DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
e
t
bus fÖ.W
L 8
bus //.SO
0.80
VtMo
V2
No. 24
Honderd en veertiende Jaargang
1912.
MAANDAG
29 J A N U A R I.
t
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
1903.
1907.
1912
100
103
93
51
59
42
19
25
14
37
21
13
16
20
18
30
49
42
49
51
44
81
53
110
7
8
7
14
nieuwen
rijksdag
is* nu
COURANT
0
ALKMAAE, 29 Januari.
Do herstemmingen, welke de afgeloopen week in
Duitschland hebben plaats gehad, maakten, dat de
rijksdag, die den zevenden Februari bijeen zal komen,
er geheel anders zal uitzien dan zijn voorganger. Het
conservatief-clericale blok is verslagen en de voor
spelling van den vorigen rijkskanselier, den heer v.
Biilow, dat de sociaal-democraten zouden profiteeren
van de gevoerde blokpolitiek is volkomen bevestigd.
In dezen eersten slag, den 12den Januari, kregen dc
sociaal-democraten 4 en een kwart millioen van de 14
millioen stemmen en 64 mandaten, en 20 Januari
kwamen er nog 8, 22 Januari nog 27 en 25 Januari
nog 11 bij, zoodat zij nu 110 zetels hebben. Het is
niet oninteressant in een staatje eens even na te gaan,
hoe de partijen uit de verkiezingen van 1903, 1907 en
1912 zijn te voorschijn gekomen en daarom laten wij
hier een lijstje volgen, dat zulk een overzicht biedt:
Centrum
Conservatieven
Rjjkspartij
Economische Vereeniging
en anti-sem.
Polen
Vrijzinnige volkspa.tij
Nationaal-liberalen
Sociaal-democraten
Elzss-Lotharingers
Welven en wilden
De berekening voor den
aldus: dat heb blauw-zwarte blok 191 stemmen kan
uitbrengen, de tegenstanders 202 (de meerderheid is
199) en dat er dan nog 1 Deen en 3 Wilden overblij
ven.
Het is dus in elk geval een dubbeltje op zijn kant.
Vast staat echter, dat de overmacht van het blok, ge
broken is, dat de sociaal-democraten dank zij mc-
de de hulp der vrijzinnigen, die liever rood dan zwart
stemden 110 zetels hebben, en dat de heer v. Beth-
mann Hollweg nu maar moet zien, hoe hij met den
nieuwen rijksdag zal kunnen regeeren. Vermoedelijk
zal de regeering nu eens moeten steunen op een com
binatie van links en rechts bijv. bij voorstellen tot
versterking van leger en vloot, waar de socialisten te
gen zijn dan weer op een zuivere meerderheid van
links. Kleine groepjes zullen soms den doorslag kun
nen geven. En het Centrum is een sterke oppositie
partij geworden, die vaak van grooten invloed kan
zijn en daarvan natuurlijk zal profiteeren.
De Duitsche couranten gaven allerlei beschouwi i-
gen en voorspellingen en daarvan zou een lang relaas
zijn te geven, wat we echter maar niet zullen doen.
De couranten spraken verder breedvoerig over de fees
telijke en plechtige viering van den 200sten geboorte
ry
i
dag van Erederik den Groote en over den verjaardag
van Keizer Wilhelm, die 54 jaar is geworden.
In do Fransche pers was men deze week niet uitge
praat over Italië's houding tegenover het Fransche
schip de Manoube. Wel werd dit schip weer losgela
ten, maar de Turken, die zich aan boord bevonden,
werden gevangen gehouden. De Fransche regeering
eischte hun in vrijheidsstelling, de Italiaansche wei
gerde. De pers was opgewonden, in de Kamer werd
geïnterpelleerd. Tenslotte gaf Italië toe, maar een
nieuwe kwestie ontstond er op hetzelfde oogenblik.
Italiaansche torpedobooten brachten een kleine Fran
sche postboot, de Tavignano, naar Tripolis, deze werd
later ook weer vrijgelaten, rnaSr aangenaam is een
dergelijk optreden noch voor Italië noch voor Frank
rijk.
Do Italiaansche regeering heeft deze week besloten
tot het blokkeeren der Turksche Boode zeekust in den
omtrek van Hodeida.
Van den veldtocht hoort men overigens niet veel
meer. Alleen wordt er nog wel eens gevochten bij
Benghasi, waar do Turken aanvallend optreden. Na
tuurlijk zenden de Italianen overwinningsberichten de
wereld in, en even natuurlijk spreken de Turksche te
legrammen deze berichten tegen. Italië blijft troepen
naar het te veroveren gebied zenden en nooit sinds
1860 heeft het zooveel soldaten onder de wapens ge
had. Er zijn twee legercorpsen, het eene te Tripolis,
het andere te Benghasi, tezamen ongeveer honderd
duizend man sterk, terwijl er, naar verluidt, nog twin
tig duizend man naar Afrika zullen vertrekken. Er
zijn vierhonderd kanonnen, zesduizend paarden, ne
gen duizend muilezels, twee honderd oorlogshonden,
vijftig kilometer spoor en veertien vliegtuigen.
Italië moet wel volhouden, immers pogingen tot
bemiddeling schijnen te zijn afgestuit, en het konink
rijk kan zich niet blameeran! Inmiddels zijn er te
Iripolis reeds groote werken aanbesteed' Italië
maakte dus wel haast, daar het den toestand bij lange
na nog niet meester is.
In China wordt geen haast gemaakt. Tijd winnen
heette trouwens in China altijd alles winnen. De
Europeesche staatslieden hebben meer dan eens on
dervonden, hoe men in het IlemeLsche Rijk de kunst
verstaat, de zaken gaande te houden, in de hoop, dat
de tijd in benarde omstandigheden uitkomst zal ge
ven. Eenigen tijd geleden heette het reeds, dat de
Mantsjoe-dynastie tot aftreding had beslotéïi, doch de
laatste degen kwarneu er voortdurend berichten, die
zeiden dat men in het keizerlijk paleis daartoe nog
maar steeds niet kon besluiten, dat er Mantsjoe-prin-
sen zijn, die pogen den vrijwilligeu afstand van de
dynastie tegen te houden. En als men den man, die
als redder in den nood werd geroepen, Yóean Sji Ivai
vraagt, wat er gebeuren zal, zegt hij doodleuk„Het
onvermijdelijke, sir, het onvermijdelijke
De wanorde in h)et rijk neemt intusschen toe, hier
treedt zelfs reactie tegen de revolutionnairen op, daar
beginnen revolutionnaire Chineezen met bommen te
werpen op de handhavers van het tegenwoordige ge
zag.
Uit Servië kwamen deze week verontrustende be
richten over een oproerige beweging. Beweerd wordt,
dat er een scheuring is ontstaan onder de samenzweer
ders, die hebben deelgenomen aan de bloedige gebeur
tenissen in 1903. Er werd een vereeniging „De Zwar
te hand" opgericht, welke opheffing van de radicale
regeering en ook weinig goeds jegens den koning be
oogde. Het heet verder, dat de minister van oorlog
de samenzweerders in bescherming neemt en dat prins
Alexander tegenover hem staat. Een feit is het in
tusschen dat de prins „wegens verschil van meening
met den minister van oorlog" als inspecteur van het
leger zijn ontslag genomen heeft. Wat er verder van
de berichten aan is, zal moeten blijken. Reeds zoo
vaak bleek verontrustend Servisch nieuws weinig be
trouwbaar nieuws.
Het schijnt, dat het ministerieele leven van den
Spaanschen premier deze week aan een dun draadje
heeft gehangen. Na de gratie aan de veroordeelden
van het Cullera-proces had het kabinet zijn ontslag
genomen, het kwam weer terug, maar weldra ontston
den er geruchten, dat het ministerie weer zou gaan
en nu voor goed. De heer Canalejas heeft die geruch
ten tegengesproken, maar hij heeft den indruk niet
kunnen wegnemen, dat zijn positie verzwakt is en dat
hij binnen niet al te langen tijd tot heengaan zal wor
den gedwongen, plaats moet maken voor een conserva
tief kabinet. Wie weet, of de heer Maura heeft zijn
ministerslijstje reeds gereed!
In Paraguay heeft president Royas, door revoluti
onnairen, afgezet, na hevige gevechten weer zich mees
ter van 't gezag gemaakt. In Ecuador werd de revolu
tie gedempt; te Guajaquil, de zetel van den op
stand, heeft het gepeupel den aanvoerder der revolu-
tioniïairen, generaal Montero, vermoord. Gelukkig
voor de opstandelingen die er in deze staten altijd
zijn, komt het op een generaal meer of minder niet
aan. Ieder die zin heeft in den zetel van den presi
dent, trekt een mooie uniform aan, verzamelt solda
ten, die altijd wel te -krijgen zijn en laat zich gene
raal noemen!
DE MILITIEWET IN DE EERSTE KAMER.
Het plan is om na hervatting der werkzaamheden
op Dinsdagavond, Woensdag aanstaande in de Eerste
Kamer met de openbare behandeling der Militiewet
te beginnen.
Dr. KUYPER.
Men meldt uit Zaandam aan „De Standaard":
In de Anti-rev. kiesver. „Nederland en Oranje werd
het volgende telegram verzonden aan dr. Kuyper.
Aan Z. E. dr. A. Kuyper,
Den Haag.
„Nederland en Oranje," te Zaandam dankt God, dat
Hij u, bij het klimmen uwer jaren kracht geeft, op zoo
kloeke wijze als bij de laatste begrootingsdebatten,
weer te geven wat leeft in het hart van het Anti-rev.
volk, en bidt u verder rijkelijks 's Heeren zegen toe.
D. L. HARMS, voorzitter.
PLAN 1913.
Het Uitvoerend Comité „Plan 1913" deelt het vol
gende mede:
w Het uitvoerend comité meent, dat een deel van het
succes vau „Plan 13" zal afhangen van een pakkende:'
naam en een aantrekkelijke reclameplaat.
Het vertrouwt, dat zij, die belangstellen in het plan,
het comité willen behulpzaam zijn bij het zoeken naar
„den naam."
Men dient in aanmerking te nemen, dat, aangezien
„Plan 13" voornamelijk op touw is gezet om veel
vreemdelingen binnen onze grenzen te lokken, de
naam in de eerste plaats in het Engelsch, Duitsch eti
Fransch van suggestieve kracht moet zijn.
Naast den Nederlandechen naam geve men dan ook
op, hoe hij zal luiden in de talen onzer buren.
Dan behooren naam en reclameplaat nog aan twee
eischen te voldoen. Zij moeten wijzen op het gedecen
traliseerde karakter der feestelijkheid tal van ten
toonstellingen over het gansehe land verspreid en
ook daarop, dat de hoofdaanleiding de opening is van
het Vredespaleis, het eerste monumentale symbool van
het beginsel „vrede door recht!"
Er zijn reeds namen genoemd, waarbij het woord
tentoonstelling op den voorgrond staat; andere die
doelen op de moreele beteekenis van 1913 voor ons
land, zoowel in internationalen als nationalen zin
(18131913); dan ook namen, die als de „Ha" te
Frankfort (Internationale Luftschifffabrt Ausstel-
lung) zijn opgebouwd uit de beginletters van een lan
gen verklarenden naam, doch geen dezer voorstellen
vond nog algeheele instemming.
Men denke er dus eens over na en zende naam of
schets van een reclameplaat vóór 10 Februari in aan
het Centraal Bureau voor Vreemdelingenverkeer,
Lange Voorhout 45, 's-Gravenhage, alwaar ook nadere
inlichtingen zijn te verkrijgen.
Gemengd Nieuws.
INDISCHE FILMS.
Aan den kapitein der infanterie van het Oost-In
disch leger J. C. Lamster, die zich met verlof hier te
lande bevindt, is door het bestuur van de vereeniging
Koloniaal Instituut opgedragen een rondreis te maken
door den Indische nArchipel en daar films te vervaar
digen ten behoeve van dit Instituut. Kapitein Lam
ster heeft zich reeds te Parijs bij Pathó van een en
ander op de hoogte gesteld. Einde Februari vertrekt
hij naar Ned.-Indië.
TYPHUS.
De typhus te Drachten breidt zich nog steeds uit.
De ziekte is nu ook geconstateerd onder het personeel
der brigade marechaussee. De aangetaste is naar het
hospitaal te Assen vervoerd. Een vrouwelijke patiënt
is overleden en in een ander gezin is de vader aange
tast.
EEN PROT. BOERENBOND.
De „Stand." verneemt, dat men voornemens is op
te richten een Bond van Nederlandisch© Landbouwers,
die voor de Protestautsche boeren wil zijn wat de
Boerenbond voor Roomsche boeren is. Deze bond zul
zich niet op politiek gebied bewegen, doch wil uit
sluitend de leidende en toongaaugevendo boeren-be-
drijfsorganisatie worden, daar deze tot heden in de
Protestautsche streken ontbreekt.
ACTUEEL ZIJN.
Do redactie van het geïllustreerd weekblad Het Le
ven toont zich ongetwijfeld steeds zeer actief, maat
hot streven om actueel te zijn kan wel eens tot minder
uangeuamo toevalligheden leideu, schrijft de N. Ct.
Of is 't niet toevallig, dat van de winterkiekjes in het
jongste nummer twee precies gelijken op twee foto's
indertijd in Buiten verschenen, respectievelijk in de
nummers van 8 Februari 1908 en 20 Februari 1909 van
dat tijdschrift.
MOORDAANSLAG.
rijdagavond te 7 uur heeft ouder Meedhuizen een
22-jarige boerenknecht een moordaanslag gepleegd op
zijn 20-jarig meisje, dat van hem zwanger was. Hij
trachtte haar te verdrinken in een weiwaterput. Do
dader is geboeid naar Delfzijl overgebracht. Ilij heeft
een volledige bekentenis afgelegd. De toestand vun
het meisje is goed.
Nader wordt over deze afgrijselijke misdaad nog ge
meld
Vrijdagavond, omstreeks 10 uur, werd bij de rijks-
en gemeentepolitie te Delfzijl aangifte gedaan, dat
onder Meedhuizen een moordaanslag was gepleegd. Dc
politie begaf zich aanstonds naar genoemd dorp en
daar werd hun als de dader aangewezen de 22-jarigo
boerenknecht II. Sch., die zich reeds tc bed bevond.
Na verhoor van ongeveer een uur en na met hot
meisje, waarop de aanslag was gepleegd, te zijn ge
confronteerd, bekende II. Sch., dat hij getracht had
het 20-jarige meisje A. II., door verdrinking om het
leven te brengen.
Dit meisje was met II. Sch. bij denzelfden boer te
Meedhuizen in dienst en sedert eenigen tijd hadden de
jongelieden verkeering aangeknoopt. Gisteravond
hebben ze gezamenlijk de boerderij verlaten en zich
begeven naar het erf van een oom van het meisje, ge
it-gen in het gehucht Wilderhof, onder Slochtereu.
Daar heeft II. Sch. zijn meisje met het hoofd naar be
neden geworpen in een weiwaterput. Het gelukte het
slachtoffer, zich om te keeren eu toen om hulp te roe
pen, doch de misdadiger, zeker hopende, dat zij toch
niet alleen uit den put zou komen en dus verdrinken
zou, verwijderde zich en ging kalm naar huis.
De toestand van het meisje is tot dusverre goed.
NATIONALE VEREENIGING TEGEN DE
WERKLOOSHEID.
Zaterdagmiddag heeft in American Hotel te Am
sterdam, onder voorzitterschap van prof. mr. M. W. E.
Treub, de nationale vereeniging tegen de werkloosheid
oen vergadering gehouden. Het voorstel om een sec
tie voor verzekering in het leven te roepen, werd door
het bestuur teruggenomen. De voorzitter deelde me
de, dat er namelijk pogingen in het werk worden ge
steld om samenwerking te verkrijgen tusschen de ver
schillende gemeentelijke werkloosheidfondsen.
Het bestuur acht het daarom beter een afwachtende
houding aan te nemen, daar er anders kans zou be
staan, dat er twee lichamen zouden komen, die in de
zelfde richting werkzaam zijn. Op de volgende alge-
moene vergadering hoopt het bestuur met nadere voor
stellen dienaangaande te komen.
IJS.
Nauwelijks heeft het weer eenigszins goed ge
vroren of tal van ijsclubs in Friesland zijn weer in ac
tie. Vele wedstrijden waren reeds tegen gisteren en
heden uitgeschreven, o.a. een te Leeuwarden op de
banen van „de IJsclub," waarvoor 32 der bekendste
rijders zijn uitgenoodigd.
Op de ijsbaan „Thialf" te Heerenveen, die Za
terdag geopend is, zal heden een hardrijderij onder
clubleden worden gehouden.
In de Eems bij Delfzijl is veel drijf ijs, waardoor
de scheepvaart belemmerd wordt.
Men meldt uit Monnikendam, dat het ijs op de
