DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 242. Honderd en veertiende Jaargang. 1912. ZATERDAG 12 OCTOBER. Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1, Afzonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. UIT DEN RAAD. Telefoonnummer 3. BINNENLAND. ALKMAARSCHE COURANT. Dit nnmnier bestaat nit 3 bladen. De heer Do elm mis tor Spill herinnerde in de raads vergadering van Woensdag terecht aan de Kiesveree- niging' van Stellendijk in welk verband zal nader blijken. Wij zouden iets verdler willen gaan en zeggen, d'at Woensdagmiddag in die Alkmaarsche raadszaal de atmosfeer liing van 'een vergadering der „Politieke Kompasnaald" in „de; klimmonde Tortel," minus den geest wel te verstaan. En als een tweede Lodewijk Mulder in plaats van een plattelandsche kiesvereeni- ging een klein-stoedacheu g'emeenteraad wilde per- sifleeren, dan had hij Woensdag stof te -over kunnen vinden voor een satyriek blijspel. Of is het niet vermakelijk, dat in een gemeente raadsvergadering ineens van alle kanten stemmen op gaan om terug- te komen op een zonder discussie of hoofdelijke stemming genomen besluit, waarbij werd teruggekomen op een zonder discussie of hoofdelijke stemming genomen besluit? Dat er tot voorzitter van een bestuur, hetwelk een door de Raad verknoeide verordening in orde moet maken, iemand wordt geko zen, die indertijd' de zaak voorloopig van de baan wilde helpen? Dat een raadslid weigert te- stemmen, wijl hij zichzelf geen brevet, van onvermogen wil geven? Dat publieke werken alleen in het geheim wor den behandeld? Dat er al eenige jaren een commissie aan het werk is, welke hoegenaamd geen 'bevoegdheid bezit, omdat de bij de wet voorgeschreven beëediging eenvoudig vergeten is? Dat men lang en smal spreekt over een Ilaspelstoksche wetsuitlegging? Dat een raadslid in allen ernst zit te betoogen dat een rij- tuigbestuurder om van de Ridderstraat in de Houttil te komen door het Payglop één bocht meer moet ma ken, dan door de Boterstraat? Doch wij moeten de zaak ernstig nemen het is geen fantasie, maar werkelijkheid en de handelende personen zijn geen blijspelfi.guren maar heusche vroe de vaderen. Laten we- dan maar beginnen met het besluit, om de benoeming van een ingenieur bij den dienst van gemeentewerken van de agenda af te voeren. Natuur lijk is daartoe weer in geheime zitting besloten. Wh houden er nog geen verslaggever voor geheime raads vergaderingen op na, maar durven toch wel verklaren dat in de geheime vergad., waarin het warm toeging, en de heer do Wit als voorzitter geen gemakkelijke taak had, niet in hoofdzaak is gesproken over de voor- gedragenen, maar wel over publieke werken. De vraag mag gesteld, of het nu eindelijk niet eens tijd wordt, dat er aan al die geheimzinnigheid, waarmede publie ke werken tegenwoordig wordt behandeld, een eind komt. Ifet lijkt wel alsof die afdeeling van ons ge meentewezen het departement van buitenlandsche za ken is, waar immers de striktste geheimhouding in acht genomen wordt en waar men zoo weinig mogelijk aan openbare bespreking blootstelt. Er bestaat zelfs al een geheim rapport en nu wordt af en toe wel eens verklaard, dat het „spoedig" openhaar zal worden, maar daar komt tot nog' toe niemendal van. Al die ge heimzinnigheid is uit den booze. Zij vestigt naar bui ten den indruk, dat er aau onze afdeeling publieke werken iets, misschien wel veel, niet in den haak is. Zij geeft aanleiding tot ongewenschte geruchten, tot allerlei verkeerde critiek op personen en toestanden, tot. vermoedens van intriges zelfs. Te eerder, wijl dit do gewone loop van zaken niet is. Waar anders in Alkmaar 'nprijzenswaardige open baarheid van de openbare zaak wordt in acht- geno men, valt 's Raads houding te meer als iets abnormaals op, waarachter men het een of ander zoekt. De stem, die zich in dèn Raiad' deed! hooren, om de kaart open te leggen, publieke werken nu maar eens publiekelijk te behandelen, zou stellig met erkentelijkheid onder de burgerij worden vernomen. Misschien blijkt dan wel, dat er inderdaad eigenlijk niets te verzwijgen valt. Het was een kort- maar scherp woord van critiek, dat de heer Van den Bosch aan het adres van het col lege van B. en W. en van den Raadl sprak, toen hij zijn blanco-stemmen bij de benoeming van een voor zitter van het bestuur van het Werldoozenfonds moti veerde. Hij gewaagde er van, d'at. de Raad1 zich de, ge legenheid en de eer had laten ontglippen om de reeds noodig gebleken wijzigingen in de verordening op het. Werkloozenfonds aan te brengen. Hij verklaar de, dat hij een uitvoerig dossier over dit onderwerp ter beschikking van het- college- van B. en W. had ge steld, die enkel hadden gevraagd naar de Leidsche verordening-, maar die de overige gegevens- vrij koud hadden gelaten. Hij sprak ironisch over de sociologi sche kennis der commissie, wenschte bij het de vorige raadsvergadering uitgesproken karakter der commissie zich van stemming te onthouden. Ilij wilde zich zelf n.l. geen brevet van onvermogen toekennen, achtte zich volkomen competent en behoefde niet voorgelicht te worden. Wat kon de voorzitter zoo hij dit alles niet wenschte toetegeven anders verklaren, dan dat hij hierop niet zou ingaan, wijl deze zaak reeds- genoeg besproken was? Met algemeene s-temmen op vier, vermoedelijk drie van de R. K. raadsleden afkomstige, stemmen na werd! de heer Ringers gekozen. Het schijnt ons toe, dat B. en W. den Raad in dezen alweer niet voor een gelukkige keuze hebben gesteld. Waar het. fondsbestuur niet enkel een administeeren- de, maar in den aanvang ook een zeer gewichtige reor- gan-is-eerende taak zal hebben verwacht toch wordt dat het met herzieningsvoorstellen bij den Raad zal komen daar zal veel van den voorzitter afhangen, wat er van die taalt terecht komt. En nu weten wij wel, dat cle heer Ringers, wanneer hij hart voor een zaak heeft, een uitnemend leider is, die haar door woord en daad bevordert en van wien bezieling uit- gaat, maar toch gèlooven wij dat hij in het. fondsbe- j stuur niet de rechte man op de rechte plaats is. Als raadslid staat hij mede schuld aan de gebrekkige ver- ordening. Evenmin als vele zijner collega's- heeft hij veel gedaan om dè fouten weg te -nemen, de leemten aan te vullen. Welke positie hij tegenover het werk- j loozenvraagstuk inneemt, bewees, hij in de vergadering van 15 Mei, toen hij dadelijk gereed was het voorstel van den heer Mele-nbrink te steunen, dat beoogde „d'at ding op te bergen in het archief totdat wij het een maal noodig hebben, om het bepaaldelijk het eerste jaar niet meer te behandelen." ITet verwondert ons inderdaad, dat de Raad den hoer Ringers tot voorzitter benoemde, en dat de heer Ringers- zich deze benoeming heeft laten welgevallen. Liever hadden wij tot voorzitter iemand' zien gekozen, die getoond heeft sympathie voor de zaak te bezitten, studie ervan te hebben gemaakt. Wilde men zich be perken tot den Raad, dan was de lieer Van den Bosch zeker de aangewezen man geweest, wenschte men ook buiten de raadsleden te gaan, dan bad men stellig een gelukkige keuzo gedaan, indien men den lieer Uiten- bosck had benoemd. Konden de beeren Ringers en Uitenbosck ook maar in deze commissie van plaats verwisselen tt Toen drie jaar geleden de verordening op de hun- delsdagschool werd vastgesteld, werd, in afwijking van het advies van B. en W„ op voorstel van den beer Glinderman, besloten een afzonderlijke commissie van -toezicht op liet handelsonderwijs in het leven te roe pen. De commissie werd' benoemd en men hoorde niets dan goed van haar. Zij stond in de aangenaam ste verhouding tot directeur ej? leeraren der school conflicten als bijv. te Zwolle ontstonden, kwamen niet voor. De omstandigheid, dat er twee leden van den handeldrijvenden middenstand in de commissie zitting- hadden, moet het onderwijs aan die inrichting wel- ten goede komen. Het handelsonderwijs toch verkeert nog in een groei-periode en het zal meer dan eenig ander onderwijs blijven groeien en voortdurend wijzi gingen moeten ondergaan, omdat het gericht is op het wisselende handelsleven, op de ziob steeds uitbreiden de techniek van den handel. Als motto zou voor deze inrichting- in het bijzonder kunnen dienen: „Niet voor de school, maar voor liet leven leeren wij." De man, wien de leiding der school is opgedragen, de di recteur, dient dus de stemmen van 't handelsleven zoo veel mogelijk te beluisteren en de commissie van toezicht dient toe te zien, dat het onderwijs niet de practijk zooveel mogelijk rekening houdt. Heeft nu de directeur in een commissie niet een natuurlijk or gaan, dat hem in staat stelt de stemmen der prac tijk te vernemen en is omgekeerd een dergelijke com missie niet de meest aangewezene om toe te zien, om te beoordeeleu of het onderwijs in de juiste richting- geleid wordt Het is waar was er geen deskundige commissie, de. directeur zou ongetwijfeld wel wegen vinden, welke naar lief zelfde doel leiden. Maar de weg door een commissie van deskundigen is de kortste en de gemakkelijkste. En -nu gelooven we, d'at de in vloed van zakenmen&chen op dit onderwijs- licht kan worden onderschat. Wie kan bijv. betere wenken ge- veil voor de schoolverzameling op het gebied der wa renkennis, inlichtingen verstrekken ten aanzien van nieuwe usantiën, van eiscben der practijk, dan de man, die in die practijk leeft? Wie kan bij de plaat sing van oud-leerlingen de belangen van werknemers en werkgevers beter behartigen dan de man der prac tijk, een man uit den handeldrijvenden en industriee- ■len middenstand'? Het ligt dan ook voor de hand, dat toen het onder wijs aan de Handelsavondschool gereorganiseerd was en al het handelsonderwijs- hierterstede was! gesteld onder éénhoofdige leiding, werdl voorgesteld, ook de Handelsavondschool te plaatsen onder de leiding van de commissie van toezicht- op het handelsonderwijs. Of vóór het nemen van dezen maatregel de commissie van Toezicht op -het Middelbaar Onderwijs1 in deze wijzi ging wel voldoende is gekend, weten we niet, maar ze ker is blijkens hetgeen de voorzitter Woensdag me dedeelde dat zij zich gepasseerd gevoelde. Indien niet met het noodige beleid mocht zijn gehandeld, dan valt dit gevoelen wel eenigszins- te billijken: heeft de commissie M. O. het handelsonderwijs- aan de avond school niet naar het zoo uitnemend-sameng-estelde plan van den inspecteur, den heer de Groot, helpen opbouwen In elk geval de toestand' ligt er nu eenmaal. De Minister van Binnenlandsche Zaken oordeelde plotse ling, dat de handelsdag- en avondscholen onder toe zicht behoorden te worden gesteld' van dfe commissie M. O. Nu staat- er in de wet het volgende: „Het toezigt op de openbare en bijzondere scholen van mid delbaar onderwijs is, onder het oppertoezigt van Onzen Minister van Binnenlandsche Zaken opgedragen aan: a. plaatselijke commissiën, door den gemeenteraad te benoemen; b. inspecteurs enz." Tweeërlei wetsuitlegging schijnt -hier mogelijk. Hier uit kan worden gelezen, dat er in een gemeente „plaat selijke commissiën" zijn, maar ook, dat- het meervoud enkel, is gebezigd met het oog op de onderscheidene gemeenten. Niet onaardig bracht die heer Boelmans ter Spill hierbij d'e Kiesvereeniging Stellendijk te pas. Zooals men weet komt Haspelsto-k tot de ontdekking- dat zijn neef, die hem een houten kunstbeen beloofde, zoo dit voorwerp later noodig mocht, zijn en de neef tot Kamerlid! was gekozen, niet voor den zuiverings eed behoeft terug- te deinzen, omdat de grondwet spreekt van „aan geene personen" giften of gaven be loofd of gegeven te hebben en geen memek kau zeg gen, dat Haspelstok „personen" is. Hoewél het- duidelijk bleek, dat, ondanks de vele boe kon en verordeningen die werden aangesjouwd, niemand van den Raad een steekhoudend motief had om tegen de duidelijk uitgesproken opvatting van den Minister in te gaan en de voorzitter met nadruk tartte, één - gemeente te noemen, waar een andere opvatting werd j gehuldigd, droeg- 's Raads meerderheid B. en W. op, j aan den Minister eens „apodictisch" te vragen of hij -het wel aan -het rechte eind! heeft. Het antwoord is vooruit wel te raden cle handelsachoolcómmissie kan haar dagen tellen. Trouwens ze is haar lieelo le ven onwettig geweest. Naar toch bij de bespreking bleek het stond niet in de betrekkelijke bijlage zijn de leden nimmer beëedigd, terwijl artikel 19 voor schrijft, dat de leden der commissiën van toezicht bij do aanvaarding hunner betrekking, den eed of de be lofte in handen van den kantonrechter moeten afleg gen, dat zij haar naar behooren en getrouw zullen waarnemen. En dit is nota bene nimmer geschied! De Minister gaf bij zijn schrijven te verstaan, dat vooraf in overleg met de Commissie van Toezicht zou kunnen worden overeengekomen, dat de deskundige leden als het- ware een subcommissie zullen vormen van do Commissie van Toezicht, welke s-ub-commissie met. goedvinden van de geheele commissie in het bij zonder hare zorgen aan het handelsonderwijs zou heb ben te wijden. B. en W. hadden hier wel ooren naar, zij stelden zich in verbinding met die commissie die tegen eene uitbreiding van haar ledenaantal van 5 tot'. 7, om daarmede cle gelegenheid te openen leden op te kun nen nemen, die als deskundigen op handelsgebied' mo gen worden aangemerkt, g.een bezwaar had. Over het opnemen der twee bedoelde leden wenschte de commis sie zic-h echter niet uit te laten, vóór tot de uitbrei ding van haar ledental was besloten. Dit antwoord was volkomen correct en daarmede had elk raadslid rekening moeten houden. Had. men volstaan met de liandelsschoolcommiss-ie dank to getuigen gelijk de hoeren Meienbrink en de voorzitter zoo voortreffelijk deden dan bad men het verstandigst gehandeld. Dan had men kunnen afwachten en d'an zou het ver der wel op rolletjes gegaan zijn. In het onverhoopte geval, dat de commissie M. O. eens andere leden den Raad had voorgesteld, had de Raad immers nog kun nen zeggen: „komen ze er niet met U, dan komen ze er zondier U, maiap bij U komen ze." En dan had men in de overtuiging, dat men het belang van het handelsonderwijs stelde 'boven persoonlijke overwegink- jes; het in bet ergste geval maar op een crisis- moeten laten aankomen. Maar geen der raadsleden had op dit o o g e n b 1 i k met dè klompen op het ijs moe ten komen. Wie dit deed, speelde een dom spel, om dat hij geheel noodeloos d'e gevoeligheid der leden van de iil. O. commissie prikkelde. Wij vertrouwen ech ter, dat die heeren zich hierdoor niet van de wijs zul len laten brengen, maar enkel en alleen de belangen van het handelsonderwijs voor oogen zullen houden. Dit. laatste doende zullen zij, zoodra tot uitbreiding- hunner commissie is besloten, voor de nieuwe plaatsen aanbevelen do beide deskundigen, die van den beginne af aan bij het handelsonderwijs hier tor stede waren betrokken, die het dus kennen als geen andier en die daarom de meest aangewezen personen zijn om van advies te dienen, indien er'advies noodig is en aan wier advies- stellig in het algemeen niet de maatstaf 52 zal worden aangelegd'. Intusschen kan het nooit kwaad, wanneer het zoover is, dat. de heide Alk maarsche Middenstandsvereenigingenindien ook zij die beide hoeren aangewezen achten en dat is wel niet anders denkbaar de commissie verzoeken liet tweetal op de aanbevelingslijst te plaatsen. Een be leefd verzoek kan den indruk van een plomp woord uitwisschen, zoo dat woord tenminste indruk heeft ge maakt, terwijl met een duidelijke uitspraak van den georganiseerden middenstand in dezen ongetwijfeld rekening mag- en zal worden gehouden. SPOORWEGEXPLOITATIE IN INDIë. De heer Wenékenbach, Directeur der Gouverne- ruentsbedrijven in Ned.-Indië, is thans uit Batavia in den Haag- aangekomen. Hij heeft in opdracht met eenige deskundigen hier te lande overleg- te plegen omtrent de maatregelen, die vereiseht worden om de Staatsspoorwegexpl'oitatie in Ned. Indlë tot een ge heel' zelfstandig bedrijf te maken, ook uit financieel oogpunt, m.a.w. dit bedrijf te maken tot een lichaam met eigen rechtspersoonlijkheid. V KIJZINNIGE SAMENWERKING. In aansluiting bij het bericht betreffende liet tot stand komen van overeenstemming tusschen de hoofd besturen der drie vrijzinnige partijen, wordt nog het volgende medegedeeld1: Bij do onderhandelingen, tusschen de hoofdbesturen gevoerd, waren hoofdpunten grondwetsherziening om te komen tot algemeen kiesrecht, zonder zoogenaamde correctieven, en staatspensioen voor allen beneden een zeker inkomen, onder het beding dat de kosten dier perisionneering niet mochten gevonden worden nit. verhooging van het tarief van invoerrechten. Blijkbaar is op deze hoofdpunten dus overeenstem ming verkregen. Zijn wij goed ingelicht, zegt. bet Hbld., dan heb ben de hoofdbesturen zich onderling verbonden om, na goedkeuring van de samenwerking door de betrok ken vereenigingen, do hoofdpunten van de overeen komst bij een overwinning de,r linkerzijde -ah vegeo- ringsprogram aan te nemen. De Ilaagsche hoefijzer-correspondent v-an het IIlolr] meldt dat het concentratie-programma, naast de Staatspensionneering een Rijkslijfrentebank voor vrij willig® rwzakeringen mat Staatï-stwn herat. Gemengd uien we. BEIAARDSPEL. Te 's-Hertogenbosch bestaat het plan om ter gele genheid: der tentoonstelling van Kerkelijke Kunst in 191" een wedstrijd te houden in het boiaardspel, zoo als reeds meermalen met groot succes te Mechelen is geschied. In verbandi hiermede werden de carillons van het stadhuis en der St. Jnnskerk alda-ar onderzocht en be speeld door dè beeren J. Vincent, earillonist te Am sterdam, Hub. Cuypers, componist te Bussum en Job. Dietrich, stadsklokkenist te 's Bosch. Het klokkenspel van den stadhuistoren dateert, uit de 17e eeuw, en is, ofschoon -niet groot-, prachtig van klank. liet carillon der St.. Jan&kerk zou eenige ver anderingen moeten ondergaan. Omtrent de dispositie zal een rapport worden opgemaakt. KWAAD GEWETEN. De uitgever van een krant had een partij suiker ge kocht, die met fijn wit zand! vervalsoht was. In het eerstvolgende blad drukt, hij het volgende: „Ik heb van een winkelier hier ter plaatse een hoe veelheid suiker gekocht, waarbij minstens een half pond' wit zand! was. Als deze me niet binnen 2 dagen 7 pond goeie suiker stuurt, zal ik z'n naam pu-blicee- ren." De-n volgenden dag kreeg hij van 5 winkeliers _7 pond beste suiker toegezonden. DE TOOVERLANTAARN OP SCHOOL. Naar de Volksschool verneemt zal weldra op de Am- sterdams-clie scholen een andere regeling voor de ver- tooning van de tooverlantaarn in werking treden. Op eenige scholen is een lantaarn gestationneerd, terwijl de stad in een gelijk aantal wijken is verdeeld. Tweo maal in de maand zullen de hoogste klassen der scho len, bij voorkeur twee klassen tegelijk, volgens vaste rooster overdag' een vertooning kunnen bijwonen. De gemeente heeft een contract gesloten met de Vereeni- g-ing- voor Lichtbeelden. Alles bij wijze van proef. Zijn wij goed ingelicht, -schrijft de Volksschool, waaraan wij dit bericht ontleenen da-n zijn de hoof den van scholen door d'e inspectie uitgenoodigd1 gewor den een proefvortooning te komen bijwonen. Waarom ook niet. do klasse-onderwijzers? Ovor gebrek aan be langstelling voor dit hulpmiddel bij ous onderwijs zou men zeker niet te klagen gehad hebben. UIT OUDKARSPEL. Voor opzichter van den Polder Geestnier-Ambacht (Oosterdijk en Molengeersen) hebben zich 30 sollici tanten aangemeld' waarvan een zijne sollicitatie heeft ingetrokken. UIT HEILOO. Ter rectificatie van het' Raadsverslag in het num mer van gisteren deelt men ons van welwillende zijde .mede, dat het voorstel van den heer Maas Geestera- nus, om het salaris van dten heer Bla-nkestijn te ver- hoogen, niet* werd aangenomen, maar verworpen. Het salaris blijft, zooals het was, met dien verstande, dat dè kleine postjes rfiet meer worden gerekend. VEREENIGING TREIN 8.28 II. IJ. S. M. Dinsdag 1 October vertrokken weder 40 kindereu inaar het herstellingsoord te Soest, voor de winterver- pleging. De vereeniging staat er echter financieel zeer slecht voor en zal, zoo er geen uitkomst, komt, ge noodzaakt zijn den lsten December het kinderhuis te sluiten. Daarom doet zij een beroep om financieeleu jsteuu, hopende dat haar de blijken van- alle kanten mogen geworden. Penningmeester is de beer L. van Weeren, N. Z. Voorburgwal 22, Am-sterdam. KORTE BERICHTEN. Een zoon van een wed/uwe te Lippenhuizen is terwijl hij koeien langs den weg dreef, door mollen- vangers van elders, die meenden, dat hij hunne honden plaagde, dusdanig toegetakeld, dat voor hersenschud ding gevreesd wordt en hij onder geleide naar hips is moeten worden gebracht. Donderdagavond' heeft een paard den zoon van een landbouwer te Castricum doodgeslagen. De knocht van den kennisreiziger die uit Wes tervoort verdwenen was met meeneming van de ver diensten van zijn baas, is te Utrecht in een café aan gehouden, in het bezit van nog slechts weinig geld. Aan de spoorlijn GoudaSchoonhoven heeft aan den Kerk weg bij cle gemeente Ammerstol een verzak king plaats gehad, waarbij in de aangrenzende wete ring de veenlatig een huis-hoogte werd opgeperst. Niet minder clan ruim 80 treinen met zand, elk bestaande uit 13 waggons, zijn daar ter plaatse leeggestort; thans heeft men vasten bodem. De burgemeester van Amsterdam heeft dezer da gen aan zijn woning op den Binnen-Amstel een dreig brief ontvangen. De brief is in banden gesteld van de politie, die den schrijver tracht op te sporen. In het ruim van het Engelsche stoomschip Moto, liggende in de Waalhaven te Rotterdam, is een kolen- werker gisteren tusschen een kolenknijper beklemd ge raakt. Zijn linkerdijbeen werd nagenoeg afgeknepen en zijn rechterhand' verwond. De man is naar bet zie kenhuis gebracht. De Commissaris dor Koningin in Noord-IIolland beeft, bepaald, dat buitengewone gemeente-veldwach ters zich moeten houden buiten den strijd van de po litieke partijen en als lid va-n een vereeniging daaraan geen werkzaam aandeel mogen nemen. Een baldadige jongen werd gisteravond te Schie dam door burgers gegrepen en aan de politie overge geven. Hij vermaakte zich met andere jongens om kapok uit te strooien over dè kleoren van elkander en van voorbijgangers, waardoor die kleeren als overdekt, werden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1912 | | pagina 5