DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
i
M
'Honderd en dertiende Jaargang,
1911
MAANDAG
2 OCTOBER.
d*£idh
BINNEN.LAN l>.
No. 232
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
OW
vHcuvm-
i Jiiieó
Telefoonnummer 3.
300 400
0 50 100
V
ALRMAARSCBE COURANT.
ALKMAAR, 2 October.
De oorlogdie deze week tussehen) Italië ©n Turkije
is uitgebroken heeft natuurlijk alle a.nideve gebeurte
nissen dte Malroldoaansahe^omid'erhattid'elingeii', welke
haar einde naderen, maar inog> niet geëindigdi zijn», de
benoeming- vain clan» min. van firaamoiën Kokoftsef als
minister-president van Ruslandl, die gevangenneming
van dén ex-shah vain Betrzië, die hernieuwde opstand
van Portugal -, welke anders in dit wleekoverzicht
zouden worden besproken,*op den achtergrond gescho
ven. Wij vragen dan heden, op deze plaat® aöeen be
langstelling' voor den oorlog tussehen tiwee groote
Europeesehe mogendheden.
Op de meest1 brutale era otogtegeraeerdte wijze heeft Ita
lië Turkije tot dien oorlog gtedworagiem. Het 'beeft een
ultimiaitum gezonden», welker vorm en taal zelfs niet
zoo waren opgeste'lidl, dat ze het groote onrecht ver
zachtend voorstelden», terwijl' die» termijn van 24 uur,
waarbinnen Italië antwoord! verlangde, onderhandelin
gen» teneenenmade onimogtelijfc maakte. ItaOSië was plot
seling' to»t hetl iii'zlehlt igekomen, diat diet toestand in Tri
polis hoogst, ernstig was, dlati d'e Italiaanisiöhe regeering
tér afwering van het daaruit voortvlooiteinlclte gevaar
zich genoodzaakt, zag zijn waiarcEgihedct en 'belangen te
beschermen en cBaawxm tot de militaire bezetting van
Tripolis en Oyrönaioa» had besloten. Nu behoeft
men nég niet te wijzen op wamtoesrtiairadten in Italië,
welk© tal Vanl geva.reini met zich medebrengen. Wilden
■staten-, die een bijzondéren zin voor orde» hebben, alle
gebieden, waarin de toteistaindeira te wenischein overlaten,
militair bezetten, dan! zoudten» ze hun hteeraehappij wel
aan a»Herlei vreemde landen kunnen opdlringen.
Itialië heeft echter Tripolis gtewildl Ini een zwak
oogeinblik hééft het» d|i,t gebitedl in 1878 op heit Congres
te Berlijn- geweigerd, hoewel Bismarck Let aangabo
den had. Later heeft man deze weigering genoeg be
treurd, tien jaar geileden heeft mam zich vara Frank
rijke medteweirking verzekerd om dit gebied te verkrij
gen an na dé ainnéxatite vaira Bosnië vaira Oostenrijk de
belofte gekregen', dat dit liandl geten bezwaar zou ma
ken. Maar men scheen niet recht te durven. Nog
slechts enkele maanden geleden zeidé de Iteliaansehé
minister van buitaralairadlsehe zaken„De vilayets van
Tripolis en Béngiaisi zullen, dat is de wensclh va.n Ita
lië, Turksch gro»n»d|gébied blijven."
Evenwel Italië heeft zich bedacht. Minister Gi-
olitti, dé vroegere kléine ambtenaar, wel eens» de eeni-
ge werkelijke Itailiaansche staatsman genoemd:, die
soms met krachti'genl vuist onverwachts ingrijpt, heeft
ook n»u doorgezet, zo»nder zijn daad op welke wijze ook
te bemantelen.
Een land, daitl nog eoniigszim® gelooft: in zijn levens
kracht en levensrecht, dlat nog eenïig zelfvertrouwen
bezit, kam o»p zoo'm ultimatum slechtisi ronduit „neen"
zeggen. Turkije dééd miet. ander® en hoe die oorlog,
die va»n dit antwoord hét gevolg is géwordén», ook mo
ge aflo.open, Turkije staat iin moiréel opzicht verre bo
ven. Italië, dlat hlaindleldé als diel öamomia; die zijn
slachtoffer een etulc met dlolkem en doodskoppen» op de
tafel legt en) tegeüjlceirftajd hem een revolver onder den
neus duw't.
Italië heeft den oorltogsitoesitairacll geproclameerd,
Turkijé had slecht® te aceep>tiete<re,n. Ent dit is zeker,
da/t door déze dlaad van geweld heit. vertrouwen op» in
terna, tiomiale verdragen, op SKaheidsganechten, waar dit
nog mocht 'bestaan, opnieuw een kraak heeft gekregen.
Men» deraike e»r zich eens een) oogeinblik in»:
In 1899 werd er een overeenkomst gesloten te d'e»n
Haag', mét mooie woorden als: bezield' met. den vastten
wil om medé te werken aan dé hiamdhlaving van den
algemeenem vrede, besloten can met al bunirae pogingen
de miranelij'ke schikking der international© conflicten
te begunstigen», erkennende dé sotódariteilb, die d;e leden
der maatschappij van beschaafde natiën vereeni'gt, wil
lende uitbreiden hert rijk vain het recht, era versterken
hét gevoel vain de iiniternaitionate reehtiyaiardighedd enz.
enz. En op dié mooie woorden volgen een reeks arti
kelen, waarvan! eenig© luiden:
„Ten eimdé zooveel mogelijk te voorkomen, dlat in de
„betrekkingen tusséhén dé staten onderling tot geweld
„wordt overgegaan», komen, de onderteekemd hebbende
„Mogendheden overeen», alle pogingen i»n het werk te
„stellen om de vreedzame beslechting van interna tio-
„nailte vers»ehillen te- verzekeren."
„In geval van ermstilge oraeeniigheid of van geschil
„komen de ondterteekend hebbende Mogendheden over
heen, alvorens hunne toevlucht te raearaen tot de w-ape-
„nen, dé goede diensten of dé bemiddeling In te roe-
„pen, van ééne of meer bevriende mogendheden, voor-
„zoover de amsitandighedten zul'ks» zuillon toelaten."
„Afgescheiden va»n dat beroep, achten de ondertee-
kemd hebbende Mogendheden he;t nuttig, dlatl ééne of
meer buiten het geschil staande Mogendheden uit
eigen beweging, voorzoo ver de omstia'ndigihtedien zich
daartoe leenen», hare goede diensten of hare beinidde-
ling aanbiedten aan de mogendheden in geschil.
Het recht van goede diensten of bemiddeling aan te
bieden komt toe aan de buiten het ge,schil staande
Mogendheden, zelfs gedurende dten loop de»r vijande
lijkheden."
Tussehen de naman der stlaatshoofdiem,, we>lke deze
overeenkomst teekenden vonden we ook „Zijne Majes
teit de koming van Italië" en „Zijpe Majesteit de Kei
zer dér Ottomanen."
Als aeifsi dé bezetting van Tripolis voor de Itailiaan
sche waardigheid' e»n dtoo»r d'e Italiaanscha belangen ge
boden is, en Itaüë deswege de boven' aangehaalde clau
sules reedte schendt, mag men vragen, waartoe eigen
lijk dan nog gepoogd woa-dt, het nationale egoïsme
door internationale overeenkomsten in, te perken.
Over die vraag bekommert het ministerie-Oio,lit.ti
zich niet. Volgens hét g'egteven» voorbeeld', vraagt het
zich enkel af: hoe komen wij het best aan een zoo zeer
begeerde NoordLAfrikaansche kolonie.
En andere, zwa»kke,re landen, mogen zlich afvragen
wat ze kunnen doen om zich eventueel te verzetten te
gen overwei'deraaren. Zij hebben geleerd, dart d'e groote
mogendheden, als hét moet, „maling" hebben aan .in
terna t-Lcm a lte verplichtingen. Heette het aanvan
kelijk, dat d'e strijd) van Italiaansche zijde uitsluitend
gericht zou zijn op de verovering van Tripolis», en» heeft
dé Italiaans-che regeering »dicen wetten, diat zij ha.ndha-
virag' vaira d'em huidiigen toestaind» op liet B»a,lka»iiseihier-
eiland en consolidatie van het. Tuirkssdhe rijk i»n» E'uro-
pa wilde, ook op dit punt blijkt ailweer hoe weinig Ita
lië 'hecht aan beloften, immtersi heit begint 'dear oorlog
niet in Tripolis maar aan' de kust van Zuid1-Albanië,
waar nabij de Turksehe havenstad Freves»a twee Tuik-
sche torpedoibootien diooi- het es'badeu', onder bevel
staande van den» hertog der Abruzzen», buiten gevecht
gesteld zijn.
Door dezteni oorlog, hoe hij ook moge afloopten, kan
dé Oostensehe kwestie in haar geheelen omvang ont
branden, kan ook die ganscbe Mo'hanimed'aarascha we
reld in opstand' komen.
Geen» wonder zou het zijn dlaiti het eigenbelang van
andere grootte mogendheden hein) dreef, alsnog tussehen
beiden té komen.
Dé Portie heeft alsnog een beroep op de mogendhe
den gecla-aira en liet i»s miet onwaaiiscihij'nlijfc, dat de mo
gendheden» zullen optireden, gelijk zij deden iira den
Grieksch-Turkschéiu» oorlog, toen ze voorkwamen, dat
Turkije naar Athene oprukte en de onderhandtelin,gen
over den vrede leidden.
Dit do hierboven aangehaalde» clausules» van de over-
eenkoms.t dér Haagsoh© Vredéscomferentie blijkt, dat
-een diergelijk optreden „zelfs geclurendie den loop dor
ï-ijanilteilijlcheden" geoorloofd; is. M'a.ar al® het niet ge
oorloofd is zou een mogendheid liet immte»rs ook
doen,, wannéér zijn eigenbelang dit meebracht.
Wij geven hier een duidelijk, Nedeirla-ndiseh kaartje
van Italië en Tripolis», dat een goed overzicht biedt en
de nuderlinge ligging van de kusten dér Midd©lla»nd-
sche zee aangeeft. Met het Zaterd-agavond opgeno-
men kaartje, waarop men het gebied Tripolis in den
hoek vind en dat, overigens de haven en de stad weer
geeft, zullen belaingsiteliemdén voldoende geografische
gegevens hebben, om den oorlog o»p de kaart te volgen.
DE ITALIAANSCH TÜRKSCIIE OOBLOG.
Aan de Nedeirlandsohe rteg'eering' iis kennis» gegeven
van d»en tussehen Italië era Turkije uitgebroken strijd,
o,.a. ook d»oor tns®chenkomis»t van dtein Itialiaanschen ge
zant, ta VGraverahagé.
Naar aanleiding daarvan z>al weldra een ambtelijke
n«utraliteitsverkl:axing' oparabaar gemaakt woi'den,
waarbij dien Nederlaufdschen oncterdanert, verblijf hou
dende in de landen déi' oorlogvoeremldlei mogeradhtedén,
de inachtneming v-ara de strengste, onzijdigheid! wordt
voorgeschreven.
OBSRUCTIEPLANNEN DER SOCIAAL
DEMOCRATEN1.
De Haagsche corrtesporaderat van' de T el meldt:
In een Vrijdagavond te 's-Gravenihiage gehoiuden ver-
gadterirag heeft dte heer Schaper ee»n naidtere miededee-
ling gedaan omtrent de obstruct ie,pla'mmeni der sociaal
democraten.
Gelijk men weertl, ha,dl -hij reed's kt dé Kamer ver
klaard, dka't hij en d'e zijnen geen» o»bstr»uctiié zulllera voe
ren tegen wetsontwerpen, die door 'hen geacht wordtein
te zijra in heit'belang dér a»rbeilde»r»skl»alsBte.
Gisteravond' heeft dte heer Schaper raadler verklaard
in dte Kamer te» zullen voorstellen» tegen Diinsdag 17
October niet dte Militie»wet, maar de Bakkersiwet in be
handeling te nemen. Gaat -dé mteerdterheid op diit
voorstel in, diau zulltear dte sooialisténi hixn» obstructie
staken; zoo raieit, ,d»a,n zetten zé haar voort
Wij willen naar aanleiding van déze, verklaring op-
meiiceni d»at heit voor de rechterzij,dte'ten eenemruale o»n-
mogelijk i»s» »d!it. voorstel te aamvaardteni, om dte eenvou
dige reden1, dat zij dlan dineert, in conflict, komt .roeit dte
regeering. De regeering heeft «enige» maamdten gele
den uitdrukkelijk medegedeeld, dat, zij de» behandeling
der Mi'litiewet in October wenscht, daar zij een verder
uitstel van deze zaak niet miet harte» verantwoordelijk
heid zou kunnen ove»reenbrengen. In het licht vain de
ze regeeringsverklaring beaLeir, wordt hert voorstel der
sociaal-dtemocr»arte»n onaannemelijk. Tevens» echter rijst
dé vraag, wa t- dte regeering doen zal, indien- »dle sociaal
democraten dte afhandeling dér Militdewet door hun
obstructie onmogelijk maken.. Dit toch i® de vaste be
doeling der sociaal-,d)etaocratenL
Zijn' wij goed ingelicht, cllam» is» hun' voornemen» op
het ontwerp,-Militiewet ee nmassia; amémdemciatén» in te
dienen, waardoor de totstandkoming in dit naj»aar een
illusie wordt. Wat za-l die regeeiring daartegenover
doen», zij, die verklaard] heeft; diait zij een langer uit
stel in \s lands bela»ng' niet kan aanvaarden? Men ge
voelt, hoe hier allerlei zaken» in lekandte rgrijpen,
