DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
I 'H M
DamrubrieL.
Noordhollandsch
Landbouwkrediet.
SAFELOKETTEN.
Bouwterrein
No. 254
Honderd m dertiend jaargang*
1911
ZATERDAG
28 OCTOBER.
SPROKKELINGEN.
mm'f
wmMw,
Hoe komt het dat ik ziek ben
ADVERTENTIE N.
aan den Wester weg,
Nassauiaan en Egmonderstraat
rmm,
ÜL
kra i» r>i@k
i
MAROKKAANSCHE WREEDHEID.
IM
H
itIs
1 n
WM wm.
m .wm
mm
Te bevragen bij
A. O. DEN BOESTERD. Toussaintstr. 0.
ALRMAARSCHE COURANT.
HET GROOTSTE WARENHUIS.
Te Londen wordt binnenkort een warenhuis ge
opend, dat geheel uit wit graniet is gebouwd en waar
van het front 840 voet heeft. De koperdraden voor de
eleetrische verlichting hebben een gezamenlijke lengte
van 38,616 nieter en de lichtsterkte bedraagt 1.350.000
kaarsen. Honderdduizend personen tegelijkertijd kan
dit reuzengebouw bevatten. Vijfduizend bedienden
zullen in de 115 verschillende afdeelingen de klanten
bedienen. 24 liften en 154 trappen zijn er in het ge
bouw. Op het dak wordt zelfs een cel voor draadlooze
telegrafie ingericht, terwijl er in het geheel 800 tele
fooncellen zijn. Voor den bouw is 21.000.000 pond
staal gebruikt, 's Zomers kunnen de bezoekers zich in
een daktuin verfrisschen. Ook is er een kinderspeel
plaats, waar gediplomeerde kinderjuffrouwen dienst
doen. Dat ontspnnnings-, schrijf- en leeszalen aanwe
zig zijn, ligt voor de hand. Geheel nieuw echter is
pen informatiebureau, waarin aan vreemdelingen alle
mogelijke, inlichtingen worden verstrekt.
SPIONAGE.
Spionage is wel zoo oud als de oorlog zelf, maar
dank zij de verbetering in het verkeerswezen en den
berichtendienst is haar taak aanzienlijk gewijzigd en
uitgebreid. In den tijd van Napoleon was een school
meester een uitstekend spion het kwam er destijds
vooral op aan,, nauwkeurige plannen der wegen, plaat
sen, versterkingen in het rijk .van den tegenstander
over diens sterkte, hulpbronnen etc. te verkrijgen.
Maar daaraan had de spion destijds ook al meer dan
genoeg, en met groot levensgevaar moest hij zijn taak
volbrengen, immers, werd hij betrapt, dan wachtte
hem de strop.
Tegenwoordig leveren de statistische jaarboeken,
tijdschriften en de couranten, ja zelfs reisgidsen, meer
militair interessant materiaal dan een eeuw geleden
de handigste spion zou kunnen verzamelen. De spio
nage bepaalt zich in onzen tijd hoofdzakelijk tot het
vorkrijgen van mobilisatie-plannen, speciale teekenin-
gen over den aanleg van vestingen etc. en snelle in
lichtingen over voorgenomen nieuwe bewapening. Aan
elke technische nieuwigheid wijdt de „vriendschappe
lijke vijand" zijn aandacht.
Naar het oude recept: „Waar de duivel niets kan
uitrichten, zendt hij een mooie vrouw", worden in on
ze dagen ook door schoone vertegenwoordigsters van
het zwakke geslacht bespiedersdiensten verricht.
Een bijzonder soort spionage vormen de „studierei-
ren" van officieren - wordt zulk een studeerend-rei-
zend officier gepakt en vindt men zijn aanteekeningen
niet al te verzwarend, dan wordt hij beleefd verzocht j
zich naar den anderen kant der grenzen te begeven.
Ook de militaire attache's hebben tot plicht, hun
regeering over alles te berichten, wat voor haar van
belang is of worden kan. Hoe ze achter hun mededee-
lingen komen is hun zaak, zij kunnen hoogstens ge
vaar loopen, wanneer zij zich compromitteeren, om
dan teruggeroepen te worden.
Reeve een ries van zes weken naar Johannesburg en
Kaapstad ondernam, was haar verd'ienst bepaald op
60.000 gulden. De Fransche tooneelspeelster trad
veertien dagen lang in het Hippodrome te Londen op
voor 18.000 gulden.
De grootste bedragen worden echter aan danseres
sen uitbetaald. Maud Allen heeft van een Ameri-
kaansch impressario voo'r het als gast optreden tijdens
50 voorstellingen niet minder dan 300.000 gulden ge
kregen. En aan de Russische danseres Anna Palowna
moet voor één enkele voorstelling in Chicago niet
minder dan 24j.000 gulden geboden zijn.
DROEVIGE FEITEN.
Op het laatste Duitsche congres voor sociaal-poli
tiek is uitvoerig gesproken over den gevaarlijken leef
tijd, waarop de industrie niet meer of niet graag meer
verbintenissen met arbeiders aangaat, Eenige hoog
leeraren meenden, dat deze kritieke leeftijd omstreeks
veertig jaar is. Een feit is het, dat verscheiden Duit
sche arbeiders van 40 tot 50 jaar het Duitsche rijk
veriaten en over de grenzen aan een goede betrekking
trachten te komen. Een werkman van 45 jaar heeft,
geldt het algemeen, weinig- kans om een goede, vaste
betrekking te krijgen, zijn kansen worden van jaar
tot jaar minder en op 55-jarigen leeftijd is het zuiver
toeval wanneer hij nog- in een betrekking geplaatst
wordt. De moderne vennootschappen met hun direc
teurs en bazen, die zelf vaak verwisselen en die niet
door gemeenschappelijke herinneringen een band met
de arbeiders hebben, laten hun gevoel in het geheel
niet spreken. Vele groóte eüectriciteitsondernemin-
gen nemen geen menschen meer aan, die ouder dan 45
jaar zijn. Ook in het bouwvak moet het uiterst moei
lijk zijn op dezen leeftijd in een nieuwe betrekking te
worden geplaatst. De meerderheid der werklieden
wordt tegenwoordig niet meer oud in één bedrijf.
Men ziet dus, dat tegenwoordig reeds op den man-
nelijken leeftijd nooden ontstaan, die vroeger slechts
voor de grijsaards opdoemden. Droevige feiten, voor-
Zwart 7, 8, 9, 13, 16, 19, 20, 35.
Wit21, 29. 34. 38, 39, 45, 48, 50.
Oplossing
1. 38—32 1. 16 38
2. 4843 2. 38 49
3. 29—23 3. 19 28
4. 39—33 4. 28 30
5. 5044 5. 49 40
6. 45 11!
Wij verwijzen de oplossers nog naar het vraagstuk
in deze rubriek, dat op dezelfde slagwending berust.
Goede oplossingen ontvingen wij van de heeren:
G. Clock, D. Gerling, J. Hontkooper, J. K. G. van
Nieuwkuijk, te Alkmaar, S. Homan, Wijde Wormer,
H. E. Lantinga, Haarlem, S. de Jong, Alkmaar.
Slagzet in de partij.
In den volgenden stand maakte de heer D. te Parijs
een mooien slagzet:
Bijzonder wreed moeten de terechtstellingen in Ma
rokko soms zijn. Een passa draagt, alsof een kip den
hals moet worden omgedraaid, zijn soldaten op, den
misdadiger, die voor hen staat, te dooden. Het duurt
niet lang, of een paar melden zich voor het beuls
werk aan. De een pakt den ter dood veroordeelde snel
ruggelings beet en gooit hem op den grond, terwijl de
ander op diens schouders gaat zitten en hem met een
klein mesje in den hals begint te snijden en te steken.
Misschien komt het den wreeden moordenaar, wiens
gelaat en handen reeds bevlekt zijn door het bloed
van zijn slachtoffer, in den /in, dat hij wel eens wat
meer dan het gewone beulsloon zou kunnen verdienen.
Dan houdt hij midden in zijn afschuwelijk werk op en
verklaart, dat hij het niet zal voltooien, zoo hem niet
nog vijf doero's worden toegestaan. De passa en de
beul gaan nu aan het loven en bieden. De eene
vloekt, de andere brult. Eerst als men het eens is
geworden, wordt de misdadiger verder geslacht. Na
dat het lijk verwijderd is, verdeelen de beulen onder
elkaar de kleeren en gaan daarna, alsof er niets ge
beurd is, kalmpjes bij hun theepot een pijp rooken.
De gevangenen, die in de kerkers worden gestopt,
zijn er al even slecht aan toe als de terdoodveroordeel-
den. In dikke ketens geklonken moeten ze gehurkt
liggen. Soms snijdt men hun wonden in de huid en
strooit er salpeter in, zoodat de armen langzaam eu
onder vreeselijke martelingen afsterven. Ook snijdt
men hun de handen en voeten af of trekt hun den
huid' bij streepen van het lichaam!
SLACHTOFFERS DER MODE.
De meeste ongelukken bij het in- en uitstappen op
spoor- en tramwegen, is blijkens een te Nieuw York
gepubliceerde statistiek te wijten aan de hooge hak
ken en de nauwe rokken der dames. De Pensylvania-
iijn heeft de oorzaken der ongel ukken gedurende de
laatste drie maanden laten vaststellen en dit onder
zoek leerde, dat alleen in Nieuw York niet minder
dan 73 vrouwen aan de hooge hakken of de nauwe
rokken ernstig en blijvend lichamelijk letsel te wij
ten had. In de meeste gevallen bleven de vrouwen bij
liet uitstappen met de hakken aan een treeplank han
gen en vielen dan voorover op het perron. De maat
schappij merkt eveneens op, dat de vrouwen ten allen
tijde levensgevaarlijke en onhygiënische modes ge
volgd hebben.
OM VAN TE WATERTANDEN.
Sarah Bernhardt krijgt voo.r haar optreden in het
Coliseum te Londen wekelijks 12.000 gulden en Leon
cavallo ontving voor het 12 maal dirigeeren van zijn
„Bajazzi" in verkorten vorm in het Hippodome 14.400
gulden. De bekende danseres Gaby Deslys, welke
thans in den Wintertuin te Nieuw Yorkoptreedt,
krijgt voor elke matinee-voorstelling 1200 gulden en
in de twaalf weken, waarvoor zij geëngageerd is, ver
dient ze 120.000 gulden.
De hoogste gage, welke, in Amerika aan het variété
aan een man werd betaald, ontving de Engelsche hu
morist Harry Lander, die 12.000 gulden per week
kreeg en die gemiddeld, ook in Engeland, wekelijks
6000 gulden verdient. Teen vier jaren geleden Ada
IETS OVER HERSENEN.
In het pasverschenen nummer van de Fransche
„Revue" is een artikel opgenomen over „De weten
schappen tegen de vrouw", waarin weerlegd wordt de
vaak verkondigde opvatting, dart de vrouw niet de
zelfde rechten kan laten gelden dan de man, wijl haar
hersenen anders zijn.
De schrijver 'betoogt, dat bij een zelfde ras, in een
zelfde land, de hersenen van man en vrouw over het
geheel' in gewicht en van vorm gelijk zijn. De om
vang van ons hoofd en de vorm van onze hersenen,
wijzigen zich evenwel naar gelang van onze ontwik
keling.
Lacassagne en Cliquet hebben metingen gedaan bij
190 doktoren, 133 soldaten, die lager onderwijs hadden
genoten, 72 angel-etterde soldaten en 91 gevangenen.
Hun conclusies bevestigen1 de stelling van Broca, dat
intellectueel© arbeid niet slechts onze hersenen doet
vergrooten, maar ook de vorm daarvan volmaakter
doet worden. Bij ontwikkelde menschen is het voor
hoofd relatief meer ontwikkeld dan het achterhoofd.
Het ligt dan ook voor de hand, dat een geleerde
vrouw beter ontwikkelde hersenen, zal hebben dan een
onwetend man.
De waarnemingen hebben verder geleerd, dat de be
woners van Auvergne veel grooter hersenen hebben
dan de Parijzenaars, een Amerikaan uit. het Noorden
zou, gaf de omvang- van de hersenen den doorslag, het
moeten afleggjen tegen den. minst beschaafden neger
uit Afrika.
Maar, zeggen de anti-fénrinisten, de hersenen van
de, vrouw zijn minder, geplooid dan die van den man.
Deze tegenwerping- kan niet baten, immers de scha
pen, die doorgaan voor de domste dieren, hebben bui
tengewoon geplooid».- hersenen.
Het verschil in de hersenen schijnt voort te vloeien
uit de verscheidenheid van arbeid, dien ze moeten
verrichten en heelemaal niet uit het verschil in intel
ligentie. Uitgenomen uit dezelfde k&asse, uB.t hetzelf
de milieu is <Je vrouw even intelligent' als de man,
dikwerf zelfs is zij zijn meerdere.
Dat men overigens zelfs voorzichtig moet .zijn met
het aanvaarden der conclusies van hooggeleerden, be
wijst het volgende avontuur:
De hoogleeraar Spürzheim van Trier, kwam in het
begin der negentiende eeuw te Parijs, wawrr zijn komst
met veel ophef werd aangekondigd. H'ij beweerde,
dat de denkbeelden, de verlangens, de nedgingen, de
hartstochten afhingen van den vorm van bepaalde ge
deelten der hersenpan. Op een goeden dag zou hij
deze theorie aan het hoofd van een ter dood- gebrachte
demonstreeren. De hoogleeraar gaf duidelijk de
knobbels der lage instincten, der hevige hartstochten
en der criminaliteiten aan er ontbrak er geen een.
Toen hij gereed was, barstten de studenten in een
luid gelach uit. De oolijkerds, blijkbaar weinig- eer
bied gevoelend voor den grooten naam van den .ge
leerde, hadden het hoofd van den misdadige»- stilletje*®
verwisseld tegen dat van een braaf mannetje, wiens
eenige misdaad was geweest, dat hij arm, in het, zie
kenhuis overleden was
Wit speelt:
1. 33—28
2. 32—28
3. 36 47
4. 40—34
5. 48—42
6. 46—41
7. 35 2!!
Een zet, die wel bestudeering- waard is.
Ter oplossing ditmaal het volgende:
Probleem 154 van M. FABRE („le Damier").
(Welke practische slagzet maakt wit?)
1. 22 33
2. 23 41 (d» bwt«)
3. 21 32
4. 26 37
5. 37 48
6. 48 30
V/y/s 's/y/y///
wm. mm
Zwart: 2, 3, 10/13, 15, 16, 18/21, 23, 24, 25.
Wit27, 28, 32/36, 38/42, 44, 45, 48.
Vraagstuk 60. Bladprobleem.
Zwart: 2, 6/9, 13, 18, 19, 20, 24, 30.
Wit: 17, 21, 27, 28, 29, 33, 37, 39, 45, 47, 48.
.Oplossingen vóór of op 2 November.
Aan de Dammers! 7
Met dank voor de ontvangen oplossj? ngen van
bleem 153 en vraagstuk 58.
Stand van het probleem van Botsrqv in
Zwart: 8/12, 15, 18, 20, 21, 24/27.
Wit: 29, 32, 33, 34, 36, 37, 38, 40, 4' 1, 43, 44, 48, 50.
Dit probleem had de volgende scj Otterende ontle
n o*
l
pro-
j CORRESPONDENTIE.
8. J. te A. Uw oplossing van probleem 153 was
niet geheel correct. De interessante slagwending is
bijzonder mooi. Zie s.v.p. de oplossing- in deze ru
br/«k'
\o. 31».
Y KAÏNER te Horni.
„Lidové Noviny" 1911.
ding
1. 33—28
2. 41—37
3. 36 7
4. 37—31
5. 4842
6. 50—45
7. 40—35
8. 35 24
9. 45
1. 24 31
2. 27 49
3. 12 1
4. 26 37
5. 37 48
6. 48 30
7. 49 40'
20 29,
5 (d. -f- 5 sch.)
I
Viaajfsluk 59 bedoeld aj# bladpj obleem, had dezeu
,tand: J lil
Oplossing- van No. 315 (Gilbert Dobbs).
1. Df2 br enz.
Df7 faalt op Df5
Oplossing van No. 316 (A. van Eelde).
1 Da4 a7 Td8, b8, a8 2 Dk7 enz.
T g7 2 Pg7enz.
Lg-1 2 Dh7 enz.
Onv. 2 D d7 enz.
Goede oplossingen van No. 315 ontvangen van: P.
J. Boom, F. Böttger, O. Bramer, G. Imhülsen en O.
Visser te Alkmaar; G. van Dort te Leusden, Mr. Cl).
Enschedé en P. Fabriek te Haarlem, P. Bakker, Jos.
de Koning en H. Weenink te Amsterdam, J. W. Le
Comte en J. Vijzelaar te 's-Gravenhage, J. Reeser t«
Voorburg, J. Deuzeman te Frederiksoord, G. H. B.
Hogewind te Utrecht, G. H. Goethart Jr. te Terborg,
H. Strick van Linschoten te Rijswijk en O. Boomsma
te Kampen.
Van No. 316 van: F. Böttger en G. Nobel te Alk
maar, F. Dekker te Akersloot, Mr. Ch. Enschedé en
P. Fabriek te Haarlem, P. Bakker en H. Wee
nink te Amsterdam, J. W. Le Comte, W. B. H. Mei-
ners en J. Vijzelaar te 's-Gravenhage, J. Reeser t#
Voorburg, J. Deuzeman te Frederiksoord, G. H. B.
IToogewind te Utrecht, G. H. Goethart Jr. te Terborg
n O. Boomsma te Kampen.
Daar wij het deze maal niet met ons zelf eens wa-
en welk probleem wij zouden plaatsen, hebben wij
het oudste zoontje van een onzer getrouwste oplossers
uit twee opgaven laten trekken, waarvan het resul
taat No. 319 heeft opgeleverd.
Deze opgave werd ons met tallooze andere uit Praag
toegezonden, terwijl de overbekende probleemcompo
nist Stan. Trcala, redacteur der schaakrubriek in d»
Lidové Noviny, er in blauw potlood een uitroepings
teeken naast geplaatst had, zoodat hij haar blijkbaar
een alleraardigsten 2zet achtte. Bij de oplossing trof
fen wij eenige Boheemsche woorden aan, waarvan wij
hopen de vertaling bij de oplossing aan onze lezers t«
kunnen mededeelen.
Horni schijnt een plaats in Rusland te zijn en d»
componist een Bohemer, daar woonachtig.
CORRESPONDENTIE.
J. D. te F. De laatste 2zet, dien u ons zond (1 Lc4),
verscheen 27 Mei j.l. als No. 292 in deze rubriek. Met
de H. and II. Express ruilen wij sinds jaren. Harte
lijk g-egroet.
F. I). te A. Vriendelijk dank voor uwe belangstel
ling.
Mat in 2 zetten.
Ingezonden mededeelingen.
,,IIoe komt het toch, dat ik ziek ben?" Hoevelen
tellen zich niet deze vraag en hoe dikwijls niet met
een gevoel van wanhoop. Ziek en nog eens ziek
dag aan dag hoofdpijn, rugpijn, zenuwzwakte, uri-
nekwalen, onophoudelijke vermoeidheid, rheumatische
pijnen, zenuwhoofdpijn, gebrek aan eetlust, en klaar
blijkelijk geen genezing.
Doch juist gewone verschijnselen als deze dienden u
er op te wijzen, dat de nieren de bron zijn van uw el
lende.
Zoodra de kwaal in haar oorsprong aangetast
wordt, kan zij gestuit worden, doch alleen door toe
passing- van een nierengeneesmiddel. Foster's Rug
pijn Nieren Pillen zijn van onschadelijke kruiden ge
maakt, die rechtstreeks en alleen op de nieren en
blaas inwerken. Zij genezen hen, versterken hen en
houden hen krachtig en gezond.
Velen lijden voortdurend, omdat zij de oorzaak van
hun kwaal niet kennen. Zoodoende gebruiken zij
niet het goede geneesmiddel en dit is het geval met
vele nierlijders. Zij weten niet wat de nieren zijn en
wat zij doen; zij begrijpen niet, dat wanneer deze or
ganen niet in orde zijn, het geheele lichaam daaronder
noodzakelijkerwijze moet lijden.
Druppel voor druppel, den geheelen dag- en iederen
dag van uw leven filtreeren de nieren de schadelijke
onzuiverheden en het overtollige water uit uw bloed.
Druppel voor druppel worden deze onzuiverheden naai
de blaas gevoerd en van. daar uit het lichaam verwij
derd.
Wanneer uw nieren zwak of ziek zijn en zoodoende
niet in staat zijn om hun werk te volbrengen, raakt
het bloed overvuld met onzuiverheden en wordt uw
geheele lichaam aangedaan, daar het met onzuiverhe
den bezwangerde bloed door het lichaam wordt ge
voerd. Foster's Rugpijn Nieren Pillen versterken en
heelen de nieren, zij maken hen volkomen geschikt
voor het filtreeren van de onzuiverheden uit het
bloed. t
Wordt evenwel aan de nieren geen hulp geboden,j
dan zullen gevaarlijke ziekten als waterzucht, marte-l
lende urinaire kwalen, rheumatiek, lenden- en heup-l
jicht enz. ongetwijfeld volgen.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen (let op de juiste
spelling van den naam Foster's) zijn te Alkmaar ver
krijgbaar bij de heeren Nierop Slothouber, Lange-
straat 83. Toezending geschiedt franco na ontvangst
van postwissel a 1.75 voor één, of 10,- voor zes
doozen.
