"stadsnieuws.
BUITENLAND.
AANSTEKEN DER LANTAARNS.
voerd, zal dte exploitatie ongetwijfeld nog wel eenigen
tijd op zich laten wachten. Bij de afdeeling posterijen
bepleitte de heer Hels dingen lotsverbetering
voor het lagere personeel.
Hedenavond! 8 uur voortzetting der Waterstaatsbe-
grooting. Morgenochtend half elf voortzetting van de
begrooting Binnenlandsche Zaken.
REGELING VAN WERKZAAMHEDEN.
De heer Ter Laan kwam op tegen een voor
stel van den voorzitter, om de positieverbetering der
officieren nog voor het uiteengaan der Kamer te be
handelen.
De heer Thomson waarschuwde tegen verwer
ping van bedoeld voorstel. De bij het voorstel gevoeg
de nota moet evenwel later behandeld worden.
De heer Duyma.er van Twist steunde
ook het voorstel.
De voorzitter verdedigde het voorstel, dat
werd aangenomen met 5ö tegen 15 stemmen.
De heer Lieftinck stelde voor, hoofdstuk VI
te behandelen vóór hoofdstuk VIII.
De heer Duymaer van Twist verzette
zich tegen dit voorstel. De Marinebegrooting kwam
de laatste jaren steeds vóór de Oorlogsbegrooting.
De heer Roodhuyzen bestreed den heer Van
Twist. In de Oorlogsbegrooting zit veel minder dan
in de Marinebegrooting.
De heer Nolens wilde zonder voldoende reden
niet afwijken van het voorstel des voorzitters.
De heer Thomson wilde ook behandeling van
hoofdstuk VI vóór VIII.
Het voorstel-Lieftinck werd verworpen met 35 te
gen 29 stemmen.
HET NIEUWE LID DER REKENKAMER.
H. M. de Koningin zal a.s. Zaterdag, des voormid
dags 10 uur, den minister van financiën, mr. Kolk
man, ontvangen, te wiens overstaan dan tevens het
nieuwbenoemde lid' van de Algemeene Rekenkamer, de
heer Rechlien Morra, tot het afleggen van den ambts
eed in handen van H. M. zal worden toegelaten.
Gemengd nieuws.
EEN NATUURVERSCHIJNSEL?
Gistermorgen te ruim half zes zagen werklieden op
den Stammerdijk onder Weespercarspel een vurige,
lichtgevende bol, die ziich van het Westen naar het
Oosten bewoog. De bol had een diameter van om
streeks 25 c.M.na ongeveer 10 seconden begon hij op
en neer te bewegen en spatte uiteen.
AANBESTEDING.
Het Prov. bestuur van Noord-Holland besteede gis
teren aan het onderhoud der wegen in Noord-Holland
over de jaren 1912/14. Raming per jaar: le perceel
23.000, 2e perceel 12.000, 3e perceel 10.000, 4e
perceel 10.000, 5e perceel 7000.
Laagste inschrijver voor het le perceel: Van Har
pen, Amersfoort 23.200 2e perc.H. T. van Essen,
Halfweg', 10.7873e perc.C. Oldenburg, 's1 Hage,
■t 9390; 4e perc. V. Ph. Braun en Zn., Beverwijk,
9530; 5e perc.: T. v. d. Sterre, Amsterdam, 7069.
EEN QUAESTIE, IN DEN NEDERLANDS CHEN
BOND VOOR LICHAMELIJKE OPVOEDING.
Naar wij vernemen heeft de heer F. W. Baron van
Tuyll van Serooskerken bedankt alsi voorzitter en lid
van het Dagelijksch Bestuur van den Bond.
Drie anderen leden van het- Dagelijksch Bestuur: mr.
C. van Rappard, W O. van Hoogenhuijze en Jasper
Warner hebben eveneens gemeend hun functie te
moeten neerleggen. De heer Jasper Warner die de
functie van penningmeester bekleedt, zal nog aanblij
ven tot 1 Januari 1912, ten einde de administratie
niet in de war te sturen.
Na informatie is ons gebleken, dat de reden van dit
colectief ontslag is de oppositie, door eenige leden van
het hoofdbestuur van den N. B. L. O. tegen het Da
gelijksch Bestuur gevoerd.
Mr. O. van Rappard heeft 'bovendien verklaard, ook
geen lid van het hoofdbestuur meer te willen blijven.
(Hbld.)
EEN DRUKKERSQUAE STIE.
Onlangs had voor dte gemeente Gouda een openbare
aanbesteding plaats van het voor de gemeente benoo-
digd'e drukwerk, papier, enz. Van alle of bijna alle
drukkerspatroons kwamen inschrijvingen in, doch de
levering werd1 niet bogund'. Integendeel werd' een her
besteding uitgeschreven.
De aanleiding voor deze herbesteding blijkt thans
uit een schrijven van B. en W. aan den Raad: B. en
V hadden n.l. volgens dit schrijven kennis gekregen,
dat, met uitzondering van N. V. Drukkerij voorheen
Koch Knuttel, dte eigenaars of beheerders van de
drukkerijen in de gemeente, die allen lid zijn van eene
speciale plaatselijke patroonsvereeniging, afspraken
gemaakt hadden, tengevolge waarvan de te houden
aanbesteding van de in de jaren 1912 tot en met 1917
voor de gemeente benoodigde drukwerken absoluut
denkbeeldig zou worden.
B. en W. waren dientengevolge voorbereid) op zeer
hooge inschrijvingen. Het bleek dan ook, dat die le
vering vrijwel onder de drukkers was verdeeld', maar
(afgescheiden van de kiezerslijst) tegen prijzen, die
100 tot 300 hooger zijn dan die thans door dé ge
meente worden betaald. De meerdere kosten zouden
1200 a 1500 meer per jaar bedragen.
B. en W. zeggen verder in hunschrijven aan den
Raad, dat de drukkers wel naïf moeten zijn, wanneer
zij meenen, dat een dergelijke brutale aanslag op de
gemeentekas zal worden toegestaan of geduld. Daar
om zal een herbesteding' worden gehouden, ten einde
den drukkers tot beraiad gelegenheid te geven. Mocht
deze mislukken, dan zullen B. en W. zich wenden tot
drukkerijen buiten Gouda.
Tevens vragen B. en W. den Raad machtiging, die
drukkers, die bij deze herbesteding niet inschrijven
voor een naar hun oordeel voldoend1 aantal drukwer
ken tegen billijke prijzen, gedurende dte jaren 1912 tot
1911 volstrekt uit te sluiten van iedere levering aan
de gemeente of hare instellingen, dus ook van de le
vering van papier, bureaubehoeften, boekwerken,
schoolbehoeften, het plaatsen van advertentiën in al
dan niet door hen uitgegeven of gedrukte bladen enz.
De herbesteding is intusschen reeds uitgeschreven.
(Tel.)
WINTERVERPLEGING.
Men schrijft ons:
De winterverpleging in kolonitehuis „Zwartendijk"
heeft geduurd! van 7 October tot 8 December. De re
sultaten waren, niettegenstaandtei de gure weersge
steldheid', zeer goed te noemen.
De hoogste gewichtstoenamen waren 17, 16 en 14
pond.
In Nunspeet blijft! het koloniehuis „Weezenkas"
opeu tot 31 December of zooveel langer, als: een vol
doend aantal kinderen aanwezig is. Op 't oogenblik
vertoeven er nog 20 kinderen, van welke een oorspron
kelijk zwak meisje in ruim 4 maanden tijd® 26 pond
in gewicht vermeerderde.
Het blijkt steeds meer engineer van welk een onbe
rekenbaar groot nut een meer langdurige verpleging
ia het najaar en in den winter is voor de zwakste ko
loniekinderen, voor wie een vierwekelijksch zomerver
blijf onvoldoend© is.
De Sint-Nicolaasfeesten i.n beide tehuizen brachten
de kleinen in verrukking. „WeezenkaV' werd bezocht
door Sint-Nicolaas en zijn knecht, beiden te paard. Op
„Zwartendijk" werd een uitnemend geslaagd Japansch
feest gegeven.
EEN CHRISTELIJK VOLKSDAGBLAD.
In het gebouw „Patrimonium" te Amsterdam heeft
gisteravond! eene bijeenkomst plaats1 gehad1, belegd
door een voorloopig comité voor de stichting van een
christelijk volksdagblad, onder leiding van den beer
C. J. Ingwersen.
Bij de gedachtenwisseling bleek de vergadering ver
deeld over de vraag of zulk een blad een specifiek
anti-revolutionair, dan wel een algemeen christelijk
karakter zou moeten dragen. Noodig achtte men in
ieder geval, dat het blad) spoedig verschijne, opdat het
christelijk deel van do arbeiders niet langer verplicht
zij, neutrale bladen te lozen.
Een motie van een der aanwezigen, waarin de wen-
sebelijkheid werd uitgesproken thans nog geen defini
tief besluit te neanen, maar af te wachten wat de
gisteravond gehouden bondsvergadering van Neder
land en Oranje (welke eveneens de oprichting van een
christelijk volksdagblad op haar agenda heeft staan)
zou beslissen, werd met bijna algemeene stemmen ver
worpen.
Daarna werd een comité gekozen, welk comité het
recht heeft nog andere personen in zich op te nemen,
en dat de opdracht kreeg over de mogelijkheid van de
oprichting van een christelijk volksdagblad te rappor
teeren.
UIT OTERLEEK.
Bij K. B. is: benoemd! met; ingang van 27 December
tot. burgemeester der gemeente Ooterleek de heer S.
Brak, secretaris1 dïer gemeente.
UIT IIEER-HUGOWAARD.
Voor de betrekking van ambtenaar van den Burger
lijken Stand', die door het aanvragen van eervol ont
slag van den heer P. Wonder Pz. met 1 Januari a.s.
vacant komt, hebben zich vier sollicitanten aange
meld'. De gelegenheid! tot inlevering van stukken
daarvoor, was opengesteld1 tot en met 13 December 1.1.
UIT BERGEN.
In de Donderdag 1.1. gehouden vergadering werd
benoemd! tot poldermeester van den Philisteinsehen
Poldter in de plaats van den heer Jb. van R'eenen, die
bedankt had, de heer Jm. van Reenen. Voorts werden
tot poldermeesters herbenoemd! van den Noorder Ree-
ker- en Mangelpold'er, de heer D. Swaan, van den
Oudburgerpoldex d'e heer Jn. Oldenburg, van den
Zuider- en Midden Reekerpolder d'e. heer C. Bierste
ker, van den Sluispoldien dte 'heer J. Zwang, va:n den
Damlanderpolder de heer C. Boekei, en van de veree-
niging van Polders en oningepolderde landen, de af
tredende heeren Jb. van Reenen en P. Roskam.
UIT BERGEN.
Donderdag 1.1. herdacht de heer J. van Reenen,
burgemeester dezer gemeente, den dag waarop hij
vóór 25 -jaar het voorzitterschap van den Damlander
polder aanvaardde. Vanwege het polderbestuur werd
hem, als blijk van waard'eering, een mooi bloemstuk
aangeboden.
De straatverlichting dezer gemeente over 1912 is
bij publieke aanbesteding gegund! aan den éénigen in
schrijver L. Kleverlaan alhier, voor d'e som van
495.
UIT HOORN.
Gisteravond werd! te Hoorn aanbesteed het bouwen
va,n een ijsfabriek met machinistwoning aan het Pel
molenpad te Hoorn. Ingeleverd waren 8 biljetten.
Laagste was W. Lastdrager te Den Helder voor
13938.
De gunning is aangehouden.
Door de politie te Hoorn is een valsche rijks
daalder in beslag genomen.
UIT DE EGMONDEN.
Donderdagavond vergaderde de afdeeling van de
Noord-Hollandsche Vereeniging „Het Witte Kruis'',
in het lokaal van den heer Alb. van Peil.
Nadat de voorzitter de vergadering geopend had) en
de notulen waren voorgelezen, was er aan de orde:
Behandeling beschrijvingsbrief van de algemeene ver
gadering, die gehouden zal worden op Dinsdag 19 De
cember te Amsterdam.
Op de vraag van den voorzitterzullen we afge
vaardigden ter algemeene vergadering zenden? meen
de men algemeen van wel, zoodat. als afgevaardigden
werden gekozen d'e heeren Van Hall en Van der Pol.
Besloten werd, op die vergadering naar omstandig
heden te handelen, dus een vrij mandaat.
Niets meer aan de orde zijnde, werd! deze vergade
ring door den voorzitter, pastoor Van Flijmen, die
waarschijnlijk voor 't laatst deze vergadering leidde,
daar hij in Januari 1912 aftreedt, gesloten.
EXAMENS KRANKZINNIGENVERPLEGING.
Deze examens zijn voortgezet met de candidaten
van het gesticht Duin en Bosch te Castrisum.
De uitslag is als volgt
Eerste gedeelte. 17 candidaten, afgewezen 9. Ge
slaagd de zusters S. Brinkman, A. M. Goedhart, E.
J. van den Noort en I. Spoor en Je broeders W.
Heeneman, P. Schenk, IJ. M. Terpstra en C. C. van
Vugt.
Tweede gedeelte, 5 candidaten, afgewezen 1, ge
slaagd de zusters J. C. Schfiperkötter, W. Staring, C.
H. H. Walraven en M. Woerdeman.
Derde gedeelte. 4 candidaten, geslaagd de zusters
G. Gerhard, E. Meijer en J. J. Vermeulen en broeder
C. J. van der Assen.
Deze examens worden elders voortgezet.
EEN AUTO-ONGELUK.
Hedenmiddag ongeveer half drie hacl de heer J. C.
Baan alhier met. zijn driewielige auto ee'n ernstig on
geluk.
Terwijl hij, komende van de Doelenstraat, den Ko
ningsweg in wilde draaien, liep de auto op slechts één
achterwiel. De bestuurder, zeer waarschijnlijk een
ongeluk aan ziende komen, stuurde te veel naar links,
met het gevolg dat de wagen liep tegen het trottoir
der daar staande huizen en toen kantelde. De be
stuurder werd er uitgeworpen, waardoor hij een hoofd
wond bekwam en naar de woning van Dr. Schroder
werd vervoerd, daar vermoed werd dat- ook de linker
arm was gebroken.
De auto was ook beschadigd doch, zoo een deskun
dige verklaarde, niet in dier mate als gedacht werd.
St.-NICOLAAS BIJ DE St. VINCENTIUS-
VEREENIGING.
St.-Nicolaasi had halverwege op zijn terugreis naar
Spanje een telegram ontvangen, zoo vertelde hij ons,
om nog even terug te komen bij de kinderen van de
St. Vincentiusvereeniging, die ten getale van 480
gisteravond te samen waren gekomen in het lokaal
„het Gulden Vlies;" van den heer P. Mooij, do«or dezeu
daarvoor belangeloos afgestaan.
Goed als de „goed! Heiligman" is, voldeed) hij aan
deze uitnoodiging en vandaar dat het in bovenge
noemd lokaal gisteravond een feest was van belang,
dat geopend werd met het zingen van een welkomst
lied' aan den gastheer, gevolgd! door eenige volksliede
ren, in welken tijd een twintigtal dames druis bezig
waren met1 het uitdeelen van koek en chocolademelk.
De heer M. A. Ei-kamp uit het Fnidsen hield de
kleinen daarna eenigen tijd aangenaam bezig met een
goeden tooverlantaarn, waarna d'e goochelaar Sirini
van Amsterdam, thans tijdelijk hier verblijf houdende,
zijn kunsten vertoonde. Niet alleen deden de door
hem verrichte toeren, maar bovenal de manier waar
op hij de kleinen beizig hield hen gedurende dien tijd
recht prettig genieten.
Nadat er nog eens een rondgang met presenteer
blad en chocoladeketel was gehouden, kwam de prach
tig uitgedoste Sint met zijn zwarten knecht onder da
verend applaus de zaal binnen. Na het brengen van
den Christel ijken groet, hield hij een klein toespraakje
tot do kinderen, waarna hij ze door den knecht een
voor een bij hem liet komen om het hetgeen hij voor
hen meegebracht had in ontvangst te doen nemen.
Hoe glinsterden de oogen van blijdschap, wanneer een
warm klc-edingstuk, een mooi stuk speelgoed mee naar
huis mocht worden genomen. Sint Nicolaas heeft ook
hier door bemiddeling' van de Sint Vincentiusvereeni
ging vele kleine harten warm en dankbaar doen klop
pen.
Het zal ons echter niet verwonderen wanneer hij
aan het bestuur der vereeniging den wenk heeft ge
geven 't volgend jaar een andere regeling te treffen
in verhand met de ruimte, hetzij door een grooter lo
kaal, hetzij door splitsing der kinderen in twee partij
en, want, hij zeide het ons, het was hem er veel te vol
en veel te warm; hij werkte er niet zoo pleizierig.
AANBESTEDING.
Uitslag van de door het Gemeentebestuur van Alk
maar, ten stad'huize gehouden aanbesteding van:
het dempen van een vijver en ophoogen van dat
terrein, met eenig bijkomend' werk, op de Ge
meente-begraafplaats te Alkmaar.
Ingeleverd werden 8 biljetten. Ingeschreven werd
door P. Dubbeldi te Alkmaar voor 6314, J. N. Kwan-
tes te Assendelft voor 5670, Jan Oldenburg Jz. te
Bergen voor 5524, firma Spruit en Wils te Alkmaar
voor 5165, H. Punt te Alkmaar voor 4780, A. Bak
ker te Ileilo voor 4235, J. Opdam te Heilo voor
3590, T. Kaandorp en G. Zentveldt te Alkmaar voor
3545.
Gegund aan de laagste inschrijvers.
Uitslag der door het Gemeentebestuur vau Alk
maar ten stadïïuize aldaar gehouden aanbesteding
voor de levering van 514000 stuks straatklinkers,
waalvorm.
Ingekomen waren 11 biljetten, terwijl ingeschreven
werd door de N. Y. Steenfabrieken v. h. Terwindt en
Arntz te Millingen voor 15 per 1000; N. A. Conijn
te Nijmegen voor 16.20 per 1000; A. J. J. Jurgens
te Renkum voor 16.30 per 1000; Erven Joseph Ter-
windt te Nijmegen voor 16.20 per 1000; N. Y. v.h.
II. Wolff en Co. te Amsterdam voor 16.72 per 1000;
O. H. van Du ij sen te Leeuwarden voor 16.48 per
1000; W. F. Stoel Jr. te Allernaar voor 15.80 en
16.80 per 1000; J. Vos en Co. te Arnhem voor
16.40 per 1000; N. V. „Bouwstoffen" v. h. P. Hesse-
laar voor 17.05, 17.10 en 18.33 per 1000; Janse
en Molenburgh te Gorinchem voor 17.40 per 1000 en
Jan Terwindt, directeur der N. V. Steenfabriek
„Klavérland!" te Nijmegen 15.60 en 16.60 per 1000
stuks.
De gunning is aangehouden, in verband met het
onderzoek der ingezonden monsters.
LEVERING VOOR „DUIN EN BOSCH".
Door het bestuur van het Provinciaal Krankzinnigen-
Gesticht „Duin en Bosch" te Castricum is de levering
voor 1912 van Borstelwerk enz opgedragen aan het
Alkmaarsch Warenhuis alhier.
De levering van koloniale- en grutterswaren, erw
ten, boonen enz., is opgedragen aan den heer M. de
Haas te Castricum.
BENOEMD.
Bij Kon. besluit van 14 dezer is, met ingang van
1 Januari 1912, benoemd tot amanuensis bij het Rijks
archief in Utrecht, mejuffrouw M. J. van Soest, docto-
randa in de Nederlandsche ietteren.
„AVES".
Op 3000 loten, welke reeds door bovengenoemde
vereeniging zijn uitgegeven, staat abusievelijk ver
meld 5, C en 7 Januari 19 11. Op de 4000, welke
nog- uitgegeven worden, staat den juisten datum ver
meld: 5, 6 en 7 Januari' 19 12.
Liet aansteken der lantaarns van rijwielen, motor
rijwielen en automobielen moet deze week ten 4.14 ure
geschieden.
PREMIE VOOR ONZE ABONNÉ's.
Dezer dagen deelden wij mede, dat onze abonné's
tegen betaling van sleehts 10 cents in de veertien
dagen in het bezit kunnen komen van een groote
boekerij van werken op 'Romantisch, Historisch-Ro-
mantisch als Humoristisch gebied. Men krijgt dan om
de veertien dagen een aflevering van 96 pagina's druk,
in omslag gelegd, zoodat bij niemand de afleveringen
kunnen verloren gaan. Het papier is goed, de druk
duidelijk. Wil men zich hiervan overtuigen, dan be
staat daarvoor aan ons bureau (Voordam C 9) de ge
legenheid. Tevens kan men dan de prachtbanden zien,
welke bij het einde van elk werk steeds tegen zeer
lagen prijs te verkrijgen zijn.
Reeds kwamen er verschillende kennisgevingen van
deelname men verbindt zich voor één jaargang
in. Ongetwijfeld zullen zij, die eigenlijk wel van deze
aanbieding zouden willen gebruik maken, maar nog
aarzelen, hun aarzeling overwinnen, zoodra zij proef
vel, omslag en band hebben gezien.
PREDIKBEURTEN TE ALKMAAR.
17 December 1911.
Groote Kerk, 10 uur, Ds. de Pree.
Kapel, 10 uur, Ds. Kloosterman, Avond 6 uur,
Ds. Vinke, Heidelb. Cat. Zond. 20.
Evang.-Luth. Kerk, 10l/2 uur, geen dienst.
Doopsgez. Kerk, 10l/2 Uur, Ds. H. Westra.
Rem.-Ger. Kerk, 10ï/2 uur, Ds. de Regt.
Geref. Kerk, 10 uur en avond 6 uur, de heer Im-
peta, candidaat, te Katwijk.
Hersteld Apostolische GemeenteToussaintstraat,
voormiddag 10 uur en namiddag 5 uur, godsdienst
oefening.
Godsdienstoefening van de Heiligen der 1: atste dagen
kleine zaal Harmonie, 5 uur.
Consistorie Geref. Kerk, Oudegracht D 83. Zondag
middag 3 uur, vergadering van de Jongtlingsvereeni-
ging „Paulus."
Uit de omgeving.
Herv. Gom. te Oudorp, 10 uur, Ds. Groot.
Herv. Gem. te Heiloo, 10 uur, ds. Eilerts de Haan.
Evangelisatie-lokaal te Heiloo, 10 uur, Ds. J. Vis
ser, van Enkhuizen.
Herv. Gem. te Egmondbinnen, 10 uur, Ds. H. W.
Bosch.
Herv. Gem. te Stompetoren, 9'/2 uur, geen dienst,
Herv. Gem. te Bergen, geeu dienst.
Herv. Gem. te Schermerhorn, 9l/2 uur, Ds. Heep,
te Stompetoren.
Ger. Kerk, 9*/2 uur, preeklezen.
r ITALIAANSCH-THRKSCHE OORLOG.-
Volgens den correspondent van Heer und Politik
zijn er 30.000 man naar de Dardanellen getogen. Daar
onder zijn 12.000 man artillerie en 14.000 man infan
terie. De forten hebben een groot'aantal kanonnen
gekregen, n.l. 118 stuks. Daaronder zijn 6 Krupp-ka-
nonnen van 35 oM. Ook is in de zeeëngte do Turksche
vloot samengetrokken. Torgoet pasja heeft het bevel
over de troepen.
Ook de mijn versperring is nu in orde. Met het oog
op de scheepvaart heef Turkije sleöhts contactmijnen
gebruikt, die door eeu electrische geleiding van het
land af tot ontploffiug kunnen worden gebracht. Men
verwacht, dat Turkije door deze maatregelen in staat
zal zijn een aanval van Italië af te slaan.
Een Italiaansche officiëuze nota doet mededee-
ling van de ophanden zijnde uitvaardiging van een
dekreet, waarbij tot 31 December machtiging wordt
gegeven tot- het openen van een nieuw buitengewoon
crediet van 25 millioen lire voor de expeditie naar
Tripoli en Barka.
Volgens een telegram aan de National Zeitung
uit Saloniki neemt de opwinding in Albanië een erns
tig karakter aan. De Malissoren zouden uit Italië
2000 mauser-geweren gekregen hebben. Turksche
troepen zijn er heen getrokken.
FRANKRIJK. De eerste dag van de discussie in de
Kamer over het Fransch-Duitsche vergelijk heeft een
vrij kalm en vrij goed' verloop voor de regeering ge
had. Een moti© tot uitstel werd verworpen. De ver
gadering kenmerkte zich vooral hierdoor, dat vrijwel
alle sprekers met klem betoogden, dat de onderhande
lingen met Spanje in hartelijken geest en met eerbie
diging- van Spanjefs waardigheid gevoerd moesten
worden.
De minister va,n buitenlandsehe zaken, de heer de
Selves, begon zijn redevoering met dte Kamer te ver
zoeken hem stilzwijgen te schenken, daar hij over ern
stige dingen zou spreken.
Na Duitschland ons leedwezen betuigd te hebben
aldus de minister over de zending van een oorlogs
schip, hebben wij onderhandelingen aangeknoopt.
Spanje nam er aan deel, omdat Engeland er. ook aan
deel had moeten nemen. Wij hebben voor een bespre
king 3 voorwaarden gesteld!: 1. Onze vriend' en bond
genoot zou op de hoogte gehouden worden; 2. de Acte
van Algeciras zou er mede in betrokken worden; 3.
Duitschland' zou geen gebied in Marokko verlangen.
Duitschland deelde ons toen mede, dat de openbare
meening in dat het rijk schadeloosstellingen eischteen
dat het ons protectoraat in Marokko zou aanvaarden.
Het zeide ons: Gij hebt verdragen met Engeland/ Ita
lië en Spanje, wat zult gij met ons doen?
De langzaamheid der onderhandelingen bewees, dat
wij aanhoudend Verzet boden tegen de Duitsche ei-
schen. Minister von Kiderlen verklaarde aan Cam-
bon, dat Duitschland bereid was1 toe te stemmen in
een wijziging van 'het gebied! van Togo en Kameroen,
doch hij verlangde Gaboen en Kongo tusschen de zee
en de Sangha. Wij verklaarden, dat wij op dezen
grondslag niet met de onderhandelingen voort konden
gaan. Op dit oogenblik heerschte er een gespannen
toestand'. Men heeft gezegd, dat onze vrienden ons
tot een conflict dreven, doch dat was eten dwaling in
alle opzichten. Onze vrienden stonden aan onze zijde
gereed om ons de medewerking te verleenen, welke
door de omstandigheden gevergd! kon worden, doch
op geen oogenblik hebben zij prikkelende woorden ge
bezigd.
De minister wenscht zichzelf dan geluk met de be
paling, volgens ^welke mogelijke moeilijkheden, betref
fende Kongo aan het Haagsche Hof zouden worden
voorgelegd. Hij verklaart, dat dte regeering de levens
kracht der bezittingen in Aequatoriaal Afrika waar
borgt en er nooit over gedacht heeft, het recht van
voorkeur op Belgisch Kongo op t;e geven. Het verge
lijk geeft Frankrijk ook de volstrekte vrijheid in Ma
rokko. De minister toont aan, dat het noodzakelijk
was, de economische vrijheid in Marokko te waarbor
gen.
Met betrekking tot Spanje bestaat onze politiek
hierin, dat wij zeggen: Wij hebben tot den prijs van
groote opofferingen een nieuwen toestand in Marok
ko verkregen; gij zult iu ons nieuw bezit deelen, in
dien gij ook de toegestane opofferingen met ons deelt.
Wij zullen dat tot Spanje zeggen, zorg dragende zijn
waardigheid te ontzien. (Levendige toejuichingen).
Een groot land als Frankrijk moet geen misbruik ma
ken van zijn kracht. (Beweging aan de rechterzijde,
in het centrum en aan de uiterste linkerzijde. Het
tumult duurt verscheidene minuten). Het zou eeu
laakbare handeling' zijn, de betrekkingen met Spanje
anders op te vatten dan in vriendschappelijken geest.
(Levendige toejuichingen). Het vergelijk ontlast onzo
buitenlandsehe politiek van een voortdurende moge
lijkheid van conflicten. Frankrijk moet in staat zijn
deel te nemen aan de buitenlandsehe aangelegenhe
den in vredelievenden geest. Wij willen onze taak
volbrengen door onze vriendschappelijke en bondge
nootschappelijke betrekkingen nauwer aan te halen,
aldus beantwoordende aan de gevoelens van de mi
nisters van buitenlandsehe zaken van Engeland en
van de met ons verbonden mogendheid. (Levendige
toejuichingen aan de linkerzijde en op verschillende
banken).
ENGELAND. De minister van. buitenlandsehe za
ken heeft nog eens weer gesproken over de Engelsch-
Duitsche betrekkingen. In verband! met de rede van
den liberalen afgevaardigde Norman, die sprak van de
groote ontmoediging zoowel in Engeland als. in
Duitschland gevoeld door het volk, dat elkaar goedge
zind was en op goede betrekkingen hoopte, zeide de
heer Grey: Ik zou alles willen doen, wat ik kon om die
ontmoediging te doen verdwijnen. Nonnan zeide, dat
de gezindheid in Duitschland' thans niet goed' is. Het
kan zijn, dat wij nog een weinig moeten wachten, tot
de atmosfeer gunstiger is, maar aan den anderen kant
moet men zich herinneren, dat de Marokkaansche
kwestie uit den weg is geruimd) en ik zou willen her
halen, dat de regeling van de Marokkaansche kwestie
het pad van de diplomatie in de toekomst moest effe
nen. Al is het waar, dat Frankrijk en Duitschland
met elkaar de kwestie hebben uitgemaakt, wij zijn
maar al te verheugd! partij te trekken van elke moge
lijke effening van het pad der diplomatie.
De minister-president Asquith heeft gistermid
dag aan een afvaardiging van anti-suffagrists ver
klaard, dat hij, ofschoon in 't algemeen tegen een re
ferendum zijnde, van meening was, dat een volksstem
ming over het- kiesrecht voor de vrouw bij uitzonde
ring aanbeveling zou kunnen verdienen, omdat het
een kardinale, hoewel nie.t-politieke kwestie was.
DUITSCHLAND. Een paar spionnen voor Enge-
land! zijn door het gerechtshof te Leipzig tot zeer
zware straffen veroordeeld) o. a. 7 en 12 jaar
tuchthuisstraf. Men heeft blijkbaar voorbeelden wil
len stellen en de openbare meening kan zich hiermee
vereeni'gen. De bladen noemen deze straffen doel
treffend' en vinden dat deze harde les noodig was om
het wijdvertakte Engelsche spionnensysteem in
Duitschland' een vernietigenden slag toe te brengen.
De Duitsche regeering moet zich op het oogenblik
bezig houden met de voorbereiding van een wetsont
werp, dat ®eh belangrijke verscherping zal bevatten
