DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Circuskind.
DE^ koninklijke familie naar dobbin.
No. 217.
Honderd en veertiende Jaargang.
1912.
V R IJ D A B
13 SEPTEMBER.
FEUILLETON.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheeie Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
BINNENLAND.
ALKMAAR, 13 September.
Op liet congres der Duitsdbe juristen, dat eemigc
dagen geleden te Weemen bijeenkwam, heeft de meer
derheid der aanwezige rechtsgeleerden zich uitgespro
ken vóór het behoud van de doodstraf. Aan deze uit
spraak ging een uitvoerige discussie voorat', waarbij
natuurlijk' de oude voor- en tegen-argumenten beurte
lings werden aangevoerd en toegejuicht. Werd eener-
z ds betoogd, dat de staat, die doodt, een slecht voor
beeld geeft, dan werd' andererzij dl® daartegenover ver
klaard, dat dit een geheel verkeerd standpunt is, om
dat de staat allereerst als beschermer dient op te
tredep en de doodstraf noodiig heeft, zoolang misd'adi-
gers haar verdienen. Werd' de vrees uitgesproken), wel
ke een misdadiger voor die straf heet te gevoelen en
welke een belangrijke rol zou spelen in zijn gedachten
vóór de misdaad, dan werd aan den anderen kant op
gemerkt, dat het leven menig misdadiger niet zoo dier
baar is als men zich voorstelt en de voltrekking der
doodstraf iets sensationeels heeft. Terwijl tegenstan
ders zich beriepen op de mogelijkheid van niet-herstel
bare gerechtelijke dwalingen, kwamen voorstanders
verzekeren, dat er heel wat meer dwalingen denkbaar
zijn bij veroordeeling tot tuchthuisstraf dan tot. de
doodstraf, dat immers alleen im gevallen waarin geen
twijfel meer mogelijk is, de doodstraf zal worden uit
gesproken, en dat ook door gevangenisstraf aan on
schuldig veroordeelden onherstelbaar .nadeel kan wor
den toegebracht. Dit! alles is niet nieuw 'en zal zeker
niemand van voor- tot tegenstander maken of omge
keerd. De meerderheid, gevormd dóór aanhangers
van de doodstraf was niet groot. Zij bedroeg 470
stemmen en had een aanzienlijke minderheid'1 van 424
stemmen tegenover zich liet heeft er dus wel ge
spannen en> de strijd was van beteekenis, omdat men
zoowel in DuitsChland als in Oostenrijk bezig is met.
de voorbereiding van eem nieuw wetboek van straf
recht. Vermelding' verdient het-, dat zilch onder de
tegenstanders de meeste advocaten, onder de voorstan
ders de meeste rechters bevonden.
Onder de inleiders trok vooral professor Kahl de
aandacht. Hij had hetzelfde vraagpunt twee jaar ge
leden op een jujbsten-congres te Danzig- behandeld en
destijds medegedeeld, dat hij eens een terechtstelling
had bijgewoond en geen pijnlijk gevoel doch veeleer
een zekere satisfactie had ondervonden, omdat hier
een ernstige misdaad met den dood was beboet. Over
die uitlating welk «enigszins doet denken aan die
van den Leidschen predikant, die wel het baantje van
benl wilde vervullen als er niemand anders gevonden
werd is nogal het een en ander te doen geweest.
Ditmaal beriep de hoogleeraar zich op den volkswil,
die, naar zijn meening* gericht is op het behoud vn.n
de doodstraf. Van radicale zijde werdl hem die bij
de regeering zeer g-oed staataangeschreven en tot
haar in nauwe betrekking staat dadelijk voorge
houden, waarom hij den volkswil dlan alleen wilde la
ten gelden, indien deze hem past en bijv. niet naar den
wil des volks luistert wanneer deze zoo duidelijk tot
uitslag komt als bij het verleenen van hulp tegen de
duurte. En van tegenovergestelde zijde riep men den
•referent toe: „Moesten we steeds rekening houden
met den volkswil, dan hadden we ongetwijfeld ook de
lijfstraf en veel meer. Wanneer de volksstemming
tegen ons is, dan willen wij niet haar slaven worden.''
Eigenaardig is liet zeker, dat deze laatste meening
werd verkondigd door iemand, die vroeger volksverte
genwoordiger was en zich tot woordvoerder van de
volksmeeningen maakte!
Tusechen deze twee uitersten ligt misschien nog
een middenweg'. Het recht is er voor het volk en
daarom moet er zooveel mogelijk naar gestreefd wor
den, dat, de wet niet iet® aan het volk ontneemt, waar
op het gesteld is en het. niet iets geeft, waarin het
een tegenzin heeft.mits er maar waarborgen zijn,
dat de volksmeening weloverwogen is.
Waar een voorstander van die doodstraf herinnerde
aan het Framstehe gezegde, dat de heereu moordenaars
maar eens een' aanvang met de oplossing' van de kwes
tie der doodstraf^ moesten maken en Frankrijk als
voorbeeld werd aangehaald, daar willen we tenslotte
even wijzen op een „Propos d'un Parisieu" dat dezer
dagen in de Matin verscheen. Zooals men weet,
schreven de Franschen de toeneming der misdaden,
de verwildering der zeden toe aan de zachtheid van de
rechters en dachten ze, dat met de toepassing van de
doodstraf het zedelijk evenwicht, plotseling zou wol'
den hersteld. De guillotine doet ha'ar werk doch
het aantal apachen neemt schrikbarend toe. Misschien,
aldus heette het in het genoemde „Proposj" misschien
zal de justitie moeten toegeven, dat om de mensche
lijke hartstochten in toom te houden het niet voldoen
de is rechters en gendarmen te hebben en een bloedige
machine.
PRIK6 HENDRIK TE HAARLEM.
Het staat thans vast, dat Prins Hendrik 26 Septem
ber te Haarlem komt, om de oefeningen van de trans-
partcolomne van het „Rood© Kruis" bij te wonen. Te
halfeen is er een noenmaal bij Funcklór, waarbij 20
a 25 gasten zullen aanzitten. Daarna wordt nog een
vergadering gehouden.
Roman van PAULA BUSCH.
29) _o-
le 5 uur wachtte doctor Schander zijn kleine leer
lingen. Hij ging eenige malen in het bureau op en
neder en zag op het- horloge^ Nu motes-tern zij spoedig
komen, dó kleine deugnieten. Wat een respect ziij
allen ^toch voor hem hadden! Meer d'a-ni indertijd
«ijne jongens in) de vijfde en zesdóf klasse, parbleu!
M as hij niet alles1 in ééh .persoon? De opperboek-
houder van hef groote, overal' beroemd© circus Favre,
de secretaris van mevrouw de. directrice, want
slechts hlem vertrouwde zij de afdoening harer om
vangrijke correspondentie toe en) nu nog school
meester van dte kleine horde der aanwezige circuskin-
Ier enEn op deze waardigheid was hij het meest
trótsch! O, hij wis een volkomen genie, dat wist hij
zeer g-ocd' an hij was de eenige klassiek gevormde
mensen op dien onklassiekjen bodem! Wanneer er iets
moeilijks te behandelen was, werd1 zijn, raad ingewón-
nien, wanneer een delicate brief was) o.p te stellen,
droeg men hem dat op en hij, de gpede, met alles be
kende, gewaardeerde doctor Schander deed alles voior
goede woorden en.geld'. Ook kon hij vier levende
talen perfect spreken en schrijven: Duitsch want
hij w'as van huis uit Durtscher Italiaansch, Erainsch
en Engelseh, daarbij nog die beide doode talen. Meer
kon men eigenlijk niet van hem verlangen'.
Nu werd1 er aan dó deur geklept, en Mira tra,d bin
nen, zij wilde precies op tijd) zijn'. De eigenaardige
man met zijn zeer groote tonsuur en den; roodón lok-
kenkmns rondom maakt© op ha,ar dfenzelfdeni niet te
beschrijven indruk als op alle menschen, die hem voor
de eerste m'aal ontmoetten1. Men wist niet, of men
lachen of schrikken moest. Zij bleef op den drempel
staan en waagde geep stap te doen.
„Kom maar binnen, ik ben de heer Schander en gij
Naar gemeld wordt zal de Koninklijke Familie de
volgende maand nog eenigen tijd te Dobbin doorbren
gen.
EERSTE KAMER.
Het plan i-s om de behandeling der 'bij de Éérste
Kamer der Staten-Gleneraal nog aanhangig en voor
openbare beraadslaging' gereed zijnde wetsontwerpen
te doen volgen op de gewone werkzaamheden, die na de
opening van een nieuw zittingjaar vereischt worden.
DE HOOFDDEKSELS VO#R HET LEGER.
Thans zijn de hoofddeksels voor het leger vastge
steld.
Voor officieren en minderen wordt weder de chako
ingevoerd, van achteren voorzien van een afhangende
de kleine, Mira, die ik heden op de les' verwacht", zei
de leermeesterten ïzdj kreeg kippóvel. Dat was dus
haar nieuwe meester!
„Kunt gij (al een beiet.je le-zen en schrijven?" vroeg
de man haar thans op s'tre'ngen toon, alsof hij zijn au
toriteit bijzonder wilde latten uitkomen.
„Ja", antwoordde zij blozend'.
Schrijf dan eens op, de lei, wat ik je zeggen zal."
i Hiterbij legde hij een lei voor haar. En juist, Mira
kon tot zijn groote verbazing schrijven, wat hij 'haar
dicteerde, ofschoon hij hef, haar niet al te gemakkelijk
maakte. En hij liièld niet op, voordat het kantoor
zich langzamerhand' met zijne andere, mannelijke en
vrouwelijke leerlingen gtevuldl had'.
„Zoo, schijf nu eens teen dictaat op de lei", zeide hij
tot hen', zette zich aan zijn schrijftafel en de kinderen
aan eqn andere groote, ronde tafel, die, iin het midden
vtan de- kamer stond'. Hij begom een fabel van Aeso-
pus te dic'teeren en ging' dan1 als eten gewone onderwij
ze^ rond ed maaktó hen opmerkzaam op de fouten. In
stilte verwonderde hij zich zeer over zijne kleine nieu
we leerlinge, di'e meter dan alle overige kinderen
scheen te kennten.
„Waar hebt gij dat alles gelieerd?" vroeg hij haar
plotseling.
„Bij juffrouw Kolbe gaf zij kalm ten antwoord,
zoodat hij niet meer wist da,n tevoren.
Tegenover Mina, zaten een paar kleine Engelschen,
die liet Dui'tsch, dat doctor Schander dicteerde, nog
slechts gebrekkig konden naschrijven. Meer dan eens
loerden zij naar Mira, die er echtter in het geheel niet
aan dacht haar hand, zooals de a.ndere kinderen de
den, voor de lei te houden.
„Kijkt toch niet altijd' dó klein© nieuwe, maar mij
aan zeidei hij lachend tot de kleine Paiula, di© er
echtter toch de voorkeur aan gaf naar Mira's lei te
tuien. Tot straf werd zij nu van de rondte tafel aan
de dubbele schrijftafel van den directeur 'gezet en
daarover lachten de gebroeders' Bindey, de beide zo
nen van den Amerika ansehem clown Bindey, zoo harte
lijk, dat zij slechts door het lineagl van dón onderwij
zer weder tot bedaren gebracht konden worden. ,Vel
klep, en in groot-tenue versierd voor de officieren met
een pluim van haneveeren en voor onderofficieren en
j minderen van een afhangende pl'uinr van paardehaar,
l zooals vroeger door bet personeel der 'artillerie werd
gedragen.
In klein-tenue dragen de officieren en onderofficie
ren een pet, overeenkomend! met biet Duifcsche model-
pet, de officierspet van voren voorzien van een, lauwer
krans, de onderofficierspet van voren voorzien van het
regimentscijfer, korporaals en minderen dragen in
klein-tenue een muts van, langwerpig* model.
Gemengd nieuws.
NED. HERV. KERK.
Bij de in1 den Briel gehouden verkiezing' voor le
den van liet kiescollege der Ned). Herv. gemeente wer
den op de aftredende recht'zinmigen 173 stemmen uit
gebracht cm op de vrijzinnige candldaten 172, zoodat
met slechts, 1 steln meerderheid de rechtzinnigen zijn
herkozen.
Tegen de herstemming van gemachtigden in liet
kiescollege der Ned'. IlerV. gemeente te Middelburg,
welke in Juli plaats 'had' en waarbij de samenstrijden-
de ethischen en modernen de overwinning bebaaldten,
was van confessioneel© zijdte protest aangetetekiend.
Thans heeft het classika,al bestuur dit protest verwor
pen.
Het provinciaal kerkbestuur van Zuid-Holland
heeft In hooger beroep uitspraak gedaan in de. beken
de zaak van de heer,en A. Vleesenbeek, E. Bachman en
11. P. Kramer Bz. te Dordrecht, die .gekozen tot leden
liet classicaal bestuur vernietigd', omdat dit bestuur
voor onbepaalden tijd wegens- berispelijikheid! in belij
denis vervallen waren verklaard van dte bevoegdheid
tot liet aanvaarden van kerkelijke bedieningen
Het provinciaal kerkbestuur heeft dte uitspraak van
het C'lassikaal bestuur Vernietigd!, omdat dit bestuur
beoordeeld heeft waar het niet te oord'eelen hadi en
zijn bevoegdheid heeft, overschreden. En liet heeft ge
daan wat het classicaal 'bestuur terstond' had behooren
te doen, het heeft liet protest van eenige lidmaten te
gen de genoemde beteren ter behandeling- teruggezon
den a.un den kerkeraad van Dordrecht. Yoorloopig
neemt dus deze zaak, die als een zaak Van leertucht
zoo hoog was opgezet, een eenvoudig einde. Moge nu
ook maar spoedig een definitief einde volgen, en de
bevestiging dier gekozenen tot, leden van den kerkeraad
kunnen plaats hebben.
(W. v. d. V. II.)
I III1MCI—I BfH
GEEN VERLOF VOOR DEN ROODEN
DINSDAG.
Door de textielfirma's' te E'nslchedlé werd' den arbei
ders, die dit vroegen, verlof verleend om 17 September
a.s. de meeting ten gunste van algemeen kiesrecht in
Den Haag bij te wonen, belialVe door d'e firma Gerh.
Jannink Zonen.
Deze laatste, Weigerde op grond, dat voor politieke
doeleinden geen verlof wordt gegeven, niettegenstaan
de arbeiders bereid waren, plaatsvervangers1 te stellen.
De afdeeling Enschedé van den Neder 1. Textielar-
beiders'bond „De Eendracht" richtte heden een schrij
ven tot de firma, waarin zij dte'zie houding ten opzichte
der arbeiders ten zeerste afkeurt en bovendien acht te
zijn in strijd met het fabrieksregletaent, waarin de be
paling' staat, dat het den bazen op straffe van ontslag-
is verboden pressie uit) te oefenen op die godsdienstige,
staatkundige of maatschappelijke vrijheid dter 'arbei
ders.
Verder meent adressant© er op te moeten wijzen,
dat toch de fabriek der firma bij andere openbare aan
gelegenheden, die de grenzen der politiek, öf bedenka-
a'ngst bespeurden d© kleine Karl van den) pruikemaker
en Emile, de zoon' van' een Fransch trapéze-kunste
naar, de- dreigende houding van hun meester en bo-
gen zich dicht over hun werk, terwijl Karl fluisterde.'
„dat gummi-zwaard ken ik ook."
Nu kwam lezen) e.n reklemten .aap de beurt en tot) des
doctors grootst© verbazing beheerschte Mira ook deze
vakken betrekkelijk goed. Het was doctor Schander'-s
taak, aan1 dtezte van alle natiën bijeengeraapte kinde
ren de letters' te leeren, zoo' mogtelijk kennis va'n de
taal des lands, -waarin zij voorloiopig vertoefden en
hun in het algemeen een tamelijk internationale be
schaving' te g'even. Zoo behandelde hij nret hen voor
namelijk taalstudiën: Engelseh, Frainsch en ook Ita-
liaainsch. „Schrijft zooals gij het hoort!" placht hij
altijd' te, zeggen'. Het, was hem hoofdzakelijk er laan
gelegen de kinderen, de conversatie-taal der verschil
lende natiën, waarmede zij in aanraking zouden ko
men, te leeren. De beid© kleine Engelsche' meisjes,
alsmede de Biudey's verstonden de Duitsche. taal zeer
goed, daar zij van hunne eerste levensjaren of meestal
ju Duitsche circussen met, hunne ouders geëngageerd
waren. Maar d© arme kleine Ernil e, de Franschinau,
had met deze barba.arsteh© taal zeer veel te stellen. Hij
was bovendien allesbehalve begaafd' en diende aan de
gndere kinderen onophoudelijk tot doelwit van hun
spot.
„Wel, kleine, gij kunt meer dan ik dacht!" zeide hij
tot Mira bij het weggaan. „De anderen zullen jou
slechts ophouden, ik wil je alleen ondóTwijs gevefi."
Mira zou mieti de zies andere kinderen samen veel
liever dan met dezen ouden, leelijben kroeskop alleen
geleerd' hebben, toch maakte zij eem diepe buiging-
voor hem en gaf hem haar handje.
Meden had Mira haar eerste privaatles bij doctor
Schander. Zij zat aan de groote dubbele schrijftafel
tegenover hem en las met gro'oteü ijver er op los. Ook
Ira.nsch was hij in deze week met haar begonnen en
hij kou giek »le«ht9 0Y»r het snell» baYaftingsvermo
lijk naderen, of overschrijden en waarmede alle arbei
ders in gteenen deele symiphatrseeren, wordt stop gelze!
en dus voor die aifbeiders' gedwongen verzuim ist
Verzocht wordt op het besluit terug te komen en t«
handelen in overeenstemming met de bepaling opgeno
men in het fabriieksreglement.
DE WORSTVERGIFTIGING TE STEENW1JK.
Men meldt uit Steen wijk: De inspecteur der volks
gezondheid te Zwolle bracht heden een bezoek aan
deze plaats, teneinde een onderzoek i,n te stellen naai
de oorzaak van de vele alhier voorkomende ziektege
vallen. Thans is gebleken, dat niet minder dan 43
personen na 't gebruik van de leverworst ziek zijn ge
worden, sommigen na 't gebruik van slechts ©en klein
stukje. Sterfgevallen kwamen tot heden niet vooi',
wat waarschijnlijk eem gevolg is van 't Spoedig inroe
pen van medische hulp. Wielke gevolgen dteze wonst-
vergiftigi-ng nog* na zich zial sleepen zal de tijd leeren.
Voor enkele jaren had hier ook een© worst vergifti
ging plaats. Alle zieken hadden toen bij dtenzelfden
slager, die nu dat lekkere hapje leverde, ook lever
worst gehaald.
't Stond' ook thans weer per advertentie zoo verlei
delijk in ons plaatselijk blad vermeld: „die zoo gunstig
bekende leverworst verkrijgbaar," enz.
GRIEVEN TEGEN DE JUSTITIE.
De rechtbank te 's-Gravenhage bevestigde liet von
nis van den kantonrechter aldaar, waarbij eem koop
man uit Vloardingen, tot twee dagen hechtenis is ver
oordeeld wegens het op de Groote Markt te 's-Graven
liage loopen, met een bord, waarop werd te koop aange
boden 'n brochure en dat bord was voorzien vam een
opschrift, houdende grieven tegien de justitie in ver
band met eene veroordeeling' van htem.
DE HERHALINGSOEFENINGEN.
Naar „De Avp." verneemt, wordt door het legerbe
stuur érnstig overwogen, om, in verband met d'e weers
gesteldheid, de militeienst der lichtingen 1905 en 1906
vóór den vastgestelden datum in het! gemot van g'root
verlof te stellen.
Door liet zeer slechte weer der laatst© weken kunnen
bijna1 geen oefeningen met sueeesi wordien gehoudten,
en zijn alle terreinen en landKvegen nagenoeg' onbe
gaanbaar, terwijl door overbevolking in de kazernes dm
ruimte tot eenige exercitie ontbreekt.
GEEN LOTING.
We hebben medtegedeeld1 dat te Stavoren en Sloten
(Fr.) geen loting voor de militie 'behoeft plaats t#
hebben, daar in elk dezer gemeenten slechts één lote-
ling is. In 't stadje Hindeloopen dóet zich hetzelfd»
geval voor, daar er in het geheel niemand is, die aan
de loting moet deelnemen.
EEN KLOPJACHT.
Gisteravond! laat werd de opmerkzaamheid van een
ag'ont van politie te Amsterdam getrokken, door 't
feit, dat een drietal jongelingen zich in een dór hoo
rnen van het Sarphatipark genesteld hadden.
De agent in de gedachte allibht, hier met naaktloo-
pers te doen te hebben, die besloten waren' hun verder»
leven in hoornen te slijten, maakte alarm, met 'het
gevolg, dat binnen korten tijd behalve 7 collega's van
den agent, ook een paar honderd! toeschouwers ter
plaats tegenwoordig waren.
De gewapende macht eischte overgave van de bele
gerde veste, doch de jongelui haddten daar weinig idee
in en trachtten langs onopgemerkte plaatsjes het hek
van 't park weer over te klimmen. Edoch, de speur-
gen vam het kind verheugen, dat doo.r het regelmatig
dagelijks werken s'teeds meer geschoold' wer d.
Doctor Schander had aam mevrouw de directrice
-reeds 'een lang- loflied) gezongen over zijn nieuwe leer
linge en ook de. leermeester van d'e mooi© koorddan-
fierskunst, waaraan zij zich op den voormiddag' dioofd-
zakelijk wijdde, kon haar haiidigheid .niet genoeg roe
men. Binnen een maand' verplichtte hij ziteh haar met
zijn© dochter Jeanfnó des aVomds1 vooi- het- publiek te
laten optreden.
„Gij let vandaag* in het gle'heel niet op, kleine!"
zeide nu Schander tot Mira, diej de, 'getallen, welke hij
haar op de lei schreef, steed's weer foht vermenigvul
digde.
Dat was geen wonder, want- in den circusgang lioor-
de zij liet wilde geschreeuw van Frans en.'zijn vrien
den, die vroolijk schenen te spelen. Zij hoorde thans
telkens, d'nt de knapen) tejgen de, deur vielen.
„O, die spelen verstoppertje! en willen1 dat ik er uit
kom.' Smeekend! zag zij tot haar meester op, die den
'blik echter niet scheen te. begrijpen), naar de deiu* liep
en riep: „Ik verbied' jó mij hier te storen, of ik wend
mi.j tot de directie! Daarmede sloot hij de deur, en
ofschoon een levendig gejoel hem daarbuiten ant
woordde, gingen de jongens toch weg en lieten Mira
weer ongestoord aan haar lot over.
Nadat hij en1 zij'zich zonder resultaat, nog een kwar
tier haddein gekwcldj 'zeide Schander met een zucht
„N-een, met jou is hteden niets' aan te vangen. Maak,
dat gij wegkomt!" Toen had Mira, den dikken, mau
wel om den hals willen vallen van' enkel gelukzalig
heid. Dat deed' zij echter niet, maar stand kalm op.
alsof zij in het geheel geen haast had au nam beleefd
afscheid van hem.
Nu was zij eindelijk temidden van de spelenden en
kon weer naar hartelust met, ben jubelen. Wat hield
zij van dezen Woensdaglmiddag, waarop Frans al zijn
sehoolcollega'®, die met hom bevriend waren, in het
circus om zich verzamelde.
Wtrdt vetvelgd.
