DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
LIEFDESOFFER
cCeui&t&icf
Houderd en veertiende jaargang.
1912.
V R IJ D A O
FEUILLETON.
BINNENLAND
9 FEBRUARI.
No. 34
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk 11,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat, droote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ALKMAARSCHE COURANT
ALKMAAR 9 Febr.
Zelden zal het zooveel moeite gekost hebben een
kwestie over een verkiezing van een president op te
lossen, als thans in Duitschland voor den Rijksdag.
Toen Woensdag de zeer korte zitting gesleten was,
gingen de verschillende fracties aan het onderhande
len, trachtend het eens te worden over de bezetting
van de baantjes van president, en vice-presidenten.
Gisteren zou dan de beslissing vallen, zou men het
resultaat vernemen van het gemeenschappelijk over
leg. Men was zeer nieuwsgierig niemand durfde
een voorspelling wagen, hetgeen de belangstelling
deed stijgen. Honderden menschen stonden er giste
ren tegen drieën voor het Rijksdaggebouw te wachten
en de tribune was dicht bezet uren hadden de
menschen voor den ingang gestaan om een kaart voor
een plaatsje machtig te worden.
Onder stilte werd de zitting geopend, onder luid-
gelach 4 minuten 35 seconden daarna gesloten. Allen
die een oplossing hadden verwacht, konden teleur
gesteld heengaan en de rijksdag-leden konden weer
druk gaan confereeren. Het was de leider der nati
onaal liberalen Basserman, die verklarende, hoe
moeilijk het was tot een overeenkomst te geraken,
verdaging vroeg, het waren vooral de conservatieven,
die een daverend gelach deden hooren.
Het raadselspelletje kon dus nog worden voortge
zet en men kon zooveel combinaties maken als men
wilde, zonder dat er echter een bij was, die houvast
bood.
De toestand is inderdaad bijzonder ingewikkeld.
De gewoonte brengt mee, dat de eerste voorzitter een
lid is der sterkste ^partij. In dit geval dus een
sociaal-democraat, maar voor dezen zou er wel geen
meerderheid te verkrijgen zijn en bovendien verlangen
de democraten zelf niet den eersten zetel. Maar de
sociaal-democratische partij wil wel het baantje van
eersten vice-president bezetten. Zij heeft verklaard
dat zij de staatsrechtelijke verplichtingen, welke het
presidentschap oplegt, op zich wil nemen, maar verder
niets vast wil beloven, ten aanzien van de hoofsche
door
RUDOLF STRATZ.
33)
En het kwade geweten slaapt nooit. Hij liep de
kamer op en neer met gebald© vuisten en dacht: Mor
gen komt Otti terug! Vroolijk en argeloos als altijd.
Zij is een beste vrouw, ik houd) van haar. Maar hoe
kan ik haar onder de oogen komen, als ik steeds ver
raad aan haar pleeg door mijn gedachten aan die an
dere. Het maakt mij gek! Hoe houd ik dat Uit op
den duur?
Ilij bleef plotseling staan: Er was een uitweg! Op
eens zag hij de blauwe zee voor zich, de wit-gekuifde,
eentonig voortrollend© branding, en verder, achter
le duinen de groene palmen hij was toch nog eens
de wijde wereld ingegaan. Hij zou toch wéér kunnen
vertrekken en alles achterlaten.
Hij zette zich werktuigelijk aan zijn schrijftafel,
haalde er een vel papier in voorgeschreven model-for
maat uit en schreef een brief aan den kolonel van
zijn regiment.
Het begin was gemakkelijk:
Hoogedelgestrenge Heer!
Door dezen veroorloof ik mij tot U. II. E. G. het
volgende verzoek te richten."
Daar bleef hij reeds steken. Maar hij bedacht zich
en ging voort
„Zou het de goedkeuring van U. H. E. G. wegdra
gen, indien ik, voorloopig officieus, hier te Berlijn
informeerde, of er voor mij kans bestaat op overplaat
sing naar een van onze koloniale regimenten, en zou
I H. E. G. eventueel geneigd zijn, een dergelijk ver
zoek te steunen? Ik ben bereid, overal heen te gaan.
zelfs naar Kameroen."
verplichtingen. Het is de vraag of de sociaal-liberalen
hiermede genoegen nemen. Zij wenschen geen
presidium, dat uitsluitend bestaat uit leden dei-
linkerzijde, maar de conservatieven hebben al doen
weten, dat zij niet aan een presidium willen
meedoen, waarin ook een sociaal-democraat zitting
heeft. Het Centrum komt dus hierdoor in gunstiger
positie, terwijl het blijkbaar wel bereid is tot onder
handelen.
Men ziet dus, dat deze kwestie heel wat voeten in
de aarde heeft. Er moet gezocht en getast worden
om een bevredigende oplossing te vinden, om een
meerderheid bij elkaar te kiijgen. Dit is het begin.
Hoe zal het strakjes worden, wanneer de wetgevende
arbeid begonnen is?
Dat zullen zich waarschijnlijk ook wel de kiezers
afvragen, die dezen nieuwen rijksdag hebben samen
gesteld. Naar den staat te oordeelen, is er van dit
parlement weinig te wachten, maar het kan nog
meevallenhet kan zijn dat wanneer de gang er
eenmaal in is, de zittingsperiode op bevredigende
w ijze wordt afgelegd.
EERSTE KAMER.
Staatsbegrooting voor 1912 voor Landbouw,
Nijverheid en Handel.
In de memorie van antwoord op het afdeelingsver-
slag nopens de begrooting van Landbouw, Nijverheid
en Handel, verdedigt de minister zich tegen den schijn
het staatssocialisme voor te staan. Die richting is hem
niet sympathiek, maar de sociale wetgeving is zonder
eenige inkorting van de vrijheid van beweging niet
mogelijk.
W at men precies tegen de Ongevallenwet heeft, is
den minister niet duidelijk. De verkeerde gevolgen
van de wettelijke regeling worden zooveel mogelijk
weggenomen door het ontwe- p tot wijziging van de
wet.
De bestrijding van het mond- en klauwzeer was nut-
tig en geschiedde met in achtneming van de noodige
zuinigheid.
Op het agrarische vraagstuk houdt de regeering het
°°8 gevestigd, met het instituut van de ruilkaveling
zal zooveel mogelijk de landbouwende bevolking wor
den bekend gemaakt.
Een ontwerp tot regeling van het Jachtrecht is in
voorbereiding.
In zake mond- en klauwzeer wordt nog het rapport
van de betreffende commissie verwacht.
De Rijksseruminrichting werkt in het algemeen goed,
ook met het oog op de inenting van varkens tegen de
vlekziekte. Vergoeding zal steeds op denzelfden voet
worden gegeven.
Bij definitieve goedkeuring van het plan voor de
landbouwtentoonstelling zal de minister eerst onder
zoeken, of de uitsluiting van rundvee, ingeschreven in
het Groningsche stamboek en het stamboek „Noord
holland" gerechtvaardigd is.
Bestrijding van de waterverontreiniging in het be
lang der textielnijverheid maakt thans een punt van.
zeer ernstig onderzoek uit. Met de vraag van water
verontreiniging anders dan door of ten nadeele van
de industrie kunnen 's ministers bemoeiingen zich niet
uitstrekken, zij het dan ook dat hij zich zeker niet
Hij hield even op, maar begon toch weer, hoewel
zijn moed steeds verminderde:
,,Ik ben mij ten volle bewust van de onderscheiding,
mij door mijn commando hier te beurt gevallen en
blijf er ook in de hoogste mate dankbaar voor. Maar
ik geloof en gevoel iederen dag meer, dat ik voor den
bureaudienst- niet zoo geschikt ben en dezen met min
der lust en liefde vervul, dan de praktische beoefening
van.
Daar liet hij zijn pen rusten en dacht: „Schrijf
maar leugens! Lieg ook je meerderen maar wat voor,
zooals je dit je vrouw ook doet! Je waart heel tevre
den hier in Berlijn, als er geen dingen gebeurd waren,
die met den dienst en de Duitsche koloniën niet het
minste hebben uit te staan!' Dingen, die men niet
schrijven kan, hoogstens in een gesprek kan laten ver
moeden, maar dan zeker tegenover een anderen man,
dan juist dezen, op zijn manier heel weiwillenden,
maar drogen en houterigen kolonel, die van iets der
gelijks geen begrip zou hebben. Een half jaar geleden
had hij nog, bij een geheel andere gelegenheid, - maar
waar Gisbert ook bij was, van zijn paard af tot het
verzamelde officierskorps gezegd: „Neen, mijne hee-
ren. in dienst van Z. M. bestaat er niets van lente
en liefde! Wat zou er van het leger worden, als wij
allen bij iedere liefdesgeschiedenis, maar als de leeu
werikken wilden wegvliegen?!"
Neen met den kolonel was niets aan te vangen.
Kapitein Gisbert verscheurde zijn begoonnen ver
zoek en wierp het in de prullenmand, haalde het er
toen weer uit, bang dat iemand het zou kunnen lozen,
en verbrandde het in de kachel.
I erwijl hij bij de kronkelende vlammetjes neer
knielde, dacht hij: ,,Ik kan niet weggaan van hier
naar de koloniën. Dat mag niet; ik ben niet vrij
meer.ik heb vrouw en kinderen.
Maar het was alsof de vlammen zich vormden tot
vurige letters: „Lieg niet weer! Bedrieg niet ook
jezelf. Niet om vrouw en kinderen blijf je hier, maar
omdat je van héar niet scheiden kunt! Jo moet in
haar nabijheid blijven, als de mot bij het licht. Je hebt
geen wil mttr.
zal onttrekken aan de noodige medewerking aan zijn
ambtgenooten op wier initiatief maatregelen op dit
gebied worden ontworpen.
De minister is niet voornemens het rapport betref
fende het onderzoek naar de werking der vrijwillige
landbouwverzekering te publiceeren. Spoedig hoopt hij
een beslissing te nemen omtrent de wijze, waarop bij
den landbouw de ongevallenverzekering wettelijk het
best kan worden geregeld:
In de vergadering van gisteren verdedigde de m i
nister van justitie (de heer E. R. H. Regout
zijn begrooting. Hij besprak de vraag, hoe ten platte-
lande in het politietoezicht moet worden voorzien bij
detacheering van rijksveldwachters in de steden. Hij
overwoog daartoe versterking van de politie in de
steden. Een rijkspolitiewet kan de minister niet be
loven en aanstelling van inspecteurs-generaal acht hij
ongewensaht. Onuitvoerbaar is het, den Voogdijraden
algemeene voorschriften te geven voor de ontzettii gs-
en ontheffingspraktijk. De minister herinnert aan de
moeilijkheden, die zich voordoen bij de inning van
alimentatiekosten. Hij stelde zich voor, een eenvoudig
en goedkoop testamentsregister te doen samenstellen.
Er kan geen partieele herziening van het 2e boek van
het W. v. S. plaats hebben, doch de minister noemt
andere correctieven voor de berechting van sommige
misdrijven.
De minister herhaalde, dat het motu proprio in
Nederland niet toepasselijk is, daar hier geen privi-
legium fori voor de geestelijkheid geldt. De minister
zal met zijn ambtgenoot van buitenlandsche zaken de
wenschelijkheid van een onderzoek naar de strekking
van het motu proprio overwegen.
De minister sprak dan geruststellend over de uit
voering van de Zedelijkheidswet. Het parket beslist
over het al dan niet vervolgen en dan zijn er nog
verschillende rechterlijke instanties. De minister kon
geen voorschriften maken. De briefkaarten-historie
en de auctie-kwestie wijzen niet op gevaren bij de
uitvoering van de wet.
Na repliek van den heer Pelinck (L.) sprak de
heer Reekers (R.-K.) in denzelfden geest als de minister
over de beteekenis van het motu proprio hier te lande.
De heer Van der Feltz (L verklaarde zich te dien
aanzien volkomen voldaan, doch is ongerust gebleven
over de uitwerking, die de Zedelijkheidswet zal hebben
in de handen onzer rechterlijke macht.
De minister van justitie zei dan in zjjn dupliek, dat
het overleg met zijn ambtgenoot Van Swinderen nu
minder intens zal worden overwogen. Hij zal zorgen,
dat de rechtbanken de Handelingen ontvangen, waar
uit zij de bedoeling der Zedelijkheidswet zullen kun
nen leeren.
Daarop wordt de begroeting van justitie aangeno
men zonder hoofdelijke stemming en werd de heer
Staal in de gemengde commissie voor de stenografie
gekozen.
Aan de orde kwam de Surinaamsche begrooting,
waarbij de heer Lely (U. L.) hulde bracht aan de Su
rinaamsche commissie.
De begrooting werd aangenomen.
De begrooting voor Curasao en hoofdstuk XI der
Staatsbegrooting werden zonder debat aangenomen.
Aan de orde kwam daarna de begrooting voor Bin-
nenlandsehe Zaken. Hierbij besprak de heer Van Lan-
schot (R. K.) het rapport der ineenschakeling-commis
sie. Met name besprak hij het vakonderwijs, ten aan
zien waarvan hij voldoende wettelijke vrijheid van be
weging vraagt, om het zich naar plaatselijke omstan
digheden te kunnen laten ontwikkelen. Hij wees er
op, dat veel vakonderwijs tegenwoordig onder het her.
HOOFDSTUK IX.
In het huis, waar binnen weinige dagen het echt
paar von T lerici hun intrek zouden nemen, waren de
behangers nog druk bezig. Vera en haar man zouden
er onmiddellijk na hun huwelijk heengaan. Zij waren
beiden van meening, dat, wanneer een oud vrijgezel en
een gescheiden vrouw trouwden, dit liefst in alle stil
te plaatsvinden moest. Oorspronkelijk had hij zich ge
heel naar Vera's wensch gevoegd, om de bruiloft in
besloten kring te vieren. Maar langzamerhand was
de lijst der genoodigden hoe langer" hoe grooter ge
worden. Ilij kon zijn laten triomf niet geheel onder
drukken, en ten slotte was het duidelijk, dat het toch
het gebruikelijke familiefeest zou worden, met een
uitgebreide tafel, verscheidene bloedverwanten, mas
sa's bloemen, toiletten en toasten. En Vera kon de
familie van haar tweeden man niet de gelegenheid
benemen, om haar, do gescheiden vrouw, in hun krin
gen welkom te heeten.
on Uleriei verkeerde dezer dagen in steeds stij
gende opwinding. De zweetdruppels parelden op zijn
kaal hoofd en zijn goedig gezicht zag vuurrood, toen
bij van den nieuwgebouwden stal den tuin door, zijne
bruid tegemoet liep, terwijl hij onderweg den metse
laar nog toeriep: „N?en, neen, mijnheer Dubbelkerke
zóó deugen de boxen niet. Dat verzeker ik u, als
een goed paardenkenner! Dat dus nog vlug veran
derd! In een varkenshok zet ik mijn dure paarden
niet!"
Met een ging hij met Vera, die hij galant de hand
had gekust, de trap op. De vrede was allang weer ge-
teekend. Zij hadden trouwens geen tijd gehad, zoo
lang te mokken. Er was zooveel te doen en hij zeide
vergenoegd: „Nu zijn onze gasten al zoo zachtjes
aan op reis.... De Prerows zijn sinds gisteren in
het land, vader, moeder en de drie dochters die wil
je nog wel vlug wat opknappen, hè? want dio cou
pe van do naaisters uit OatrowoL... Is je vader ge
komen
„Ja, vanmorgen vroeg! lit kom juiet van ham van
daan P
halingsonderwijs wordt getrokken, hetgeen bezwaren
oplevert bij Tie [subsidieering, die daardoor te gering is.
De heer Van W aterschoot van deröracht
(®- K.) besprak de achterstelling van de katholieken
bij de samenstelling van de onderwjjs-commissiën.
Voorts bepleitte hij da instelling van een ryksatelier
voor restauratie van schilderijen en van een rijkscom
missie van toezicht.
De heer Van den Berg (A. R.) bepleitte pensi-
onneering van de commissarissen van folitie.
Ook bepleitte spr. als urgent en als van groot be
lang voor de gemeenten, om de gemeentebesturen
onder de noodige waarborgen het gebruik toe te staan
van de kohieren van de bedrljls- en vermogensbelas
ting voor de vaststelling van den gemeentelijken hoof-
delijken omslag.
Heden om 11 uur voortzetting.
TWEEDE KAMER.
Het is vrijwel zeker, dat de Tweede Kamer 20
Februari tot hervatting van de werkzaamheden zal
worden bijeengeroepen. Het plan is allereerst nog de
overige dagen der week in de afdeelingen te vergade-
len en de zes weken, dat de Kamer tot Paschen
bijeenblijft, voor de openbare vergaderingen te be
stemmen. Aan de orde komen dan de geldaanvrage
voor het nieuwe pantserschip, de Bakkerswet en de
Armenwet.
50-JARIG BESTAAN DER
STAATSSPOORWEGMAATSCHAPPIJ.
Van welingelichte zijde wordt aan de TeJ. mede
gedeeld, dat de Staatsspoorwegmaatschappij niet dit
jaar, maar eerst in 1913 officieel 50 jaar heeft bestaan.
De wordingsgeschiedenis dier maatschappij kan in
het kort als volgt worden samengevat
le. Op 18 Augustus 1860 werd door den Koning
een wet bekrachtigd tot aanleg van Staatsspoorwegen
2e. Op 3 Juli 1863 werd een wet aangenomen,
waarbij werd bepaald, dat de exploitatie aan bijzondere
ondernemers bij concessie zou worden gegund
3e. Bij Kon. besluit van 11 Augustus 1863 werd
concessie verleend tot exploitatie der Staatsspoorwegen
aan personen, betrokken bij een maatschappij, die
oorspronkelijk gevormd was om het rollend materiaal
te leveren voor de Staatsspoorwegen
4e. Op 7 September 1863 werd de Kon. goedkeuring
verkregen op de statuten der Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen, en
5e. Op 26 September 1863 werd door de in 4e.
genoemde personen de Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen opgericht.
De laatstgenoemde datum wordt door de maatschappij
als oprichtingsdatum aangenomen.
Gemengd ntenvs.
LANDVERHUIZERS UIT FRIESLAND.
In 1911 vertrokken uit Friesland ala landverhuizer
242 hoofden van gezinnen met 219 vrouwen en 678
kinderen en 369 vrijgezellen. Van dezen behoorden 28
tot de welgestelden, 499 tot mingegoeden en 84 tot
de behoeftigen. Er vestigden zich in Noord-Amerika
498, Duitschland 83. Ned. Oost-Indië 15. Zuid-Afrika
3, Engeland 5, België 3, Amerika 3 en Frankrijk 1.
Ilij kuchte en droogde met zijn zakdoek zijn gelaat
af. Zij moest langzaam klimmen, om gelijken trod
met hem te houden, zag hem eens van te» zijde aan
en dacht: „Zou hij altijd zoo transpireeren, of is dat
alleen van opwinding?" zij ergerde zich over zich
zelf, dat zij zoo'n dwazeni inval had, maar moest toch
steeds innerlijk eenigen wrevel onderdrukken, hoewel
hij er haar geenaanleiding toe gaf; terwijl zij voor
hem het huis binnenging, dacht zij met een koud' ge
voel: „Wat doe ik hier in dezo vreemde omgeving?"
Do geheele inrichting was nog zoo fonkelnieuw, zoo
onpersoonlijk. Vera dacht, terwijl zij beiden de ver
schillende kamers doorliepen„Wie is nu hier de
gast van den andere?" Haar verloofde dacht er niet
zoo over. Die gevoelde zich hier al heer des huizes,
zette stoelen en tafels recht en liet zijn lijvige gestalte
dan hier, dan daar op neervallen, zoodat zij hem op
een oogenblik geheel verstrooid! aanstaarde en do ge
dacht© haar door het hoofd ging: „Wie is toch die
corpulente heer, die daar alles probeert?" En in
deze kamers zou zij nu haar verder leven slijten! Von
Uleriei verheugde er zich al op, hier met haar to zul-
en wonen. Hij wiegde zich behagélijk in eeni schom
melstoel in haar stemming van bijna vijandige
nieuwsgierigheid, waarmee zij hem opnam, was het
haar, of zij, op de manier van gemakzuchtige, oude
heereu, het er al van ging nemen en toeni begon hij
met een hem ongewone levendigheid over den feest
maaltijd in „Kaiserhof" te spreken. De regeling daar
van had hij toch onmogelijk aan Vera's vader kunnen
overlaten! Verbeeldt je! Die had hun in het gun
stigste geval kalfsborst met gebakken aardappelen
voorgezet met Duitsche champagne er bijGelukkig
maar, dat een neef dit zaakje van hem had overgeno
men, ook een Uleriei, die in de familie de intendant
werd genoemd, omdat hij al tien jaar lang vergeefs
het voornemen had, het te worden, sinds hij zijn dol
man en attila aan den kapstok had gehangen. Die
kon zoo iets prachtig in orde brengen, first class!
Chriatoph von Uleriei moest op zijn huwelijksdag geen
honger lijden! Hij lachte vergenoegd en begon de
plaatsing aan tafel te regelen, wat hem ook veel
hoofdbrekens kostte. Daar was bijv. die eenen neef,
die zoo'n zonderling huwelijk had gesloten! Waar zou
men zijno vrouw plaatsen? Misschien naast Joseph.
Dietrich, den kleinen vaandrig, die toch onder aan
tafel zat
Wecdt vervelgd.