DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Klasse-verpleging.
No. 65
Honderd en veertiende Jaargang.
1912
ZATERDAG
16 MAART.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzondei lijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Zij, die zich met 1 April op dit blad
abonneeren, ontvangen de tot dien da
tum verschijnende nummers franco en
gratis DE DIRECTIE.
l( 1 n S K ,N li A I).
g
AARSCHE
KEKKINO KV IN O.
Tiet HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALK
MAAR brengt, op grond van artikel 1 der Wet van
22 Mei 1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der itige- i
zetenen, dat bij hem ingekomen en aan den ontvan
ger der Rijks directe belastingen binnen deze gemeen
te ter invordering zijn overgegeven:
de kohieren der Personeele belasting Nos. 5, lti en
17, voor het dienstjaar 1911, executoir verklaard dooi
den Directeur der directe belastingen in Noordholland
te Amsterdam den 13 Maart 1912;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de
Wet bepaalden voet, te voldoen en dat heden ingaat
de termijn van zes weken binnen welken daartegen
bezwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den 15 Maart 1912.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
G. RIPPING.
'ALKMAAR, 16 Maart.
Vijftig ingezetenen hebben zich onlangs tót den
Raad der Gemeente gewend met het verzoek aan het
Stedelijk Ziekenhuis enkele kamers toe te voegen,
waar gelegenheid tot klasse-verpleging zal zijn. Met
dit adres zal er in de raadsvergadering- van Woensdag
vermoedelijk een adhaesie-betuiging inkomen, naar
ons werd medegedeeld, geteekend! door ongeveer drie
honderd personen.
Over het verzoek is in de rubriek „Ingezonden stuk-
ken" in ons blad reeds een debat gevoerd, waarbij men
al heel gauw het rechte spoor verliet, op een zijlijn
geraakte en uit de richting-ziekenhuis gaande de rich
ting-onderwijs insloeg en naar de richting-godsdienst
afboog.
Wij gelooven daarom dat het niet overbodig is ver
schillende argumenten, welke voor en tegen inwilli
ging van het verzoek kunnen worden aangevoerd, eens
na te gaan.
Allereerst doet zich dan natuurlijk de. vraag voor,
of optreden der overheid op dit terrein gewenscht is.
Wij aarzelen geen oogenblik, die vraag bevestigend te
beantwoorden. Ziekenverzorging toch draagt zoozeer
een karakter van algemeenheid, heeft een zoo groote
belangrijkheid, dat een gemeente ten algemeene nutte
haar ter hand dient te nemen. Y°°ra^ breekt, gelijk
de N. Tilb. Ct. dezer dagen terecht opmerkte men
zie het Centrum van gisteravond verbrokkeling- op
het gebied van ziekenverpleging kracht en komt cen
tralisatie hier ten goede.
Eigenlijk kan het slechts verbazen, dat de gemeente
Alkmaar alleen maar voor behoeftige personen, en
voor niet eigenlijk gezegde behoeftigen tegen betaling,
zelfs uit andere gemeenten, zorgt, wij mogen gerust
zeggen uitstekend zorgt, doch tal van gemeentenaren
uitsluit van een gelegenheid, om zich in geval van
ziekte te laten verplegen in overeenstemming-^met hun
geldelijke draagkracht. De gemeente Alkmaar stelt
zijn ingezetenen wel in staat naar dien maatstaf te
trouwen, onderwijs te verschaffen aan hun kinderen,
to doen begraven', maar onthield' hun tot dusverre de
mogelijkheid zich te laten verplegen in overeenstem
ming met den stand en de omgeving, waarin zij altijd
verkeeren. Tal van grootere zoowel als kleinere ge
meenten zagen de wenschelijkheid en de billijkheid
van het instellen eener ldasse-verpleging van over
heidswege reeds lang te voren in naast de aller
grootste als Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhag.-
kunnen bijv. genoemd worden Haarlem, Deventer,
's Hertogenbosch, Middelburg, Zwolle, Delft, Dord
recht, Zutphen.
Nu ligt het voor de hand, dat in den tegc-nwoordi-
gen tijd tegenover een dergelijke algemeen e
zaak bijzondere motieven worden aangevoerd.
Wij denken hierbij niet aan een concurrentie van een
op te richten gemeentelijke instelling tegen een be
staande particuliere, omdat beide categorieën hier te
Alkmaar natuurlijk evengoed naast elkaar kunnen be
staan als in alle andere zooeven genoemde gemeenten.
Wel hebben wij op het oog de bezwaren van die per
sonen, die geen gebruik zullen maken van de gemeen
telijke inrichting. Daartegenover stellen we dat het
geen een algemeen belang is, schier nooit in het be
lang van allen kan worden genoemd. Maar omdat er
personen zijn, die niet wandelen kunnen of niet van
wandelen houden, blijft de gemeente toch niet in ge
breke wandelplaatsen aan te leggent Omdat er
slechts een betrekkelijk gering- deel der bevolking elec-
triseh licht en electrisehe drijfkracht verlangt., laat
(je gemeente de behoefte van hen. die daarvan wel
kunnen en willen profiteeren, toch niet onvervuld;
Men kan in verband hiermede aanvoeren, dat het
niet billijk is, ingezetenen, die gemoedsbezwaren tegen
deze instelling hebben, er voor te laten betalen. Maar
op grond waarvan zou kunnen worden beweerd, dat
di klasseverpleging geld zou moeten kosten? In een
bloeiende, vooruitgaande stad, centrum van een wel- I
varende streek is er immers veeleer reden om zooveel j
patiënten to verwachten, dat bij normale, verpleging»-
kosten een bescheiden instelling, gelijk gewenscht
wordt, verbonden aan de bestaande inrichting, zich
best zal kunnen bedruipen. Daarbij vergete men niet,
dat een dergelijke instelling op gemakkelijke en wei
nig kostbare wijze bij het ziekenhuis kan worden ge
voegd.
Waar ons gemeentebestuur er verder op uit is om
Alkmaar als woonstad' aantrekkelijker te maken en
in dit verband zij herinperd aan de maidenspeech van
den heer den Boesterd, waarin dit raadslid aandrong
op bevordering van het blijvend vreemdelingenverkeer
- daar mag erop worden gewezen, dat een stedelijke
klasseverpleging ook aan dit streven ten goede moet
komen.
Behalve de reeds genoemde bezwaren zou tegen in
williging van het verzoek kunnen worden aangevoerd,
dat het openen van een gelegenheid voor klassever
pleging- aan het Stedelijk Ziekenhuis een schending is
van de traditie. Wij bedoelen con redeneering als de
ze: de inrichting is ontstaan uit particuliere funda
ties, waarbij de bedoeling- voorzat hulpbehoevenden,
zoogenaamde „Ellendigen" te verplegen en in strijd
hiermede zou het zijn, aan een dergelijke instelling
klasseverpleging te verbinden. Daarop nu kan liet
antwoord luiden, dat het hier niet geldt een levenloos
historisch monument, dat door de eeuwen heen zich
zelf gelijk is gebleven en daarom verdient voor 't nage
slacht onveranderd! te worden behouden, maar een
levend organisme, dat zich wijzigt naar de tijdsom
standigheden. Oorspronkelijk waren zooals men
uit bijlage no. 30 tot het verslag der handelingen van
den gemeenteraad 1905, een rapport van den gemeen
te-archivaris, kan lezen de instellingen van particu
lieren aard, van zeer bescheiden omvang en geen ge
stichten voor zieken, maar tot verpleging van hulpbe
hoevenden bestemd. In den loop der tijden is hieruit
een ziekenhuis ontstaan, en de stichting werd' van een
onafhankelijke, een gemeentelijke instelling, door de
burgerlijke overheid geregeld en van harentwege be
stuurd. Een ziekenhuis, niet slechts bestemd voor
zieken vanwege het burgerlijke armbestuur of van ker
kelijke armbesturen, maar ook voor hen, die zich wil
den laten verplegen tegen tarieven, welke herhaalde
lijk werden gewijzigd en in 1902 werden gebracht op
J 1 voor ingezetenen en 1.75 voor zieken uit andere
gemeenten* met de toevoeging, dat zij, zoo noodig,
nog meer moesten betalen.
Niet slechts behoeftige ingezetenen worden dus op
genomen en verpleegd, maar ook „niet eigenlijk ge
zegde behoeftigen" tegen betaling, ja zelfs menscheu
van buiten, die het dubbel en dwars kunnen betalen.
In de raadsvergadering van 28 October 1908 gewaagde
den heer Van den Bosch van een landbouwer, die in
het stadsziekenhuis verpleegd werd voor zulk een lut
tele som en die uit dankbaarheid een hulde bracht aan
do directrice, welk geval werd aangehaald pis bewijs,
dat de tarieven noodzakelijk verhoogd dienden te wor
den.
Duidelijk blijkt hieruit, hoezeer in den loop der tij
den is afgeweken van de oorspronkelijke bedoeling
Elders hebben soortgelijke inrichtingen denzelfden
ontwikkelingsgang doorgemaakt, maar zijn reeds ge
vorderd tot klasseverpleging. Wij noeanen bijv. Zut
phen en verwijzen naar het rapport van den heer J.
Gimberg („De stichtingsbrief van het Bomhof en die
van het Nieuwe Gasthuis.")
Het zou kunnen zijn dat door het wijzigen van het
karakter der Alkmaarsehe inrichting de zorg voor de
behoeftige zieken was verminderd. Wie is er echter
die dat zou durven beweren?
En evenzoo hierop zij de nadruk gevestigd is
ei geen enkele reden om te veronderstellen, dat de be
langen der behoeftigen er ook maar eenigszins door
zullen worden geschaad, indien de inrichting ook
wordt opgesteld voor degenen, die zich liever niet
aan hare orde willen onderwerpen, die bijzondere ver
langens hebben, maar die daarvoor ook gaarne extra
wensehen te betalen.
Eigenlijk moest de vraag of klasseverpleging in
Alkmaar gewenscht is, geen vraag meer zijn.
Het college van regenten en de raad' hebben dan
ook terecht de wenschelijkheid reed's uitgesproken. In
11*05 wendde de Vereeniging voor Gezinsverpleging
zich tot rogenten .met het verzoek, een klasseverple
ging in te stellen, welk verzoek door ruim 100 ingeze
tenen werd gesteund. Regenten waren met adressan
ten van meening, d'at klasse-verpleging zou voorzien
in een werkelijk bestaande behoefte en in een alge
meen verbouwingsplan van het ziekenhuis werd
zie bijlage 11 tot het verslag der handelingen van den
gemeenteraad 1906 „het maken tot klasseverple
ging" opgenomen, 's Raads meerderheid kon zich met
het ontworpen plan niet vereenig'en en daarom sprak
op voorstel van den heer de Wit dë Raad! zich den
Öüsten Mei 1906 in beginsel uit voor klasseverpleging
(tegen stemden de hoeren Van den Bosch, Wanna,
Dorbeck en Glinderman.
Nu js Alkmaars gemeenteraad dikwijls ongelukkig
geweest met beginselbesluiten, al zijn Jenslotte de za
ken toch wel weer terecht gekomen. Ook thans kwam
er een kink iu den kabel: de klasseverpleging- strandde
op een beslissing vnn Gedeputeerde Staten, die niet
wilden toestaan* dat er geld van het Grootboek
Nationale Schuld werd genomen. Van de Nuts-
spaarbank werd toen het bedrag geleend, noodig
voor de vergrooting van het ziekenhuis en de klasse
verpleging bleef rusten.
Het verbaast ons wel eenigszins, dat de adressanten
van thans 's Raads beginselbesluit van toen niet heb
ben gebruikt als aanknoopingspunt, maar wij twijfelen
er geen oogenblik aan, of ook met dit beginselbesluit
zal het ten slotte wel terecht komen I
TWEEDE KAMER.
Wegens onvoltalligheid1 kon de vergadering giste
ren eerst om 12 uur aanvangen.
Besloten werd Vrijdag 22 Maart eenige wetsont
werpen iu de afdeelingen te onderzoeken.
Bij de voortgezette behandeling van de Vogeleuwet
slankte Üe heer Van Dedem (c.-h.) den minister
er voor, dat deze de oorspronkelijke wetsvoordracht
heeft gewijzigd. Aan hen, die aandringen op strenge
re bepalingen, deed spreker opmerken, dat men niet
het uiterste moet willen; in elk geval zal dit* ontwerp
beter aan bet doel beantwoorden dan de wet van 1880.
En nu moge het waar zijn, dat de Parijsche Conventie
niet volmaakt is, toch is het een stap tot verbetering.
De heer II els dingen (s.-d.) bestreed' als in
consequent het standpunt van den heer Tydeman te
genover het ontwerp, vergeleken bij diens houding
met betrekking tot liet vraagstuk der Jachtwets-her-
ziening. In het betoog van den heer Tydeman van
gisteren kwam te veel de jachtliefhebber om den hoek
gluren.
De minister van landbouw, nijverheid en handel be
paalde zich voor het oogenblik tot eene uiteenzetting
van de bedoeling van het ontwerp. De daarop uitge
oefende eritiek is niet geheel billijk. Van t begin af
beeft het ontwerp tot strekking gehad algemeene vo
gelbescherming, en aansluiting mogelijk te maken aan
de Conventie van 1902. Is door de aangebrachte wijzi
gingen in de oorspronkelijke wetsvoordracht bij de re
geering een ommekeer waar te nemen met betrekking
tot dit algemeen beginsel? Neen, ook bij bet aanhan
gig ontwerp is de regeering blijven uitgaan van de
stelling, dat een algemeene vogelbescherming is een
algemeen landbouwbelang. liet materieele staat dus
op den voorgrond; maar dit sluit niet uit om in bij
zondere gevallen schade af te weren. Dit is volstrekt
geen nieuw beginsel.
De Minister v. landbouw, nijverheid1 en handel be-
poging tot bevoegdheid om vogels te schieten, zooals
de commissie van rapporteurs beoogt. Ook de bepa
ling met betrekking tot kooivogels is volstrekt geen
inbreuk op liet beginsel van algemeene vogelbescher
ming. Het is juist een middel om op andere wijze
dan door verbodsbepalingen de openbare meening te
winnen voor vogelbescherming, door den mensch in
aanraking te brengen met den vogel, en om zoodoende
liefde voor vogels te winnen. Doordien men bij deze
wet land-, tuin- en boschbouwbelangen op het oog
heeft, spreekt deze wet ook niet van den eigenaar,
maar van l*iet gebruik van den grond; want de bedoe
ling is om den man, die de cultuur uitoefent, te be
schermen. De minister was bereid mede te werken om
zooveel mogelijk tegemoet te komen aan bezwaren van
hen, die meenen dat de wet kleine belangen als bij
voorbeeld die van eierenzoeken, te veel aantast. Ook
bet gebruiken van blinde vinken en liet verkoopen enz.
van verminkte vogels keurde de minister af. Tegen
over den keer de Beaufort ontkende de minister, dat
de spreeuwen de'vruchtencultuur niet loonend maken.
De minister xotte voorts uiteen, dat de wet beoogt te
gen te gaan liet irrationeele verdelgen van vogels en
nesten, en betoogde voorts de wenschelijkheid om mo
gelijk te maken dat wij uiii kunnen aansluiten bij de
conventie van 1902. In dit verband wees de minister
er op, dat de trekvogels een belangrijk element vor
men in de vogelwereld. Met liet oog daarop is vooral
noodig een algemeene regeling om een gemeenschap
pelijk belang te dienen.
Tegenover de bewering, dat de wet niet uitvoerbaar
zal zijn, merkte de Minister op, dat de geheele uitvoe
ring van de wet afhangt van de medewerking dei-
openbare meening en daarom deed het den Minister
veel genoegen, dat het antwerp zooveel steun ontvangt
uit de kringen van de landbouwers en natuurvrienden.
Hierna volgden eenige replieken.
De heer T y d e m a n (vrij-lib.) ontkende zich aan
inconsequentie te hebben schuldig gemaakt; èu ten
aanzien van de Jachtwet èn ten aanzien van deze Vo-
gel wet, plaatst spreker zich op 't standpunt, dat men
niet met ruwe hand. de natuur mag verstoren.
De lieer Teens tra (vrijz.-dem.) hield vol, dat
liet. ontwerp, zooals het daar ligt, practisch onuitvoer
baar is.
De lieer De Beaufort (vrijz.-lib.) handhaafde
eveneens zijn bezwaren.
De heer llugenholtz (soc.-dem.) hield tegen
over den heer Tydemnn vol, dat- het. verkeerd zou zijn
om vogels, die door dén landbouwer uit opgedane er
varing als zeer gevaarlijk voor het bedrijf worden be
schouwd, te gaan beschermen.
De heer I, i e f t i n e k (lib.) kwam op tegen 's hoe
ren Tydeman» lessen, terwijl li ij in alle bescheidenheid
opmerkte, dat hem de ervaring voldoende geleerd
heeft welke vogel» schadelijk zijn, zoodat men niet
moet wachten op wetenschappelijke uitspraken. Spre
ker wilde over deze kwestie echter niet langer kibbe
len.
Indien spr. met den heer Tydeman omtrent de
kwestie van de schadelijkheid of onschadelijkheid van
vogels minder aangename woorden heeft gewisseld,
dan troost spr. zich met de gedachte: Was sieh Hebt,
das neckt sicli! (Gelach).
De heer Lieftinck ging naast, den heer T y-
d e in a n zitten. Zij klonken met de glazen water
onder uitbundige vroolijkhpid der Kamer.
De voorzitter: Niet zoo huiselijk! (Gelach.)
Na repliek van den Minister werden de alge
meene beraadslagingen gesloten en werd een aanvang
gemankt met de artikelsgewijze behandeling.
Dinsdag voortzetting.
Gemengd nieuws.
STRANDING.
In de Xoorderhnaksgronden is gisternacht gestrand
liet Zweedsche stoomschip Granit, met bestemming
naar Lyseldl. De boot, die hier granietsteen heeft
gelost, was den vorigen dag naar zee vertrokken.
HENRI WIJNMALEN IN HAMBURG.
Onze landgenoot Wijnmalen, die sedert eenigen tijd
ui- vlieger verbonden is aan de Oertzfabriek te Ham
burg, heeft daar dezer dagen zijn eersten belangrijken
proeftocht volbracht. Hij steeg 's middags te half
vijf te Schneverdingen op, in tegenwoordigheid' van
Prins Ileinrich van Pruisen, en vloog met zijn één
dekker, waarin een 70 P. K. Gnomemotor, in één
vlucht naar Hamburg, waar hij binnen het half uur
op het Wnndsdekker vliegterrein landde, 63 kilometer
in 27 minuten vliegende, dus met een snelheid van
meer dan 100 kilometer per uur. Boven de stad, die
ir. den mist lag, steeg hij tot ongeveer 500 meter. Bij
zijn nederdaling werd hij geestdriftig gecomplimen
teerd door den Prins, die hem per auto had trachtten
te volgen.
TENTOONSTELLING VAN ARTISTIEKE
PLANTEN EN BLOEMENVERSIERINGEN,
liet volgend jaar, in de tweede helft van October,
zal de afdeeling Amsterdam en Omstreken van do
Nedorlandsehe Maatschappij voor Tuinbouw en Plant
kunde, ter viering van haar 40-jarig bestaan, een ten
toonstelling houden van artistieke planten- en bloe
menversieringen in de groote concertzaal met veranda
van Artis, d'at daarvoor zijn zalen bereidwillig ter be
schikking gesteld en de meest mogelijke medewerking
toegezegd! heeft.
Het doel dezer tentoonstelling is het pubLiek te la
ten. zien, welke artistieke groepeeringen niet planten
en bloemen kunnen worden samengesteld. Een eerste
eisen daarbij zal zijn het karakter en de eigen schoon
heid van het levende materiaal der verschillende plan
ten en bloemen bij elk dier groepeeringen tot zijn volle
recht te doen komen.
Een dergelijke tentoonstelling is nog nimmer ge
houden.
MOORDAANSLAG.
Te Tilburg is gistermorgen door iemand, Jacob ge
naamd, een moordaanslag gepleegd op Geboers en een
vrouw uit België, door revolverschoten op hen af te
vuren. Geboers werd vrij ernstig gewond. De dader
is gearrestert-d.
VALSCHE AANGIFTE.
Eenige dagen geleden deed' een huishoudster hij de
politie te Barneveld aangifte, dat zij door een 10-tal,
haar hij name bekende personen werd aangerand, mis
handeld en zelfs met. den dood bedreigd. Na een
streng verhoor heeft de huishoudster nu echter be
kond, dat zij het geheele verhaal verzonuen had, zoo
dat thans, wegens het doen van een valsehe aangifte,
tegen haar zelf een aanklacht is ingediend.
DUURBETAALDE VERGEETACHTIGHEID
Aan een der loketten van het hulppostkantoor iu de
I lemonystraat te Amsterdam kwam gisteren een be
woner van de Van Woustraat aldaar postzegel» koo-
pen. Ilij betaalde de zegels met. geld, dat hij uit zijn
portefeuille nam, en, terwijl hij met den postbeambte
afrekende, legde hij de portefeuille zoolang op de bank
voor de loketten, 't Geld, dat de beambte den postze-
gelverkooper ter hand stelde, verdween in den broek
zak en de man spoedde zich met de zegels huiswaarts.
Daar aangekomen miste hij zijn portefeuille. On
middellijk keerde hij op z'n schreden terug, maar in
't hulppostkantoor, dat zich in 'n druk bezoek mag ver
heugen, viel noch van de portefeuille, noch van de
twee bankbiljetten van 25, die ze bevatte, iets te
ontdekken.
DE STAKING IN DE ENOELSCHE MIJNEN.
Op de lijn Sittard'-Venlo rijden sedert een paar da
gen een of twee extra-goederentreinen, speciaal voor
vervoer van steenkolen uit de Limburgsehe mijnen.
Den 12den en 13den Maart b.v. waren er telkens twee
en den 14den Maart 's middags één ingelegd.
