DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
GfOliS Mn-lHIltt
Het Circuskind.
No. 243.
Honderd en
veertiende Jaargang.
1912.
MAANDAG
14 OCTOBER.
op Maandag 4 November 1912.
Cursus voor Pensionhoudsters
FEUILLETON.
te ALKMAAR
Alkmaarsche Huishoud- en Industrie
school.
Dames-Kookcursus.
geopend worden aan de
Lesgeld f 30.
Aanvangende half November.
Lesgeld f 25.
BINNENLAND.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis dat zij bij be
sluit van heden voorwaardelijk vergunning- hebben ver
leend aan II. WIERSMA, aldaar, tot het oprichten
van een sigaren drogerij met- bergplaats1 in het perceel
Verdronkenoordl D 48.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 12 October 1912.
VERKIEZING KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen, ter voldoening aan art. 10 al. 4, van
het Algemeen Reglement voor de Kamers van Koop
handel en Fabrieken, ter kennis van belanghebbenden,
dat de verkiezing, ten gevolge der periodieke aftre
ding van de heeren A. J. T. Conijn, J. G. Potgieser
en P. J. Boom als leden dier Kamer in deze gemeente,
is bepaald op DONDERDAG 14 NOVEMBER a.s.
van des voormiddags 10 tot des middags 12 uur, in
een der lokalen van het stadhuis.
Alkmaar, 12 October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
O. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Bij genoegzame deelneming zal een
De lessen vangen aan half November e.k.
Duur van den Cursus pl.m. 30 lessen.
Nadere inlichtingen bij de Directrice
M. W. ARBEITER.
ALKMAAR, 14 October.
„En de vraag: oorlog of vrede? blijft voorloopig een
open vraag, waarop echter déze week wel het antwoord
zal geven."
Zoo eindigden wij verleden Maandag het artikeltje
op deze plaats. De week heeft inderdaad! het antwoord
gegeven maar nog niet volledig. Tot dusverre
heeft enkel Montenegro, het allerkleinste Balkanstaat
je dat iets grooter is dan Friesland, Groningen en
Drente samen, en met Alkmaar en Hoorn samen net
zooveel inwoners heeft als.... 's-Gravenhage, Turkije
(in Europa 5 maal zoo groot als Nederland en iets
meer inwoners) den oorlog verklaard.
Eenige uren, voordat de vertegenwoordigers van
Oostenrijk en Rusland namens de groote mogendheden
hun waarschuwende stemmen konden doen hooren,
kwam deze daad. Zij was slechts een begin koning
Nikita zou niet op eigen gelegenheid en alleen zich
tegen Turkije gaan meten. Maar of hij een aanwij
zing uit Bulgarije ontving, dan wel of een andere
(een Europeesehestem in zijn oor gefluisterd heeft,
Roman van PAULA BUSOH.
55) —o— j
„Als die stalknechts nu maar niet drinken!" had
hij dikwijls tob zijn stalmeester gezegd, dien hij in dit
opzicht ook niet recht vertrouwde, en die zorg veront
rustte hem 't meest» en deed! hem vau minuut tot mi
nuut zenuwachtiger worden. Men moest er niet aan
denken, wat er bij zulk een moeilijk paardenvel-voer
kon voorvallen, wanneer de leiders niet te vertrouwen
varen.
Thans verscheen het trio Mira, Violet en Asta, die
reeds als klaverblad binnen en buiten het circus be
kend' waren, op de vlakte. De vermoeidheid' scheen ge
heel bij Asta verdwenen te zijn, want zij riep levendig
uit: „Ik moet mij zeer haasten. Om 11 uur worden
do paarden reeds ing-eladen, en ik moet erbij zijn, op
dat mijn Hansje niets overkomt!"
„Denk je, dat ik mijne leeuwen zonder mijn tegen
woordigheid laat inladen?" vroeg Violet. „Maar wij
hebben nog tijd' genoeg."
„Ja, alle heeren hier zitten ook nog in alle gemoeds
kalmte, en gij weef toch, dat ieder artist, die slechts
een greintje paardenverstand' heeft, moet medehelpen.
Dus,^ zoolang die allen nog zoo gemoedelijk eten,
hebt gij ook nog tijd," zeide juffrouw Tompsen.
Langzamerhand stonden de heeren artisten met
paardenverstand) op, niet allen ineens als op een afge
sproken teeken, maar een ieder wanneer hij met het
souper gereed was.
„Ik zal voor uw Hans wel zorgen," zeide een jonge
rijder, genaamd Korally, die daar voorbijliep, tot Asta.
„O, ik ga zelf mede. Wacht een oogenblikje, tot ik
mijn kop thee uitgedronken heb."
„Maar dan mag ik wel uw paard naar de kade bren
gen?" vroeg de jonge man die zich reeds lang voor
zijne sehoone, jonge collega interesseerde.
is nog onzeker. Eu juist, die onzekerheid! stelt Europa
op een harde proef. Ook het ergste bericht, zou de
Europeesehe zenuwachtigheid! blijkend! bijv. uit een
paniek op de Parijsche beurs niet kunnen doen stij
gen. Nergens gelooft men aan den vrede, doch ook de
oorlog wil niet uitbreken. De Europeesehe diplomatie
staat, vrijwel machteloos en een uitlating van den Oos-
tenrijkschen minister van financiën als „Oostenrijk
moet in staat zijn, indien eenmaal' de Balkankwestie
tot een definitieve beslissing- zal komen, zijn stem met
haar volle gewicht in de weegschaal te kunnen leg
gen" bewijst in haar stoute beeldspraak, dat internati
onale besprekingen na den oorlog zullen plaats hebben
met wie weet welke gevolgen.
Trouwens men schrijft den staatslieden en leger
aanvoerders in Oostenrijk het belangrijke besluit toe
het Sandjak Novi'bazar te bezetten en als men dan nog
bedenkt, dat de Russische: proefmobilisatie algemeen
doorgaat voor een tot Oostenrijk gerichte waarschu
wing, om zich van elke militaire actie in het sandjak
of in Servië te onthouden, dan zal men den ernst van
den toestand inzien.
Daa'r is inderdaad zeer weinig reden tot optimisme
-misschien dat de spanning, waarin Europa de af-
geloopen week heeft verkeerd, er niet weinig toe bij
draagt om het inzicht te vertroebelen
Intussehen zou gisteren het antwoord! der Balkan-
staten aan de mogendheden worden overhandigd, tege
lijk met een ultimatum aan Turkije, waarin geëischt
zou worden, dat Turkije onmiddellijk zijn troepen naar
huis zendt, terwijl slechts een korte tijd voor beslissing-
wordt gegeven.
Vermoedelijk zullen wij er vanmiddag wel meer van
weten. In elk geval gelooven we niet, dat de inhoud
van het ultimatum er veel toe zal doen: Turkije zal
thans ook den strijd) willen.
Wat nu den oorlog betreft, er is al geducht gevoch
ten. De Montenegrijnen vechten op drie verschillen
de, ver van elkaar gelegen gebieden.
De noordelijke groep is opgerukt in de richting van
Ipek (op ous kaartje boven do T van de groote letters
Turksche Rijk) en vecht nabij Berauo. De lange duur
van de gevechten, het afwisselende succes komen ge
heel overeen met de karakteristiek van den bergoorlog.
Men krijgt den indruk diafc de Turksche troepen, die
inderdaad met doodsverachting vechten, sterker zijn,
maar zoo ooit dan kan in den bergoorlog de krijgskans
licht koeren.
Da middelste groep, welke de hoofdinacht der Mon
tenegrijnen omvat, waarbij zich ook de koning en de
kroonprinsen bevinden, is geconcentreerd rondom Pod-
goritza, gelegen op Montenegrijnsch gebied, dicht, bij
de grens, iets ten noorden van Toezi (op ons kaartje
ten noordwesten van de zooeven aangehaalde groote
T). Van hier leidt een weg naar Skoetari, een in mi
litair en politiek opzicht belangrijke, plaats in Turksch
Albanië, van waar uit een breed'e, vlakke, vruchtbare
landstreek gaat. tot naar de Adriatische kust, waar de
zeer goede haven San Giovanni di Medua zich bevindt.
De Turken hebben deze plaats zoo goed mogelijk in
staat van verdediging gesteld. Hun stelling wordt
door de hoogten van Plawnitza, Detsjisj, de forten
van Sjipeanik en Rogam aangewezen. De hier gele
verde gevechten hebben bereids veel offers gekost.
Uit de eene positie verdreven, bezetten de Turken da
delijk een volgende, daardoor den tegenstander steeds
tot hernieuwde aanvallen dwingend.
De zuidelijke groep is geconcentreerd bij Dulcigno,
een haven, ten zuiden van Antivari, dat men op de
„Nu ja, Hansje kent u, u moogt hem naar het schip
brengen, maar ik zal hem in de box drijven, daar gaat
hij anders niet in," beweerde zij.
„De directeur heeft echter gelast, dat de dames al
len tegen 12 uur hare hutten moeten opzoeken, anders
is er te groote drukte," schertste Karolly.
„Nu wij maken een uitzondering," merkte Violet op.
„En overigens heb ik het uitdrukkelijk verlof hij mij
ne leeuwen tegenwoordig te zijn."
„Maar tot twee uur kan het inladen wel duren en
wie weet, wanneer uwe diertjes aan de beurt komen,"
zeide de jonge man, terwijl hij zich verwijderde.
„Mooi is anders, dat weet ik. Maar ik heb voor
mijn paard reeds andere offers dan dit gebracht. Dus
tot weerziens aan de boot!" riep Asta hem na.
Na verloop van een uur stonden de dames aan de
haven, waar een vrachtboot aangelegd) had. Vrouwen
eh kinderen hadden zich reed's lang aan boord begeven,
voordat liet laden begon. Daar stonden de paarden,
zebra's en kameelen, bovendien eenige lama's en
struisvogels in lange rij achter elkaar en wachtten
hun lot af.
Een box werd aan land gebracht, en het eerste paard
erin geladen. Nadat het goed vastgebonden was, zette
de machine aan boord zich in beweging en langzaam
hief de kraan den last in de hoogte en daalde dan
boven de groote opening, die naar het ruim leidde.
Zoo g-ing- het- wel een uur zonder ophouden voort.
Een groote zwarte raphengst, de wederspannigste van
de geheele schare, veroorzaakte een weinig opont
houd. Door niets kon men het dier bewegen in de
box te gaan. Daar dit met menschenkracht niet tot
stand kwam, moest men de machine te hulp roepen.
„Leg de cravate aan" gebood! de stalmeester en het
tegenspartelend! paard werd! in het volgend oogenblik
een strop om den hals gelegd, die met een ketting ver
bonden was, welke van de machine uit aangetrokken
werd. Nu moest het paard, wilde het niet gewurgd
worden, langzaam de eene stap na den anderen voor
waarts doen.
„Welk een wreedheid!" riep Asta uit.
„Hoe zal men zich anders helpen, waar werkelijk
kaart vindt in de zee. Gelukt het den Montenegrijnen
hier de Turken te verslaan, zoodat ze den opmarsch
kunnen vervolgen, dan kunnen zij de middelste groep
te hulp komen.
Afgezien van deze gevechten waarvan wij een
levendige beschrijving in onze rubriek buitenland op
nemen hebben er nog verschillende g-rensschermut-
selingen plaats, maar het bovenstaande geeft den
stand van den oorlog op het oogenblik voldoende weer.
De stand van de vredesonderhandelingen is minder
gemakkelijk op te geven. Het schijnt, dat' de onderhan-
lingen inzake den oorlog tusschen Italië en Turkije
zijn afgebroken, maar zekerheid! is er dienaangaande
nog niet. Wel wijst op de juistheid' van dit' bericht,
de mededeeling dlat de Italiaansche vloot vandaag
weer een actie in de Egeësche zee zou beproeven om
een Turksch eiland te bezetten, hetgeen voor Turkije
natuurlijk een lieel ding zou zijn, terwijl Griekenland
wel zou juichen zoolangdeltaliaansch-Turksche oor
log niet geëindigd is, blijft het Grieltsche vlootje vei
lig voor de Turksche (Oorlogsschepen!
PEST EN CHOLERA IN NED.-INDIë.
De gezondheidsvoorschriften betreffende den in- en
doorvoer van koopwaren uit met pest en cholera be
smette landen, zijn toepasselijk verklaard op zendin
gen uit Batavia, aldus wordt uit Brussel gemeld.
SAMENWERKING VAN DE VRIJZINNIGEN.
Naar de N. R. Ct. meldt, zal het program van actie
voor de verkiezingen in 1913, waarmee de besturen
van do drie vrijzinnige partijen zich hebben kunnen
vereenigen, in 't laatst van deze maand) gepubliceerd
worden.
Gemengd nieuws.
ONGEOORLOOFD BRIEVENVERVOER.
Zoonis velen weten, is het een gewoonte van tal van
winkeliers om brieven, bestemd voor klanten in de
buitengemeenten, aan boodschaploopers ter bestelling
mede te geven, die daaruit een aardige bijverdienste
maken. Dat is echter in strijd met de wet op de
brievenposterij, welke tegen het vervoer van brieven,
in strijd met art. 2 dier wet; een geldboete van ten
hoogste '200 bedreigt, wanneer die overtreding is
gepleegd' door een ondernemer van een openhaar mid
del van vervoer.
Langen tijd is dat echter oogluikend toegelaten,
maar op eens schijnt het hoofdbestuur der posterijen
uit zijn hoek te zijn gekomen en heeft het aan de
justitie een onderzoek gevraagd'. Het gevolg daarvan
is geweest, dat Vrijdag de maréchaussee te Papen-
drecht een boodschaplooper op Sliedreclit heeft aan
gehouden en gefouilleerd, waarbij een aantal brieven,
uit Dordrecht geadresseerd aan personen te Papen-
drecht en Sliedrecht, op hem bevonden en in beslag
genomen werden en proces-verbaal tegen hem is opge
maakt, zoodat h wel verder van de zaak zal hooren.
C,o. Ct.")
VEE-INVOER IN DUITSCHLAND.
Men meldt uit Winterswijk:
De vleeschnood) in Duitschlandi bezorgt den export
slachterijen alhier veel drukte, tengevolge van het be
sluit der Duitsclie regeering om de gelegenheid open
te stellen tot. verzending van levend vee en die van
geslacht vee te vergemakkelijken. Het eerste heeft
voor ons land niet zooveel waarde met het oog op de
lasten, aan keuring, enz. verhonden, terwijl bovendien
8 pfennig per pond' levend gewicht aan invoerrecht be
taald moet worden. Van meer belang is de export
van geslacht vee e»n varkens. In d© laatste weken
heeft de firma Zwanenberg alhier daarmede zeer veel
weik gehad en nu verschillende Duitsche gemeentebe
sturen het besluit hebben genomen, de bevolking hun
ner gemeenten persoonlijk van goedkoop vleesch te
voorzien, komen vooral uit de groote steden geregeld
geen tijd' te verliezen is?" zeide Mira, en zij sloegen
verder gade hoe dte kraan zich langzaam ophief, hoe
het paard daarboven steed's onrustiger en wilder werd
en hoe plotseling de ketting- brak en de box met het
angstige dier nederviel midden op het dek.
De box was bij den val op het paard neergekomen,
dat als dood daar lag. De directeur en de stalmeester
konden slechts constateeren, dat de aehterbeenen ge
broken waren en dat men dadelijk om den paarden-
slachter moest sturen.
Alsof het arme diertje wel van tevoren geweten had,
wat het te wachten stond," fluisterde Violet hare
vriendinnen in, die ontroerd naast haar stonden.
Nu was er weer een lange pauze, totdat-de lieden
van het circus en de matrozen den ketting gerepareerd
hadden.
Intusschen voerde Lenz met den kapitein een hevig
dispuut over de onbetrouwbaarheid van zijn transport
middelen. Maar wat hielp al dat napleiten! liet on
geluk was nu eenmaal gebeurd.
Nu kon het laden weer voortgezet worden. Skeptisch
volgden aller oogen het opstijgen en neerdalen van den
geweldigen ijzeren arm. Vol angst zag Violet de kooi
van haar Sascha, dien zij tevoren lief toegesproken
had, in de box verdwijnen. Zij wendde zich om, toen
de machine zich in beweging zette.
Snel volgde nu het eene dier na het andere zonder
oponthoud. Eerst kwamen de kameelen, lama's en
struisvogels, al het vee, dat uog in het ruim kon on
dergebracht worden, aan de beurt.1 en dan eerst trad
do stalmeester on de artisten, die hunne paarden aan
den toom hielden, toe en noodigde hen uit hunne die-
ten na elkander op het dek te brengen.
Toen zag men menig ontevreden gezicht en een luid
morren drukte de ontevredenheid nog duidelijker uit.
De oude Bajthel, het hoofd van een kunstrijdersfami
lie, verzocht dadelijk een onderhoud! met den directeur
en drong nu, toen de stalmeester hem wilde tegenhou
den, door de rijen stalknechten naar den directeur
door, die hier en daar nog bevelen scheen te geven.
„Neen, mijn Hans neem ik zelf," riep Asta den
stalknecht toe, die juist op het punt stond het paard
aanvragen om geslacht vee. en vnrkensvleesch' binnen.
Het invoerrecht daarvoor is van '13 op 9 pfennig per
pond teruggebracht en daar het den gemeentebesturen
niet te doen is, om winst te maken, kunnen zij de be
volking zoodbende voor beduidend' lagere prijzen be
dienen dan de slagers.
Of de vleescliprijzen nu inderdaad! zoo hoog zijn als
het geschreeuw is, durven we eenigszins betwijfelen,
vooral ten aanzien van rundvleeseh, want we hoorden
prijzen noemen, die niet veel' meer zijn dan hetgeen
men tegenwoordig in ons land) betaalt.
EEN RIJKE GEMEENTE.
Er zullen niet vele gemeente in ons la.nd zijn, die
er zóó goed' voorstaan als de gemeente Deurne».
In deze in N.-B. gelegen gemeente zijn bijna geen
armen. De weinigen die er zijn, genieten onbekrom
pen onderstand.
Belasting- wordt er niet geheven, omdat men die niet
noodig heeft.
En zoo goed is men er bij kas, dat men verleden jaar
ter gelegenheid van het zilveren ambtsfeest van den
pastoor, dezen een orgel van 1500 -wilde geven, een
besluit, dat echter niet goedgekeurd werd door do
Ged. Staten van Noordt-Brabant.
Van waar nu die welstandi?
Deurne heeft enorme bezitting-en in de Peel, de
hoogeveenstreek langs de Brabantsch-Limburgseka
grens. Uit d© verpachting barer gronden trekt de ge
meente rijke inkomsten en eens moet ze zelfs een bod
van een millioen gulden hebben afgeslagen, omdat ze
niet wist, wat ze met het geld' aanvangen zou.
Voor den bouw van een R.-K. kerk wil men nu een
subsidie geven van maar even 50.000.
(„O. Crt.")
DE ENGELSCHE ZATERDAG.
Sedert eenigen tijd is op het Stadhuis te Amsterdam
bij wijze van proef de zoogenaamde Engelsche Zater
dag- ingevoerd, waardoor, de bureaux op dien dag
's middags te 1 uur gesloten worden. Tot dusver
heeft de maatregel geen moeilijkheden bij de afdoening
van bet werk veroorzaakt. Alleen is er nu, zooals wel
te begrijpen valt, Zaterdagsmorgens veel werk aan den
Winkel.
De proef, die den lsten November geëindigd zou
zijn, wordt met zes maanden verlengd' om, alvorens de
regeling definitief te maken, na te gaan of ook gedu
rende de wintermaanden geen stoornis in de werk
zaamheden zal worden ondervonden.
HET FAILLISSEMENT DER „NEDERL. TOO-
NEELVEREENIGING."
Zaterdag is de verificatievergadering gehouden in
zake het faillissement van de „Nederl'andsche Tooneel-
vereenigi.ng.
Namens de failliet is ter bijeenkomst door mr. Vail-
lanl een liquidatie-accoord! aangeboden van één pro
cent.
De vorderingen bedragen gezamenlijk 12.000 te
gen een actief van ongeveer 4000. Onder de vorde
ringen behoort een belangrijk deel der artistensalaris-
sen, die preferent zijn.
De curatoren, mrs. J. O. van Kempen en L. S. O.
de Hnrtog, deelden mee, dat de boedelschuld! nogal
groot is, wijl de artisten eerst met zes weken, en na
het faillissement konden worden opgezegd.
EEN APPEL VAN 1911.
Men schrijft aan 't Hbhl.
tf'Vls een merkwaardigheid kan ik u mededeelen dat
ik gisteren nog een appel gegeten heb, die in den droo-
gen zomer van 1911 is gegroeid.
Zij was bewaard in een vruchtenkelder die in een
heuvel is ingebouwd en toen de tuinbaas die dezer da
gen schoon maakte voor den nieuwen oogst vond hij
nog eenige „Aagjes" en Bellefleurs van 't vorige jaar
in volkomen goeden toestand.
Wij hebben „Aagje" opgepeuzeld) en zij smaakt nog
zeer goed al waren haar wangen van oudërdom's rim
peltjes voorzien.
weg te brengen.
Daar boven zou nu het arme dier in den niet al te
warmen nacht staan, waar een gure wind' intusschen
was opgestoken en een storm in aantocht scheen.
„Het is een onbeschaamdheid van de directie onze
paarden op liet dek te zetten. Zij betaalt ons geen
pfennig, wanneer onze dieren te g-ronde gaan. Dat is
toch ons eenig kapitaal," schold Karolly.
„Barthel was reeds- bij den oude en heeft hem dit
alles gezegd," fluisterde het jonge meisje hem in.
„Maar hij kreeg slechts ten antwoord', dat hij zijn
mond moest houden. Ik zou mij dat niet laten zeg
gen." Toch was zij niet minder dan haar collega over
deze ongemanierdheid verontwaardigd en hield) zich
alleen kalm, omdat zij het contract onderteekend had,
waarin uitdrukkelijk was gereleveerd, dat de artist
zich naar alle maatregelen der directie had te voegen.
Zoo bracht zij haar paard met behulp van den jon
gen rijkunstenaar op de haar aangewezen plaats. Twee
dikke paardendekens gespte zij om hem heen en sloeg
nog om hals en borst haar eigen reiscape. „Zoo, mijn
arm dikkertje nu zult gij niet bevriezen.
Thans kwamen de paarden der familie Barthel, drie
in getal, en nog twee van den Tscherkessen-ruiter Z.s-
di aan boord en werden naast Hansje geplaatst.
Alles was gereed en men wachtte slechts op het sein
van vertrek. De directeur daalde nogmaals in het
ruim neder, waarin de paarden dicht opeengedrongen
stonden. Welk een hitte sloeg- hem uit dat ruim te
gemoet."
„Stalmeester," riep hij thans, „laat toch in gods
naam het luik open, opdat er lucht in kan, anders
stikken alle dieren."
„Zeker, mijnheer de directeur." antwoordde deze
zooals altijd onderdanig, maar met een eenigszins on
duidelijke stem. en een adem, die het gebruik van eeni
ge flinke borrels verried.
Lenz maakte door zijn voorloopigen stal met een
kleine lantaarn consciëntieus de ronde, belichtte nog
eens elk paard van alle kanten, wendde zich dan naai
de op zijde staande, op elkaar gestapelde leeuwenkooi-
en en steeg ten slotte de smalle ladder naar de boven
wereld weder op.
(Wordt Twvelgd.)