DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
m2.
Aangifte van Leerlingen
No 17
Honderd en veertiende jaargang.
ZATERDAG
20 JANUARI.
Metselen en Kleêrmaken
U. VAN DER HEIJ
Propaganda voor sisd en streek.
BINNENLAND
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat
3 bladen.
voor den cursus 19121913,
ZONDAGSWET.
ÏAV]
ami vangende APRIL e.k., op eiken Uomlerdag,
Vrijdag en Zaterdag der maand FEBRUARI,
's voorm. van 913 en 's nam. van U/24 uren.
Behalve het practisch en theoretisch onder-
wijh in de vakken Timiiierei), lifachiiiebaiik-
werhen en Smeden, Menbelinaken en Schil
deren, wordt er ook onderwijs in het
gegeven.
(Onvermogende ouders van leerlingen in beide laatst
genoemde vakken kunnen in aanmerking komen voor
een wekelijksehe vergoeding).
PQT* De leeftijd van 13 jaren moet zijn bereikt.
Onvermogenden kosteloosniet-onvermogenden
betalen een schoolgeld van
16.—, f 13.flS.—, f34 f30.— oi
t 36.— in het Jaar.
'SjgsglSP1» Leermiddelen en Gereedschappen
worden aan allen kosteloos verstrekt.
Nadere inlichtingen geeft de Directeur
ALKMAAR, 20 Januari.
Reeds dikwijls is in dit blad] gewezen op een aan
zienlijke bron van inkomsten, die in deze streek wel
reeds, maar toch niet voldoende werd' aangeboordhet
vreemdelingenverkeer.
Nog altijd wordt in ons land niet genoeg ingezien,
van welk een grooten invloed1 dit verkeer op de alge
meene welvaart.... kan zijnl
Bijzonder leerzaam is daarom een tweetal artikelen
in de beide laatste nummers van „Gemeentebelangen.'
Men vindt daarin o.a. vermeld, dat in Frankrijk
het vreemdelingenverkeer 38 per hoofd en per jaar
opbrengt, terwijl de uitvoer van Fransche artikelen
per hoofd en per jaar 60 bedraagt, dat Zwitserland
meer van zijn vreemdelingenverkeer dan van zijn han
delsexport geniet, dat, blijkens verklaringen van
staathuishoudkundigen het goud der vreemdelingen
den wagen van de-nationale industrie en handel in
Italië in het rechte spoor houdt, dat in Zwitserland
het aantal landarbeiders 45.000, dat der fabrieksarbei
ders 45.000, dat der hotel-geëmployeerden 35000 be
draagt. De schrijver, naar wiens bijdrage wij overi
gens verwijzen, berekent o.a. nog, dat in 1910 in Am
sterdam door vreemdelingen is achtergelaten vijf mil-
lioen zes honderd duizendl gulden.
Een deel der Amsterdam bezoekende vreemdelingen
komt op Vrijdag onze kaasmarkt, ons museum en en
kele geveltjes en grachtjes bezichtigen. Maar van
de historische herinneringen, van de natuurschoonhe
den uit onze omgeving, welke zelfs aan verwende
oogen velerlei bekoring biedt, weten zij niets. Als
zij nu eens op de hoogte werden gebracht van hetgeen
eigenaardig en merkwaardig in deze streek is, als ze
11a hier 's Vrijdags te hebben bezichtigd, hetgeen hen
interesseert, in de gelegenheid werden gesteld in onze
omgeving een kijkje te nemen en vervolgens met een
snelle (liefst directe) verbinding de hoofdstad te be
reiken zou er dau niet veel] meer aan hen worden
verdiend, zou het bezoek dan nog niet veel drukker
worden? Natuurlijk moet men het hun aangenaam
maken, hen lokken, hier door voor hen een typische
boerenwoning ter bezichtiging te stellen, daar door
hen te laten zien hoe de zoozeer bewonderde kaasjes
worden gemaakt, elders door op een korte duinwande
ling hen eenig denkbeeld te geven omtrent onze duin-
beplanting en wellicht zou dé zeewering voor reizigers,
die verder zien dan hun neus lang is en wel eens wil
len weten hoe het volk dér lage landen den zwaren
strijd tegen de zee voert, niet de minste aantrekkelijk
heid vormen. Dat alles gaan de buitenlanders nu
voorbij, omdat hun aandacht er niet voldoende op
wordt gevestigd', omdat het hun niet gemakkelijk
wordt gemaakt er te komen.
Maar wat praten wij van buitenlanders? Zijn onze
eigen landgenooten dan op de hoogte, heeft men hun
oogen voldoendé geopend voor onze omgeving? Neen
immers I
Bij alle waardeering voor hetgeen de vereenigingen,
welke bevordering van het vreemdelingenverkeer naar
de stad en enkele naburige gemeenten beoogen, heb
ben gedaan, ondanks alle verheugenis over verschijn
selen, die er op wijzen, dat in de omgeving meer nog
dan in de stad, wordt ingezien, dat een dusdanige ver-
eeniging niet in de eerste plaats voor volksvermaken
heeft te zorgen, moet nog altijd worden aangedrongen
op intensiever arbeid, welke door concentratie gemak
kelijker zou kunnen worden gemaakt. Samenwerking
van de plaatselijke vereenigingen daarop dient te
worden aangestuurd, omdat men door gezamenlijk
eenzelfde doel na te streven dit des te krachtiger kan
doen. Hoeveel goedkooper zou meu kunnen advertee-
ren, indien men dit voor gezamenlijke rekening deed
en hoeveel meer zouden die gecombineerde annonces
de aandacht trekken! Hoeveel beter zou men andere
propaganda-middelen, artistiek uitgevoerde reclame
platen (waarvoor men een prijsvraag uitschrijft met
flinke prijzen, zoodat men eenigen tijd de ingekomen
ontwerpen in verschillende gedeelten van ons land kan
tentoonstellen, hetgeen op zich zelf al een mooie re
clame is), vlotgeschreven engoedgeïllustreerdeboekjes,
waarin de bezienswaardigheden van onze mooie stad
en haar aan afwisseling zoo rijke omgeving in woord
en beeld werden geschetst, kunnen toepassen! Hoe
veel krachtiger zou men staan, indien men zich geza
menlijk kon wenden tot corporaties (gemeenteraden,
spoorwegmaatschappijen), indien de bevordering van
het vreemdelingenverkeer medewerking van deze
mocht vragen.
Wat zou men door samenwerking een prachtige
propaganda in het gansche land kunnen maken voor
stad en streek! Indien bijv. dit jaar het armelijk
Schoorl, zooals Ilildebrand kon schrijven, de gemeente
met haar prachtige omgeving aan blonde duinen en
landelijk schoon, gelijk er in een der laatste nummeTS
van Eigen Haard valt te lezen, welke binnen enkele
jaren vooral des zomers een zeer gezocht plekje zal
zijn voor hen, die van natuurschoon willien genieten
en daarbij den comfort wenschen van den modernen
tijd, indien Schoorl dit jaar werd aangesloten bij het
spoorwegnet der Hollandscbe IJzeren Spoorwegmaat
schappij, had men een ongezochte gelegenheid. Maar
helaas daarvan zal wel geen sprake zijn. De rails
liggen er, het materiaal is er ook wel, maar voor dat
het Alkmaarsche stationsemplacement verruimd is,
is ingebruikneming van dit baanvak niet mogelijk.
En vóór het najaar zal dat stationsemplacement wel
niet gereed zijn. Maar er ist iets anders.
Van Amsterdam naar Alkmaar zal er door de Alk
maar Packet een boot in de vaart worden gelegd wel
ke in ons vaderland haar weerga niet vindt. Voor deze
belangrijke gebeurtenis zullen naar alle waarschijnlijk
heid journalisten worden uitgenoodigd. Als nu eens
kon woTden verkregen, dat er één dag een extra-trein
voor die journalisten reed zou dat dau niet een
schoone gelegenheid zijn om een journalisten-tocht te
organiseeren van enkele dagen, in den zelfden geest
als dit verleden jaar door de Noord-Ooster-Loaalspoor-
wegmaatschappij is gedaan? Zoo'n journalistieke
ontdekkingsreis, beginnend te Amsterdam met een
boottocht naar Alkmaar, met een extra-Tit langs een
nog niet geopende spoorweglij n, met allerlei welgeko
zen en goedingerichte uitstapjes in de aan verschei
denheid zoo bijzonder begunstigde omgeving daar
zit eopie in en dus reclame voor de streek. Reclame
welke behalve werk, ook geld zal kosten, maar geld
waard is en geld zal opbrengen.
Men stelle zich eens voor, dat vertegenwoordigers
van talrijke couranten, van de groote, de provinciale
en lokale dagbladpers, uit het geheele land deze streek
vrijwel gelijktijdig in bijzonderheden gaan beschrijven
dat de geïllustreerde pers, in de zelfde week door fo
to's de opgewekte belangstelling gaat prikkelen is
er algemeener, pakkender propaganda in ons eigen
land denkbaar? Weet men één uitvoerbaar middel aan
te wijzen, dat het vreemdelingenverkeer méér kan be
vorderen
Men zal vragen, waarom het zoo gewenscht is, juist
dit jaar dit middel aan te grijpen. Ons antwoord
luidt: omdat het denkbeeld de bekoring van het nieu
we heeft en daardoor kans van uitnemend slagen
biedt. Wanneer strakjes d'it propaganda-pad zal zijn
afgesleten, wanneer in andere streken van ons land
dergelijke méér-daagsche journalistentochtjes worden
georganiseerd, wanneer de redacties der bladen meer
soortgelijke verzoeken krijgen, dan is het gunstige ge
tij natuurlijk verloopen.
Willen de vereenigingen tot bevordering van het
vreemdelingenverkeer in Alkmaar en zijn omgeving,
samenwerken, gezamenlijk de handen uit de mouwen
steken, medewerking zoekend bij spoor-, tram- en
bootmaatschappijen belanghebbenden bij het plan
teneinde een krachtige proapganda te maken, dau
kan dit jaar een gelegenheid worden aangegrepen om
deze streek, meer nog dan tot nu, bij nationale plei
zier-reizigers in trek te doen komen, die men naar
onze bescheiden meening niet dan na ernstige over
weging en onoverkomelijk gebleken bezwaren onbenut
zou mogen laten voorbijgaan.
PLAN 1913.
Het Uitvoerend Comité der Centrale Commissie
oor Plan 1913 deelt het volgende mede:
De dagbladen hebben reeds melding gemaakt van
een plan van den algemeenen secretaris der Maat
schappij van Nijverheid om, naar aanleiding van de
opening van het Vredespaleis in 1913, in den zomer
van dat jaar, niet enkel 's-Gravenhage maar geheel
Nederland aantrekkelijk te maken voor vreemdelin
gen.
Dit zou geschieden doordat een groot aantal ste
den haar specialiteit op den voorgrond zouden bren
gen en door een rondreis langs die steden, 't zij per
trein, automobiel of boot, gemakkelijk te maken.'
Dit plan is door het Hoofdbestuur der Maatschap
pij van Nijverheid in onze handen gesteld ter verwe
zenlijking en mitsdien hebben wij de eer, hierbij een
algemeene opwekking te richten aan vereenigingen ol
personen om te overwegen of in de plaats hunner in
woning iets op touw te zetten, dat kenmerkend is
voor de streek en in bijzondere mate belangwekkend
voor vreemdelingen.
De Commissie geeft de voorkeur aan kleine ten
toonstellingen, mits bestaande uit „eerste klasse
voorwerpen.
Het verdient ook aanbeveling de bestaande plaatse
lijke aantrekkelijkheid, als kerken, musea, oude ge
bouwen, bijzondere openbare werken en toongevende
bedrijven onder de aandacht te brengen.
Men moet daarbij echter van deze veronderstelling
uitgaan, dat de vreemdeling, die de Nederlandsche
tentoonstellingssteden bezoekt, op zijn rondreis niet in
elke plaats lang zal kunnen toeven, zoodat men er te
gen moet waken hem te veel voor te zetten.
In deze gedachtengang behoeft hetgeen men op
touw zet niet kostbaar te zijn, zoodat de Commissie
ertrouwt, dat dé benoodigde gelden in eigen kring
gevonden kunnen worden, al of niet met steun der
plaatselijke overheid;
De hulp die de Centrale Commissie u meent te kun
nen aanbieden, bestaat in:
lo. het verzamelen en ordenen der verschillende
plannen en het geven van raad bij de uitvoering;
2o. het bevorderen van een goedkoop, aangenaam
en gemakkelijk verkeer;
3o. het bevorderen van doelmatige reclame in het
buitenland.
Vooral met het oog hierop is het zoo gewenscht dat
de Commissie spoedig in kennis worde gesteld met de
plannen.
Zij vertrouwt, dat uit het voorafgaande duidelijk
blijkt, dat het hare bedoeling is, dat de organisatie der
tentoonstellingen met alles wat daartoe behoort, uit
gezonderd de reclame in het buitenland, in handen
blijft der plaatselijke comités.
Van verschillende zijden werden reeds plannen ken
baar gemaakt. Het initiatief daartoe ging deels uit
van burgemeesters, deels van plaatselijke vereenigin
gen.
Het Uitvoerend Comité bestaat uit de heeren: jhr.
C. F. van de Poll, voorzitter, G. S. de Clercq, secreta
ris, jhr. Mr. H. W. van Asch van Wijck, D. Foekema,
Edo J. Bergsma en F. W. C. baron van Tuyll van Se-
rooskerken.
Het Bureau der Commissie is gevestigd1: Paviljoen,
Haarlem.
tegen de heeren Burgersdijk en Niermans, houders
van Templun Salamonis, de bekende boekhandelaars
en auctionnarissen, wegens het voorhanden hebben
van geschriften, waarvan de inhoud in strijd wordt
geacht met bepalingen der Zedelijkheidswetteu. Do
zaak is bij het Leidsche kantongerecht in onderzoek.
RUZIE OM EEN STUK HEIDE.
De onder Barneveld gelegen „Wesselsche Heide",
die vroeger gemeenschappelijk eigendom was, doch
later door eenige in de nabijheid wonende landbouwers
onderling verdeeld werd, heeft de laatste jaren reeds
tot heel wat twisten aanleiding gegeven. Een groot
gedeelte der bewoners toch van de buurtschap Esveld,
waarin genoemde heide is gelegen, blijft dezen grond
nog steeds als gemeenschappelijk eigendom beschou
wen en duldt niet, dat er gronden van in cultuur ge-
biacht of gebouwen op geplaatst worden. Zoo is nu
weer eeu reeds bijna voltooide schuur, die daar voor
rekening van zekeren Duits gebouwd' werd, door een
20-tal landbouwers, gewapend met bijlen, enz. midden
op den dag in elkaar geslagen en verwoest. Hoewel
ook nu weer aangifte aan de politie gedaan is, schijnt
de justitie toch onmachtig te zijn, aan dezen onge-
wenschten toestand een einde te maken.
De ambtenaar van het O. M. bij het kantongerecht
te Breda, mr. F. Couvée, heeft gemeend de wegens het
werken in het openbaar op den tweeden Kerstdag ge-
verbaliseerden, niet te moeten vervolgen, wijl z. i. de
Zondagswet niet meer toepasselijk is op den tweeden
Kerstdag, nu deze voor de Katholieken niet meer als
feestdag geldt. Yad.
UIT URSEM.
In de gistermiddag gehouden raadsvergadering
fungeerde de heer Jb. de Leeuw, gemeente-secretaris
van Schermerhorn, wegens ziekte van den heer J.
Hille als secretaris en was de heer Stam afwezig.
Na onveranderde vaststelling der notulen bleek uit
de plaatshebbende loting, aanwijzende de volgorde der
eventueel te houden stemmingen dat het reglement
van orde werd gehandhaafd.
Medegedeeld werd dat ingekomen was een schrij
ven van Ged. Staten, inhoudende de goedkeuring der
gemeenterekeniug dienst 1910, zooals zij door B. en
W. voorloopig was vastgesteld;
dat Ged. Staten de beslissing omtrent de gemeen
te-begrooting 1912 verdaagden.
Deze medodeelingen werden voor kennisgeving
aangenomen, nadat de heer de Geus opgemerkt had,
dat hij gaarne gezien had dat op het convocatiebiljet
was vermeld dat deze stukken waren ingekomen, dan
had de raad ze vooraf kunnen inzien.
De voorzitter zeide daarop dat hij de stukken, die aan
B. en W. gericht waren, alleen den raad voor liet le
zen, omdat hij wist dat de raad er wel nieuwsgierig
naar zou zija.
Ter tafel werd gebracht de benoeming van een on
derwijzeres aan de O. L. School. Nadat de verschillen
de stukkeu door enkele leden waren ingezien, werd be
noemd mej. Smit te Amsterdam, no. 1 der voordracht
met algemeene stemmen.
Op voorstel van den voorzitter werd de indiensttre
ding bepaald op 1 Februari.
Bij de rondvraag vroeg de heer de Geus of het niet
mogelijk was dat ieder lid van den raad een exemplaar
van het reglement van orde zou kunnen krijgen, waar
op de voorzitter bevestigend antwoordde.
De heer Oud't vroeg inlichtingen omtrent de ver
bouwing van de dokterswoning en zou gaarne zien
dat de opzichter omtrent deze aangelegenheid1 eenige
voeling zal houden met den raad.
De voorzitter zeide dat dit zal' gebeuren.
De vergadering werd daarna gesloten.
Gemengd nieuws.
SCHIPBREUKELINGEN.
Het Engelsche stoomschip „Coquet" bracht gisteren
te IJmuiden aan drie opvarenden van den Duitschen
loodssehoener no. 4 uit Cuxhaven, die in een open
boot van hun vaartuig waren afgedreven en reeds
acht uui in die boot hulpeloos hadden rondgezwalkt.
De „Coquet" kwam bij het binnenkomen te IJmui
den in botsing met het in de buitenhaven gestopt lig
gende Duitsche stoomschip „Brisbane." Eeu vlet ge
raakte tussehen beide stoomschepen bekneld, waarbij
de vletterman B. Kramer zware inwendige kneuzin
gen bekwam.
VERGIFTIGING?
In een gezin in de Blankenstraat te Amsterdam,
bestaande uit man, vrouw en drie kinderen zijn giste
ren, na het nuttigen van soep vergiftigingsverschijn
selen waargenomen, die zich uitten in brakingen. Een
ter hulp geroepen dokter heeft de soep en het braak
sel door de politie in beslag doen nemen. Alleen de
man ondervond geen hinder, hoewel hij evenzeer als
de anderen van de soep gegeten had.
GASBEDWELMING.
De student V., wonende bij den sigarenwinkelier R.,
te Leiden, is gistermorgen half acht bewusteloos op
zijn bed gevonden, terwijl in de geheel gesloten kamer
een sterke gaslucht heerschte. De ontboden arts con
stateerde vermoedelijke gasvergiftiging en oordeelde
overbrenging naar het hospitaal Wallon noodig. Bij
het afzenden van dit bericht was de patiënt nog niet
tot het bewustzijn teruggekeerd. In de gasleiding op
de kamer werd een scheur ontdekt.
UIT HOORN.
In dé laatst gehouden vergadering der Kamer van
Koophandel en Fabrieken kwam in een missive van dc
„Hoornsche Middenstandsvereeniging," waarin gewe
zen werd op den achteruitgang der verschillende
markten in Hoorn, terwijl daarnaast aan de Kamer
het verzoek werd gericht een onderzoék naar de oor
zaken van dien achteruitgang te willen instellen, in
zonderheid1 naar den toestand der botermarkt.
Zeer uitvoerige besprekingen werden naar aanlei
ding van deze missive gevoerd.
De Kamer, de zaak gaarne in onderzoek nemende,
sprak als haar oordeel uit, dat er naar .gestreefd moet
worden, dat het èn aanvoerders èn bezoekers der mark
ten aangenaam en gemakkelijk moet worden gemaakt.
Men moet verder trachten, in het belang van den
winkelstand, de bezoekers van buiten zoo lang moge
lijk in de stad te houden en ze door de stad te voeren.
liet laatste wordt bereikt, dóór de markten zooveel
mogelijk te doen houden in het centrum der stad.
Mede werd betoogd, dat het wenschelijk is, dat de ver
schillende markten worden gecombineerd, als zijnde
in het belang der aanvoerders.
Besloten werd door de leden, die zich daartoe in
commissie verdeelen, nog een nader onderzoek te doen
instellen, terwijl dan in een volgende vergadering
rapport kan worden uitgebracht.
UIT SCHERMERHORN.
In de vergadering van de Tuinbouwvereeniging
„Schermerhorn en Omstreken" werd na verschillende
besprekingen aangaande het keuren der te veilen pro
ducten aan de afslagmarkt te Purmerend en de daar
aan verbonden boeteregeling, die volgens velen nog al
wat te wenschen overliet, besloten een schrijven te
richten aan het bestuur der afslagvereenigiug, waarin
de tegen die keuring en boeteheffing bestaande grie
ven zullen worden medegedeeld.
Verder werd besloten meerdere landbouwbenoodigd-
heden, waaronder ook hulpmeststoffen en broei glas
coöperatief aan te schaffen.
Een ingediend voorstel tot onderlinge hulp bü ziek
te en overlijden werd aangehouden tot de volgende
vergadering.
DE ZEDELIJKHEIDS WETTEN.
De Leidsche politie heeft proces-verba al opgemaakt
UIT IIENSBROEK.
De heer A. Peereboom is benoemd tot
melkcontro-
