DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Circuskind.
No 202.
Honderd en veertiende Jaargang
1912.
DINSDAG
27 AUGUSTUS.
FEUILLETON.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
ROMAN VAN PAULA BUSCH.
14) _0_
BINNENLAND.
KENNISGEVING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALK-
HAAR brengt, op grond van artikel 1 der Wet van
22 Hei 1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der inge
zetenen, dat bij hem ingekomen en aan den ontvan
ger der Rijks directe belastingen binnen deze gemeente
ter invordering is overgegeven:
het kohier de,r Bedrijfsbelasting No. 10, voor het
dienstjaar 1912/13 executoir verklaard door den Direc
teur der directe belastingen in Noordholland te Am
sterdam den 23 Augustus 1912;
dat ieder verplicht is zijn aanslag', op den bij de
Wet bepaalden voet, te voldoen en dat heden ingaat
de termijn van zes weken binnen welken daartegen
bezwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den 26 Augustus 1912.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
G. RIPPING.
ALKMAAR, 27 Augustus.
Telken jare na afloop van het msseizoen komen
óver het fooienstelsel de tongen los en de pennen in
beweging', daar men dan de nadeelen daarvan pas in
het hoofd, in het gemoed! en in do portemonnaie heeft
waargenomen. Het fooienstelsel wordt een verouder
de instelling, een vernederend instituut, een hooge:
personeele belasting en wat al niet meer genoemd. De
tegen-argumenten liggen voor heb grijpen en de voor
standers schijnen alleen te worden gevonden onder de
kelners.... in Amerika. Het is waarlijk niet, wijl
zij zoo „goedkoop" is, dat het fooienstelsel zooveel be
strijding ondervindt. Vrijwel alles1 toch pleit er te
gen. Is het geen dwaasheid) dat ik een kelner, die
niets anders deed dan in opdracht yan zijn chef mij te
brengen wat ik bestelde, een man, die mij totaal on
bekend is, dien ik nimmer to voren heb gezien en
waarschijnlijk daarna nimmer zal1 terugzien, vijf
cents geef, indien ik voor een dubbeltje spuitwater of
iets anders koop? Wordt de dwaasheid niet des te
grooter bij de zekerheid, dat tenslotte nog niet eens
deze man, maar zijn patroon dit geld! in den zak
(steekt? En is het niet totaal in strijd met den de
moera tischen tijdgeest, dat ik vlugger en onderdaniger
wordt bediend dan mijn buurman, omdat ik op iets
royaler schaal den bediende geef wat hem niet toe
komt? Ja, strijdt het niet tegen elk commercieel
begrip, dat mijn; buurman, die niets extra's wenscht te
geven, doch volstaat met hetgeen van hem gevraagd
wordt, niet of stuursch wordt bediend?
Eu dan de last, dien men heeft om de hoegrootheid
van een fooi te bepalenMet de klassieke 5 a 10 pro
cent komt men er tegenwoordig al lang' niet meer, als
men tenminste geen norsche gezichten, laat staan on
hebbelijke, bejegingen wil ontmoeten en wanneer men
na een vacantiereisje eens nagaat welk percentage
der uitgaven men aan fooien heeft besteed, dan merkt
men dat deze extrabelasting een vrij aardig- bedrag
eischt.
Wij gelooven niet, dat er tegen deze en dergelijke
argumenten iets steekhoudends is in te brengen, dat
een fooi anders kan worden verdedigd, dan wanneer zij
„Ik heb honger. Kan ik dadelijk eten? Wat is er?"
vroeg* een kwartier later Le.wandowsky, terwijl hij aan
de keukendeur klopte.
„Gij moet nog een öogenblik wachten. Ik moest-
voor het nieuwe costuum naar de st'ad," loog de vrouw.
Een vloed van «scheldwoorden drong van buiten, zoo
dat Mi ra beefde. Madame Lewandowsky echter lach
te slechts- en ging haastig met potten en pannen te
werk.
Gedurende den middagmaaltijd was de stemming
verder zeer onverkwikkelijk, Mi ra beet in de half gare
aardappels, van de braadworst kreeg' zij ternauwernood
iets te zien. Ach, hoe zou zij het leven bij deze ver
schrikkelijke men ach en no-g langer verdragen? Of ma
dame Lewandowsky misschien niet beter geluimd zou
zün,_ wanneer zij, Mira, zich in het vervolg' dubbel
vlijtig toonde. Ja, zij wilde het probeeren.
Zoo liep de kleine na het eten dadelijk naar de keu
ken. Eerst wiescb zij het vaatwerk af en droogde het,
dan begaf zij zich dadelijk aan het koorddansen. Daar
in had zij zich vroeger reeds eens geoefend en zoo
duurde het niet lang of zij kon heen en terugi loopen.
Zij was druk aan den arbeid, toen Frangois om de deur
keek en haar een „bravo" toeriep. Hoe verheugde Mi-
ra dat! Hoe goed deed haar een beetje lof en waar
deering Zij wilde dus niet trager worden —neen in
het tegendeel.
Beneden op de binnenplaats hoorde zij de kinderen
lachen en schreeuwen. Zij speelden verstoppertje, zij
hoorde het geheel duidelijk. Frangois en Eugène wa
ren ook naar het spelen naar beneden gegaan, zij ech
ter wilde vlijtig zijn. O, hoe goed ging' het heden!
.luist was zij reeds driemaal, "zonder te vallen, heen en
weer geloopen en morgen reeds wilde zij het koord
inderdaad is, wat zij moet zijn: een bewijs van erkente
lijkheid, een belooning voor metterdaad bewezen extra-
diensten. En t-och bestaat, in het algemeen gespro
ken, het fooienstels-el nog altijd'. Sporadisch zijn de ge
vallen, waarin uit eigen initiatief door hotel- en
festauranteigena-ars tot afschaffing werd besloten.
Er zijn enkele z-. g. n. reformhotels en tehuizen, waar
geen fooien worden aangenomen. Maar van een
grootsche anti-fooien-beweging' is geen sprake. Ook
/lier is het gemakkelijker het kwaad! aan te toonen,
dan middelen ter bestrijding op te geven Men heeft
gesproken van een grooten internationalen bond,
waarvan de leden insignes zouden dragen, maar.
het Ls bij spreken gebleven, vermoedelijk omdat men
voor de consequentie terugdeinsde, zich niet gaarne
door een lüterlijk teeken zou blootstellen aan de waar
schijnlijkheid, dat men door kelners werd gemeden of
onheusch werd bejegend.
Het fooienstelsel zal dan ook wel ondanks- de jaar
lijks terugkeerende klachten in standi blijven zoo er
niet plotseling' een nog niet voorziene omstandigheid
komt, welke er een einde aan maakt. Zulk een om
standigheid zou misschien kunnen zijn het moderne
t-aféltje-dekje, waa-rover in het laatste nummer van
Strand Magazine wordt gesproken. Daar is een Pa-
rijsch electro-technicus, Georgia Knap geheeten, aan
het woord, die interessante mededeelingen doet over
een „hotel der toekomst," het „Electra-Feria hotel,"
dat binnenkort als een wonder dèr techniek in de
Fra.nsche hoofdstad zal verrijzen. Personeel zal ook
in dit hotel aanwezig moeten zijn, maar het zal veel
minder talrijk wezen dan thans en voor de bezoekers
onzichtbaar blijven. De grootste rust zal er in deze
inrichting heerschen. De eleetriciteit vindt er de
uitgebreidste toepassing. Er zullen steedis-bewegende
patent-vloermatten zijn, welke het stof van de schoe
nen verwijderen, een onafgebroken op en neer gaande
lift, die de bezoekers naar de gewenschte verdieping
en een trottoir roulant, dat hen- naar de voor hen be
stemde kamérs brengt. Elk vertrek staat in directe
verbinding met de restauratie- en keukenvertrekken,
vandaar uit brengen liften de spijzen en dranken naar
de logeerkamers. Een logeergast wenscht bijv. 's och
tends een ontbijt. Hij drukt op een knopje, dat bij
zijii hoofdkussen is aangebracht en dadelijk antwoordt
van de electrische lichtkroon uiit een stem, die vraagt
wat mijnheer verlangt, want in de lamp bevindt zich
een sprekende telefoon, welke door den heer Knap is
uitgevonden. Zonder voor de telefoon te moeten
spreken, geeft de gast met gewone stem o.p hetgeen hij
verlangt en dit wordt door een onzichltbar-en bediende
verstaan. De gaist wenscbt, dat de gordijnen openge
trokken en de vensters geopend! worden alles ge
schiedt electrisch van de centrale uit. De particuliere
eetzalen staan even-een-s in directe verbinding met de
keuken. Rondom de tafel loopt een klein spoortrein-
tje, langs welks rails de spijzen na een druk op een
knopje heen en weer geschoven worden. Men behoeft
slechts op een bepaald knopje te drukken om een ge-
hooger spannen.
Plotseling moest zij geeuwen, hoe moede w-erd zij, zij
kon ternauwernood op de beenen staan. Slechts een
oogenblik wilde zij gaan zitten, om wat te rusten;
daarna1 zou het dan des1 te beter gaan. Zij ging' op den
keukenstoel zitten aan het raam en zag op de binnen
plaats uit. Daar spechten de kinderen met groote
drukte. Ach, rIs zij maar een oogenblik daarbij kon
zijn!
Zij voelde, dat de vermoeidheid steeds groot-er bij
haar werd, dat de kinderen daar beneden nog slechts
als schimmen voor hare oogen heen en1 weer dansten
en toen sloten de oogleden zich van zelf. Plotseling
schrikte haar de scherpe stem van madame Lewan
dowsky uit hare dommeling op.
„Nu, wist ik het niet, dat deze luilak weer zou sla
pen, wanneer men er niét achterheen zit! Neen, dat.
wordt mij toch te kras!" Zij pakte het verschrikte
meisje bij den arm, schudde het heftig heen en weer
en sloeg toen op de kl-eine los.
Mira schreide luide. Acli het deedi zoo'n pijn en bo
venal deed het haar zooveel verdriet, dat zij zoo on
rechtvaardig gestraft werd. Maar zij had) reeds haar
ervaring opgedaan en daarom zweeg zij, droogde lang
zaam hare tranen en hervatte het koorddansen.
Madame Lewandowsky maalde koffie en wierp zoo
nu en dan een blik op het kind. Nu was Mira vier
maal, zonder een misstap te doen, heen en weer ge
loopen; een weinig had zij de laatste maal gewankeld,
maar toch scheen madam© Lewandowsky's gezicht een
meer tevreden uitdrukking te toonen. Hoe klopte het
kind het hart van vreugde, toeu hare pijmigster einde
lijk gedwongen zeide: „Nu, dat gaat beter dan ik ge
dacht had!"
Terwijl zij nu den avondmaaltijd gereed maakte,
scheen de opgewondenheid geheel van haar te wijken.
Zij schoof het kind -een groeten kop koffie toe, bene
vens een stukje brood en zonder do gewone scheld
woorden verliet zij de keuken en ging naar Lewan
dowsky.
De knapen waren intussehen schreeuwend boven ge
komen en vertelden aan Mira stralend rap vreugde,
wenscht gerecht vóór zich te krijgen. De bediening' is
prompt en eenvoudig, dank zij de inrichting van het
schakelbord.
En nu de groote eetzaal in het hotel! De spijzen ko
men met behulp van een electrische lift in het midden
van een dor vele kleine tafeltjes. Aan deii rand van
elke tafel bevindt zich een sierlijke bronzen -standaard,
welke een electrische lamp, een eleetrofoon en een
microfoon bevat, terwijl een electrische knop binnen
het bereik van de hand is gevestigd. Men helt, dade
lijk hoort men een stem uit het scherm van de lamp,
welko naar de bestelling vraagt. Men bestelt het
geen men wenscht en na vijf minuten wordt het mid
den van de tafel geopend -en verschijnen de verlangde
spijzen. Is men gereed dan verdwijnen na een druk
op het knopje de schotels. De betaling geschiedt ook
langs electrischen weg.
Iets zeer bijzonders moet- ook de electrische winter
tuin van het hotel „Electra Eeria;' worden; hij is 40
meter lang en 45 meter breed en bevalt de prachtigste
bloemen en planten. Een aantal grotten zijn rondom
aangebracht, men wordt natuurlijk ook hier electrisch
bediend en het electrisch licht schijnt in bonte kleuren
in dezen sprookjestuin, terwijl een onzichtbaar elec
trisch orkest allerlei wijsjes speelt;.
Dit alles is zeer mooi. Het zal moeten blijken of
dit wonder der moderne techniek rendabel is. Mocht
dit echter het geval zijn, dan zal hiervan natuurlijk
een aanzienlijke vermindering van kelners, dus ook
een van fooien, het gevolg zijn en is men op onver
wachte wijze een groote schrede nader tot afschaffing'
van het fooien,stelsel gekomen. Trouwens, door de in
voering van automatische restaurants werd reeds een
bescheiden stap in deze richting gedaan, zoodat het
eigenlijk niet zoo erg te verwonderen zou zijn, indien
do oplossing van het lastige fooien-vraagstuk ton
slotte door de techniek werd gegeven.
PRINS HENDRIK.
Het iö thans zeker dat de Prins voornemens is, in
September de Koloniale Landbouwschool1 te Deventer
te openen. Z. K. II. zal Zaterdag 21 September, te
1 uur des namiddags, te Rotterdam bijwonen de verga
dering van het Bataafsche Genootschap. De opening
van het congres der godsdiensten te Leiden op 9 Sep
tember zal door Prins1 Hendrik worden bijgewoond.
DE OOGST EN DE REGEN.
Naar aanleiding van de. verontrustende berichten,
uit het buitenland omtrent het mislukken van den
oogst, heeft het Hhld. geïnformeerd! naar den stand
der gewassen in ons land.
Prof. dr. J. Ritzema Bos, de directeur van het Phy-
topaithol-og'isch Instituut tie Wageningen, deelde op
verzoek telephonisch het volgende mede aan. het blad:,
„Over het algemeen kan het weder van de laatste
dagen zeer zeker nog een nadeeligen invloed op den
oogst oefenen. Alleen de koolgewassen loopen voor
eerst geen gevaar. Juist ten gevolge van den regen
groeien deze als. kool.
Yoor bieten en knolrapen wordt het gevaarlijk om
dat deze niet bestand zijn tegen een kouden en natten
dat zij thans Indianen speelden.
„De jongens wilden alsi gewoonlijk Indianen spelen",
zeide de kleine Eugène. „Wij hebben hun evenwel ge
zegd, dat wij alles zoo wilden1 geven, als nu voor de
nieuwe pantomime in het circus gerepeteerd wordt,
met farmers en blokhuizen. Daar hebben wij evenwel
een bruid voor nood'ig, die geroofd moet worden
maar geen meisje daar beneden is daar knap genoeg
voor. Die kunnen hoogstens dei oude vrouwen in den
wigwam voorstellen."
„Daarom moet g-ij mede naar beneden komen en de
bruid zijn", viel Erangois- in.
„Wanneer je mama het maar toestaat!" zei Mira.
„O, laat mij daarvoor zorgen", antwoordde de oud
ste op overtuigenden toon, en hij liep naar de zijka
mer. Angstig, zwijgend] wachtten de twee anderen op
zijn terugkomst. En hij kwam spoedig' terug, veel
eerder dan zij het verwacht hadden, met hoogroode
wangen en stralende oogen.
„Gij moog't medegaan", jubelde hij. „Mama en papa
schijnen wat met elkaar te bespreken en toen ik hun
vroeg', of wij mochten gaan spelen, hebben zij eenvou
dig' gezegd: „Maak, dat je wegkomt! Ja, ja, g-aat
allen maarNu, meer kunnen wij toch niet verlan
gen." En in haast ging het de trap af.
Met een waar hoerageroep werden zij op de binnen
plaats begroet. Alle kinderen uit de buurt kwamen
hier eiken namiddag bijeen, nadat het huiswerk was
afgemaakt en iedere nieuwe gast werd met vreugde
verwelkomd'. Zoo ook Mira, die zij met spanning ver
wacht hadden, want de kinderen van het circus ston
den bij hen reeds lang in het middelpunt der belang
stelling.
Die waren toch anders dan zij en, al verboden de ou
ders het soms ook met de wilde cireuskinderen te spe
len, zij deden het toch eiken namiddag met hetzelfde
genoegen weder.
Op den volgenden dag zat Mira des namiddags op
de trap en snikte luide. Madame Lewandowsky, die
T*jj dug tot dag asnuwnsktigei' »ela»en t# werden, had
bodem. In de gegeven omstandigheden hangt echter
veel af van de ligging van den grond1 en de afwate
ring. Indien het weder spoedig verandert, kunnen
deze producten nog wel meevallen.
Voor de aardappelen die nog in den grond zitten is
de toestand gevaarlijk. Door de droge warmte van
den voorzomer zijn. deze weliswaar klein gebleven, doch
ze zijn uitgegroeid. Bij dezen regenval schieten de
knoppen dan uit en verwekken nieuwe knollen die
groeien ten koste van den aardappel.
Van de haver die nog te velde staat, zal weinig te
rechtkomen.
Ook aangaande het ooftgewas deelde prof. Bos ons
als zijn meening mede, dat de regen nog zeer veel na
deel kan brengen en reeds gebracht heeft De kleins
wondjes op appelen en peren, veroorzaakt door de in
secten, zetten zich uit, de vrucht barst en d» verrot
ting treedt in. Wanneer er niet spoedig verandering'
in de weersgesteldheid komt, zal er geen sprake zijn
van een overvloed] van mooie vruchten zooals alge
meen werd verwacht.
Gemengd Nleaws.
NOG EEN GEWEIGERDE OPTOCHT.
Naar het Ilbld. verneemt heeft! de waarnemend bur
gemeester van Deventer vergunning geweigerd voor
het houden van den optocht op Zondag 1 September,
ter gelegenheid van de provinciale meeting voor anar
chisme, geheelonthouding en vakorganisatie. Het feit,
dat ook voor anarchisme wordt betoogd, mowt tot dc-r*
weigering hebben geleid!
ZIEN!
Een 80-jarige weduwe te Middelburg, die sedert 10
jaar blind was, heeft na een gelukkig' geslaagds opéra
tie het gezicht in een barer oogen weder gekrege*. D»
vreugde van het oudje Laat' zich! begrijpen.
ONTSPOORD.
De Westlandsche stoomtram, die Zondagmorgen te
ongeveer 7 uur van Naaldwijk naar Vlaardingeii ver
trok, is een half uur voorbij de eerste plaats uit d«
rails geloopen. Het eerste personenrijtuig derailleer!»
ook en zakte opzij. De reizigers kregen lichte verwon
dingen. Door den regen der laatste dagen ia dez»
nieuwe lijn aldaar verzakt. De dienst leed natuurlijk
vertraging. Nadat een hulptrein uit Loasduinen wa.«
gezonden, kon men, dóór op die plaats over te stappen,
weer geregeld! rijden. Een paar ploegen en het perso
neel der werkplaats van Loosduinen zijn terstond1 be
gonnen alles weer te herstellen.
VARKENS EN HARING.
In een druk bezochte vergadering, gistervoormiddag
door de Leiclsche Varkensslagersvereenig'ing in Zo-
merzorg bijeengeroepen, die ook werdi bijgewoond door
afgevaardigden uit Amsterdam en Haarlem en waarbij
het hoofdbestuur van den Varkensslagersbondl was ver
tegenwoordigd, werd de vraag overwogen hoe men het
kwaad dat wordt veroorzaakt door het voederen van
varkens met haring kan beteugelen. Uit. de besprekin
gen bleek dat duizenden vaten haring,'die vroeger ala
mest werden gebruikt, thans voor varkensvoer dienen.
In vele gevallen wordt het vleesch d'aardóor ongeniet
baar. Zelfs wanneer de jonge varkens er mee wordeD
gevoed, wreekt dit zich op de gemeste varkens. Het
resultaat der langdurige bespreking' was dat er een
commissie werd1 benoemd] bestaande uit de heeren mr.
A. J. Fokker (afd. Leiden, Holl. Maatsch. van Land
bouw), A. van Leeuwen (Ned. Boerenbond), A. Dun-
'het kind wegens een kleinigheid na tafel zoo hard
naar buiten gestooten, dat zij eenige treden omlaag
was gevallen. Hongerig en doodsibedroefd zat zij nu
daar en schreide. Ach, als haar goede vader eens
wist, hoe men haar hier kwelde!
Daar werd de deur van de tweede étage geopend en
juffrouw Kolbe trad naar buiten.
„Maar, kind, wat is er?" vroeg zij zacht en streelde
de kleine. „Ik ga juist over den corridor en daar hoor
ik iemand zoo schreien; ik dacht dadelijk aan mijn
kleine Mira. en zie, zij is het. Kindje, gij zoudt toch
bij mij komen, als gij treurig zijt!" Als een licht ver
wijt hadden de laatste woorden geklonken en Mira
stond' nu naast haar beschermster en zag smeekend tot
haar op.
Ach, meer dan eens had zij naar de deur gezien en
daarvoor gestaan en den vinger op de bel gehad; snel
echter was zij dan teruggedeinsd en zich weder op de
trappen gelegd-. „Ja, ik wikte komen", zeide zij einde
lijk schuchter.
„Nu, kom mede en schrei niet meer, kind'", zeide d#
oude juffrouw zacht en Mira liet zich willoos bij de
hand nemen en in de nette, kleine woning voeren.
Hoe klopte haar het hart! Wanneer nu madam»
Lewandowsky eens de deur opende, om naar haar om
te zien! O, dat was haar thans onverschillig! Men
had haar onrecht gedaan en altijd onrecht wilde zij
niet verdragen.
Het kleine meisje zag' schuw in den netten, gewit-
ten corridor om; geen onnut stuk meubel stond hier,
slechts een enkele kast, dicht aan den wand. Hoe zag
het, er daarentegen op den corridor bij de Lewandows
ky's uit! Koffers en kisten, oude manden stonden
hier en daar op en door elkaar; aan de wanden waren
spijkers ingeslagen, om daaraan costuum» eu kleerett
op te hangen en daarover had de vrouw oen oud bedde
laken gedekt.
Maar hoe groot werden hare oogen, toen zij do be
koorlijke, vriendelijke woonkatnpr van het oudje be
trad! Het kind had tot nu toe nog nooit een echte
burgerwoning gezien. Zij 9eheen zich in een waar
paradijs te bevinden en gaf aan haar vreugde onverho
len uitdrukking.
t! (Wordt vervolgd).