DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 163.
Honderd en veertiende Jaargang.
1912
VRIJDAG
12 JULI.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Stedelijk Museum.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
EEN VERDWENEN MONUMENT.
OURANÏ.
PlIA1
mmm
BEZICHTIGING op ZONDAG 14 JC1I a.s.,
des namiddags van 13 uur, tegen betaling van
I O.IO per persoon.
Het is verhorten in de lokalen te rooken.
Ingang BREEDSTRAAT.
Kinderen beneden 12 jaar worden niet toegelaten,
van 12 tot 16 jaar slechts onder geleide.
Gelijktijdig mogen niet meer dan 50 personen in
lokalen zijn.
ALKMAAR, 12 Juli.
Een Fransch senator heeft zich in de Kamer be
klaagd over de beoefening- van het kansspel in de re
publiek. Drie jaren geleden is er een wet gekomen,
welke dit spel verbiedt en in 1911 heeft men deson
danks in 123 badplaatsen geconstateerd, dat het» daar
op groote schaal werd bedreven. Men berekende zelfs,
dat er dat jaar 48.025.564 francs aan de speeltafels is
omgegaan. Allerlei min of meer verdachte personen
verdienen er schatten aan. De spreker noemde in het
bijzonder Enghien, bij Parijs, Nizza, Aix-la-Chapelle
en Trouville als plaatsen, waar het bij de wet verbo
den euvel welig tierde.
lu de meeste Fransch© bladen vindt men geen
melding van deze redevoering gemaakt. Nu moet men
niet denken, dat de pers den spreker, wijl bij haar be-
leedigcle of om een dergelijke zeer begrijpelijke reden,
negeerde. Evenmin als men een andere redevoering-
van den heer Empereur zou hebben verzwegen, even
min zou men melding gemaakt hebben van hetgeen
een andere afgevaardigde over dit onderwerp zou
hebben gezegd. Van de plaatsen, die in minder
prettig verband genoemd werden, wilde men geen
kwaad zeggen en daarom werd eenvoudig' dit deel van
het Eerste Kamerverslag weggelaten!.
Het geval werpt een eigenaardig, een weinig
gunstig-, licht op Fransche perstoestanden. Het illu
streert de publieke zeden en doet tevens zien, hoe ex-
slechte gewoonten in het courantenbedrijf sluipen.
De couranten hebben namelijk financieel© verplich
tingen aan de ondernemingen, die in den Senaat aan
de kaak gesteld werden en daarom werd het verslag
verminkt, werd den lezer onthouden hetgeen er ge
zegd was. Dié ondernemingen betalen -en zij kun
nen dat doen grof geld voor de reclame, welke zij
in de pers maken. Natuurlijk wordt die peperdure
reclame niet in de advertentie-rubriek gevonden. In
de meeste Fransche bladen zijn, zooals men weet, de
advertenties en de berichten niet streng gescheiden.
Meer en meer wordt het ideaal van den directeur dei-
deftige Temps door de practijk verdrongen. De heer
Hébrard toch wilde de artikelen, berichten en mede
deelingen, afkomstig- van de redactie en waarvoor zij
de verantwoordelijkheid aanvaardt, geheel' afgezon
clerd houden van het reclame-gedeelte. De adverten
tie-kolommen wenschte hij te beschouwen als een
muur, waarop ieder die dit wenscht, tegen betaling
iets aanplakken kan. Op dien muur noodig voor
het leven der courant en in meer dan één opzicht ook
in het belang van den lezer kan men onder eigen
verantwoordelijkheid verkondigen wat men wil. De
lezer leest die aankondigingen, zooals de voorbijgan
ger leest, wat er op een muur bekend gemaakt! wordt
Hij weet het doel, dat ermede wordt beoogd1, bij kent
de maatstaf, waarmede hij 'zé beoordeelen moet. De
courant is er niet meer verantwoordelijk voor als de
eigenaar van het huis, op welks gevel mededeelingeu
staan van pillen, die den gebruiker magerder doen
worden en watertjes, die van kaalhoofd'igen moderne
Simsons maken.
Met dit gezonde systeem dat in de Nederlandsche
pers gelukkig- grootendeels nog wordt teruggevonden
heeft de Frartsche pers1 vrijwel geheel1 afgedaan
De financiers, de handelaren, de kwakzalvers zijn in
Frankrijk niet meer tevreden met een plaats op de
muur der courant, wenschen ook geen annonces, waar
uit duidelijk blijkt, dat zij advertenties zijn en a zoo
veel per regel kosten, maar eisehen artikelen en be
richten, die met- goud worden betaald, indien maar
niet blijkt dat ze betaald worden. De Fransche
„echo's", de „chroniques" bevatten deze mededeelin
gen.
Er is echter meer. De menschen, die zooveel geld
er voor gaven, dat er goeds van hun artikelen in de
courant werd gezet, begonnen ook te eisehen, dat er
niets kwaads van hen in voorkwam. Hadden ze la
gehad met politie of justitie de courant moet het
niet wagen daarvan melding te maken. Deed ze het
dan zou ze haar inkomsten zien verminderen, zweeg
ze evenwel, dan zou ze daarvoor wel beloond1 worden
Maar nog- meer is ei'. Wanneer men in de Fran
sc-he couranten en periodieken echo's leest, welke den
lof bezingen van de Azuur-kust van het klimaat van
Monaco, van het landschap nabij Enghien, dan moe
men niet denken, dat deze reclames worden betaald in
de hoop menschen te trekken. Zij dienen enkel om te
voorkomen, dat er in die couranten geschreven wordt
over de wanhoopsdaden, welke er voorkomen in de
plaatsen, waar gelegenheid tot kansspel gegeven
wordt.
De Parijsche Kamer van Koophandel heeft herhaal
delijk geklaagd over Enghien, waar tallooze Parijsche
handelaren geruïneerd werden en honderden faillisse
menten werden, veroorzaakt. De couranten hebben
daarover steeds het stilzwijgen bewaard en wanneer
ze eens een campagne op touw zetten, deze wel spoe
dig gestaakt, hetgeen te denken geeft.
En zoover is het kwaad thans ingekankerd, dat nau
welijks 1(1 procent van de Parijsche dagbladen melding
maakt van een redevoering- door een senator gehou
den! Het zou komisch zijn als het niet zoo droevig
ware.
ARMOEDE OP BONAIRE.
Op het eiland Bonaire, dat tot het Gouvernement
van Curaqao behoort, heerscht groote armoede door
ecne totale mislukking van den oogst. Gebrek aan
drinkwater en aan goed voedsel is bovendien de oor-,
zaak van veel ziekten.
De Konitigin heeft een bedrag van 1000 doen toe
zenden aan den Gouverneur van Curasao tot leniging-
van den nood onder de arme bevolking van Bonaire.
UIT NOORD RÖHARWOITDE.
- Op het tweetal te Oulembox-g komt voor ds. J. W,
van den Bosch alhier.
DE DITITSCHE TORPEDOBOOTEN.
De „Frankf. Ztg." meldt:
De Duitsche torpedobóoten, welke van Rotterdam ko
mend, Düsseldorf, Keulen en Bonn aandeden, werden,
naar gemeld wordt, door Nederlandsche stuurlieden
Rijn-opwaarts gebracht en zullen door dezen ook te
ruggevoerd worden naar de Noox-dzee. Nederlandsche
stuurlieden werden door den Duitschen consul te Rot
terdam verplichtend gesteld. In de leringen van oud
gedienden bij de marine, in het bijzonder der stuurlie
den, heeft dit onaangenaam getroffen. Het zou voor
hen een eerezaak geweest zijn, de torpedobooten naar
de Rijnhavens te geleiden.
EERSTE KAMER.
In de zitting van gisteren kwamen aan de orde ver
schillende wetsontwei-pen.
Bij het voorstel tot verhooging- en wijziging van
hoofdstuk V der staatsbegrooting voor 1912 uitte de
heer Vermeulen (R.-K.) zijn bevreemding over
:1e mededeeling van den minister, dat binnen niet al
te langen tijd een ontwerp tot regeling van het voor
bereidend hóoger onderwijs het departement zal verla
ten, waar van dit kabinet geen oplossing van belang
rijke onderwijsvraagstukken verwacht mocht worden.
Bovendien wordt nu voorgesteld omzetting van twee
I-jarige II. B.-scholen in 5-jarige, terwijl door het ont
werp misschien alle 3- en 5-jarige II. B. S. zullen ver
dwijnen. Het confessioneele middelbaar onderwijs
handels- en ambachtsscholen heeft zich nog niet
krachtig kunnen ontwikkelen. De regeering «mag in
deze periode geen maatregelen nemen, die het open
baar onderwijs versterken.
De heer Woltjer (A.-R.) wees er op, dat voor
de wet de 3-jarige en de 5-jarige H. B.-scholen vel
schillende soorten van scholen zijn, hoewel de tegen
woordige toestanden daarmede veelal niet: in overeen
stemming zijn. Wordt nu de school ingericht voor
voorbereidend hooger onderwijs en het leerplan gewij
zigd, dan zou dit niet in overeenstemming kunnen zijn
met de bedoeling der ouders.
De heer Van der Felitz (L.): meende dat men
zich ten onrechte op het standpunt plaatst, dat de
wettelijke regeling van het M. O. spoedig tot stand
zal komen. In afwachting- daarvan wordt nu de om
zetting- der scholen voorgesteld.
De heer W o 11 j e r wees er den vorigen spreker
nogmaals op, dat voor de wet de 3-jari'ge H. B. S. een
andere school is dan de 5-jarige.
De minister van binnenlandsche zaken, de
heer Heemskerk, zei, dat hij op 15 Dec. 1911 ondubbel
zinnig gezeg-d heeft, dat hij den status quo1 niet wilde
handhaven. Verrassend was dus' zijn mededeeling
over de indiening- van een ontwerp in zake het voor
bereidend hooger onderwijs allerminst, al kan men er
ook niet verwonderd over zijn, dat belt onderwijsvraag
stuk, dat het kabinet niet in vollen omvang- aan de
orde heeft kunnen stellen, nog: niet verder is gebracht.
Dat het ontwerp reeds in liet begin van het volgende
zittingsjaar zal ingediend worden, kan spr. niet ver
zekeren. Bescheidenheid liet hem zeggen, dat do 4
ontwerpen niet belangrijk zouden zijn. Wat de om
zetting- betreft, de minister had deze niet voorgesteld,
indien hij gemeend had; dat zij de verwezenlijking' van
de plannen der iueenschakelingscommissie in den
weg stond. De stelling, dat de wet op het M. O. de
3-jarige en de 5-jarige H. B.-seholeu kent als' ver
schillende instellingen, is onjuist. Spr. zal'de oprich
ting van nieuwe Rijks H. B.-schxolen blijven weigeren;
hij betreurt dat er R. II. B.-scholen zijn. Maar de wet
op liet- L. O. eischt eenmaal, dat er vaak kleine school
tjes worden opgericht en dus kan men zich niet op
het standpunt plaatsen, dat het openbaar onderwijs
niet ontwikkeld moet worden. Voorziet het bijzonder
onderwijs niet in de behoefte, dan moet men ook voor
het middelbaar onderwijs van staatswege daarin voor
zien, al is er hier geen wettelijke verplichting.
De beraadslaging werd gesloten.
Bij het wetsontwerp tot wederopenstelling van de
gelegenheid tot inwisseling van muntbiljetten zei de
minister van financiën, de heer Kolkman,
dat hij ten opzichte van den termijn van de inwisseling-
niet verder kan gaan.
Bij het wetsontwerp tot wijziging der wet van 4 April
1870, gew. bij wet van 31 Dec. 1897, houdende bepalin
gen omtrent de uitgifte van schatkistbiljetten, verde-
digdd de minister van financiën de wijze van op
lossing, door liet ontwerp aangegeven, als de minst
omslachtige met een beroep op Pierson.
Bij het wetsontwerp tot verklaring vtan het. alge
meen nut der onteigening, ten behoeve vatn den aanleg
van de staatsmijn Hendrik, van een mijnjspoorweg- tot
verbinding van deze mijn met de staatsmijn Emma,
enz., zei de minister van waterstaat, de heer L.
W. H. Regout, dat de vraag-, of ten behoeve van de
staatsmijn onteigend kan worden, reeds bij vroegere
gelegenheden bevestigend beantwoord is. De minis
ter van landbouw schenkt aan de wijziging van de
mijnwetgeving zijn aandacht.
De 24 wetsontwerpen werden alle z. h. s. aangeno
men. -»
De Kamer begaf zich daarna in "comité-igeïieraal tot
behandeling- van de raming- van uitgaven voor 1913.
Na heropening van de openbare vergadering- werd'
de Kamer na voorlezing der notulen verdaagd) tot na
dere bijeenroeping.
Gemengd nieuws.
BENOEMD.
Bij Koninklijk besluit zijn benoemd in Noord-Hol
land: tot lioofding.-plaatsv. van Westfriesland vanwe
ge liet ambacht Geestmerambacht, C. Brinkman, N.-
Scharwoude; tot dijkgraaf van den Prins Hendrikpol-
'der, P. Düinker, Texel; tot id. van den Terschellinger
polder, A. .1. de Boer, Terschelling.'
E NU ELS OH E P11OTOGRAEEN.
Te Amsterdam wordt de 27e jaarlijksche a,lgemeene
vergadering- gehouden van „The photographic conven
tion of tlie United' Kingdom." Het denkbeeld om het
Engelscbe photografengenootschap tot een vergade
ring in ons land over te halen bij de Engelschen
bepleit door den redacteur van het vaktijdschrift Lux,
den heer J. R. A. Schouten is met groot succes
bekroond. Ongeveer 200 leden der Convention heb
ben zich ter deelneming aan de jaarvergadering naar
Amsterdam begeven. Na de1 openingszitting op Maan
dag, gevolgd' door een avondbijeenkomst, waarin leden
der Nederlandsche Amateurphotografenvereeniging
een reeks lantaambeelden van ons land vertoonden,
had nog alleen Dinsdagavond een vergadering- plaats.
De dagen n.l. worden door de Engelsche gasten, onder
leiding van het comité van ontvangst, besteed aan
verschillende uitstapjes. Zoo werd Marken en Volen
dam bezocht, Woensdag Den Haag, terwijl gisteren
een bezoek aan Haarlem plaats had en voor heden
een bezoek aan Alkmaar op het programma staat, ter
wijl de Zaterdag besteed zal worden aan de bezichti
ging van Amsterdam.
De Engelsche, photografen blijken tot dusver ten
zeerste ingenomen met het eigenaardig schoon van ons
land en zeker zullen de talrijke kiekjes die de gasten
mee naar huis zullen nemen een goede reclame zijn
voor ons mooie land.
Gisteravond had in het „American Hotel" te Am
■sterdam een feestmaaltijd plaats, waaraan o.m. dooi
den burgemeester het woord werd gevoerd. Een toost
op de dames werd door Lady Hertsiet, de echtgenoote
van den president van „The Photographic Conventi
on", beantwoord.
Gisteren werden de congressisten en hun dames teu
Stadhuize door den burgemeester ontvangen. In de
Raadszaal heette jhr. Röell hen welkom, zijn vreugde
uitsprekend, dat de Engelschen Amsterdam hadden
uitgekozen, om liun vergadering te houden. Spr. hoop
te, dat elke Engelschman, wanneer hij weer in zijn
land teruggekeerd was, zijn landgenooten zou opwek
ken, om in grooten getale Holland te bezoeken.
Sir Cecil Hertslet, de president, dankte het stadsbe
stuur voor de hartelijke ontvangst en zeide, dat allen
do meest aangename herinnering aan dit congres; zul
len behouden.
Daarop werden de congressisten door eenfge zalen
en vertrekken van het Stadhuis rondgeleid, waar d
verschillend© schilderijen en wapenborden door hen
bezichtigd werden.
Vervolgens begaven de congressisten zich, onder lei
ding- van de heeren Bispinck en Schouten, voorzitter
en secretaris van de „Ned. Amateurphotografen-ver-
eeniging," per tram naar Zandvoorf.
Na. 1603 werd in de kerk te Gorkum in plaats van
den toen ontruimden grafkelder der Arkels een tombe
opgericht, dragende de beelden van Jan van Aj'kel den
Sterke en diens gemalin Bertha van Ochteil, w<
beelden voor dien den ouden kelder dekten.
Toen de oude kerk in 1844 werd afgebroken, werden
meteen de daarin aanwezige tombes weggeruimd: die
der Arkels, van de familie Paffenrode en van de fa
milie Van der Does. De beelden, hoewel geschonden,
werden op last. van den kerkeraad in de kerk begraven.
De plaats van begraving was niet meer bekend.
De opening van het museum in het huis „Bethle
hem" heeft thans den heer H. A. van Gogh te Amster
dam aanleiding gegeven de mededeeling- te doen, dat
in de notulen van den kerkeraad van 29 Januari 185'
aanwijzing is te vinden omtrent de plaats, waar de
beelden begraven werdén. Hierdoor geleid, kan men
het. onderzoek met goede kans op resultaat gaan lier-
vatten.
BURGEMEESTER VAN HAARLEM.
I Jhr. Mr. van Lennep heeft te kennen gegeven niet
in aanmerking' te willen komen voor burgemeester van
5 Haarlem.
ii
MI DDE NST ANDSCONGRES.
Gisterochtend om 9 uur werd het Congres in den
Schouwburg- te Deventer voortgezet. Allereerst werd
de vraag besproken of de belangen der crediteuren bij
faillissement voldoend© bij d© wet zijn gewaarborgd.
Daarvoor waren praeadviezen uitgebracht door le.
nu-, J. G. Schiirman. van Rotterdam, die oordeelt, dat
in hoofdzaak de actie tot bevordering van contante
betaling van den middenstand zelf moet uitgaan.
„Door zich meer bewust te worden, zich vaster aan
een te sluiten en gezamenlijk de stadsbelangen te be
hartigen, zal de middenstand doot eigen kracht kun
nen bereiken, wat, bij gebrek aan eigen energie, ook
eene uitgebreide middenstandswetgeving hem niet zal
kunnen verschaffen."
2e. Het praeadvies van mr. J. O. Hesse van Gro
ningen concludeert, „dat onze wetgeving voldoende de
belangen vair dl- schuldéischers beschermt bij faillisse
menten, maar dat het' aan d© nakoming en aan do uit
voering dier wettelijke bepalingen ligt, indien de-be
langen der crediteuren schade lijden. Grooten invloed
kunnen de sehuldeischers. uitoefenen op dei nakomng
dezer wettelijke bepalingen en ik hoop, dat dit opstel
er toe zal meewerken bij de crediteuren de overtuiging
te vestigen, dat zij ook zorg- moeten dragen voor een
behoorlijke nakoming der wettelijke bepalingen. Zij
dienen in hun eigen belang den curator zooveel moe
gelijk inlichtingen te geve nomtrent den toestand van
den boedel en hunne medewerking te verleenen om
tot de meest voordeelige wijze van liquidatie te gera
ken."
Prof. Jitta uit- Amsterdam gaf den raad materiaal
te verzamelen om daarmee bij de regeering te komen
als er klachten zijn.
In de vergadering lichtte hedenmorgen allereerst
mr. Schürmann zijn praeadvies nader toe.
Mede in overleg met mr. Hesse diende spreker een
motie in, waarin wordt uitgesproken dat de belangen
der crediteuren bij faillissementen, voldoende zijn be
hartigd, doch wordt aangedrongen op een wettelijke re
geling van het. onderhand'seb accoord buiten faillisse
ment, en de vakvereenigingen uit hun midden een
persoon aanwijzen, die de belangen barer leden bij een
faillissement vertegenwoordigen.
Dit werd' bestreden namens de Algemeene Winke-
l'.ersvereeniging te Amsterdam, die voorstelde om. de
vraag, of de belangen der crediteuren bij faillissement
voldoende bij de wet gewaarborgd zijn, als: volgt te be
antwoorden
Neen; de faillissementswet behoort te worden aan
gevuld met c-en regeling, die de benoeming- van een of
meer gesalariëerde deskundigen tot bijstand van den
curator, hoofdzakelijk bij den boedelverkoop, aan den
rechter-commissaris verplichtend stelt, althans wan
neer het faillissement een actief van 1000 te boven
gaat.
De heer Molijn uit Tiel stelde voor, dit te wijzigen
door inlassching der drie waarden „de taxatie en"
voor het woord boedelverkoop e.n aan het voorstel het
volgende toe te voegen: „En dat de curator verplicht
wordt het advies der commissie te volgen voor zoover
betreft dat taxatie en realisatie der goederen, behou
dens beroep op de rechtbank."
Na verder debat verdedigden de praeadviseurs nu'.
Schürmann en mr. Ilesse nogmaals hun meening. De
eerste wilde zijn motie aanvullen met een zinsnede,
meer overleg- in praktijk tusschen curator en crediteu
ren aanbevelende.
De Amsterdamsche winkeliersvereeniging verklaar
de als nu zich in hoofdzaak te vereenigen met de mo-
tie-Schürmann.
De vertegenwoordiger van den minister van justitie,
referendaris mr. Collard, vertolkte hiex-op de belang-
telling van den minister voor het congres.
Met algemeen© stemmen werd nu de motie Schür
mann aangenomen.
Vexwolgehs werd de bespreking van het onderwerp
van gisteren „publiekrechterlijke vetregenwoordiging
van den middenstand1," voortgezet.
Mr. de Vries uit Amsterdam stelde, mede namens
den heer Das, voor vraag 1 (de wenschelijkheid eeüei'
publiekrechtel. vertegenw.) bevestgend te beantwoor
den in den zin van een krachtige vrijwillige organisa
tie en op vraag 2 (bestuursbevoegdheid of ndvisee-
rend) te verlangen: wettelijke vertegenwoordiging
met uitgebreider bevoegdheid dan de Kamers van
Koophandel en van Arbeid: dus niet slechts zuiver ad-
viseerend.
Voorts stelde de heer De Vries voor dat het eoxl-
gresbestuur den raad zou opdragen dit nader in studie
te nemen.
De heeren mx-s. Korthals Alt es en Schürmann stel
den voor te verklaren, dat. noodig- is een college dat
texx aanzien van de middenstandsbelangen, medewer
king verleent, zoowel adviseerend als uitvoerend, en
net bondsbestuur dit nader te doen bestudeeren.
Hierop deelde mr. Schünnaun mede de motie van
hem, en mr. Korthals Altes aan te vullen met de
woorden „uit en door deni middenstand! gekozen."
Verschillende sprekers voerden nog liet woord.
Alsnu sprak de burgemeester van Deventer de ver
gadering toe, daarbij betoogende, dat, als te Deventer
iets tot stand gebracht kan worden, dit te danken is
aan den krachtigen middenstand. (Applaus).
De Bondsvoorzitter-, de heer Meuwsen, bedankte den
burgemeester voor diens hartelijke woorden.
De lieer mr. Marchant adviseerde de vergadering
een voor-tel van den heer Barendse uit Arnhem, (om
de geheele zaak nader te bestudeeren en coinnxissori
aal te nxaken) aan te nemen. Dit voorstel werd ver
worpen met 132 tegen lil stemmen. Het voorstel van
