STADSNIEUW 8.
No. 035 f 100.000No. 9990 f 26.000Nos. 4857
•n 7931 elk f 1000; Nos. 10778, 11648, 17286, 18481
en 20828 elk f 400; Nos. 8761, 9901, 15083, 15632,
17248 en 20163 elk f 200; Nos. 1692, 2174, 5492,
7580, 8306, 15114, 19561, 20152, 20405 en 20456 elk
f 100
prijs, P. Kloosterboer Jnz. 3e prijs en D. Madderom
Jnz. 4e prijs. Er was ook van de zijde van het publiek
reel belangstelling.
UIT OUDKARSPEL.
Bij de gisteren gehouden stemming voor drie leden
van den polder Kerk en Dergmeer, waarvan do heer
K. Kroon CKz. periodiek aftredende was en de heeren
A. Vroegop te Noordscharwoude en F. de Boer Fz. te
Oudkarspel wegens verkoop hunner landerijen aftre
den moesten, is herbenoemd de heer K. Kroon CKz.
en in de plaats van de beide aftredeudeu zijn benoemd
de heeTen 0. Winder Cz. en C. Hart IIz., beiden te
Oudkarspel.
KORTE BERICHTEN.
Da V. V. V. (Vereeniging tot bevordering van
Vreemdelingenverkeer in Arnhem en Omstreken) heeft
adressen gericht tot de Mij. tot expl. van S. 8. en de
H. IJ. S. M. met het verzoek, den komenden zomer
bijzondere vacantiekaarten uit te geven.
De plaatselijke schoolcommissie te 's-Gravenhage
heeft zich gisteravond met 25 tegen 11 stemmen in
beginsel uitgesproken voor een z.g. strenge school.
Bjj de gisteren te 's-Gravenhage gehouden ver
kiezing voor de Kamer van Arbeid in het logement
en kofflehuisbedrijt werd slechts één stem uitgobracht
en deze was van onwaarde, zoodat de verkieziug geen
resultaat opleverde.
De man die te Haarlemmermeer zijn zuster
doodschoot en daarna zichzelf van het leven wilde
terooven, zal naar alle waarschijnlijkheid niet aan de
gevolgen overljjden maar levenslang krankzinnig
blijven.
Er heeft zich te Amsterdam eene afdeeling der
Nederl&ndsche Padvinders-Organisatie gevormd, die
zich ten doel stelt de belangen der Padvindsters te
behartigen.
Te Bellingwolde is een kalf geboren met twee
koppen, zes pooten en twee staarten
DE KOUDE.
Als bewjjs hoe streng de vorst is geweest meldt
men uit Uarlingen, dat tal van zeevogels bij het gaan
zitten op het ijs daarop vastvroren en dan wanhopige
pogingen aanwendden weer los te geraken. Soms ge
lukte dit, doch meestal moest de vogel den strijd op
geven om zich dood te laten vriezen. Men herinnert
zich niet dit verschijnsel eerder te hebben waarge
nomen.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is in een
der Zigeuner-woningen te Voerendaal (L.) een ventje
van zes jaar dood in zijn slaapkamer gevönden. Na
onderzoek bleek, dat het arme knaapje bevroren was.
Zondagavond viel iemand te Ede, terwijl hij
wachtte op een dienstbode, zijn beminde, waarschijn
lijk door de strenge koude bevangen, bewusteloos op
den grond. In de woning van een arts gebracht, is
hij, zonder tot bewustzijn te zijn gekomen, spoedig
gestorven.
STAATSLOTERIJ.
Trekking van heden. 5e klasse, 15e lijst.
ONS STANDPUNT.
Naar aanleiding van een tweetal ingezonden stuk
ken in het nummer van heden willen wij enkele op
merkingen maken en. daarbij ons standpunt nog eens
uiteenzetten.
in hoeverre, wij den heer Van den Bosch hebben te
beschouwen als den onderteekenaar, die het initiatief
heeft genomen voor de protestbeweging, wij bedoelen
als den man, tot wien ons onderschrift in het nummer
van Zaterdag was gericht, weten we niet, maar wel
weten we dat de naam van den heer Van den Bosch
een van die is, welke wij niet direct onder het adres
hadden verwacht. Of de heer Van den Bosch, alvo
rens aan een dergelijke protestbeweging zijn naam te
verleeneu niet humaner had gehandeld met den per
soon van den hoofdredacteur dien hij anders ook
wel weet te vinden! Woensdagavond of Donderdag
morgen of daarna te waarschuwen?
De heer Van den Bosch kende, mochten we veron
derstellen, ons voldoende om te weten, dat het verre
van ons is opzettelijk en met voorbedachten rade an
dersdenkenden, van welke godsdienstige gezindte ook,
te grieven, dat ons streven er juist steeds op gericht
is geweest, geschillen te vermijden, verdraagzaamheid
te bevorderen.
Hij waarschuwde niet, hij sprak ook niet over de
correspondentie, hij steunde de protestbeweging.
W ij zouden in een dergelijk geval Anders gehan
deld! hebben en wanneer de heer Van den Bosch zich
een geval van ons optreden wil herinneren, dat wij
hem hebben medegedeeld tijdens het lange onderhoud,
den voorvorigen Vrijdag op ons bureau, dan zal hij
aan die verzekering geen oogenblik twijfelen.
Over den aanvang van zijn stuk, waarin do verhou
ding van de katholiek tot de II. kerk wordt bespro
ken, kunnen wij natuurlijk niet oordeelen, laat staan
debatteeren. Maar waar de heer Van den Bosch het
woord ridder bezigt, in verband met hetgeen van ka
tholieke zijde de laatste dagen is geschied, zouden wc
wel een paar vragen willen stellen. Behoort misschien
ook het zoo in hoogo mate grievende, en beleedigende
stuk van Romanus, dat wij Maandag signaleerden,
tot do ridderlijke strijdmiddelen? Is de houding van
Ons Blad, dat in strijd met. het journalistiek fatsoen
en gebruik gretig het tegen de Alkmaarsche courant
gerichte stuk opnam, zoo gretig zelfs, dat de namen
der onderteekenaren op dat oogeublik niet eens in zijn
bezit waren en het toen maar gauw verklaarde dat de
namen (samen 17 regels, het stuk was 106 regels).
te veel plaatsruimte zouden innemen, is deze houding
wellicht ook ridderlijk? Of zou er achter die houding
ook iets anders schuilen? Houdt het optreden der ka
tholieken wellicht ook verband met hetgeen de Maas
bode Zaterdagavond schreef? Dit blad toch beweerde
dat ei- een flinke daad zou moeten volgen. Mocht
dit doelen op een poging van enkelen om uit het ge
val valsche munt te slaan, dan zouden we wel willen
zeggen, dat dit een uiterst gevaarlijk experiment is,
en den betrokkenen wel zeer ernstig onder de oogen
willen brengen, dat zij de gevolgen van een dusdanige
tactiek niet to licht moeten tellend
Wij komen nu weer tot den inhoud van het stuk
van den heer Van den Bosch en moeten daarop ant
woorden, dat wij hebben gedaan wat wij dachten te
moeten doen, wat wij meenden verschuldigd te zijn
aan onze katholieke lezers en aan onszelf. En daar
mede is de zaak voor ons uit. Wij zouden precies de
zelfde gedragslijn hebben gevolgd indien eeu andere
partij zich gegriefd had gevoeld door een nalatigheid
onzerzijds en wij zien geen enkele reden, waarom wij
voor de katholieken een uitzondering zouden moeten
maken.
Voor ons is het gchoele geval een kwestie van nala
tigheid. Tegen de aankondiging van een vergadering,
waarin critiek zou worden uitgeoefend op de R. K.
kerk, hadden wij hoegenaamd geen bezwaar, maar het
is de wijze waarop de aankondiging geschiedde, welke
wij in strijd achtten met het fatsoen, waarop wij prijs
stellen. Indien van R. K. zijde ons een advertentie
werd gezonden, waarin voor een openbare vergadering
het onderwerp: critiek op de Ned. Ilerv. kerk werd
aangekondigd, dan zouden we geen enkele Teden heb
ben om haar te weigeren, maar we zouden haar niet
plaatsen, indien er stond „de Ned. Ilerv. kerk als
zwendelpartij." We zouden wel een R. K. adverten
tie opnemen van een vergadering, waarin een redevoe
ring word gehouden die heet het niet zoo? gepe
perd was, maar we zouden de advertentie terugzenden,
indien de aankondiging kwetsend ware.
Hiermede hebben wij tevens het bestuur van „De
Dageraad"' l>eantwoord. Wij hebben wel degelijk te
maken met den inhoud van do advertentie-rubriek en
wij zullen er voor waken, dat daarin niet wordt ge
vonden, wat er ons inziens niet in hoort.
Wij twijfelen er geen oogenblik aan of vele katho
lieken zouden liever gezien hebben dat ook zulk een
gematigde advertentie ware geweerd. Maar de Alk
maarsche Courant is de algemeene courant in deze
gemeente en juist dit karakter brengt mede dat er
zich in haar weerspiegelt wat er in de stad gebeurt,
zoowel in haar nieuws als in haar advert en tie-kolom-
mcu. Vandaar dat er in de courant bij herhaling din
gen zullen voorkomen, welke de ecu of andere lezer
liever zou hebben gemist. Maar die lezer weet, dat
allerminst de bedoeling voorzit om haat of tweedracht
te zaaien, doelt dat wij eenvoudig en onpartijdig het
openbare leven in deze stad weergeven, gelijk dit van
een algemeen orgaan mag worden verwacht. Onze
courant heeft een geheel andere taak dan een part ij-or
gaan. Wij kunnen ons natuurlijk voorstellen, dat
Ons Blad een advertentie over een vergadering, waar
in een critiek op de R. K. kerk wordt aangekondigd,
zou weigeren, maar wij kunnen ons niet voorstellen,
dat de katholieke lezers dit van ons zouden eisehen.
In het verleden namen we trouwens herhaaldelijk der
gelijke aankondigingen op, zonder dat hiertegen eeu
verzet werd aangeteekend, gelijk er thans wordt ge
voerd. In de toekomst zal onze houding geen andere
zijn. Wij wenschen ons niet aan banden te laten leg
gen, nóch in de nieuwskolommen, nöch in de adverten
tie-rubriek.
Vrij willen we blijven in ons doen en laten. Falen
we we zullen niet in gebreke blijven de fout te er
kennen en te herstellen. Maar en dit zij ons slot
woord door geen persoon e-n door geen partij laten
wij ons intimideeren.
DE DAGERAAD.
In de groote zaal der Harmonie had gisteravond
oe n openbare vergadering plaats, belegd door de plaat
selijke afdeeling van „De Dageraad,'" vereeniging tot
bevordering der Vrije gedachte.
De zaal was stampvol, zelfs op het tooneel waren
zitplaatsen gemankt, terwijl velen zich met een staan
plaats vergenoegden.
De voorzitter, de heer Zomerdijk, schreef die groote
opkomst voor oen deel toe aan het ingezonden protest
in de Alkmaarsche Courant en deelde mede, dat voor
debat waren uitgenoodigd 6 geestelijken, „Ons Blad"
en de katholieke propagandaelub, en dat er ruim
schoots gelegenheid tot debat zou worden gegeven.
De spreker, do hoer IL Schutjes vau Amsterdam,
ex-seminarist, administrateur van het Nederlandsch
Vakverbond, begon met de woorden aan te halen, wel
ke do hoer Van Vorst hier eenigen tijd geleden bezig
de n.l.Zij, die hedenavond hier zijn gekomen in de
meening uit mijn mond iets sensationeels over do R.
K. kerk te zullen hooren, kunnen gerust heengaan,
aangezien ik niet van plan ben dit te doen." Spreker
is hier gekomen om zijn verklaring van de R. K. te
geven als vrijdenker, rustig van geest, zuiver van ge
dachte en onbevooroordeeld. Buiten de deur van dit
gebouw moeten blijven alle bijgedachten aan iets sen
sationeels, aan iets gruwelijks, aan iets romanachtigs,
ook alle gevoelens van haat. Hij zou tegenstanders
eerbiedigen, maar hoopte, dat de vergadering ook hem
zou eerbiodigen. Ilij heeft gemeend dit te moeten
zeggen als inleiding, daar velen zullen zijn gekomen,
aangemoedigd door de gevoerde actie. Iets sensatio
neels, iets theatraals, iets scrabreus, iets banaals moet
men bij hem niet zoeken. Wel wilde hij gaan langs de
kronkelpaden van het katholieke geloof, zijn hoorders
laten zien, wat hij daar heeft gezien.
Velen in onze dagen is nog de behoefte aan gods
dienst in het hart gelegd. De eene grond van gods
dienst is het geloof, de andere de vereering, den
dienst van het goddelijke. De ultramodernen uitge
zonderd is de Godsvoorstelling van de geloovigeu
voornamelijk gebaseerd op den Bijbel. De modernen
hebben den Bijbel afgewezen als het onwrikbaar woord
Gods. Do eenheid, noodwendig in het woord' Gods,
wordt er niet ini gevonden en daarom hebben vele ge
loovigeu den Bijbel los gelaten. Als geschiedkundig-
boek, als hef groote hoek van leed en smart van het
Joodsche volk, dat de Joden bijeen hield, bezieling
gaf, heldendom opwekte, heeft de Bijbel echter groote
waarde.
De R. K. kerk heeft als basis de theologie, de ge
loofsleer, maar daarboven is als uitbouw gekomen de
apologie, de eigenlijke kerkleer. Deze laatste heeft de
overhand. Het komt vooral op den kerkdienst aan.
om de macht te vergrooten. Een treffende negatie
van den godsdienst in de R. K. kerk zag srpeker in
1 ripolis, vaar een onmenschelijke strijd wordt gestre
den. De grijze Paus, de vredesvorst, rijst niet op om
het evangelie van naastenliefde te pres li ken, maar
houdt zieii neutraal, omdat er door de verovering in
Afrika 3 nieuwe bisdommen kunnen komen, welke zoo
veel millioenen inbrengen. Herinnerend aan een ar
tikeltje in een katholiek Zondagsblad, waarin het feit
wordt besproken, dat. het elfde regiment, hetwelke in
1870 het eerst het Pauselijke Rome binnendrong, in
den Tripolituansehen oorlog het eerst in de pan ge
hakt werd vroeg spreker of hier God' niet wordt uitge
speeld als handelend in strijd met elk rechtvaardig
heidsgevoel, door op de mensehen vam 1911 te wreken
wat andere menschen van hetzelfde regiment in 1870
deden. Opvallend is het, dat zoovele eminente den
kers niet meer tevreden zijn met het God onderdanig
maken aan kerkbelangen. Idieel en materieel worden
middelen aangewend om de kerk te maken tot een
groot instituut, hoerschend over velen. Er zijn fond
sen uoodig, men verzamelt gelden en heeft, bovendien
de brutaliteit encyclieken uit te vaardigen, waarin ge
sproken wordt van lieden, wier God hun buik is.
Op verschillende concilies heeft men Gods woord her
zien, men heeft een kerkbijbel gemaakt in de Latijn-
sehe taal, welke alleen door priesters kan worden ge
lezen en welke moest zijn een wapen in de hand der
hiërarchie. Bovendien heeft men den Paus onfeil
baar verklaard. Toen was men kant. en klaar, maar
hiermede is uitgesproken dat de R. K. Kerk mon-
schenwerk is.
Naast de Paus staat het priesterschap en steeds is
een brandende kwestio het celibaut der priesters ge
weest. Op tal van concilies is dit punt behandeld en
de slotsom is geweest, dat werd uitgemaakt, dat ge
huwde priesters onafhankelijker zouden worden van I
den Paus en meer onderdanig van den landvorst. In I
onze dagen vaardigt de Paus wetten uit welke in-
druischen tegen de wetten van den Staat.
Om aan de fondsen te komen wordt gewerkt mot I
aflaten, hetgeen spreker zwendel noemde. In onze I
dagen levert Lourdes veel op, in DuitsehLand is eeu I
namaaksel verboden en toen ie de put te Heiloo I
I gekomen. In Eindhoven werden zieken gezond gebla
zen, elders gezond gebeden. Dit is geen godsdienst
meer, dit is materieele handel, dit is zwendel. Do
Paus wordt uitgespeeld als de eeuwigo gevangene, hij
heeft in 1870 geweigerd een lijfrente van 3 millioen te
aanvaarden, omdat hij dan niet meer zou kunnen
worden beschouwd als een arme behoeftige. Men
brengt voor hem den St. Pieterspenning op. Daarne
vens bloeit do handel in reliquiën, scapulieren en
medailles. Dit is bijgeloof, precies hetzelfde als wat
„Maasbode' en „Gelderlander" Wijnmalen verwijten,
wanneer hij een poppetje mee do lucht inneemt om
hem te hoeden tegen ongelukken. Verder wijst spre
ker op de missen en op een tarief van missen, hier te
Alkmaar verzonden.
Edele gevoelens worden in den menseh verstikt.
Om de macht is het te doen, zelfs de macht in den
Staat. De Staat wordt, ten koste van het algemeen
welzijn uitgebuit geestelijke goederen zijn vrij van
belasting, terwijl do grond van anderen dubbel belast
wordt, een groot gedeelte van het geld gaat naar
Rome en de naties worden uitgeput.
Zoo heb ik, aldus eindigde spreker, u hedenavond
geleid door de Roomscho Kerk in de practijk, enkele
punten aangestipt. Niet omdat gij haat moet hebben
oi omdat ik haat heb willen uitspreken, maar omdat
wij als vrijdenkers het recht hebben te oordeelen naar
recht en waarheid. Do Roounsche Kerk heeft een an
dere taak dan zij in woorden uitdrukt en daarom kan
van ons niet worden gevergd, dat wij eerbiet! hebben
voor zulk een kerkgeloof. (Applaus).
Debat.
Na een korte pauze nam de heer A. J. van
Bon them, die zich als debater had opgegeven en ver
klaarde om twee redenen in deze vergadering te zijn
gekomen, het woord.
In de eerste plaats om te protesteeren tegen de
„Alkmaarsche Courant", die een aankondiging op
nam, welke terecht zooveel beroering onder Katholie
ken en niet-Katholieken verwekte. In de tweede plaats
omdat hij als Katholiek uit den mond van een be
voegd persoon, van een man van het vak, gaarne wil
de zien aangetoond, waarom hij lid is van een zwen
delmaatschappij. Als Katholiek begrijpt debater dat
de vereeniging de aankondiging in dien vorm d.eed
plaatsen. Terecht sprak de „Alkmaarsche Courant"
van een sensatie-titel. Maar toen een actie tegen
de Alkmaarsche Courant" werd ingesteld, kwam er
van de „Alkmaarsche Courant" een verontschuldiging
die zeer armzalig was.
De voorzitter verzocht den debater niet verder te
gen de „Alkmaarsche Courant" te debatteeren, maar
over bet. door den heer Schutjes behandelde ondev-
werp. (Daverend applaus.)
De heer van Ben them zeide, dan maar het verdere
gedeelte te zullen laten rusten. Maar de vereeniging
heeft zelï gezien, dat de titel niet in den haak was.
Zij heeft bereidwillig den titel gewijzigd. Men kreeg
toen de Katholieke kerk met puntjes, later met vraag-
teekens. Zou er niet een geweldige storm opgaan,
indien de Dageraadsmenschen zwendelaars werden
genoemd?.
De heer Schutjes maande de vergadering tot stilte
aan.
De heer van Bonthem zeide, dat wel niemand in
ernst zal hebben geloofd, dat hij was gekomen om iets
nieuws te hooren. Wat hij hoorde was dan ook niets
anders, dan een nieuw lied1 op het Voltairiaanseh re
frein: Ecrassez l'infame. Debater heeft eerbied' voor
ieders overtuiging, maar niet voor ieder die zijn rok
omkeert. Eigenaardig is het, dat voor de propaganda
meestal gebruik gemaakt wordt- van ex-menschen, ex-
pa teTs, ex-priesters, ex-seminaristen. De raeesten
verdwijnen van het tooneel, zooals ze gekomen zijn.
N u heeft de heer Schutjes een beeld gegeven van de
Katholieke, kerk als eeu zwendelmaatschappij. Deba
ter wist, dat dit niets nieuws was. Wat zeggen echter
de boeken der historie? Van de eerste tijden af, heeft
de kerk aan weldoen gedaan. Beschaving en weten
schap werden door monniken verspreid. Onder het
volk was van oudsher een gangbare zegswijze: het is
goed wonen onder den kromstaf. Is de R. K. een
zwendelmaatschappij, wanneer duizenden liefdezus
ters haar liefdewerk verrichten, wanneer missionaris
sen als pionnier» der beschaving uitgaan?
Debater moet wel denken aan haat, hij heeft weinig
anders gehoord, dan laag bij de grondsche uitdrukkin
gen, welke men in een net gezelschap niet bezigt en
onware, scheeve voorstellingen (protesten).
Spreker begon met Tripolis, maar de oorlog
wordt gevoerd' door de beslist anti-papistische Itali
aan sche regeering, welke den Paus steeds vervolgt,
I)e Roomsch-Katholieke kerk is onverwinlijk, wordt zij
hier gedood, dan staat zij op een ander eind der we
reld weer op! De heer Schutjes heeft het voorgesteld
alsof de Roomsch-Kntholieken niet slechts zwende
laars, maar ook domkoppen zijn. Maar het zijn toch
menschen met hersens, die lezen en denken, die zich
niet. laten uitzuigen, geleerde menschen, die respect
afdwingen, die te hoog staan voor al den onzin, he
denavond uitgebraakt en te slikken gegeven, en die
hun portemonnaies niet onikeeren om den Paus het
goud te geven. De Vrijdenkers mogen gerust vergade
ren, tergend zal debater hen toeroepen: Bestrijdt do
R. K. kerk zooveel ge wilt, ge zult haar niet kunnen
omverwerpen
I)e heer Schutjes, het woord krijgend, zeide niet te
zullen ingaan op de persoonlijke scheldwoorden van
den debater. Het is hem opgevallen, dat deze zoo
lang heeft stilgestaan hij het gescharrel der Alkm. Ct..
maar er is gedreigd, er wordt rondgeloopen met eert
lijst, om 300 katholieken te dden bedanken voor do
Alkmaarsche Courant. Met zulke middelen, met het
dreigement van publieke broodroof kan men de kerk
hoog krijgen, maar van zulke middelen maken de vrij
denkers geen gebruik. (Daverend' applaus).
De R. K. bestrijden a priori is voor spreker uitge
sloten, dit geschiedt a posteriori. Hij vindt het voor
zich niet schandelijk dat hij den rok heeft omgekeerd.
Ook mr. Aalberse keerde inzake den tienurendag zijn
rok om. Spreker vindt het- verder gevaarlijk voor
iemand, die er geen eigen ideeën op na mag houden,
geen eigen ik is, slechts een1 steen is van het groote
gebouw, naakt staat, geen rok aanheeft, deze beeld
spraak te gebruiken.
Wat de mis6onnarissen betreft, dit is ideeële ban-
dol maar ook materieele handel, de missionnarissen
gaan niet voor hun pleizier, hopen hiernamaals hun
werk vergoed te krijgen. Ook weet de kerk heel goed
wat bekeerlingen waard' zijn. Spreker heeft echter
eerbied voor de personen die naar verre landen gaan
voor idealen. Maar hoe komt het dat de R. K. den
inissionnaris voor recht en gerechtigheid, voor waar
heid in de menschelijke samenleving, Ferrer be
kladden? Vergen de R. Katholieken eerbied, dan mo
gen ook de vrijdenkers eerbied vergen.
VV at Tripolis betreft, de Paus heeft gezwegen uit
winstbejag. Veel heeft de Roomsche kerk ge-, maar
veel ook misdaan en wikte en woog men, dan kon het
wel eens zijn, dat de schuld der kerk grootor is dan
haar weldaad.
Tenslotte constateerde spreker dat de debater niet
was ingegaan op de feiten zijner rede.
De heer van Benthem verzekerde hierna, dat hij het
protest in de Alkmaarsche Courant niet heeft getee-
kend. Ook heeft hij zijn abonnement niet opgezegd,
maar is het broodroof, wanneer men de courant op
zegt
De heer Schutjes: Bedankt men uit zich zelf, dan
niet, maar wel als de beweging van hooger baud komt.
De heer van Benthem: Maar waarom komt men dan
niet bij mij? Ik ben toch ook katholiek? In de Alk
maarsche Courant werd gesproken over een verzame
laar van handteekeningen voor het protest. In krin
gen van andersdenkenden meent men altijd dat wij
schapen zijn, dat mijnheer de pastoor maar aan het
touwtje trekt en dat wij dan maar volgen. Moet men
zijn geld uitgeven voor een courant, waarin men op
zijn gezicht geslagen wordt? Debater verweet den
spreker, dat hij niet zakelijk was geweest maar per
soonlijk, dat hij voortdurend' over den Paus had go-
sproken. Het verhand met Tripolis begreep hij niet.
V aaroin zou de Paus in Tripolis geen bisschoppen
mogen vestigen? Het werken der kerk is immers om
den godsdienst te verspreiden en beschaving te bren
gen. Dat gebeurt in Japan evengoed als in Tripolis.
Is het vreemd, dat de Dageraad contributie heft?
Waarom mogen de R. katholieken dan geen propagan
disten betalen? Wanneer men oen Paus heeft, dan
moet die man toch ook onderhouden worden (hilari
teit).
Do heer Schutjes verzocht do vergadering stil tc
luisteren debater heeft liet recht zich uit. te spre
ken.
I\ aarom wordt, zoo ging de heer van Benthem voort,
alti,jd beweerd, dat de Paus zwemt in de dubbeltjes?
De godsdienst Ls misbruikt, door de kerk, maar ook
door, de vorsten. De godsdienst wordt, ook misbruikt
als sporen aan de laarzen, om zich hooger op te wer
ken. (Applaus).
De lieer Schutjes merkte in zijn slotwoord o.a. op
dat debater geen feitelijk debat heeft gevoerd, dat
sprekers waardeering voor het. werk der missionnaris
sen den laatsten tijd wel wat is gedaald.
De voorzitter sloot ten slotte de vergadering met
een woord van Jank aan den debater, die den moed
heeft gehad in de vergadering te komen spreken, ver
wees naar het aan dé Alkmaarsche Courant gezonden
stuk en wekte tenslotte op een bijdrage te geven voor
de 1400 stakers in Nederland, voor wie aan den uit
gang der zaal werd gecollecteerd.
BRUG MET VERHOOGDE VOETPADEN.
Men deelt ons mede, dat reeds vele jaren een op
haalbrug met trottoirs (verhoogde voetpaden voor voet
gangers) is aan het eind van de Linneusstraat te
Amsterdam, daar, waar de Gooische Stoomtram Am
sterdam verlaat, om over de ringvaart in de Water
graafsmeer te gaan.
DE ALKMAARSCHE IJSCLUB.
De Alkm. IJsclub heeft al weer geeu geluk gehad,
het is gaan dooien, voordat het aangekondigde ijsver
maak kon worden genoten. Toch heeft de ijselub een
goed werk verricht. Immers zij heeft in korten tijd
veel handen arbeid gegeven. Van Zondagnamiddag
tot Dinsdagmorgen heeft zij mannen aan de banen
laten werken en in dien tijd f 76 aan loonen uitge
keerd. Zoodat de Alkm. ÏJsclub in deze dagen als
een goede werkverscliafster is opgetreden an door werk
te geven nooden heeft gelenigd.
EEN OUD-ALKMAARDER VERMOORD.
Welwillend deelt men ons mede, dat de heer M.
Davidson, die, zooals onze lezers weten, te Antwerpen
is vermoord, in Alkmaar heeft gewoond. Ilij was
geboren te Beverwijk, waar zijn vader slager was.
Zijn moeder vestigde zich, na den dood van haar man,
te Alkmaar metterwoon. Hij bezocht hier de school,
kwam in het hakkersvak, werd echter te Amsterdam
opgeleid tot klover, oefende later dit beroep uit te
Antwerpen, waar hij ten slotte makelaar in diaman
ten werd.
AGENDA.
WOENSDAG.
Mannenkoor „de Vereenigde Zangers", jaarvergade-
ring, 8 uur precies, kleine zaal Harmonie.
Zang en Vriendschap zie Vrjjdag.
Worstelclub „Kracht door Oefening", avonds 3
uur, in „de Leeuwerik".
Gymn.-vereeniging „Kracht en Vlugheid," darnes-
afd. van 7 li8Pa uur, heereoafd. van 9%10V2 uur.
Kinderkoor, van 4V2—6 uur, Harmonie.
Gymn.-\ er. „Kracht en Vlugheid,'' Gymn.-lokaal
Schoolstraat B I. Damesafdeeling 7%8V2.
Scherpschutters-Vereeniging, schietoefeningen, 8 uu r
Nieuwe Doelen.
Alkm. Schietvereeniging „Nimrod", schietoefeningen
„Noordhollandsch Koffiehuis", Zaadmarkt, 8i/2 uur.
Gymn v.-Ver. „de Halter," oefeningsavond 8—-10
uur, leden van 16 jaar en ouder, Gulden Vlieg, ingang
Lindegracht.
Gymn.-Ver. „Turnlust," hoofdafd. mannen, S1/*—
91/,, lokaal Rijks Hoogere Burgerschool.
Tooneelver. „Kunst en Vriend«chap, 8 uur, bij
Kolkman, Boterstraat.
Allan. Strijk-orkest, repetitie 8Ijj uur, Nieuwe Doe
len.
Alkmaarsohe Esperantisten-Vereeniging „Alkmaar
Stelo", Burgerweeshuis, ingang Gasthuisstraat, 8t/s uur
Dansclub Alcmaria, 8—10 uur, societeitszaal, Har
monie.
DONDERDAG.
Kegelclub „Ons» Club," 8 uucr, ds Unie.
UaatHte Berichten
TI. M. DE KONINGIN.
s-GRA\ END AGE, 7 Febr. TI. M. dei Koniugin is
heden voor het eerst sedert de helft der vorige maand
ren half uur uitgeweest, vergezeld van 7.. K. TI. den
Prins. II. M. zag er goed uit.
INBREKERS GEVAT.
AMSTERDAM, 7 Febr. Zooals men zich herinneren
zal, word in den nacht van Zaterdag op Zondag bij
de A. E. G. aan de Keizersgracht alhier ingebroken,
waarbij o.a, f 3000 medegenomen werd. Het is de
recherche thans mogen gelukken de hand te leggen
op een 7tal personen onder wie de electrifcien Filaski,
een employé van de firma. Deze heeft een voll-digé
bekentenis afgelegd. Slechts eeu deel van het geld is
teruggevonden.
DE FRIESCHE ELFSTIDENTOCHT.
LEEUWARDEN, 7 Febr. Ondanks de sterke dooi
stonden om half vijf vanmorgen voor hotel Weidema
alhier een breede schare te wachten op het vertrek
der deelnemers, die met aanzienlijke meerderheid be
sloten den tocht te laten doorgaan.
Om 5.40 vertrokken 37 deelnemers aan den wed
strijd, om 5.45 23 deelnemers aan den tocht. In snelle
vaart ging het naar Dokkum.
Van de deelnemers aan den wedstrijd kwamen daar
het eerst aan C. C. de Koning, Arnhem, H. IJpma,
Arum, en J. Keizer, Tacozyl, allen om 6 uur 37 J.
Ferwerda, Leeuwarden, S. J. Swierstra, Offingawier,
en S. Bouma, Alkmaar, om 6 uur 46.
Deze kwamen ongeveer in dezelfde volgorde te
Leeuwarden terug. Eerst om 8 uur C. C. de Koning,
Arnhem, H. Yprna, Arum, en J. Keizer, Tacozijl,
daarna om 8 uur 16 J. Ferwerda, Leeuwarden, S. '.T.
Swierstra, Offingaweer en S. Bouma, Alkmaar.
Het ijs was vrij goed, maar stond overal diep onder
het water.
Vervolgens het traject Leeuwarden-Frnneker. Om
9 uur 27 kwam de eerste deelnemer aan den wedstrijd
aan den controlepost: Franeker. Het was J. Keyzer
uit Tacozijl. Na dezen kwam C. C. J. de Koning,
