DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Om het koude goud.
No. 162.
Honderd en veertiende Jaargang.
1912.
DONDERDAG
11 JULI.
FEUILLETON.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
B INNEN LAND?
ALRMAARSEHE
ALKMAAR, 11 Juli.
Een berichtje in het nummer van Dinsdag zeide, dat
aan het einde dezer week een Franseh geelboek zou
verschijnen aangaande de onderhandelingen over Ma
rokko, die aan liet verdrag tusschen Frankrijk en
Duitschland zijn voorafgegaan.
Waarschijnlijk echter zal de verschijning van dit
boek nog wel ©enigen tijd! op zich laten wachten. Er
is plotseling een eigenaardige vertraging gekomen.
Reeds was het boek zoo goed als gereed, d. w. z. de
vormen konden worden afgedrukt, toen nog allerlei
veranderingen in den tekst kwamen. Het gebruik
brengt namelijk mede, dat de ministers, die aan de
totstandkoming van het verdrag hebben meegewerkt,
een proef ter inzage ontvangen van de documenten,
welke tijdens liun ministerschap zijn gewisseld. En
nu heeft zich het geval voorgedaan, dat de heeren Pi-
ehon en de Selves tot hun verbazing opmerkten, dat
sommige telegrammen, welke in het boek zijn opgeno
men, niet den zelfden iiihoud hebben, a.ls die, welke
zij ontvingen. Zij beklaagden zich hierover en verna
men, dat de tekst, zooals diile in het boek voorkomt, is
vastgesteld door de heeren Jules Camhon, Franseh ge
zant te Berlijn en von Kiderlen Wachter, Duitsch
staatssecretaris. Natuurlijk zullen de verbeteringen
worden aangebracht, doch hoewel zij slechts bijkom
stigheden betreffen, zullen zij kwaad bloed zetten. Er
zal terecht of ten onrechte, dit moet nog blijken
beweerd worden, dat bier weer diplomatieke intriges
in het spel zijn en de Parijsche couranten, die der re
geering weinig vriendschappelijk gezind zijn (en haar
aantal is niet gering!); zullen gretig van deze gele
genheid gebruik maken, om haar te kapittelen. Vooral
als Duitschland er bij betrokken is oefent een deel der
Franseh© pers gaarne oritiek op het ministerie. Juist
nu valt daarvan een sprekend staaltje te vermelden.
De nationalistische pers heeft n.1. dezer dagen zeer
kras den minister van liander Fernand David aange
vallen, omdat hij de buitenlandsche nijverheid, en met
name dé~Duitsche, zoo goed gezind heet te zijn. Zoo
schreef de Intra nsigeant: „Deze minister behoort tot
een kabinet, dat wij in tegenstelling met liet ministe-
rie-Caillaux allen nationaal hebben genoemd. En
nu scheept zich deze offieieele vertegenwoordiger van
onzen Jiandel in de groote Fransche zeehaven Cher
bourg op do Engelsche boot „Nomadic" in, welke van
de „White Star Line" is. Hieraan knoopte het blad
een algemeene klacht vast over het toenemen van bui
tenlandsche schepen in de Fransche havens. Drie En
gelsche, een Amerika arische, een Belgische en drie
Duitsche scheepvaartmaatschappijen zijn er, die een
geregelden dienst naar Amerika hebben georganiseerd.
„Het is niet de zaak, zoo besluit het artikel, alle njet-
Fransche elementen met de vuist te bedreigen, maar
wij worden het eindelijk moe den buitenlanders de
vrije hand te laten in do waanzinnige concurrentie,
welke tegen ons is geopend1. Wij zijn besloten, ons op
handelsgebied evengoed te verdedigen als op elk .an
der. De heer Fernand David moet ons toestaan, dat
-
Roman uit het Duitsch
van
GEORG HARTWXG.
84) _o-
En dat was de reden dat hun samenzijn, in plaats
van aanleiding' te geven tot. spanning en gedwongen,
pijnlijkyZw^gen, steeds ongedwongener werd, steeds
meer een vrij geven van beide zijden. Niets was na
tuurlijker dan dat zij als het te pas kwam tegelijk met
Lili hem de hand toestak en het lachend duldde, dat
hij daar een kus op drukte. Eenmaal had hij dat ver
geten, waarop Lili zei: „IJ hebt uw liefste nog niet
ile hand gekust", wat een zacht rood op Ute's- wangen
had gedreven. Hij lachte en vroeg Ute zijn fout te
mogen herstellen.
„Kinderen houden er niet van dat zij den ©enen dag
iets minder krijgen dan een volgenden", had Ronniges
schertsend gezegd. En Ute had daarop met onbevan
gen bereidwilligheid haar mooie rechterhand nogmaals
in die van Ronniges gelegd.
„Nu heeft Lili haar zin en zal ze wel bevredigd
zijn", zei TTte.
„Vindt je het werkelijk goed", vroeg hij, terwijl zij
verder wandelden, „dat zij den moedernaam verandert
in het woord liefste? Mijn liefste onze liefste?"
Hij stond stil, brak een tak af, die langs haar hoofd
streek en wierp dien ter zijde.
„Zeker volkomen goed", zei ze kalm. „Ik benjjd
er haar om, dat zij zulke teedere namen kan beden
ken. Maar als jij het niet prettig- vindt
„Ik zeg nogmaals", viel hij in, „dat je mij gelooven
moet als ik zeg, dat jouw gevoelen voor mij altijd den
doorslag geeft."
„Je hebt een hoogen dunk van ons, vrouwen", zei
ze, hem aanziende.
„Van jou heb ik dat in elk geval wel. En ik waet
wij hem tot de orde roepen, omdat hij dit voor één
dag vergeten heeft."
Veel boozer is echter de Action fraugaise op den
minister, omdat deze tijdens denzelfden officieelen
tocht de mijnen heeft bezocht, welke thans door de
Duitsche firma Thijssen worden geëxploiteerd. Dit blad
zinspeelt zelfs op omkoopbaarheid: „Raymond Poin-
caré .(do minister-president), die een man van eer is
en de zakenwereld kent, zal goed doen, het optreden
van zijn minister van handel, dat meer dan compromit-
teerend is, nauwkeurig te bewaken. De misdadige te
gemoetkomingen van onze politici jegens Duitschland
hebben ons genoodzaakt een keuze te doen tusschen
deze twee mogelijkheden: öf onteigening van onze 011-
deraardsche minerale schatten, van onze havens, van
onze nijverheid en van onzen handel ten gunste van
onzen erfvijand öf met geweld terugnemen van de
wederrechterlijk verleende voorrechten en daardoor een
direct oorlogsgevaar. Het dreigement van Agadir
had: niet slechts betrekking' op de koloniale kwestie,
maar evengoed op de uitbuiting van den Franschen
bodem."
Niet anders oordeelde de Autorité:
„Zonder oorlog en zonder macht hebben de Pruisen
in de nabijheid van Cherbourg de ijzermijnen van Dié-
lette vermeesterd. Eveneens zonder oorlog- en zonder
macht hebben ze de capitulatie van den minister ge-
eischt, die den nationalen handel en de nationale nij
verheid moet verdedigen. Welk motief had Fernand
David voor een dei-gelijken ontzettenden stap? Wij
kunnen nauwelijks gelooven, dat hij gratis de algemee
ns verontwaardiging en het gevaar in het leven geroe
pen heeft, om het zoogenaamde nationale ministerie-
Poincarê ernstig te compromitteeren."
Zooals men ziet. is deze 'beschuldiging niet gering.
Maar men moot niet vergeten dat zij een uiting van
chauvinism^ is, zij het dain ook een van ernstigen aard.
En men bereide zich erop' voor, dat wanneer strakjes
het geelboek over Marokko is verschenen, er. nog wel
heel wat anders zal worden geschreven!
BOND VOOR STAATSPENSIONNEERING.
In de gisteren te Leeuwarden gehouden vergadering
van den Bond! voor Staatspensionneering' werd in
huishoudelijke vergadering de propaganda voor de
verkiezingen in 1912 en 1913 behandeld. Aangenomen
werd: lo. die propaganda te eoncentreeren in de
districten waar in verband met die stemmencijfers
van 1909 de kans bestaat, dat; een Tweede Kamerlid,
tegenstander van staatspensionneering, plaats make
voor een voorstander; 2o. dat1 het hoofdbestuur aan de
Tweede Kamercandidaten schriftelijk vraagt of door
de federaties of afdeelingen doet vragen hoe zij den
ken over staatspensionneering, en de antwoorden be
kend maakt aan de federaties of afdeelingen; 3o. dat
bij de kiesvereenigingen in de kiesdistricten - wordt
aangedrongen op het stellen van Candida ten, voorstan
ders van staatspensionneering.
De vraagis het wenschelijk, Kamercandidaten,
voorstanders van staatspensionneering, officieel met
alle door de statuten toegestane middelen te steunen,
ook dat jij daarvan overtuigd bent, overtuigd zijn
moet."
En eens, toen Lili al naar bed was gebracht en in
den laten avond de maan in de kamer ischeen, waren
zij de trap van de veranda afgegaan, het park door,
langs bloemperken en heesters, jong groen en geurige
bloesems. Langzaam gingen zij voort. De avondvrëde
werd door niets gestoord. Om hen gonsden vliegjes
en kevertjes, waarvan een enkele in Ute's haar ver
ward raakte.
„Kom laat me je helpen!" zei hij, toen zij tever
geefs trachtte zich van het beestje te bevrijden.
Toen hij haar hoofd! aanraakte, het volle, zachte
haar, kwam weer de liefdesgloed uit de diepte van zijn
hart naar boven. Hij voelde dat zijn hand beefde.
„Ik ben zoo onhandig, vergeef me als ik je pijn heb
gedaan.
Hij wierp het insect in liet groene gras.
„Als ik eens vaker wat voor je mag doen, zal het
wel beter worden."
Zij knikte en zweeg.
„Weet je wel dat ik nu al tegen den winter opzie?"
vroeg hij lachend. „Er is d^n zooveel te doen dat wij
voortdurend uit den huiselijken kring zullen worden
gerukt, om dan over niets belangrijks te praten en niet
overvolle magen naar bed te gaan."
„Het is nog niet lang geleden", zei zij lachend,
„datik meende dat je daar juist veel van hieldt, ja,
dat je daar eigenlijk eerst in je element was."
„Dat praten over niets in gezelschap en die over
volle maag?" riep hij lachend en bleef op een plek
staan, waar het maanlicht met vollen glans over ha-ar
mooi gelaat stroomde. „Dat was geen gunstig oor
deel!"
„Ik bedoelde
„Ik weet wat je bedoelde", viel hij haai'hartelijk in
de rede. „Maar ik weet ook dat je nu beter ziet en
acht je mij daarom minder?"
Jlet klonk als een vraag en hij zag haar ook vra
gend in de oogen.
„Iloogei', omdat je je. zelf zoo goed kunt beheer-
schen", zei ze en een ongewoon wanne en hartelijke
werd aangenomen, met den mits, dat het steunen moet
geschieden onder nadere goedkeuring van het. hoofd
bestuur, gehoord de federaties en afdeelingen, en zon
der dat- bij dat steunen partij wordt gekozen tusschen
voorstanders leden v-an verschillende partijen.
Verder werd besloten de jaarvergadering voor 1913
te. houden in April en tevens dat het hoofdbestuur di
ligent blijft van het oogenblik af dat het ontwerp-
Talma. in behandeling komt.
Tot leden van het hoofdbestuur werden gekozen
mej. Eliste Jochim te Amsterdam, H. de Ruiter te
Stiens en U. G. Dorhout te Venhuizen.
MIDDENSTANDSCONGRES.
Gisterochtend werd de algemeene vergadering van
den Middenstandsbond om 10 uur te Deventer ge-
'opend.
De bondsvoorzitter, de heer J. S. Meuwsen, hield
een openingsrede, waarin hij een terugblik wierp op
het tienjarig- tijdvak, dat de middenstandsbeweging
heeft doorgemaakt en zijn hoopvolle verwachting voor
de toekomst uitsprak.
De rekening over lret afgeloopen jaar sluit in in
komsten a 2754.20 en uitgaven ft 2695.39. Het ba
tig saldo is 58.81.
De begrooting over 1912 sluit in inkomsten en uit
gaven met 2878.81.
liet verslag der commissie, van onderzoek der ad
ministratie van den penningmeester, den heer Dus uit
Utrecht, werd goedgekeurd evenals de begoroting voor
het volgende jaar.
Aan II. M. de Koningin werd een telegram van
hulde gezonden.
Medegedeeld werd, dat de bondssecret-aris, de heer
Nieuwenhuizen uit Nijmegen, eenigen tijd geleden zijn
ontslag heeft genomen. Diens functiën worden waar
genomen door den heer Gorris uit Amsterdam.
Het congres werd bijgewoond dooii' een vertegen
woordiger der Belgische regeering en van de Belgische
Middenstandisvereeniging, den heer Jules Schoon-
hejjdt te Antwerpen.
Namens de regeering was aanwezig mr, Everwijn
Lange, referendaris, chef van de afd'. Handel.
Mede waren aanwezig de burgemeester van Deven
ter én het lid dier Tweede Kamer Mr. Marehant.
Tot lid van het Hoofdbestuur werd in de vacature-
Crebas gekozen de heer D. P. Rodenberg- te Gronin
gen. De periodiek aftredende leden werden herkozen.
Daarna werden de praeadViezen behandeld over de
vertegenwoordiging va,n den Middenstand.
Bij het debat wensclite de lieer Koppel uit Den
Haag, lid van het hoofdbestuur, zekere, middenstands-
kamers met beperkte bestuursbevoegdheden. In gelij
ken geest adviseerde namens de algemeene winkeliers
vereeniging de heer van der Maesen uit Amsterdam,
die de volgende motie indiende:
„De middenstandsvertegenwoordigmg moet be
stuursbevoegdheid hebben, doch dit congres verzoekt
het hoofdbestuur dit vraagstuk door eene commissie
bestaande uit mannen der prakrijk, aangevuld met
enkele wetenschappelijke mannen te doen voorberei
den, en aan deze commissie opdracht te geven de re
sultaten har-er studiën in een ontwerp neer te leggen,
vergezeld: van eene uitvoerige memorie van toelich
ting; voorts dit ontwerp en de memorie, van toelich
ting te laten drukken en rond te zenden aan de aan
gesloten vereenigingen, en te-bekwamer tijd vraag lb
weder aan de orde tei stellen.
De lieer Marehant, afgevaardigde voor Deventer,
vreesde dat de Middenstand nog niet rijp is voor deze
actie en waarschuwde tegen teleurstelling.
Wat de Middenstand tob nog- toe door eigen kracht
toon was het, waarop de woorden werden gezegd.
Hij greep niet naar haar hand, hoewel die vlak bij
hem was. Geen schrede deed! hij nader bot haar op den
met maanlicht overgoten weg, waarboven de boomen
hun takken slingerden.
„Ik dank je, dat ja een zoo goede gedachte van mij
hebt", zei zejkalm.
En weer een anderen keer gingen zij met z'n driéën
door de koele woudschaduwen, langzaam, zooals het
voor Lili voorgeschreven was en spraken over de op
handen zijnde scheiding, nu Ronniges' verlof ten
einde spoedde.
„Zult u heel vaak aan ons denken, papa?" vroeg
Lili, die Ute's hand vasthield'.
„Natuurlijk", zei hij lachend. „Dat. behoef ik ei
genlijk niet eens1 te beloven dat staat wel vast."
„Aa n wie echter het: meest, aan mij of aan de lief
ste; vroeg Lili weer, met kinderlijke volharding.
„Aan jelui beiden zal ik denken, want jelui beiden
heb ik lief."
„Maar een van ons moet u toch een beetje, een heel
klein beetje dan, liever hebben dan de ander! Wie is
dat?" hield Lili vol.
„Daar moet ik nog eens over nadenken", zei hij, het
zachte rood, dat op Ute's wangen was gekomen, met
dezen scherts verdrijvend. „Als ik liet weet, zal ik
het je wel zeggen."
„Ik geloof dat het de liefste is!" riep Lili, half ge
wichtig, half lachend. „Papa, ik geloof toch stellig
dat het de liefste is."
„Daarom noem je haar ook de liefste", zei hij, „daar
boven kan men niet gaan."
Ute had gezwegen, maar hij zag-, dat zij in ongewo
ne ontroering het hoofd' ter zijde keerde,
„Vergeef het mij?" vroeg hij zacht. „Lili heeft mij
tot een uitspraak gedwongen. Het lag niet in mijn
macht, haar het zwijgen op te leggen."
„Hoe zou je dat ook kunnen", zei zij en wel klonk
haar stem rustig, maar een blosje kwam bij deze woor
den nogmaals verraderlijk op haar wangen.
Er stak een wortel uit den grond. Ute zag het niet.
«tiet er met den voet tegen aan en struikelde.
bereikt heeft, noemde spr. zeer veel. Hij ga op dien
weg voort. Men rekene niet te zeer op den steun der
wet. Bij voortgaan -als tot nu toe volgt de belangstel
ling der Regeeging van zelf.
De rede van het Kamerlid voor Deventer werd met
luid applaus beantwoord.
Do heer mr. Do Vries uit Amsterdam lichtte hierop
zijn prae-ad'vies nader toe en belichaamde dat in een
motie, waarbij spr. aandrong dat bij de voorbereiding
van wetten en algemeene maatregelen van bestuur
meer de wenschen van den Middenstand werden ge
vraagd.
Vervolgens behandelde de heer mr. E. J. Korthals
Altes zijn prae-advies.
Om vier uur werd! het Congres geschorst en begaveu
zich de Middenstanders naar de Koloniale Landbouw
tentoonstelling in de Buitensocdeteit.
Aan den d'aarna gehouden feestmaaltijd namen on
geveer 250 personen deel.
Onder langdurig, geestdriftig applaus stelde de
bondsvoorzitter, de heer Meuwsen, een dronk in op
II. M. de Koningin, Z. K. H. Prins Hendrik, H. M.
de Koningin-Moeder en Prinses Juliana. Verder wer
den aan den feestdisch officieel gehuldigd de minis
ters van landbouw, handel en nijverheid en van justi
tie, voor het afvaardigen van hun vertegenwoordigers,
de heeren mr. Everwijn en mr. Collard'; het gemeente
bestuur van Deventer, alsmede het voorbeeldige comi
té van ontvangst van het Negende Middenstandscon-
gres.
Mededeeling werd gedaan van een telegram van de
Koningin, waarin II. M. dank zeide voor het haar ge
zond'en telegram van hulde.
Tegep negen uur togen de congressisten weer stad
waarts, in de, eerste plaats naar den van gemeentewege
keurig versierden en met veel smaak verlichten Brink.
Het Deventer Strijkje bood te half-elf in den
schouwburg den congresleden een feestavond aan, die
eveneens uitstekend slaagde en eerst na middernacht
eindigde.
A NT I-RE V. GEMEENTEPROGRAM.
I)e „Rotterdammer" bevat oen anti-revolutionair
gemeente-program, in een vergadering vam 4 Maart
j.l. vastgesteld, d'at bij verkiezingen voor den gemeen
teraad! door de anti-rev. kiesvereenigingen te Rotter
dam aan de door haar te stellen Candida,ten zal worden
voorgelegd en gevraagd of de cand'idaten er mede in
stemmen. Hun antwoord' zal ter kennis van de leden
vergadering worden gebracht, alvorens tot- definitieve
candid'aatstelling zal worden overgegaan.
Het program bevat de punten Zondagsrust, Openba
re Zedelijkheid, Volksontwikkeling, Onderwijs, Finan
ciën, Belasting, Grond- en Woningpoli riek, Vrouwelij
ke Ambtenaren, Sociale aangelegenheden, Hygiëne.
GEVELWEDSTRIJD.
Men schrijft aan de Stand, uit Leiden:
Tri 1910 is een gevelwedstrijd uitgeschreven, waarbij
voor de mooiste geveltjes in '1911 en 1912 gebouwd,
een prijs zou worden toegekend. Sinds deze wedstrijd
begonnen is, is er niet veel gebouwd, zoodat hij waar
schijnlijk niet veel succes zal hebben. Het verslag
van liet Bouw- en Woningtoezicht over 1911 meldt, er
van: „Thans reeds kan de opmerking gemaakt, worden
uit de ingekomen bouwteekeningen, dat aan de ver
wachting-en om door dezen wedstrijd verbetering te
brengen in het doodsche en eentonig aanzien, dat onze
nieuwere straten verkrijgen door een aaneengeschakel
de reeks van alle op elkaar gelijkende niets zeggende
„Héb je je bezeerd?" vroeg Ronniges, dadelijk be
zorgd.
„Niet zeer gedaan."
„Maar ik zie, dat je pijn hebt. Wil je mij je arm ge
ven, dan zal ik je naar het pension terug brengen.
Werkelijk, het is beter zoo."
Nu rustte haar arm iu den zijnen en hij voelde dat
zij werkelijk eenigen steun zeer noodig had. Dus
drukte hij haar arm vast tegen zich aan en bracht hij
haar zoo langs den terugweg naar huis.
De volgende dagen viel het loopen haar moeilijk.
Dan ging hij, als Lili ter ruste was gegaan, naast
haar zitten en las haar voor. Toen liij eens onder het
lezen opkeek, zag hij Ute's oogen met zoo diepen ernst
op zijn gezicht: gericht, dat hij snel afbrak en het hoek
ter zijde legde.
„Ben je niet tevreden over mij?" vroeg hij.
„Voor zoo ondankbaar moet je mij niet houden. Ik
dacht
„Waar dacht je aan?" vroeg hij zachter. „Aan iets
dat met mij in verband staat?"
De vraag kwam niet ijverzuchtige haast bij hem op:
ol aan een ander? Maar Hij onderdrukte die gedachte.
/ij had liet echter toch gevoeld en keek voor zich
uit op den grond, zooals indertijd in Marie Soden's
kleine kamer, toen zij hem bekende dat haar hart niet
meer vrij was.
„Kun je het mij niet zeggen vroeg hij zacht.
Haar donkere wimpers werden langzaam opgehe
ven. Helder en rein straalde haar oog in het zijne,
zoodat hij ëen dr.ukkenden last van zich voelde vallen.
„Niets, dat je in het minst bedroeven of krenken
kan", zei ze.
„Dat is mij genoeg, ik dank je", zei hij hartelijk.
Bij het afscheid nemen toen zij tegenover elkander
stonden aan Lili's bed en op het slapende kind neder-
zagen, welks blonde schoonheid' een lang vergeten
beeld weer voor zijn blik riep, klopte zijn hart sneller
door vele herinneringen. Wat Hij toen ter tijd aan
hoop en verwachting naar liet graf had gedragen,
sti nd weer tegenóver hem. Hot was een pijnlijk ge
voel dat zich hij deze gedachten van hem meester
maakte, liet scheiden viel iieni zwaar.
(Wordt vervolgd.)
