DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
CACAO
DAALDERS
No. 262
Honderd e» dertiende Jaargang.
1911
DINSDAG
7 NOVEMBER.
BINtfEflLAND
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
ALKMAARSCHE COURANT
irtiAVüSj
DRANKWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat bii hun
college is ingekomen een verzoekschrift van P. BUIJS-
MAN, te Grootebroek, om verlof tot den verkoop van
aleohcllioudenden anderen dan sterken drank in het
perceel Stationsweg E 104.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kunnen
tegen het verleenen van het verlof schriftelijk bezwa
ren worden ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 6 Nov. 1911.
KOFFIE is.duurder geworden, doch
SSasm
kost nog steeds 1.50 per bus
van 1 Kilo (2 pond).
Kleinere bussen naar verhouding.
J
liBffl—tg
ALKMAAR, 7 November.
In het nummer van Maandag 30 October veroor
loofden ne ons een aanhaling te doen uit een artikel
van Roland d'e Marès in lTndépendance beige, waarin
het veroveringsrecht werd bepleit en de stelling werd
ontwikkeld, dat het goed is, dat de meestbeschaafde
volkeren de landen der minderbeschaafden bezetten,
omdat die volkeren en hun landen hierdoor tot ont
wikkeling worden gebracht.
Tegen dit betoog' is thans de heef Gaston Moch,
die zich op het gebied der vredesbeweging heeft on
derscheiden, in verweer gekomen. Nadrukkelijk wijst,
hij er allereerst op, dat onder „meestbeschaafde volke
ren" slechts moeten worden verstaan zij, die op het
oogenblik het verst op den weg der beschaving'
zijn gevorderd. Ieder volk, zoo gaat hij voort, ge
voelt zich in den regel wèl bij de zeden en instellin
gen, welke het bezit; is het overtuigd, dat hierin wij
zigingen moeten worden gebracht, dan doet het dit
op zijn eigen wijze, rekening houdend met zijn eigen
traditie, met zijn eigen beschaving. Hieruit volgt,
dnt een volk, hetwelk voor zijn eigen voordeel het ver-
oreringsrecht wil toepassen over de macht moet be
schikker', om aan' zijn eisch kracht bij te zetten. De
ontwikkelde stelling komt ten slotte dus hierop neer,
dnt altijd en uit principe h'et recht aan den sterkste
wordt toegekend1.
„Wij", zoo werdi er in het artikel gezegd; „keuren
de verovering van zedelijk verwaarloosde landen door
hen, die werkelijk in staat zijn de waarde, welke er in
zit, er uit te halen, en de hoogste opbrengst te verze
keren, goed."
Welk een prachtig argument, meent de bestrijder,
voor de verovering van Europa door Chineezen, die
:mmers zooveel geduld en talent bezitten voor den
landbouw. Misschien gaan de Amerikanen voor het
zelfde doel zich beroepen om de voortreffelijkheid
vfin hun landbouwmachine»!
Een goed bestuurd' land als Zwitserland of als een
uc-r Scandinavische rijken kan volgens deze stelling,
Sardinië, Apulië, Calabrië opeischen als „moreel ver
waarloosde landen," want het is niet waarschijnlijk,
dat de Afrikaansche bezetting Italië den tijdi en de
middelen laat om het noodzakelijke werk daar te ver
richten,
Zou liet, vraagt de debater, in stede van den Tripo-
iitanen een „opvoedingop te dringen, welke in strijd
is met hun tradities en met hun karakter niet ver
standiger zijn de Italiaansche vólkeren op te voeden,
•-.ie deren zomer als eenvoudige Russische
moes j ilea in verzet kwamen tegen de gezondheids
maatregelen, welke hen moesten beschermen tegen de
cholera? Zeker, de Turken staan over het geheel op
het oogenblik hij de Italianen ten achter. Maar de
woorden „op het oogenblik" dienen onderstreept te
worden, want deze verklaring wil volstrekt niet- zeg
gen, dat deze achterstand blijvend is. De volkeren,
die thans achteraan komen, en met name de Moham-
niedaansche, die onmetelijke voorraden aan intelligen
tie en energie bezitten, mogen eischen, dat men hun
den noodigen lijd laat voor hervorming, en, te oordee-
Icn naar het voorbeeld van Japan, hebben ze het recht
dat ze zich naar hun eigen beschaving ontwikkelen,
zonder dat hun een vreemde wordt opgedrongen.
De heer de Marès had als voorbeeld, de verovering-
van Gallië door Caesar aan gebaald. Daartegenover
nu stelt de heer Moch dat zoo Caesar Gallië niet had
veroverd en de bevolking niet grootendeels had uitge
rooid, het land zich toch wel zou hebben ontwikkeld,
een weinig later wellicht, maar op zijn eigen wijze, ge
lijk de Gerrnaansche en Slavische hinden het deden,
die niet door de Romeinen werden veroverd. Misschien
zou het zich zelfs sneller en. beter hebben ontwikkeld,
dank zij de nabijheid van Rome en het vredelievend
doordringen daarvan. Is Griekenland veroverd door
Egypte, welks hoogere beschaving' aan zijn onbe
schaafdheid eer^. einde maakt? En, heeft het niet,
toen het door Rome werd veroverd, zijn „wreede over
winnaar" volgens het klassieke woord, beschaafd?
Resumeerend zegt de heer Moch dat hij opkomt
tegen de stelling, die beoogt de middelen te verdedi
gen door het doel, en de veroveringen te verdedigen,
door het argument-, dat d'e beschaving' is toegenomen
in de Veroverde landen. Zeker, zij is toegenomen,
maar omdat de web der ménschheid! vooruitgang is.
Tndien die landen niet waren veroverd, zou zij op an
dere wijze zijn toegenomen, en diat. zou niet verkeerd
geweest zijn niets wettigt ons te gelooven, dat de
verwoesting van Carthago en de verovering van Peru
een weldaad voor de menschheid is geweest maar
zij zou zijn toegenomen zonder bloedbaden en zonder
schending van het recht.
En wat nu de verovering: van Tripolis betreft
liet is, aldus de inzender, niet mogelijk een rechtvaar
diging, zelfs niet een geloofwaardig voorwendsel, te
vinden, zij is de meest karakteristieke ze-erooversdaad
van onzen tijd, die echter reeds zoovele dergelijke
schanddaden heeft gezien.
Natuurlijk is de heer de Marès het antwoord op het
betoog, dat we'hier in verkorten vorm weergaven, niet
schuldig' gebleven. Hij geeft gaarne toe, dat een volk
als geheel' zich het best bevindt bij de zeden en instel
lingen waaraan het gewend is, maar kunnen deze
geen beletsel vormen voor de naties te zamen en voor
den vooruitgang van de menschheid!? Het denkbeeld
van den heer Moeh, logisch doorgevoerd, zou leiden
tot de slotsom, dat het internationale leven onmoge
lijk is, omdat uitsluitend elke zuiver nationale bescha
ving gehandhaafd moet blijven. Het is wel' merkwaar
dig een dergelijke stelling te zien verdedigd, door een
vredesman, die geheel én al internationalist moest
zijn, want de blijvende wereldvrede kan. slechts komen
op den dag", waarop^ de naties een voldoende moreele
en economische eenheid hebben gevormd, waarin hun
éigen tradities, geboren uit instincten en aspiraties
der rassen, zich niet langer zullen verzetten tegen het
ware gemeenschapsgevoel.
Nimmer, zoo gaat de schrijver voort, hebben wij be
weerd dat het volk, hetwelk het .meest geschikt is om
een beschavende zending te vervullen, het sterkste
volk zou zijn. Het is dan ook een geschiedkundige
waarheid, dat de volkeren, die niet de numerieke
meerderheid! bezaten, den meest blijvenden invloed op
de wereld hebben uitgeoefend, de grootste verove
raars, in den edelsten zin des woords, zijn geweest.
Zie slechts naar Griekenland en naar Rome. Er ligt
een lange reeks eeuwen achter ons, die het recht van
verovering der superieure volkeren bewijzen; er zijn
in de nieuwe geschiedenis voortreffelijke voorbeelden
van naties, betrekkelijk middelmatig naar hun nu
merieke macht, die groote wereldrijken zijn geworden,
zooals Nederland, Portugal en Spanje, enkel en alleen
omdat hun eigenschappen het best beantwoordden aan
het. stadium der evolutie van liet oogenblik en omdat
ze in zich alle voorwaarden vereenigden, om hun po
gingen op dat oogenblik het nuttigst te maken. Be
schikken over de pieerderheid en de macht wil nog
heelemaa.1 niet zeggen, dat men een uitverkoren natie
is.
De vergelijking tusschen de Italianen en de Turken
gaat, meent de schrijver, niet op. Men moet immers
een volk beoordeelen naar zijn gelieele optreden, en
zijn rol bepalen, naar de plaats die het inneemt, naar
zijn oogmerken. Italië nu heeft in een halve eeuw
bewonderenswaardige dingen gedaan en het Turksche
volk is daarentegen afgegleden van de helling, welke
naar onherstelbaar verval leidt. Het Jonge Turkije
heeft ons drie jaar lang het beklagenswaardige
schouwspel doen zien, dat het niet in staat is, het ver
ouderde keizerrijk te hervormen. Op dit oogenblik is
het hoogststaaiule volk het Italiaansche en daaruit
vloek het recht van Italië voort om te trachten een
grondgebied te ontginnen, dat de natuur aan zijn
werkzaamheid! schenkt, dat zijn ligging aan de Mid-
dellandsche zee versterkt en dat door het Ottomaan-
sche beheer is gemaakt tot een land van ellende en
rouw.-
O neen! Wij rechtvaardigen de middelen niet door
het doel, maar wij zeggen, dnt men zich niet moet
laten meesleepen door een gemakkelijke overgroote
gevoeligheid, door dat alledaag'sche medelijden, dat
de menigte altijd er toe brengt, den handschoen op
te nemen voor de overwinning tegen de overwinnaars,
te nemen voor de overwonnenen tegen do overwin
naars.
sociale leven te veel overwonnenen, die het verdienen
te zijn, omdat zij niet den moed hebben te pogen, hun
plaats onder de zon te handhaven. Welnu, het is
goed, dat zij die voor het algemeen het nuttigst po
gen, den grootsten invloed hebben, het is goed dat
volkeren van hooge ontwikkeling en met een hoog
staande productie in hun uitgestrektheid de belooning
vinden voor hun betoonde energie. Er zijn volkeren
van de daad, zooals er ook mannen van de daad zijn
en deze vooral zijn van belang voor het internationale
leven, evenals voor het sociale leven. Dat kan de
bekrompene, der gelijkheid toegedane begrippen waar
op de partijen in dezen tij dl leven mishagen, dat kan
den edelmoedigen idealisten, die droómen van een
volmaakte harmonie, aanstoot geven, maar dat be
staat, dat uit zich eiken dag in feiten, dat behoort tot
de menschelijke natuur zelve.
En wij, zoo besluit de heer Roland de Marès deze
interessante polemiek, wij beklagen de volkeren, die
dit niet willen begrijpen en die hun heil slechts ver
wachten van de edelmoedigheid van anderen.
DE PRINS OP SCHIERMONNIKOOG.
Niettegenstaande stormweer en woeste zee kwam
Prins Hendrik gistermorgen te 9% uur op Schiermon
nikoog aan per „Thealotte" als gast van graaf Bern-
storff voor een te houden jachtpartij. Aangezien de
houten aanlegsteiger 's nacht-s was weggeslagen en de
landing met een gewone roeiboot wegens de hooge
zeeën moeilijkheden opleverde, kwam de met leerlin
gen der Zeevaartschool' bemande reddingboot langszij
van de „Thealotte" en bracht den Prins en zijn ge
volg, bestaande uit den Commissaris der Koningin in
Friesland en den adjudant jhr. Hooft Graafland, be
houden aan wal.
Oud en jong Schiermonnikoog was aan den dijk
saarngestroomd om getuige te zijn van de aankomst
en juiahte den Prins1 hartelijk toe bij het aan wal
stappen, terwijl de burgemeester, de heer II. W. v. d.
Berg, hem verwelkomde. In open rijtuigen werd door
het met vlaggen en groen versierde dorp naar het
jachthuis „De Burg" gereden, van waar na een kwar
tiertje toeven» de reis1 naar het. jachtterrein werd
aanvaard.
DE IIEER PAN KOL.
Het Soer. Handelsblad' schrijft:
De heer H. van Kol gaat naar Batavia om van daar
naar Nederland terug te keeren, voor de bijwoning
van het huwelijk zijner dochter. In December a.s.
denkt de reiziger opnieuw naar Indië te komen, voor
namelijk om Borneo en *Java te bezoeken.
Tevens denkt de heer Van Kol' dan tijd te vinden
om zoowel te Semarang als te Soerabaja lezingen te
houden over politieke onderwerpen.
Zijn reisindrukken zal hij verder wederom te boek
stellen."
Gemengd nieuws.
MODERNE MITSSCHENVANGST.
De electrische zaklantaarns maken te Goëdereede
op eigenaardige wijze opgang. Zij worden n.l. door
de straatjongens -veel gebruikt, om musschen te ver
schalken, waarvoor vanwege de landbouwers 2 cent
per stuk wordt uitbetaald. De straatjongens klimmen
elkaar op de schouders, belichten op de minder hooge
woningen met behulp van de zaklantaarn de musschen
in 't nestje onder de dakpannen, die argeloos zitten
blijven en zoo gepakt worden.
EEN DURE AMBTENAAR!
Hier te lande is een zevental maanden gedetacheerd
geweest een Indisch ambtenaar met het doel de regee
ring hier voor te lichten ter zake van de uitvoering
van de wet op de particuliere landerijen in Indië.
Omtrent zijn verblijf wordt het volgende medege
deeld
De betrokken ambtenaar behield' die zeven maanden
zijn Indisch salaris ad 700.ghh 's maands eu genoot
gedurende dien tijd een toelage van 250 gld 's maands,
I wee maanden was hij buiten dienst voor overtocht,
heen en weer, gedurende welke tijd zijn salaris door
ging. Schat het bedrag der overtochtkosten en zijn
gratificatie, die hij ook nog' ontving, te zamen op
rond 2500 gld., dan krijgen we het volgende rekensom
metje: 7 maal 700 is 4900 2 maal 700 is
1400; 7 maal 250 is 1750; totaal dus 4900 plus
1400 plus 1750 plus 2500 is; 10.550 (zegge tien
duizend vijfhonderd en vijftig: gulden!)
DE STORM.
Van de stoompont „Velsen" is Zondag, tijdens
den storm, een spie uit een ketting' geloopen. Hierdoor
is ruim een uur e-lke verbinding voor het publiek af
gebroken geweest. Door de tramdirectie werden
maatregelen tegen nieuwgevreesde stagnaties geno
men.
- Ten gevolge van zwaar stormweer, zijn de loods-
diensten te Vlissingen van Zondagavond tot gister
ochtend gestaakt.
Zondagnacht zijn door den storm de stalling en
de schuur van v. Dijk, te Kaatsheuvel, omver gewaaid.
Een paar varkens bleven dood onder het puin.
Gisternacht is door den vreeselijken storm in
de Nieuwe Willemshaven te Harlingen een drijvende
hijschmachine omgeworpen en gevallen op het aak
schip „Helena," schipper Bayens. De „Helena" werd
belangrijk beschadigd aan het achterschip.
Het binnengekomen stoomschip „White Sen,"
van Kroonstad voor Zaandam, heeft hevig stormweer
doorstaan en een gedeelte van den deklast verloren.
EEN OUD BOSCH ONTDEKT.
Rijdende met de H. IJ. S. M. van Amsterdam naar
het oosten, ziet men even voorbij het Merwede-kanaal,
dus nog vóór de stad Weesp, eenige weilanden, die
gedeeltelijk overhoop zijn gehaald door donkere mas
sa's, welke als miniatuur-terpjes omhoog steken. Men
denkt eerst aan mesthoopen, die daar -op onregelmati
ge afstanden zijn neergestort, tot bemesting van het
weiland. Doch bij scherper toezien ontwaart men, dat
het boomstronken zijn, die gedeeltelijk uit den bodem
omhoog steken.
Het zijn blijkbaar de overblijfsels van een oud
bos'eh, dat hier stond; en het vermoeden ligt voor d#
hand, dat door de zomei'droogto het peil van het- wei
land zoodanig gevallen is, dat deze oude boomstron
ken nu te voorschijn komen.
Onze berichtgever te Weesp, deelt ons nog mede,
zegt het Hbld., dat dé daar in den bodem der wei
landen van den veehouder G. Portengen, gedeeltelijk
aan en boven de oppervlakte komende stronken, vroe
ger, toen daar het gras met de hand gemaaid werd,
niet hinderden, doch dat nu daar ter plaatse met een
machine werd gemaaid, hun hinder wel bleek.
Daarom worden ze nu uitgegraven en verwijderd.
HEROPENING VAN DUINDIGT.
Zondag 19 November a.s. zullen op de renbaan Duin-
digt wederom rennen en draverijen gehouden worden,
dit staat thans absoluut vast.
In tegenstelling met ons voorloopig bericht moeten
wij hieraan toevoegen dat er geen totalisator aanwe
zig zal zijn, doch een gelegenheid tot uitgeven ran
obligaties waaraan premies verbonden zijn.
(N. Ot.)
MISDAAD?
Men schrijft aan de „Rotterd." uit Nieuw-Lek-
kerland: De 61-jarige Arie Groen, caféhouder en
steenkolenhandelaal', is 12 Oct. 1.1. overleden. Zijn
lijk, dat Dinsdag is1 opgegraven, werd, na te Dordt
gerechtelijk onderzocht te zijn, Woensdag weer ter
aarde besteld. Gedachte aan misdaad schijnt opgeko
men te zijn hij de verzekeringmaatschappijen, daar
bleek, dat de overledene niet alleen door zijn vrouw
hij verschillende maatschappijen was verzekerd voor
400, maar óók door zijn 26-jarige ongehuwde doch
ter Jana Marie, en wel, naar men zeg't, tot een bedrag
van j 30.000, en dat nog' slechts sedert korten tijd.
Vrouw Groen zegt hiervan niets af te weten. Ook
schijnt de onderlinge verstandhouding niet al te best
te zijn geweest, en moet het gezin den laatsten tijd
nogal in geldnood hebben verkeerd.
Woensdag is de dochter door de justitie te Dordt
in verhoor genomen, waarvan ze nog niet is terugge
keerd. Donderdag stelde de justitie ten huize van de
wed. Groen een onderzoek in, dat anderhalf uur duur
de.
SCHAKING.
De politie te Philippine heeft een 17-jarig' meisje,
uit Amsterdam, dat in gezelschap van een bejaard
persoon was, en wier aanhouding verzocht was, aan
gehouden en onder geleide naar hare woning terugge
bracht.
DIEFSTAL.
Omtrent den gepleegde-n diefstal bij den heer Jhr.
Stratenius op den huize „Nieuw Ronde" onder de ge
meente Diepenveen, meldt men nader:
Behalve een belangrijke hoeveelheid zilveren voor-
werpeb, zijn ook nog verschillende gouden sieradeu,
waaraan de familie bijzondere waarde hechtte, ont
vreemd. Zeker door het onstuimige en regenachtige
weder heeft geen der huisgenooten eenig verdacht ge
ruis gehoord. Er is geen braak gepleegd, zoodat het
vrij wel zeker is dat de dieven zich hebben laten in
sluiten. Door een klein raampje in de keuken in het.
sous-terrein ie men met de belangrijke waarde ge
vlucht. De commandant der marechaussee uit De
venter, is, zoodra deze van den diefstal kennis kreeg,
met de auto van den burgemeester uit Diepenveen
naar Enschedé getuft om een politiehond' te halen.
De pogingen om daarmede eenig: spoor te ontdek
ken zijn vergeefs geweest-, daar het regenachtige we
der zulks voor den hond bemoeilijkte.
IJverig worden door marechaussee en politie de po
gingen om eenige aanwijzingen te verkrijgen, voortge
zet.
HET ONTGROENEN TE LEIDEN.
Naar wij vernemen, moeten, nadat verschillende
studenten, waaronder de praeses1 van het Leid'sch stu
dentencorps, door de politie zijn gehoord, er voor du
justitie geen termen zijn, om met betrekking tot de
voorstelling ter gelegenheid van de receptie van het
Collegium op 9 October in „Zomerzorg," rechtsingang-
te verleenen. De uitvoering had een streng huishou
delijk karakter en niemand werd toegelaten.
Gelukt het de politie, een exemplaar van het pro
gramma, dat zorgvuky.g verborgen wordt of is vernie
tigd, in handen te krijgen, dan zal kunnen worden
overwogen, of er ook termen zijn togen den drukker
en verspreider op te treden. (Tel.)
