode" verder de benoeming van
mr. Libourel.
AAN HAAR VADER TERUGGEGEVEN.
Gistermiddag is te Barneveld, op bevel der recht
bank, een 12-jarig meisje door 12 gewapende rijksveld
wachters bij haar grootouders weggehaald. Het kind
werd ongekleed in een auto gedragen en aan haar va-
dor overgegeven.
Omtrent het door de politie weggehaalde kind,
meldt men nader uit Barneveld:
Behalve een 10-tal rijksveldwachters, onder hevel
v^n den brigadier uit Barneveld en uit Amersfoort,
waren aanwezig de burgemeester alhier, de deurwaar
der uit Utrecht en een verpleegster.. Hartverscheurend
gilde het kind, toen het, ongekleed, uit het huis harer
grootouders, wonende op de hofstede „Bijschoten,"
werd gehaald en zóó hevig was het verzet der kleine,
dat zij weldra op een brancard moest worden gebon
den, om vervolgens naar een haar wachtende auto te
worden gedragen. De vader van het kind, de jachtop
ziener G. van Delen, wonende te Kinschoten, was bij
de auto gebleven. Tal van verwenschingen kreeg hiel
de man van de buren te hooren, aangezien de ontvoe
ring op zijn last geschiedde, nadat liij eerst de moei
ten en kosten van opvoeding van het kind' aan de
grootouders heeft overgelaten.
WATERSNOOD IN DEN BRIEL.
Men schrijft uit Brielle:
Het is wel eigenaardig dat een stad, die haar ver
maardheid dankt aan de Watergeuzen en aan de 17e-
eeuwsche admiralen en andere waterrotten, een stad
eindelijk waar nu en dan bij Noordwesterstorm het
zeewater door de laagstgelegen straten zwalpt
thans gebrek heeft aan water, zij het dan ook drink
water. Bij dit zeldzame droge en warme weer, zou
men, met eenige fantasie, zich kunnen verbeelden, dat
de goede stede van dei Briel in het Oosten gelegen
was. Het zijn wel geen kameclen, die in leer en zak
ken liet noodige drinkwater aanvoeren, maar aange
voerd wordt het dan toch, hetzij door de stoomtram
uit Rotterdam, hetzij vanwege de Torpedo uit Ylaar-
dingen of uit andere oasen.
Tot die Oostersche voorstelling' werkte heden kracht
dadig een zwerm van zoogenaamde glazenmakers of
juffertjes mee, die bij duizendtallen over de stad vlo
gen.
ONTPLOFFING.
Te Abcoude is een niet a'lledaagsch ongeluk ge
beurd. Bij het lakken van een aangeteekenden brief
sprong de spirituslaklamp met geweld uiteen, waar
door de brievenbesteller Payralbe opeens geheel in
brand stond. Door terstond in het Nauwe Gein te
springen zijn gelukkig alleen de rechterarm en -hand
gebrand.
Dr. K„ per telefoon geroepen, verleende de eerste
geneeskundige hulp. De aangeteekende brief is maar
weinig geschonden.
AUTO-BOTSING.
Op den Muiderstraatweg nabij Naarden zijn twee
automobielen, de een G 210 van den lieer Mesdag, Hil
versum, de ander G 820 van den heer Fockens, tegen
elkaar gereden. De eerste kwam uit de richting Am
sterdam, de andere van Naarden. Het ongeval ont
stond, door niet genoeg uithalen der eene auto. De een
vloog tegen de railsverhooging. over den kop, de andere
geraakte bijna te water; een zandhoop keerde deze.
Mevr. Mesdag werd aan arm en been gekwetst opge
nomen en ook de chauffeur dezer auto.
Door dit ongeval is weder gebleken, hoe gevaarlijk
deze straal weg is te berijden.
VEENBRAND.
Over verscheidene H.A. woedt onder Appelscha
(Fr.) e:en ernstige veenbrand. Men is niet in staat het
vuur te stuiten, men verlangt naar een regenbui.
UIT St.-PANCRAS.
Mej. B. Boot te Haarlem is benoemd tot onderwij
zeres aan de school met den Bijbel alhier.
■J— De heer K. Visser, sedert- jaren lid van het Be
stuur der Banne Sint-Pancras, periodiek aftredend,
hoeft bericht, dat hij niet. meer voor een herbenoeming
in aanmerking wenscht te komen.
UIT DE EGMONDEN.
Bleef tot dusver onze veestapel gespaard voor het zoo
gi vreesde mond- en klauwzeer, thans vernemen we,
dat bij een paar landbouwers te Egmond-Binnen ge
noemde ziekte is uitgebroken, 't Is te hopen dat het
hierbij beperkt blijft.
Bij K. B. is aan den opzichter bij 's Rijks kust-
verlichting te Egmond aan Zee M. Muije, op verzoek,
wegens meer dan 65-jarigen ouderdom, met ingang
van 1 Juli, eervol ontslag uit zijne betrekking ver
leend.
UIT HENSBROEK.
De Naamlooze Vennootschap „Zuivelfabriek Hens-
broek" vergaderde bij den heer Gunder alhier. De bij
eenkomst werd geleid door den heer A. Schrooder.
De secretaris-penningmeester, de heer J. Bolke-
stein, bracht verslag uit over het afgeloopen jaar. Uit
die mededeelingen vermelden we het volgende: ver
werkt zijn van MeiNov. 1910 397208 L. melk, waar
van gemaakt zijn 16755 stuks Edammer kaas; ver
werkt zijn van Nov.1 Mei 1911 317319 L., hiervan
zijn gemaakt 14568 Edammer kaasjes, terwijl nog ver
kocht is 550 K.G. weiboter.
Verder blijkt dat de bruto ontvangsten hebben be
dragen totaal ruim 38959.
Hierna volgden nog eenige besprekingen en vervol
gens sluiting.
UIT BENNINGBROEK.
Het hoofd der openbare lagere school alhier, de heer
J. K. Kesteloo, sedert 15 April 1880 alszoodanig in be
trekking, heeft den raad tegen 1 November a.s. ont
slag gevraagd.
UIT OTERLEEK.
Gister ontdekte de heer P. L. een begin van brand
op de schuit van den vrachtschipper J. L. alhier. Met.
moeite was het vuur, aangewakkerd door den sterken
Oostenwind te bedwingen. De lading, bestaande uit
riet, g'ing voor een deel verloren.
Mast, giek, zeil en luiken, alsook het touwwerk, al
les nieuw, leden veel schade. Voor L. erg jammer. Hij
had schip noch lading verzekerd.
AANGEREDEN.
Aan den Kanaalweg te Schore geraakte van een
rijtuig waarin een drietal lieeren uit Hanswaer en
Yerseke gebeten waren, het lemoen los, waardoor dit
zijwaarts achteruit liep en in aanraking kwam met het
paard van den molenaar in 't Anker aldaar, die met
een met meel beladen kar het rijtuig volgde, met het
gevolg dat het paard van schrik achteruit deinsde en
met kar en geleider in den breeden naast den weg ge
legen bermsloot terech't kwam, terwijl ook bet rijtuig
dien weg volgde.
De bennsloot bevat tegenwoordig niet veel water,
doch wel veel modder; het portier van het rijtuig kon
worden geopend, en kruipende door den modder kon
den de keeren, gelukkig ongedeerd, doch wel erg „be-
