Oamrubriek.
Geld verkrijgbaar
een flinke SMIDSJONGEN
m in
iii
pÏZ;»™" w,en de
i m
Sehaalcmubriek.
41 wm
W Üf
%rj ix
mè mmm
'nm 'pp
A HVEKTKJVTIKN.
Spoedig gevraagd
i m p
PiüPU
m
m
i
met eo zonder borg. Ook scheepg en andere
Hypotheken. Hoofdkant. Obrechtstr. 594, Den
Haag.
Jn. Visser, Dijk, Alkmaar.
naar de oer-tijden van den onbewusten mensch uit als
de diepste wensch hunner ziel. Wat voor de vrouwen
nog een sphinx is, waarin zij geheimen en schatkame-
ren \ormoeden, dat is voor de mannen niets anders
dan een dwaaltuin, waarin zij echter de wegen en blin
de wegen maar al te goed kennen, na zoo veel eeuwen
van ronddolen.
Wat Ieet er dus voor de geleerde vrouwen over?
Enkel der gelukkigsten vonden den ideaal-man, het
genie *bf het talent of den kunstenaar, kortom den
scheppenden geest. Maar tot hun verbazing ervoeren
zij. dat het scheppend vernuft iets is, dat noch manne
lijk noch vrouwelijk is, maar een innige vermenging
van die twee eigenschappen. Zij moesten tot hun
ontzetting ervaren, dat deze „ideaalman" kinderloos
bleef of haar idiote kinderen, zwakke kinderen, ge
brekkige kinderen, energielooze kinderen bracht of
wat wellicht even erg was „doodgewone" kinderen, die
levenslang gedrukt zouden gaan onder de roemzuchti
ge namen van vader en moeder. Over het hoogtepunt
heengekomen, kwam de daling, de verzwakking of de
degeneratie.
Sommige andere huwden mannen van geringer in
telligentie of met minder kennis dan zijzelve bezaten
Zij hadden gedurende hun huwelijk een geestelijke
slavernij to dulden, die veel erger was, dan die zooge
naamde slavernij van de verstandige maar ongeleerde
huismoeder. Haar geheele leven was een zichzelve
verloochenen en dat wordt te spoedig een leven van lo
gen Want of de man, die altoos in zijn vrouw de
kun,lipte en de verstandigste moest zien, werd een
afhankelijk zwakkeling of hij maakte misbruik van
zijn lichamelijk overwicht en zijn grootere maatschap
pelijke vrijheid. Hij werd uithuizig. Andere mijner
gepromoveerde vriendinnen huwden met geleerden.
11 werden zij of ongelukkig, omdat, zij zelve begre
pen, «iat al baar studie en arbeid dilettanten-werk was
gebleven tegenover het diepere en grootere kennen en
kunnen van heur man en zij werden zich bewust
van ,en minderwaardigheid, die de ongeleerde vrouw
of met beseft of met deert. Of zij doorzagen, dat
hun geleerde man eigenlijk een charlatan was of
iemand die de heilige wetenschap alleen beschouwde
als de koe, die melk opleverde. Een groot deel mijner
medestandsters bleef ongetrouwd en hoopte door zich
met liefde aan de menschheid te wijden de liefde van
de wijding aan één mensch te kunnen vervangen.
.IJdele hoop. De vrouw bezit ook het instinct der
moederliefde en ik ben er van overtuigd, dat die an
dere liefde, waarvan de dichters zooveel zingen,
slechts de aanvang van die hoogere moederlijke liefde
is. hu zij zagen later met afgunst naar de ongeleer
do vrouwen, naar de z.g. „gansjes" en „huiskloeken
die zonen en dochters hadden op te voeden. Dan werd
haar leven verbitterd. zij voelden een leegte, die
door mets aangevuld kon worden, wat heur leven wer-
Keljjk volmaakte,"
„Dat zijn treurige ervaringen."
„Ik zelve huwde een man, met een gezonde intelli
gentie en een degelijk karakter. Onze eerste huwe-
ijksjaren werden beschaduwd door mijn maatsehappe-
iijken arbeid en zorgen. Maar nadat het eerste kind
kwam en ik aan het ziekbedje veel tijd had om na te
denken, begon ik te beseffen, dat ik mijn man onrecht
ad aangedaan, door het home te verwaarloozen ter
wille van het nastreven van politieke doeleinden. En
toen mijn kind weer gezond was geworden, wist ik
mijn weg, wist ik, dat ik mijn kind niet de moeder zou
mogen onthouden, zooals ik mijn man, de vrouw de
vrouw des huizes had doen derven. En sedert herwon
ik mijn man en ik heb mijn dochters opgevoed zooda
nig, Jat ook zij eens goede huisvrouwen en goede moe
ders zullen kunnen' zijn."
„Dus u meent, dat de vrouw zich van allen invloed
op maatschappelijk gebied moet onthouden?"
„Neen integendeel. Met voorbeelden als van
Harriet Beecher Stowe, die den stoot tot de afschaf
fing van de slavernij in Amerika gaf en barones Ber
tha von Süttner, die den stoot tot de moderne wereld
vrede-beweging gaf, zou ik dat niet künnen. Doch de
middelen, die de vrouw moet gebruiken om op maat
schappelijk gebied invloed uit te oefenen, zijn andere
dan die, welke de man tot nu toe heeft aangewend
Indien de vrouw zichzelve wil zijn, behoort zij te be
ginnen met eigen middelen te scheppen, om dat zelf
te manifesteeren. Den man navolgen, den man imi-
teeren beteekent zichzelve een brevet van onvermogen
geven. De man stichtte parlementen, veroverde het
kiesrecht, de vergaderzaal, de courant. Dat zijn z ij n
eigen vindingen, passend voor hem. Maar deze mid
delen zijn niet voor de vrouw geschikt, als zij vrouw,
sis zij moeder wil blijven."
„En welke middelen acht u dan wel geschikt, als
ik vragen mag, mrs. Mac T
„Ziet eens. de man heeft eeuwen aan eeuwen noodig
gehad om te komen waar hij nu staat. Meent u, dat
de vrouw diezelfde hoogte zal kunnen bereiken in 't
ommezientje van een kwart-eeuw?"
„Ik niet maar u heeft het gemeend."
„Dat was mijn fout. Ik sprak zooeven over de af
schaffing van de slavernij in Amerika. Dat is nu al
zoo lang geleden maar eerst thans beginnen de
erste negers te komen, die eenig besef hebben van
wat is een vrij man te zijn. En zelfs Booker Washing
ton is, ondanks zijn vele kwaliteiten, nog een on-even-
wichtig persoon, met een persoonlijke ijdtelheid en
zelfoverschatting, die zoo juist hem als de parvenue
van-de-vrijheid kemmerkt. Zóó langzaam gaat de ont
wikkeling van de volksziel. De vrouw nu beginne met
het begin dat is voor haar bet gezin. Niet den man
ge ijk komen, maar den man aanvullen beschouwe zij
voorloopig als haar eersten plicht. Zij leere huis
vrouw en huismoeder te wérden. Zij make zich zelve
tot. de onderwijzeres harer kinderen, zoodat de lagere
school, die de persoonlijkheid doodende instelling, dat
surrogaat van het ware, indlividueele onderwijs, minder
noodzakelijk worde. De moderne industrie heeft de
vrouw van zeeT veel huishoudelijken arbeid van gerin
ger aard bevrijd. De nu vrijgekomen tijdf kan de moe
der anders besteden dan door „tea's," „flirt," „shop-
ping en dilettantisme en snobisme op kunstgebied.
Mijn vijf kinderen hebben geen van allen de lagere
school bezocht. Ik heb ze zelve onderricht in de vak
ken van de lagere school en die naar mijn eigen mee-
ning uitgebreid, zoodat ik mijn onderricht een per
soonlijk cachet heb kunnen geven. Zoo leerde ik ze
mythologie, bezocht met ze musea, fabrieken. Ik lette
nauwkeurig op den aard en den aanleg mijner kinde
ren en behandelde elk van hen naar zijn aard en zijn
aanleg. Ik voedde ze op tot zelfstandigheid1 en leerde
nun, dat knapper zijn dan de ander niet gebruikt
moet worden om dien ander te vernederen, maar om
helpen Ik leerde ze zelfstandig zijn en zich
zelf onder tucht stellen. Het lukte mij in hen het
gevoel der mede-verantwoordelijkheid' op te wekken,
dat wat vroeger christendom eoi heden wel sociaal-in
sta net wordt geheeten.
Het was niet gemakkelijk en het eischte de heele
vrouw, de gansche moeder, mijnheer. Maar ik had de
voldoening, dat ik resultaten verkreeg en óók, dat ik
mijn man niet tot altoos door jachten en haasten om
maar méér geld te verdienen, diwong. Want ik spaar
de het schoolgeld voor vijf kindereu, dat in de vijftien
jaren, die ik mij aan mijn huistaak wijdde, een aardig
bedrag is geworden het loopt in de duizenden.
Want rekent dat elk kind 'sjaars gemiddeld 20 pd.st.
100 pd'St' 's'laara' in 15 jaar 1500 pd.st.
18000). En deden vele moeders zoo, zij zouden de
gemeenschap al die dure uitgaven sparen voor de scho
len en het onderwijs, die voor 't grootste deel wegge
worpen geld zijn, daar die scholen de jeugd' van de kin
deren versomberen, de oorspronkelijkheid dooden. zoo-
flat bijna alle menschen, ,üe iets. werkelijks voor de
maatschappij geworden zijn, de school ontloopen of de
school gehaat hebben. Mijn kinderen heb ik kunnen
behoeden voor de school-ziekten, de bijziendheid, de
verderfelijke manieren en gewoonten van kameraadjes
uit slecht milieu overgenomen, de vuilheidsziekteu
va ii kameraadjes overgeërfd'
Dat is één der middelen, die ik beproefd heb om de
moderne vrouw en moeder langs anderen weg dan het
stembiljet en de courant, invloed op de maatschappij
te doen uitoefenen. Er zijn er meer. Maar die zal ik
u als u weer komt, vertellen. Want mijn moederplich-
ten roepen mij hedenmijn oudste dochter is
namelijk juist vandaag verloofd.
Ik heb nirs. Mac F. met een gevoel van bewondering
verlaten. En de gebroken ruiten in Oxford en Re
gent street ziende, kwam het in mij op, dat de vrouw
toch wel andere dingen in dit leven kan doen. dan
la zenmakers tot rijkdom brengen.
Straatsburg, waar men de zaak zeer royaal heeft aan-
g w e,en 06111 s weeks I)Pr behandeld kind.
Wellicht is het mogelijk de ouders van de kinderen
der olksschool een gedeelte van dezen „cent 's weeks"
te doen bijdragen. Dat zou de oprichting dier zegen
rijke klinieken voor tandheelkundige hulp bespoedigen
en het gevoel van verantwoordelijkheid voor het eigen
kroost levendig houden.
I»e I r«lector.
B. CTe Rotterdam in het perceel Zuidblaak 70a
is een eigenaardige inrichting op kunstgebied ge
opend. De verhalen van de armoede en de ontberin
gen. die schilders van groot talent te lijden hebben ge
had', voor hun richting gewaardeerd werd, men denke
slechts aan Millet, Jongkind en Buchholz, hebben een
Rotterdamsch Maecenas, die veel voor de schilder
kunst voelt, er toe doen besluiten, voor zoover dat
eenigszins gaat, jonge schilders van veel belofte tijdig
te steunen en hun werk op waardige wijze aan het
groote publiek te toonen.
Een met deftigen eenvoud ingerichte kunstgalerij
werd gesticht en deze week waren wij in dé gelegen
heid, de eerste tentoonstelling van schilderijen te be-
zichtigen.
Een dertigtal schilderijen waren tentoongesteld, al
len van de handjan den Rotterdamschen schilder
Anton Dirckx. Deze schilder was jarenlang verplicht
om den broode op den verkoop berekende aquarellen
en olieverfschilderijen te maken, welke doorgaans de
Rotterdamsche havens en kaden tot onderwerp had
den. „De Protector" trok zich het lot van den jongen
man aan, zegde hem een jaargeld toe, waarvoor hij
geen andere verplichtingen had te vervullen dan
schilderden te maken naar zijn eigen lust en aard.
-Niet de minste beperking werd hem opgelegd hij
kon juist zoo veel en zoo weinig arbeiden als hij ver
koos en zijn sujetten kiezen, waar hij maar meende,
die te moeten zoeken.
Het resultaat is verrassend1 geweest.
De schilder, zoo plotseling bevrijd van de zorgen
om Jen broode en geheel kunnende leven voor zijn
kunst, reisde door het vaderland en ontdekte de weme-
Jende kleurenpracht van bloemenvelden en rozen tui
nen het schaaierende licht en de hooge luchten, door-
tnld van zonnegloed. Anton Dirckx werd de schilder
van den levenslust. Wij zien hier bollenvelden in
bloei; ruischende korenvelden; tuinen aan den duin-
r.u" goedvolk? bloemstukken; een bloemenserreeen
rozenvallei; bloeiende brem; bloemkweekerijentuin
in sermgentooi enzoovoort.
Merkwaardig is het, dat Dirckx, nieuwe onderwer
pen kiezende, tevens een nieuwe techniek vond om het
onderwerp zoo te kunnen uiten, nis zijn temperament
eischte. /.ijn werkwijze is'een doorgevoerd pointilis-
me, minder peuterig, forscher dan het pointileeren
Daardoor lijken zijn gloedvolle schilderijen op het eer
6to gezicht wel wat vreemd, maar wanneer men zich
niet tot een oppervlakkig beschouwen bepaalt doch
het oog een weinig went aan zijn kleuren en zijn wijze
van zich uit te drukken, kan men zich niet aan de be
koring onttrekken. Er gaat van dit frissche blijmoe
dige werk iets uit, dat straalt van geluk, dat opwekt
en verhef t. a al de smart- en deemoedkunst uit de
Israels-periode is thans deze. „blijde kunst" geboren
die spreekt van het geluk en den rijkdom des levens'
van de pracht en de overvloed' der aarde.
Na de tentoonstelling te Rotterdam zullen de schil
derijen van Anton Dirckx in de hoofdsteden der pro
vinciën worden te aanschouwen gegeven en vervolgens
een reis door de groote Duitsche steden maken.
De schilder zelf zal een kunstreis door Zuid-Fran-
krijk, Italië en Spanje aanvaarden.
Directeur van „De Protector" is de h,eer J S
Brinkmann, vroeger jarenlang verbonden aan dé
kunstzaak op ..1 iIIa Erica" te Scheveningen.
Jfo 339.
(Eerste publicatie).
Mr. A. VAN DER VEN te Arnhem.
'm
H Wt?;
Mat in 2 zetten.
Oplossing van No. 335 (H. VAN BEEK).
1 Phbg4 enz.
Goede oplossingen ontvingen wij van: P. J. Boom,
P. Bottger. O Bramer en C. Visser te Alkmaar, G. v.
Dort te Leusden Mr. Ch. Enschedé en. P. Fabriek te
Haarlem, P. Bakker^ Jos. de Koning en H. Weenink
te Amsterdam, J. W. Le Comte en J. Vijzelaar te
s-Gravenhage, S. te S„ J. Reeser te Voorburg, Mr.
A van der Wn te Arnhem, J. Deuzeman te Frede-
nksoord, G. H. B. Hogewind te Utrecht, II. Strick
van Lmschóten te Rijswijk en O. Boomsma te Wam-
pen.
wit (J. de Haas)
1. 35—30 1. 24 35
2. 33—28 2. 22 24
3. 3430 3. 25 34
4. 39 19 4. 13 24
16 27
5. 27—21
6. 31 41!
Zeer opmerkelijk is echter, dat deze damzet bijna
van dezelfde constructie is, als de door zwart ver
zuimde.
Ter oplossing het volgende probleem van den speler
Probleem 177 van OTTINA.
op
Zwart: 6 schijven op 9, 12, 22, 23, 32, 35 en dam
26.
Wit: 8 schijven op 20, 21, 33, 40, 41, 43, 44, 49.
Oplossingen vóór of op 11 April, bureau van dit blad.
Ingezonden 8 ukken
Ad. No. 335.
Het oordeel der jury over deze opgave luidt onge
veer ais volgt: „Eene positie van middelmatige waar-
ie, zonder iets opvallends1) in de constructie."
Het zou ons zeer verwonderen indien de componist i
zich met eene bekroning gevleid had, toen hij dezen I
2-zet inzond. Het is ongetwijfeld een lief probleem,
doch niet van dat soort, dachten wij, dat in een groot
tornooi voor een onderscheiding in aanmerking komt.
D Somewhat anaemic.
Protestor Jonm«min Ideaal.
B C. Wij hebben Maandag 1.1. in de aula der Am-
sterdamsche I niversiteit een merkwaardig man lee-
ren kennen. Prof. E. Jessen uit Straatsburg, hoofd
van de stedelijke schoolkliniek voor tandheelkundige
behandeling van kinderen, heeft hoewel zelf niet ver
mogend, van zijn winstgevende persoonlijke praktijk
afstand gedaan ten einde een ideaal na te jagen. Hij
heeft ontdekt, dat in de meeste landen 't gebit van de
jeugd af ergerlijk verwaarloosdl wordt en dit de oor
zaak is van veel lijden en veel ziekte, reeds- bij kinde
ren, maar vooral op lateren leeftijd. Nu reist hij de
wereld rond om overal propaganda te maken voor de
oprichting van tandheelkundige klinieken voor school
kinderen.
Tijdens zijn lezing toonde prof. Jessen door sta
tistieken en lichtbeelden aan, hoezeer de hygiëne van
de mondholte verwaarloosd wordt en tevens'welke ver
rassende resultaten in zijn voorbeeldig ingerichte kli
niek te Straatsburg met betrekkelijk geringe kosten
verkregen zijn.
Het is waar, dat door deze kliniek de ouders alweer
van een zorg minder voor hun eigen kroost ontheven
worden en 't gevoel van verantwoordelijkheid voor de
eigen kinderen, dat de moderne school toch alreeds
zoo ondermijnt, nog meer wordt verminderd. Maar
daar deze strooming nu eenmaal niet schijnt te koe
ren, de school beeld is van den staat en deze stroo-
ming der gedeelde en gemeenschappelijke wederzijd-
sche verantwoordelijkheid gevolg is van de moderne
ontwikkeling der mechanica, is het verstandig, het
beste dat zij ons aanvoert, er uit op te visschen. Heeft
men eenmaal een geslacht er aan gewend! tijdig voor
de verzorging van de mondholte te waken en geleerd
op welke wijze men dat moet doen, dan zal zoo'n re-
slacht het volgende wellicht thuis weer ook te dezen
opzichte de opvoeding geven, die eigenlijk altoos van
den hmselijken kring had moeten blijven uitgaan.
Op duizend kinderen der volksschool zijn er nauwe
hjks honderd, wier gebit aan redelijke eischen voldoet,
lot gevolg zijn mondziekten met den onaangenamen
geur; maagziekten; geringer weerstandsvermogen te
gen andere ziekten; grooter vatbaarheid voor besmet
ting; de onmogelijkheid om een aantal voedza
me, goedkoope^ spijzen tot zich te nemen; vroeg oud
en leelijk er uitzien, wat bij de meisjes van slechten
invloed is bij het sluiten van huwelijken, bij de jon
gens hun bij het solliciteeren voor velerlei betrekkin
gen mindere kansen geeft, enzoovoort.
Menschen met slechte tanden lachen weinig, missen
opgewektheid en levensmoed en zijn doorgaans sukke
lend of sukkels. Het is merkwaardig, dat oude men
schen doorgaans het meest trotsch zijn op hun tanden,
als die nog sterk en goed onderhouden zijn en dat ve
le jongeren zich schamen een kunstgebit te moeten
gebruiken.
De schoolklinieken voor tandheelkundige behande
ling voorkomen veel leed. Deze behandeling kost te
Aan de Dammers.
Met dank voor de ontvangen oplossingen van pro
bleem 1(6 (auteur S. Homan).
De ontleding van dit probleem was niet moeilijk en
slechts vier zetten diep. Doch de slagwending was
heel mooi aangebracht.
Stand:
Zwart2, 4, 7, 8, 15, 16, 17, 20, 30, 36.
Wit: 13, 19, 23, 27, 29, 32, 37, 42, 47.
Oplossing
1. 27—21 1. 16 38
2. 37—31 2. 36 27
14 3. 8 39 (gedw.)
4. 14 1 (slaat 7 schijven) en wint.
Goede oplossingen ontvangen van de heeren:
1\ Blokdijk, G. Cloeck, D. Gerliug, J. Houtkooper,
S..de Jong, J. K„ G. van Nieuwkuijk, N. Zeeman te
Alkmaar, H. E. Lantinga, Haarlem, en T. van der
Velde, Huiswaard.
SLAGZETTEN.
De beide volgende slagzetten zijn voorgekomen in
de simultaanseance onlangs door den heer de Haas in
Zuid-Scharwoude gegeven (ontleend aan de damru-
bnek „Telegraaf").
In den volgenden stand had de Haas wit:
Ws. WM
liij speelde toen 3832, waarop zwart antwoordde j
2228, (want 25
liet toen volgen:
1. 27—22
2. 42 22
3. 25—20
4. 34—30
5. 26—21
-20 en 3228 dreigde), maar wit
1. 18 38
6. 31
7. 40
24
16!
2. 17
3. 14
4. 25
5. 16
6. 19
28
25
34
27
30
Twee schijven winst.
In den stand, dien wij nu laten volgen, was zwart
aan den zet.
Geachte Redacteur.
Zou u mij nogmaals een klein' plaatsje in uw blad
willen inruimen voor een enkel woord, naar aanlei
ding van het ingezonden stuk van den heer J. Kloot-
sema, op 27 Maart j.l.
Moor de groote bereidwilligheid, waarmede de heer
Al. op mijn verzoek de bekende zedelijkhei disk west ie
nu in dit. blad behandeld' heeft, ben ik hem zeer dank-
baar, doch.... geheel voldaan ben ik niet.
i ,1 f be,n ,het volkomen met dén heer KI. eens
dat er in het belang der zedelijkheid meer gezwegen
dan gesproken moet worden; hoe minder er, in 't
algemeen, over de o n zedelijkheid gesproken óf ge-
schreven wordt, hoe m e e r de zedelijkheid bevorderd
zal wordenzoo ergens, dan is voorzeker hier het
spreekwoord„On ne doit pas éveiller le chat, qui
dort van toepassing. Niettemin wenschte ik toch
nog een enkele opmerking te maken. Ik geloof, dat
genoemd spreekwoord waard is, om cteor een wijden
imng van menschen, opvoeders en anderen, overdacht
te worden; °ok door hen, die van meening zijn, dat de
zedelijkheid of de kuischheid bij de jeugd zoo spoedig
in gevaar gebracht kan worden, zelfs doordeaanschou
wing van voor haar onschuldige plaatjes. Immers,
zullen bij de jeugd gedachten gewekt kunnen worden,
ie in strijd zijn met de kuischheid, dan zal men toch
het bewuste bestaan van o n kuisehheidsbegrippen bij-
haar moeten vooropstellen; en zou men in dit geval
nog wel van „een onschuldige jeugd" mogen snre-
ken. Gaarne wil ik, in dit verband, den heer KI. na
zeggen: „voor den reine is allee rein"; en. zouden we
hieraan met mogen toevoegen: „Honni soit, qui mal
y pen s e.
Wat betreft het eerbiedigen van de Wet en van
rechterlijke uitspraken, hierin zou ik niet gaarne voor
den heer KI. willen onderdoen en vindt hij me dus ge
heel aan zijn zijde; ook kan ik mij zeer goed begrijpen,
dat hy zich incompetent heeft willen verklaren in
kwesties van zuivere jurisprudentie. Doch, buiten de
rechtsgeleerdheid en wetsinterpretatie bestaat er ook
nog een rechts gevoel, dat toch zeker niet alleen
Dy J u r 1 S t e n aanwezig zal zijn. En dit rechts-
gevoel kan b e 1 e e d i g d worden, zoowel door een
et zelt, als door een rechterlijke uitspraak, steunen-
de op een eventueel onjuiste interpretatie.
En hoe staat het nu met de zedelijkheidswet? Zou
deze, „hoeveel goeds en voortreffelijks" zij ook moge
bevatten, ,n alle opzichten wel in staat zijn, om de
0 n zedelijkheid te beteugelen; of, zou ze, 'b.v. in han
en van een al te ijverige zedelijkheidlspolitie (en van
een andere categorie van menschen, die zich als zoo
danig meenen te moeten opwerpen) misschien een te
genovergestelde uitwerking kunnen hebben?! Met an
dere woordenzou deze Wet, in haar geheel, wel ooit
populair worden, en dus tot verbetering en verheffing
van het olk kunnen strekken Zal een ges e h r e-
v e n et werkelijk, doeltreffend en heilzaam voor de
samenleving kunnen zijn, moet zij dan niet d'e afspie-
ge mg zijn van den wil des Volks, moet zij dan niet
1 n en d o o r het Volk ontstaan zijn, dus reeds langen
tijd, ongeschreven, in het Volk geleefd hebben!
i en slotte, de bewuste uitspraak van het Kantonge-
recht alhier: blijkbaar steunt deze op een wetsinter-
pretntie, waarbij juridische overwegingen gegolden
hebben die, volgens het oordeel van den betrokken
deskundige, de.u heer Klootsema, zoo geheel in strijd
zijn met de psychologische verklaring van het toepas
selijke wetsartikel. Of dit laatste, n.l. het bestaan
van dergelijke tegenstrijdige verklaringen nu werke
lijk te verdedigen is, kan ik evenmin beoordeelen als
genoemde deskundige.
Maar.... het geeft in ieder geval toch weder te
denken.
Wanneer zoowel het een als het ander aanleiding
kan geven tot beleediging van het rechtsgevoel bij
vele menschen, dan moet er m. i. toch iets niet in den
haak zijn. En zon deze veronderstelling juist is, dan
is het de moreele plicht van' ieder burger, er naar te
streven, dat eventueel voorkomende fouten of begane
abuizen, als hierboven bedoeld, zoo spoedig mogelük
hersteld worden.
Moge aan bovenstaande regelen deze strekking toe-
geschreven kunnen worden.
Met beleefden dank,
S. P.
Zwart speelde 410 en verzuimde dus den volgen
den damzet:
1- 1. 16—21
2. 27 16 2. 18—23
3. 29 27 3. 17—21
4. 26 18 4. 12 32
5. 38 27 5. 24—30
6. 35 24 6. 20 47
Maar nadat zwart 410 gespeeld had, volgde van
die in het rijtnig-gmldsTak wenscht opgeleid te
worden, bij
