DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
1®
No. 251
Honderd on veertiende Jaargang.
1912
WOENSDAG
28 OCTOBER.
Engelsche Brieven.
bTnn e n land.
Dit nummer bestaat uit S bla«Sen.
VAN HOUTENS
ALKMAAR
CODRANT.
Londen, 21 October 1912.
Er is zooveel sentimenteels geschreven over het
huiselijk leven van Koningin Victoria, dat het goed
doet eens iets te lezen, dat wat pittiger, gezonder en
natuurlijker is. Hetl scheen wel alsof iedereen er op
uit was de Koningin in haar jeugd! voor te stellen als
een overgevoelig schepseltje, dat bij alle gelegenheden
in tranen uitbarstte, hetzij vreugdetranen, hetzij tra
nen van droefheid of medelijden; tal' van schrijvers en
vooral schrijfsters schenen een- pen te voeren, die, om
het zoo uit te drukken, boordevol snikken zat. Trou
wens 'het is bekend van e.en beroemd predikant, dat hij
in zijn preekstoel den zakdoek maar voor den dag- be
hoefde te halen, om te makeni dat de geheele gemeente
zijn voorbeeld! volgde, reeds hij voorbaat- dankbaar voor
de heerlijke emotie, die hij ongetwijfeld! bij haar zou
opwekken. De correspondentie van Sarah Ladiy Lyt
telton, die bij den beroemden uitgever Murray dezer
dagen verschenen1 is, herinnert er ons aan, dat we die
huil- en sndkperioden, waarvan onze moeders en
grootmoeders genoten, achter den rug hebben.
Lady Lyttelton, die met de opvoeding van de kin
deren der jonge Koningin tot! 1850 belast was, slaat in
haar brieven een gansch anderen toon aan en1 uit haat
brieven blijkt, dat zoowel Koningin Victoria als haat-
gemaal, prins Albert, en hun kinderen! gezonde, na
tuurlijke menschen waren. Misschien ook krijgen we,
dezen kijk op heti Koninklijk gezin, omdat Lady Sarah
zelf gezond en natuurlijk is.
In den beginne vond zij het hof buitengewoon stijf
en vervelend en ze spreekt- er haar voldoening over uit,
dat dte jonge Koningin, nadat ze met haar hofdame er-
gene een visite had gemaakt, met allen ernst in het
rijtuig in een leerboek gaat zitten lezen. „Dit was
zeer aangenaam, want nu behoefde men niet te pra
ten."
Uit allerlei kleine dingen blijkt, dat, d© ongeveer
acht tien jarige Koningin buitengewoon plechtig voor
haar leeftijd) was, vol beis^f vau het gewicht van haar
positie, erg eenzelvig, altijd! behoedzaam in haar woor
den en altijd deftig in manieren. Dan volgt: „Het
kindje van de prinses van Oldenburg was dol o-p de
Koningin, ze greep haar in 't haar en kraaide en
lacht te en sputterde zoo gauw ze haar zag. Men zegt,
dat alle babies dit met baar doen en in het minst niet
door haar deftigheid geïmponeerd worden.
Men ziet hieruit, hoe innig menschelijk deze brieven
zijn. Koningin Victoria; is te veel geprezen en te hard
beoordeeld. Op haar buitengewoon hoogen leeftijd
heeft ze een i.ndnik achtergelaten, die niet buitenge-;
woon interessant was, van iemand, die zich in liaar
grootheid afzonderde. Doch in deze brieven vindt meu.
een meisje van twintig- jaar, dat precies voelt zooals
een meisje van twintig jaar; dat het heerlijk vindt om
nu en dan een flink te stoeien met «en stuk of wat
kleine jongens, zonder dat hun) moeder of gouvernante
het zag; die er erg trotseh op was, dat men haar een
autoriteit vond op het punt van zuivere uitspraak van
het Engelsch en die flink verlegen was, er lustig op los
bloosde en somtijds trilde.
Eigenlijk jo,ng is ze eerst geworden na haar huwe
lijk en Lady Lyttelton maakt een eind aian al de.fraaie
verhalen, alsof prins Albert en zijn jong vrouwtje een
paar poppen op gekleurde kerkvensters waren, die hun
leven sleten in) vroom gebed!, een versuikerde waan
voorstelling, die even onwaar is als het verhaal dat ze
aanhoudend kibbelden en keven. Volgens Lady Lyt*
telton- leiddteu ze het leven van een jong, gezond paar
menschen, die flink op elkaar verliefd zijn en die even
gelukkig zouden zijn geweest, wanneer ze hadden
moeten leven in een goedkoop, villatje in een voorstad
van Londen. Wie aan de verhalen over prins Albert
denkt, die hem. als een stijven saiaiem man voorstellen,
is aangenaam verrast hier te lezen, dat hij op een
goeden dag bezig was de rekening van het huishouden
na te zien, doch af en toe, onr zich warm te houden,
•er een horlepijp tussehen door danste. Men had da
'Koningin verteld, dat ze bij een bezoek aan d'e stad
Coburg koel en boos had! gekeken en zo vroeg den
prins: „Hoe moet ik dan in het vervolg doen?" Hij
antwoordde, dat ze kijken moest als een balleteuse van
do opera en al haar tanden laten zien. Natuurlijk ber
geleidde hij dezen raad! met. een reuzen-pirouette en
een ontzéttendien grijns, terwijl hij aan het slot op
•een voet bleef staan en met een voet in de lucht.
Ook de kinderen worden in deze brieven geschilderd,
alsof ze levende wezens en geen popperige prinsen of
prinsessen zijn. Het oudste kind', de latere keizerin
Erederik en moeder va.n keizer Wilhelm II, blijkt een
lastig manr aardig kind! te zijn, zeer begaafd maar met
een allergeweldigst opvliegend) humeur, ze kreeg altijd
straf, ze werd altijd naar haar kamer gestuurd, ze had
altijd' huilbuien en beet eens haar gouvernante, waar
op ze haar excuus maakte mot de woorden: „Het spijt
me erg, dat ik het gedaan heb, maar den volgenden
keer ben ik toch weer even ondeugend."
Men begrijpt, dat Ladiy Lyttelton met zoo'n kweeke-i
lingetje haar handen vol had. Maar het was aardig,
dat die stoute prinses (zo leerde gauw genoeg af stout
te wezen toen ze in de wereld kwam van keizerrijken;
en keizers) juist door haar stout zijn het middel was,
om e.en prettig licht te werpen op het karakter van
ha>ar broertje, den prins van Wales (later Koning Edu~:
ar<i VII). Wat deze vorst ook moge geworden zijn
!met zijn heen en weer gevlieg door Europa, zijn le-|
vomswijze en zijn eigenaardige opvatting van zijn
plichten als Koning, het d'oet iemand goed! te weten-i
dat, t-oen hij 'n kleine jongen was, zijn lief gezichtje;
heelemaal bleek werd, als zijn ouder zusje zoo stout
(was, treurig doolde liij rond!; en als ze naar haar ka
mer werd gestuurd, ging hij naar haar toe, om met
haar te babbelen en keek naar zijn eigen speelgoed
niet om.
De Koningin zelf was nu niet zoo heel gemakkelijk,
omdat ze een gewóón lief vrouwtje was, dat eigenlijk
misplaatst was in een) buitengewoon en zeer moeielijke
positie. Koningen en koninginnen hebben niet 't recht
menschelijk to zijn; als ze dat zijn-, passen ze niet voor
eein leven, dat eigenlijk de incarnatie van een reg-ee-
ringsbureau is en waarvoor ze aangekleed worden als
of ze poppen) zijn. Ze vond niets aangenamer en heer
lijker clan wanneer ze af en toe haar dokters kon beet
nemen eu bewerken, dat d#»» haar afraadden naar
ftONA
RQHA
70 jaar oordeelde, hij veel te hoog, wat spr. aantoonde
met een beroep op de cijfers dor volkstelling'.
NAAR SERVIë.
De heer A. J. Bogaerts, gebreveteercl Neder-
kunlseh aviateur, heeft zijn diensten; aangeboden aan
i de Servische regeering, die dit aanbod aanvaard heeft.
De lieer Bogaerts zal binnenkort naar Servië vertrek
ken.
Dr. A. van Tienhoven, arts te 'seQraivenhage, zal
zich in dienst stellen van het Roode Kruis by het Ser
vische leger.
Naar aanleiding van den Balkanoorlog is dezer
dagen de vraag gerezen, of het Nederl. Roode Krui#
een ambulance naar het oorlogstooneel zou zenden ter
verpleging van zieke en gewonde soldaten. Naar echter
van goede hand vernomen wordt, bestaat tot dergelijke
uitzending het voornemen niet.
Londen te gaan, om de een of andere vervelende func
tie waar te nemen. „En hoe de dokters er 'haar ooit
weer toe zullen krijgen om te gaan weet ik niet,"
schreef Lady Sarah.
En verder: „Zooals alle jonge moeders is ze zeer
veeleischend1, denkt altijd, dat de baby niet genoeg
aankomt en ndhit zoet genoeg is. Ik ben heel blij dat
er een tweede op de komst is."
Zoo lezen we ook, dat Koningin Victoria zes stui
vers verloor aan prins Albert met „écarté" en het eer
lijk betaalde ook. Een hofdame, die eenmaal twee
stuivers aan hem verloor bij het kaartspel, was ver
plicht de munt eerst met Spaanselie zeep te wasschen,
.voordat die geschikt was om door koninklijke handen
te worden aangeraakt.
Ook in Engeland! is men verre geraakt, vau de da
gen) van liet koninklijk goddelijk recht en „het ko
ningschap bij de gratie Gods;." Er zijn1 meer menschen
die vinden, dat „tlhe king cam do no right" dan dat hij
„can do noi wrong." Loyaliteit tegenover koningen) is
een eigenschap, waarvan het moeilijk valt een verkla
ring te geven; doch wanneer men een hoek leest als
van deze ede'lvrouw uit het beroemd© geslacht der
Spencers, dan hindert het niet, dat we niet meer ge-
Jooven aan „het koningschap hij de gratie Gods."
Zulk een boek maakt hen sympathieker voor ons, wij
beginnen van hen te houden en het doet ons aange
naam aan, het treft ons, wanneer we zien, dat ko
ningen en koninginnen van den 'liuidigen dag zulke
door en door menschelijke menschen zijn.
Hetzelfde geldt van Koning George en Koningin
Mary en hun kinderen. Hun levenswijze is geheel ver
schillend van die van Koningin Victoria, die, vooral
nadat ze weduwe was geworden, zich meer en meer
afzonderde, ten slotte, geheel stond buiten het leven
der natie en nauwelijks, voeling hield) met den hoogen
Engelsehen ade'l.
Hun leven is ook geheel verschillend! van dat van
Koning Ed'uard, wa'arover het niet noodig is nader
uit te wijden. Er is, gelukkig voor zijn nagedachte
nis, in het laatste jaar geno-eg verschenen, oim ons het
recht to geven tot de overweging, dat, hoe hij gedwaald
moge hebben, het niet geheel en al eigen schuld is,
die hem gemaakt heeft-, zooals hij ten slotte was.
En het i.s voor de jonge prinsen en prinsessen een
ongeëvenaard geluk, dat Koningin Mary een schran
dere, scherpzinnige vrouw is, met flink en vast karak
ter, die de eisehen begrijpt-, die het tegenwoordig nati
onaal leven stelt aan de koningen der toekomst.
TWEEDE KAMER.
De a'lgemeene beschouwingen over het wetsontwerp
tot verzekering van arbeiders tegeni de geldelijk© ge
volgen van invaliditeit en ouderdom werden gisteren
voortgezet.
De heer Rutgers (a.-r.) zijn Vrijdag afgebro
ken red© voortzettende, besprak op uitvoerig© wijze
drie stelsels van staatspensioen: het' burger-pensioen,
het arbeiderspensioen en het armenpensioen. De twee
eerste stelsels zag spr. verlaten. Met bet-rekking tot
het tweede pensioen zei hij echter o.m., dat uit een
door de Engelsche regeering ingesteld onderzoek is
gebleken, dat d© groot© Duitsche werkgevers onver
deeld gunstig over de werking der Duitsob© wet ©or
deal ear en gaarne de premies betalen. Hij keerde zich
ook tegen de ontheffing van premiebetaling door de
arbeiders, die lage loon©n trekken en meende, dat de
energie er door verslapt zal worden. In- Duitschlamd
wordt de premiebetaling' door arbeiders als de gewoon
ste zaak van de wereld beschouwd, ook door sociaal
democraten.
Spr. kwam dan tot het armenpensioen, den to'estand,
zei spr., in Denemarken en Engeland. 'Elk pensioen,
dat gegeven wordt bij „behoefte," valt z. i. onder ar
menzorg. Ook het in Nederland verdedigde staats
pensioen zou een armenpensioen zijn, al achtte spr.
armenzorg op zich zelf volstrekt niet. vernederend.
Het staatspensioen echter, is slechte armenzorg. Spr.
wees op de nadeeiige gevolgen) daarvan in Engeland.
Het verslapt even'eens de energie.
Spr. kwam daarna tot de voorgestelde dwangverze
kering en daarmede in verband behandelde hijlo. het
karakter der verzekering, 2o. het zegelstelsel, enj 3o. de
zgn. onvoldoendheid van het ontwerp.
In verbandl met het eerste punt zei 'hij, dat het eco
nomisch verband tussehen pr'emio en uitkeering om-
noodig is bij sociale verzekering. Spr. verdedigde dan
ook het zegelstelsel en wraakte het verwijt van onvol
doendheid van de regeling. Met geestdrift zal spr.
daarom voor het ontwerp stemmen.
Dc heer Te ens tra (V.-D.) zette zijn persoonlijk
standpunt uiteen. Hij vond' weinig lof voor het ont
werp, noch voor de indiening lieeft spr. dien, noch
voor d'e redactie, noch voor de onbegrijpelijke; toelich
ting. Zijn grootste grief is echter, dat d'e invalidi
teitsverzekering verbonden is aan de ouderdomsverze-
kering; spr. wil gene aan de ziekteverzekering ver
binden. De gewraakte samenkoppeling komt ten na
deel© van het platteland', dat veel minder beeft aan
de invaliditeitsverzekering dan de industrie. Den leef
tijd van 70 jaar achtte .spr. voor de uitkeering ook te
hoog, den leeftijd voor de weezenrente te laag. De pre
mies zijn z.i. te hoog, de uitkeeringen te laag en de
administratie te omslachtig, terwijl vooral het gemis
van de weduwenrente te betreuren valt.
Bovendien wordt jaarlijks 30 millioen aan de in
dustrie onttrokken. Bij staatspensioen komt, zei spr.,
aan de maatschappij ten goede, wat hij d'e dwangver
zekering slechts voor een klein gedeelte geschiedt.
Dan meende spr., dat het ontwerp schriel is uitge
rekend met betrekking tot de verhouding van premie
eu uitkeering.
Spr. kritiseerde do berekening op een rentevoet van
öla percent en betoogde, dat aan het stelsel der ge-
dwongeh verzekering vastzit, dat de zwakkeren voor
de sterkeren betalen, terwijl door niets is gemotiveerd,
dat de werkgever de helft der premie moet betalen.
Tot staatspensioen is spr. gekomen) uit practischt
overwegingen. De bezwaren daartegen zijn niet zoo
groot, doch men wil het staatspensioen) niet, omdat
men het geld er niet voor over heeft.
Spr. besprak hierna de cijfers door den heer Rut
gers genoemd! omtrent het district Zuidhorn.
De heer Vliegen (S. D. A. P.) behandelde d<
practische bezwaren tegen het ontwerp, allereerst de
premiebetaling. Spr. berekende, dat er hierdoor eer.
gemiddelde belasting van 12.50 per gezin komt.
De hulp voor invalieden oordeelde spr. bij het ont
werp zeer onvoldoende. Den uitkeeringsleeftijd van
GRAAF VAN BYLANDT.
De oud-voorzitter der Tweed© Kamer was gisteren
voor d© eerste maal na zijn ernstige ongesteldheid we
der tegenwoordig in de-vergadering der Kamer. Van
alle zijden word) de afgevaardigde voor Apeldoorn go-
lukgewensebt met zijn herstel.
tieuiengd uleoHt).
DE MOORD IN DE VAN IIOGENDORPSTRAAT
TE AMSTERDAM.
Van B., die terecht heeft gestaan wegens moord op
zijn drie kinderen te Amsterdam, is veroordeeld tot 20
jaar gevangenisstraf. I)o eisch was levenslange ge
vangenisstraf.
DE DIEFSTAL IN DE BALYE VAN UTRECHT.
Door de recherche te Utrecht- is reeds een giroot deel
der gestolen voorwerpen uit het gebouw der Balye van
Utrecht opgespoord. De concierge van bet gebouw
heeft gisterochtend bekend, den, diefstal gepleegd te
hebben.
EEN VERG1 FT IG ING SQU AESTIE.
De Rechtbank te Assen heeft Antje Philips, be
schuldigd van poging tot vergiftiging van haren echt
genoot Roelof Abhing, buiten vervolging gesteld, mot
last tot invrijheidstelling. Zooals iuen weet, werd zij
in hechtenis genomen op beschuldiging van haar
man, als zou zij in zijn soep vergiftigde bestanddettlen
gedaan hebben.
UIT HEER-HUGOWAARD.
V er vol g Gemeen tera adszi 11 i ng.
In verband met liet verzoek van; den heer P. 11 ast er,
gemeente-veldwachter, stélden B. en W. voor het voor
stel, waarover dei vorige vergadering de stemmen
staakten in te trekken en verder om H. op. uiterlijk
65-jarigen1 leeftijd! vanwege de gemeente een pensioen
van 300 te garandeeren en hem een bijdrage van
25 per jaar te geven voor he.t onderhoud van zijn
rijwiel, Deze regeling werd! algemeen goedgekeurd.
In behandeling kwam, nu het- aangehouden adres met
240 handt eek eni ogen van ingezetenen, die, zonder zich
definitief uit te spreken over hun persoonlijke mede
werking tot aansluiting, hun sympathie uitspraken
voor aansluiting van de gemeente bij de Electriscke
Centrale voor West-Friesland.
D© voorzitter zeide een schrijven te hebben ontvan
gen van den heer van der Hegge Zijnen. Deze wees
er o. m. op dat, de Commissaris der Koningin een
nieuw plan wenschte te ontvangen voor de aansluiting
van 13 gemeenten. Er zijn vele goed werkende electri-
sche centrales/b.v. te Leeuwarderadeel, Assendelft en
Nijmegen.
De voorzitter zeide, c^at. de heer v. d. H. Z. over de
minder goed werkende met een groot-en stap heenloopt.
Spr. is met den heer Met naar Wi-tmarsum geweest,
om daar de centrale te bezichtigen. Deze, op coöpe
ratieven grondslag, was vooraf van. aansluitingen ver
zekerd en goed rendabel.
De heer Blauw merkte op dat de heer v. d. II. Z. er
op wees, dat de- minder rendeeremde centrales van
ouderen datum zijn.
De heer Met uitte zijn bevreemding over het inge
komen adres, dat slecht voorbereid is. Het heeft
geen waarde en mag niet van invloed) zijn op de raads
leden. Spr. oordeelde dat het een kwestie van tijd was
of er een centrale zou komem Was het adres duide
lijker omschreven, dan zou spr. een- voorstel doen, doch
nu wil hij zicli er van o-nthouden.
De heer Molenaar had! een berekening der kosten
gemaakt. De kosten) voor exploitatie bedragen pl.m.
65000. De rente hiervan a 41/4 berekend is
27621-2. Spr. heeft voor de berekening een iets hoo-
ger bedrag genomen, n.l. 70.000; d'e rente wordt dan
2975. 't Lijkt spr. toe, dat er een ja.arlijksche aflos
sing moet plaats hebben. Wordt deze op 2000 per
jaar gesteld', dan duurt het 30 a 35 jaar. Met) de in
terest wordt het een jaarlijksch bedrag van ongeveer
5000. Nu telt Heerhugowaard! 3500 inwoners en
stelt; men als de heer v. d. H. Z. in zijn brochure een
huisgezin op 5 personen, dan komt men tot 700 huis
gezinnen, welke) misschien' niet eens alle belastingbe
talende zijn. Blijft men) 700 huisgezinnen rekenen,
dan wordt dc omslag gemiddeld! 5000 700 is een 7
per huisgezin. Dit lijkt spr. nogal bezwarend. Spr. is
van meening, dat den meeaten menschen in de ge
meente de exploitatie-kosten en1 de jaarlijksche kosten
niet zullen meevallen. Spr. oordeelt het derhalve niet
wensehelijk op het verzoek van Heerhugowaards Be
lang om aansluiting in te gaan.
De heer Schilder achtte het adres van heel weinig-
belang, het is zeer vaag.
De voorzitter wees; er op, dat van hot nieuwe plan,
dat Ged'. Staten; wensehen nog niets bekend is, zoodat
het dus weer een tasten in het duister wordt.
De heer Blauw was met den heer Met van meening.
dat de electriciteits-kwestie er maar ééne van tijd is.
Spr. meende, dat er niet, gauw een1 betere gelegenheid
zou worden aangeboden dan deze. Het nieuwe plan
zal wel niet minder zijn.
Over het verzoek van Heerhugowaards Belang om
te besluiten tot aansluiting bij de Electrische Centrale
voor West-Friesland, waaraan door het adres adkaesie
werd betuigd, werd! hierna gestemd. Met 10 tegen 1
stem, die van den heer Blauw, werd besloten, niet tot
aansluiting over te gaan-
Bij de rondvraag wee» de heer Blauw op den slech
ten toestand van den weg.
