DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
«Van Houten's
De beste voor den prijs
No. 135
Honderd en veertiende Jaargang.
1912
MAANDAG
10 J U N I.
Verkrijging van werk in
Duitschland.
it 1 E SU L A A II.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Ieder die een proef
neemt met
zal tevreden zijn en
moeten erkennen dat
deze cacao is
1 Kg. ƒ1.50
- 0.80
44Kg./0.42|-
'/ïo -0.18
ALRMAARSCHE COURANT
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat zij bij be
sluit van heden vergunning hebben verleend aan I).
BALDER, aldaar, tot het oprichten van een gasmotor
van 2 P. K. in het perceel Achterdam. wijk C. Nrs.
14— 1G.
Burgemeester en Wethouders vpornoemd,
JAN DE WIT Dz., Voorzitter lo.-B.
DONATIT, Secretaris.
Alkmaar, 6 Juni 1912.
Nederlanders, die zich tot het bekomen van werk of
van eene betrekking naar Duitschlaml willen begeven,
wordt aangeraden zich, voor het verkrijgen van in
lichtingen, te wenden tot de arbeidsbeurs in de plaats
hunner inwoning of bij gebreke van die schri f t e-
1 ij k tot de Nederlandsche Arbeidsbeurs te Oberhau-
sen (Duitschland1) Arndtstrasse 56 met betaling van
het antwoord door bijvoeging öf van een antwoord
coupon, welke op het postkantoor voor 14 cents ver
krijgbaar is en daar moet worden afgestempeld, of
van een Duitsehen postzegel van 20 Pfennig.
De Burgemeester van Alkmaar,
JAN DE WIT Dz.. lo.-Burg.
Alkmaar, 8 Juni 1912.
Rona
Cacao
ALKMAAR, 10 Juni.
Het gerucht ging de afgeloopen week, dat er een
nieuwe poging door de mogendheden zou zijn gedaan,
om een einde te maken aan den Italiaansch-Turk
Schen oorlog. In den laatsten tijdi vechten de heide
strijdvoerende mogendheden overigens hoofdzakelijk
met papier en1 inkt. Nauwelijks heeft Turkije een no
ta rondgezonden, waarin het zich beklaagt over de ma
nier van oorlogvoeren van den tegenstander, wijl deze
gebruik maakt van middelen, welke beslist verboden
zijn door de Haagsche conferentie, of Italië zendt ook
dadelijk een circulaire de wereld in, om te betoogen
dat Turkije de dingen niet naar waarheid voorstelt.
In tussehen vinden sommige groote mogendheden
dat er maar een eind aan al dat geschrijf en gewrijf
moet komen. Men verzekert, dat Rusland een inter
nationale conferentie wil bijeenroepen. Maar d
mogendheden zijn het onderling lang niet eens. Er i
zooveel wedijver en naijver onder elkaar, dat men niet
in staat ia een dergelijk moeielijk probleem op te los
sen. En de oorlog duurt voort. Gelukkig is het een
heel gemakkelijke oorlog. Tn Tripolis gebeurt onge
veer niets en de Turken laten de Italianen genoeglijk
de eilandjes in de Egeeïsche zee bezetten. Alleen
de Dardanellen. ^J3at is een teer punt. Maar zoolang
Italië dit niet aanroert, wat kan het dan eigenlijk d
anderen schelen, dat de beide rijken op zoo vredelie
vende wijze oorlogvoeren?
Hadji Halil, de minister van binnenlandsche zaken
in Turkije, heeft een bijzondere zending in Albanië
volbracht. Hij is door het geheele gebied getrokken
teneinde te vernemen, waarom de bevolking zoo onte
vreden is over de nieuwe regeering. Zeer optimis
tisch kwam hij weer thuis. Jammer genoeg komt dat
rninisterieele optimisme weinig overeen met den feite
lijken staat van zaken, immers de eene opstand volgt
in Albanië den ander. Er zijn dan ook troepen hee
gezonden niet om bloed te dtoen vloeien, o neen, en
kei maar om de bevolking ontzag in te boezemen!
Maar natuurlijk valt de bevolking de troepen aan en
atuurlijk schieten de troepen, zoodat er bloed gaai j
loeien, deze week zelfs veel bloed. Bij I-pek bijv. ver-
oren eenige honderden Albaneezen het leven!
In het vorig week-overzicht werd' melding gemaakt
van de Kretenzers, die naar Athene trokken om in de
Jrieksche Kamer te worden toegelaten. De. heere-n
hebben, zooals ook wel te verwachten wasteen vergeef-
he reis gemaakt. Soldaten beletten hen het gebouw
binnen te treden en tenslotte mochten ze blij zijn, dat
ze den minister-president nog te spieken kregen, hoe
wel ook dat hun niet veel heeft gebaat: de heer Ve-
nizelos zeide, dat hij hen onmogelijk in het parlement
kon toelaten, waarop de heeren- besloten maar naar
hun rumoerig eiland' terug te keeren.
België had te lijden onder de naweeën dei^ verkie
zingen. i
Gelijk men weet hebben de katholieken voor de Ka
mer een meerderheid behaald van 10 stemmen, terwijl
over het geheele land de katholieke groep 70.000
temmen meer heeft verkregen dan het liheraal-soci-
alistiseh kartel.
Links pleitte na over de oorzaken van de nederlaag,
rechts uitte zijn vreugde over deze overwinning. Over
n weer verweet men elkaar de grootste enormiteiten.
Maar daarbij bleef liet helaas niet. Op verscheiden
plaatsen ontstond een ernstige beweging. Het werk
werd gestaakt en onlusten hadden er plaats, waarbij
ruiten van geestelijke inrichtingen het moesten ont-
elden. Verscheiden personen liepen verwondingen
op en te Luik vielen zelfs drie dooden.
Langzamerhand keerde de rust weder, kwam er stille
berusting in de opgewonden liberale en socialistische
gemoederen, besloot men zich neer te leggen bij den
stand van zaken, waaraan voorshands toch niets te
veranderen valt.
Reeds een jaar lang stond Hongarije onder den druk
van een parlementaire revolutie. De minderheid wil
le de meerderheid haar wil opdringen en de behande
ling van zaken onmogelijk maken, zoolang zij niet op
dit punt «aar wenseh was geslaagd. Thans heeft
graaf Tisza, daarvoor alleen tot voorzitter der Kamer
benoemd, geweld met geweld gebroken. Hij heeft de
oppositie het woord klinkt niet mooi, maar het
geeft den feitelijken toestand volkomen juist weer
overdonderd. Hij heeft in een paar seconden tijde als
een parlementaire dictator de legerwet, waartegen de
obstructie sinds lang werd gevoerd, in eerste, tweede
en derde lezing, zonder dat de oppositie eigenlijk wist
was er gebeurde, do-en aannemen, hij heeft een sterke
politiemacht in het Huis doen verschijnen, bij dozijnen
de afgevaardigden er uit laten s-leepen en zware straf
fen over hen laten uitspreken. Kalm bleef hij te mid
den van do woedende baren. Zelfs een aanslag, ge
pleegd door een afgevaardigde, die zich zelf daarna
het leven benam, deed hem zijn ijzige kalmte niet
verliezen.
Zoo heeft hij de oppositie onder zijn ijzeren vuist
verpletterd.
Er kunnen nog tallooze schandaaltooneelen in het
parlement plaats hebben, maar zij kunnen niet meer
ongedaan maken, dat graaf Tisza de obstructie van
haar kracht heeft beroofd.
Tot het geven van eenig begrip van den wonderlij
ken toestand, die er op het oogenblik in Hongarije
heerscht, kan de volgende beschouwing over het Hon-
gaarsche parlement dienen.
De Hongaarsche kieswet werd eens door een geestig
Fran-schman met deze treffende vergelijking geken
schetst „De verwarring van den Babylonischen to
renbouw, gekleed in de paragrafen van een wet.''
Het kiesrecht is aan algemeene en- bijzondere eischen
verbonden. Men moet, om kiezer te kunnen zijn, van
het mannelijk geslacht en meerderjarig wezen, uit de
Hongaarsche natie behooren en economisch en zede
lijk onafhankelijk zijn. Men behoort tot de Hón-
gaarseh-Magyaarsche natie, indien men d'e Hongaar
sche taal kent; va« de ongeveer 10 millioen nict-Ma-
gyaren der laatste volkstelling, waren er echter bijna
9 millioen die taal niet machtig, dus van te voren al
van het kiesrecht uitgesloten!
Door de „bijzondere voorwaarden" van het kies
recht is het kiezerskorps verdeeld in .'57 categorieën
voor de verschillende kiezers gelden in de verschillen
de deelen van het land geheel verschillende bijzondere
eischen, voor Zevenburgen andere dan voor het eigen
lijke Hongarije, voor Kroatië andere dan voor Zeven
burgen enz. Kiezers kunnen zijn alle personoen, die
op de kiezerslijsten van 1848'72 staan, de bezitter»
van huizen voor drie gezinnen, de bezitters, var
grond, die minstens aan inkomstenbelasting 219 kro
nen betalen (een kroon is 90 cents) haudwerkslie
den, die minstens één werkman in hun dienst hebben
i-ii 210 kronen aan bedrijfsbelasting betalen, beambten
inet een inkomen van mfftstens 1400 kronen, voorts de
leden der koninklijke academie, de gediplomeerde doc
toren en apothekers, de gediplomeerde leerlingen var.
Ie land- en boschbouwscholen, de ad vocalen, notaris-
en on gediplomeerde onderwijzers.
Uitgesloten is in één woord het volk.
Er heerscht dus een minderheid' van de bevolking,
over deze minderheid regeert een minderheid) der be-
zittenden, over deze minder een minderheid der eer-
zuehtigen en over deze minderheid een minderheid
Ier- gewetenloozen. De klieken, waarin deze laatste
minderheid zich tenslotte splitst, beschelderr en be-
chimpen, bevechten en beschieten elkaar, edellieden
zijn het in naam, in werkelijkheid echter zijn ze aan
beesten gelijk. Op het oogenblik berust de macht bij
graaf Tisza en zijn aanhangers, stellen allen, die vroe-
er het bewind voerden, zich aan als een troep wilden,
die van wet en orde niet meer willen: weten.
Als later eens weer de kliek van Kossuth of van
Justh de maeht krijgt, zal de Tisza-bent geen andere
houding aannemen.
Wanneer men weet, dat aldus de staat van zaken
is, heeft men dan wel bijzondere aanleiding, om zich
tussehen oppositie en meerderheid partij te stellen, de
houding van de een of van de ander te veroordeelen
Verwncht. wordt dat invoering van algemeen kies-
ïecht. aan dezen ellendigen toestand' een einde zal ma
ken. Vandaar dat er tegenwoordig buiten het parle
ment zoo voor wordt gestreden. In elk geval lijkt het
wel, dat in het bijzonder van Hongarije kan worden
getuigd, dat algemeen kiesrecht het gevaarlijkst is.,
zoolang het geweigerd wordtI
In Portugal heeft het kabinet, nog maar enkele
maandjes oud, zijn ontslag aangevraagd. Het zou een
verzoening tot stand brengen tussehen de gematigde
en de radicale fractie der repu'blikeinsche partij, maar
het bleek tegen die moeielijke taak niet opgewassen.
Een motie, waarin het ministerie werd uitgenoodigd
maar heen te gaan, werd slechts met een kleine meer
derheid door de Kamer verworpen. De ministerraad,
na deze stemming gehouden, besloot, dat het kabinet
toch maar zou aftreden.
Dit is nu het derde ministerie, dat sinds de vesti
ging van de republiek heengaat en uit dit simpele feit
blijkt reeds, dat onder de partijen der linkerzijde al te
veel oneeniigheid bestaat.
Natuurlijk zijn dergelijke gebeurtenissen koren op
den molen der* reactie, welke het verzet tegen hel
nieuwe stelsel steeds volhoudt en versterkt. Voortdu
rend hoort men van complotten der royalisten, meest
al aan de grenzen, maar ook zelfs iu Lissabon, waar
het deze week al tot een gevecht kwam tussehen ko
niugsgezinden en republikeinen, waarbij geschotei
werd en arrestaties plaats hadden. Schier elke week
opnieuw blijkt het, dat het met de republiek nog uiet
in orde is. Of het wel ooit in orde zal komen?
H. M. DE KONINGIN NAAR LEEUWARDEN.
Bij het bestuur van de Friasche Landbouwtentoon
stelling 1912 ia bericht ingekomen, dat Hare Majes
teit de Koningin in- de gelegenheid hoopt te zijn, op
28 Augustus a.s. een bezoek aan genoemde tentoon
stelling te brengen.
Z. K. H. PRINS HENDRIK.
Z. K. II. Prins Hendfik heeft de uitnoodiging aan
genomen van den Senaat van het Utrechtsche Studen
tenkorps om op Zaterdagavond' 22 dezer een uitvoering
bij te wonen vanwege de uit de Utrechtsche studenten
gevormde tooneel- en eoneertvereenigiug ten bate van
de vereeniging het Oranjekruis te geven.
RADEN VAN ARBEID.
Tussehen den minister van landbouw,* nijverheid en
handel en den minister van binnenland-sche zaken
heeft aan diens departement overleg plaats gehad be
treffende de grondwettigheid van het aan de Raden
van Arbeid toe te kennen verordeningsrecht.
Heide, in welke zaak genoemde Van Hoef nogal op
!en voorgrond is getreden.
Gearresteerd is een rietdekker, als verdacht de da
ders in zake den nachtelijke!» overval bij Van Hoef te
hebben omgekocht.
OPLICHTING.
Een Engelschman is Vrijdagavond' aan het politie
bureau St. Pietorshal te Amsterdam aangifte komen
doen. dat bij in hotel Krasnapolsky is opgelicht voor
•en bedrag van 300 pond sterling door twee Engelseh
sprekende .personen, die zijn vertrouwen hadden weten
c winnen.
Volgons het verhaal van den bedrogene bad het ge
al zich aldus toegedragen. Verleden week bevond bij
zich te Brussel, en maakte daar kennis met een land
genoot, die zich eenige dagen bij hem aansloot. Hij
loeide aan dezen mede, dat hij naar Amsterdam ging;
lit was ook de bedoeling van den andoren Engelsch
man, maar zij zouden niet samen kunnen reizen, zoo
dat zij voorloopig afscheid van elkaar namen.
Te Amsterdam ontmoetten zij elkander weer, doch
vertoefden niet i-n hetzelfde hotel. Do Engelschman,
iie de hulp van de politie kwam inroepen, was in
Krasnapolsky gelogeerd; Hier maakte hij ook weer
senilis met den Engelseh sprekenden vreemdeling, en
toen zij samen goed' gegeten hadden, vertelde deze
hem, dat hij onlangs een dikke erfenis had gekregen.
Kort daarna verscheen- toevallige de vriend' uit Brus-
el, die zich bij hem voegde, en ook het verhaal van de
rfenis kreeg. Drie dagen hébben de heeren zich toen
uitbundig met elkaar in Amsterdam geamuseerd; de
riendsehapsbanden werden daarbij hoe langer hoe
nauwer aangehaald, en het onderling vertrouwen werd
teeds grooter.
Vrijdag nu bracht de vriend uit Brussel het gesprek
erop, dat het toch zoo aardig was dat zij elkander, ter
wijl de kennismaking toch nog van vrij jongen datum
as, zoo volkomen vertrouwden. Hij durfde wedden
dat de meneer van de vette erfenis hem gerust al zijn
geld in bewaring zou durven geven.
Dat durfde deze gentleman); hij overhandigde hem
zijn portefeuille met bankpapier, en: daarop ging het
drietal weer de stad' in. Toen het vrij laat geworden
was, werd de portefeuille aan den wettigen eigenaar
teruggegeven; en daarop werd degeen, d'ie tenslotte 't
slachtoffer van dezen bekende oplichterstruc is gewor-
en, uitgenoodigd eenzelfde blijk van goed vertrouwen
te geven. Deze had daartegen niet het minste bezwaar
en gaf zonder eenigen argwaan al het geld, dat hij -bij
zich had, 300 pond sterling, aan een der beide heeren.
Bij Kras zou men nog even gaan zitten.
Onze Engelschman ging het eerst naar binnen, en
meende, dat zijn vrienden hem volgden. Maar hij was
hen plotseling kwijtgeraakt, en heeft hen tot dusverre
niet weergevonden.
TE VROEG AFGEDRUKT!
In de Juni-aflevering van Stemmen voor Waar
heid en Vrede" schrijft dr. A. W. Bronsveld: „De
Bakkerswet, welke zoo lang in aantocht was, en meer
dan eens „verpopte?' is in haar laatste rigoristische
gedaante door dé Tweede Kamer inet geringe meer
derheid aangenomen. De bekende coalitie bleek daar
bij uiteen te gaan. Waren de sociaal-democraten «iet
te hulp gekomen, de wet was afgestemd. Niet zonder
voldoening konden zij dan ook, bij monde van den heer
Schaper» getuigen, dat hun wet had- getriumfeerd."
DE POSTDIRECTEUR TE ZUTFEN.
Gelijk wij meldden, is Vrijdagnamiddag de direc
teur van het postkantoor te Zutphen, F. von Huben,
na een onderhoud' met den inspecteur der posterijen en
telegrafie, in voorloopige bewaring gesteld' als ver
dacht van verduistering.
Naar het Hbld. verneemt, bestaat de verduistering
uit een bedrag van ongeveer 2500, dat de directeur
bekend beeft voor zich zelf gebruikt te hebben en niet
meer kon aanzuiveren.
Uemeugd nieuw*.
DE DELFTSCHE POLITIEQUAEST1E.
De burgemeester van Delft heeft het verlof van den
hoofdinspecteur van politie tot einde dezer maand
verlengd en hem bij breed gemotiveerd schrijven met
ingang van 1 Juli niet eervol ontslagen.
110 LLANDSOIIE APACHEN.
Men schrijft uit Barneveld:
Zaterdagnacht zijn bij den landbouwer G. van Hoef
door een aantal met knuppels gewapende onbekende
personen de vensterruiten ingeslagen. Vervolgens
v.erden de bewoners ernstig mishandeld en zelfs met
den dood bedreigd. Door het onverschrokken optrede
van den landbouwer en zijn zoons, die van flinke mes
sen voorzien waren, kozen de bandieten eindelijk het
hazenpad. Reeds hebben politie en marechaussee drie
der vermoedelijke daders gearresteerd.
Hoogstwaarschijnlijk staat dit »ehaudelijk optreden
iu verband met de bekende kwestie over de Wesselsche
EEN GEMEENTE ZONDER KIEZERS.
Aan „Het Volk" ontleenden we het bericht dat,
dank zij een verzuim van het gemeentebestuur van
Koog aam de Zaan, dat naliet op tijd' de kiezerslijst
vast, te stellen, die gemeente thans geen1 enkelen kie
zer bezit en een ophanden- zijnde verkiezing niet kan
plaats hebben. De Commissaris der Koningin heeft
intussehen- de voorloopige kiezerslijst vastgesteld, die
natuurlijk niet dadelijk van1 kracht is.
Uit Koog aan de £ann ontvangen we verschillende
brieven schrijft het Hbld., die het feit bevestigen, doch
waarin tevens wordt medegedeeld' dat de burgemeester
in dezen vrij uitgaat en alleen de overige leden van
het dagelijkseh bestuur en de secretaris voor dit reiet-
allednagseh verzuim aansprakelijk zijn. De Burge
meester vertoefde een paar maanden wegens gezond
heidsredenen buitenslands. De secretaris zal door de
ze historie zijn baantje verliezen.
DIEFSTAL IN EEN R. K. KERK.
Li den laatsten tijd werden uit verschillende r.-k.
kerken te Nijmegen, gedurende bet gebed handtasch-
jes en parapluies ontvreemd'; van den dader echter
geen spoor.
Sedert eenige dagen had zich een agent van politic
verdekt in een der kerken opgesteld en het mocht hem
Vrijdag gelukken de daderes, de 44-jarige Wa. B., ge
boren te Arnhem, op heeterdaad te betrappen toen zij
een tasehje van een biddende dame wegnam. Zij be
kende toen een tiental taschjes en een paar para-
pluie's ontvreemd te hebben en is naar het hui» van
bewaring overgebracht.
TOPPUNT VAN BRUTALITEIT.
Eenige maanden geleden verhuurde zich bij een bak
ker een dienstmeisje, onder den naam Anna Kooneu,
