DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Aangifte van leerlingen voor de nieuwe
Cursussen.
Aoibachtsschool-Burgeravondsfliool
in liet IMIne-bankwefken en Smeden,
Mo. 239
Honderd en dertiende Jaargang.
1911CZS
WOENSDAG
1! O'CTOBER.
Alkmaarsche
Huishoud- en Industrieschool.
te
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
De 8 Octoberfeesten.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
1 November 1911.
ALKMAARSCHE COURANT
Assistente in de Huishouding.
2-Jarige cursus. Leergeld f 40 per jaar.
I ud nstr iescliool
31/2-Jarige cursus. Leergeld f 25 per jaar, leef
tijd 12 13 jaar.
Afzonderlijke cursussen voor Dames.
IA Cursus in nuttige of fraaie handwerken, 1 les per
week. Leergeld f 15,per jaar.
20. Cursus in koken voor dames, 2 lessen per week.
Leergeld f 25,per 20 lessen.
30. Cursus in huishouden, 2 lessen per week. Leer
geld f 15,per 3 maanden.
40. Cursus in strijken, 2 lessen per week. Leergeld
f 10,per 3 maanden.
50. Cursus in het costuumnaaien voor dames 2 lessen
per week. Leergeld f 25.per half jaar.
60. Cursus in het lingerienaaien, 3 lessen per week.
Leergeld f 30.— per jaar.
7°. Cursus in het boekhouden, opleiding practijk exa-
mes, 1 les per week. Leergeld f 30.en f 40
het 2e jaar.
8°. Cursus in het teekenen, schilderen, stijleeren, ont
werpen, 1 les per week. Leergeld f 25.per jaar.
Zaterdagmiddag.
Avondlessen.
Onderwijs in handnaaien, breien, mazen, kousen
stoppen, linnenstoppen, verstellen en naaien van on-
derkleeding.
Van 5—7 uur voor jonge meisjes.
71/2—91/2 voor ouderen en getrouwde
vrouwen.
4 avonden per week, 5 cent per avond.
Kookcursus voor dienstboden en getrouwde
vron wen.
Leergeld f 5 per 20 lessen.
Strijkcursus, 1 les per week, f 1 per maand.
Aostnumnaaien het naaien van kinderjurk
stofrok en katoenen japon2 avonden per week
f 0.10 per avond.
Inlichtingen verstrekt gaarne
De Directrice
M. W. ARBEITER.
WOBDT GEVRAAGD een
die hink op de hoogte is met teekenen, met de sa
menstelling van eene stoommachine en een gasmotor,
terwijl bedrevenheid in draaien en schaven tot aanbe
veling zal strekken.
Aanvangsalaris i 750.met 4 vijfjaarlijksche
verhoogingen van f 50.Voor het pensioenfonds
wordt 5 0/0 der jaarwedde ingehouden.
Aan deze functie is verbonden de betrekking van
tijdelijk leeraar aan de Gemeentelijke Burgeravond
en Avondschool voor Handswerkslieden per cursus
(September tot en met Maart) f -100.met 4 drie-
jaarlijksche verhoogingen van t 40.— De benoeming
tot deze betrekking geschiedt telkens voor één jaar.
Inzendiog van teekeningen en andere stukken met
opgaaf van adressen voor inlichtingen bij den Directeur
dier scholen, den Heer II. VAN DER HEIJ te Alk
maar, vóór of op den 23 October 1911.
DE OBSTRUCTIE IN DE TWEEDE KAMER.
Gisteravond hielden èn de leden der anti-rev. partij
èn die der katholieke fractie van de Tweede Kamer, in
het gebouw dier kamer, clubbijeenkomsten tot het
vaststellen hunner houding ten aanzien van eventueele
voorstellen betreffende de regeling der werkzaamheden
op morgen.
VERLAAGD BAGAGETARIEF VOOR HOUDERS
VAN ABONNEMENTSKAARTEN.
De Nederlandsche Handelsreizigers-Vereeniging
heeft zich met een adres tot den minister van Water
staat gericht, waarin verzocht wordt, reductie van 40
op het bagagetarief aan houders van abonnements
kaarten, welke reductie in November 1910 werd opge
lieven, weer toe te staan.
ONTSLAG BIJ HUWELIJK.
De Mannenbond voor Vrouwenkiesrecht heeft zich
tot den gemeenteraad gewend met het volgende adres:
„Gelet op het voorstel van B. en W., betreffende het
ontslag van een gehuwde onderwijzeres, meent de Man
henbond voor Vrouwenkiesrecht, volgens besluit vai
zijn algemeens vergadering- op 3 Oct. j.l. te 's-Graven-
hage, te moeten brengen onder uw aandacht, dat het
niet aangaat te beslissen over kwesties, de vrouw be
treffende, alvorens zij hierin medezeggiugschap heeft
door het stembiljet."
1
NA DEN" STORM.
II. M. de Koningin heeft ook bij den Commissa
ris der Koningin in Zuid-Holland inliehtingeli laten
inwinnen omtrent de gevolgen van den jongsten storm,
bepaaldelijk voor het Westland en omtrent de hoe-
rootheid van de schade daardoor aan die tuinbouw
streek toegebracht.
Als een bewijs van den hevigen storm op 30 Sept.-
1 Oct. kan nog- gemeld worden, dat in, de gemeente
Noordgouwe 1130 boomen zijn ontworteld of doormid
den gewaaid; de meeste daarvan op verschillende bui
tenplaatsen.
Te Scheveniugen zijn stellige berichten ingeko
men, dat in den jongsten storm, behalve de bekende
materieele verliezen, ook een logger in volle zee is ver
gaan, n.l. de logger de Twee Maria's Sell. 384, schipper
Teun Bruin, van den reeder J. J. v. d. Zwan.
Als zeker kan worden aangenomen, dat daarbij de
geheele bemanning', bestaande uit 13 koppen, is om
gekomen. Een te IJmuiden binnengekomen visch-
trawler heeft het schip onderstboven drijvend gezien
en liet nummer en teekens opgenomen.
Van de haringvisscherij binnengekomen Scheveniiig-
sehe visschers bevestigen de tijding.
De logger Sch. 384 kwam te Scheveniugen op 26
September voor de 2de reis binnen met groote lading,
26 last, én was een der drie Sehev. loggers, die Zater
dagmorgen 30 September op den bewust-en stormdag
uit de Scheveningsche haven ter visscherij vertrokken.
Tiet vaartuig is waarschijnlijk 's- avonds door een
grondzee over den kop geworpen, waarbij de geheele
bemanning in zee omkwam. (N. Ct.)
Met de visschers, die het tjalkschip Ons Genoe
gen te Enkhuizen hebben binnengebracht, heeft de
maatschappij waarbij het vaartuig verzekerd was, een
overeenkomst getroffen omtrent de som, aan hen voor
het lichten uit te betalen. De maatschappij meende
nu recht te hebben op het schip. Dit recht woTdt haar
echter betwist door den burgemeester van Enkhuizen
in zijn hoedanigheid van strandvonder, op grond van
de omstandigheid, dat het vaartuig gevonden is, ver
laten door de opvarenden, dus onbeheerd. Op zijn last
is de tjalk, die in de buitenhaven te Enkhuizen g
meerd lag, naar binnen gebracht.
STAKING.
Gistermorgen is er weer een staking uitgebroken in
het stoomvisschersbedrijf te IJmuiden; veertig- stoom
trawlers, voor het vertrek naar zee gereed, worden op
gehouden. De strijd gaat over de verdeeli-ng van het
lever- en kuitgeld. Na de langdurige staking in dit
jaar, hadden de reederijen besloten, het lever- en kuit
geld niet meer alleen onder het dekpersoneel te verdee-
len, maar onder alle opvarenden, dus ook onder het
machinepersoneel, mits zij behulpzaam waren bij het
bergen van de lever. Het machinepersoneel meent,
dat zij met hun bezweete lichamen niet op het dek
kunnen werken, en hebben daarom den 29sten Septem
ber door de afdeeling IJmuiden van den Algemeènen
Nederl. Zeemansbond aan de reedersvereenigingen en
aan alle reeders afzonderlijk doen verzoeken, dat in
het vervolg ieder lid van het machinepersoneel van de
reederij een bedrag ontvangt, gelijkstaande met het
aandeel van het verval, dat ieder der opvarenden aan
dek krijgt, en het lever- en kuitgeld weer alleen onder
het dekpersoneel te verdeelen.
Tot heden was aan dat verzoek geen gevolg gege
ven, alleen had de reedersvereeniging- bericht, dat zij
de zaak in behandeling: zou nemen.
Yan de gelegenheid, dat er Maandag ruim 40 stoom
trawlers binnen waren, heeft het machinepersoneel ge-
btuik gemaakt tegen gistermorgen een vergadering
uit te schrijven, waarvan ook te Egmond, waar veel
zeelieden wonen, is kennis gegeven.
Tegen gisternamiddag heeft een deputatie uit het
machinepersoneel een onderhoud met de reeders aan
gevraagd.
Door de reeders is aan de zeelieden medegedeeld,
dat degenen die Woensdagochtend 11 uur niet op hun
ne schepen zijn teruggekeerd, zich als ontslagen kun
nen beschouwen.
De vergadering der zeelieden, welke gisteravond ge
houden werd, was zeer druk bezocht en besloot aan de
reeders de volgende motie te zenden, die niet alge
meene stemmen aangenomen werd:
„De vergadering van zeelieden, bijeen in Hotel Cy
clop, kennis genomen hebbende van het schrijven der
IJmuider Reedersvereeniging op de circulaire en hare
belofte om binnen 7 dagen een definitief antwoord te
zenden,
besluit hare demonstratieve staking' op te schorten
en Woensdagmorgen den arbeid, te hervatte^.
Schitterender dan hij deed had de historiscli-allego
rische optocht welhaast niet kunnen slagen. Alle fac
toren toch waren aanwezig om een dag van onvergete
lijke vreugde, of liever genot, te schenken: een herfst
dag, als men schooner niet had mogen hopen, een op
tocht, even uitmuntend van samenstelling als rijk aan
kleur en schittering en van een bijzondere frischheid
bovendien, eindelijk de bevlagde stad vol volk.
Zoo'n optocht dat is toch maar 'n ding!
Wat is er ontzag-wekkendi veel moeten worden ge
dacht en gedaan, wat zijn er 'n ontelbare hoofden en
handen mee bezig geweest, voordat zulk ee® stoeU op
het aangegeven uur in beweging komt en ordelijk de
te voren opgemaakte route aflegt.
Welk een moeite en zorg om van het geld nu
maar niet te spreken hebben die paar uurtjes, gele
gen tusschen het vertrek-signaal en het „gelukkig"
dat menig bestuurs- of commissielid gedacht, gefluis
terd of geroepen zal hebben toen de zegetocht was vol
bracht, niet gekost
Hoeveel gedachten zijn er niet van vervuld geweest
denk aan dien 84-jarigen grijsaard, wiens levens
avond door den dag van gisteren vermoöid werd, aan
de eenvoudige menschen met vereelte handen en ver
weerde gezichten, die één dag, neen een paar uurtjes
van hun leven zich eens naar het uiterlijke ver boven
hun omgeving hebben mogen uitsteken, wier fantasie
in het romantisch-historisch gewaad eens de grenzen
van het alledaagsche heeft kunnen overschrijden, aan
de jongelingschap, die nog een plaats in de wereld
moet veroveren, maar zich nu fier den volke kan ver
tonnen op het strijdros, achter het heldenmasker, aan
de jeugd, voor wie de aangeplakte snor en het onge-
meene pakje zoo graag' aanvaarde attributen zijn, aan
de meiskens, wier lieftalligheid zich voor het zinne
beeld uitnemend leent en wier ijdelheid door een plaats
op een praalwagen toch ook wel een klein tikje zal
worden gestreeld
Dan de duizenden, die straten, grachten en pleinen
vullen, opgekomen, stedelingen zoowel als dorpelingen,
om te keuren, om te genieten, om indrukken, van niet-
te-beramen verscheidenheid, op te doen, die er te vo
ren over hebben gelezen en gesprokqfL en er achterna
van zullen gewagen, vele jongeren zeker nog wel als de
jubileerende vereen i gin gen haar eeuwfeest vieren
mogen.
O, er zou een allegorie te maken zijn van ongekende
lengte, wilde men eens alle gedachten en daden voor
stellen, welke zulk een all-egorisch-historische optocht
verwekt en vereischt, een allegorie, die niet zou spre
ken van heldenmoed, maar wel van menschelijke ken
nis, van menschelijk kunnen, van menschelijk denken,
van menschelijk voelen, en van zooveel menschel ij lts
nog meer.
Maar we hebben geen allegorie te maken, doch een
verslag te schrijven. Het ligt voor de hand, dat dit
niet kan zijn een minitieuze opsomming van dit was er
te iien en dat viel er te bewonderen daarvoor zou
den we, gesteld dat we er de ruimte voor hadden, ook
niet in staat zijn. Wil men de samenstelling van den
stoet men raadplege de programma's. Wenscht men
historische bijzonderheden men neme de gesehied-
boeken ter hand of de zeer lezenswaardige artikelen,
welke, het behoeft thans niet meer verzwegen, de heer
A. H. P. Blaauw, de autor intellectualis van dezen op
tocht, voor onze courant en later voor de tekstboekjes
heeft geschreven.
Wij kunnen slechts enkele indrukken geven, bij het
aanschouwen opgedaan. Overheerschend is wel de in
druk, dat de optocht fijn gedacht en voornaam uitge
voerd is. De grondgedachte het fundament te leg
gen in de vaderlandsche geschiedenis, daarop de burcht
van Alkmaars historie te bouwen en eindelijk als dak
ornament den vrede van 1648 aan te brengen verraadt
conceptie-zin. E11 de uitvoering, waarbij zoo'n buiten
gewoon talrijke schare tijdg-enooten uit het verleden
verzameld werd, waarbij de costumes frisch en ko^;
baar, de zinnebeeldige voorspellingen meerendeels
schoon en de paarden tén deele fraai en kloek ge
bouwd waren, valt onvoorwaardelijk te prijzen. O ze
ker, het had nog veel kostbaarder, veel voornamer ge
kund een paar costumes hadden wel zooveel kunnen
kosten als de heele optocht maar met de middelen
waarover men heeft beschikt, is toch iets tot stand ge
bracht, dat de algemeene bewondering wekken kon
En al is die bewondering nu niet tot luidruchtige
uiting' gekomen het Nederlandsche volk kan nu
eenmaal niet juichen voor hetgeen het oog bekoort
wij zijn ervan overtuigd, dat zij gevoeld werd, dat deze
optocht bij allen slechts de aangenaamste herinnerin
gen zal achterlaten. Natuurlijk mag de heer Blaauw
het leeuwendeel van het succes voor zich opeischen,
maar ook de commissie en de subcommissie hebben
aanspraak op erkentelijkheid, terwijl de Amsterdam-
sclip firma Helmhout en Co., die de 730 gecostumeer-
den zoo fraai in de kleeren, harnassen en baarden had
gestoken, warme lof toekomt. De medewerkende da
mes en heeren, uit stad en omgeving, die met ernst en
waardigheid hun vaak vermoeiende rol hebben vervuld
en daardoor zorgden, dat het geheel tot het laatst toe
schoon en ongeschonden bleef, hebben zich kranig
houden en verdienen daarvoor dan ook dank.
Natuurlijk, er waren vlekjes, wanneer zal men m
ons land eens leeren inzien, dat si-garenstompjes in
een historischen optocht misplaatst zijn, dat een sto
rende reclame per slot lang geen reclame is? maar
het zou ondankbaar zijn, om, waar zulk een schoon ge
heel werd verkregen, in bijzonderheden te gaan criti
seeren.
Ileel mooi kwamen sommige personen en groepen
uit, als' men van boven door een omgekeerden tooneel-
kijker op den stoet- neerkeek. Dan verfijnden de om
trekken en kregen de verkleinde figuren iets doorschij
nends, dat denken deed aan teere, sierlijke porceleinen
poppetjes, schoon van vorm en wonderlijk van kleur
de karos met de zes paarden leek e-en artistieke
beeldengroep. Ook kreeg' men daardoor nog beter
denkbeeld van den stoet, die nu niet een lange rij van
elkaar opvolgende menschen, paarden en wagens meer
vormde, maar in groote groepen kon worden over
zien, waardoor voorstelling en kleur beter tot hun
recht kwamen.
Zooals reeds gezegd, was de ommegang door de
stad een ware zegetocht. Slechts één incident kwam
er voor een wonder, waar vele paarden zoo weinig
aan de muziek, de drukte, de harnassen en harnache
meuten gewend waren en nog al kuvig deden. Op de
Oude Gracht stortte n.l. een*weerspannig paard met
zijn ruiter, de graaf van Hoorne, te water. De berijder
kwam tusschen den walmuur en een boot terecht en
was spoedig weer op het droge, het paard werd naar de
Liinmer buurt gesleept en daar uit het water- gehaald.
Gelukkig hadden er meerdere aangename momenten
plaats. Zoo had de kloeke Willem van Oranje een
fraaieh krans van dr. J. W. Wicherink in ontvangst
te nemen, ontving Margaretha van Parma van me
vrouw Ripping een keurig bloemstuk in de Spaansche
kleuren en de stedemaagd er een in de Alkmaar9ch»
kleuren, bood jhr. mr. P. van Foreest in de Lange-
straat lauweren aan Jan van Foreest en mr. Nanning
van Foreest, huldigde de heer Donath den ouden bur
gemeester van Teylingen met bloemen, terwijl bij het
hotel de Toelast de. eerewijn werd aangeboden.
Een onvergetelijken blik op de menigte, welke er
op de been was en uit heel Noord-Holland, zelfs van
Texel af was samengestroomd, kregen we van een
der bovenzalen wan den heer Valk. Toen de optocht
daar gepasseerd was, ontstond er een opstuwing van
menschen, gelijk wij nog nimmer zagen. De vergelij
king van een bijenkorf met door elkaar wiemelende in
secten is nog te zwak om aan te geven Wat er te aan
schouwen viel. Het was een draaikolk van menschen,
compacte stroomingen, uit Houttil, Magdalenenstraat
en Waagplein werden samen geperst en opelkaar ge
stuwd. Er was voortdurend beweging in die dichtop-
eengepakte massa maar vooruit kwam niemand.
Het was een duwen en dringen, stooten en stuwen
maar voortgang zat er niet in. Kinderen, beangst in
die benauwende volte, zetten een keel op, vaders en
moeders riepen zenuwachtig allerlei waarschuwingen
uit, oude mannekens en vrouwtjes stonden te beven en
te rillen. Was men van boven op die menigte neergo-
sprougen men was op de hoofden blijven liggen.
Nergens was een gaatje te erkennen. Een forsche
slagersjongen, die probeerde zich er door te werken,
kwam een eindje vooruit, maar werd toen eenige me
ters ver weer teruggedrongen.
Hoe er in het kwartiertje, dat degenen, die het heb
ben doorgemaakt, heugen zal, geen ongelukken ge
beurd zijn, hoe er geen personen onder den voet ge
raakt en geen ruiten ingedrukt zijn, is een raadsel,
maar het schijnt, dat het) met blauwe plekken en be
trapte teenenis afgeloopen_._.
Toen zijn wij, onder welwillend geleide van den heer
Oostenveld den torentrans heklommen, om daar nog
eenige nieuwe indrukken op te doen. Welk een ver
schil tusschen hetgeen we tot. dusverre hadden waar
genomen en hetgeen we nu te aanschouwen kregen 1
Op den beganen grond gevoelt ge IJ in die volta
tusschen de stoepen aan weerszijden beklemd, denkt
ge weinig verder dan den gevel aan den overkant, pp
den toren daarentegen gaan uw gedachten zoover uw
blik reikt, dat is in het nevelig verschiet, waar de wij
de gezichtscirkel ophoudt. In dien reusachtigen kring
is de heele feestende stad slechts een blauw-roode da
kenmassa, met enkele nauwe straatjes, smalle water
tjes en boompjes te midden van een door metaalglan-
zende banden gedeelde grazige vlakte en grauw-groene
boomengroepen. In de naaste omgeving ziet ge enke
le vlaggen van den buitengewoon rijken vlaggen-
tooi merkt ge niemendal. Hier en daar wappert hoog
op een toren of een dak een vlag en haar roode witte
blauwe banen komen tegen den achtergrond, van blauw
grijze luchten of het groene polderland1 helder uit.
En terwijl ge daar Alkmaar en zijn omgeving bene
den F ziet,' denkt ge onwillekeurig aan de kaart van
het beleg, welke u een soortgelijk overzicht biedt.
Ge ziet in uw verbeelding, de mannen, die men u zoo
even in de straten toonde, als Spaansche troepen
daarginder bij Oudorp, St.-Pancras, Huiswaard, Koe
dijk, Bergen, Heilo optrekken. Tevergeefs zoekt uw
oog de plek, waar de sti'ij-d het hevigst was de boo
men verbergen haar maar tóch toeven uw gedach
ten bij den bangsten dag.
En zoo komt ge weer terug tot de stad met den op
tocht. Aan den voet van het Waaggebouw ziet ge de
zwarte wanstaltige poppen, die met reuzenschreden te
stappen lijken, en verder op, op de Nieuwesloot ziet
ge ze in donkere drommen staan. Nooit nog zult ge
zoo sterk hebben ontwaard, hoe afschuwelijk-sombev
wij, twintigste eeuwers ons toch kleeden. Zwarte
inktmoppen vormt die menschenmassa. Dan ineens
daar komt kleur. Daar verschijnen de menschen
,,ekleedt noch op het ouwt fetsoen
In 't root, in 't wit, in 't groen,
In 't grijs, in 't graeuw, in 't paers in 't bleauw.
Met een kijker trekt ge ze naderbij en nu begint het
ontroerend mooi te worden. De stoet is het ontbinden
nabij. Op het kleine vierkantje, dat Dodenveld heet.
huppelt een kittig paardje en daarop zit een ruiter in
parade-harnas. Zóó teekenden onze voorouders hun
helden, maar wat het penseel niet vermag, bereikt, het
herfstzonnetje, dat hamachement, harnas eri helm
flikkeren en blikkeren doet, en zich er in te spiegelen
zet zoodat gouden stralen worden weerkaatst.
Meerdere kleurrijke figuren volgen, tusschen de
schitterende harnassen mengen zich de bonte costu
mes en vaag ziet ge de pluimen en vederbossen wap
peren.
Dan wordt uw oog geboeid -door het aftrekkende
Floris van Teylingen, dat ge heel mooi onder de lage
boomen ziet afsteken tegen het logement van den heer
Bregman. Hoe kleurrijk is nu dat Koedijksche mu
ziekkorps, de mannen zoo welgedaan in hun oud-Hol-
lsndsehe pakjes, hoe schitteren ook hier in den zonne
schijn de uniformen en de wapenen.
En juist omdat men er nu niet met den neus boven
opstaat, zich niet be-engd in de volte gevoeld, maar,
omdat men van al dat moois veraf is en men den klik
