DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
n
No. 264
Honderd en dertiende Jaargang*
1911
DONDERDAG
9 NOVEMBER.
op Woensdag 22 November a.s.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alksnaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
if i A E S L A Ji 1».
Telefoonnummer 3.
ALKMAARSCHE COURANT.
'"9^1 T9VO tg i t 'I r f1
RiaV!
GEVONDEN VOORWERPEN.
Een paar handschoenen, een rozenkrans, een huis
sleutel, een beursje met geld, een hondenhalsband,
twee kerkboeken, een insigne, een halsketting, een
roeiriem, een muilband, een foudraal,. een pantoffeltje,
twee portemonnaies en een melkmaat.
Alkmaar, 8 November 1911.
De Commissaris van Politie
W. Th. VAN GRIETHUI J SEN.
ALKMAAR, 9 November.
Nog vóór de Kamer na het zomerreces weer bijeen
gekomen is, heeft het ministerie in Portugal zijn ont
slag genomen. Toen in de eerste helft van Septem
ber het kabinet was samengesteld legde de minister
president, de heer Chagas, alvorens de Kamer ver
daagd werd, een ministerieele verklaring af, waarin
hij een politiek van gematigdheid aankondigde en
zeide te zullen aansturen op een krachtige republi-
kcinsche eenheid.
Reeds destijds in het nummer van 11 September
schreven we naar aanleiding van die regeerings-
verklaring: „Tegenover zich zal het kabinet den ra
dicalen heer Costa en diens aanhangers vinden, die
nog wel eens veel last kunnen veroorzaken."
Deze voorspelling is door den loop der feiten vol
komen bevestigd,
De eerste minister van financiën, Alfonso Costa en
de zijnen hebben het zoover weten te brengen, dat het
knbinet-Chngas maar. niet eens heeft afgewacht of
het den 15den November ook een meerderheid in bet
parlement zou krijgen, doch uit zichzelf gegaan is.
Op het laatste, te Lissabon gehouden congres van
de republikeinsche partij, is duidelijk aan het- licht
gekomen, dat er van de gewenschte republikeinsche
eenheid1 nog geen sprake kon zijn. Pol stond de
groep, welke zich rondom den radicalen en weinig-
sympathieken heer Oosta schaarde tegenover de ge
matigde partij van den heer dfAlmeida, eveneens mi
nister in het eerste kabinet. Het was duidelijk, dat
het op eep splitsing zou moeten uitloopen. Het vroe
gere comité van de partij, dat de revolutie had op
touw gezet, werd door den heer Oosta tot aftreden ge
dwongen. en vervangen door een meer radicaal getint
comité en de drijver verklaarde dat hij in het parle
ment een feilen veldtocht tegen de regeering zou ope
nen. Hij verweet de regeering o.p. dat zij de monar
chisten en de vroegere monarchisten, wier houding hij
tegenover de tegenwoordige regeering niet oprecht
noemde, beschermde. De regeeringspartij wilde n. 1.
de conservatieven, dus ook de vroegere monarchisten
door gematigdheid bevredigen en tot zich lokken, ter
wijl de radicalen juist hun democratische beginselen
op den voorgrond1 wenschten te plaatsen.
Nu heeft de regeering plotseling" een steun moeten
verliezen, welken zij niet kon missen. De heer d'Al-
meida, hierboven reeds genoemd, onttrok zijn steun
aan de regeering. Hij had n.l. een propaganda tocht
in het Noorden gemaakt, teneinde de gematigde repu
blikeinen over te halen tot verzet tegen de uiterste ra
dicalen. Daarbij stond hij aan allerlei betoogingen
bloot van de zijde der aanhangers van den heer Costa,
welke, naar hij achterna verklaarde, bandeloos jegens
hem optraden. De regeering had. hem niet voldoende
beschermd, bleek niet in staat de orde te handhaven.
En hij weigerde een toestand van regeeringloosheid
te bestendigen en zeide de regeering zijn steun op.
Aldus eenerzijds een feilen aanval in het zicht, en aan
den anderen kant van een" krachtige hulp beroofd,
bleef het ministerie weinig anders over dan maar
spoedig zijn ontslag te nemen, hetwelk door den ouden
president van de republiek werd aangenomen.
De toestand is thans zeer ingewikkeld. Immers
teen de heer Co-sta in September werd uitgenoodigd
tot medewerking aan een gemengd kabinet, was hij
hiertoe niet, berei,d. Hij schijnt slechts of een radicale
meerderheid óf een radicale oppositie te willen. Dan
zal het de vraag zijn of de heer d'Ameida aan een
nieuwe gematigde regeering zijn steun zal willen ver-
leenen. Tot voor enkele dagen was het waarschijnlijk
dat het kabinet-Chagas zou worden opgevolgd, door
een ministerie, samengesteld uil een van de gematig
de leiders, zooals de heer Braamcamp (voorzitter der
nationale vergadering) of de heer Ca macho. Thans
valt er evenwel niets anders van te zeggen, dan dat
do oplossing niet gemakkelijk schijnt.
TWEEDE KAMER,
In do zitting' van gisteren kwam in behandeling de
motie-Ter Laan, waarbij de Kamer overlegging van
rapporteur over het viermaanders-instituut zou vragen,
alvorens dit artikel te behandelen.
Nadat de heer Ter Laan nogmaals gesproken
heeft, werd zijn motie met 51 tegen 14 stemmen en
zijn amendement met 45 tegen 23 stemmen verwor
pen. Het amendement-Van. Veen (tijdstip van inlij
ving in de wet) viel met 51 tegen 17 stemmen.
Het artikel werd' zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
De lieer II u g e n h o 1 t z (S. D. A. P.) verdedigde
een amendement op artikel 73 (bestemming- van de
militie). Spr. wilde de zeemiliciens, ook in buitenge
wone omstandigheden, alleen met hun toestemming
buiten Europa laten dienen. Het artikel kan gericht-
zijn op het aanvullen van een tekort van vrijwilligers.
De heer V e rhey iJU.-L.) besprak drie amende
menten (een redactie-wijziging; een bijvoeging en
do bepaling-, dat manschappen in buitengewone om
standigheden zonder hun toestemming niet langer dan
12 maanden buiten Europa zullen dienen).
De minister van marine (de heer Wentholt)
stelde dén heer Ilugenholtz gerust, dat in het artikel
met buitengewone omstandigheden internationale
verwikkelingen bedoeld zijn. Van de amendementen
van den heer Verhey aanvaardt de minister alleen de
redactiewijziging.
De heer Ilugenholtz trok zijn amendement
in. Hij verdedigde het derde amendement-Verhey, dat
ook door den voorsteller nog werd bepleit.
Het eerste amendement-Verhey werd ingetrokken,
het tweede verworpen, het derde met- 44 tegen 31
stemmen aangenomen. Het artikel werd zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Artikel 74 (uitstel van eerste oefening) werd na
eenig debat tusschen den heer Ter Laan en den mi
nister van ooi-log over de wijze, waarop dit uitstel zal
worden verleend, zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Artikel 75 (duur van den eersten oefentijd voor
verschillende wapens) kwam dan aan de orde met
dertien amendementen, welke meestal verkorting- en
een enkele maal verlenging van den voorgostelden
oefentijd willen.
De heer Duys (S. D. A. P.) verdedigde het
aibendement-Ter Laan, betreffende de 6V2 maand
voor eerste-oefeningstijd1 bij de onbereden korpsen.
Spr. geloofde zelf niet, dat dit denkbeeld kans heeft.
Hij besprak het karakter, dat de nieuwe Militiewet
krijgt met zijn groot contingent en langen oefentijd.
De socialisten vinden nu zoowel de volkslegerman
nen als de voorstanders van een staand leger tegen
over zich. Hij besprak de houding van dr. Kuyper ten
aanzien van het volksleger en van de heeren Van
Twist en Tydeman ten aanzien van den oefentijd. Spr.
prees onze manoeuvres, die bevredigend waren, als de
proef op de som, dat de oefentijd voldoende was voor
de minderen, doch ontoereikend voor de hoogere be
velvoering.
Spr. viel heftig de hocge legerautoriteiten aan,
door wier schuld thans millioenen moeten worden be
steed. Hij werd herhaaldelijk tot. de orde geroepen.
Voorts betoogde hij, dat een korte oefentijd nuttige
resultaten kan geven, mits er geoefend1 wordt, niet
„gelummeld,"
De heer Ter Laan (S. D. A. P.) lichtte de an
dere amendementen zijner fractie toe. Wie onbevan
gen oordeelt, moet tot de overtuiging komen, dat
naarmate de oefening langer is, zij ook slechter wordt.
Het gaat- niet aan de menschen maar voor 18 en
24 maanden aan te wijzen, tegen hun zin. Laat men
daarvoor vrijwilligers nemen. Als er geoefend is,
moet men de jongens naar huis zenden.
Do Raad van Defensie eischt 3 jaar voor de bereden
korpsen, de rfegeering 2 jaar. De Staatscommissie
van 1888 wilde één jaar. Spr. geeft toe, dat er toen
veel vrijwilligers waren, doch als men den langen
oefentijd bij de bereden wapens wil, dan moet men
maar weêr vrijwilligers werven. Tegen goede betaling
en bij goede behandeling zijn die te krijgen.
De heer Hels dingen (S. D. A. P.) verdedigde
het amendement-Ter Laan om de administratie troepen
bij loting aan te wijzen, voor zoover zich geen vrijwil
ligers aanmelden. liet is hillijk dat alle miliciens, bij
de administratietroepen kunnen dienen. Die billijk
heid is niet te verkrijgen door aanwijzing, doch door
loting. En bij loting valt ook het odium van minder
waardigheid weg.
De regeering schept „soldaten-arbeiders" en „sol-
da ten-heeren." Voor de oefening heeft de minister
de plaatsvervanging voor het blijvend gedeelte niet
noodig.
Nadat de heer AI a r chant (V. D.) zijn. amende
ment 0111 de voorgeoefenden en degenen, die in hét
bezit zijn van een diploma voor schietvaardigheid, vrij
te stellen van het blijvend gedeelte, verdedigd had.
werd de vergadering verdaagd] tot heden.
Gemengd nieuws.
DURE TIJDEN.
De Federatie van Gemeentewerklieden, afdeeling
Amsterdam, heeft naar aanleiding van het door Bur
gemeester en Wethouders uitgebrachte praeadvies,
een adres aan den Raad gericht, waarin wordt ver
zocht het praeadvies zoodanig gewijzigd aan te nemerl,
dat aan de werklieden, beambten en ambtenaren met
een salaris van 1200 een bedrag van 40 voor ge
huwden en 20 voor ongehuwden zal worden uitge
keerd, verdeeld) over een tijdvak van 5 maanden en dit
bedrag wekelijks uit te keeren aan hen, die hun loon
per week en maandelijks aan hen die hun loon per
maand ontvangen, terwijl tevens verzocht wordt in
dien tijd een beslissing te nemen op een door de Fe
deratie reeds* eerder verzonden adres, waarin wordt
verzocht de loonen der werklieden blijvend! te verhoo-
gen met. 1.08 per week.
JOHAN BRAAKENS1EK EN .„DE GROENE."
Naar de Tel. verneemt, is gistermorgen het ge
schil tusschen den heer Braakensiek met de uitgevers
firma Holkema en Warendorf bijgelegd', zoodat do
heer Johan Braakensiek voor ,.De Groene" behouden
blijft.
DE MOORD TE WAPSERVEEN.
K. Bruinewoud, sedert 3 maanden met zijn vrouw
in hechtenis te Assen, verdacht van den moord elf
jaren geleden gepleegd op den timmerman Karsten te
Wapserveen, is gisteren uit de hechtenis ontslagen.
De zaak van de vrouw is naar de terechtzitting ver
wezen.
VEEDIEVEN.
Te Luyksgestel (N.-B.) worden in den laatsten tijd
vele nachtelijke diefstallen gepleegd. Werden tot
nog toe steeds konijnen, kippen enz. ontvreemd, thans
heeft men bij een der landbouwers, twee varkens me
degenomen, waarvan één dood op den weg werd' terug
gevonden. Er wordt ijverig naar de daders van deze
diefstallen gespeurd.
DE STAKING TE IJMUIDEN.
Onmiddellijk nadat Dinsdag de staking officieel
was opgeheven, begaven de meeste zeelieden zich
naar de reederskantoren om daar de door de Reeders-
vereeniging opgestelde dienstvoorwa arden te ondertee
kenen, als blijk dat zij daarmede instemmen. Er ver
trokken dan ook ongeveer 35 stoomtrawlers naar de
visscherij.
Velen van de te IJmuiden gedetacheerde Rijksveld
wachters zijn weer naar hun standplaats teruggekeerd.
EEN MEERVAL.
Maandag werd in de vestinggracht om Na arden
door een hengelaar, die op baars vischte, een meerval
gevangen van ongeveer 30 cM. lengte. Deze visch,
ook wel vischduivel genoemd, is bij Naarden nog nim
mer gevangen, voor zoover bekend is.
Van Deun zegt er van in zijn boekje „Onze zoetwa-
tervisschen," dat ze thans nog een enkele maal voor
komen in de Haarlemmermeerringvaart en de wateren
die daarmede in verbinding staan.
De vestinggrachten te Naarden bevatten een groote
verscheidenheid van visschen, doch van meervallen
had men nog niet gehoord.
De kenmerkende voeldraden, die bij de neusgaten
beginnen en tot het einde der borstvin reiken, ontbre
ken bij dit exemplaar.
UIT HEILO.
(Vervolg).
De heer Blankensteijn, ambtenaar van den Burger
lijken Stand en ambtenaar ter Secretarie, verzocht
verhooging zijner jaarwedde. Dit adres was in de
vorige vergadering- aangehouden.
Vooraf bracht de heer V. d. Molen ter sprake de
subsidie van 100 aan de Ambachtsschool, hij merkte
daarbij op dat de meeste gemeenten J 25 geven, ter
wijl er veel zijn die niets betalen, z. i. bleef men nog
fatsoenlijk indien de Gemeente 50 geeft.
Algemeen erkende men deze meening en werd de
subsidie tot 50 teruggebracht.
Wat de verhooging der jaarwedde van den ambte
naar van den Burgerlijken Stand betrof kon de heer
Maas Geesteranus zich wel vereenigen, echter niet
met de verhooging der jaarwedde van ambtenaar ter
secretarie. Deze jaarwedde is steeds een groote post
voor deze kleine gemeente, hij herhaalde hetgeen hij
hieromtrent reeds in vorige vergaderingen heeft ge
zegd.
De heer V. d. Molen vereenigde zich hiermede.
De heer Bakker betwijfelde liet of er gemeenten als
deze zullen zijn die een ambtenaar ter Secretarie zoo
veel salaris geven.
De voorzitter: „Bijna alle gemeenten hebben er
een."
De heer Maas: „Hier is de Burgemeester secreta
ris."
De voorzitter: „In Egmond was- de burgemeester
ook secretaris en daar was ook een ambtenaar."
De heer Bakker: „Dat was een volontair."
De heer Maas: „De administratiekosten zijn hier
veel te hoog."
De heer V. d. Molen: „Ik herhaal mijn vorig voor
stel, laat de Burgemeester, wiens werk hij dpet, den
ambtenaar ter secretarie verhoogen."
De heer Maas wees op de verantwoordelijkheid der
betrekking van ambtenaar van den Burgerlijken Stand
en was daarom niet tegen verhooging van 50 en het
•salaris alzoo te brengen op J 75.
De heer Butter zou 25 verhooging willen geven.
De lieer Van 'tVeer is niet tegen verhooging, doch
wel indien hij die krijgt voor werk dat hij voor den
secretaris doet en waarover de raad nu niet voldoende
wordt ingelicht.
De heer Butter: „Ook van mij kan hij 25 voor
den ambtenaar ter -secretarie krijgen, als de burge
meester 50 meer geeft."
De heer Maas: „We kunnen niet influenceeren op
do finaneieele verhouding van den burgemeester en
den ambtenaar. Dat de ambtenaar bij den raad komt
is zeker wel een bewijs dat hij bij den burgemeester
niet geslaagd is."
Het voorstel van 50 verhooging werd verworpen
met 5 tegen twee stemmen en dat 0111 25 verlioo-
ging1 te geven aangenomen.
De jaarwedde van den ambtenaar ter secretarie
bleef onveranderd.
Algemeen erkende men de geringe verhooging,
waarop de heer Butter zeide: ..Dan moet de burge
meester maar verhoogen."
De gemeente-ontvanger van den Aardweg verzocht
om verhooging zijner gratificatie als oud-ambtenaar
ter secretarie.
Na eenige algemeene besprekingen, waaruit bleek
dat het hooge tractement hetgeen de adressant hier
geniet, j 400, reeds een werk van liefdadig-heid' was,
werd door den heer Maas Geesteranus voorgesteld de
gratificatie met 25 te verhoogen.
Dit voorstel werd) met 4 tegen 3 stemmen verwor
pen.
De gemeente-veldwachter verzocht eveneens verhoo
ging zijner jaarwedde.
Op een vraag van den heer Mulder hoeveel het sa
laris bedraagt antwoordde de voorzitter 500 en vrije
woning. Uit de besprekingen bleek dat adressant bij
na 25 jaar in dienst is en met; 465 is begonnen,
daarbij moet hij steeds zorgen voor eigen uniform.
De heer Maas Geesteranus vindt het salaris te laag.
De voorzitter stelde voor j 50 meer te geven, welk
voorstel met algemeene stemmen werd aangenomen.
De heer Butter vroeg of er nog geen suppletoir ko
hier Iloofdelijken Omslag is, waarop de voorzitter
antwoordde: „Dat komt in de volgende vergadering-
in December te houden."
Go heeren vereenigden zich allen met de toen dooi
den heer Maas Geesteranus gemaakte bemerking, dat
het meer in 't belang der Gemeente zou zijn geweest,
de suppletoir kohieren van den Hoofdelijken Omslag
vroeger vast te stellen.
De voorzitter zeide in 't vervolg hiermee rekening
te zullen houden.
Omtrent het ITerhalings-onderwijs deelde de voor
zitter mede dat aan de school van den heer Ruyter
zich slechts 2 leerlingen hadden aangemeld, en aan
de school van den heer Veltman 30.
De heer Maas Geesteranus vroeg naar de oorzaak
van het groote verschil.
De voorzitter vermeende dat het groot bezoek van
de school van den heer Veltman te danken was aan
de meerdere propaganda die deze voor dit onderwijs
maakt.
De heer Veltman en zijn personeel werd benoemd
tot het geven van onderwijs aan die herhalingsschool.
Evenals vorige jaren werd door B. en W. voorge
steld een tijdelijke knsgeldleening aan te. gaan.
Dit voorstel werd aangenomen onder bepaling' dat
B. en W. bij de uitvoering zullen trachten het geld
goedkooper te krijgen dan vorige jaren.
Bij de rondvraag vestigde de heer Maas Geestera
nus de aandacht van B. en W. op den toestand dei-
school, welke z. i. veel minder goed is dan de voorzit
ter in de vorige vergadering- rapporteerde.
Een spoedige voorziening is z. i. dringend noodig;
de kinderen kunnen b.v. niet droogvoets in school ko
men, de boeken worden nat in de kast, kortom, de toe
stand is onhoudbaar.
B. en W. zullen een onderzoek doen instellen.
De heer Swart verwees naar den toestand der Ze-
veuhuizenlaan.
De heer Butter e. a. merken dat de menschen daar
zelf de toestand zoo maken.
Na eenige besprekingen werd besloten Verbetering
aan te brengen met specie, puin en sintels.
De openbare vergadering werd daarna gesloten.
VEREENIGING TOT ONTWIKKELING VAN
DEN LANDBOUW IN HOLLANDS NOORDER
KWARTIER.
Bovengenoemde vereeniging hield gisteren in „de
Doele" te Hoorn haar algemeene najaarsvergadering-
onder leiding van den heer J. Best Nz. vanBaarsdor-
permeer, daar de voorzitter, de heer R. Visser Lz.,
van Berkhout, verhinderd was.
De voorzitter heet in het bijzonder welkom den di
recteur-generaal van den Landbouw en den Inspecteur
van het Landbouwonderwijs. Verder herinnerde spre
ker aan het vele door wijlen de heeren Vns Visser en
de Kruyf voor den landbouw gedaan.
Op 1911 terugziende wees spreker er op, dat de
uitkomsten van de veehouderij niet gunstig zijn; die
van den akkerbouw zijn gunstig-. Spreker ziet hierin
een vingerwijzing om naast de veefokkerij den akker-,
bouw te beoefenen. Door II. N. Kw. is veel gedaan
tot verhooging der rentabiliteit van het landbouwbe
drijf. Het ledental bedraagt 170 met 2 zoons van
leden.
Medegedeeld werd dat door de Regeerirfg- voor den
rotkeider te Midlwoudi een subsidie van 1000 gulden
wordt verleend.
Voor het Centraal fokregister van den Prov. Bond
van Rundveefokvereen. werd een subsidie verleend
van 50 gulden, minstens.
Vervolgens bracht de heer Dr. L. T. C. Scheij rap
port uit omtrent het bevorderen van g-oed' melken.
Aan 19 meisjes en 35 jongens kon het diploma wor
den uitgereikt. Afgewezen werden 4 meisjes en 14
jongens.
De commissie verdedigde de weuschelijkheid aan
de a.s. deelnemers van het melk-examen, gelegenheid
te geven het melken ook bij anderen te zien en mede
werking in deze te vragen van de afd. der II. M. van
Landbouw en van den Prov. N. H. Boerenbond.
Ten aanzien van de vakschool voor kaasmakers werd
medegedeeld, dat de resultaten van heb eerste jaar
zeer gunstig zijn.
Aan 9 van de 12 leerlingen is gisteren door den
heer Van der Zande, inspecteur van het landhouw-on-
derwijs het diploma uitgereikt.
De nieuwe cursus is aangevangen met 12 leerlingen
en 4 toehoorders.
Ook voor 1912 wordt door Rijk en Provincie steun
verleend.
Betreffende de cursussen in lnndbouwboekhouden
werd medegedeeld, dat in 1911 elf cursussen worden
gegeven. De toepassing iu de praktijk is bevredigend.
Voor 1912 staan weer 5 nieuwe cursussen op de lijst.
