DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Natuurstemmen.
Houderd en veertiende laargang.
im
ZATERDAG
10 FEBRUARI.
B N N E N L A N 1>.
No.
35
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Qroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
Verordeningen op het heffen en
Invorderen van rechten voor het
gebruik van het gemeente-slacht
huis te Alkmaar.
ALRMAARSCHE COURANT
m
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in het
Gemeenteblad van Alkmaar No. 363 is opgenomen
het besluit van den Raad dier gemeente van 25 Oc
tober 1911, waarbij zijn vastgesteld
Welke verordeningen, beden afgekondigd, gedurende
drie maanden ter gemeente-secretarie ter lezing zijn
nedergelegd en aldaar tegen betaling van f 0.26 in
afdruk zijn verkrijgbaar gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 8 Febr. 1912.
(FEBRUARI).
Wie had 't kunnen denken bij het zachte weer van
Januari, toen vele planten ons reeds- ontwikkeling lie
ten zien, musschen en andere vogels al met nest-ma
teriaal vlogen, dat Februari nog Farenh.-thermome
terstanden van 12 graden en lager zou laten zien!
Wat deed de Leeuwerik ook vóór Maria-Lichtmis
(2 Febr.) te zingen! Want de oude menschen beweren
het, dat deze lenteheraut zoovele weken na Vrouwen
dag moet zwijgen, als hij zich er vóór laat hooren. Had
hij maar gezwegen! Nu ligt alles verstijfd en de arme
vogels kunnen nauwelijks een kruimpje vinden. Laat
ons toch zorgen, dat ze niet van honger omkomen
Straks krijgt de boer weer met woeker terug, wat hij
nu voor zijne gevleugelde vrienden uitstrooit.
Gelukkig ziju er oek nog anderen, en ik hoop onder
mijn lezers velen, bij wie niet het egoïsme spreekt,
doch die in de vogels bezielende wezens zien; die de
aarde veel minder schoon zouden vinden, indien zij
zonder vogels was. Ook zij geven met milde hand
aan de hongerige dieren. Er zijn er ook, die voor
verwarmd! drinkwater zoTgen, hetgeen even prijzens-
als navolgingswaard mag heeten. Niet alle vogels
hebben we als nuttig te beschouwen! Wie zal de dui
zenden rotganzen, die men thans langs de zeewerin
gen ziet rondstrompelen, zoo dat ze nauwelijks op de
vleugels meer kunnen komen, uit een utiliteitsoog
punt bescherming verleenen? Des zomers laat dit
mooie zeegansje zich nimmer bij ons zien, maar tel
kens tegen den winter kan het op de Waddenzee in
zulke groote vluchten aanwezig zijn, dat er een gor
dijn van vogels de lucht ingaat, wanneer men hunne
verblijfplaats in zee nadert. Jagers probeeren ze dan
wel te schieten, maar gemakkelijk gaat dit niet, want
de rotgans is schuw en op de plaats, waar ze verblijf
houdt, ontbreekt gewoonlijk de bedekking. Het wiek-
geraas van zoovele opvliegende ganzen kan men meer
malen tot op grooten afstand! hooren, en het eento-
nog „rott-rot" van deze vogels ook in den nacht gedu
rig vernemen.
De rotganzen en vele andere wintergasten hebben
het in de laatste jaren best bij ons gehad, want ijs en
sneeuw schenen tot de zaken van vroeger gerekend) te
moeten worden. Maar nu regeert de Ijsverst met
krachtigen scepter en vooral de vogels gevoelen dit
het eerst en het meest. Vele dieren kunnen zich nu
niet redden, maar zitten versuft terneer, om straks
gegrepen en afgemaakt te worden door hongerige
kraaien, meeuwen, sperwers en andtere roovers. Overal
vindt men uit elkander gescheurde cadavers, en nog
menig slachtoffer zal er volgen. Want de zee is vol
ijs, zoover het oog reikt en> geen open plek laat zich
zien. Arme vogels, Sprokkelmaand van het schrik
keljaar 1912 is voor u wel een tijd' van verschrikking!
Wie er thans, nu de Sneeuwkoningin hare triom-
phen viert, ook hoogtij houdt, dat is het hermelijntjo
in zijn wit winterpak. Deze kleine carnivoor (vleesch-
eter) heeft altijd eene bedekkende kleur, want in den
zomer is hij op den bovenkant bruingeel, en des win
ters wit, met uitzondering van het zwarte staarteinde,
waaraan hij altijd! van het kleinere wezeltje is te on
derscheiden. Bloeddorstig is het hermelijntje in hoo-
ge mate. Menig haasje wordt besprongen, en het
kleine monster bijt onder het vluchten van zijn slacht
offer, waarop hij zich als de beste ruiter ter wereld
weet staande te houden, dit den halsslagader open, om
weldra het bloed met volle teugen te zwelgen. Straks
valt lepelman rochelend neder en nog hangt het on
dier hem aan den hals, tot hij geen bloed meer in het
lichaam heeft. Thans sluipt deze moordenaar rond
op de zeewering, om er de versufte vogels aan te val
len, die een gemakkelijken buit voor hem zijn, en die
hij op dezelfde wijze behandelt, als hij zulks met ha
zen, konijnen, enz. doet. Meermalen vindt men zoo'n
vogel met een onbeteekenend wondje aan den hals,
waardoor evenwel de doodelijke aderlating heeft
plaats gevonden.
Zoo'n, hermelijn, gewoonlijk harmeling geheeten, is
ook een gevreesde verschijning in kippen- en andere
pluimveehokken, waar hij heel wat schade kan aan
richten.
Zoo is het zonde-register van dit overigens mooie
en slanke diertje wel groot en daarom wordt het ge
durig wreed vervolgd. Toch doet het ook wel nut,
want groot is het aantal muizen en ratten, dat het
mede aanvalt, en ook libellen en andere groote insec
ten moeten het gedurig ontgelden. En menig kost
baren hermelijnen mantel heeft men aan dit carni
voortje te danken gehad, zij het dan ook, dat men
daarvoor meer de huiden van in het hooge Noorden
gevangen exemplaren gebruikte, dan wel van die, wel
ke we hier hebben.
Kan Februari ons op plantkundig terrein al het
een en ander laten zien? Ja, wanneer de winter niet
zoo streng opgetreden was, zouden crocussen en nar
cissen reeds knoppen kunnen vertoonen, en de sneeuw
klokjes konden weldra bungelen. Toch gaat de groei
van de klokjes door, trots sneeuw en ijs, evenals hij
de Alpenklokjes, die meermalen hunne mooiste
bloempjes boven den bevroren grond' vertoonen. Het
ademhalingsproces toch stelt deze plantjes daartoe in
staat; daardoor treedt ten behoeve der arbeidsverrich-
ting een verhoogde temperatuur op. Proefondervin
delijk is zulks meermalen bewezen, 't Is niet de
warmte der omgevende lucht, die door de plant als
arbeidsvermogen wordt verbruikt, doch steeds dient
hiertoe de warmte, welke in het plantenlichaam zelf
vrijkomt, ofschoon de temperatuur der omgeving van
veel invloed is op het intensieve van de ademhaling.
Zoo kan men in broeikassen die planten tot krachtig
leven aanzetten.
Doch hiervan genieten nu niet onze klokjes, en
daarom moeten zij zich zelf redden. Maar onmoge
lijk is het niet, dat ze hij temperaturen onder het
vriespunt hunne bloemknopjes door sneeuw- en ijsla
gen heendringen, wijl ze door eigen warmte het bevro
ren water tot smelten brengen. Men zou haast ge-
looven, dat planten ook bezielde wezens konden zijn.
Of werd ons onlangs niet in een wetenschappelijk
tijdschrift medegedeeld dat planten ook koorts kun
nen hebben, en dat bij verwonding de intensiteit der
ademhaling en daarmede de temperatuur stijgt? Met
behulp van een zeer gevoelig instrumentje (een ther-
mo-electrisch toestel) werd bij een gewonde aardap
pelplant een plaatselijke temperatuursverhooging
waargenomen, welke na 24 uur haar maximum be
reikte. Bij een gewonde ui deelde de temperatuurs
verhooging zich aan den geheelen bal mede.
Het bovenstaande is geschreven bij een temperatuur
van 12 graden F., een stand, dien we in jaren niet be
leefd! hebben, althans niet in Februari. En nu!? De
thermometer is in slechts enkele uren gestegen tot
40 graden. Wie heeftop zoo'n verrassing gerekend?
Alles schijnt plotseling veranderd te zijn. De wind
is gekeerd, het ijs in zee kruit op tot bergen en daar
door komen er open plekken. De overgebleven rot
ganzen verlustigen zich in het nieuwe Wen, en haar
„rott-rot" klinkt alweer van verre. En in die open
wakken krioelt het ook van andere vogels, als bril- en
kuifduikers, smierten en tafeleenden, zaagbekken en
klein© futen. De leeuwerik vliegt alweer klapwiekend
rond en stellig zal hij zijn getierelier weer luide laten
hooren, zoodra de zon maar schijnt. .Spreeuwen en
musschen doen zich alweer minder hongerig voor en
ze vertoonen zich niet meer zoo druk op de voedsel
plaatsen, hun door de vogehninnende menschen be
reid'. Wat een ommekeer in enkele ureni!
Er zijn weerprofeten, die ons zeggen, dat de winter
zich nog weer zal laten gevoelen, 't Is mogelijk, want
Februari is in dit opzicht de maand van verrassingen.
De strijd tusschen de IJskoning en het ontwakende
lenteleven kan men bijna elk jaar in Sprokkelmaand
waarnemen; doch wij ook zijn profeten, en onze voor
spellende geest maakt wereldkundig, dat nog in deze
maanid het Madeliefje zal bloeien, dat de kievit weer
keert naar zijne nestplaats, en dat de eerste kikvor-
schen uit hun modderbed zullen ontwaken. Geef acht
En d'aard ontwaakt, zij weet niet hoe;
Zij schudt, zij breekt haar boeien,
Zij lacht den blauwen hemel toe,
En gaat weer vroolijk bloeien.
J. DAALDER Dz.
6 Februari.
EERSTE KAMER.
In] de zitting van gisteren werd voortgezet het de
bat over de begrooting' van binnenlandsehe zaken. De
heer Van Wassenaer van Ro s a n d e (C.-H.)
drong aan op spoedige uitvoering van het bouwpro-
gram, dat curatoren der Technische Hoogeschool voor
die inrichting wenschen. Daarbij rekende spr. op de
stichting van een bouwfonds. Ten slotte vroeg hij op
de volgende begrooting een bedrag uit te trekken
voor een scheikundig laboratorium.
De heer Kraus (U. L.) wilde, dat de plannen tot
uitbreiding van de T. H. in snel tempo zullen worden
uitgevoerd met het oog op het groot economisch be
lang van ruimere technische ontwikkeling van ons
volk. Hij wees op de grootere kosten aan d© studen
ten van andere hoogescholen besteed en vroeg de in
stelling van meer diploma's; niet alleen voor geolo
gen, maar ook voor technisch-commercieele inge
nieurs, die aan het hoofd zouden kunnen staan van
industrieele ondernemingen. Voorts vroeg spr., de
professorale vacatures te vervullen bijv. voor chemi
sche technologie, voor irrigatie en voor microscopi
sche anatomie.
De heer Van der Feltz (L.) bepleitte pensi
onneering van leeraren aan sommige niet verplichte
gymnasia, die vóór 1915 als zoodanig tijdelijk werk
zaam waren.
De heer Woltj er (A.-R.) sprak over moeilijk te
trekken scheiding tusschen vakonderwijs en voortge
zet onderwijs. Spr. klaagde over de langzaamheid der
Regeering in de uitvoering van de voorstellen der In-
eenschakelingscommissie, welke niet verder blijken te
zijn gekomen dan dat ze in voorbereiding en bewer
king zijn genomen. Spr. begreep, dat er adviezen
moeten worden ingewonnen, doch bij enkele onderwijs
takken bij het vakonderwijs bijv. is spr. onge
rust, wie advies moet geven. Voor de voorbereiding
van een gewijzigde II. O.-wet wilde spr. dat de Regee
ring advies vroeg aan de akad. senaten. Na gewezen
te hebben op de urgentie van de pensionneering van
leeraren van bijzondere hoogere burgerscholen, drong
spr. aan op de reorganisatie van het handelsonderwijs
en op organisatie van het vakonderwijs binnen het
schema der Ineenschakelings-commissie. Wettelijke
regeling is dringend noodig. Daarna zette spr. uiteen,
welke plaats aan het voorbereidend onderwijs toekomt.
Spr. was daarna genaderd tot een bespreking van' de
positie van het onderwijs, dat in de overtuiging van
het volk wortelt, waar het openbaar onderwijs en het
liberalisme nooit heeft kunnen aarden. Spr. vroeg ge
lijk recht en volledige vrijheid voor het christelijk on
derwijs. "Zoo krijgen we het gezonde beginsel: bijzon
der onderwijsregel en1 de openbare schoolaanvulling.
Die oplossing zal leiden tot de ware verdraagzaam
heid.
De heer Tjarda van Starkenborc'h
Stachhouwer. (L.) wilde ook, dat men bij de ge
meente-belastingen gebruik zal kunnen maken van de
gegevens der bedrijfs- en vermogensbelasting. Hij
sprak zijn vertrouwen uit in het toekomstige wetsont
werp nopens de pensionneering van gemeente-ambte
naren, in het bijzonder van de commissarissen van
politie. Spr. herinnerde er aan, dat de Gemeeentewet
niet meer in alle opzichten voorziet in de behoeften
der huidige groote gemeenten. De gemeenteraden
worden overladen met werk. Daartegen raadde spr.
niet aan de commissie van bijstand zelfstandig te
maken, doch wel de keuze van wethouders buiten den
raad toe te laten en verder den raad niet langer té
overladen met werk.
Ten slotte vroeg spr. eenvormigheid in de verslagen
der academische ziekenhuizen.
De heer Franssen (A.-R.) is gegriefd! over de
machtsaanmatiging van het departement van binnen-
iandsche zaken, dat met Koninklijke Besluiten re
geert. Hij wees daarna op het wettelijk geoorloofde,
doch ongewenschte van overheidsbemoeiing betreffen
de. de wetenschappelijke richting van het onderwijs op
openbare* gymnasia.
De heer H o f f m a n s (R. K.) dankte voor de
maatregelen der Regeering, welke zullen leiden tot
beperking van het biergebruik in Limburg.
De heer Laan (L.) bepleitte het nut van handels
ingenieurs met talenkennis.
De heer Van der Doesi de Willebois
(R.-K.) vroeg partieele wijziging van de Gemeente
wet en wees nogmaals op de urgentie van de pension
neering van de commissarissen van politie.
De minister van binnenlandsehe zaken
(de heer Heemskerk) verklaarde met de onderwij s-
voorstellen spoed te zullen maken, maar allerlei om
standigheden vertragen nu eenmaal de totstandko
ming van zulke wetten. De minister heeft het niet in
de hand het tempo te regelen, hij beaamt de wensche-
iijkheid eener wettelijk® regeling van het vakonderwijs
en de vrijlating van het particulier initiatief bij dat
onderwijs. De scheiding tusschen neutraal en christe
lijk acht spr. op het gebied van het vakonderwijs niet
noodzakelijk. De wettelijke regeling van het voorbe
reidend onderwijs wil de subsidieering van het bijzon
der bewaarschool-onderwijs voor goed verzekeren.
Spr. gaf toe dat het bijzonder ouderwijs in de exa
men-commissies slecht vertegenwoordigd is, naar de
bestaande verhouding wordt een onderzoek ingesteld.
Naar het wetsontwerp betreffende pensoeneering
van de leeraren aan bijzondere H. B. scholen en gym
nasia verlangt spr. reeds lang en hij hoopt dat 't wel
dra van den minister van Financiën zal komen.
Thans de bloei van de Technische Hoogeschool.
Met den minister van Financiën hoopt hij spoedig tot
overeenstemming te komen, wat betreft de stichting
van een soort bouwfonds. Maar spr. heeft niet alleen
bouwkosten voor de Technische Hoogeschool voorge
spiegeld; de drie universiteiten zijn er ook nog. Gro
ningen verkeert in een gunstige positie doordat er ge
leidelijk aan gewerkt is; in Utrecht trad een tijd van
stilstand in, deze universiteit kan dus evenmin als die
van Leiden, waar een groote achterstand beerscht,
buiten beschouwing blijven. Verder zijn er ook nog
de departementsgebouwen; dat van Binnenlandsehe
Zaken verkeert b.v. in een allerdëplorabelsten toe
stand. Een bouwfonds zal dus niet alleen voor de
Delftiscbe Hoogeschool zijn.
Intusschen hoopt spr. in wat sneller tempo te kun
nen werken voor de gebouwen van de Technische Hoo
geschool.
De zaak van een diploma voor handelsingenieur zal
spr. nader overwegen en onderzoeken.
Ten slotte werd de begrooting van Binnenlandsehe
Zaken zonder hoofdelijke stemming aangenomen en
werd de vergadering verdaagd tot Dinsdagmiddag.
Gemengd nieowsj
UIT WEST-GRAFTDIJK.
De afdeeling West-Graftdijk van den Bond voor
Staatspensionneering hield Donderdagavond j.l. alhier
een openbare vergadering om propaganda voor de zaak
te maken. Het alhier bestaande Fanfarecorps, de Re
derijkerskamer „O. V." en de heer J. de W it hadden
zich bereid verklaard om tot het slagen van deze
vergadering mede te werken. Voor een volle zaal
werd zeer goed! opgevoerd! het voor dezen avond pas
sende propagandastuk van mejuffrouw I. Kaastra
Bakker: „In de Branding," tooneelspel in 4 bedrijven.
De heer de Wit gaf eenige komische voordrachten ten
beste, o.a. „De droom van een kolemwerker," „Een
keukenjammer", enz. Bij afwisseling liet het Fanfa
recorps zich hooren. Voldaan keerden allen huis
waarts.
UIT HENSBROEK.
Bij den heer Gunder zijn thans door de leden van
„Eensgezindheid1" hun jaarlijkscho wedstrijden gehoti-
den. De uitslag is als volgt:
Kolven: 1ste prijs J. J. Willinge; 2e prijs J. Ha
genaar; 3de prijs L. Hagenaar; serieprijs de heer J. J.
Willinge.
Biljarten: 1ste prijs J'b. Groot; 2de prijs D. de
Tong (Ileer-Hugowaard1) 3de prijs A. Schrooder; se
rieprijs de heer Jac. Groot.
Als gewoonlijk heerschte er onder de strijders een
gezellige opgewekte stemming.
UIT BERGEN.
In de gisteren gehouden vergadering van de Hoofd
ingelanden van den polder de Bergermeer, is met op
één na algemeene stemmen besloten een ruw-olie-mo-
tor te plaatsen in den z. g. dikken Molen nabij den
Bergertol ten einde bij windstilte in de bemaling te
voorzien.
De leverantie en het opstellen geschiedt door Vis
sers Land'bouwkantoor.
PREDIKBEURTEN TE SOHEKMERHORN.
Zondag 11 Febr.: Ned. nerv. kerk, voorm. half 10
Ds. Bosch te Graft. Ger. kerk voorm. half 10 en nam.
half 2 preeklezen.
Donderdag 16 Febr.: nam. half 7 Ds. Schweitzer te
Buiksloot.
UIT DE RIJP.
Gisteravond gaf de gymnastiek-vereeniging ,,Bato
onder leiding van den directeur, den heer A. Tol Jr.,
eene openbare uitvoering in „De Eendracht."
De voorzitter riep in zijn openingswoord de toege
vendheid in voor het werken der velé nieuwe leden,
welke uit den aard der zaak slechts zeer voorloopig
geoefend waren.
Hierna werd een aanvang gemaakt met de afwer
king van het zeer afwisselend samengestelde program
ma. De „groepen" slaagden uitstekend, terwijl het
nummer „Barren" ons zeer mooie en correct uitge
voerde oefeningen liet zien. Aan het „Hoogrek,"
waarbij o.a. een paar reuzenzwaaien werden te zien
gegeven, vielen de oefeningen zéér te loven. De ta-
bleux, vóór de pauze en tot slot gegeven waren zooals
we dat van „Bato" gewoon zijn, onberispelijk. Vooral
de 2 laatste „Oorlog en Vrede" en „Vrede door Recht"
waren ontroerend schoon.
De voordrachten van de heeren B. v. Petten en N.
Kroone werden mede luide toegejuicht, zoodat de heer
vau Vloodorp zeker de tolk van alle aanwezigen was,
toen hij den leider, den heer A. Tol Jr. in het bizon
der, de geheele vereeniging ini het algemeen, een
woord van hulde bracht voor het gepresteerde.
Een gezellig bal besloot den avond.
UIT DRIEHUIZEN.
Bij de gehouden propaganda-vergadering van de af
deeling van den Bond voor Staatspensionneering al
hier, was de zaal van het lokaal „De Vriendschap" ge
heel gevuld. Te half acht opende de voorzitter de bij
eenkomst met een hartelijk woord en het lezen van
eenige toepasselijke stukjes. Daarna werd opgevoerd
„Het Genadebrood," tooneelspel in 4 bedrijven, dat
een uitbundig applaus verwierf. De rollen waren dan
ook uitstekend verdeeld en werden op zeer verdienste
lijke wijze vervuld. Nadat nog verscheidene Bonds
liederen waren gezongen, tradl de heer Vermeer op,
die in korte trekken het wetsontwerp „Talma" behan
delde en het doel van den Bond nog eens nader uiteen
zette. Het bestuur onzer afdeeling kan met groote
voldoening op dezen avond terugzien, want 26 perso
nen lieten zich dadelijk als lid! inschrijven, voorwaar
een prachtig succes.
UIT NOORD-SCHARWOUDE.
Het concert der „Vereenigde Zangers," het man
nenkoor van Alkmaar, onder leiding van den heer
Willem Hespe van Amsterdam, in het lokaal van den
Bond alhier gegeven, heeft de weinigen, die waren
opgekomen, ten zeerste voldaan. De schoone zang,
het prachtige programma, dat voor dezen avond wa9
opgesteld, had een eivolle zaal verdiend, want niet ve
le malen is men hier in de gelegenheid een zóó uit
muntend mannenkoor te mogen hooren. Werkelijk,
wie van de zangkunst had willen genieten, had het
concert der „Vereenigde Zangers" moeten bijwonen.
De solisten, mevrouw RuyghKrens' van Alkmaar
en Jos. Schouten, van Amsterdam, die welwillend hun
ne medewerking verleenden, behaalden een welver
dienden bijval.
UIT ZUID- ENi NOORD-SCHERMER.
Woensdag vergaderde de Raad dezer Gemeente. Alle
leden.waren tegenwoordig. Na een woord van welkom
in het jaar 1912, werd door den voorzitter medege
deeld dat de begrooting door H.H. Ged. Staten goed
gekeurd is terug ontvangen en dat bij den dezen mor
gen gehouden kasopname bij den Gem.-ontvanger al;
les in orde werd bevonden en in kas aanwezig bleek
een bedtag van 2219.65s.
Aangaande een ingekomen adfes van de afdeeling
Alkmaar-buiten van het Ned. Onderwijzersgenoot
schap, waarin wordt verzocht om verhooging en wijzi
ging der periodieke verhoogingen der onderwijzers-sa
larissen, werd na bespreking besloten dit vooralsnog
voor kennisgeving aan te nemen; terwijl naar aanlei
ding van het vertrek tegen 1 Med a.s. van J. D. Braak
uit de van de Gemeente gehuurde woning werd beslo-
tén om aan Ged. Staten wederom goedkeuring te ver
zoeken tot onderhandsche verhuring.
Nadat nog was besloten tot het doen van betalingen
uit de post van onvoorziene en van af- en overschrij
vingen op verschillende Begrootingsposten over den
